|n;»| H||m
LEKKER Wli
SOIREE DINWE
1EEMNG
KMR MMT
13,14,15,16 November
komt in de HARMONIE
- de
B.B.B.
Amicitia Dancing
SNEEK
NIEMEIJER’s
Firma JOHs. MP
Bervoets
Aanbevolen
van Verkade
Firma JOHs. MP - Sneek
Eerste Blad
[1935 11 11"
No. 7
UitgaveKIF,ZE BRINK Co
Woensdag 23 October 1935.
ZONDAG 27 OCTOBER a.s.
’s avonds 8 uur
KOFFIE
THEE
TABAK
THE HOT AIR OPTIMISTS
liieel Orgaan der Cemeenle Sneek.
52e
Zie onze Feest-aanbieding
in de verschillende bladen
RECLAME KOLOM.
I
NIEUWSTIJDINGEN.
ORCHEST BAND
GRIJPT GW GELUK
j
DINSDAGS
Bureau:
KLEINZAND 5—7
- TELEFOON 2200
SNEEK
I
INGEZONDEN.
interessante bijzonderheden vermeld.
De pogingen, om de reis van Europa
naar Oost-Azië via de Noordelijke route
125
128
134
140
146
152
1158
Overtollige Haargroei
wordt volgens mijn speciale, door artsen
goedgekeurde methode grondig en in den
kortsten tijd zonder litteekenvorming met
blijvend succes verwijderd.
Voor Wederverkoopers te
gen fabrieksprijzen voor
radig bij het bekende
adres
Sneek.
31.-
35.-
38.-
41.-
44.—
49.-
55.—
Friesland’s populairste Dansorchest
Gezellig, luxueus interieur.
Schitterend Dansparket.
De slachtoffers van de Uiver.
Naar Het Volk verneemt, zal het stoffelijk
overschot van de slachtoffers der ramp met
de Uiver, dat thans nog, in de nabijheid van
Rutbah Wells in de schoot der aarde rust,
binnen afzienbare tijd door een Nederland-
sche begrafenisonderneming naar ons land
worden vervoerd. De juiste datum is nog
niet vastgesteld, tengevolge van het buiten-
landsch verblijf van den heer Plesman.
De eerste handels-reis van
Azië naar Europa langs
de noord el ij ke route.
Een tweetal Russische stoomschepen,
de „Anadyr” en de „Stalingrad” rijln
er in geslaagd de eerste handeflisneis via
de Beringstraat en de Noordelijke Ijs
zee te volbrengen. Eerstgenoemd stoom
schip was bestemd voor Gent en is in
de haven van Terneuzen aangekomen,
terwijl laatstgenoemde boot inmiddels
de Londensche haven is binnenge'oo-
pen.
In een onderhoud, dat de Msb. met
eenige leden der bemanning van de
„Anadyr” te Terneuzen had, werden
SPORTLIEFHEBBERS
Abonneert U op de
NIEUWE
SNEEKER COURANT
SLECHTS 5 CENT PER WEEK.
Steeds uitgebreide
Sportverslagen
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
te volbrengen, dateeren niet van den
jongsten tijd. Gij weet het: de Neder
landers Barendsz, Heemskerk en de
RijP hebben reeds ruim driehonderd
jaar geleden, getracht de Pootzee door
te zeilen. Een koene poging, die echter
schipbreuk leed en ejidigde met de
overwintering op Nova Zembla.
Het zou nog tot het einde van de
negentiende eeuw duren, alvorens de
Fin Nordenskjöld, die in Zweedschen
dienst was, er in slaag Oost-Azië via
de Noordelijke route te bereiken. Ook
Admundsen heeft dezen tocht gemaakt.
Maar dat deze vaarweg voor den han
del van een practisch nut zou kunnen
zijn, heette toen ten eenenmale uitge
sloten.
De moderne techniek, die reeds zoo
vele dingen mogellijk heeft gemaakt,
heeft echter de Russische regeering al
eenige jaren lang expeditie-toch en naar
den Noordelijke zeeweg doen uitrusten.
Radiostations werden opgericht, vlieg
tochten boven het gebied ondernomen.
En met deze moderne middelen, de ra
dio en het vliegtuig, zijn wij er nu in
geslaagd, de eerste „commercial trip”
langs Beringzee ern Noordelijke Ijszee
uit te voeren.
Ook in het jaar 1933 heeft een Russi
sche vrachtboot, de „Chiluskin” ge
tracht, den zeeweg door de Poolzee
te volgen. De tocht ging aanvankelijk
voorspoedig, doch in de gevaarlijke Be
ringstraat verging het schip. De ruim
honderd opvarenden konden middels
vliegtuigen worden gered.
Óp den 23sten Juni 1935 vertrokken
de „Stalingrad” en de „Anadyr” van
W ladiwostock, om via de Japansche
zee en de zee van Ochotsk naar het
schiereiland Kamtsjatka te Varen, waar
den 2en Juli gebunkerd werd enversch
water, alsmede lading werd ingenomen.
Den loden Juli werd de Poolcirkel ge
passeerd. In de Beringstraat aangeko
men, kregen we te kampen met ijsgang,
mist en stormweder. Het schip hield
zich goed, hoewel het af en toe tus
schen het opkruiende ijs dreigde te
worden verpletterd, hetgeen ook eenige
jaren geleden met de hooger genoemde
„Chiluskin” was gebeurd.
Om op alle gebeurlijkheden voorbe
reid te rijn, hadden wij aan boord een
complete houten woning, die in tijd
van nood op het ijs neergezet zou kun
nen worden. De bemanning was uit
gerust met Eskimomutsen en gewatteer
de pakken, hetgeen in verband met de
in die streken heerschende strenge kou
de, geen overtollige weelde is.
Veel hulp ondervond men gedurende
de reis van de vliegtuigen en de radio
stations. Eerstgenoemde zochten de
plaatsen op, waar zich „kanalen” tus
schen het ijs gevormd hadden en waar
we dus konden doorvaren. De radio
stations hielpen ons den koers te be
palen tijdens mistig weder.
In de Beringstraat troffen we vele
wrakstukken aan van daar gezonken
schepen, hetgeen het navigeeren uiterst
bemoeilijkt.
Dikwijls moest gewacht worden tot
de wind en de zon het drijf- en pakijs
verstrooiden.
Eindelijk.den 19den Juli konden we
het anker laten vallen te Kolyma, een
plaatsje gelegen op het schiereiland
Chukotski, waar een gedeelte der la
ding werd gelost. Hier verbleef men
een negental dagen, waarna de reis
weer verder ging naar Chiluskin Point,
dat op 16 graden Noorderbreedte ligt.
Van hier werd gestoomd naar Igarca,
een nog jonge stad van ongeveer 15000
inwoners, die ongeveer 1000 K.M. land
waarts ligt.
Voordat echter Igarca werd bereikt,
kwam het schip in een benarde positie,
daar 'n storm ’t ijs landwaarts dreef en
het schip dreigde te stranden. Men
slaagde er niettemin in dieper zeewaarts
te koersen, zoodat ook deze klip om-
zeild kon worden.
Te Igarca werd een lading hout inge
nomen voor Moermansk, waar we 11
September aankwamen. Ten Zuiden van
het Barendseiland ontmoetten we voor
het laatst ijs en toen we eenmaal te
Moermansk waren, wisten we, dat onze
reis door de Noord-Oostelijke doorvaart
geslaagd was.
In totaal hadden we afgelegd, Van
Wladiwostok naar Moermansk, een af
stand van 10.000 mijlen, in een tijds
bestek van 76 dagen, waaronder 30 lig
dagen.
In de Noordzee kregen we nog te
kampen met hevigen wind, die weldra
in een storm ontaardde. Het schip helde
soms 52 graden over. Doch ook deze
moeilijkheden werden overwonnen en
op den dertienden dezer liep het schip
de haven van Terneuzen binnen, van
waar we naar Gent vertrokken, om de
te Moermansk ingenomen lading fosfaat
af te leveren
Op een vraag, of de reis ook uit
economisch en financieel oogpunt ge
slaagd was, deelde men mede, dat zulks
zeer zeker het geval was. Van den
voorraad bunkerkolen, die te Kamsjat-
ka was ingenomen, had men te Moer
mansk nog een gedeelte kunnen ver-
koopen.
Men was er dan ook van overtuigd,
dat voortaan geregeld langs de Noor
delijke route gevaren zou worden, al
zou dit dan ook slechts gedurende on
geveer drie maanden per jaar kunnen
geschieden.
\bonnement: per jaar 2.50, fr. p
post 3.00.
Advertentitn: 9 ct. p. regel.
Ingezonden me’ledeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
kdvertentiën worden tevens gratis ge-
plaatst in de SNEEKER COURANT
-WEET TOCH-
WAAS U DAN MOET ZIJN
Straf met tragisch gevolg.
Nabij Souillac, 100 K.M. benoorden Tou
louse (Frankrijk) is een ernstig ongeluk
gebeurd. Zestien leerlingen van de hoogere
ambachtsschool voor boerenzoons waren als
disciplinaire straf gedurende de Zondag
middag te werk gesteld in een steengroeve
achter de school, onder leiding van een
leeraar, toen het gewelf der groeve bezweek
en allen onder een lawine van steenen en
aarde werden bedolven. Vijf hunner werden
op slag gedood en twee levensgevaarlijk ge
wond. De lijken konden eerst na urenlange
arbeid der in allerijl ontboden reddings-
ongade, die met kranen en hefboomen ver
scheen, geborgen worden. De jongens waren
oijna onherkenbaar verminkt.
Crt. N. v. d. D.
Albert, de kleinste van de vierling van
net echtpaar Harmworth, die Zaterdag voor
een week geboren zijn, is Vrijdag in het
Koyai Free Hospital te Londen overleden,
•lij was de tweede geborene en hij volgt den
oudste George, die reeds Dinsdag overleed.
-Moert woog bij zijn geboorte slechts 2 pond
i /z ons or nauwelijks 2 pond Ned. gewicht.
De twee jongste van den vierling Victor en
Mired maken t naar omstandigheden goed.
Het Abessinisch-Italiaanse conflict
en de Volkenoond.
De 29ste October a.s. hoopt de WelEd.
riooggel. Heer Prof. Mr. V. H. Rutgers,
Hoogleraar te Amsterdam in het Ueoouw
voor Chr. Belangen een spreekbeurt te ver
vullen voor de ver. voor voiKeuoond-en
vrede.
Wij hopen van ganser harte, dat hei op
deze vergadering van de zijde van het pu-
oiiek niet aan belangstelling zal ontbreken.
Niet alleen om de actualiteit van het onder
werp, maar vooral ook om nader te wor
den ingelicht over het belangrijke werk, dat
de Volkenbond, waar mogelijk, voor de
vrede heeft gedaan en waarschijnlijk nog i>,
Maat is in de toekomst te doen.
Immers dit werk van de Volkenbond is
zeer belangrijk, natuurlijk nog niet vol
maakt, maar zeer zeker noodzakelijk, willen
we atkomen van de chaotische toestanden,
die er in de verhoudingen der volkeren on
derling bestaan, welke toestanden een voort
durende oorlogsdreiging met zich brengen.
In deze verhoudingen dient dringend orde
te komen en dit zal alleen kunnen door sa
menwerking der Volken, door een Volken
bond. De bestaande Volkenbond is nog
jong en in sommige gevallen waarschijnlijk
nog niet opgewassen tegen de ontzaggelijke
moeilijkheden om een oorlog te voorkomen.
Haar beginselen, de geschillen tussen de
landen onderling uit de weg te ruimen niet
door oorlog maar door rechtspraak en arbi
trage, zijn echter te juist.
Tot nu is dit middel tot beslechting der
onenigheden nog zeer spaarzaam toegepast.'
Om tot deze geweldige ommekeer in de
verhouding der landen onderling te, komen
is het nodig, dat de Volkenbond wordt ver
sterkt en in het rechte spoor wordt gebracht
en gehouden. Een noodzakelijke voorwaarde
hiervan is, dat de Volkeren zelf een krach
tige steun geven aan de Volkenbond.
De Vereniging voor Volkenbond en Vrede
tracht ons volk aan te sporen tot deze
steun. Wij hopen, dat Ge niet onverschillig
wenst aan te zien wat in de wereld gebeurt
en gaat gebeuren. Een Volkenbond, die haar
taak op de juiste wijze vervult kan er enkel
komen en in stand blijven door de krachtige
medewerking van de volken, ook van het
Nederlandse volk.
Laat dus ieder goed zijn verantwoorde
lijkheid beseffen en tegenover de zaak van
oorlog en vrede zijn lauwheid laten varen.
ty'ij wekken U dus op deze vergadering
op 29 October a.s. te komen bezoeken. Het
onderwerp is actueel en de naam van den
spreker waarborgt een behandeling, die U
zeer zeker zal boeien.
Het Bestuur van de afd. Sneek van de
Ver. voor Volkenbond en Vrede,
F. W. C. DE HAAS.
S. L. FRANKENA.
Mr. A. W. HAAN.
H. M. MARTENS.
C. SMIT.
Duitsche spionnage in Elzas-Lotharingen.
Dezer dagen is de Luxemburgsche Flo
rentine Jansen, te Thionville, wegens spion-
nage ten behoeve van Duitschland tot vier
jaar gevangenisstraf, een geldboete van
3000 francs en tien jaar verblijfsverbod ver
oordeeld. Zij was de medeplichtige van een
reeds veroordeelden spion Bernard Rolling;
ze werd „in flagranti” gesnapt.
De behandeling der strafzaak geschiedde
met gesloten deuren. De Luxemburgsche
bladen wijzen er echter op, dat in jaren niet
zulk een hooge gevangenisstraf wegens
spionnage van deze aard opgelegd werd.
Het Metzer Freies Journal bericht, in aan
sluiting op het vorenstaande dat de spion
nage in de drielandenhoek Luxemburg
Frankrijk—Duitschland, sinds de aanleg der
nieuwe Fransche fortificaties, met den dag
weelderiger bloeit. In het departement van
de Moezel zijn in 1935 reeds meer dan een
dozijn spionnen gearresteerd en ter beschik
king van den rechter gesteld. Zoo de zich
noemende architect Boos, uit Metz, die zich
voor ingenieur uitgaf en zoodoende een on
gezonde belangstelling voor de constructie
der vestingen aan de dag legde, en dan de
kanselarij-assistent Ritz Robert, uit het
Saargebied, die in Saarbrücken woonde,
maar veel te Metz vertoefde, waar hij hoog
opgevende van zijn liefde voor Frankrijk, de
kazernes binnensloop en vriendschap met
onderofficieren trachtte aan te knoopen.
Enkele weken geleden werd een voormalig
Duitsch artillerie-officier, Schmidt, wegens
spionnage tot een jaar gevangenisstraf ver
oordeeld; een patrouille snapte hem in hef
gebied der vestingwerken, terwijl hij snap
shots van fortificaties nam. Drie der ont
wikkelde foto’s waren op minder dan 500 M.
afstand genomen en waren zonder twijfel
van hoog militair belang.
De Duitsche spionnage is, aldus het M. J.
F., bijzonder levendig in de omgeving van
Thionville, Forbach en Sarreguémine.
OTO-TOFFEE, fijn, een kwartje
per half pond.
Meyer Hamel’s groote succes revue „Van
lach tot lach”, welke met enorm succes meer
dan 6 maanden voor uitverkochte zalen
werd opgevoerd in Amsterdam (Theater
Carré), Den Haag (Scala Theater), Rotter
dam (Theater Tivoli), men zal zich de
diverse radio-uitzendingen nog wel kunnen
herinneren zal op Woensdag 6 November
a.s. in het Amicitia Theater alhier worden
opgevoerd.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar de komende advertenties en verdere
mededeelingen in dit blad.
Een vacantiereisje naar Noorwegen.
Nauwelijks is de reisprijsvraag der Hol-
landsch Zwitsersche Chocoladefabriek te
Amsterdam begonnen, of reeds zijn in Fries
land twee gratis reizen naar Noorwegen
gewonnen en wel een door den heer Ing.
S. N. Teuwisse, Kapelstraat 37 en een door
den heer B. D. Leenheer, 3e Sluis 589, Jub-
bega.
Het gebruik van slechts vijf Hollandsch-
Zwitsersche Chocoladereepen en een goede
oplossing der prijsvraag, heeft hun dit ge
lukje bezorgd.
JUTRIJP. Tot onderwijzer aan de Chr.
school alhier is benoemd de heer H. Gaastra,
thans als zoodanig werkzaam te Welsrijp.
Tijdig gered.
Zaterdagmorgen gaf een schip op de
Wadden ten Zuiden van Ballum, Ameland,
noodseinen.
De reddingboot van Hollum voer uit en
slaagde er in na een zeer moeilijke tocht,
de bemanning van het schip, dat bleek te
zijn tjalk „Rehoboth” van Groningen, be
staande uit man, vrouw en zeven kinderen,
te redden.
De schipper A. v. d. Sloot, is aan de arm
gewond.
Het schip was met steen geladen van
Onderdendam naar Wieringermeerpolder.
Het Friesch aan drie universiteiten.
Met ingang van het nieuwe academiejaar
zullen de colleges in de Friesche taal- en
letterkunde worden gegeven aan de univer
siteiten van Amsterdam, Groningen en
Utrecht.
Te Amsterdam zullen de colleges wor
den gegeven door prof. dr. Godart Gosses.
Voorloopig zijn er drie colleges geplaneerd,
te weten: 1. Het Nieuwfriesch zooals het
zich uit het Oudgermaansch heeft ontwik
keld, annex lezen en verklaren van Oud-
friesche en Nieuwfriesche teksten; 2. Frie
sche literatuurgeschiedenis vanaf Gysbert
Japix (17e eeuw) tot ongeveer 1900 3.
Oudfriesche wetten (voor juristen).
Te Groningen zullen de colleges gegeven
worden door prof. dr. J. M. N. Kapteyn en
lector P. Sipma. Prof. Kapteyn zal evenals
vorige jaren een college geven over het
„Oudfriesch in het raam van het Oudger-
tnaansch”, terwijl lector Sipma de volgende
colleges zal geven: 1. Grammatiek van het
Nieuwfriesch; 2. Letterkundig college over omtrent deze merkwaardige reis enkele
den Frieschen dichter Gysbert Japix en zijn
tijd; 3. Philologische oefeningen (bronnen
studie).
Voor het eerst zal prof. Gosses colleges
geven te Utrecht, als volgt: 1. Het Oud
friesch zooals het zich uit het Oudger
maansch heeft ontwikkeld. Lezen en verkla
ren van Oudfriesche teksten; 2. Geschiede
nis van Frieslands literatuur vanaf het be
gin tot en met Gysbert Japix.
Brandstoffenbijslag.
De minister van sociale zaken deelt aan
de gemeentebesturen mede, dat in het tijd
vak van 27 October 1935 tot en met 28
Maart 1936 evenals de vorige winter is ge
schied, aan ondersteunde en bij een werk
verschaffing geplaatste werkloozen een
brandstoffenbijslag van ten hoogte f 1 per
week mag worden verstrekt. Voor deze bij
slag komen in aanmerking gehuwde en on
gehuwde kostwinners en zgn. op zichzelf
wonende personen met eigen meubilair. Aan
kostgangers en dergelijke mag de bijslag
niet verstrekt worden.
Opnieuw afvloeiing van personeel bij de N. S.
De Personeelraad heeft van de Directie
der Ned. Spoorwegen bericht ontvangen,
dat met het oog op het overcompleet van
personeel bij den Dienst van Tractie en
Materieel besloten is het personeel, geboren
vóór 1 Januari 1877 voor zoover het gemist
of door verschuiving vervangen kan wor
den, op wachtgeld te stellen.
In verband hiermede worden met ingang
van 17 November a.s. op wachtgeld gesteld:
2 locomotiefpoetsers, 4 rijtuigpoetsers, 1
wagenlichter, 2 wagenmeesters, 2 bankwer
kers en 2 koperslagers, in totaal 13 man.
Om dezelfde reden is besloten bij de
Dienst van Vervoer en Handelszaken met in
gang van 1 December a.s. te pensionneeren:
6 stationschefs, 1 rangeermeester, 3 voor-
lieden-rangeerder, 2 wisselwachters en 3
rangeerders en met ingang van 1 Januari
1936: 1 voorman-rangeerder en 1 wissel-
wachter, in totaal 17 man.
Goede prijzen voor de kool.
Men schrijft aan de N. Rt. Ct.:
De prijzen, welke de laatste weken voor
de verschillende koolsoorten aan de Langen
dijker groentenveilingen worden gemaakt,
zijn goed. In vergelijking met het vorige jaar
zijn ze veel hooger; ze liggen nu aanmerke
lijk boven de richtprijs, zoodat zij niet voor
een bijslag in aanmerking komen. Voor de
kool,, welke in de polders buiten het eigen
lijke tuinbouwdistrict wordt geteeld, wordt
reeds een prijs van f 500 per spoorwagen
betaald, dat is meer dan het dubbele van
verleden jaar. Over ’t geheel wordt ook daar
minder geteeld dan in 1934, doch zij, die
daar kool verbouwden, zullen een veel beter
financieel resultaat boeken dan de laatste
jaren het geval is geweest. De kool, welke
tegenwoordig aan de veilingen wordt aan
gevoerd, is bijna alle voor het binnenland
bestemd. Van de zijde der zuurkoolfabri-
kanten is een bijzonder groote vraag naar
witte kool, zoodat deze duur is.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
'W
ULSTERS
I
SLAAGT U
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
164
170
176
182
Mej. L. STUHLM1LLER - Huidspecialiste.
Spanjaardslaan 93, Telef. 3107,
Spreekuur tusschen 1.2.
27.-
29.50
60.-
66.-
SERIE
De vierling.
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT M WYMBRITSERADEEL
Vraagt U in deze
series eens stalen;
het verplicht U tot
niets en A U zult
bemerken, dat onze
kwaliteiten beslist
alles overtreffen,
wat elders voor
deze prijzen wordt
aangeboden.
Fondantborstplaat, overheerlijk,
2 ons voor 1 kwartje.
Ruyter-Speculaas p. half pond 20 ct.
5 cents Reepen, puur, melk, hazelnoot.
Batons, een heerlijk koekje,
per half pond 1 kwartje.
Een lekker en goedkoop Koekje
Knappertjes, per half pond 15 ct.
Vraagt ze Uw Winkelier.
Voor den Handel bij
Opgericht 1901.
Meyer Hamel's revue 1935. Van lach tot lach.
