Firma JOHs. TBOMP, Sneek
Firma JOHs. TBOMP - Sneek
No. 17
BEKENDMAKING.
Zo'n rheumaiiek1.
Een lekker SIGAARTJE
BLESS
in doosjes van 10 stuks 30 ct.
Heel Orgaan Oer Gemeente Sneek.
52e Jaargang
Eerste Blad ültqave KÏEZEBBINK Co Woensdag 27 November 1935.
II
I
i
I
5
Speciaal aanbevolen
RITMEESTER FIAT
6 cent, groot succes!
NIEMEIJER’S Roode Ster en
Dubbel Ster in Feest-verpakking
Vero luxe blikjes 50 stuks f 1
Toto, doosjes 10 stuks 25 ct.
I
Bureau: KLEINZAND 5—7
SNEEK - TELEFOON 2200
RECLAMEKOLOM.
OFFICIEEL GEDEELTE.
NIEUWSTIJDINGEN.
I
I
t
I
spr. niet stil. Tot 1950 hebben we voor
alsnog met toeneming der bevolking te
rekenen, en dus bij gelijkblijvende wel-
I
i
BORSTPLAAT
CHOCOLADELETTERS
CHOCOLADEFIGUREN
LUXE DOOZEN
en alles wat er bij behoort in
voorraad voor wederverkoopers bij
Firma JOHs. TBOMP - Sneek
Engros
0—1
[bay er]
naar veeteeltproducten te verwachten.
Dch niet alleen de totale bevolking
doet bij deze kwestie mee, doch ook de
consumptie per hoofd der bevolking,
dus de koopkracht. Deze is de vorige
eeuw sterk gestegen doordat de voor
uitgang van de wetenschap de tech
niek zoo geweldig deed ontwikkelen
dat de productie sterk steeg; van 1800
tot 1860 steeg het tarweverbruik en
aardappelverbruik dan ook tot een ze
ker verzadigingspunt; de tarweproduc-
tie nam nog tot 1885 toe, daarna kreeg
de massa der Westersche bevolking
blijkbaar voldoende brood per hoofd,
zoodat de consumptie niet meer steeg,
met aardappelen is het ook zoo.
Langzamerhand komen dan de meer
1
1
1
1
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
Boer, J. Hoekstra en G. Alberda.
De agenda der ajgemeene vergade
ring werd behandeld en gat geen aan
leiding tot opmerkingen.
Tot afgevaardigde werd benoemd de
heer Ids de Boer en tot Zijn plaatsver
vanger de heer Johs. Koopmans.
De voorz. bracht de heer S. Alberda
dank voor de Wijze waarop hij zijn be
stuurslidmaatschap gedurende 7 jaar
vervulde.
De heer dr. ir. M- D|. Dijt werd nu
door den voorz. welkom geheeten.
Ir. Dijt sprak over de toekomst van
de veeteelt en zuivelbereiding in Ne
derland.
De geheele economische politiek der
Nededandsche regeering, zoo betoogde
spr .wordt thans beheerscht door de
vraag betreffende de toekomst van onze
veeteelt en om die eenigszins te kennen
moeten we verleden en heden goed
kennen. In het vooruitzien, dat regee-
ren is, speelt de ervaring van het ver
leden een groote rol.
Spr. stond eerst stil bijl het bevol
kingsvraagstuk. De ontwikkeling in de
laatste eeuw is een zeer bijzondere ge
weest. Was deze groei in vonge eeuwen
zeer geleidelijk, in de laatste eeuw is
er een ongekende groei geweest. De
bevolking van Europa groeide van 160
millioen tot 640 millioen in de periode
van 1800 tot 1934. De produc.ie van
goederen is echter ook geweldig ge
stegen, zoodat ondanks deze bevol
kingsaanwas per hootd het verbruik
aanmerkelijk is gestegen.
De koopkracht, in goederen uitge
drukt, was in 1929 6 maal zoo groot a.s
in 1820. Een dagloon ter waarde van
20 pond tarwe is in vroegere perioden
eeuwen ongeveer gelijk gebieven, doch
door de enorme ontwikkeling der in
dustrie is die koopkracht in de 19e
eeuw geweldig gestegen.
Zal nu de bevolking zoo blijven stij
gen? De laatste 10 jaar is in de Wes
tersche staten de lijn der geboorten
sterk gedaald, in ’t bijzonder in Duitsch-
land en de Ver. Staten. In de Ver.
Staten schatte men in 1920 dat de
bevolking die toen 120 millioen be
droeg, in 2000 190 millioen zou zijn;
van 1927’28 nam het geboortecijfer
echter sterk af, in 1929 kwam de crisis
en men schatte toen dat omstreeks
1955 de bevolking 137 millioen zou be
dragen en in 1934 maakte men een
nieuwe schatting en berekende dat de
bevolking in 1940’50 een maximum
van 130 millioen zou bereiken- en dan
sterk zou dalen.
Ook in Duitschland rekende men in
1933 dat men dalen zou tot een cijfer
van 40 millioen; in alle landen da^al’t
het geboortecijfer. De bevolljjng der
wereld zou dus tot 1950 stijgen en
daarna achteruitgaan, zoodat dan een
deelname bleek dat de boeren zich voor j producten zou kunnen ontstaan.
Doch bij deze verre toekomst staat
ZO'N ASPIRIENTJE HELPT TOCH MAAR
Xbonnement: per jaar 2.50, fr, p
post ƒ3.00.
Advertentie»»: 9 ct. p. regel.
Ingezonden mededeellngen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
Kistjes 50 st. Favoriet Royales, f 1.25.
De BURGEMEESTER der gemeente
WYMBR1TSERADEEL maakt bekend:
lo. Dat, ter voldoening aan artikel 72 a
in verband met de artt. 63 en 10 der Ont
eigeningswet, een commissie uit Gedepu
teerde Staten der provincie Friesland bijge
staan door de daartoe door het algemeen
bestuur aangewezen deskundige en het
hoofd van het bestuur der gemeente, in
het gemeentehuis van Wymbritseradeel te
Sneek, Marktstraat 1, ZITTING zal houden
de 20e DECEMBER a.s. te IO/2 uur (v.m.),
teneinde de bezwaren van belanghebbenden
aan te horen tegen het plan van onteige
ning voor aanleg van het wegvak Joure
Sneek van weg no. 43 (Groningen-Drachten
-Heerenveen-Sneek-Zurich-Haarlem) van
het Rijkswegenplan 1932, en nodigt belang
hebbenden uit om hun bezwaren, ter plaatse
en ure vermeld, mondeling of schriftelijk
aan genoemde commissie mede te delen;
2o. Dat de stukken, bedoeld in ’t eerste
lid van artikel 12 der Onteigeningswet en
ter voldoening aan artikel 72 a, in verband
met de bepalingen van de artt. 64 en 12
dier wet, ter inzage van een ieder worden
nedergelegd ter secretarie der gemeente
van 30 November 1935 totdat de commissie
haar werkzaamheden binnen de gemeente
heeft volbracht;
3o. Dat het uitgewerkt plan van het ge
hele werk, bedoeld in het laatste lid van
artikel 12 van meergenoemde wet voor een
ieder ter inzage zat liggen ter griffie der
provincie Friesland, '1 weebaksmarkt 52,
tegenover het postkantoor te Leeuwarden.
Bezwaarschriften zijn vrijgesteld van het
recht van zegel.
SNEEK, 26 November 1935.
De Burgemeester voornoemd,
H. M. MARTENS.
moest het z’n invoer beperken, ge
paard met een autarktisch streven, is
dit de reden van de slechte toestand
in Duitschland, de tearing kwam
om de rente veilig te steden, en Ne
derland zelf stelde paal en perk aan
de uit voer naar Duitschland. Dfc. zal
echter geen uitkomst kunnen brengen
als de schuldenstructuur zoo bljjf.. Dan
is er niet veel heel te verwach.en van
grooter export naar Dui.schland, er
zal dus een verandering van deze
structuur moeten komen voor die uit
voer naar Duitschland beter zal wor
den.
Bijl vorige crises liet men de zaak
uitzieken en de productie ging toch
altijd harmonisch vooruit, nu bemoei,
diel regeering zich met de productie
en alles stagneert.
De crisis begon met de akkerbouw
en tot Jan. ’31 was het advies der be
voegde instanties deze te beperken en
de veeteelt uit te breiden, doch het is
altijd Zoo geweest dat de veetee-tcrisis
aanstaande was als er een crisis in de
akkerbouwproducten was. De akker
bouw koopt dan minder van de in
dustrie, de industrie-arbeiders koopen
dan minder zuivelproducten. De vee
teelt werd hier ui.gebreid van 1920
tot 1927. Toen was er tot ’30’31 een
daling, daarna een scherpe uitbreiding.
Dat werkte de scherpte van de crisis
in de veeteelt in de hand en nu gaat
men de veestapel inkrimpen; doch het
succes daarvan komt niet direct tot
uiting, tegen ’37 en ’38 kan men wel
een achteruitgang in zuivelproduc.ie
verwachten terwijl er dan groo er con
sumptie is te verwachten, omdat de al-
gemeene conjunctuur in Amerika en
Engeland- al sterk vooruit gaat. Daar
om is het jammer dat 'de regeering d^ze
politiek van achter de ma,kt aanoo-
pen volgt. Het is bekend dat de boer,
die een vaste richting in zijn bedrijf
houdt er het best aan toe is, het was
ook beter dat Nederland voet bij stuk
had gehouden in zijn landbouwpolitiek.
Spr. heeft tijdig een woord van waar-
Afd. Sneek
Friesche Mij.
Deze afdeeling hield Zaterdag een
ledenvergadering in café Leeuwen.
De voorz., de heer S. Kooistra,
sprak een woord van welkom, waarna
de secretaris, de heer H. deBoer. de
notulen las welke onveranderd werden
vastgesteld.
Er werden 4 nieuwe leden aangeno
men.
Wat de ingekomen stukkien betreft,
werd besloten dat ook door deze afd.
een candidaat voor voedingscontroieur
aan het hoofdbestuur zal worden voor
gedragen.
£e medailles bij de najaarskeuring
gewonnen, werden uitgereikt; de
voorz. wenschte de winnaars geluk, het
deed hem genoegen dat uit de groote I sterk afnemenie vraag naar landbouw-
W 1 i 1 1 1 1 1 1
dit deel van het bedrijf ook in tijden
van malaise blijven interesseeren.
De heer H. M. Martens, burge
meester van Wlijimbritseradeel, reikte
met een geestig toespraakje de door
hem uitgeloofde medaille uit aan de
heer S, Kooistra, terwijl hij namens
regenten van het O. B. W,. de wissel-
prijis door dat college beschikbaar ge
steld, voor dit jaar overhandigde aan
den heer Lemstra.
Deze bejde prijswinnaars spraken
woorden van dank, waarna de heer
van D ij k als vertegenwoordiger van
de glucosefabriek Sas van Gent, de
door deze fabriek beschikbaar gestelde
wisselbeker ter hand stelde aan den
heer Gerbrandy van Nijland, waarvoor
ook deze een woord van dank sprak.
De secretaris reikte daarna alle an
dere medailles uit.
De heer S,_ Alberda trad periodiek
als bestuurslid af en was niet herkies
baar, in zijn plaats werd benoemd de
heer S. v. d. Wier Alberda.
De secretaris Las de begrooting 1936,
de uitgaven Zijn geraamd op f 1137.50,
het tekort op ruim f 308, welk bedrag
aan de reserve onttrokken wordt.
De rekening 1935’36 zal worden
nagezien door de h.h. Jansma, Hok-
werda en Boersma.
De commissies voor de vraagpunten
werden als volgt samengesteld
Die voor de meer gelijkmatige verdee-
ling der melkproductie over het geheele
jaar de h.h. R. Jongsma, H. J. Bootsma
en G. Gerbrandij.
Die voor de vraag betreffende het
verbruik en de waarde van stikstofhou-
dende meststoffen uit de h.h. I. de vaart ook een uitbreiding van de vraag
714—214
De moord te Boxmeer.
Dezer dagen werd na een bezoek
aan het caté Bos te Boxmeer de
20-jarige Siebers door een van zyn ka,-
meraden met een mes gedood. Als de
dader meldde zich aan P. A. Nader
hand ist echter gebleken, dat niet hij,
doch zijn a.s. zwager P. den jongen
Siebers had vermoord. Op de avond
van het misdrijf had de knaap acht
glazen bier gedronken. Daarop trok hij
met Siebers en zijn a.s. zwager naar
buiten. Kort daarop omstond ruzie,
waarbij de jongen zijn slachtoffer de
doodelijke steek toebracht. De bedoe
ling om Siebers te dooden heeit b'ij
P., die een vriend van hem was, ech
ter niet voorgezeten.
De reden waarom A. eerst de schuld
aan de moord op zich heeft genomen,
moet men, schrijft de TeL, zoeken in
het feit, dat A. verloofd was met een
zuster van den dader. Toen de jongens
het café, waar zij de verjaardag van het
slachto.fer hadden gevierd, en rijkedjk
veel bier hadden gedronken, verheten,
hebben zij ruzie gekregen over aanbe-
sted.ng van melknjden. De twist werd
steeds heviger en de jongen, die voor
zyn leeftijd veel te veel had gedronken,
heeft een mes in handen gekregen,
waarmede hij Siebers de doodedjke
steek heeft .oegebracht.
Toen Siebers was gevallen en zij be
gonnen te beseffen, wat er gebeurd
was, zijn zij haastig weggeloopen naar
de ouders van P. Hier vertelden zij', dat
er gevochten was en dat Siebers op de
weg lag. De vader is gaan k.jken en
vond het lijk. Intusschen schijn. A. te
gen zijn aanstaande schoonouders te
hebben gezegd, dat hij de schuld op
zich zou nemen en dat hij de moord
zou bekennen.
De politie heeft hem gearresteerd,
doch in de cel is A. tot inkeer geko
men. „Wat ben ik begonnen riep hij
uit. „Ik heb het niet gedaan.”
Toen de politie aan de bekentennis
ging twijfelen, is de jonge P. aan een
verhoor onderworpen, die toen beken
de.
schuwing tegen deze catastrophale ont
wikkeling laten hooren. Spr. zou het
veel beter achten, dat aJ.es in het werlj;
gesteld werd de veeteeApioductie op
peil te houden, dan is men gereed a-s
de grootere vraag komt. De vooruit
gang der veestapels in het bui.en.and
is niet zoo groot dat er al spoedig
overproductie van boter bij een hers-e^
van de koopkracht zou zijn, reeds geeft
Engeland een gewe dige toeneming van
de boterconsumptie te zien, dat heeft
zijn koopkracht voor een groot dè-el
bewaard, dus als andere afnemende
landen er in slagen die te herstellen
zal ook daar de boterconsumptie sterk
toenemen.
Wat is er dan op tegen dat Neder
land zijn natuurlijke omstandigheden
bewaart om het aangewezen land te
blijven van boter everancier van West-
Europa. De algemeene toestand gaat
allerwege vooruit en daarom moet'Ne
derland gebruik maken van alle om
standigheden zijn zuivelproductie appa
raat te handhaven. 'Als de oms aardighe
den ons defaitist zouden maken, zouden
wij' verkeerde maatregelen nemen, doch
we moeten optimist blijven en ons pro-
ductie-apparaat handhaven, omdat de
tijd nabij is, dat er weer afname van
onze zuivelproducten zal zijn. Er is
daarvoor nog een groote toekomst weg
gelegd.
Na deze rede volgde een belang
wekkende discussie, waarna de voor
zitter een woord van dank tot den
spréker richtte.
Beslissing Zeil ra ad.
In de zitting van de Zefflraad der
K.N.N.W.V. op 21 November j.l. kwam
o.a. in behandeling het hooger beroep
van den heer H. C. Geveke, inzake de
beslissing van het wedstrijdcomi van
de K.Z.V. Sneek op een protest van den
heer W. B. v. d. Meer.
De Zeilraad besliste dat het wed-
strijld-comité ten onrechte het protest
van de Li van dr. v. d. Meer in be
handeling heeft genomen, omdat dit
jacht niet heelt voldaan aan het voor
schrift udjt art. 43 A om bij de eerste
redelgike gedegenheid de protestvlag te
toonen.
Derhalve moet de uitslag van de
wedstrgd door het wedstrijd-comité wor
den herzien en vastgesteld worden
naar de volgorde van aankomst der be-
troKken jacnten.
in oveneg met de partijen gaj niette
min de Zeiuaad inoiticieel zijn opvat
ting omtrent de pDais gehad hebbende
aanvaring, welke rnidt als volgt:
De aanvaring had volgens de beide
stuurlieden puaais omda. een der jach
ten de boei van de Ljn vaji aankomst
had bereikt, zoodat art. 31 niet van
toepassing was.
Dit aLe verklaringen bl^kt, dat de
jachten elkaar niet kruisende konden
naderen, zeilende over VeischLlende
ooeg, zoodat art. 30 F moet worden
toegepast. Op grond van dit artikel
moet het jacht, dat over stuurboord
lag, in casu de Li, uiitw^ken voor het
jacht dat over bakboord lag, de Car
men, eigenaar H. C. Geveke.
Indien derhalve het protest vo.gens
de voorschrirten ware ingediend, had
het wedstnjd-comi.é de Li moeten ua.-
sluiten.
HEEG. Vrijdagavond jl. heeft de dam
club alhier weer haar eerste Districtswed-
strijd tegen Oppenhuizen gehouden, waarbij
Heeg met 7/22/2 won.
De stand was tenslotte als volgt:
Heeg Oppenhuizen.
A. iNautaF. Wijnja
C. CnossenD. v. d. Meer
A. HoogeterpJ. Zijlstra
R. v. Netten-G. Bijl
IJ. Boersma—J. Zijlstra
J. HuizingaG. Wijnja
B. de VriesJ. Douma
Th. v. d. SchootA. Teppema
H. v. d. SchuitC. Wijnja
F. v. NettenF. Zijlstra
luxe producten in de afnamesfeer der
massa; suiker was in de Middeleeuwen
alleen voedsel voor vorsten, doch steeg
in de 19e eeuw sterk in de consumptie
van de massa, zoo is het ook met de
zuivelproducten.
In het verloop van de vorige land
bouwcrisis nam liet verbruik der zui
velproducten sterk toe, de massa be
trok dus toen zuivelproduc.en in haar
afnamesfeer. Tot de groote oorlog gojf-
de de conjunctuur steeds vry regelma
tig op en neer, eerst in tienjarige, lafer
in zevenjarige perioden, dit was de in-
dustrieconjunctuur, de landbouw had
veel langer conjunctuurgolven. De bo-
terpnjs daalde van 1870 tot 1896 dan
ook veel minder dan het algemeen
prijsniveau, de tarwe daalde toen veel
meer, omdat deze aan het eind der
afnamemogelijkheden was gekomen,
doch de zuivel had toen nog groote
elasticiteit wat de vraag betreft. De
periode 18801900 is dan ook geken
merkt door een zeer sterk toenemend
verbruik der zuivelproducten.
Hoe zal dat nu in de toekomst gaan,
zal de koopkracht zich zoo ontwikkelen
dat er meer verbruikt wordt Spr. is
ten dezen optimist. D.e productie-appa-
ratuur laat veel grooter productie toe
en de bevolking kan dus belangrijk
meer opnemen; als de koopkracht der
massa omhoog gaat, zal men zich meer
en meer van de margarine tot bo.er,
kaas enz. wenden, als .de prijzen daar
van n.l. aan de vrije concurrentie zijn
overgeleverd. De margarine was niet
anders dan een aanvulling der vet-
productie toen er een bo.ertekort voor
de massa was.
Op welke wijze en wanneer zal die
koopkracht zich nu herstellen?
Er is een strooming die meent, West-
Europa leeft op te hoog niveau. Deze
vraag nu houdt zoo nauw verband met
zijn onderwerp, dat spr. op deze poli
tieke tendenz wel even moet ingaan. De
mogelijkheid tot grooter productie is
potentieel aanwezig, doch de po.i.ieke
-richting is nu andersom. Bij het streven
van die richting naar lager niveau ver
wissel men de staat met de indiividu-
eele producent. De laatste moet naar
lager niveau als hij niet concurreeren
kan, doch voor de staat geldt alleen
dat wat zijn geheele apparaat produ
ceert, ook ongeveer geconsumeerd
moet worden. Als we leven op lager
niveau dan het productie apparaat toe
laat, gaan we dus kapot. De staat con
curreert niet, deze fungeert niet als
koopman, onze export dient slechts om
de import te betalen, dat geld; voor
elk land. Als we op lager niveau leven,
kunnen wij minder invoeren en zuLen
wij ook minder uitvoeren, dat is we
tenschappelijk juist.
In deze crisis is voorts vertroebe
lend dat de internationale handel stag
neert, door het bestaan der interna
tionale schulden. Voor de oorlog had
Duitschland meer vorderingen dan
schulden, dus rente te vorderen, er
is echter geen goud genoeg die rente
te betalen en zoo’n crediteurstaat heeft
altijd een passieve handelsbelans met
een verschil dat ongeveer de rente der
vorderingen uitmaakt. Na de oorlog
is Duitschland debiteurs.aat geworden,
de Ver. Staten werden credi:eurstaao
Maar daarmee verandert de economi
sche structuur niet direct, Dtui schland
ging door meer in te voeren dan uit
te voeren, daardoor werd de econo
mische structuur al gekker en gekker.
Duitschland maakte steeds nieuwe
schulden doch kon geen rente betalen,
en men wilde ztfn goederen niet, dus
Voetbal en een
ontevreden vader.
Een vader, die verontwaardigd was
over het feit, dat zijn zoon niet mocht
meespelen in het voetbalteam van de
middelbare school van Lake Charles
(Ver. Staten), heeft den leider van het
team neergeschoten en daarna de hand
aan zichzelf geslagen.
De 500ste vlucht van de
Graf Zeppelin.
In de zeven jaren, gedurende welke
de „Graf Zeppelin” in bedrijf is, heeft
het luchtschip thans 499 vluchten ge
maakt. Vrijdag begon te Pernambuco
de 500ste. Hetgeen een record isl
In totaal bedraagt de afstand, welke
de „Graf” reeds heeft afgelegd, 33 maal
de aardomtrek.
I
3
I
1
St. Nicolaas.
1—0
1—0
0—1
1—0
1—0
1—0
'/2—l/2
Pijnen van rheumatiek-aanvallen maken U soms machte
loos. Neemt bij de eerste verschijnselen van zo'n
aanval Aspirin. Ook U komt dan tot de conclusie:
Uitsluitend verkrijgbaar Inde oranje-bandbulijes v. 20 tabl. 70 ct*. en oranjezakje* V. 2 tabl. 410 dl.
SI. Nicolaas.
Karel I, Victor Hugo, Ritmeester,
Velasques, Gulden Vlies, Hofnar,
Schimmelpenninck Sigaren in heele,
halve en kwart kistjes en in blikjes
van 10 stuks.
Favoriet Royales, doosjes 10 stuks
25 ct.
Niemeijer’s Koffie
in prachtige luxe busjes
Edel8baar goudstaafjes
doosjes 10 stuks 30 ct.
Voor den Handel bij
UUCdS. Lidl VIC VUUi
BUUTSNEE® COURANT
- annex MEEKER OOURAMT en WYMBRITSERADEEL
i
