der Gemeente Sneek
Officieel Orgaan
I
Eerste Blad
Uitgave KIEZEBRINK Co.
No. 66
Zaterdag 19 Mei 1984
Dit No. bestaat uit 4 bkilen.
Tiny Carteret
50e Jaargang
'11
FEUILLETON
l
NIEUWSTIJDINGEN.
1
11
Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
Alle Advertentiën worden in belde bladen opgenomen.
wachtin
SAPPER
16.
Vrij dag s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum.
Naar wij vernemen heeft de fa. Tjerkstra,
Kruizebroederstraat alhier, aangekocht het pand
van de N. V. Leeuwenburg, hoek Grootzand
Leeuwenburg. Daar dit pand met Augustus is
te aanvaarden, hoopt de fa. Tjerkstra haar zaak,
zooals die thans in de Kruizebroederstraat wordt
gedreven, met September in het thans door
haar aangekochte gebouw te openen.
Sneeker Zweminrichting.
De temperatuur van het water in de Snee
ker Zweminrichting was heden 14
1
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
door
Tegen de
men sic hemt o o vers.
Met een gevoeH van voldoening en
verademing zal1 men in de Ver. Staten
hebben kennisgenomen van de liqui
datie van de etpiisode-G-ettlie. De Califor-
nioche pietïoleummagnaat Gettle was
ontvoerd en geruimen tijd gevangen
gehouden. Maar het door de rooverj gie-
eischte bedrag is niet betaaHd. De po
litie vond het spoor der bandieten en
de drie medeplichtigen aan de kidnap
ping zijln gesnapt en gearresteerd. De
ontvoerde man werd' levend en onge-
mutileeid gevonden en bevrijd, en de
drie boeven, die zich aan het situk had
den schuldig gemaakt, hebben al te
recht gestaan en zijn tot levenslange
tuchthuisstraf veroordeeld. Snel recht,
en streng recht. Maar er moest eindelijk
wat gebeuren om aan deze kidnappe-
rijlen een eind te maken. Het vonnis
werd binnen 24 uur na de arrestatie
van de bandieten uitgesproken. De mis
dadigers bekenden hun schuld. Hadden
zijl dat niet gedaan dan zouden zij ter
dood hebben kunnen worden veroor
deeld. Dit laatste lijkt pns geen fraaie
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Martiniplein, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen 11’ri en 12J6 uur, de
navolgende voorwerpen als gevonden ge
deponeerd op 16 en 17 Mei 1934: kist; gym
nastiekschoen; voetstuk van fototoestel.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 16 en 17
Mei 1934: heerenrijwiel, Klopma, Lange
Veemarktstraat; knipmes, P. Postma, Was-
senbergstraat 32; gouden ringetje, Stapert,
Gr. Kerkstraat; jongensjas, P. Horjus, Bols-
warderweg 9; duimstok, P. Blanksma,
Kloosterdwarsstraat 15; hondje, Gemeente-
reiniging, Lemmerweg; handdoek, Wed.
Laurens, 2e Boschdwarsstraat; rozenkrans
in étui, P. Stellingwerf, Grootzand 4; hee-
streng parels, H. de Boer, Parkstraat 17.
BIOSCÓOPNIEUWS.
De bioscoop „Bijl de Waag”
heeft een Piinksterprogramma daarvan
een zeer mooie amusemeintsfiljm het
hoofdbestanddeel vormt n.l.„De ro
man van een nacht”, met Liane Haid in
de hoofdrol. De geschiedenis speelt zich
af in eéin expres-trein van Parijs naar
Kopenhagen. Ze is, boeiend en ook de
andere rollen zijln zoo bezet, dat men
van een 100 amusementsfilm mag
spreken.
Ln het blijlprogramma nog weer een
Cowboy-film, welke tot onderwerp- een
Zane Grey story heeft n.l.„De man
van het woud”, met Randolph Scott
als cowboy-ster.
De bom op de Zeven Provinciën.
Het Tweede Kamerlid Albarda heeft de
volgende vragen gesteld aan den minister
van defensie:
1. Is het den minister bekend, dat, vol
gens mededeelingen in de Indische pers, de
bom, op 10 Februari 1933 uit een Dornier-
vliegtuig geworpen op de Zeven Provin
ciën, waardoor 23 schepelingen zijn gedood
en vier anderen zwaar gewond, niet bedoeld
was als een waarschuwingsbom, die vóór
de boeg van het schip had moeten neer
komen, en dat Ook de vliegeniers niet de
leven, zien hun inkomsten erg inkrimpen, opdracht hadden eerst een waarschuwings-
linie. Een van deze eigenaars, maar die bo- vliegenier van de D 11 welbewust de eerste
een
In die Amicitia-biosicoop als
hoofdnummer: „Spionnen aan het
werk”, met Brigitte "Helm. Een spi-
onnagiefilm is steeds eetn boeiende, dus
te gering”. De pachter wachtte daarmee
geen dag en deze heeft nu een voordeeltje
van de daling der prijzen op de hooiland-
verhuringen.
Lady Mary hem vap. -dat uitstapje naar
Bessonië niets gezegd? En moest daar
een biizondere beteekenis aan gehecht
worden? Voor Gillspns kennis van alles
wat er op de wereld gebeurde, koes
terde hijl den diepsten eerbied, en de
reden waarom hij Carteret een bezoek
aan haar had laten brengen was dui
delijk, de vriendschap tusschen deze
beiden in aanmerking genomen. Maar
toch, indien hijl iets vermoedde, zou hij
geen onbedreven man zooalsi Carteret
-naar Bessonië zenden. Want, wat kon
die daar doen? Ja, wat kon, wie ook,
daar doen? De hoofldzaak wast abso
luut veilig; bovendien viel ze binnen
de grenzen der wet.
Felton Blake glimlachte flauwtjes te
gen zichzelf. Het zachte gezoem van
den motor met zijn honderd; procent
krachtsontwikkeling troostte hem hij
hield van krachtsontwikkeling, omdat
ze succes baarde. En succes was zijln
afgod. De middelen waarmee hij dat
bereikte, kwamen er niet op aan; dat
hiji op dit oogenblik den allerschande-
lijksten handel dreef, waaraan een
mensch zich kan schuldig maken, was
iets, dat hij1 zich hoegenaamd niet aan
trok. Het eenige waarom hij zich be
kommerde, was of h'iji Tiny Carteret
voldoende bang gemaakt had.
Er viel niet aan te twijfelen, dat zijn
onderhoud met Mary hem diep ge
schokt had. Zelfs hij had er geen ver
moeden van gehad, -dat de inlichtingen,
waarover de andere partij beschikte,
zoo uitmuntend waren als gebleken was.
En één punt kwam hem van zulk een
weest ben, dan toen Lady Mary mij
daarvan vertelde.” Hij stiet een kort
lachje uit. „Ik hoop, dat ik behalve een
afperser te zijn, ook nog niet daarvan
verdacht word. Want, jammer genoeg
zeer zeker deze die onder leiding van
iex-officieren van de Oostenrijksche ge
heime dienst in oorlogstijd, vervaardigd
is. Naast Brigitte Helm treden er o.a.
in op: Carl Ludwig Diehl, Theodoor
Loos, Eduard Winterstein en Paul
Otto.
overgroot belang voor, dat het nadere
opheldering behoefde. Wend hij per
soonlijk in het oog gehouden of
was het de Negenenvijftig Clüb En
aangezien hij geen enkele reden kon
verzinnen waarom die eer hem te beurt
zou vallen, was de laatste gissing ver
moédelijk de juiste. Wat lastig was;
■ergerlijk lastig. Bijna even- lastig als
die raadsellachtige moord op den kell
ner. Want een van de weinige waar
heidsgetrouwe opmerkingen, die hij tij
dens het onderhoud met Carteret ge
maakt had, hadden dit onderwerp- be
troffen, toen het aangeroerd werd.
Hij had er inderdaad verstomd over
gestaan, toen Lady Mary hem dat ver
teld had. Hijl had in het begin zelfs
geweigerd het te gelooven had vol
gehouden, dat zij zich stellig vergissen
moest. Maar, toen zij hardnekkig op
haar stuk blleef staan, kon hij tot geen
andere slotsom komen, dan dat het een
merkwaardige samenloop van omstan
digheden was. Tenrij....
Hiji fronste even; de loop, dien zijn
gedachten bij dat woord namen, mis-
haagde hem. Want, was het geen toe
vallige samenloop, dan kon het slechts
één ónder ding beteekenen de aan
wezigheid in Engeland van den man,
dien hij het laatst wenschte te ont
moeten. En zelfs dan was het haast
niet te begrijpen. Waarom zou die een
onschuldigen kellner vermoord hebben
Lij reed zijn auto in de garage; ver
volgens ging hij zijn huis binnen. En
het eerste wat hij zag, was -een zwarte
deukhoed, die in de hal op een tafeltje
psychiatrisch onderzoek bleek verdachte een
fantast, een zonderling met zeer vreemde
gewoonten. Hij is b.v. ook schrijver geweest
van dreigbrieven.
Er waren 7 getuigen gedagvaard. De ver
dediger was mr. Hengst uit Den Bosch. De
zaak werd met gesloten deuren behandeld.
Na het getuigenverhoor is de verdere be
handeling uitgesteld tot nader te bepalen
datum.
hem verstrekte opdracht heeft gehandeld, rechtsbedoeling. Wanneer iemand de
cans loopt te worden ter dood gebracht
doch zeker isj, dat hij er met het .leven
afkomt wanneer hij bekent, zal hij er
allicht toe overgaan dan maar het ze
kere voor het onzekere te nemen. Ge-
ukkig wasi er ln dit geval geen ont
kenning mogeffijk. De ontvoerders rijn
op heeterdaad betrapt.
Een later bericht behelst dat twee
van de Idrie beklaagden zullen kunnen
worden vrijgelaten na 42 maanden, 'daar
zij geen daden van mishandeling jegens
Gettle hadden gepleegd.
Van den strop gered.
De jury van de Old Bailey (Londen)
had drie mannen ter dood veroordeeld,
die veïidacht werden den 17en Febru
ari een weduwe van 76 jaar in haar huis
te Croydon te hebben vermoord met het
doel haar te berooven. De drie man
nen, een 32-jarige chauffeur, een 24-
jarige leerlooier -en een- 29-jarige pak
huisknecht, hadden hun onschuld volge
houden ien waren in hooger beroep ge
gaan. Gistenen heeft het hof van beroep
in strafzaken twee hunner vrijgespro
ken. Het beroep van den- chauffeur,
wiens zakdoek als prop in dén mond
van de wéduwe was aangetroffen, werd
verworpen. Volgens de beslissing van
het hof was ier tegen de beide anderen
geeneri-ei bewijs. Dat de jury hen'niet
temin schuldig had verklaard was ver
moedelijk te wijten geweest aan een
vergissing van rechter Macnaghten in
rijln uiteenzetting voor de jury, waardoor
het scheen alsof hij een aanwijzing te
gen AnsieH en Ross (zoo heeten de vrijl-
gesprokenen) distilleerde uit iets wat
geen aanwijzing was.
Buiten de rechtzaal speelde zich een
aangrijpend tooneeltje af bij het weer
zien van Ross en zlijh jonge vrouw en
rijn moeder. Zij hadden de zitting bijge-
woond en de vrouw was beziwïjmd van
aandoening "blij het vernemen van de
vrijspraak. Ook de vrouw van den
chauffeur, wiens beroep verworpen is,
woonde de. terechtzitting bij. Zij is; vast
overtuigd van zijn onschuld en van de
waarheid van rijln bewering, dat hij
zelfs niet in het huis van de weduwe
is geweest, al had hij wel een plan .ge
smeed om haar te berooven.
Dit is- pas de derde keer sinds het
Hof van beroep in strafzaken in 1908
werd ingesteld,, dat het een doodvonnis
teniet doet.
tot welke maatregelen geeft dit feit dan den
minister aanleiding?
De minister van defensie heeft geant
woord:
1. De mededeelingen in de Indische pers,
bedoeld in vraag 1, zijn ondergeteekende
bekend.
2. Deze mededeelingen zijn niet juist.
In de orders voor de deelnemende vlieg
tuigen op Vrijdag 10 Februari 1933 komt o.
m. de zinsnede voor:
„Is aan de sommatie totaal geen gevolg
gegeven, ook niet gedeeltelijk, dan wordt
door D 35 een bom van 50 K.G. kort voor
den boeg geworpen.”
Iets verder staat in deze orders:
„D 35 keert het eerst terug boven De Ze
ven Provinciën in een aanvalsrun en werpt
zijn bommen af, indien duidelijk blijkt dat
op. de waarschuwingsbom geen machines
zijn gestopt of witte vlag is geheschen of
uitgelegd.”
Het verslag van commandant D 11 (D 35
was door bijzondere omstandigheden uitge
vallen) over de verrichtingen in verband
met de actie tegen de ZPN. vermeldt voorts:
„Ten 0918 wordt een bom van 50 K.G.
geworpen, richtpunt ongeveer 10 M. vóór
-- -
s'en 4. Uit het antwoord op vraag 2 blijkt,
dat de handeling van den vliegenier van de
D 11 in overeenstemming is geweest met de
lag. Hij bleef een oogenblik stokstijf
staan; die hoed gaf antJwoordl op de
vraag. Zijn „tenzij” was gerechtvaar
digd.
Hij maakte de deur van zijn werk
kamer open en ging daar binnen. Een
man met een eigenaardig uiterlijk zat
in een luien stoel een sigaret te roe
ken. Bij den eersten oogopslag leek
hij ongeveer veertig jaren oud te zijn,
maar, dichterbij! beschouwd, had hij
veel! ouder kunnen zijn. Hij had een
hoog, gewelfd voorhoofd, dat des te
sterker opviel, omdat zijn schedel vol
komen kaal was, en daaronder twee
flikkerende blauwe oogen. En om rijn
portret te voltooien, droeg hij op zijn
schouder een aapje, -dat biji het binnen
komen van Blake nijdig begon te sna
teren.
„Goeden avond, Zavier,” zei Blake,
„dit js een onverwacht genoegen.”
„Houd je stil, Susan,” zei de ander
met een eigenaardig zachte stem. „Ken
je onzen vriend Felton Blake nu nog
niet?” Hij richtte zich tot Blake. „Dus
je bent verwonderd mij te zien?”
„Ik dacht, dat je je nog in het hoofd
kwartier ophieldt,” merkte Blake op.
„Wat is het doel van je komst naar
hier?”
„Onder méér dingen, het verlangen
naar jou, waarde vriend. Gaat alles
naar wensqh
„Zeer goed.. Hoewel1 ik eerlijk be
kennen moet, Zavier, dat wij de scherp
zinnigheid van onze Engelsche politie
schromelijk onderschat hebben. Ze weet
veel te veel.”
Enorme huurdaling van hooiland.
De eerste publieke verhuringen van hooi
landen zijn in Friesland begonnen. Door de
voorgeschreven afslachting van rundvee en
de teeltbeperking, was de algemeene ver-
dat de prijzen lager zouden zijn
dan verleden jaar. Immers de beslagen vee
zijn kleiner geworden en er zal dus minder
voedsel voor den staltijd noodig zijn. Dat
de daling van de huurprijzen zoo erg zou
zijn als op de jongste verpachtingen is ge
bleken, had men echter niet verwacht. Per-
ceelen, die verleden jaar nog 180 gulden
huur deden, konden niet niet meer dan 45
50 gulden opbrengen. Eigenaars van losse
graslanden, die van de pachtsom moeten
want de daling gaat vrijwel over de geheele bom vóór het schip te werpen, maar dat de
F
vendien ook nog een boerderij verhuurt, bom op het schip wierp?
hield wegens te lagen prijs een stuk hooi- 2. Indien deze mededeelingen juist zijn, boeg ZPN koê'rs”z'w.”
land in. Hij ging naar zijn pachter en zei: hoe zijn zij dan te rijmen met de verklarin- -
„jaag er je pinken maar in, de huur is mij gen van den commandant der zeemacht, af
gelegd in de vergadering van den Volks-
raad van 10 en 20 Februari 1933, luidende: bem* verstrekte opdracht.
„Tien minuten, nadat De Zeven Provin
ciën ’t sommatiesein had ontvangen, werd
de eerste bom geworp* gericht vlak voor
de boeg van De Zeven Provinciën. Om 9.18
werd de boeg van De Zeven Provinciën ge
troffen door deze bom.”
en:
„Om 9.18, dus 16 minuten na de laatste
sommatie, wierp de D 11 van een hoogte
van 1200 meter één bom van 50 K.G. af.
Deze enkele bom, voorafgaande aan de
eigenlijke bomaanval, was bedoeld als een
waarschuwing en was ook gericht vóór de
boek van het schip. Echter is de kans van
het treffen van het schip zelf daarbij aller
minst uitgesloten en inderdaad werd het
schip op het tentdek naast de vóór-schoor-
steen
Uitwerking was tot dusver 3 Europeesche
schepelingen gedood, 20 Inlandsche schepe
lingen gedood of vermist, 2 Europeanen en
2 Inlandsche schepelingen zwaar gewond.”
3. Wil de minister mededeelen, of de
handeling van den vliegenier van de D 11
is geweest in overeenstemming met de hem
verstrekte opdracht of wel daarmede in
strijd, en indien de handeling is geweest
overeenkomstig de opdracht, hoe het dan te
verklaren is, dat de commandant der zee
macht in de Volksraad een onjuiste voor-
i stelling heeft gegeven?
i 4. Indien de vliegenier in strijd met de
voor uw vriéndelijke veronderstelling,
kan ik mijl op een onomstoot-elijk alibi
beroepen.”
„W anneer vertelde Lady Mary u dat
ik haar bezocht had?”
„Zijl belde mij dadelijk na uw vertrek
op; u hadt haar zoo laten schrikken.
Vandaar mijn avondbezoek aan u. Mr.
Carteret ik verzoek u, u in deze aan
gelegenheid door mijl te laten leiden.
Er is te veel bij! in ’t spel.”
Hiji stond op, en door de openstaan
de deur van Tinyfs slaapkamer kijken
de, zag hijl de half gepakte koffers.
„U gaat de stad uit?” vroeg hijl.
„Heeft Lady Mary u dat óók niet
verteld vroeg Tiny sarcastisch.
„Neen,” gaf de ander ten antwoord,
„haar gedachten waren te veel van jan-
dere dingen vervuld.”
„Ja, Mr. Blake; ik ga de stad uit.
Ik ga een voetreis, maken in Bes-
sonië.”
Slechts één oogenblik, stond Felton
Blake als een uit steen gehouwen beeld.
Toen sprak hijl:
„Bessonië,” zei hij. „Een hoogst be
langwekkend land. Ik hoop, dat u zich
daar zult amuseeren. Goeden avond,
Mr. Carteret; dit onderhoud met u is
mij z-eer aangenaam geweest.”
Hiji ging de trap af, en liep over
het trottoir naar rijn auto. Hij had rijn
zijln chauffeur dien avond vrijaf gege
ven en verheugde zich er nu over,
dat hij dit gedaan had. Want Felton
Blake behoorde tot -die mannen, die
hun gedachten het best kunnen samen
trekken als- rij alleen zijn. Waarom had
„En hij droeg u op om Lady Mary
een bezoek te brengen om uit t-e vis-
schen wat u kon?”
„U schijnt alles kant en klaar te heb
ben,” merkte Tiny op.
„Nu waarschuw ik u en hem uit
drukkelijk, dat iedere tusschenkomst
van buiten op dit oogenblik noodlottig
zou kunnen worden. Ik spreek in vol
len ernst. Ik sta, geloof -mij, aan uw
zijde, en derhalve verzoek ik u om te
onthouden wat ik zeg. Doet u het niet,
dan komen d-e gevolgen op uw hoofd
neer -en op dat van Lady Mary.”
Tiny bestudeerde ’s mans gezicht;
oppervlakkig stond het oprecht. En
toch
„De zaak met den kellner, die ver
moord werd, bijvoorbeeld,” merkte hij
op.
„Ik verzeker u, Mr. Carteret, dat
ik in mijn lieven nooit verbaasder ge-
Het drama te Uden.
De rechtbank te ’s Hertogenbosch heeft
renrijwiel, T. ^Groenland, IJlsterkade^ 7; gisteren de zaak behandeld tegen den
-x u j- n x n 18-jarigen J. A. M. L. te Uden, verdacht op
8 November, 1933 aldaar opzettelijk en met
voorbedachtén rade den 14-jarigen J. Lam
mers van het leven te hebben beroofd door
hem den hals dicht te knijpen en dezen met
een touw dicht te snoeren. De jonge L., die
uit de mulo-school in Den Bosch kwam,
was ’s avonds niet thuis gekomen, maar met
zijn vriend (verdachte) naar de schuur van
den heer L. gegaan, waar zij proeven namen,
met wat zij op school geleerd hadden. Bij
een stoeipartij moet verd. toen zijn daad
bedreven hebben. Om het misdrijf te ver
bergen heeft verdachte het lijk opgehangen.
Later sneed hij het weer af en legde hij het
neer alsof de jongen van een dak gevallen
en verpletterd was. Daarom had hij den
doode nog met een steen een ernstige wond
aan het hoofd toegebracht.
Toen de ongeruste ouders naar den ver
misten jongen gingen zoeken, hielp ver
dachte, die deed alsof hij van niets wist,
daarbij mede. Bij het vinden van het lijk
constateerde dr. Peeters dat de knaap ge
wurgd was. Verdachte heeft tenslotte zijn
misdrijf aan de politie bekend. Bij een
4
f
■'f
t
f
NIEUWE SNEEKER COURAN1
annex SNEEKER COURANT (77e Jaargang)
I
i
