annex SNEEKER COURANT (78e Jaargang) Officieel Orgaan der Gemeente Sneek PRESTO HELGA’S WEDDENSCHAP 7s"s PER PAK Uitgave KIEZEBRIXK 4 Co. Ho. 76 Eerste Blad Woensdag 26 Juni 1935 51e Jaargang Dit Ho. bestaat uit 2 bladen. FEUILLETON I MHW6TUDINGÏN. 1 Alle Advertentlëu wordesi In belde bladen opgenomen Regelprljs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting 19. V r ij d a g s te Hommerts, Jutrijp, Tims, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbaga, Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoreo, WynM, Langweer, Boson. De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid: D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd Controle op de oplaag toegestaan. Uit het Noorsch dóór SISRID BOO Als versnapering werden zakjes King pe permunt en voorts Sickesz pastilles aange boden. Onze stadgenoot de heer Tj. Miedema, brigadier bij de rijksveldwacht alhier, is met ingang van 1 Juli a.s. bevorderd tot brigadier-majoor met standplaats Dokkum. Het Friesch Volkssanatorium 25 jaar. Op Donderdag 5 September bestaat de Vereeniging tot exploitatie van een Friesch Volkssanatorium 25 jaar, waarvan de stich ting mogelijk gemaakt werd door de vor stelijke schenking van den heer en mevrouw dr. DriessenVegelin van Claerbergen, nl. het landgoed Herema State te Joure, waar het sanatorium gebouwd zou worden. Op 5 Sept. 1910 werd het sanatorium daar met 6 patiënten geopend. In 1922 verhuisde men naar Appelscha, waar de omgeving herinnert aan de mooiste en voor deze verpleging meest geschikte deelen van de Veluwe. In een overzicht wat in al die jaren het Friesch Volkssanatorium voor de t.b.c.-bestrijding heeft beteekend, schrijft de heer J. H. H. Piccardt in een Basta. Kletspraatjes en kwaadspre ken, zijn als suikergoed; best en zoet om op te zuigen- op het oogenblik zelf, maar met eenbitteren nasmaak. Zoo heb ik het telkens gevoéld, als Lauren- se, Olga en ik ons hebben verdiept in gissingen betreffende deze zaak, en laat ik ons niet beter voorstellen dan we werkelijk zijn dit is meermalen geweest. Om terug t,e komen op de lente. Weet je, wat de grondbezitter Bech zegt: Eem mensch heeft vele lentes, doch slechts één Lente. Zou dit mijn Lente zyn, met hóófd letters. Noojt heb ik ze schooner ge zien, nimmer heb ik de natuur zoo in tens aangevoeld als dit jaar. lederen avond vind ik het een heel ding, naar bed te gaan. De tyd gaat al gauw ge noeg, ook zonder dien te verslapen. Het is het licht, wat het hem doet; het heerlijke, noordelijke licht. Nu is het de beurt van andere menschen, op de globe te zoeken; nu hebbén zij alle red.en te wijzen naar dien langen vin ger, die zich uitstrekt naar de pool, en te zeggen: ’tjonge, waren we maar déArl April, April is als de glimlach van een meisje, staat in Laurense’s poëzie album geschreven: een bron, waaruit ik telkens weeraan put. Om den ande ren dag hebben we regen en zonde- schijn. Het is of, de Aprilregen vriende lijk gezind is, in tegenstelling met den h-erfst-regen, en dan is het „goud Postzegel-actie. Door de Regering is gedurende de maan den Juni tot en met September een serie postzegels met toeslag in omloop gebracht, waarvan de extra opbrengst zal dienen voor sociale en culturele doeleinden. De helft zal ten goede komen aan de be kende „A.V.O.”, de Nederlandse Ver. tot bevordering van arbeid voor Onvolwaardige arbeidskrachten, de andere helft aan de zeven gesubsidieerde orkesten in het land. Hier ter stede heeft zich een Comité ge vormd dat zich met de leiding van de actie voor deze, door de Regering gedoopte „zo- merpostzegels” zal belasten. Het Comité bestaat uit den heer J. A. MASELAND, Voorzitter, Mevr. VAN DEN BERG—BOSMAN, en de heren F. BOEIJENGA, JAC. N. D. HOOGSLAG en A. DE VRIES, Secretaris. Voor de volgende, op Vrijdag 28 Juni a.s. te beleggen vergadering, zullen vertegen woordigers van de vakorganisaties, instel lingen van armenzorg en weldadigheid, per sonen uit de muziekwereld en dames, welke zich steeds verdienstelijk maken met post- zegel-acties, uitgenodigd worden. Een Comité van aanbeveling zal worden gevormd. De burgerij wordt verzocht deze nuttige actie te steunen door het kopen van zomer- postzegels. zal het beste wezen, dat jullie my ook inruilen. Er lag ©en diepere meaning achter die woorden, want mevrouw B©ch werd gloeiend rood, tot diep in haar halls, yrjeemd als een oudere vrouw bloost, heeft dat heelemaal niets liiefelijkshet doet je enkel schuldbe wust aan-. Er is hier dezen winter het een of ander gebeurd, maar wat, weet ik niet goed. Ik ben niet van de soort, die door sleutelgaten kijkt. Ik geloof dat Stem, de acteur, haar bijna het hoofd op hol heeft gebracht. Ik zou wjllen voorstellen de uitdrukking „jong en onbestendig” te veranderen in „oud en onbestendig”, want als ik om mij heen zie in mijn kennissen kring, dan zijn het de menschen vah veertig, die de dwaasheden begaan. Zij hebben plotseling zulk een angst, dat het leven hun iets zal onthouden, dat zie alles aangrijpen en naar zich toe halen, wat ge maar kunnen krijgen. Zoo tenminste lijkt het een bezadigd jong mensch. Ja zeker, ik bedoel' mezelf. Wat Stein betrof, waarschijnlijk had die zich ’t hoofd op hol laten brengen door het groot© privé-vermogen van mevrouw Bech. Maar nu is die geschie denis voorbij, Stein is vertrokken en mevrouw Bech heeft de wapens neer gelegd lippenstift enz. Hoe heb ik hem dat geleverd, onder hetzelfde dak te wonen met tien explosieve Bech’s te genover een hyperbeschaafd en flatterig acteur. Het is werkelijk onbegrijpelijk, hoe een zoo groot kunstenaar als groote avon/tuïen ontbreekt eigenlijk bij een kamermeisje, dat werken moet van ’s morgens 7 tot 's avonds half 9; nee, dan heeft een toeriste in het vroolykie Parijs ander|e kansen. Maar tóch ge beurt het, dat er iets gebeurt. Nu heeft bijv. Diana juist jongen gekregen, en zij zijh werkelijk schattig. Kalveren ko men er telkens, maar de slager haalt ze haast even gauw weg als dlat ze ge boren worden. Eerstdaags gaan de koeien van stal, het bosch in; ik weet niet, of je dit interesseert. Als huwelijks-bemiddelaarster heb ik werkelijk zeer groote Verdienste. Het is hierbij al' npt als b!yl alles: aanpakken en niet terugdeinzen voor groote zelf opofferingen. T wee keer ben ik nu met Laurense naar de jeugd-bijeenkomst geweest; en- ik hoop, dat de jongelui het nu spoedig zonder mij zullen af kunnen. In Mei is het groote jaarfeest; by mooi weer buiten, bij regen inliet lokaal; en ik geloof, dat een jaarfeest met Weener gebak, koffie, limonade en feeststemming gunstig kan werken qp hun jonge liefde. Vanwege den aan staanden ujtgang laat ze een nieijwe mousseline japon naaien, lila fond met groote, gele bloemen. De naaister heet juffrouw Svingen, Olene Svingen, die weet wat z® wil en vastbesloten is, alle moderne dwaasheden met kracht te bestrijdèn. Haar ontvankelijkheid voor invloeden van buitenaf is waarschijn lijk een twintig jaar geleden opgehou den; wat na dien tijd gekomen is, is overzicht daaromtrent het volgende: Te Joure zijn van 5 September 1910 tot einde 1910 verpleegd 51 patiënten, over 1911 tot en met 1922 resp. 137, 134, 131, 112 w* x XX x 156, 162 en van 1923 af te Appelscha 226, 240, 213, 232, 255, 246, 248, 256, 280, 285, 218 en 206 over 1934. Op 1 Januari 1935 waren in verpleging 106 patiënten. Hoewel een Friesche stichting, staat vast, dat de patiënten uit de provincies Groningen en Drenthe, vooral sedert de exploitatie te Appelscha plaats vindt, daar even welkom zijn. Van een te veel aan cijfers houd ik niet, maar ik moet ze noodwendig bezigen, omdat alleen daarop mijn mededeeling be rust. Welnu, ik bepaal mij alléén tot de laatste jaren. In 1931 zijn opgenomen 158, van wie 75 uit Friesland, 34 uit Groningen, 39 uit Dren the. In 1932 zijn opgenomen 158, van wie 72 uit Friesland, 45 uit Groningen, 33 uit Dren the. In 1933 zijn opgenomen 96, van wie 52 uit Friesland, 14 uit Groningen, 25 uit Dren the. In 1934 zijn opgenomen 109, van wie 52 uit Friesland, 27 uit Groningen, 26 uit Dren the. De ongunst der tijden oefent helaas ook invloed op de uitzending van patiënten. Het gaat jammer genoeg in de dalende richting, waardoor het een heele toer Is voor het hoofdbestuur om met de exploitatie ’t hoofd boven water te houden. Het sanatorium te Appelscha heeft slechts één klasse. Het verpleeggeld bedraagt f 2.50 per dag en is alzoo ongeveer f 1 per dag lager dan de verpleeggelden elders» Eenvoud, goedkoope exploitatie en zui nigheid staan voor alles op den voorgrond, zonder natuurlijk de belangen der verpleeg den te schaden. Van de tot 1 Januari 1935 verpleegden waren 2212 Ned Hervormd van alle schakeeringen, 1917 Gereformeerd, 101 Doopsgezind, 92 Roomsch-Katholiek en verder ruim 600, van wie de godsdienstige gezindheid onbekend bleef. Nu staat Nederland bekend als philan- tropisch aangelegd maar zeker is, dat Friesland zelf met betrekking tot het doen opnemen van patiënten in het Friesche sa natorium vooraan staat in het offeren. Voorop staat dat én geneesheer-directeur èn dagelijksch bestuur én hoofdbestuur er al de 25 jaren steeds op uit zijn geweest het Friesch sanatorium een zoodanige plaats te verzekeren onder de overige zustersana- toria in ons land, dat men alle waardeering voor den aan den dag gelegden arbeid moet hebben. Al die jaren heeft men het hoofd weten te bieden aan de wisselingen der tij den en is de geneesheer-directeur van jaar tot jaar, ja van dag tot dag, dus steeds aan het opbouwen, in welk laatste, nl. het op- (oorlogsjaar 1914), 13’1, 154, 149, 146, 153, MdSj betreft"— hij 'zteh ^dèrdaadTop meesterlijke wijze heeft doen kennen. Dit ervaart een ieder, die het tegenwoordige Friesche sanatorium te Appelscha aan schouwt. Het gebouwencomplex en de omgeving vormen een lustoord, hetwelk door samen werking, inzonderheid van al wat Fries is, van hoog tot laag, dus van allen, steeds In uitgebreidheid is toegenomen. Een comité heeft zich nu gevormd voor een te organiseeren verloting, waarvan de helft der zuivere opbrengst zal ten goede komen aan de kas van het sanatorium en de andere helft aan de noodlijdende kunste naars. 120 beeldende kunstenaars hebben voor deze verloting ruim 150 kunstwerken ge schonken daarin gevolgd door beoefenaren van verder toegepaste kunstwerken, als mede uitgevers en auteurs van werken en tijdschriften en bekende fabrikanten. Ook een bedrag van f 265 voor aankoop van een eerste klas Philips radiotoestel als prijs is ons beschikbaar gesteld. Van H. AL de Ko ningin werd ook reeds een mooi bedrag ont vangen. Ik hoop dat velen, ook mij onbekenden, medeleven zullen hetoonen door loten te nemen. Elk lot kost f 1. Al de ongeveer 115 wijkverpleegsters-tb.c.-huisbezoeksters in geheel Friesland zijn per afzonderlijke cir culaire uitgenoodigd de plaatsing van loten te willen bevorderen. Zeer zeker zullen zij daarbij mogen rekenen op medewerking van oud-patiënten en hun familieleden, De trekking zal plaats vinden ten over staan van notaris Bonga te Amsterdam, die zich daartoe om niet beschikbaar stelde. Waar alle waardevolle prijzen geheel kos teloos zijn beschikbaar gesteld, hopen de comitéleden, dat dit inzonderheid in geheel Friesland zoodanig op prijs wordt gesteld, dat men, voor zoover daartoe eenigszins in staat, één of meer loten gaat nemen. Ook in de provincies Groningen en Drenthe, maar eveneens in overig Nederland, zal alle moeite worden gedaan om zooveel mo gelijk loten te plaatsen. Er is aanvrage ge daan aan de bevoegde autoriteit om 30.000 loten te mogen plaatsen. Ik hoop en met aller medewerking zal het mogelijk zijn dat de trekking tegen 5 September a.s. zal kunnen plaats vinden. Adm.-secr.-penningm. van het lotingsco- mité is de heer J. H. H. Piccardt, Tessel- schadelaan 20 Hilversum. Van Woensdag 26 tot en met Zondag 30 Juni worden de te verloten voorwerpen geëxposeerd in het sche sigarenmakers werkloos zijn! De werkloosheid zou hier voor een groot deel zijn opgeheven als alle huisvrouwen Nederlandsch fabrikaat kochten, ook de middenstand zou dan uit zijn ellende weg komen, omdat er weer koopkracht was. Spr. somt nu tal van»artikelen op, welke ingevoerd worden en hier ook gefabriceerd worden en roept dan uit: Wordt verstan dig, Nederlanders, helpt eerst u zelf. In 5 jaar werken hebben we geconcludeerd, dat het publiek, eenmaal ingelicht, wel wil, de bonafide handelaar ook. Van de duizenden fabrikanten vonden we 40 pioniers die deze propaganda mogelijk maken, waardoor we wekelijks 5 a 7 plaatsen bezoeken. En er komt kentering. Spr. somde daarna op de fabrieken eri fabrikaten welke op de tentoonstelling aan wezig zijn: Deventer tapijten en karpetten K. V. T., Robinson schoenen, Honigs soe pen, Kwatta’s chocolade, King Pepermunt, dat uitstekende product der Sneeker indus trie, Van Nelle’s koffie, thee en tabak, Best- sche Tricotagefabriek, B. T. Edelzijde, Art- silk Breda, Koopmans Meelfabrieken, Edel Stijfsel, Innovo tapijtreinigingsmiddel, Felix kattenbrood, Recamier sigaren (Goulmy en Spr. stelde daarna de huisvrouwen voor de keus of door aankoop van Ned. fabrikaat mee te werken tot oplossing van het werk loosheidsprobleem of door buitenlandsch fabrikaat te koopen de werkloosheid per manent te doen blijven met de wrange vruchten welke daaruit dreigen: woelingen en revolutie. voudig niet uitstaan. En wee haar, die durft kiezen, wat juffrouw Svingen niet kan uitstaan I r Gelukkig is heft etmaal nu met het voorjaar zooveel1 langer geworden, dat er een kleine tusschenruimte is ont staan fusschen dag en nacht. En te wandelen langs schemerige, Lente achtige wegen met iemand, met wien men ernstig kan spreken, daarvan hou ik. Frigaard, begryp je, is zoo dat men emsjtjg met hem kan praten zonder zich te geneeren. By tyden krijg ik er genoeg vg.n m’n omgeving humoristisch te beschouwenen dan in het weldadig, doodelijk ernstig te zijn. En we praten over zaken en dingen en niet altijd over personen, zooals vrouwen doen, wan neer ze samen zijn. Frigaard weet alles, dat verzeker ik je, óf laat ik zeggen bijna alles, qrï niet den schijn op me te laden, dat ik overdrijf. Als hij maar eerst ontdooid is, kan een wandeling met hem langs den y©r- veJiendsten, meest kalen weg allerge- noegelijkst zijn. Hij kent de namen van alle steensoorten hier in de buurt; hij neemt hier een stuk steen op en eetn eind! verder nog een, en vertelt er je edn massa van. Heit kleinste plantje of on aanzienlijkste mos, het nietigste beestje worden belangrijk door zijn woorden, en met ieder vogelgeluidje is hij ver trouwd. Hij weet, hoe de dingen zijin, en waarom ze zoo zijn. Hij weet een massa interessants van de streek, waar we wandelenvan de rivier en het bosch Nederlandsch Fabrikatenhuis. Gistermiddag en -avond gaf het Neder landsch Fabrikatenhuis voordrachten in de Harmonie ter voorbereiding van de op Dinsdag en Woensdag aldaar te houden tentoonstellingen. De spreker betoogde dat 80 der inkomsten van Nederland uitgegeven wor den door de Nederlandsche huisvrouwen, zij en niet de mannen zijn dus verantwoor delijk voor de wijze van besteden daarvan in 1600000 Nederlandsche huishoudingen. Het noodlottige vraagstuk van de werkloos heid hangt dus van haar af. En nog veel te veel koopen zij buitenlandsche producten, welke ook hier vervaardigd zouden kunnen worden en waardoor dan werk verschaft werd aan de talloozen die nu op de steun aangewezen zijn. Wij hebben 450000 werkloozen in Neder- land, dat is meer dan het groote Frankrijk Baar), SJckesz^ chocolade., en 10 maal zooveel als 10 jaar geleden. Wat leven wij sterk naar het geb.od der naasten liefde, wat komt er van de sociale gerech tigheid terecht? Hoe lang kan die werkloos heid nog voortduren? Wij allen geven geld uit, rijk en arm, en samen met de regeering kunnen wij de crisis oplossen, door meer saamhoorigheidsgevoel te toonen. Als men Nederlandsche artikelen koopt, ontvangt de Nederlandsche arbeider loon en houdt hij werk. De Nederlandsche huisvrouw is in waarheid de werkgeefster van de Nederlandsche arbeider, niet de fa brikant. 100000 jongens van IS’/^-lÖ’/z jaar kunnen niet aan de slag komen. De huidige toestand leidt op den duur tot wanhopige uitbarstingen als revolutie e. d. en de huis vrouw die buitenlandsche artikelen koopt, draagt daarvoor mede de verantwoordelijk heid. Nederland kocht verleden jaar voor 1209 millioen gulden buitenlandsche waren en voerde voor 725 millioen gulden uit. Kan ’t Nederlandsche volk daarmee voortgaan? Neen, nu Indië geen winst meer oplevert. Wij moeten uitvoeren producten waarvan we teveel hebben, en grondstoffen invoeren, doch een einde maken aan de invoer van artikelen, waarvan we zelf genoeg kunnen maken. In de meeste Nederlandsche advo caat gaan thans Japansche eieren. In de sigarenfabrieken van Limburg en Brabant werken honderden Belgische en Duitsche arbeiders, terwijl 5000 Nederland- Nadruk verboden Ook krijgt hy van die bevliegingen, dat hij galant wil zijh; en dan is hij: werkelijk vermakelijk. Het is net of het hem dan ineens te binnen schiet dat het tot de plichten van een man van de wereld behoort, het kamer meisje een beetje het hof te maken en dan overlaadt hij haar met een uit gezóchte collectie bloemrijke compli mentjes uit de achttiende eeuw, zoo geweldig, dat iemand met een kléin beetje gezond verstand ze ónmogelijk vóór zoete koek kan, opeten. Er ligt een zekere waarheid in wat Astrid gisteren zei, toen ze een schom- melstoiel in de woonkamer vervingen door zoo’n nieuwe van stalen buizen: Vader, nu ben jij het eenige niet modern© meubel hier in huis. Mevrouw Bech lachte er onbedaarlijk om en be wees daardoor, dat ze een mensch van haar tijd is; want een moeder, die een iclqin beetje oudérwetsch is, zou bij zoo’n opmerking van haar dochter gezegd hebben: W<^t je wel, dat je SLECHTS is een probleem voor de groote denkers en wysgeeren, en niet voor jou en my', antwoordt ze: jk kan het best op die manier maken, maar ik kan het een- wanneer ik begin te mopperen. De voorwaarde voor het beleven van Bech, die toevallig in z’n hum was, nam het heel' goed op en zei: Ja, het geworden is en welke kansen ze den menschen biedt. NIEUWE SNEEKER COURANT I 1 ■'ROi

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1935 | | pagina 1