Ko. 22 Eerste Blad
Uitgave KIEZBBRIltï Co.
Zaierdag 15 Deeemoer 1934
51e Jaargang
Dit No. bestaat uit 3 bidden.
Gemeentebegrooting
Sneek.
p
OFFICIEEL GEDEELTE.
NIEUWSTIJDINGEN.
1
j
de nominale lonen van het personeel 13'/2 ingehouden, feld wegen en middelen kunnen worden gevonden om de
Een lid stelde in verband met deze cijfers de vraag of
het geraamde bedrag niet veel te hoog is. Hij acht het
gewenst, dat bij de raming van posten als de onderhavige,
de gemiddelde uitgaven over de laatste 3 jaren tot basis
worden genomen.
Onderhoud losse goederen.
Volgno. 6 der lasten. De bij het vorig volgnummer ge
maakte opmerking geldt ook voor deze post. In 1932
bedroegen de uitgaven ƒ3259.54 en in 1933 ƒ3840.93. In
aanmerking nemende, dat de prijzen van tal van artikelen
aanmerkelijk zijn gedaald, kunnen de beide onderhouds-
posten naar de mening van het lid, wiens opmerkingen
hier worden weergegeven, gevoegelijk worden verlaagd.
DIENSTPLICHT.
HERHALINGSOEFENINGEN.
De BURGEMEESTER van SNEEK
vestigt de aandacht van belanghebbenden
op de aan het Stadhuis aangeplakte open
bare kennisgeving betreffende de regeling
van opkomst van de dienstplichtigen, die in
1935 aan de herhalingsoefeningen moeten
deelnemen.
SNEEK, 14 December 1934.
In een Maandag a.s. te houden raadsvergadering, welke
’s middags 2 uur aanvangt, wordt de begrooting 1935 be
handeld.
Wij publiceeren hieronder een en ander uit de sectie
rapporten en het antwoord van B. en W.
SECTIERAPPORTEN.
No. X 07.352.11(21).
Rapport van de le sectie uit de gemeente
raad betreffende het onderzoek van de ge
meentebegroting voor 1935.
SNEEK, 4 December 1934.
Aan de Gemeenteraad.
De sectie was samengesteld als volgt: P. van der Veen,
Voorzitter, F. Blok, J. de Groot, G. L. Dokkum, M. Oppen
huizen en W. Hoekstra. Afwezig de heer K. Breeuwsma.
Rapporteur: L. Rasterhoff.
Een lid meende bij de bedrijfsbegrotingen de algemene
opmerking te moeten maken, dat het moeilijk is zich ten
aanzien van de daarin voorkomende ramingen een gefun
deerd oordeel te vormen. Er zijn te veel factoren, welke
daarbij een rol spelen, die buiten de gezichtskring van de
leden van de raad liggen. Het samenstellen der begrotingen
is z. i. vaak te veel sleurwerk. Men neemt de cijfers van
het vorig jaar, vergelijkt ze met de laatst bekende uitkom
sten en rangschikt ze, om ten slotte een resultaat te krijgen,
dat men het meest gewenst acht. Hij meende reeds thans
te moeten opmerken, dat de bedrijfsbegrotingen de indruk
geven, dat burgemeester en wethouders niet voldoende
doordrongen zijn van de ernstige financiële moeilijkheden.
maar het grootste gedeelte daarvan is pensioenverhaal,
dat niet als salariskorting mag worden aangemerkt.
Burgemeester en wethouders zijn in gebreke gebleven
intijds voorzieningsmaatregelen te treffen, terwijl zij ook
thans niet voornemens zijn ingrijpende bezuinigingen aan
te brengen. Deze houding getuigt van weinig inzicht in
de benarde positie waarin de burgerij verkeert. Die po
sitie eist een krachtig ingrijpen.
Hoofdstuk VI, één van de onderdele'n, die voor besnoei
ing in aanmerking komen wijst zelfs een hoger nadelig
slot aan dan voor 1934. De daling van materiaalprijzen
had toch haar invloed moeten doen gelden.
Gewezen werd in dit verband op de inconsequente
methode om behalve voor gewoon onderhoud1 van straten
nog een bedrag voor „extra onderhoud” uit te trekken.
Het lid wiens inzichten hier worden weergegeven is niet
overtuigd dat de gehate belastingverhoging niet kan wor
den voorkomen. Hij meent er niet genoeg bij Burgemeester
en wethouders op te kunnen aandringen hun standpunt te
herzien zodat belastingverhoging achterwege blijft. Het
aanbrengen van bezuinigingen op Hoofdstuk VI en een
verder aantasten van het salarispeil zal voldoende zijn om
zonder belastingverhoging een sluitende begroting te ver
krijgen.
Andere leden meenden zonder zich in alle opzichten
met de ingediende begroting te kunnen verenigen dat
in plaats van critiek een woord van waardering toekomt
aan burgemeester en wethouders, die zich bij het samen
stellen van begrotingen jaar in jaar uit op het laatste
ogenblik voor geweldige moeilijkheden zien geplaatst. Er
is meer aanleiding het college een woord van dank te
brengen voor het feit dat het kans heeft gezien een slui
tende begroting te verkrijgen zonder een afbraakpolitiek
te voeren- dan het in staat van beschuldiging te stellen.
Burgemeester en wethouders hebben dit jaar een be-
in alle opzichten bevredigend te kunnen beantwoorden. Sro^nS moeten indienen welke niet op de wet steunt maar
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Martinïplein, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen tusschen 11 'A en 12J6 uur, de
navolgende voorwerpen als gevonden ge-
deponeerd op 1113 Dec. 1934: rijwielen,
sleutel, lap stof, dameshandschoen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer- 1
pen, als gevonden aangegeven op 1113
Dec 1934: portemonnaie, H. Harling, Kloos- 1
terhof 28; rijwielbelastingmerk, U. Bos, 2e 1
Woudstraat 47; armband, S. Nijholt, Fols-
gare; bruine ceintuur, S. Vogelvanger, 1J1-
sterkade 50b; speelgoedhondje, A. Kam
pen, Kleinzand 56; portemonnaie, Cnossen,
Geeuwkade; armband, H. Zwaagman, Arm
huis; padvindersrhes, W. Dijkstra, 3e Frit-
temahovenstraat 10; zwarte glacé hand
schoen, D. Zoodsma!_2e Steenklipstraat 11;
k U U V I UC UI CJ V, j. V**. WW. AUU.U......
straat 13; pakje met inhoud, Wed. R. Ozin-
ga, Ged. Neltjeshaven 46; vulpen, A. Veld-
stra, 2e Steenklipstraat 21.
T entoonstelljnjg
Ettalaig.e- en Vakcursus.
Woensdagavond werd in de boven-
Iqaal van café Hanènburg alhier een
tentoonstelling gehouden van leermate
riaal, teekenvoorbeeltieh, werkstukken
van cursist,e'n enz. van de etalage- en
lakcursus, dje ook in dit seizoen weer
gegeven wordt voor rekehing van de
drie plaatselyke middenstandsvereeni-
gingen.
De leider v<a.n de cursus, de heer D.
Miedema was zoo welwillend ons rond
te leiden en ons ’t een en ander over
deze voor winkeliers en winkelpersoneel
zoo belangrijke cursus te vertelle'n.
Naast de uitstalling van een aantal
voorbeelden en dictaten betreffende
verschillende lettertypes te vervaardi
gen met de redispen en penseel, kleu
renleer, vlak- en letterversiering, het
maken en ontwerpen van etalage- en
prijskaarten, schabloneerwerk, spuit
werk, wikkelwerk, etalagebouw enz.,
waren hier vele werkstukken van de
cursisten, zoowel van de eerste als van
de vervolgcursus te bezichtigen, waar
bij een groot aantal in opdracht en met
behulp v,an voorbeelden thuis gemaakt,
maar ook velé naar eigen ontwerp.
Natuurlijk was ’t eene beter ge
slaagd en netter uitgevoerd dan ’t an
dere, maar toch gaf ieder werkstuk,
hoe eenvoudig soms ook, blijk van ern
stig willen en van de uitstekende lei
ding die van den heer Miedema die
zelf alle teekenvoorbeeMen ed- ont
werpt uitgaat.
En dat leerlingen het onder zijn lei
ding bij voortgezette studie ver kunnen
brengen, bewees wel het prachtige ma
teriaal dat ter opluistering door de
heer Hoekstra was ingezonden, werk
stukken die blijk gaven dat deze jonge
teekenaar het in ontwerpen en uitvoe
ren van reclameplaten, moderne etala-
g.e’s ‘e.d. al ver gebracht heeft.
Al met al' een bezienswaardige ex
positie die duidelijk en klaar deed uit
komen vah hoeveel waarde deze cur
sussen vbor de middenstanders en hun
personeel zijn.
BIOSCOOPNIEUWS.
Het A mi ci t ia Theater heeft als
hoofdnummer „Z'igeunerbBoed”, met
Grit Haid, George Alexander, Adèle
Sandrock, Ralph Arthur Roberts e.a.
De Tel. schrijft er van:
De film „Zigeunerbloed” doet sterk
denken aan de beste blijspelen van
Blumental en Kadelburg, waarmede
een vorig geslacht zich avond aan
avond dol amuseerde, en die heusch
door de tegenwoordige generatie nog
wel te genieten zijn. Nu het geval
verfilmd is met alle hulpmiddelen waar
over de (filmtechniek beschikt, zooals
o.a. prachtige natuuropnamten, is het
zek'er attractief en men zal zich Koste
lijk amusêeren bij deze dwaze opeen-
hooping van verwiarring'en en malle
situaties.
'De Nïeuwslbron:
De hoofdf'ilm is ditmaal ’t fijn gees
tige, ondeugende „Zigeunersbloed”, vpl
mooie opnam'en en met spannenden
tekst. Adèl'e Sandrock viert er triom
fen in ’en ook Georg Alexander doet er
toelichting wel van de ernst overtuigd te zijn. Zij verklaren
naqr dekkingsmiddelen te hebben gezocht en op verschil
lende posten correcties te hebben toegf^ast. De uitdruk
king „correcties” karakteriseert de arbeid van burgemees
ter en wethouders zeer juist. De ernst van de toestand
eist echter een meer resoluut ingrijpen, zodat de gehele
gemeentehuishouding zich aanpast aan de gewijzigde
omstandigheden. Meer ingrijpende wijzigingen hadden
moeten worden voorgesteld. Burgemeester en wethouders
hadden bij het opmaken der begrotingmet inachtneming
der op de gemeente rustende wettelijke verplichtingen
als uitgangspunt moeten nemen: er is geen geld meer be
schikbaar, de gemeentelijke uitgaven moeten op een lager
peil komen. Het college heeft ten slotte een besparing ver
kregen van ƒ8000.In hét licht van het eindcijfer der
begroting is dit wel een zeer miniem bedrag.
Het lid, wiens —r door andere leden onderschreven
betoog hier wordt weergegeven, is van oordeel, dat bur
gemeester en wethouders in gebreke zijn gebleven; zij
hadden evenals de landsregering met vaste hand en
besliste wil belangrijke bezuinigingen moeten hebben aan
gebracht.
Hij sprak er verder zijn teleurstelling over uit dat bur
gemeester en wethouders de lagere last, voortspruitende
uit een salarisherziening en een verlaging der pensioens
bijdragen in één bedrag hebben geraamd. Het kan zijn
dat het bedrag als een zeer voorlopige raming moet wor
den beschouwd, maar burgemeester en wethouders zullen
zich toch én ten opzichte van de loonregeling én ten op
zichte van de verwachte verlaging der pensioenlasten een
zeker bedrag hebben voorgesteld. Een nieuwe loonkorting
van 5 acht dit lid allerminst overdreven, vooral niet als
een vergelijking getroffen wordt met het particulier bedrijf,
al mogen de daar bestaande verhoudingen niet uitsluitend i
als maatstaf gelden. Een verlaging met 5 zou ongeveer
15000.per jaar opbrengen, waarvan rekening hou
dende met het feit dat de tijdelijke kortingen op 1 Mei a.s.
vervallen en de nieuwe regeling dan in werking zal treden
ten bate van 1935 zou komen 10.000.Thans is ge
raamd ƒ8500.waarin is begrepen een voordeel voort
vloeiende uit de verlaging der pensioenlasten. De voren
staande becijfering geeft enig inzicht in hetgeen burge
meester en wethouders zich voorstellen met een nieuwe
loonregeling te bereiken.
Het wil het lid, hier aan het woord, voorkomen, dat
wanneer burgemeester en wethouders zich op het stand
punt hadden gesteld: „wij moeten rondkomen met de mid
delen die wij hebben”, zij op sommige hoofdstukken 10
zouden hebben besnoeid. Hij wijst in dit verband op hoofd
stukken II, 111, VI, VII en VIII (gedeeltelijk), waarop tal
van posten voorkomen, die noodgedwongen met 10
hadden kunnen worden verlaagd. Er moet per slot van
rekening tussen twee kwaden gekozen worden.
Wanneer niet tijdig resoluut wordt ingegrepen, zullen
het gemeentepersoneel en de werklozen in de eerste plaats
de dupe van de desolate toestand worden.
Andere leden onderschreven het hierboven weergegeven
betoog geheel. Eén dier leden meende daaraan nog het vol
gende te moeten toevoegen. De inleidende beschouwingen
tot de begroting ademen de geest van: „er zit niet anders
op dan wij voorstellen”. Die voorstelling van zaken prikkelt
dit lid juist tot reageren. Het vorig jaar is op een verdere
salarisverlaging aangedrongen. In de loop van dit jaar is
echter gebleken, dat burgemeester en wethouders zich
tegenover de commissie voor georganiseerd overleg hebben
verbonden, de regeling voorlopig geen verdere wijzigingen
te doen ondergaan. Het is echter de vraag of de raad het
zelfde standpunt inneemt.
Wanneer in aanmerking wordt genomen dat in de me
morie van toelichting een bedrag van 8500.wordt ge
noemd, waarin misschien 6000.wegens loonsverlaging
is begrepen, dan blijkt wel zo ongeveer met welk gering
percentage burgemeester en wethouders voornemens zijn
de lonen te verlagen. De wijze waarop zij, die van de rente
van vermogen moeten leven worden getroffen door con
versie van leningen, steekt hierbij wel zeer schril af. Al
moge bij de salariëring van het gemeentepersoneel nietwoningcomplexen der gemeente. Het dagelijks bestuur
enkel op de toestanden in het particulier bedrijf worden; stelt zich te dezen aanzien op een formeel wettelijk
diende nog niet behandelde wetsontwerpen. Alles staat
du§ eigpnfijk op losse schroeven. Welke waarde moet aan
Hét-,gezag worden toegekend als geëist wordt dat bij de
regeling van de gemeentehuishouding niet meer rekening
wó{dt gehouden met de wet, doch met hetgeen misschien
wet £él worden. Waren de leden die weinig vleiende
woorden over het beleid van burgemeester en wethouders
deden horen, wel aan het juiste adres met hun critiek, zo
werd gevraagd?
Met betrekking tot de gemaakte opmerking over de
stijging van het nadelig slot van hoofdstuk VI merkten
deze leden op, dat tal van posten lager zijn geraamd dan
vorige jaren. Ook moet in het oog worden gehouden dat
er een zuinigheid is die de wijsheid bedriegt. Men kan niet
,mmer noodzakelijke verbeteringen en herstellingen uit
stellen.
De aan het woord zijnde leden merkten op, dat de per
soneelsuitgaven bij het sluitend maken ener begroting de
laatste tijd een bijzondere rol vervullen. Op het totaal dier
uitgaven wordt een zeker percentage toegepast en het
verstoorde evenwicht is weer verkregen, waarbij het won
derlijke van het geval is, dat de ambtenaar steeds 100
overhoudt, waarop bij een volgende gelegenheid weer enige
procenten beknibbeld kunnen worden. In aanmerking
nemende dat de salarissen in totaal nog geen 1/i gedeelte
van de uitgaven der gemeente belopen, achten deze leden
het salarisvraagstuk voor deze gemeente niet van zorg
volle aard. Wel hadden zij gaarne het in de inleiding ge
noemde bedrag van 8500.nader toegelicht gezien. Zo-
.ang een nader inzicht in de in voorbereiding zijnde plan-
len ontbreekt, behouden zij hun stem ten opzichte van de
loonregeling voor.
Opgemerkt werd nog dat de leden die burgemeester en
wethouders in gebreke stelden, slechts enkele posten had
den genoemd waarop iets beknibbeld kan worden maar
overigens nagelaten hebben de onderdelen der gemeente
huishouding aan te geven waarop bezuinigd kan worden.
Wel spraken zij over aanpassen maar die eis wordt slechts
gesteld aan de minder draagkrachtigen, n.l. het gemeente
personeel en de werklozen.
Indien de regering er na herhaalde aandrang was toe
overgegaan om ter bestrijding van de werkloosheidslasten
een heffing in eens te vorderen van de grotere vermogens,
zou het mogelijk zijn geweest een sluitende begroting te
verkrijgen zonder een „gehate” belastingverhoging. Tot
nog toe was de regering echter niet bereid voorstellen in
die richting te doen.
Naar aanleiding van dit betoog merkte een lid, dat
reeds eerder aan het woord was geweest nog op, dat de
geuite critiek wel terdege tot burgemeester en wethouders
moest worden gericht. Zij toch hebben de begroting aan
geboden en zjj zijn het die niet genoeg van de ernst van
de toestand doordrongen zijn.
Meerdere leden hadden bezwaar tegen handhaving van
verschillende subsidies op de begroting.
Een lid bepleitte het intrekken van aan de concierges en
schoonmakers toegekende toelagen voor aanschaffing van
schoonmaakartikelen.
UITGAVEN.
Enkele leden meenden dat op tal van posten van dit
hoofdstuk nu er geen geld meer beschikbaar is be
zuinigd had kunnen worden.
Meerdere leden vroegen zich af of het gemeentelijk
politiecorps voor een plaats als Sneek niet te groot is.
Is het niet mogelijk het aantal agenten langzamerhand in
te krimpen?
Een lid achtte het met het oog op ’t gevaar voor auto’s
wenselijk dat op het doodlopende gedeelte van de Frederik
Hendrikstraat naar de Woudvaartkade een Waarschu
wingsbord wordt geplaatst.
Een lid wenste er de aandacht op te vestigen, dat
de gemeente met betrekking tot de dekking' van het
tekort op de door de woningstichting „Patrimonium”
geëxploiteerde woningen naar zijn mening geen mindere
geldelijke verplichtingen heeft dan tegenover de eigen
gelet, toch zal rekening moeten worden gehouden met de’standpunt. Wanneer echter door het gemeentebestuur een
waarin de gemeente verkeert.
BEGROTING ELECTRIC1TEITSBEDRIJF.
Een lid, dat kennis had genomen van de overdracht van
het gemeentelijk distributiebedrijf ener aangrenzende ge
meente aan de provincie, voornamelijk uit overweging,
dat het P. E. B. veel goedkooper stroom kan leveren dan
het G. E. B., stelde de vraag of dit laatste ook geldt voor
deze gemeente.
Volgno. 1 der baten. De sectie wenste de vraag te
stellen of het ook mogelijk is een vastrechttarief in het
leven te roepen, dat aan de verbruikers meer voordelen
biedt dan het geldend vastrechttarief.
Een lid zou gaarne vernemen of burgemeester en wet
houders, ondanks het voor 1935 geraamde nadelig slot,
voornemens zijn binnen niet al te lange tijd een verlaging
an de stroomprijs te bevorderen.
Volgno. 3 der baten. Wegens opbrengst van meterhuur
s geraamd ƒ8856.terwijl blijkens de bij volgno. 7 der
isten gegeven toelichting op de waarde der meters wordt
ifgeschreven ƒ2441.51. Een lid meende uit deze zeer uit
eenlopende bedragen te kunnen afleiden, dat op de meters
:en grote winst wordt gemaakt. Hij acht dit onbillijk en
vraagt of het mogelijk is de meterhuur meer in overeen
stemming te brengen met de ten laste van het bedrijf
komende kostprijs der meters.
BEGROTING GASBEDRIJF.
Volgno. 1 der baten. Zijn burgemeester en wethouders
van oordeel dat, niettegenstaande het afnemend gasver
bruik, de thans geldende prijzen gehandhaafd kunnen
worden?
Volgno. 2 der baten. Hoewel voor 1935 is gerekend op
een verwerking van 6080 ton steenkolen en voor 1934 op
6300 ton, wordt voor 1935 verwacht een productie van
4000 H.L. stofcokes tegenover 2600 H.L. in 1934. Wat is
de reden van deze stijging?
De raming van de voor verwarming van ovens te ver
bruiken hoeveelheid cokes is vergeleken bij 1934
toegenomen met 1460 H.L. De sectie achtte deze afwijkende
raming zonder nadere toelichting niet verklaarbaar.
Volgno. 8 der baten. Het is een lid opgevallen, dat in
nieuwe huizen meters worden geplaatst, waarvan de huur
1.20 per jaar hoger is dan van die, geplaatst in oudere
woningen. Hij zou hierover gaarne worden ingelicht.
Volgno. 9 der baten. Een lid merkte op dat bij de be
handeling van de gemeentebegroting voor 1934 werd toe
gezegd de kwestie van de huur van muntgasinstallaties
onder de ogen te zien. Hij acht het van belang ook
voor het bedrijf dat het bedrag der verschuldigde ver
goeding wordt herzien. De installatie is thans als regel
tot enkele meters leiding beperkt. Lampen en toestellen
worden heel weinig meer gebruikt.
Volgno. 4 der lasten. Naar de mening van een lid is
het voor onderhoud van muntmeters uitgetrokken bedrag
van 1000.veel te hoog geraamd.
BEGROTING WATERLEIDINGBEDRIJF.
Volgno. 3 der lasten. Het heeft de aandacht van een
lid getrokken dat de post onderhoud ƒ3000.lager is
geraamd dan voor 1934. Is thans ook in die post be
grepen een bedrag voor verbetering van de weg naar het
pompstation?
Volgno. 7 der lasten. Een lid vroeg waarom thans voor
het eventueel gebruik maken van de diensten van het Rijks-
bureau voor drinkwatervoorziening ƒ450.is geraamd
(vorig jaar ƒ300.
Grond- en waterschapslasten.
Volgno. 10 der lasten. Een lid zag de hogere raming
van deze post gaarne nader toegelicht.
BEGROTING REIN1GINGSBEDRIJF.
Compost.
Volgno. 3 der baten. Een lid oordeelde de raming van
de opbrengst van deze meststof veel te optimistisch. In
1932 werd ƒ1303.45 ontvangen en in 1933. ƒ1343.60.
Onderhoud.
Volgno. 5 der lasten. Thans is uitgetrokken 1000.
terwijl de uitgaven bedroegen in 1933: ƒ273.68; in 1932:
393.50.
GEMEENTE-BEGROTING.
Algemene beschouwingen.
Enkele leden noemden de aanblik, welke de begroting
biedt, zeer troosteloos en verontrustend. Het is niet moge
lijk gebleken een sluitende begroting te verkrijgen zonder
een belastingverhoging van ƒ27000.Het vorig jaar
moesten de gemeentelijke heffingen met 33000.worden
verhoogd. Toen is de stijging van de belastingdruk sedert
1930 becijferd op ƒ94600.welke berekening niet door
burgemeester en wethouders is bestreden, zodat zij nog
als uitgangspunt kan dienst doen. Tegenover deze toe
neming van de belastingdruk is het van groot belang aan
dacht te schenken aan de belangrijke vermindering van
het volksinkomen, voor het gehele land becijferd op 26.65
Dit percentage demonstreert voldoende de gang van
zaken en dwingt ons ons rekenschap te geven van de crisis,
waarin wij thans verkeren, die, volgens het oordeel van
deskundigen, niet van conjuncturele maar van structurele
aard is. De vraag of bij het opmaken der begroting vol
doende met de ernst der tijden rekening is gehouden,
menen de leden, wier jbetoog hier wordt weergegeven, niet
i i 1.2 1. J_...
Burgemeester en wethouders zeggen in de Memorie van ^aar vindt in circulaires der regering en in inge-
dus. eigenlijk op losse schroeven. Welke waarde moet
■f7
'I.
l
i J
g|
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT (78e Jaargang)
- --O -- -- --- O—-----
gewijzigde tijdsomstandigheden. Wel wordt nu reeds op J welwillende houding wordt aangenomen, zullen ongetwij-
V
wviiiiiguKJinpitach viti gciiiccmc. uci uagcujft.ö uvoiuui'
eipli fa dp7Pn sarnipn nn aph fnrmppl x»7Pffp1iil<
