Ro. 48 Eerste Blad Wave KIEZEBRfflK Co. annex SNEEKER COURANT (77e Jaargang) Officieel Orgaan der Gemeente Sneek Dit No. bestaat uit 4 bladen. Als men U zegt, Zaterdag 17 Maart 1934 NIEUWSTIJDINGEN. w Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting NIEUWE SNEEKER COURANT SNEEKER COURANT Mitogenetische stralen. SNEEKER COURANT v'.vt op benzine en olie DE UITGEVERS. Algemeene vergadering N. V. Sneeker Voorstel 10 aandeelhouders tot wijziging van Statuten en Huish. Reglement, AAN ABONNEES OP DH „NIEUWE SNEEKER COURANT”: D 1 n s <1 a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), IJsbreclitum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd i Controle op de oplaag toegestaan. Alle Advertentlën worden In belde bladen opgenomen. Met klachten over het niet geregeld ontvan gen van de opgenomen, worden kosteloos overgenomen in de De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en- bovendien huis-aan-huis verspreid: Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Ooënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega, Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum. gelieve men zich onmiddellijk tot ons bureau te wenden. welk blad gratis bij niet-abonné’s op de „Nieuwe Sneeker Courant" aan huis wordt bezorgd. Wij garandeeren dus een huis-aan-huis-verspreiding van alle advertenties voor deze bladen opge geven. Wij verzoeken beleefd doch dringend vroeg tijdige inzending van advertenties. AAN ADVERTEERDERS. De advertenties in de NIEUWE SNEEKER COURANT in jaren niet gebeurd is dat er zooveel aandeel houders bij elkaar waren. De Secretaris, de heer M. Oppenhuizen, las de notulen voor van de vergadering, gehouden op 16 Maart 1933, welke onveranderd werden vast gesteld. De Commissie tot het nazien der rekening be stond uit de heeren Mr. K. H. ^ulder en S. Zeijl Wzn. Mr. Mulder bracht verslag uit, en deelde mede, dat zij met genoegen hebben geconsta teerd de correcte wijze waarop de financiën van de N. V. worden beheerd. De Commissie kan dan ook met de volste vrijmoedigheid voorstel len den penningmeester te dechargeeren voor zijn beheer onder dank voor de keurige wijze waarop dat beheer is gevoerd. (Applaus.) De Voorzitter zegt dat het ’t bestuur goed doet, dat de heer Mulder den penningmeester dankte voor z’n beheer, en dat menschen van ’t vak zijn boekhouding zoo prachtig vinden. De heer Ferwerda geeft hierna de volgende cijfers: gelieve men zich onmiddellijk tot ons bureau te wenden. AAN NIET-ABONNEES. Met klachten over het niet geregeld ontvangen van de De heer K. Vrolijk Fzn. meent, waar de huur- verlaging is aangenomen, dat verschillende van deze voorstellen kunen vervallen. De heer J. Stoffer, het woord voerende na mens de 10 voorstellers, en een groot aantal sympathiseerende aandeelhouders, zegt dat het niet hunne bedoeling is geweest de zaak op z’n kop te zetten; daarvoor ligt de jachthaven ook hun te na aan ’t hart. De actie is ook niet gericht tegen bepaalde personen, maar tegen bepaalde toestanden, een actie die in den loop der jaren gegroeid is, en culmineert in datgene wat hedenavond gezegd zal worden. Toen de jachthaven werd opgericht was die maar heel klein, en behoefde het niet zoo nauw genomen te worden met het reglement. Thans echter is dat reglement niet meer in overeen stemming met de grootte en de uitgebreidheid van de Jachthaven. Over de huurverlaging be hoeft niet meer gesproken te worden, maar er zijn nog vele onbillijkheden, o. a. ten aanzien van de toewijzing der jachthuizen. H. i. hebben de aandeelhouders niet alleen gelijke plichten, maar ook gelijke rechten. De onderteekenaars hebben enkele wijzigingen in de statuten en het huish. reglement voorgesteld, waarbij ze niet de medewerking hadden van den R. van Beheer, ook al met het oog op de plannen tot bouw van nieuwe jachthuizen op ’t Op. Als dat door gaat zullen nl. verschillende aandeelhouders de jachthaven verlaten en dat moet voorkomen worden. In de redactie van de voorgestelde wijzigin- Hij is vóór een commissie, maar die commissie gen kan waarschijnlijk nog wel iets veranderd heeft dan tot taak de geheele statutenwijziging en verbeterd worden, maar zij achten het zeer in ’t belang van de jachthaven ze te bespreken. Volgens den heer Zuiderbaan komt in de voor stellen telkens het woord aandeelhouder-huur- der voor. Wat verstaan de heeren daaronder? Diegene welke door ’t lot gelukkig zijn geweest of ook de onderhuurders? Als ’t eerste het geval is, begaan ze een nog grooter onbillijkheid dan thans reeds zou bestaan. Spr. ziet niet in waar om iemand bij loting moet worden aangewezen om lid van het bestuur te kunnen zijn. De heer Stoffer betoogt dat het geenszins hunne bedoeling geweest is de onderhuurders uit te sluiten. Onder huurders moet dus ook ver- staan worden: onderhuurders. De heer Joh. Olij merkt op dat de voorstellers spreken van „gelijke monniken, gelijke kappen”, maar als men alleen de huurders gelegenheid wil geven mee te loten, geeft men die een voordeel boven de anderen. De heer Broersma deelt mede dat in 1936 de Kon. goedkeuring verlengd moet worden, en dan zullen de statuten en het huish. regl. tevens in overeenstemming met de nieuwe wet op de Naaml. Vennootschappen gebracht moeten wor den. Kunnen we deze wijzigingen nu niet zoo lang opschorten? De heer Zuiderbaan onderschrijft dit betoog. Hij zou ’t onbillijk vinden dat iemand, die geen huurder is, niet mee mag loten, en acht het ge- wenscht met de hier gemaakte opmerkingen rekening te houden en een Commissie te benoe men, die de grieven moet onderzoeken en in de volgende vergadering met voorstellen kan ko men. De heer K. Vrolijk Fzn. wenscht de behande ling van al deze voorstellen af te stemmen, maar daartegen heeft het meerendeel der vergadering bezwaar. De heer Stoffer zegt dat hij blij is dat er een commissie van onderzoek wordt voorgesteld, en ondersteunt, mede namens de andere ondertee kenaars het voorstel-Zuiderbaan. De Commissie zou dan kunnen bestaan uit enkele leden van den R. van Beheer, eenige onderteekenaars en eenige andere aandeelhouders. De heer Ferwerda kan niet inzien wat die Commissie onderzoeken moet. De heer Zuiderbaan bestrijdt deze meening, daar z. i. niet te ontkennen valt dat er, als er niets besloten wordt, bij een aantal menschen een zekere animositeit blijft bestaan. Voor de inwendige toestand van de N. V. is ’t dus beter een commissie in te stellen. Wat is daar op tegen? De heer Ferwerda zegt nu wel: wat is er te onderzoeken?, maar spr. voelt bv. ook dat de verhuring van de jachthuizen thans niet ge heel in orde is. Over verschillende dingen kan men drib gaan praten, wat voor de innerlijke rust van de N. V. noodig is. De heer Broersma verduidelijkt zijn voorstel. bouwen te stellen f 2500.— Volgens deze nieuwe regeling wordt het batig saldo geraamd op f369.per jaar. De huurverlaging zal ingaan op 1 Juli 1934. De heer J. Stoffer deelt mede, dat het be stuursvoorstel de goedkeurig heeft van de 10 aandeelhouders die voor deze vergadering ver schillende voorstellen, o.a. tot huurverlaging, hadden ingediend. De heer Broersma vraagt waarom de oude leening afgelost moet warden, waarop de pen ningmeester antwoordt dat de tijd van die lee- ningen verstreken is. Er zit wel eenige rente- winst in, maar dat is niet zoo heel groot. De heer Meursinge Reijnders dankt het be stuur voor het vele werk dat zij pro deo ver richt, maar is het betreffende de huurverlaging niet met haar eens, Z.i. is de afschrijving niet jat iets „éven goe3^ is als Aspirin, ^ter wijl het geen Aspirin Is - stel U daar niet mee tevreden I Alleen de echte Aspirin met Bayer-kruis en met den oranje band helpt U zeker, zonder ge vaar voor hart, maag en nieren! nl. de electronenteller, waarmee Rajewsky i positieve resultaten bereikte; ook bij ons is 1 deze gebruikt en het kloppend kikkerhart als zender genomen; ook hier kreeg men positieve resultaten. Toch acht spr. de physische methode niet beter dan de biologische; bij beide heeft men positieve resultaten gekregen en, door ge- brek aan inzicht, ook negatieve, waarvan later de verklaring wel is gevonden. Vast staat wel uit de positieve resultaten, dat de hoeveelheid stralen buitengewoon gering is en dat de golflengte kort is. Gurwitsch bleek dat deze stralen liggen in het uiterste violet van 1900—2300 A. E., in ’t gebied dus waar weinig door de physici wordt gewerkt; het is later gelukt de golflengte nauwkeurig te meten. Gurwitsch heeft dit met de kwarts- spectograaf gedaan, en inplaats van een fotografische plaat, ’n agar agar voedings bodem met gistcellen, gescheiden door stuk jes mica, gebruikt en daardoor het spectrum bepaald. Verdere onderzoekingen toonden aan dat de gevonden spectra overeen kwa men met die van chemische reacties, welke ook stralen bleken uit te zenden en wel ieder haar eigen; zoo is er een voor de afbraak van suikers, een voor de afbraak van eiwitten enz. Gurwitsch leidde hieruit af dat de straling eigenlijk afkomstig is van de chemische reacties; en wat is dan nog het belang van dit onderzoek voor de biologen? Spr. beantwoordt deze vraag met er op te wijzen, dat bij de celdeeling heftige che mische reacties optreden. Ook bij de cellenvermeerdering in bind weefsels welke al een twintigtal jaren buiten het lichaam kunnen worden voort gekweekt, men denke aan Carrells proeven is de straling geconstateerd. In snelgroeiende weefsels, waar zoovele reacties optreden, is het verschijnsel dezer straling niet opgemerkt, wellicht door andere factoren, welke bij die reacties op treden, te niet gedaan, juist in half doode zich langzaam ontwikkelende wel. Proeven met zee-egel-eieren hebben aangetoond dat bij de hoogere organismen de Gurwitsch- stralen een onharmonische ontwikkeling kunnen veroorzaken, dus niet de normale groei bevorderen, doch aanleiding geven tot abnormale. Nadat spr. nog het Gur witsch effect ,bij Drosophila eieren had aangetoond, stond hij een oogenblik stil bij de in de laatste jaren ook geconstateerde straling in spieren en zenuwen; zoo bleek dat de oogzenuw een bepaalde straling gaf op het moment dat licht het oog trof. Het spectrum der zenuwstraling bleek zeer rijk en we kunnen daaruit nu nagaan welke chemische reacties zich daar afspelen. Ten slotte vertelde spr. nog iets van de secun daire straling, het feit dat nl. de ontwik keling zich voortzet ook buiten het gebied dat door de straling direct getroffen wordt, en dat daarbij de invloed van de wand van het vat een zeer groote rol speelt, de van de wand teruggekaatste stralen bleken zeer belangrijk en als de ultraviolette stralen gepolariseerd waren, waren ze oneindig sterker dan de niet gepolariseerde. Dat ge leerden in verschillende deelen van Europa dezelfde resultaten verkregen bewijst wel dat we in het Gurwitsch-verschijnsel een reëel verschijnsel hebben, en met groote bewondering zien we op naar Gurwitsch, die spr. als een der meest geniale menschen van dezen tijd beschouwt, wiens werk van buitengewone invloed op de ontwikkeling van de biologie zal zijn. Een der aanwezigen vroeg welke invloed deze ontdekkingen op het carcinoom vraag stuk hebben. De spreker liet zich in dezen zeer voor zichtig uit; gebleken is dat het bloed van gezonde personen wel het Gurwitsch-ver schijnsel toont, dat van kankerlijders niet, mogelijk dat de chemische reacties in het carcinoom, waarbij fluorescentie verwacht zou kunnen worden, welke Gurwitsch-stra- len zou vernietigen, daarbij een rol spelen. De V o o r z., de heer dr. Klein, bracht daarna een woord van dank aan prof. Wolff, die ons een blik in pionierswerk op wetenschappelijk gebied heeft gegund, pio nierswerk, waarbij hij steeds mede vooraan staat, getuige zijn werk op het gebied der Wassermansche reactie, de bacteriophaag van d’Hérelle, en nu ook weer dit werk. Voor het Natuurkundig Genootschap trad Woensdagavond in hotel Hanenburg op prof. L. ,K. Wolff van Utrecht met het on derwerp: „Mitogenetische stralen”. De his- toloog prof. Alexander Gurwitsch te Lenin grad stond bij zijn bestudeering van de ont wikkeling van organismen van eicel tot vol wassen individu stil bij de vraag waarom kerndeelingen van cellen op sommige plaat sen van het organisme bijna’ tegelijkertijd optraden, terwijl Jater weer elders in dat organisme zich groepen kernen deelden. Hij opperde het vermoeden dat hier niet alleen het inwendige mechanisme een rol speelde, doch ook een uitwendig, een invloed van buiten. Om dat nu na te gaan, bracht Gur witsch twee uiwortels bij ;elkaar en bestu deerde de kerndeeling, die werkelijk in het gedeelte van de uiwortel, welke onder in vloed van de andere uiwortel stond, grooter was dan elders. Daar glas die invloed bleek tegen te houden, kwarts hem doorliet, dacht Gurwitsch direct aan ultra-violette stralen. In ons land deed prof. Itterson in Delft die proeven na, welke ook een positief resultaat opleverden. Anderen zetten deze proeven voort met een eenvoudiger methode, nl. met gistcellen, waarvan gemakkelijk reinculturen zijn te maken, en pnder invloed van een ui wortel, als zender gebruikt, bleek ook daar bij de knopvorming belangrijk te stijgen. ’n Fransch geleerde experimenteerde met bacteriën en vond ook daar het Gurwitsch- verschijnsel. Op dat obgenblik was er ook aanleiding voor de Utrechtsche universiteit om dit onderzoek ter hand te nemen, immers daar hadden wij op het voetspoor van een Engelsch geleerde al jaren een gemakkelijke methode om bacteriën, in bepaalde hoeveel heden voedingsvloeistoffen aanwezig, te tellen op 5 nauwkeurig, zoodat we hier met succes konden trachten na te gaan of in derdaad bestraling van bacteriesoorten on derling, snellere vermeerdering veroorzaak te. Inderdaad hebben ook wij op dit gebied positieve resultaten bereikt. Zooals bekend treedt bij bacteriën, uit de broedstoof ge bracht, in de eerste uren ,(2/2 tot 4 uur) weinig of geen ontwikkeling in, en we be grepen dat, om het Gurwitsch verschijnsel te ponstateeren, we in deze zone van stil stand van groei moesten zijn, en inderdaad bleek dat als we de eene bacteriesoort als zender gebruikten, een andere als detector, al binnen een kwartier een groote vermeer dering van bacteriën in deze detector optrad. Ook bleek dat zoowel de tijd van bestraling als de afstand tusschen zender en detector invloed had. Dr. Schoute, de man die feite lijk zijn heele leven wijdt aan de afzondering van een enkele bacterie, werkte op verzoek van spr. met schimmelsporen en vond ook positief resultaat inzake het Gurwitsch ver schijnsel. Ook met de troebelheidsmeter, waarbij dus niet de bacterietoename geteld wordt, maar de graad van doorzichtigheid van de vloeibare bacteriesuspensie gemeten een bacterievermeerdering drukt zich daarbij uit in het minder doorzichtig worden der suspensie werden positieve resultaten verkregen. Maar, zal men vragen, als men hierbij met ultra-violette stralen te doen heeft, waarom dan geen physische methoden toe gepast, waarom fotografeert men het ver schijnsel niet. Men heeft dit getracht te doen, doch geen effect gekregen, omdat deze stra len een zoo geringe sterkte hebben, dat ze de fotografische plaat niet beïnvloeden en het oog dat heel wat gevoeliger is voor waarnemingen dan deze plaat, kan deze fetralen niet opvangen, omdat de ultra-vio lette stralen niet door het hoornvlies gaan. Balans per 31 December 1933. Activa: Terrein, Water en Gebouwen f36095.81; Aandeelen in portefeuille f5100. Verlies Saldo f6134.96. Totaal f47330.77. Passiva: Kassier f3819.06; Aandeelen- kapitaal f20000; Obligatie leeningen f23400; Winst over 1933 f 111.71. Totaal f47330.77. Verlies- en Winstrekening. Debet: Afschrijvingen f 2550.Interest f 1524.62; Onkosten f583.08; Loon f696. Assurantie en Belastingen f263.03; Telephoon f28.96; Winst over 1933 f 111.71. Totaal f 5757.40. Credit- Huur io” f 5757.40. Nadat de penningmeester deze cijfers nog nader heeft toegelicht, wordt de rekening onver anderd vastgesteld. in de controlecommissie worden benoemd de heeren Meursinge Reinders en Broersma. De periodiek aftredende bestuursleden, de heeren T. Ferwerda en H. v. d. Zee, werden resp. met 77 en 75 stemmen herkozen, en namen hunne benoeming aan. De volgende obligaties werden uitgeloot: lee ning 1921 de nos. 5, 62, 80, 41; leening 1924: de nos. 23, 61, 91, 73, 120, 66; leening 1926: de nos. 11, 47, 9, 33; leening 1931: de nos. 48, 20, 41. Bij het voorstel van den Raad van Beheer tot huurverlaging en daaraan verbonden financiëele regeling merkt de heer Veen op, dat de jachtha ven op de balans staat voor pl. m. f38000. Volgens deskundige ramig is de werkelijke waarde f 3800, zoodat er een groote schuld op de haven ligt. Indien door omstandigheden minder zeilschepen na verloop van eenige jaren vele jachthuizen niet verhuurd worden, waar moet dan de rente en aflossing van be taald worden? Wil men de huren verlagen, dan moet men z. i. eerst zorgen dat de financieele lasten minder zwaar zijn, opdat men de toe komst, indien die minder mocht worden, toch met vertrouwen tegemoet kan gaan. Spr. stelt daarom voor het bestuursvoorstel niet aan te nemen, en op de gewone wijze met de aflos singen door te gaan. De Penningmeester, de heer T. Ferwerda, zet het bestuursvoorstel uiteen. Het bestuur stelt voor de huren als volgt te verlagen: Jachthuizen 14: van f 100 tot f 90; 68: van f 90 tot f 80; 912: van f60 tot f55; 13: van f50 tot f45; 14: van f 60 tot f 55; 15—17: f 5 per stuk lager; 18—26: van f80 tot f70; 27—34: van f90 tot f67.50; 35—^44: van f70 tot f52.50; 45—50: van f50 tot f37.50; 51—68: van f 100 tot f85. Verder wenscht het bestuur de verlaging niet door te voeren, daar het eerst de toekomst wil afwachten. De oude obligatieleeningen die thans nog loo- pen zullen in één slag afgelost moeten worden, waarvoor een nieuwe leening van f23000. plus de kassiersschuld A f3819.06 tegen bv. 5 gesloten dient te worden, daar de schuld bij den kassier dan meteen afgelost kan worden. Het bestuur stelt verder voor de jaarlijksche aflossing terug te brengen van f1700.tot f700.de afschrijving op water en terreinen gewoon door te laten gaan, maar die op de ge bouwen te stellen op f 700.inplaats van te groot, en moet die niet minder gesteld wor den. Spr. vindt de groote jachthuizen niet te duur, de kleinen wel, en wil daarom de kleine jacht huizen meer verlagen en de grooten op peil houden. De heer Joh. Olij vraagt hoe groot de nieuwe obligatie-leening zal worden. Wanneer deze wordt aangegaan, kan er practisch gesproken nooit uitbreiding meer komen, omdat er dan geen spaarpotje gekweekt kan worden. Spr. wil als ’t kan eenige reserve voor .eventueele uitbreiding kweeken, De heer Ferwerda deelt nog mede, dat eenige verzoeken zijn ingekomen om te bouwen. Deze aandeelhouders willen het volle bedrag der bouwkosten ^storten, mits zij dan zekerheid krijgen van een schiphuis. Als ’t bestuur nu nog 6 jachthuizen bouwt, kunnen de resteerende drie nog verloot worden. Kan de vergadering hier mee accoord gaan, dan wordt de leening nog iets grooter. De heer A. Wuring wijst op het plan om op ’t Op 45 jachthuizen te bouwen tegen een zeer lage huur, en geeft het bestuur in overweging af te wachten en voorzichtig te zijn, daar hij nieuwbouw een groot risico acht. .De heer Ferwerda zegt dat die plannen aan het bestuur bekend zijn, maar daarvan is nog niets in kalk en cement. Komen die jachthuizen er evenwel, dan zal daarmee wel degelijk reke ning worden gehouden. De heer Slotboom betoogt dat het bouwen van die jachthuizen zeker is. B. en W. van Wymbritseradeel hebben de plannen reeds goed gekeurd, de grond is al gekocht, en het wach ten is alleen nog maar op de goedkeuring van de Prov. Schoonheids-commissie. De heer Ferwerda ontkent nogmaals. De heer dr. Oosterhuis onderschrijft de woor den van den heer Veen. Ook hij wil eerst uit de schuld, en voorloopig geen huurverlaging. De heer D. Oppenhuizen zegt dat hij verheugd is over deze huurverlaging, waarop lang is om gehamerd. Het wil den heer R. Bergsma voorkomen, dat in het voorstel van den heer M. Reijnders veel goeds zit. De trek naar de groote jachthuizen is momenteel het grootst, en daarom wil spre ker die grooten weinig of niets en de kleinen aanmerkelijk verlagen. De heer Volkers merkt hier tegen op dat het bestuursvoorstel al varieert van 10 voor de grooten tot 25 voor de kleinen. De heer Geensen bestrijdt het voorstel Reijnders-Bergsma met klem. Vele aandeelhou ders hebben met verlangen naar eenige verla ging uitgezien. In de groote schiphuizen liggen n.l. veel booten alleen, en wel van menschen die ’t niet erg ruim hebben. Die zijn met een verlaging van f 15.zeer gebaat. Spr. onder steunt het bestuursvoorstel. De heer Wuring meent dat de bouwkosten en de onderhoudskosten van de groote en kleine schiphuizen vrijwel gelijk zijn, en acht het be stuursvoorstel zeer billijk. Het voorstel van het bestuur wordt hierna aangenomen met 858 stemmen. De heer G. S. Hofstra vraagt of de huurver laging ook doorgaat indien de financieele rege ling strandt. Het bestuur beantwoordt deze vraag bevestigend. Jachthaven. Bovengenoemde vergadering, die Donderdag avond boven het café „Onder de Linden” ge houden werd, was buitengewoon druk bezocht. Niet minder dan 75 aandeelhouders, samen uit brengende 95 stemmen, waren aanwezig. De Voorzitter, de heer J. Volkers, sprak z’n Toch zijn er physische methoden toegepast genoegen over die groote opkomst uit, daar ’t NIEUWE SNEEKER COURANT UlWuïUndver* Srljgbaar In de oranjaband- toulslss van 20 rjgjg&S tabl. 70 ct». en oranlezakjee «Bjp

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1934 | | pagina 1