Uit onze Raadzaal. 1 Uitgave KIEZEBBIRK Co. WoeniMlsg 28 Januaa*! 1938 Ho. 32 Eerste Blad 81e Jaargang Dit No. bestaat uit 2 bladen. I NIEUWSTIJDINGEN. na conversie Oorspr. Jaar 4 „als de vakvereenigingen niets meer in de Alsvoren. 4 Feestavond Fabrieksarbeiders. Zaterdag hield de Ned. Ver. van Fabrieks- 4% 4^ VERGADERING van de RAAD der gemeente SNEEK op MAANDAG 21 JANUARI 1935, ’s avonds 7% uur. Voorzitter de heer P. J. de Hoop, burgemeester. Secretaris de heer P. Sikkes. Aanwezig alle (15) leden. Wordt gevoegd bij punt VIII der agenda. b. Adres van het bestuur der Afd. Sneek van de Nederl. Federatie van Transportarbeiders, hoedende verzoek ook een „kerstgave” te verstrekken aan de arbeiders, werkzaam in de werkverschaffing. (1.842.97). B. en W. stellen voor adressant te berichten dat de door den minister van sociale zaken gegeven voorschriften geen inwilli ging van dit verzoek toelaten. De Voorz.: Wij hebben getracht in deze voorschriften ver andering te brengen, doch juist hedenmorgen kregen wij be richt van den minister dat niet aan ons verzoek kon worden voldaan. De heer Van der Veen begrijpt dit niet; er is toch een kerstgave verstrekt. Alleen is de menschen daartegenover we gens de Kerstdagen ook weer gekort. De Voorz.: Als men aan de ene kant geeft en aan de andere terugneemt, hebben de mensen er niets aan. De heer V a n d e r V e e n: Is dit het antwoord op het schrij ven van de Sneker Bestuurdersbond? De Voorz.: Neen, op ons schrijven naar aanleiding van dat schrijven van de Bestuurdersbond Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten. 1917 1918 ig24 1 29 1925 1927 1928 1930 1932 1933 1934 niet geconverteerd 4 5 43/4 43/4 4X 5 43/8 43/4 Ons advies om aan het ingediende verzoek niet te vol doen, is gebaseerd op principiële en practische gronden. De overeenkomst, waarbij de door adressanten aan de gemeente verschuldigde grondrente is gevestigd, is onder volkomen normale omstandigheden gesloten. Indien uit wijziging van de omstandigheden gelijk die zich toen voor deden, wijziging der gesloten overeenkomst zou moete.n voortvloeien, dan het is zonder meer duidelijk zou deze verandering niet alleen moeten plaats hebben indien de situatie zich ten nadele van de ene partij wijzigt, maar zou aanpassing evenzeer moeten plaats vinden bij veran dering in tegenovergestelde richting. Er zijn tal van grond renten uit het verleden, waarvan, werden zij onder de huidige verhoudingen gevestigd, het bedrag de nu ver schuldigde som belangrijk zou overtreffen. Denkt iemand er aan hierin ten bate van de gemeente wijziging te brengen en het bedrag te doen aanpassen aan de nu als normaal beschouwde verhoudingen? Terecht niemand. Ieder die een overeenkomst sluit van het karakter als welke thans in geding is, weet dat hij een bepaalde mate van risico aanvaardt. Dit is een volkomen normaal ver schijnsel. Het zou tot vreemde en vérgaande consequenties voeren, indien de stelling ingang zou vinden dat alleen de gemeente bij veranderende conjunctuurverhoudingen tot wijziging te haren nadele gehouden zou zijn,4 terwijl van een wijziging te haren bate nimmer sprake zou zijn. Het behoeft geen betoog, dat deze consequenties onaanvaard baar zijn. Daarmee is het vonnis over het ingediende ver zoek eigenlijk reeds gestreken. Wij willen echter aan de door de adressanten tot staving van hun verzoek aangevoerde argumenten, niet voorbij gaan, zij het alleen reeds om niet de schijn te wekken, alsof deze argumenten juist zouden zijn. Het eerste argument is, dat de gemeente de voor het bouwrijp maken van gronden gesloten leningen heeft ge converteerd in leningen tegen een rente van 4 Deze bewering is in zijn algemeenheid niet juist. Wij laten hier volgen een opgave van de jaren waarin leningen zijn gesloten ten behoeve van het aanleggen van straten enz. ter verkrijging van bouwterrein, alsmede een opgave van de rente tegen welke deze leningen oorspron kelijk zijn gesloten en van het percentage dat nu wordt betaald. 4 4X 4-4'/8 niet geconverteerd idem idem idem Aan de orde is: Punt I. Ingekómen stukken: a. Adres van het bestuur der melktappersvereniging „Ons Belang”, houdende verzoek spoedig in behandeling te nemen het door dat bestuur in Juni jl. gedaan verzoek om een verordening in het leven te roepen, waarbij wordt verboden op Zondagen op straat met melk en melkproduc- Hieruit blijkt ten eerste dat de gemeente als regel reeds 1 een lagere rente dan 5 betaalde toen zij de leningen voor stadsuitbreiding sloot, zodat in dit opzicht volstrekt i geen nieuwe verhoudingen zijn ingetreden en ten tweede, dat de bewering van adressanten als zou „de gemeente haar leningen tot 4 hebben geconverteerd” niet juist is. Maar al was dit laatste wel zo, dan zou daarin op zich zelf nog geen aanleiding tot tegemoetkoming aan de ge opperde wens liggen. Naast het algemene en principiële bezwaar hiervoor uiteengezet, gelden nog andere. Eén van de factoren welke in aanmerking worden genomen bij de opzet ener exploi- tatie-rekening van bouwterrein, is de schatting van de tijd over welke wegens nog niet voltooide bebouwing rente verlies in rekening moet worden gebracht. Deze tijd wordt bij de opzet der exploitatie gefixeerd. Het komt een enxeie maal voor, dat de gefixeerde tijd blijkt te niim te zijn genomen. Het omgekeerde komt echter meermalen voor. Dan blijkt dus achteraf dat de exploitatie-rekening feitelijk is geflatteerd en zou waar volgens de opzet de ge meente uit de bouwgrondexploitatie generlei winst trekt de grondprijs en dus ook de grondrente, om de ge meente voor schade te behoeden, hoger moeten zijn ge weest. Een risico als hier geschilderd zit aan de genoemde exploitatie nu eenmaal onverbrekelijk vast. De gemeente heeft dat te aanvaarden. Het schijnt ons volstrekt redelijk, dat zij voor dit risico althans enige dekking heeft. Adressanten voeren verder aan, dat de minder gunstige toestand der gemeente-financiën van inwilliging van hun verzoek niet mag weerhouden. „Bedacht dient (te worden), dat niet een bepaald ge deelte der burgerij te hoog moet worden belast, maar dat alle burgers gelijkelijk de lasten hebben te dragen”. Het schijnt ons toe, dat deze voorstelling van zaken wel heel weinig rekening houdt met de werkelijkheid. Immers niet adressanten worden te hoog belast als zij de contractuele verplichtingen nakomen die zij vrijwillig op zich genomen hebben, maar de burgerij in het alge meen zou te hoog worden aangeslagen, indien de lasten welke als uitvloeisel van een privaatrechtelijke, handeling op adressanten drukken en behoren te drukken, in de vorm van hogere belastingen op anderen zouden worden overgeheveld. Dat spreekt te sterker, als wordt gelet op de rente welke de gemeente nu nog aan derden heeft te be talen. Ook dit argument kan dus niet als juist worden aan vaard. Daar komt bij, dat tal van personen de met grondrente bezwaarde percelen, welke zij thans bezitten, van de oor spronkelijke eigenaren hebben overgenomen. Bij die trans actie kenden zij de bezwaardheid der percelen. Zij hebben daarmede dus rekening kunnen houden en men mag aannemen, ook in meerdere of mindere mate rekening gehouden. Verlaging van grondrente zou voor deze per sonen feitelijk neerkomen op een tegemoetkoming van de zijde der gemeente in de koopprijs. Ten slotte, indien adressanten wensen te profiteren van de lagere rentevoet, van het moment, dan bestaat voor hen daartoe, afgezien van verlaging der grondrente de ge legenheid. Zij kunnen immers volgens art. 799 B. W. tegen betaling van het 20 voud de grondrente afkopen. Van het al of niet goedvinden van de gemeente zijn zij daarbij niet afhankelijk. Samenvattende geven wij U in overweging het volgende besluit te nemen; De Raad der gemeente Sneek; Gelezen het adres van L. van der Wal e. a., houdende verzoek het percentage waarnaar de grondrente is bere kend, welke aan de gemeente moet worden betaald, in verband met de uitgifte van bouwterrein, te verlagen van 5 tot 4 van de oorspronkelijke verkoopsprijs; Gelet op het advies van Burgemeester en Wethouders van 2 Januari 1935 no. X 07.351.2(2); BESLUIT: afwijzend op het verzoek te beschikken. De heer S ij t e m a is het eens met de conclusie van B. en W., doch op andere gronden. Als het zo stond dat men een zeker percentage betaalde voor geld, door de gemeente voor geschoten, dan zou spr. 5 aan de hoge kant achten; en waar algemeen leningen geconverteerd worden in 4 zou spr. niet inzien, waarom deze grondrente niet tot 4 zou moeten wor den verlaagd. Wat het risico betreft, dit zou toch niet in de rente, maar in de aankoopsom moeten zijn verdisconteerd. Doch de gemeente is niet bevoegd dit percentage te verlagen, het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de grondrente afgekocht kan worden voor het 20-voud daarvan. Men kan dus dit adres niet inwilligen zonder dat de bepaling van het B. W. is ver anderd, tenzij men, bewijst, dat 2 gelijke grootheden toch eigen lijk niet gelijk zijn cn het 20-voud van de grondrente lager kan zijn dan de aankoopsom. De Voorz. meent dat het advies van B. en W. zeer dui delijk is en dat hun argumenten steekhoudender zijn dan die van den heer Sijtema. De heer M as el a n d kan zich indtenken in de redenering van adressanten, doch die is een volslagen miskenning van het juridisch karakter der grondrente. Aan kopers is de keus gelaten of de grond te kopen en direct te betalen of tegen grondrente, welke dan volgens de bepaling van het B. W. voor het 20-voud' kan afgekocht. Die 5 staat absoluut in geen verband met de rentevoet van een bepaald ogenblik. Als men dat bedrag verlaagt, zouden deze menschen de grond feitelijk 20 goed koper krijgen dan de menschen die deze grond direct betaalden. oogenblik geofferd en geleden. Als we thans betere woningen en levensvoorwaarden heb ben, is dat niet te danken aan de kapita listen, maar dat hebben we stuk voor stuk door strijd uit hun handen moeten halen. Er is een buitengewoon zware strijd door te maken, een strijd die vooral in dezen tijd dient om de arbeidsvoorwaarden die wij irt 30—40 jaar hebben veroverd, in ons bezit te houden. Laten wij ons niet wijs maken dat ’t zóó maar gaat, en dat we geen oogenblik hebben te retourneeren. De laatste jaren hebben ons getoond dat we ons front eenigszins terug moesten zetten. Maar wat de werkgevers wilden bereiken, is nog voor geen 10e deel gelukt. Hun doel was nl. ’n bres in ons front te schieten. Maar ons front is gesloten ge bleven. In de aanval van 1923 konden de heeren zich rijk weten door de winst die ze hadden behaald. We hadden toen nl. in het Vakverbond een half miljoen leden, waar van 80000 uit onze rijen zijn geloopen. De confessioneele vakbladen zongen toen een hoog lied, door te beweren, dat de over tuiging in de moderne vakbeweging niet zoo groot was als bij hun, maar enkele maanden later werd die toon niet meer gehoord, daar toen ook zij sterk achteruit waren gegaan. Dit zou tot allerlei juridische verwikkelingen leiden. Z. h. s. conform het voorstel van B. en W. besloten. Punt lil. Advies van Burgemeester en Wethouders naar aanleiding van de circulaire van de Gedeputeerde Staten betreffende eventuele herziening van de jaarwedden der wethouders. (Bijlage 2; dossierno. X 07.526). B. en W. adviseren: De Gedeputeerde Staten hebben U, naar aanleiding van een door den Minister van Binnenlandse Zaken tot hen gericht schrijven, verzocht, voor zover dit nog niet ge schied mocht zijn, te overwegen of in de jaarwedden der wethouders wijziging dient te worden gebracht. Wij her inneren U aan het feit, dat, op advies van de Gemeente raad, door de Gedeputeerde Statqn bij besluit van 8 Maart 1933, te rekenen met ingang van 1' Januari van dat jaar, de bezoldiging is teruggebracht van 1000.tot ƒ800. Wij herinneren U mede, voor zoveel nodig, aan de bespre kingen bij de behandeling der gemeentebegroting voor 1935. Onder verwijzing naar een en ander adviseren wij U aan de Gedeputeerde Staten te berichten: dat er, naar ’s Raads mening, geen aanleiding bestaat wijziging te brengen in de jaarwedden der wethouders. Z. h. s. conform besloten. Punt IV. Advies van Burgemeester en Wethouders naar aanleiding van de circulaire van de Gedeputeerde Staten betreffende eventuele herziening van de verdeling der werkzaamheden tussen de verschillende ambtenaren van de burgerlijke stand en van de regeling der bezoldiging van deze ambtenaren. (Bijlage 3; dossierno» 1.755.21). B. en W. adviseren: Door de Gedeputeerde Staten is, naar aanleiding van een door hen van den Minister van Binnenlandse Zaken ontvangen schrijven, verzocht de vraag te overwegen of het wenselijk wordt geacht wijziging te brengen in de regeling der bezoldiging van de ambtenaren van de bur gerlijke stand en in de verdeling der werkzaamheden over de verschillende ambtenaren. De situatie is thans zo. Er zijn zes ambtenaren van de burgerlijke stand. Van deze zijn drie uitsluitend belast met het voltrekken van huwelijken. Eén is belast met het verrichten van alle werkzaamheden; twee zijn belast met het verrichten van alle werkzaamheden uitgezonderd het voltrekken van huwelijken. De drie eerstgenoemden zijn onbezoldigd; de drie anderen genieten een bezoldiging respectievelijk van ƒ300.ƒ150,en ƒ50.per jaar. Het komt ons voor dat er generlei aanleiding bestaat verandering te brengen in de verdeling der werkzaam heden, noch in de regeling der bezoldiging. Van de eerste is in de loop der jaren proefondervindelijk de goede werking gebleken. Verandering zou aan een vlotte werking van de dienst niet ten goede komen. De regeling der bezol diging houdt met deze werkverdeling onmiddellijk verband. Zij sluit bovendien aan bij wat in tal van gemeenten het geval is. Op een door de Raad enkele jaren geleden bij de behandeling der begroting tot de Gedeputeerde Staten gericht verzoek om de' bestaande regeling te wijzigen, is door dit College afwijzend beschikt. Aan een ten vorigen jare herhaald verzoek is tot dusver niet voldaan. Onder verwijzing naar het bovenstaande adviseren wij U aan de Gedeputeerde Staten te berichten ,dat er naar ’s Raads mening, geen aanleiding bestaat verandering te brengen in de verdeling der werkzaamheden tussen de verschillende ambtenaren van de burgerlijke stand, noch in de regeling der bezoldiging van deze ambtenaren. De heer Blok meent dat er alle reden is, nog meer dan te voren/ hetzelfde verzoek rot Ged. Staten te richten als een vorig jaar geschiedde, nl. het salaris voor een bepaald ambtenaar van de B. S. te schrappen en deze als zodanig eervol ontslag te verlenen. De heer D o k k u fn steunt dit voorstel. De heer Van der Veen acht het gewenst dat het voorstel van B. en W. even teruggenomen wordt opdat men even kan kennisnemen van het voorstel dat volgens den heer Blok hier vroeger aangenomen is. De heer Zuiderbaan heeft het bezwaar dat dit voorstel- Blok zo rauwelings in deze vergadering aan de orde komt. Laat men dit schriftelijk indienen voor de volgende vergadering. De heer Blok heeft tegen de aanhouding geen bezwaar. Z. h. s. wordt besloten dit punt aan te houdén tot de volgende vergadering. De heer Blok zegt toe in de tussentijd een voorstel te zullen doen. Punt V. Mededeling van Burgemeester en Wethouders betreffende de brief van het college van Regenten van het Old Burger Weeshuis rakende de inhoud van het advies van Burgemeester en Wethouders aan de Raad tot goed keuring van de begroting van deze instelling voor 1934. (Bijlage 4; dossierno. 1.842.73). Het voorstel van B en W. vindt men in ons vorig nr. De heer S ij t e m a is blij dat het conflict tussen D. B. en regenten in een vriendschappelijk overleg weer is bijgelegd. Naar aanleiding van het advies merkt spr. echter op dat het natuurlijk is dat regenten zullen trachten eventuele overschotten weer aan het kapitaal toe te voegen, dat is immer zoo geweest en zal, als er weer overschotten zijn, ook weer geschieden. Doch spr. is het niet met B. en W. eens dat dergelijke over- schotposten in verband worden gebracht met vorige jaren ge leden verliezen, omdat deze verliezen met goedkeuring van de raad reeds- afgeschreven zijn van het kapitaal. Het spijt spr. dat B. en W. star op dit standpunt blijven staan; die verliezen zijn reeds gedekt. Dat is niet alleen sprekers opinie, maar naar hij meent ook die van regenten. De Voorz. zegt dat het te hopen is, dat de tekorten nu niet meer zullen voorkomen. De wijze van dekking dezer te korten is echter wel van belang. Spr. adviseert dit voorste! aan te nemen, dan zullen er weinig moeilijkheden meer zijn. Z. h. s. conform het voorstel van B. en W. besloten. Punt VI. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om aan H. M. de Koningin toepassing van de Belemme- lingenwet-verordeningen te vragen ten aanzien van de aanleg van een weg, lopende van de weg Offingawier- Goënga naar de Groenedijk. (Bijlage 5; dossierno. 1.811. 111.2(35)). Het voorstel van B. en W. vindt men in ons vorig nr. De heer Van der Veen dringt br op aan dat alle maat regelen genomen zullen worden, deze zaak te bespoedigen met het oog op de werkverschaffing. De Voorz.: Wat mogelijk is van onze kant zullen wij niet nalaten. Als het aan ons lag, was men er al aan het werk. Z. h. s. conform het voorstel van B. en W. besloten. c. Adres van H. van der Veen e. a., houdende verzoek maatregelen te nemen, opdat een einde wórdt gemaakt aan de overlast, welke zij ondervinden van de voor hun wo ningen aan de Oosterdijk en Jousterkade samenscholende personen. (1.759.4). In handen van B. en W. gesteld om advies. d. Besluit van Gedeputeerde Staten, houdende vast stelling van de rekening van inkomsten en uitgaven der gemeente over het dienstjaar 1930 en van de rekeningen van de takken van dienst der gemeente, als bedoeld in art. 252 dergemeentewet, over het dienstjaar 1930. (X 07.352.18). Voor kennisgeving aangenomen. e. Alsvoren betreffende het dienstjaar 1931. (X 07. wanneer wij over ue grenzen KijKen, naar J het Zuiden en het Oosten, waar gezegd is: 352.18). I „als de vakvereenigingen niets meer in de melk te brokkelen hebben en wij nat. socia listen de macht hebben, dan zul je wat anders zien”, dan constateert spr.: „zulke i oplossingen zijn er 14 in een dozijn”. Als men daar spreekt over de oplossing van de werkloosheid, dan gaat het op deze wijze: Als de arbeiders eerst 48 uur werk- Punt 11. Advies van Burgemeester en Wethouders op het adres van L. van der Wal e. a., houdende verzoek het percentage waarnaar de grondrente is berekend, welke aan de gemeente moet worden betaald in verband met de uit gifte van bouwterrein, te verlagen van 5 tot 4 van de oorspronkelijke verkoopsprijs. (Bijlage 1; dossierno. X 07.351.2). B. en W. adviseren: Door L. van der Wal e. a. is tot U een adres gericht, houdende het verzoek het percentage waarnaar de grond rente is berekend, welke zij aan de gemeente moeten betalen in verband met de overdracht aan hen of aan hun arbeiders" haar jaarlijksche propaganda- feestavond in de Harmonie. Evenals vorige jaren was deze avond ook nu weer druk bezocht, waarover voorzitter R. Karsten in z’n openingswoord z’n vreugde uitsprak. Het gezelschap Menist, dat geregeld voor deze organisatie optreedt, verleende ook thans hare medewerking, en,' te oordeelen naar het applaus, volkomen ten genoege van het publiek. Dit gezelschap, bestaande uit de heeren André Menist, pianist, Eddy - - Elsas, violist, Johan Blazer, cellist en mej. ten te venten> alsmede aan huis te verkopen. (1.838.1). Truce Inpijn, zangeres, werkte een afwis selend programma af, bestaande uit mu ziek, zang en tooneel, waarvan vooral „Wiener Blut” van Strauss, gezongen door mej. Inpijn met begeleiding van de andere leden van het gezelschap, en hare liedjes aan de piano bijzonder in den smaak vielen. Na de pauze volgde nog de opvoering I van „Het Vendel getrouw”, een aanvurend spel in één bedrijf van Otto Zeegers, terwijl I het slotnummer gevormd werd door de ver- dere avonturen van Montmartre, een num mer dat zóó toegejuicht werd, dat de artis- ten het moesten herhalen. Als spreker trad op de 2e voorzitter van het H.B., de heer F. J. Jurgens, die als volgt sprak: Wanneer door onze organisatie kunst avonden worden belegd als deze, doen we lat niet alleen om kunst te brengen, maar >r is ook een andere factor in besloten, nl. die van de propaganda. Reeds jaren geven wij onze avonden, waardoor de band tusschen de leden sterker I is geworden, omdat we niet alleen goede l kunst geven, maar ook omdat we onze ka- meraden en hun vrouwen iets hebben te zeggen. De werkloosheid is zwaar, en heeft onze menschen op buitengewoon scherpe wijze getroffen. Men poogt hier in Nederland de menschen wel eens wijs te maken dat, als er I andere verhoudingen waren en er niet I was een sterke vakbeweging en politieke partij, de verhoudingen dan anders zouden l zijn, maar zij die zoo praten hebben geen 1 flauw benul van de maatschappelijke ver houdingen en de samenstelling van onze maatschappij. Wanneer wij over de grenzen kijken, naar ten, werken ze nu 28, terwijl van hun scha mele loon ook nog deel wordt afgehou- den voor allerlei Winterhilfe enz., zoodat ze maar een laai 1 g loon overhouden om hun gezin te onderhouden. Door dr. Ley, de leider van het arbeids- I front is hoog opgegeven dat er in Nov. 1934 geen werkloosheid meer zou zijn, maar hij vergat, dat er in November 2]/2 miljoen rechtsvoorgangers van bouwterrein, te verlagen van 5 werkloozen waren en er in die maand 86000 tot 4 van de oorspronkelijke verkoopsprijs. nieuwe bijgekomen zijn. Dit adres is in Uw vergadering van 10 December jl. ’t Is tijd dat wij de toestand goed gaan (om advies in onze handen gesteld, beseffen. Zij die zich nationaal socialist noemen, hebben van het nationale en van het socialisme niets begrepen. Laat hun lei ders naar voren komen en vertellen hoe I lang z ij in de fabrieken hebben gewerkt en F of z ij wel weten wat honger is. En weten zij wel uit eigen ervaring dat de werktijden vroeger 80 en meer uren bedroegen? Maar wij weten het beter; tegen den heer Koster, de leider van de Chamotte Unie, hebben wij 14 maanden moeten staken, en I ook tegen andere leiders van het nat soc. I Spr. noemt o. a. de naam van den reeder I Tusenius te IJmuiden, waartegen de organi satie strijd heeft moeten voeren. Willen die ons nu vertellen wat socialisme is? Stuk voor stuk hebben ze er geen flauw benul van, en stuk voor stuk hebben ze geen betere woningen en levensvoorwaarden heb- listen, maar dat hebben we stuk voor stuk NIEUWE SNEEKER COURANT annex SNEEKER COURANT (78e Jaargang)

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1935 | | pagina 1