Uit onze Raadzaal.
I
r
's
annex SNEEKER COURANT (78e Jaargang)
Io. 23 Eerste Blad
Uitgave KIEZEBBINK Co.
Woensdag 19 ueeemher 1934
tfie jaargang
Dit No. bestaat uit 3 bladen.
n
e.
VERTROKKEN:
I
I
I
1
1.
2.
1.
2.
1
i
INGEKOMEN:
De V o o r z. geeft gelegenheid let het houden der
LIJST VAN INGEKOMEN EN VERTROKKEN
PERSONEN OVER NOVEMBER 1934.
Algemene beschouwingen.
De heer Van der Vee n' acht het houden van algemene
beschouwingen niet zo dringend noodzakelijk, doch het is hier
Antje Elisabeth Waringa, z. b., van Alkmaar
naar Kloosterstraat no. 9; Johanna Klasina Vis-
scher, winkeljuffrouw, van Groningen naar Krui-
zebroederstraat no. 89; Hendrik Aardema, chauf
feur, van Poppingawier naar Oude Koemarkt
no. 25; *Gjalt de Jong, onderwijzer, van Ned.
Indië naar Wijde Noorderhorne no. 23; Gerritje
de Schiffart, onderwijzeres, van Sexbierum naar
Leeuwarderweg no. 9; Elske Brinksma, dienst
bode, van Bolsward naar Kleinzand no. 14; Si
mon Nicolaas Teuwisse, controleur van het
crisiszuivelbureau, van Oldenzaal naar Kapel
straat no. 37; Lutgertje Miedema, echtgenote
van S. van der Ploeg, z. b., van Leeuwarden
naar Wassenberghstraat no. 17; Johannes van
der Ploeg, lijnwerker P.T.T., van Mantgum naar
Parkstraat no. 11; Antje van der Heek, echtge
note van Abele de Jong, z. b., van Oranjewoud
naar Franekervaart no. 16; Pieter Landman,
kapper, van Grouw naar Oosterdijk no. 45;
Geertje Rollema, dienstbode, van Mijdrecht naar
Geeuwkade no. 15; Jantje Broersma, hulp in de
huishouding, van Leeuwarden naar de Coligny-
straat no. 1; Tjitske Leenstra, hulp in de huis
houding, van Terzool naar Oosterdijk no. 19;
Hiltje Volkers, winkeljuffrouw, van Groningen
naar Nauwe Burgstraat no. 4; Froukje Catharina
Siemonsma, z. b., van Nijmegen naar Gysbert
Japiksstraat no. 24; •Anne Feenstra, visventer,
van Oosterzee naar 2e Woudstraat no. 18; Hen-
derikus van den Dungen, z. b., van Canada naar
Bolswarderweg no. 2; Trijntje van der Meulen,
echtgenote van Auke van der Heide, z. b., van
Terzool naar Hooghuistersteeg no. 7; Auke van
der Heide, bakker, van Goënga naar Hooghuis
tersteeg no. 7; Willem Koenderink, agent van
politie, van Zutphen naar Rozenstraat no. 17;
•Evert Koopmans, z. b., van Rauwerd naar
Emmastraat no. 14; Thekla Süsskind, z. b., van
Fulda (D.) naar Hoogend no. 28; Hans Engel-
sma, leerling-monteur, van Oosterend naar Mar-
tiniplein no. 6; Egbert Scholten, polderwerker,
van Akkrum naar aan boord; Trijntje Nijenhuis,
dienstbode, van Hindeloopen naar Lemmerweg
no. 4; Jentje Eringa, bakker, van Zwagerveen
naar Oosterdijk no. 19; Jan Suierveld, z. b., van
Amerika naar le Steenklipstraat no. 0; Hans
Dijkstra, z. b., van Gorredijk naar Jan van Nas-
saustraat no. 20; Longine Giel, hulp in de huis
houding, van Den Helder naar Martinipiein no.
3; Josephus Wilhelmus Stockmann, z. b., van
Driebergen-Rijsenburg naar Kruizebroederstraat
no. 93; *Douwe Klijnsma, handelsreiziger, van
Driebergen-Rijsenburg naar Frederik Hendrik
straat no. 59; Janke Punter, dienstbode, van
Goënga naar Wassenberghstraat no. 22; Jantje
Poepjes, dienstbode, van Koudum naar School
straat no. 33.
Daarom is door ons gepleit voor 10 korting o/ de stil
en op de lonen en salarissen. Spr. constateert^tiat B. i
weigeren de f8500, welke zij op salarissen én op pen^o^j
lasten wensen te korten, nader toe te lichten. Wanr.jer.Cz
•Fokke Zeldenrust, z. b., van Kloosterstraat
40 naar Utrecht, Menno van Coehoornstraat 34;
Intje van der Meer, echtgenote van Hotze de
Boer, z. b., van Waterpoortsgracht 21 naar Tiel,
Gr. Burgsche Grintweg 24; *Emke de Jong, vet-
venter, van Hooghuistersteeg 7 naar Hommerts
no. 35; Uilkje Mink, dienstbode, van Wijde
Noorderhorne 15 naar ïdskenhuizen no. 123;
Oeke Foekema, dienstbode, van IJlsterkade no.
19 naar Westhem, aan boord; Bernardus Ste-
neker, slager, van Kleinzand 88 naar St. Nico-
laasga no. 86; Hijlkje Temming, dienstbode, van
Grootzand no. 12 naar Woudsend no. 182; *Jan
Vaartjes, schipper, van aan boord naar Bols
ward, aan boord; Wouter van der Bij, expedi-
tieknecht, van Parkbuurt no. 13 naar Meppel,
Prinsengracht 9a; Jetske Susanna de Ree, dienst
bode, van Grootzand 58 naar Alkmaar, Kenne-
merweg no. 21; Albert Duba, rijksklerk Directe
Belastingen, van Kruizebroederstraat no. 44 n.
Amsterdam, Marnixstr. 386 huis; Bertus Fokke
Osinga, rijksklerk Directe Belastingen, v. Bour-
bonstraat no. 26 naar Amsterdam, Marnixstraat
386 huis; Thomas Rinke de Wit, z. b., v. Markt
straat no. 10 naar ’s Gravenhage, Meloenstraat
no. 107; Gooitske Stallmann, echtgenoote van
Johan Gerhard Faber, z. b., van Nauwe Noor
derhorne no. 36 naar Sjanghai (China); Jantina
Mulder, dienstbode, van Peperstraat no. 2 naar
Naarden, Jan Toebacklaan no. 39; Stevani Ber-
nardina Draisma, dienstbode, van Tranendal no.
13 naar Groningen, Nieuwe Ebbingestraat no.
66; Johannes Wempe, opzichter-tekenaar, van
Parkstraat no. 12 naar Amsterdam, Jan van
Galenstraat no. 2971; Jan Pool, z. b., van Lelie
straat no. 17 naar Sijbrandaburen; Jantje Alt-
huisius, z. b., van Willem de Zwijgerstraat no.
14 naar Amstelveen, Amsterdamsche weg no.
285; Jaike Hogeboom, z. b., van Lemmerweg no.
4 naar Terzool no. 40; Adolf Wilhelm Schmid,
z. b., van Willem de Zwijgerstraat no. 40 naar
Haarlem, Bataviastraat no. 63; Jantje Jansma,
dienstbode, van Singel no. 88 naar Wijnjeterp,
Hoofdweg no. 102a; *Yme Groeneveld, reiziger,
van 2e Woudstraat no. 47 naar Leeuwarden,
Oude Oosterstraat no. 8; Jacoba Andringa, z. b.,
van Wijde Noorderhorne no. 2 naar Oosterhaule
no 73; Antje Jorritsma, dienstbode, van Sta
tionsweg 10 naar Alkmaar, Wilhelminalaan no.
11, Centraal Ziekenhuis; Klaas den Hartog,
tandtechniker, van Badhuisgracht no. 14 naar
Huizum, Jozef Israëlstraat no. 26; Hendrik Ham-
mink, z. b., van Gijsbert Japiksstraat no. 2 naai
Almelo, Molenkampspark no. 3; Tettje C. van
der Feer, hulp in de huishouding, van Oppen-
huizerweg no. 56 naar ’s Gravenhage, Kwartel-
laan no. 28; Atje Gerritsma, dienstbode, van
Wijde Noorderhorne no. 8 naar Heeg, p. a.
wed. Gerritsma; Wijtze Boot, harmonicaspeler,
van Willem de Zwijgerstraat no. 59 naar Am
sterdam, Groote Houtstraat 6 Ihoog; Minne
Hiemstra, schilder, van Kruizebroederstraat no.
32 naar Bilthoven, Middellaan no. 12; Aaltje de
DE GEMEENTEBEGROTING.
Punt X. De gemeentebegroting voor 1935.
(De'rapporten van de le en 2e sectie en de Memorie
van Antwoord van Burgemeester en Wethouders zijn op
genomen onder de nos. 144, 145 en 146 der bijlagen, dos-
sierno. X 07.352.11(21)).
VERGADERING van de RAAD der gemeente SNEEK op
MAANDAG 17 DECEMBER 1934, des namiddags 2 uur.
Voorzitter: de heer P. J. de Hoop, burgemeester.
Secretaris: de heer P. Sikkes.
Aanwezig 13 leden.
Afwezig de h.h. Breeuwsma en de Groot beide wegens ziekte.
Punt 1. Notulen van de vergadering van 10 December
1934.
Hebben ter visie gelegen en worden onveranderd vastgesteld.
Punt II. Aanbeveling van Burgemeester en Wethouders
voor de benoeming van 2 leden der commissie van toe
zicht op het lager onderwijs. (Bijl. 147, dossierno. 1.851.
2.02.7-2).
B. en W. adviseren:
Onder overlegging van een schrijven van de commissie
van toezicht op het lager onderwijs bevelen wij bij U
aan voor de benoeming van 2 leden van deze commissie,
ter voorziening in de op 1 Januari 1935 ontstaande vaca
tures tengevolge van de periodieke aftreding van de leden
F. W. C. de Haas en B. Jonkmans, (respectievelijk 5e
categorie: overige meerderjarige inwoners en le categorie:
ouders leerlingen openbare lagere scholen):
vacature-F. W. C. de Haas:
F. W. C. de Haas, directeur R. H. B. S.$
H. J. Haytink, secretaris-boekhouder O. B. Weeshuis.
vacature-B. Jonkmans:
B. Jonkmans, bloemist, Parkstraat 10;
A. Dijkstra, kantoorbediende P. T. T., Joh. Willem
Frisostraat 34.
de vacature-de Haas wordt deze heer herbenoemd met
gebruik en als wij er van af zouden zien, de overzijde allicht
niet. De noodzakelijkheid dezer beschouwingen is er niet, om
dat, al praten wij tot morgenochtend, wij toch niet nader tot
elkaar komen en bovendien schijnen die beschouwingen ook
weinig doel te hebben. Langzaam maar zeker voltrekt zich het
proces dat de gemeentebegrotingen een onderdeel worden der
rijksbegroting en dat de gemeenten niet zelfstandig meer zijn;
het mooie woord autonomie kan wel geschrapt worden. Het
zal hier wel blijven bij een voortzetten van het gesputter tegen
de belastingen, aandrang op besnoeiing der uitgaven en het zich
instellen op een lager niveau. Wij kennen de wijs en wij kennen
de tekst allang. Onzerzijds zullen wij echter medewerken dat
tegen te gaan.
Ten opzichte der loonherziening blijven wij ons ons stand
punt voorbehouden. Wij zullen stemmen voor deze begroting,
doch dat geschiedt onder alle voorbehoud ten opzichte van de
eventuele salaris- en loonherziening. Behoudens misschien enkele
hoge salarissen menen wij, dat het peil hier wel zo langzamer
hand bereikt is, na drie jaar van voortdurende verlaging, dat
daaraan een eind moet komen. Als de gemeente te redden was
door loonsverlaging, had men na deze jaren reeds een geheel
ander beeld moeten zien. We gaan van de eene loonsverlaging
in het overheidsbedrijf naar de andere in het particulier bedrijf
en stereotiep volgt daarop de aanpassing van de steunnormen.
Wat lager loon, wat lager steun, gevolg minder koopkracht
der massa en daarvan weer het gevolg nieuwe klaagliederen bij
hen die het van die koopkracht moeten hebben. Tegenover
deze afbraakpolitiek stellen wij als vertegenwoordigers van de
moderne arbeidersbeweging onze welvaartspolitiek. Wij wen-
8en dat het geld daar gehaald wordt waar het nog is, en niet
meer gehaald wordt van hen, die al genoeg gedupeerd zijn.
Reeds lang is door ons gepleit voor een heffing in eens van
1 der vermogens boven f 16000, deze heffing dan soepel toe
te passen. Dat zou minstens 100 millioen ophrengen; een crisis
inkomstenbelasting is voorgesteld, die drukt op de grote inkom
sten en daaruit zou 20 millioen kunnen gehaald; een andere
mogelijkheid zou zijn het sluiten van leningen, als in de rnobi-
lisatiejaren; een groot deel der werklozenzorg zou op de kapi-
taaldienst kunnen worden gebracht. In 1926 is er een veran
dering in de successiebelasting gekomen, welke voor de schat
kist een verlies van 10 millioen opleverdel Zeker, de lasten
zouden door dit alles hooger worden, maar wie die nog heeft
te betalen, heeft nog niet te klagen als de werklozen, die geen
belasting behoeven te betalen.
Men zegt in een der secties dat dit potverteren zou zijn, als
dat betekent opmaken van een spaarpot van allen door allen
heeft spr. daartegen geen bezwaar. Wij zouden er echter voor-
loopig maar 1 uit willen halen.
De V o or z.. verzoekt den spr. zich te beperken tot de ge
meentebegroting.
De heer Van der Veen meent dat men niet alleen behoeft
stil te staan bij de gemeentepolitiek. Door het rijk worden tal
van maatregelen genomen, waarmee we hier te maken hebben.
Als men met potverteren bedoelt dat men iets neemt uit de
pot door allen gevormd, heeft spr. geen bezwaar tegen die uit
drukking. Van de werklozen wordt geëist, dat zij hun spaarpot
opeten voor ze voor steun in aanmerking komen, en hierop
worden drastische controlemaatregelen toegepast. Spr. weet dat
de andere zijde geen maatregelen wil nemen om de controle op
de vermogens te verbeteren, door het bankgeheim op te heffen!
Nog een mogelijkheid is de brave Nederlanders, die zich in het
buitenland vestigen om aan de belastingen te ontkomen eens
behoorlijk aan de oren te trekken. Het volksvermogen moge met
25 zijn ingekrompen, velen zagen van hun inkomens niet
meer dan 25 over! Met deze aanpassingspolitiek raken wij
straks in „Beppe’s kelder”.
Wij moeten terug van de weg der aanpassing, de steun dient
verhoogd, loonsverlaging stopgezet, het geld daar gehaald waar
het is voor uitvoering van grote werken. De steun wordt nu
steeds lager, de franje ging er eerst af, daarna kwam een reeks
verlagingen. Het bedrag aan het comité B beschikbaar gesteld is
lang niet voldoende. Er is bittere armoede en ondervoeding,
dat zal men geleidelijk wel merken. Wij hebben hier enige po
gingen gedaan verbetering in de steun aan te brengen, al die
pogingen mislukten, voor het een noch het ander was hier een
meerderheid te vinden, dat stemt ons bitter. Doch bitterder
is het nog dat de enige arbeidersvertegenwoordiger hier, buiten
onze fractie, zich schaart achter de renteniers, winkeliers en
notaris hier in de raad. Spr. kan zich de laatsten begrijpen,
dat zij tegen stemden; wat weten zij van honger en armoe...
De heer Boeijenga: Daarvan weet men bij de méésten in
de S.D.A.P. niets.
De heer Van der Veen: Ik zeg dit, omdat ik het wel
weet, ik hoop dat voor wat ik ondervond de heer Boeijenga
gespaard moge blijven.
Men wilde hier zelfs de maximum brandstoftoeslag niet toe
kennen. B. en W. zijn daartegen, terwijl zelfs in omliggende
gemeenten, waar de steun hoger is, die wordt gegeven. Spr.
zou willen dat B. en W. in dezen hun houding wilden herzien.
Als de begroting zonder belangrijke wijzigingen wordt vast
gesteld is er nog voldoende spelling voor zo iets. Pogingen om
nog iets af te knijpen van de subsidies, zullen wij niet st.eunen.
Wij zullen dus voor deze begroting stemmen met het voorbe-'
houd inzake de lonen, door spr. in het begin zijner rede gemhhkt.
De heer Do kku m zegt dat waar kritiek is geuit, B. en W.
niet mogen vergeten, dat dit niet uitsluit dat daarnaast bij hen,
die deze kritiek uitten, ook waardering kan zijn voor wat B. en
W. doen; waardering sluit echter kritiek niet uit; deze laatste
in de sectieverslagen geuit, rechtvaardigt ook geenszins de toon
van het antwoord van B. en W. De manier waarop de memorie
van antwoord van B. en W. is gesteld komt de schriftelijke
voorbereiding, die toch ook door B. en W. wordt gewenst, niet
ten goede. Men spreekt daarin van gemeenplaatsen in de secties
geuit en gebruikt, om daaraan zelf te ontkomen, blijkbaar uit
drukkingen als „rücksichtslosigkeit bij de bezuiniging” en spreekt
van snoeimes. Doch zolang het snoeimes wordt gebruikt, wil
men bewaren, eerst het kapmes maakt daaraan een eind.
Er is niet beweerd dat B. en W. de ernst van de toestand
niet zouden beseffen, wel dat in de begroting dat besef niet tot
uiting komt. Spr. gelooft dat we al in „Beppe’s kelder” zitten,
we moeten trachten te behouden wat nog te behouden is. Juist
door de sterke belastingverhoging, gepaard gaande met een
ontstellend teruglopen van het volksinkomen zijn we druk
bezig met opteren der reserves, dus potverteren. B. en W. hou
den daar ook niet van. In de tegenstelling tussen het D. B. en
regenten hebben we daarvan ook iets,.ook in het -particuliere
leven moet voor het opteren dezer reserves gewaakt, want
dat is het productieve kapitaal dat werkgelegenheid moet
scheppen voor een groeiende bevolking. Wordt dat opgeteerd
dan wordt de volkskracht ondermijnd. Daarom waarschuwt
spr. tegen de politiek der soc. dem. raadsfractie, die, geen ver
antwoordelijkheid draagt, doch waarvan spr. meent dat de in
vloed in het bestuur van B. en W. is te bemerkefi;>daarom is
de soc. dem. fractie volkomen tevreden met hetjfeleidjjM B.
en W. Men had echter met een begroting maden Wamen,
waarop de belastingverhoging zó sterk mogelijlgbepeS^BS,
eftlW.
zo gespannen is en de ingrijpende regeringsmaatregelen ons
aan de rand van de afgrond brengen, meende spr. dat stil
zwijgend overeengekomen zou zijn, dat als de tarieven niet te
hoog zijn, deze moeten worden gehandhaafd. Spr. (heeft een
vorig jaar gezegd dat niet de prijs der producten moest ver
hoogd, doch door technische verbeteringen getracht de winst
op te voeren zonder verdere belasting der verbruikers. Het
vorig jaar is helaas de gasprijs iets verhoogd, spr. betreurt dat
nog; in het vervolg zal men moeten letten op de concurrentie
van andere producten, doch thans is er niets aan te doen dat
de geheele winst de gemeentebegroting ten goede komt.
De heer v. d. Veen zegt, dat hij het niet over intensief
gasverbruik had, doch over minder verbruik. Spr. gebruikte in
zijn vorige huis een oude meter en had naast kookgas ook
lichtgas; nu in z’n nieuwe huis heeft hij alleen kookgas en
betaalt f 1.20 meer voor meterhuur!
De heer B o e ij e n ga: De politiek is wel heel vroeg op het
tapijt gebracht door den heer Sijtema, die beweerde dat wij
onder druk van organisaties spraken. Wij staan echter vrijer
tegenover de mensen, die ons afvaardigen, dan de heren aan
de overzijde! Spr. wijst alleen maar even op de drie Amster
damse raadsleden, die een trap cnder hun achterdeel kregen
en konden ophoepelen.
We hebben hier tweemaal een soc. dem. wethouder der be
drijven gehad, en ook zij hebben nooit tariefsverlaging ge
bracht, en de praktijk der soc. dem. politiek is ook heel anders
in dezen dan de theorie, in de grote steden werden reuze som
men zonder enige progressie uit de bedrijven gehaald en wel
voor sociale maatregelen gebruikt, doch met een bijsmaakje!
Wij zijn het er echter allen wel over eens dat nu verlaging
der tarieven niet mogelijk is, doch we dienen zodra mogelijk
bedacht te zijn op verandering in dezen.
De Voorz.: Als de toestanden anders waren zouden wij
allicht met voorstellen tot verlaging zijn gekomen. Doch als
wij eigenlijk niet eens weten waaraan ons te houden, inzake
de begroting, moeten wij zeer voorzichtig zijn met tariefsver
laging. Daarom zal de commissie deze kwestie eens onderzoe
ken, doch we dienen voorzichtig te zijn, daar we elk ogenblik
verrassingen kunnen beleven op het terrein der financiën. Men
kan moeilijk telkens veranderende tarieven vaststellen, men
moet enigszins stabiele prijzen hebben.
De heer Smeding zegt, dat men de heer Sijtema niet kan
verwijten dat hij in z’n korte wethouderschap de gasprijs niet
verlaagde, doch wethouder Breeuwsma heeft wel degelijk zijn
best daartoe gedaan.
Z. h. s. wordt de begroting vastgesteld.
Punt VI. De begroting van baten en lasten en van kapi-
taalsinkomsten en -uitgaven van het waterleidingbedrijf
voor 1935.
Z. h. s. conform besloten.
Punt VII. De begroting van baten en lasten en van kapi-
taalsinkomsten en -uitgaven van het woningbedrijf voor
1935.
Z. h. s. conform besloten.
Punt VIII. De begroting van baten en lasten en van
kapitaalsinkomsten en -uitgaven van de gemeente-reini-
ging voor i'935.
De heer D o k k u m zegt dat volgens de memorie van ant
woord B. en W. naar aanleiding van de opmerkingen der secties
geen aanleiding vinden de ontvangsten lager te ramen, hoewel
de mogelijkheid bestaat dat die belangrijk zullen tegenvallen,
en ook geen aanleiding vinden de uitgaven te verlagen, hoewel
de secties ook daarvoor volgens spr. gegronde redenen aan
voerden. Dit is dan toch wat willekeurig ramen.
De heer Van der Veen bespreekt de in de 2e sectie
gemaakte opmerking betreffende sneeuwopruimen als contra
prestatie vobr de werklozen. In het algemeen is de contra
prestatie in andere gemeenten niet geslaagd, en als iets fnuikend
op de werklozen zal werken, zal het zijn wanneer zware
arbeid van hen wordt gevergd, terwijl zij hetzelfde ontvangen
dat zij aan steun ontvangen. Wij zouden het sneeuwopruimen
willen doen geschieden als tot nu toe, en niet bij wijze van
contra-prestatie.
De heer Blok sluit zicfh aan bij de opmerking van den
beer Dokkum. In 1933 is f273 betaald aan onderhoud terreinen
en gebouwen en nu wordt weer f 1000.geraamd, dat wijst
er op dat men maar wat neerschrijft. Ook de post f 4750 voor
losse goederen blijft men maar handhaven, hoewel de artikelen
enorm veel lager in prijs zijn, daarop dient de aandacht geves
tigd, opdat men meer rekening houde met de werkelijkheid der
laatste jaren. Men moet vooral streven naar zoo laag mogelijke
uitgaven; spr. weet wel dat het saldo weer de rekening ten
goéde komt, doch deze wijze van doen maakt dat men niet
zo nauw let op de uitgaven en dat men het saldo weer gebruikt
voor af- en overschrijvingen.
De heer S ij te m a: De heer Blok lijdt niet aan een overmate
van zelfkennis. De door hem bedoelde gewoonte dateert bij de
reiniging niet van de laatste 3 jaar, spr. herinnert zich dat toen
de heer Blok nog wethouder was, we in de commissie wel heb
ben gezegd, dat de meevallers bij de reiniging toch wel enigs
zins opvallend waren. Deze begroting werd wat geflatteerd
opgezet, al hebben we dat nooit zó’n groot euvel geacht, dat
we meenden te moeten ingrijpen.
De (heer Mas eland: Compost is een buitengewoon spe
culatief artikel, en deze raming heeft daarvan het karakter. Het
spreekt dat B. en W. rekening moeten houden met mee- of
tegenvallers in dezen. Spr. onderschrijft de opmerking van den
heer Van der Veen inzake het sneeuwopruimen in contra
prestatie. Dat behoort tot de noodzakelijke, dus tot de normale
werkzaamheden, waarvoor een normaal loon moet betaald, al
zal het vraagstuk der contra-prestatie in het algemeen nog
nader onderzocht dienen te worden.
De bewering van den heer Blok, dat wij maar luk-raak wat
opzetten is gemakkelijk. De post onderhoud terrein enz. is voor
zijn bewering niet de meest gelukkige. Men moet toch zeker
enige stabiliteit hebben in het bedrag voor dat onderhoud, men
kan toch plots voor belangrijke uitgaven komen te staan. Wat
de materiaalprijzen betreft, vooral in fourage zit een sterk spe
culatief element, waarom we in dezen voorzichtig moeten zijn.
Het is wel een goedkope bewering te zeggen, dat we maar
luk-raak iets neerschrijven. Spr. verzekert dat ook deze post
behoorlijk onder ogen is gezien.
De begroting wordt z. h. S. aangenomen.
Punt IX. De begroting van baten en lasten en van kapi
taalsinkomsten en -uitgaven van het openbaar slachthhuis-
bedrijf voor 1935.
Z. h. s. aangenomen.
In i
13 st.
In de vacature-Jonkmans wordt deze heer herbenoemd met
13 st.
Punt III. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
wijziging van de gemeentebegroting voor 1934. (Bijl. 113,
dossierno. X 07.352.11(20)).
Z. h. s. conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt IV. De begroting van baten en lasten en van kapi
taalsinkomsten en -uitgaven van het electriciteitsbedrijf
voor 1935.
Z. h. s. wordt deze begroting vastgesteld.
Punt V. De begroting van baten en lasten en van kapi
taalsinkomsten en -uitgaven van het gasbedrijf voor 1935.
De heer v. d. Veen spreekt over de meterhuur en zegt dat
in de meeste nieuwe huizen alleen gas voor koken gebruikt
wordt, en. voor die percelen zou men toch met drielichtsmeters
toekunnen. Spr. beveelt aan dat overleg met de bewoners wordt
gepleegd.
Wat de muntgasinstallaties betreft heeft Wethouder Zuider-
baan het vorig jaar gezegd deze zaak te zullen onderzoeken,
op dat antwoord hebben we een vol jaar moeten wachten.
In 1933 werd voor onderhoud voor muntgasmeters f600.
uitgegeven. Dat kan, doch spr. informeerde in een vergadering
van 30 personen, merendeels muntgasverbruikers, naar dit
onderhoud, en er waren er die een meter 12, 10 en 5 jaar
gebruikten en er was nooit naar omgezien, een had 17 jaar een
gebruikt, en ze was eenmaal nagezien. Gezien dit feit blijft
spr. dat bedrag van f600.hoog achten en een vraag of
er niets anders onder begrepen is.
De heer B o e ij e n g a wil iets zeggen over de tarieven van
gas en water.
B. en W. zeggen dat de gasprijs laag is, en in verhouding
tot andere gemeenten is dat juist, doch als men de productie
kosten en de bedrijfsuitkomsten vergelijkt is de prijs van gas
en water hier hoog. Voor 1935 wordt de opbrengst van water
en meteijhuur geraamd op f85000 en een winst van f27000,
zodat de watertarieven minstens 25 zouden kunnen ver
laagd, terwijl dan nog een behoorlijke winst overblijft. Ook
voor gas is de bedrijfswinst abnormaal hoog. We kunnen er
nu niet veel aan doen, we verkeren in een noodtoestand en
de gemeente blijft drijven op de bedrijven, doch we moeten
toch deze tarieven zien als een indirecte belasting zonder pro
gressie, zodat, zodra er een kans is om tot verlaging over te
gaan, we daartoe beslist moeten komen.
De heer Dokkum: Onze bedrijvenpolitiek wordt geheel be
heerst door de positie der gemeentebegroting, waarin een
gevaar schuilt, want als het verbruik vermindert, zullen de
tarieven moeten worden herzien. B. en W. zeggen dat deze
herziening in onderzoek is, doch juist in zoo’n gespannen toe
stand komt het gevaar dat we ten behoeve der bedrijven
voorzieningen zullen moeten treffen, die de stand der financiën
eigenlijk niet toelaat. Er wordt gehaald uit de bedrijven wat
er in zit.
Spr. zou voorts gaarne willen horen of onder de f 600.
voor onderhoud muntgasmeters ook een bedrag voor vernieu
wing is opgenomen, zo ja, dan zou dit tweemaal uitgetrokken
zijn, omdat er ook een afschrijvingspost voor is.
De heer S ij t e m a zegt, dat in haar algemeenheid de op
merkingen der h.h. Boeijenga en Dokkum misschien juist zijn,
doch het verwondert spr. dat ze juist nu daarmee komen;
jaren geleden, toen we met het sluitend maken der begroting
nog niet zoveel kopzorg hadden, is er onzerzijds vaak op ge
wezen dat de bedrijfswinsten, die toen nog niet zo voor dek
king der begroting nodig waren, te hoog waren, dat ze een
abnormale winst vormden en dus de tarieven het karakter had
den van een scherpe indirecte belasting. Doch enige steun van
die heren hebben we toen niet ontvangen.
Nu de gemeente aan alle kanten zorgen heeft de begroting
sluitend te krijgen, en elke progressie uit de belastingen is ver
dwenen en de winsten hard nodig zijn, nu komen de heren
met bezwaren, die toen veel klemmender waren dan nu. Spr.
heeft de indruk, dat de opmerkingen nu een tegemoetkoming
zijn aan de adressen der confessionele vakverenigingen in deze.
Onder normale omstandigheden zou er alles voor te zeggen
zijn deze adressen voetstoots aan te nemen, en de tarieven zo
te verlagen, dat ze nabij de kostprijs lagen, zodat de burgerij
er van kon profiteren, doch zo ligt de zaak niet, nu is de uiterste
voorzichtigheid in acht te nemen.
De heer Zuiderbaan: Als een bedrijf zich uitbreidt en
van de producten een meer intensief gebruik gemaakt wordt,
leidt die toestand er. toe dat leidingen en meters van grotere
capaciteit nodig zijn. Het gas wordt meer intensief gebruikt,
ook voor andere doeleinden dan koken, en daarom-.is nodig
het plaatsen van nieuwe installaties daar de oude niet meer
i deugen. Een drielichtsmeter heeft een capaciteit van 420 d.M3.
per uur, doch een modern komfoor eist al 450 a 500, en dus
zijn de oude meters niet meer te gebruiken, tenminste ze vol-
i doen niet meer aan hun taak. f600.voor onderhoud der
muntgasmeters is, dat wil spr. met 100 zekerheid verklaren.
slechts voor gewoon onderhoud van de bestaande muntgas-
meters.
Als men de producten tot kostprijs wil leveren, zou dit zeer
voordelig voor de gebruiker zijn, doch de laatste jaren hebben
wij ons toch wel aan die idee ontworsteld, waar de begroting
NIEUWE SNEEKER COURANT
