Uitgave KBZEBRfflK Go.
ïo. 13 lEeste Blad
annex SNEEKER COURANT (79e Jaargang)
der Gemeente Sneek
Officieel Orgaan
Uit onze Raadzaal.
I
52e Jaargang
Woensdag 13 November 1935
Dit No. bestaat uit 3 bladen.
NIEUWSTIJDINGEN.
8
Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
Alle Advertentlën worden in belde bladen opgenomen
V r ij d a g s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel. Langweer, Bozum
Punt VI. Advies van Burgemeester en Wethouders op
de verzoeken van de besturen van bijzondere lagere scho
len, om toekenning over het dienstjaar 1930 van de ver
goedingen, bedoeld in art. 101, le en 9e lid der Lager-
onderwijswet 1920 en van de bijdrage in de kosten van het
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
Dinsdags te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
Rijkspostspaarbank.
Opgave betreffende het kantoor der pos
terijen te Sneek.
In tie loop tier maand Oct. ’35 werd
aan bovengenoemd kantoor op spaar
bankboekjes ingelegti' f 44.938.39
en terugbetaald -62.323.0'9
I
22750 meter Itoogl
Reuter bericht, tiat de Amerikaan-
sche baHonVaarders die gisteren met
tie bali-on Explorer II zijn opgestegen
Voor een tocht naar, de stratosfeer,
een hoogte hebben bereikt Van 22570
meter. Volgens de bemanning Van de
ballon, die dit cijfer seinde, was men
met een zeer groote snelheid Vgn bijna
honderd meter per minuut opgestegen.
Op het oogenblik dat men in contact
was met de ballonVaarders verkeerden
dezen in moeilijkheden.
Nader wordt gemeld, dat deze moei
lijkheden overwonnen werden en dat
de ballon Vervolgens een hoogte be
reikte Van 22570 meter. Een bericht
van de b allenvaarders meldt, dat zjf
hiermede him doel bereikt hebben en
tiat zjj zouden dalen.
Reuter meldt nog:
De daling van den béülon is goe<
Verloopen. Op een afstand van 370
K.M. ten westen Van het punt van uit
gang, Rapid City, is de ballon weer
veilig op de aarde neergekomen.
Tot dusver stond het record' op
naam van den Russischen ballon Osoa-
wiachim,, tiie in het voorjaar van 1934
een 'hoogte van 22.000 meter bereikt
heef t, maar vervolgens by de daling is
verongelukt. N. R. Ciï.
Ongelukken.
Zaterdag is het zoontje van tie Vee
houder F. aan den Oudendijk onder
Workum op een melkauto geklommen.
Bij een bocht schijnt hij zich niet
goed Vastgehouden te hebben, want
hij werd van de auto geslingerd.
De chauffeur], 'die niet bemerkt had,
dat het knaapje op de auto was ge
klommen reed door, daar hij ook van
het ongeval niets merkte. Voorbijgan
gers vonden den jongen hevig bloe
dend op den weg en waarschuwden
tien dokter. In 'emstigen toestand is
bet knaapje naar het ziekenhuis te
Sneek vervoerd.
VERGADERING Van de RAAD der gemeente SNEEK op
MAANDAG 11 NOVEMBER 1935, 's avonds 7|4 uur.
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, burgemeester.
Secretaris de heer P. Sikkes.
Aanwezig bij> de opening 14 leden.
Afwezig de heer J. de Groot, die schriftelijk meedeelde, bij de
opening niet aanwezig te kunnen zijn, doch in dat schrijven
verzocht na behandeling der agenda een vraag tot B. en W.
te mogen richten over de melkverkoop op Zondag, wat wordt
toegestaan.
Aan de orde is:
Punt 1. Notulen van de vergadering van 7 October 1935.
Hebben ter visie gelegen en worden onveranderd vastgesteld.
Punt II. Ingekomen stukken:
a. Adres van het bestuur van de R.-K. Werklieden Ver.
„Leo XIII” te Sneek, houdende verzoek te besluiten, dat
aan zgn. kastrekkende werklozen, die aan kasuitkering
minder ontvangen dan zij op grond van de geldende
steunregeling zouden ontvangen, het verschil zal worden
gesuppleerd. (1.842.97).
B. en W. stellen voor dit adres te stellen in hun handen om
advies.
De heer Van der Veen dringt er op aan dat het advies
zo mogelijk in de eerstvolgende vergadering aan de orde zal
komen; misschien dat de raad op dit adres een gunstiger be
slissing neemt dan op sprekers destijds ingediend voorstel en
in dat geval zal het gewenst zijn, als de werklozen er van zullen
profiteren, dat het zo spoedig mogelijk wordt ingevoerd, omdat
na 1 Januari tal van werklozen weer trekkend worden.
De Voorzitter: B. en W. moeten eerst een onderzoek
instellen, doch zullen spoed betrachten.
b. Adres van hel bestuur van de Soc. Dem. Vrouwen
club te Sneek, houdende verzoek om invoering van school-
voeding van gemeentewege.
Adressen van de Sneker Bestuurdersbond en van het
bestuur van „Volksonderwijs” afd. Sneek, houdende ad-
haesiebetuiging aan bovenomschreven verzoek. (1.851.2.
09.2).
B. en W. stellen voor dit adres in hun handen te stellen om
advies.
De heer Van der Veen dringt ook hier op spoed aan;
spr. gelooft dat de toestand ernstiger wordt dan vorige jaren,
het aantal werklozen is stellig groter.
De heer Greidanus zegt dat zijn partij op 13 Februari
1933 alreeds een adres tot de raad richtte, waarin de eis van
schoolvoeding voorkwam, doch dat werd aan de kant gelegd.
Later heeft het werklozenstrijdcomité er op aangedrongen en
ook op een ouderavond van school 1 is deze zaak aan de orde
geweest. In April kwam de zaak opnieuw in de raad en beloof
den B. en W. dat zij hun aandacht had. Spr. constateert echter,
dat niets is gedaan; als dat wel gebeurd was had men de onder
voeding, die er nu is, kunnen voorkomen. Spr. hoopt dat, nu er
al slachtoffers zijn, men zo spoedig mogelijk zal ingrijpen.
De Voorzitter: Destijds is een onderzoek ingesteld en
gebleken, dat er geen ondervoeding was. Wij kunnen over deze
zaak niet beslissen, voordat adviezen van de hoofden zijn ge
vraagd, die zijn inderdaad gevraagd doch nog niet alle inge
komen. Een dergelijk onderzoek moet volgens de Leerplichtwet
eerst ingesteld; de heer Greidanus weet dit als jong raadslid
misschien niet, doch mist dan ook elke grond voor een beschul
diging als hij uitte. Zodra de gevraagde adviezen zijn ingeko
men, hopen we deze zaak in de raad te brengen.
De heer S ij t erna: Het ligt toch zeker ook in de bedoeling
de thans fungerende schoolarts te horen?
De Voorzitter: Dat verzoek is al gedaan.
Z. h. s. conform het voorstel van B. en W. besloten.
(De heer De Groot komt ter vergadering.)
Punt III. Aanbeveling van Regenten van het Old Burger
Weeshuis voor de benoeming van een lid van dat college.
(Bijlage 126; dossierno. 1.842.73).
De aanbeveling luidt: de h.h.
S. L. Frankena, leraar R.H.B.S.
Dr. H. Klein, arts.
De heer Smeding zegt dat zijn fractie buiten de aanbe
veling om zal stemmen; zij meent dat ook haar partij iets te
zeggen behoort te krijgen in dit college en zal stemmen op dr.
H. de Vos.
De Voorzitter: U weet dat de stemming geheim is. U
kunt natuurlijk stemmen wie u wilt.
Dr. H. Klein krijgt 9, dr. H. de Vos 5, de heer S. L. Frankena
1 st.; dr. H. Klein is dus benoemd.
Punt IV. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
vaststelling van een nieuwe verordening, regelende de
voorwaarden voor de levering van gas door de gemeente-
gasfabriek. (Bijlage 114; dossierno. II 07.353.8(5 g).)
De heer D o k k u m zegt dat in de regel de officiële stukken
het gemakkelijk maken een oordeel over een voorstel te vellen,
(doch nu hebben we een samensmelting van twee oude ver
ordeningen en het is moeilijk voor de leden die twee oude te
vergelijken met dit nieuwe voorstel. Het ontbreekt aan een
memorie van toelichting, zodat in de paar dagen, die ons gelaten
worden voor de bestudering der stukken, het ons niet wel
mogelijk is alle finesses te beoordelen. Wel kreeg spr. de indruk,
dat het bedrijf zich heeft laten leiden door de gedachte dat het
niet alleen geheel moest beheersen de aflevering van het product,
doch ook over de installaties zich alle beslissingen wilde voor
behouden. Alinea 4 van artikel 9 bepaalt bv.:
Derhalve mintier ingelegti
tian terugbetaalti f 17.384.70
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes
bedroeg 39. 1
De haring brengt
goed geld op.
De reedersvereeniging ,,Schevenin-
gen” is met spanning de beslissing
wachtende van minister Deckers op
het verzoek der haringreeders om de
haringvisscherijl nog tot begin Decem
ber te mogen, uitoefenen.
Door de vastgestelde contingentee-
ring der haringvisscherij hfeeft men diit
seizoen 150.000 vaten, haring minder
op de markt kunnen brengen dan ver
leden jaar bm deze tijd. De prijzen
welke men- fhans voor de haring maakt
jdjta, echter veel beter dan verleiden
jaar, n.l. thans f 9f 9.50 tegen f 7.
in 1934.
Wordt het verzoek der Schevening-
sche reeders niet toegesitaan, dan zal
de haringvloot moeten terugkeeren en
tie visscherijl stop gezet worden.
i Vroeger werd’' steeds tot begin De-
tember doorgevischt, doch daar men
wegens de verminderde èxport met
voorraden bleef zitten is toen de con-
tingenteering ingevoerd.
De heer Zuiderbaan: Nu bij deze verordening komt de
zaak in orde, men krijgt nu schriftelijke bewijzen van de aan
vragen tot aansluiting, tot nog toe kon men zich mondeling aan
melden. Nu weet men dus in het vervolg ook, wie de waar
borgsom stortte.
De heer S ij t e m a heeft zich in de vergadering der commis
sie zijn mening voorbehouden over punt 5 van art. 22, dat luidt:
„Indien om enige reden, ter beoordeling van de Directie in
overleg met den beheerder van de centrale kas, moet worden
overgegaan tot afsluiting van de toevoer van electriciteit en/of
water is de Directie bevoegd ook de toevoer van gas te doen
afsluiten.”
Spr. zegt dat het hier drie afzonderlijke bedrijven betreft,
elk met afzonderlijke rekening, begroting en boekhouding en
zelfs afzonderlijk personeel, en dan gaat het bezwaarlijk als <fr
een conflict is met een der bedrijven) dat op te lossen met
behulp van een der andere bedrijven. Spr. vindt dat te ver gaan
en wil dit punt 5 schrappen; het bedrijf dient een dergelijke
kwestie zelfstandig op te lossen.
De heer Zuiderbaan: De heer Sijtema ziet het wat te
formeel als hij dit afzonderlijke bedrijven noemt. Om commer
cieel een zuiger oordeel te krijgen, zijn deze bedrijven boek
houdkundig gesplitst, doch overigens vormen ze samen onze
gemeentebedrijven en daarom acht spr. het juist, dat als iemand
aan zijn verplichtingen tegenover een bedrijf niet voldoet, men
hem niet Iaat profiteren van de voordelen, die de andere be
drijven bieden. Men zou anders bv. het water kunnen laten
afsnijden en gas en electriciteit blijven betrekken.
De Voorzitter: Er moet al een hele kwestie zijn als men
tot dergelijke maatregelen overgaat en als het zover is zou men
kunnen concluderen, dat als men het ene bedrijf niet betaalt,
men straks ook allicht het andere niet zal betalen; men heeft
dan hierdoor de stok achter de deur. Dit artikel dient echter
voor uitzonderingsgevallen.
De heer Smeding steunt de bezwaren van den heer Sijte
ma; men ziet deze kwestie wat te veel van de zijde der be
drijven.
De heer Dokkum: Er staat niet dat men automatisch ook
door de beide andere bedrijven wordt afgesneden, er staat dat
het bedrijf de bevoegdheid heeft; men kan dus nog naar om
standigheden handelen. Spr. acht daarom het bezwaar van deze
bepaling niet groot.
De heer M a s e 1 a n d trekt een parallel met een particuliere
onderneming, die verschillende afdelingen met diverse artikelen
heeft; de gesplitste boekhouding is daar ook terwille der goede
commerciële organisatie. Het is nu voor spr. logisch, dat als
iemand in één afdeling van dat bedrijf niet betaalt, de onder
nemer zal zeggen aan alle afdelingen de levering aan die per
soon te staken. Als deze bepaling dan hier nog getemperd wordt
door bewoordingen die bepalen, dat men naar omstandigheden
kan handelen, acht spr. deze bepaling een volkomen toelaatbaar
machtsmiddel tegenover onwilligen.
De heer De Groot vindt deze bepaling ook kras, al ont
kent hij niet dat men ten opzichte van wanbetalers ook maat
regelen moet kunnen nemen. Doch daarvoor zijn de gewone
publiekrechtelijke instanties. Maar zo iemand afsluiten van de
waterleiding, terwijl we een verordening hebben die voorschrijft
dat we allen bij de waterleiding moeten zijn aangesloten en
men dus als men dat niet meer is, direct in overtreding is,
gaat spr. te ver. Men zou dit dan ook wel kunnen uitbreiden
tot het onderwijs of de stadsreiniging! Het is gelukkig dat de
directeur van de gasfabriek niet tevens directeur van een ge
vangenis is, want dan zou iemand door hem direct opgepakt
en opgesloten kunnen worden! Spr. meent dat de middelen,
welke het bedrijf op andere wijze ten dienste staan, voldoende
zijn, hij heeft ten minste over de bestaande toestand nooit een
klacht gehoord.
De heer S ij t e m a: Al deze bedrijven hebben een afzonder
lijke verordening en het moet mogelijk zijn, de moeilijkheden
met de eigen verordening van die bedrijven op te lossen. De
directie der bedrijven moet uitmaken of men met onwil te doen
heeft en als die er is acht spr. het niet onmogelijk in elke ver
ordening bepalingen op te nemen om de moeilijkheden te
regelen, die ten opzichte van elk bedrijf met onwilligen kunnen
rijzen. Als in een groot particulier bedrijf een afnemer in één
afdeling moeilijkheden heeft, doch in andere afdelingen nooit,
zou de ondernemer dan wel direct ook alle leveringen uit die
andere afdelingen aan den betrokkene stop zetten?
De heer Blok voelt iets voor de redenering van den heer
Sijtema, doch de heer Sijtema moet dit in verband brengen met
het artikel dat beroep op B. en W. openlaat; ontstaat er zo’n
geschil, dan kan de delinquent beroep op B. en W. aantekenen.
Dat geeft voldoende waarborgen.
Het voorstel-Sijtema punt 5 van art. 22 te schrappen, komt
in stemming.
Voor stemmen de leden Greidanus, Van der Veen, Smeding,
Sijtema en De Groot.
Tegen stemmen de leden: Vis, Kracht Maseland, Dokkum,
Blok, Zuiderbaan, Hogeveen, Boeijenga, Oppenhuizen en Tromp.
Dit voorstel is verworpen met 105 st.
Z. h. s. wordt het artikel nu ongewijzigd aangenomen.
De gehele verordening wordt alsnu z. h. s. aangenomen.
Punt V. Advies van Burgemeester en Wethouders op
het adres van S. Koopmans, hoofd der openbare schippers
school, houdende verzoek hem als hoofd over te plaatsen
naar de O. L. School no. 2. (Bijlage 115; dossierno. 208).
Het advies van B. en W. vindt men in ons vorig nr.
Z. h. s. conform besloten.
„Burgemeester en Wethouders kunnen voorschriften vaststel
len, waaraan bij de aanleg van binnenleidingen en de plaatsing
van gasverbruiktoestellen moeten worden voldaan, zowel wat
betreft de wijze waarop daarvoor te verrichten werkzaamheden
moeten worden uitgevoerd, als wat aangaat de personen, die
werkzaamheden aan binnenleidingen of aan gasverbruikstoestel-
len mogen verrichten.”
Zelfs over de personen die de installatie aanleggen behouden
B. en W., dus het bedrijf, zich de controle voor. Spr. zal nu
geen wijzigingen voorstellen; in het algemeen moet men maar
afwachten hoe deze verordening in de praktijk zal werken, doch
hij gelooft dat een voorontwerp dezer verordening wel eens
had mogen worden gezonden aan de ver. van installateurs,
tenminste als de winkeliers nog iets mee mogen inbrengen.
Er is wel eens meer op gewezen, dat dit nodig is om ook die
in staat te stellen nog iets te verdienen, men denke aan de
verkoop van toestellen door het bedrijf. Spr. gelooft dat de
verordening wel wat eenzijdig is samengesteld.
De Voorzitter: De bedoeling is niet dat het bedrijf alle
aanleg zelf zal uitvoeren, doch het is wel de bedoeling alle
aanleg te controleren en er is daarvoor veel te zeggen. Ieder
die zich installateur noemt is nog niet behoorlijk deskundig;
daarom is het voor het bedrijf wel gewenst dat men toezicht
houdt. Blijkt het later dat de aanleg niet voldoet, dan is nu de
installateur aansprakelijk en niet zijn lastgever.
De heer Zuiderbaan: Deze verordening is eigenlijk ge
heel in de geest van wat de heer Dokkum gaarne wenst. De
binnenleidingen worden immers geleverd door het particulier
bedrijf. Toezicht is echter nodig om te voorkomen, dat er lei
dingen worden gelegd, die niet aan de eisen voldoen. Waar het
electriciteitsbedrijf zijn erkende installateurs kent, wilde ook de
Ver. van Gasfabrikanten die kant uit. Als de aanleg in nieuwe
woningen wordt aanbesteed, kan het gebeuren, dat men mensen
krijgt wier werk niet in het belang van den bouwer, doch ook
niet in dat van het bedrijf is. Spr. gelooft, dat dit toezicht ook
een belang is voor de bona fide installateurs. De verkoop van
toestellen is ook in overleg met installateurs tot een hier hun
zeer bevredigende oplossing gekomen.
De heer Dokkum: In art. 19 wordt die verkoop zo geregeld,
dat de particulieren a contant doch ook op afbetaling kunnen
kopen, doch als de installateurs willen betrekken komen zij
voor het afbetalingssysteem niet in aanmerking. Alweer een
bewijs, dat de samenwerking niet zo con amore met de instal
lateurs gaat als men het voorstelt. Men onthoudt hun hier een
faciliteit, die de particulier wel heeft.
De Voo rz.: Men kan een toestel van het bedrijf betrekken
de betaling is dan een kwestie tussen gasverbruiker en bedrijf,
die dan de draagkracht van den verbruiker kan beoordelen.
Doch als de installateurs leveren, dan geldt het een risico tussen
deze leveranciers en den gebruiker, en de eersten zullen in de
prijs enige rekening met het risico der afbetaling houden. Zou
het bedrijf dat overnemen, dan zou dat alle risico hebben omdat
het dan den verbruiker niet kent.
Z. h. s. wordt art. 9 aangenomen.
Bij art. 12 punt 5 zegt de heer Greidanus, dat een waar
borgsom van f 2.50 gestort moet, dan kan men 2 stellen en een
lamp krijgen. Heeft men later als men de toestellen terug brengt
en dus geen gasverbruiker meer is, de kwitantie niet, dan krijgt
men de waarborgsom niet terug.
De Voorzitter: Ja, daarvoor dient juist de kwitantie; als
men iets betaald heeft en de kwitantie verliest, loopt men kans
nog eens te moeten betalen. Als iemand verhuist en een nieuwe
bewoner komt in een huis, heeft deze geen waarborgsom ge
stort.
De heer Zuiderbaan: Er is eenmaal een geval geweest
als de heer Greidanus bedoelde; er was toen niet uit de boeken
te bewijzen dat de rijksdaalder gestort was; als de kwitantie
er geweest was was het bewijs wel geleverd geweest.
De heer Greidanus: Maar als men niet betaalt krijgt men
de stellen niet.
De heer Maseland: Dat zou wel mogelijk zijn, als men
eerst installeert en daarna de rijksdaalder vraagt.
De Voorzitter: Als iemand iets kapot maakt aan de
stellen moet de schade van de rijksdaalder betaald worden.
De heer Greidanus weet dat ’t vaker dan één keer voor
kwam dat iemand zijn rijksdaalder niet terug kreeg.
De heer Zuiderbaan: Er is eenmaal een klacht geweest.
Spr. houdt zich aanbevolen voor de namen der andere gevallen.
De heer Maseland spreekt dan over art. 11
„De verbruiker is verplicht de Directie of de door haar aan
te wijzen personen, steeds toe te laten tot de gasmeter en
verdere toestellen.”
Als men iemand weigert toe te laten, zou men dus de ver
ordening overtreden. Het is in grote gemeenten voorgekomen
dat personen in zulk een valse kwaliteit doordrongen in de
woning om zich aan kwade praktijken schuldig te maken. Spr.
verzoekt dus aanvulling in dit artikel met de bepaling, dat de
persoon, die toegang vraagt, voorzien moet zijn van een legi
timatiebewijs.
De Voorzitter geeft toe dat in grote plaatsen zo iets
kan voorkomen, maar in kleinere plaatsen kent men elkaar;
trouwens de beambten kunnen zich legitimeren.
De heer Zuiderbaan: Als een verbruiker van den be
ambte een legitimatiekaart vraagt, heeft hij het recht, als de
beambte die niet heeft, hem toegang te weigeren; doch dat
voorschrift hoeft niet in de verordening.
De heer De Groot: Dat hoort thuis in de instructie.
De heer Maseland: Als de eis van legitimatie maar ergens
formeel voorgeschreven wordt is het in orde.
De heer Dokkum komt nog terug op de bezwaren van
den heer Greidanus; art. 2 schrijft invulling door hem, die zich
wil aansluiten, van een formulier voor. Als nu iemand 20 jaar
muntgas had, moet dan een eventuele nieuwe bewoner dezelfde
formaliteit vervullen? Spr. geeft in overweging voor de waar
borgsommen een behoorlijk register aan te leggen, dat levert
dan bewijs dat er gestort is.
NIEUWE SNEEKER COURANT
