Officieel Orgaan
der Gemeente Sneek
No. 92 Eerste Blad
Uitgave KIEZEBRINK Co.
Zaterdag IS Augustus 1934
50e Jaargang
annex SNEEKER COURANT (77e Jaargang)
Dit No. bestaat uit 3 bkilen.
Tiny Carteret
FEU1LLJETJN
NIEUWSTIJDINGEN.
Alle Advertentlën wordew In beide bladen opgenomen
Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting.
Stratenplan en uitbreidingsplan.
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentiebla
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe SneeKer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis. Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel. Langweer, Bozum
ge-
ge-
ge-
ge-
door
SAPPER
tender natuurlijk ook niet aan bescha
diging ontkwamen. Wonder boven won
der is er geen enkel persoonlijk ongeluk
gebeurd. De passagiers werden in de
op het goede spoor gebleven personen
wagens hevig door elkaar geschud*
maar kwamen met de schrik vrij. Ook
het personeel van 'de trein dat in het
ontspoorde gedeelte aanwezig was, had
geen letsel, hoewel machinist en stoker
angstige oogenblikken hebben door
staan, daar het platform van de locomo
tief door het wrikken van de omgeval
len tender geheel scheef getrokken was.
De materieele schade is aanzienlijk. Een
hulptrein uit L’warden werd ontboden.
De oorzaak van het ongeluk moet ver
moedelijk gezocht worden in een ver
keerde wigselstand tijdens het binnen
rijden van de trein.
De sneltrein uit Leeuwarden kwam
even na het ongeluk binnen en werd
over ander spoor geleid. De baan naar
Stavoren is vrij, zoodat het verke^geen
vertraging ondervindt.
Op het moment van het ongeluk liep
de t rein met een snelheid van ongeveer
45 K.M.
,Onze stadgenoot de heer P. A. v. d.
Goot slaagde te Leeuwarden voor het espe-
ranto-examen A.
Paviljoenboot.
Voor de dienst van deze boot tijdens de
Zeilweek verwijzen wij naar een advertentie
in dit nummer.
substantie af te helpen.
Het was een griezelig vacantie-avon-
tuur.
Door een auto overreden en gedood.
Op de Weesperzijde bij de Kruislaan te
Amsterdam is gisteravond een vrouw van
23 jaar, die achter op haar fiets een kind
had van 4 jaar, komen te vallen, waarbij
zij door een auto werd overreden. Met een
schedelbreuk en vermoedelijk nog andere
verwondingen werd de vrouw opgenomen.
Het kind bleef ook bewusteloos liggen. Bei
den werden overgebracht naar het Onze
Lieve Vrouwe-gasthuis, waar de vrouw bij
aankomst reeds was overleden. Het kind
werd opgenomen met een hersenschudding.
De Nederlandsche
Reisweek.
Het 20.000ste
legitimatiebewijs.
Woensdag is ten kantore der Ne
derlandsche Reisvereen. het 20.000ste
legitimatiebewijs voor de Nederland-
sche Reisweek afgegeven.
Poiret.
Een Fransche journalist heeft in een
huurkamer in een volksbuurt van Parijs
den vroegeren beroemden modekoning
van Parijs Paul Poiret ontdekt die eens
fabelachtig rijk was en thans blijkt te
leven van eenige werkloozenondersteu-
ning en particuliere hulp die hij van
vroegere bekenden krijgt.
Poiret was niet ontmoedigd en hoopte
er binnen afzienbaren tijd weer op een
of andere wijze bovenop te komen.
Spons bij operatie
vergeten.
Dezer dagen werd een gedetineerde
uit de Sing Sing-gevangenis te New
York geopereerd voor verwijdering van
een gezwel in de buik, dat hem reeds
geruimen tijd had gehinderd. Tot hun
verrassing vonden de chirurgen bijl de
operatie niet het verwachte gezwel,
maar een spons, die zes jaar geleden,
toen de man eveneens een buik-opera
tie onderging, moet zijn vergeten.
Een veerbootongeluk op de Ganges.
Bij Darihara (Br. Indië), op de Ganges,
is een veerboot, met tweehonderd menschen
aan boord, omgeslagen, doordat eenige ver
schrikte ossen te water sprongen, toen de
boot door een sterken stroom begon te
schommelen, waardoor ’n beetje water over
boord kwam, dat een paniek onder de pas
sagiers verwekte, en deze toen allen naar
één kant van ’t schip holden. Slechts dertig
passagiers konden worden gered.
De Bioscoop bij de Waag heeft
gezorgd voor een feestprogramma, dat
klinkt als een klok. „Popje” is het hoofd
nummer, „Popje”, de film welke nog groo-
ter succes heeft dan destijds „De Privé Se
cretaresse” had; en dan hebben we hier nog
Stan Laurel en Oliver Hardy in „Versche
Visch”!
Franziska Gaal en Hermann Thimig heb
ben de hoofdrol in „Popje”, welke de Tel.
een amusementsfilm noemt van distinctie,
luchtig en zonder de geringste cliché-ach-
tigheid vervaardigd, een klucht, die menig
maal naar een yfijne comedie zweemt.
Franciska Gaal bewijst weer eens voor de
zooveelste maal dat een filmacteur nooit
onafhankelijk van een regisseur te beoor-
deelen is. Éichberg en Max Neufeld weten
haar temperament en haar ongetwijfeld hu-
moristischen aanleg in toom te houden en
zoo is haar rol van operettester, die ter
wille van haar mama en den toekomstigen
stiefpapa enkele dagen rondloopt in de
„Dat kan ik niet. Maar, ik ben even
min in staat om je een reden op te
noemen, die hen op het denkbeeld ge
bracht kon hebben, dat Wjjl op die
plaats zouden zijn.”
„Laten we onze gissing verder ujt-
werken, en ons 'indenken in de plaats
van dien anderen schurk in de
'plaats van Zavier. Zavier weet, idlat wijl
ten volle bekend zijn met het bestaan
van dat negatief; h'jjl weet, dat wij
Blake daarmee in verband brengenhij
weet, dat wijl in Londen zijn. Voor
zeker moet zijn eerste vermoeden ge
weest zijn, dat wij ons best zouden
doen om een onderhoud te hebben met
Blake, om te beproeven dat negatief
in handen te krijgen. Hij heeft mis
schien niet gedacht, dat wijl zoo ver
zouden gaan om er zelfs een inbraak
voo,r te plegen, maar, in ieder geval,
dat wiji een poging zouden doen om het
in ons bezit ite laten overgaan, daar
van moet hijl overtuigd geweest zijn.
En dienovereenkomstig smeedt hijl zijn
plannen. Hij geeft een ondergeschikte
den last of, misschien was hijl het
gisterenavond zelf om ons te ver
moorden, zoodra wij daar ten tooneelle
zouden verschijnen. Hoe hij dat laat
ste kon weten, daarvoor kan ik met den
besten wil van de wer,eld geen ver
klaring vinden; dat moet op de een of
andere geheimzinnige manier geschied
zijn. Verder, begint hij met het nega
tief te verwijderen, voor de securiteit,
opdat het volstrekt geen gevaar zal loo-
pen; vervólgens zet hij, vermoedelijk in
samenwerking met Blake, de scène in
elkaar. Het is duidelijk, dat hij zelf
niet aanwezig kan zijn dat zou de
geheele zaak verraden. En als zijn voor
nemen gelukt, is Blake veilig, want
de uitspraak over mijn dood zou een
der luiden als die over alle andere ge
vallen, en toegeschreven worden aan
hartverlamming.
„.Maar nu gebeurt er iets, waarmee
hij buiten den waard had gerekend. In
plaats van wijt verschijnt Joe Denver.
Aooals ik gezegd heb, was hij zelf niet
daar, waarschijnlijk hield hijl zich er
gens in die nabijheid op, om te zien
wat gebeuren zou. De mogelijkheid be
stond, dat er niets gebeurde; dan zou
hijl het spelletje den volgenden avond
herhaald hebben. Eensklaps hoort hij
een gil, en gaat naar binnen. Tot zijn
afgrijzen, vindt hij Blake vermoord en
den verkeerden man dood in de brand
kast. Hij wacht alleen zoolang, om wat
er ook in de kamer was, dat den dood
van Joe Denver veroorzaakt heeft, te
verwijderen, en neemt zelf de vlucht.”
„Maar, Mr. Standish,” riep Mary uit,
„ik 'begrijp nog niet, hoe dat alles ons
verder kan brengen. Zelfs indien u ge
lijk heeft, dan heeft 'die Zavier het ne
gatief. En dat js het eenige waar het
op aankomt.”
„Vergeef mijl, dat ik zoo langdradig
moet zijn; op dat punt kom ik nu neer.
„Nu weet je wel', Tiny, dat de poli-
litie den laatsten tijd een wakend oog
op die club gehouden heeft. En daar
zijn twee of drie vreemde dingen ge
beurd. Onlangs op een avond, bijvoor
beeld, werd een man, die bekend staat
als handelaar in verdoovende middelen,
door een van onze mannetjes in de club
gezien, en deze deelde dat aan zijn col
lega boven mee. Er was geen sprake
van om den man' te arresteeren hij.
was een van de mindere grootheden;
maar toch werd hijl in het oog gehou
den. Onze makker beneden, deeddienst
als kellner, dus was niet doorloopend
in het lokaal aanwezig. En zoodoende
zag hij dien man niet feitelijk van zijn
tafeltje opstaan. Maar, op een zeker uur
van den nacht deed hij het toch, en
kwam niet terug. En verder, hiji ging
niet weg door den voor-uitgang.”
„Je wilt dus hierop neerkomen, dat
ér een soort schakel bestaat tusschen de
club en dat huis in Gregory Street
„Precies. En het tweede punt waar
op ik den nadruk wilde leggen is, dat
onze vriend van gisteravond terugkwam
om dit document te halen, dat hij in
haast had laten liggen. Hijl wist, dat
de politie er kennis van zou nemen zoo
dra ze het in haar bezit kreeg, terwijl
hij ook wist dat de politie de beide
moorden over weinige uren zou ont
dekken en alle bescheiden in beslag
nemen. Dus kwam hijl terug om dat te
halen, maar vond ons ter plaatse in
actie.’
Goedkoope trein.
Woensdag a.s. rijdt een goedkoope trein
van Groningen, Leeuwarden, Sneek, Stavo
ren en Enkhuizen naar Amsterdam, Zand-
voort, Den Haag en Rotterdam.
Spoorwegongeluk.
Hedenmprgen is de boemeltrein wel
ke te 8.13 uur uit Stavoren alhier bin
nenkomt, op het emplacement voor een
gedeelte uit de rails geloopen. Ter wij®
locomotief, tender en twee bagagewa
gens op verkeerd spoor reden, bleven
de personenwagens op het goede. Een
der bagagewagens geraakte spoedig uit
de rails, gebolgd door de tender en de
andere bagagewagen. De locomotief,
höewel terstond geremd, Liep nog even
door en sleepte de drie andere, gedeel
telijk omgevallen wagens mee, waar
door groote schade aan rail's, dwarslig
gers en wissels werd toegebracht, ter
wijl! diepe voren in het grintbed werden
getrokken. Tenslotte liep ook de loco
motief uit de rails, doch bleef over
eind staan.
De ontspoorde bagagewagens zijd zwaar
beschadigd, terwijl de locomotief en
Gedeputeerde Staten van Friesland heb
ben aan de gemeentebesturen in hun gewest
een rondschrijven gericht, waarin zij er de
aandacht op vestigen, dat de Minister van
Sociale Zaken op de vraag, of een zgn.
stratenplan of zelfs de aanleg van een en
kele straat of de verlenging van een be
staande straat als een uitbreidingsplan moet
worden beschouwd, zoodat daarvoor de bij
de Woningwet voorgeschreven procedure
moet worden gevolgd, o.m. het volgende
heeft geantwoord:
„Aanleg van straten of wegen, waarlangs
de bebouwing niet is geregeld, doch waar
aan volgens de bouwverordening zou mogen
worden gebouwd, is in strijd met de strek
king van wettelijke voorschriften, reeds om
dat hij kan c. q. moet leiden tot stelsellooze
bebouwing, immers zonder dat de middelen
zijn toegepast waaraan de „regeling van de
bebouwing” is voorbehouden en waarvan
toepassing alleen dan tot haar volle recht
kan komen, wanneer zij voorafgaat aan den
aanleg van straten en wegen.”
Ds. H. Gerbrandij. f
Gisterenmiddag is alhier plotseling, ten
gevolge van een hartverlamming, overleden
ds. H. Gerbrandij, in den ouderdom van 72
jaar,
De overledene werd geboren te Bozum op
20 Januari 1862; zijn gymnasiale opleiding
ontving hij te Sneek, waarna hij aan de
universiteit te Utrecht ging studeeren. Na
het volbrengen zijner studiën werd hij can-
didaat bij het Prov. Kerkbestuur der Ned.
Herv. Kerk in Friesland in 1886. Den 27en
Februari 1887 deed Z.Eerw. zijn intrede in
Wanneperveen, vanwaar hij in 1889 naar
Oosterzee en Echten vertrok; hier werkte hij
tot 1891, toen hij een beroep naar Woudsend
aannam. Na een zesjarig verblijf aldaar ver
trok hij naar Marrum, waar hij tot zijn eme
ritaat in 1929 arbeidde. Zijn rusttijd bracht
de thans overledene te Sneek door, waar hij
in 1931 gekozen werd tot lid van het Kies
college, in welks eerstvolgende vergadering
hem het ambt van ouderling werd opgedra
gen.
De begrafenis zal a.s. Maandag plaats
hebben te Marrum.
Vacantie-avontuur van een
Leidschen jongen.
Het is vacantie voor de schoolgaande
jeugd en dan beleeft men soms rare
dingen, schrijft de Leidsche corr. van
Het Volk. Dat ervoer men Woensdag
ook ergens in de binnenstad, waar ge
meentewerklieden bezig zijn verschil
lende werkzaamheden te verrichten en
waarvoor ook de geheele dag groote
ketels teer staan te borrelen en te sis
sen.
Zoo’n fust met teer, die stond! af te
koelen, had de begeerte opgewekt van
een jongeman, die anders de tijd binnen
de vier muren van een schoollokaal
moet doorbrengen en nu blijkbaar zijn
vrijheidsliefde tot vagebondage voelde
aanzwellen. Hijl nam de temperatuur
van de fust eens op.
Die viel nog al mee.
Hijl voelde eens boven op de taaie
stroop. Lollig goedje. Het was nog wat
zacht, zoodat hijl er nog vrij gemakke
lijk kuiltjes in kon drukken. De jon
geman deed het en genoot, toen zijln
vingers steeds dieper wegzonken in de
taaie steeds harder wordende stroop.
Weldra zaten al zijn tien vingers in
de teer en kwamen alleen zijn mid-
denhanden nog boven de zwarte laag
uit. De jongen ging blijkbaar zoo in het
spel op, dat hij er geen aandacht aan
schonk,, hoe zich een noodlot voltrok,,
dat hij eerst gewaar werd, toen hij wil
de verdwijnen.
Dat ging echter niet meer, want mei
beide handen zat hijl aan de fust teer
letterlijk vastgeklonken. De taaie stroop
had een harde korst gekregen en als
een blok gips zat de teer om alle tien
zijn vingers.
Voorbijgangers kwamen aan het ge
val te pas, doch met trekken viel niets
meer te bereiken. Toen begon men
voorzichtig rondom de handen van den
knaap de teer weg te hakken en ein
delijk gelukte het de handen met een
blok teer er aan los te krijgen. Vervol
gens zijn met vereende krachten breu
ken gemaakt tusschen de verschillende
vingers, zoodat hiji ten slotte aan elke
hand vijf stijve brokken teer had.
Daarna hebben enkele voorbijgangers
den jongeman meegenomen naar een
apotheek om hem verder van de zwarte
ring van één belangrijk document.”
Hijl nam een officieel uitziend vel pa
pier uit zijln zak.
„Dit is het huurcontract van het per
ceel No. 11, Gregory Street. De huis
eigenaar is, of liever, was, Felton
Blake. De huurders waren ten getale
van drie. Een bookmaker heeft zijn
kantoor op de eerste verdieping; een
groothandel in ijzerwaren heeft haar
bijkantoor op de tweede. Maar het sous-
terrein is verhuurd aan een vereeni-
ging met een nogal zonderlingen naam
de Algemeene Vereeniging van
Weldadigheid.
Bij het eerste gezicht is er niet zoo
veel bizonders aan, maar toen wij het
oplettender bestudeerden, kwam er een
belangrijk punt voor den dag. De twee
eerste „verhuringen” zijn op moderne
wettelijke wijze opgemaakt, met ver
melding van de huur en de gewone
huurvoorwaarden, maar, wat de Alge
meene Maatschappij van Weldadigheid
aangaat, is het contract eenvoudig van
nul en geener waarde. Feitelijk, is het
geen huurovereenkomst.
De eigenaardigheden van Felton
Blake kennende, kwam dat ons vreemd
voor. Hij was er niet den man naar,
om die maatschappij, of welke liefda-
digheidsve.reeniging ook, gratis loka
len te verhuren. En toen de secreta
ris van Gillson, die mede in de kamer
aanwezig was, zich toevallig herinner
de waar Gregory Street gelegen is, be
gon de zaak vorm aan te nemen. Kort
om, het perceel grenst aan de achter
zijde van de Negenenvijftig Club, en
het sousterrein is derhalve op dezelfde
hoogte gelegen als de dansvloer.
Zooals u terecht opmerkt, is dat het
•eenige waarom het gaat, maar ik
wenschte te begingen bijl het begin.
Waar ik dus gebleven was hiji neemt
de vlucht; dat weten wij hij werd
door ons gezien. En dit brengt ons
aan de tweede zeer eigenaardige kwes
tie; een kwestie, op haar eigen manier
even eigenaardig als het vermoorden
van Denver. Waarom keerde hiji op zijn
schreden terug? Zooals Tiny u waar
schijnlijk verteld heeft, Lady Mary, za
gen wij zijn voetafdrukken op het bloed
bij de tuindeur. Waarom kwam hij te
rug?”
„Hoe weet je, dat het dezelfde man
geweest is?” vroeg Tiny.
„Wel1, een politieagent, of een
wone buitenstaander, kan het niet
weest zijln; in ieder van die beide
vallen zou er onmiddellijk alarm
maakt zijln. Was het dus niet dezelfde
man, dan was het in ieder geval
iemand, die wist wat er gebeurd was,
en derhalve een lid van de bende. En
aangezien, wat hen betrof, de film in
veilige handen was, wat was dus het
doel van zijn terugkomst? En dezen
morgen kreeg ik het mogelijke ant
woord daarop.
„Je weet wel, Tiny, dat ik alle papie
ren uit de brandkast van Blake bijl mij
stak. Vanmorgen heb ik die met Gill
son doorlloopen. Hemeltjelief I Wijl had
den niet half kunnen denken,, wat voor
schurk die man was. Hijl had brieven
in zijn bezit van menschen, wier woor
den lijfspreuken zijn, en die hij tot
het uiterste adergelaten heeft, Onnoo-
dig te zeggen, dat wij den geheelen sta
pel in het vuur wierpen, met uitzonde-
kleeren van haar jegd, eigenlijk nergens
overdreven grappig, wat zoo’n maskerade
al spoedig wordt.
De vreugde van het geheel ligt voorna
melijk in het ensemble, want hoe fijn en
moederlijk is de rol van Leopoldine Kon
stantin, ster van het theater en zeldzame
verschijning op het projectiedoek hoe
geestig haar meedrijven in een situatie die
door haar in den beginne niet gewenscht
wordt, want zij schrikt voor het bedrog
tegenover haar vereerder terug doch met
vrouwelijke fijnheid buit zij de gril van haar
levendige dochter uit. Het moet dan zoo zijn
de operettester Lucie Carell wordt weer
de kleine Csibi, die nog met een pop speelt...
En dan treft men in deze min of meer ge
schokte en intrigeerende omgeving spelers
als Margareta Kupfer, de geestige Tibor von
Halmay, Anton Pointner, en Theo Lingen,
ditmaal als een verschrikkelijk zelfingeno
men en portretten van theater- en filmster
ren verzamelend exemplaar van een kamer
dienaar. Hij is de personificatie van alles
wat burgerlijk is, onverschillig in welke so
ciale waarde zijn rol hem doet verschijnen.
Doch in alle vroolijkheid van deze plezie
rige film verschijnt voortdurend het soms
geamuseerde, soms vermakelijk-zorgelijke
masker van Thimig, ’t voornaamste slacht
offer van de geheimzinnige verjonging der
operette-diva. De ontsteltenis om de gevoe
lens die hij bij het jonge kind heeft opge
wekt, de hardnekkigheid waarmede zij hem
vervolgt tot in het nachtrestaurant, waar
jeugdige personen zelfs geen toegang heb
ben dat alles wekt een voortdurenden
schaterlach.
M;-
ft
NIEUWE SNEEKER COURANT
41.
9
I
BIOSCOOPNIEUWS.
r,