No. 14
der Gemeente Sneek
annex SNEEKER COURANT (78e Jaargang)
h
Eerste Blad
Uitgave KIEZEBRINS Co.
Zaterdag 24 November 1934
Officieel Orgaan
Dit No. bestaat uit 4 bkden.
SSe Jaargang
Begrooting 1935
der gemeente Sneek.
i
1
Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SN'EEKER COURANT is een Advertentieblad
Alle Advertentiën word»*» in beide bladen opgenomen
Regelprljs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting.
f 181070.21
Blijft ten laste der gemeente f 50400.
9060.—
92000.—
23400.—
Totaal
f392530.21
Nadelig verschil f52155.61
f 173944.60
14000.—
10800.—
7530.—
75200.—
Samen
f 27000.—
9400.—
13660.—
2730.—
f310264.60
Totaal
NIEUWSTIJDINGEN.
1933 teruggebracht
Samen
f 112000.—
31490
Blijft ten laste der gemeente f 80510.
18000.—
f 112000.—
Samen
B. KOSTEN VAN WERKVERSCHAFFING
EN STEUNVERLENING.
V r ij d a g s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis. Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel. Langweer, Bozum
44000.—
50000.—
Lagere belastingopbrengsten en mindere
uitkering uit het gemeentefonds volgens
overzicht A f392530.21 f310264.60
f82265.61
44000.—
50000.—
Raming voor 1935 volgens de aanhangige
wetsontwerpen.
i) Verlies als gevolg van de instelling van het
Werkloosheidssubsidiefonds voor een vol be
lastingjaar f 1800.
Verlies over een vol jaar f 25.300.
Volgens de voor 1934 vast
gestelde subsidieregeling zal
in de onder a en b vermelde
uitgaven vermoedelijk ’n sub
sidie worden ontvangen van
33.50
33.50 van f94000.—
Volgens de schaal, behoren
de bij de memorie van toelich
ting op het wetsontwerp no
pens de gemeentelijke kosten
van werkloosheidsvoorzienin
gen zal in de onder a, b en c
vermelde uitgaven vermoede
lijk een bijdrage uit het werk
loosheidssubsidiefonds wor
den ontvangen van 55
55 van f 112000.—
Ver. van Vrijz. Hervormden Vrijz. Herv.
Vrouwenvereen.
Voor bovengenoemde ver. sprak Dinsdag
avond in de Harmonie mej. dr. Nic. Ban
ning uit Den Haag over: „De zin van ons
leven”.
De aanwezigen zullen een onderwerp als:
,,De zin van het leven” een belangrijk vin
den, maar er zijn tal van menschen voor wie
het dit niet is. Dat zijn zij die leven het
leven van elke dag zonder zich te verdiepen
in levensvragen. Deze menschen doen hun
dagelijksch werk en zoeken daar buiten
pleizier, genot, geluk, ze zijn zonder inner
lijke samenhang, hun leven is verbrokkeld.
Het zijn die menschen, waarover Ji'et zoo
menschkundige bijbelboek Prediker het ook
heeft, ze doen de dingen welke alle ijdel
heid zullen blijken, telkens komt er in hun
leven iets dat wat belooft, doch niets blijkt
blijvende bevrediging te geven. Er zijn ontr
zaglijk veel van die menschen die .geen-lijn
in hun leven hebben. Er is in deze tijd ook
een groote groep van de jeugd, welke het
houvast in het leven verloren heeft, de
ouders vinden ’t zoo moeilijk hun iets, wat
houvast biedt, mee in het leven te geven.
Voetbal, vliegen, films, daarvoor hebben ze
belangstelling, ze meten alles in het leven
af naar het genot dat ze er van hebben, en
Al deze belastingopbrengsten worden ont
nomen aan de gemeenten, die voortaan
slechts 35 van de hoofdsom der grond
belasting krijgen uitgekeerd (thans 75
niet meer dan 55 (thans 80) opcenten op
de hoofdsom der gemeentefondsbelasting
mogen heffen, welk aantal bij uiterste nood
zaak kan worden opgevoerd tot 75 (thans
100) en ten hoogste 40 (thans 50) opcen
ten op de hoofdsom der vermogensbelasting
mogen leggen.
De totale in het fonds te storten belas
tingopbrengsten kunnen worden gesteld op
van de belastingcapaciteit van alle ge
meenten.
Uit het fonds worden bijdragen verstrekt
in de gemeentelijke uitgaven wegens kosten
van steunverlening aan werklozen en die
van arbeidslonen, betaald bij werkverschaf
fing aan werklozen. De beperking welke tot
dusver gold, dal alleen de uitgaven wegens
kosten van steunuitkeringen aan werklozen,
die afkomstig zijn uit z.g. crisisvakken voor
een bijdrage in aanmerking komen, zal
vervallen. Voortaan zal derhalve ook een
bijdrage kunnen worden verwacht in de uit
keringen aan door het Burgerlijk Armbe
stuur ondersteunde valide werklozen. Voor
de berekening van het subsidie-percentage
zal als maatstaf gelden de verhouding tus
sen de werkloosheidslasten en de belasting-
capaciteiten der gemeente. Bij de toelichting
op de betrekkelijke begrotingspost is de
bijdrage voor deze gemeente becijferd op
55
Uit het Werkloosheidssubsidiefonds zul
len de gemeenten bovendien ontvangen een
uitkering per aangeslagene in de gemeente
fondsbelasting. Te dezen aanzien verwijzen
wij naar de bij volgno. 190a der begroting
gegeven toelichting.
Wij zullen deze beschouwing over de vèr
strekkende plannen der regering, die nog
niet tot wet zijn verheven, maar waarmee
bij het samenstellen der begroting nochtans
rekening is gehouden, eindigen met een
overzicht van de financiële gevolgen dier
plannen voor onze gemeente.
spruitende uit de door de regering beraam
de plannen, hebben wij zonder in eniger-
mate op de bijzonderheden van de te treffen
bezoldigingsregeling vooruit te lopen ge
meend op f8500.te kunnen becijferen.
Teneinde het evenwicht tussen de ont
vangsten en uitgaven te bewaren is dit be*-
drag voorlopig op de begroting geraamd als
een beschikking over reserves. (Zie de toe-,
lichting bij volgnos. 211 en 212 der begro
ting). Daar de uitgaven door de hier be
sproken maatregelen echter een gelijk be
drag beneden de raming zullen blijven, heeft
deze beschikking slechts administratieve be
tekenis. De uitgaven wegens jaarwedden
zijn voorlopig, in afwachting van de te tref
fen regeling, geraamd op de bedragen welke
verschuldigd zouden zijn indien de thans
geldende kortingsbesluiten voor het gehele
jaar 1935 zouden worden toegepast.
Ten slotte bleef over een ongedekt tekort
van f 27000.Een mogelijkheid tot verdere
iets betekenende besnoeiing der ge
meentelijke uitgaven zonder op tal van pun
ten in meer of mindere mate het gemeente
belang ernstig te schaden hebben wij niet
kunnen ontdekken. Aan een verdere be
schikking over in het reservefonds gestorte
bedragen valt naar onze mening niet te
denken. Wij menen voor de motivering van
ons standpunt te kunnen volstaan met een
verwijzing naar hetgeen wij het vorig jaar
schreven in de memorie van toelichting op
de begroting voor 1934 (biz. I en II).
Om het tekort van f27000.te over
bruggen stellen wij zij het schoorvoetend
de volgende dekkingsmaatregelen voor:
verhoging van de opcenten op de hoofd
som der personele belasting; opbrengst
f.12000.—
verhoging van de opcenten
op de hoofdsom der gemeente
fondsbelasting tof 75. Op
brengst voor het belastingjaar
1935/36 f 22800.waarvan
ten bate van de begroting voor
1935 komt rond- 15000,
Beide maatregelen hangen onverbrekelijk
samen. In aanmerking nemende dat de op
centen op de hoofdsom der personele belas
ting in deze gemeente tot een behoorlijk peil
zijn opgevoerd, komt uit een oogpunt van
rechtvaardige belastingheffing de gemeen
tefondsbelasting, waarbij rekening wordt
gehouden met de draagkracht der belasting
plichtigen, wel in de eerste plaats als bron
van inkomsten in aanmerking. Volgens de
wettelijke bepalingen kan deze bron echter
niet verder worden aangeboord indien de
overige gemeentelijke heffingen niet tot
redelijke bedragen zijn opgevoerd. Naar het
oordeel der regering is dit laatste pas het
geval als o. m. gemiddeld 150 opcenten op
de hoofdsom der personele belasting worden
geheven. Eerst dan zal een opcentenheffing
op de gemeentefondsbelasting boven het
normale maximum van 55 en een verhoging
tot 75 toelaatbaar zijn.
Bij aanvaarding van de schaal voor de
heffing van opcenten op de hoofdsom der
personele belasting, welke wij U ter vast
stelling aanbieden, zal aan de vorenbedoel
de eis der regering zijn voldaan.
Raming voor 1935 volgens de geldende
regelingen.
a. Kosten van werkver
schaffing (arbeidslonen e .d.)
b. Steun aan werklozen
c. Subsidie aan het Bur
gerlijk Armbestuur voor het
verlenen van steun aan werk
lozen
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe SneeKer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
A. INKOA1STEN.
Raming voor 1935 volgens de geldende
regelingen.
Uitkering uit het gemeente
fonds ingevolge art. 3 onder b
der wet van 15 Juli 1929, S.
388 (indien korting van 8
bleef gehandhaafd)
Uitkering van ’t rijk wegens
75 van de hoofdsom der
grondbelasting
Hoofdsom der personele be
lasting
50 opcenten op de hoofdsom
der vermogensbelasting
80 opcenten op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting
Belasting wegens de classi
ficatie der gemeente (gemeen
tefondsbelasting)
Minder ten laste der gemeen
te blijvende kosten van werk-
loosheidszorg f80510.
f 50400.—
Na deze uiteenzetting zal het geen ver
wondering wekken dat de ontwerp-begro-
ting, nadat alle posten welke daarvoor in
aanmerking kwamen, nogmaals onder ogen
waren gezien en zo scherp mogelijk ge
raamd, geen opwekkend beeld vertoonde.
Wij moesten een tekort constateren van on
geveer f88000.Hierbij dient echter on
middellijk aandacht te worden geschonken
l aan twee omstandigheden nl.: dat in de
ontwerp-begroting niet gerekend was op een
beschikking over in het reservefonds ge
storte bedragen en dat de begroting voor
1934 slechts sluitend kon worden gemaakt
door een bedrag van ruim f 42000.uit het
reservefonds te putten. In het bedrag van
f 88000.was dus begrepen, als wij het zo
eens mogen noemen, een geërfd tekort van
f 42000.—. Het feitelijk tekort van de dienst
1935 kan derhalve worden gesteld op
f46000.en geheel op rekening van de
bovenbedoelde regeringsmaatregelen wor
den geschreven.
Voor de moeilijkheid gesteld het tekort
van f 88000.te overbruggen, hebben wij
in de eerste plaats overwogen dat het bij
de stand van zaken zoals die thans is, niet
verantwoord is tot reservering van gedeel
ten van bedrijfswinsten en van het batig
slot, dat de rekening van 1933 opleverde,
over te gaan. Wij stellen dan ook voor, ter
voorkoming van een begrotingstekort voor
1935 uit het reservefonds te putten een
bedrag, gelijk aan de geraamde stortingen
daarin van 40 van het batig slot van het
gas- en waterleidingbedrijf over 1935 en
van het batig saldo van de gewone dienst
der rekening over 1933. In totaal kan dit
bedrag op rond f 42000.worden gesteld,
zodat het tekort slonk tot f46000.Ver
volgens hebben wij op tal van inkomst- en
uitgaafposten, zowel op de gemeentebegro
ting als de bedrijfsbegrotingen, een correc
tie aangebracht waardoor pl. m. f 8000.
beschikbaar kwam, terwijl conversie van
geldleningen tot een vermindering der lasten
leidde tot een bedrag van pl. m. f 2500.
Ook de salarisregeling voor ’t gemeente-
personeel hebben wij binnen de kring onzer
beschouwingen getrokken. Zoals U bekend
is lopen de tijdelijke kortingen, welke thans
op de lonen worden toegepast, op 1 Mei
1935 af. Drieërlei mogelijkheid zal dan be
staan, nl. bestendiging van de tijdelijke kor
tingen; vervanging van die kortingen door
kortingen met een vast karakter; vaststel
ling eener nieuwe salarisregeling. De ont
wikkeling van de heersende crisistoestand
in ogenschouw nemende, moet naar onze
mening om tal van redenen aan de laatste
oplossing de voorkeur worden gegeven. Wij
hebben het ontwerpen van een nieuwe rege
ling dan ook bereids ter hand genomen en
hopen U het ontwerp tijdig voor het aflopen
der tijdelijke kortingen ter vaststelling te
kunnen aanbieden. Wij zullen het waarde
ren indien U deze omstandigheid bij de be
handeling van de begroting in aanmerking
neemt. Het zou o. i. geen aanbeveling ver
dienen indien onze arbeid op het stuk der
bezoldigingsregeling doorkruist werd door
raadsbesluiten, tijdens de behandeling der
begroting genomen. Het was uit de aard der
zaak niet mogelijk bij het samenstellen der
begroting reeds volledig rekening te houden
met de invloed van de gewijzigde regeling.
Evenmin was dit het geval met de door de
regering aangekondigde doch nog niet bij
de Staten-Generaal ingediende plannen,
welke strekken tot verlaging van pensioen
lasten. De vermindering van de gemeente
lijke lasten (lonen en pensioensbijdragen)
welke het gevolg zullen zijn van de vast-
stelling eener gewijzigde jaarwedderegeling
en dë daling van de pensioenlasten voort-
Raming voor 1935 volgens de aanhangige
wetsontwerpen.
a. Kosten van werkver
schaffing (arbeidslonen e. d.)
b. Steun aan werklozen
c. Subsidie aan het Bur
gerlijk Armbestuur voor het
verlenen van steun aan werk
lozen
Verschenen is de begrooting 1935 der ge
meente Sneek. Als in alle gemeenten, hebben
de rijksmaatregelen ook B. en W. dezer ge
meente voor een zeer moeilijke taak gesteld,
zooals blijkt uit de inleiding tot de memorie
van toelichting, welke wij hieronder laten
volgen
Toen wij ons tot het opmaken der be
groting zetten; koesterden wij niet de ver
wachting een in alle opzichten bevredigend
resultaat te kunnen bereiken. Integendeel,
de zekerheid dat voor kosten van werkloos
heidsvoorzieningen meer zou moeten wor
den geraamd dan ooit tevoren en de in
uitzicht gestelde regeringsmaatregelen
waardoor de gemeentefinanciën ernstig zou
den worden getroffen, benamen ons bij
voorbaat de hoop geen al te grote moeilijk
heden te zullen ondervinden. Tijdens het
begrotingswerk wijzigde zich het financieel
aspect nog in ongunstige zin doordat in de
aangekondigde regeringsmaatregelen op
een bepaald onderdeel ingrijpende veran
deringen werden aangebracht. Alvorens het
beeld te schetsen dat de oorspronkelijke
ontwerp-begroting vertoonde en een uiteen
zetting te geven van de door ons voorge
stelde dekkingsmaatregelen tot overbrug
ging van het tekort, zullen wij U in het kort
inlichten over de strekking van de hierboven
bedoelde plannen der landsregering.
Bij Koninklijke boodschap van 13 Juli
1934 is bij de Tweede Kamer der Staten
Generaal ingediend een ontwerp van wet
tot wijziging van de wet van 1929 regelen
de de financiële verhouding tussen het rijk
en de gemeenten. Met ingang van het jaar
1936/37 zal volgens de geldende wetsbe
paling een nieuwe verdeling van de in het
gemeentefonds te storten geldmiddelen
moeten plaats hebben. Daar de inkomsten
van het fonds sedert de instelling als ge
volg van de benarde tijdsomstandigheden
minder ruim vloeien, zal een nieuwe ver
deling bij handhaving van de geldende rege
ling voor de gemeente betekenen een aan
merkelijk lagere uitkering. In de memorie
van toelichting op het ingediende wetsont
werp wordt in het licht gesteld, dat een
ongewijzigde toepassing van de wet van
1929 zowel voor het rijk als voor de ge
meenten grote bezwaren met zich zal bren
gen. Voor het rijk omdat het ondoenlijk zal
zijn bij de toch reeds zeer moeilijke toestand
der geldmiddelen over de jaren 1934/35 en
1935/36 de geweldige tekorten in het ge
meentefonds te blijven aanzuiveren; voor de
gemeenten omdat, wanneer zij tot en met
1935/36 in het genot van de oorspronkelijke
uitkeringen bleven, zij dan plotseling zon
der enige overgang op een lager peil zou
den terug vallen. Met behoud van de grond
slagen der wet van 1929, welke volgens het
oordeel der regering proefhoudend zijn ge
bleken, worden een aantal wijzigingen in de
huidige regeling voorgesteld.
Volgens een van regeringswege gemaakte
berekening zal de uitkering uit het gemeen
tefonds, voor deze gemeente oorspronkelijk
f 12.47651 per inwoner bedragende, doch
voor het jaar 1934/35 ingevolge de kor-
tingswet van 1933 teruggebracht tot
f 11.47839, bij toepassing van de nieuwe
wetsbepalingen voor 1935/36 op f 6.02012
per inwoner kunnen worden gesteld. Ter
wijl de totale uitkering voor 1934/35 (na
korting volgens de wet van 1933)
f 180245.16 bedraagt, zal voor 1935/36 ver
moedelijk in totaal een uitkering van
f96237.63 kunnen worden verwacht. Een
nadelig verschil voor de gemeente derhalve
van f84007.53. De regering stelt echter
voor een garantiebepaling in het leven te
roepen krachtens welke de gemeenten bo
ven het bedrag der nieuwe uitkering een
garantie-uitkering ontvangen, het le jaar
van 90 het 2e jaar van 80 enz. van
het verschil tussen de uitkeringen over de
uitkeringstijdvakken 1934/35 en 1935/36,
zodat de vermindering met f 84007.53 over
10 jaren wordt verdeeld. Als gevolg van de
ontworpen nieuwe regeling en door de wer
king van de geldende in 1933 vastgestelde
kortingswet is de raming van de uitkering
uit het gemeentefonds bijna f 10000.lager
dan voor 1934.
De voornaamste in het wetsontwerp ver
vatte wijzigingen zijn verder, dat de ge
meenten uit het gemeentefonds een uitkering
zullen ontvangen per aangeslagene in de
gemeentefondsbelasting ter vervanging van
de huidige uitkering van het zgn. classifi-
Uitkering uit het gemeente
fonds ingevolge art. 3 onder
c der wet van 15 Juli 1929,»S.
388
Uitkering vaa het rijk we
gens 35 van de hoofdsom
der grondbelasting
20 van de hoofdsom der
personele belasting naar de
le 2e eh 3e grondslag'.
Hoofdsom der personele be
lasting naar de 4e tot en met
de 7e grondslag
40 opcenten op de hoofdsom
der vermogensbelasting
55 opcenten op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting
volgens het ontworpen gewij
zigd tarief2)
Belasting wegens de classi
ficatie der gemeente (gemeen
tefondsbelasting) 1934/35
Uitkering ingevolge art. 3,
onder a, der wet van 15 Juli
1929, S. 388, berekend per
aangeslagene in de gemeente
fondsbelasting (s/3 gedeelte
van het bedrag over een vol
jaar ad f20500.
Uitkering uit het Werkloos
heidssubsidiefonds berekend
per aangeslagene in de ge
meentefondsbelasting (2/3 ge
deelte van het bedrag over een
vol jaar ad f4100.
catieverschil en dat het tarief voor de hef
fing der gemeentefondsbelasting enigszins
wordt gewijzigd, welke wijziging zal leiden
tot een hogere opbrengst in hoofdsom en
derhalve ook van de aan de gemeente ten
goede komende opcenten. Bij de betrekke
lijke begrotingsposten zijn de financiële ge
volgen voor de gemeente uit deze wijzigin
gen voortspruitende, nader toegelicht.
De overweging dat het uitgesloten is dat
het rijk een groter bedrag voor de subsi
diëring van gemeenten ten behoeve van de
werkloosheidslasten beschikbaar stelt dan
thans het geval is en dat de meest geteister
de gemeenten zelf het nodige geld niet meer
kunnen vinden, heeft de regering tot de
overtuiging gebracht dat als laatste red
middel slechts overblijft dat de gemeenten
dat deel der werkloosheidslasten, hetwelk
niet uit eigen middelen noch door rijkssub-
sidie kan worden gedekt, tezamen gaan
dragen. Uitvloeisel van het door de regering
ingenomen standpunt is geweest het bij
Koninklijke boodschap van 18 September
1934 ingediende ontwerp van wet houdende
voorzieningen terzake van gemeentelijke
kosten van werkloosheidszorg. Wij mogen
U niet verhelen dat het ontwerp ons ernstig
heeft teleurgesteld. Wel zal de bijdrage
welke de gemeente in de kosten van werk
loosheidszorg ontvangt aanzienlijk stijgen,
doch daartegenover staat, dat een zeer
groot bedrag aan belastingopbrengsten, tot
nog toe in de gemeentekas vloeiende, over
geheveld zal worden naar het in te stellen
Werkloosheidssubsidiefonds en dat het ge
meentelijk belastinggebied in sterke mate
wordt ingekrompen. Kennisneming van het
straks te geven overzicht van de gevolgen
voor deze gemeente van de door de regering
beraamde plannen, welke een tijdelijk ka
rakter zullen dragen en slechts voor de
jaren 1935 en 1936 zullen gelden, zal het
gevoel van teleurstelling dat ons bekroop
alleszins verklaren, temeer wanneer daarbij
in aanmerking wordt genomen dat voor de
dienst 1934 tengevolge van de invloed van
regeringsmaatregelen de gemeente ook
reeds ruim f 33000.moest derven.
Ingesteld wordt een Werkloosheidssub
sidiefonds dat zal worden gevoed met de
volgende belastingopbrengsten:
a. 40 van de hoofdsom der grondbe
lasting;
b. 80 van de hoofdsom der personele
belasting naar de le, 2e en 3e grondslag;
(huurwaarde, mobilair en dienstboden)
c. 25 opcenten op de hoofdsom der ge
meentefondsbelasting;
d. 10 opcenten op de hoofdsom der
vermogensbelasting.
ïfl
'l’tB
0.600.—
30000.—
57000.—
- 30110.—
3000.—
f
tot
18000.—
i
f
NIEUWE SNEEKER COURANT
1