No. 34 Eerste Blad
Uitgave K1EZEBRINS 8 Co.
annex SNEEKER COURANT (79e Jaargang)
Officieel Orgaan
der Gemeente Sneek
Uit onze Raadzaal.
Zaterdag 25 Januari 1936
Dit No. bestaat uit 3 bladen.
Jaargang
NIEUWSTIJDINGEN.
Alle AdvertentlSn wordea In belde bladen opgenomen
Regelprljs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
wees
BEGROTING GASBEDRIJF.
BEGROTING WATERLEIDINGBEDRIJF.
Wateronderzoek.
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe SneeKer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum.
SNEEK, 14 Januari 1936.
Aan de Gemeenteraad.
De sectie was samengesteld als volgt:
P. van der Veen, voorzitter, G. L. Dokkum, J. de Groot,
J. A. Maseland, M. Oppenhuizen, H. Tromp en A. H. Vis.
Rapporteur: L. Rasterhoff.
InstaUatiefauur.
Volgno. 8 der baten. Een lid wenste aan burgemeester
en wethouders de vraag te stellen of naar hun mening nog
moet worden doorgegaan met het vragen van een vergoe-'
ding van 10 cent per week van de huurders der 70 ge-
meentewoningen, waarin een electrische installatie is aan-
gebracht. Bij het antwoord op zijn vraag zou dat lid tevens
gaarne vernemen of in de vastgestelde vergoeding een
bedrag is begrepen wegens afschrijving op de waarde der
installatie, dan wel of de wekelijkse bijdrage uitsluitend
een vergoeding van rente omvat.
Gasverbruik.
Volgno. 1 der baten. Een lid zou het op prijs stellen dat
aan de raad werd overgelegd een vergelijkend overzicht
van het gasverbruik over de verschillende maanden in de
jaren 1934 en 1935.
Cokes voor werklozen.
Volgno. 2 der lasten. Een lid der sectie zou gaarne zien,
dat voortaan een zodanige regeling werd getroffen, dat
aan de gasfabriek voldoende cokes voor verstrekking in
de winter aan de werklozen beschikbaar werd gehouden.
Thans moeten de werklozen zich bij particuliere hande
laren van cokes voorzien, hetgeen voor hen nadelig is.
Waarborgsom.
Volgno. 8 der baten. Het had een lid der sectie getroffen,
dat van een gasverbruiker, die alleen van meter verwis
selde, bij het aanbrengen van de nieuwe (muntgas) meter
een waarborgsom van ƒ2.50 werd gevorderd. Hij vroeg
zich af, of deze handelwijze wel juist was.
Volgno. 7 der lasten. Een lid zou gaarne zien onderzocht
of de mogelijkheid bestaat dat de kosten van het chemisch
en bacteriologisch onderzoek door de provinciale keurings
dienst voor waren, worden verlaagd.
den Commissaris van politie? Met tal van voorbeelden
werd aangetoond, dat de laatste keer bij het opruimen van
sneeuw weinig systematisch is te werk gegaan; verschil
lende drukke punten en ook de toegangswegen tot de stad,
waren enkele dagen schier onbegaanbaar.
Is het niet juister zo werd ten slotte nog gevraagd
dat het zandstrooien en het sneeuwopruimen in één hand
wordt gelegd?
BEGROTING OPENBAAR SLACHTHUISBEDR1JF.
Tarieven.
Volgno. 1 der baten. Een lid stelde de vraag of door
wijziging van de tarieven niet kon worden bereikt, dat in
het slachthuis meer vee wordt geslacht dat voor consump
tie elders bestemd is.
Een ander lid der sectie meende te weten dat binnenkort
weer een aanvang zal worden gemaakt met het afslachten
van vee. Is het niet mogelijk zo vroeg hij dat dan
ook aan het slachthuis alhier slachtingen worden verricht?
Hoofdstuk III.
Een lid der sectie vestigde de aandacht op de gevaar
lijke toestand voor het voetgangersverkeer op het kruis
punt KlokkenhuisOude KoemarktGaligastraat. Ook de
toestand bij de spoorwegovergang bij de Parkstraat achtte
dit lid onhoudbaar. Bestaat er geen mogelijkheid dat d
overgang verbreed en het trottoir doorgetrokken wordt?
stand van die van andere jaren. Gewezen werd in verband
hiermede op de onzekerheid met betrekking tot het gas
verbruik en op de mogelijkheid, dat door de aanleg van
de weg SneekJoure, de uitgaven voor werklozenzorg
zullen dalen. Deze onzekere elementen in het oog vattende,
acht het aan het woord zijnde lid, de voorgestelde dek-
kingsmaatregelen alleszins verantwoord. Hij wenste er
echter bij burgemeester en wethouders op aan te dringen
dat, indien de'omstandigheden zich zodanig ontwikkelen
dat inderdaad ingrijpende maatregelen nodig blijken, deze
bijtijds worden getroffen.
Een lid dat reeds aan het woord was geweest, bracht
nog in het midden, dat bij de benoeming van wethouders
in 1935 de indruk is gewekt dat het met de homogeniteit
in het nieuwe college wel los zou lopen. Het heeft dit lid
echter verbaasd, dat van die homogeniteit bitter weinig
terecht is gekomen. Reeds in enkele raadsvergaderingen
bleek uit de gehouden stemmingen en zelfs uit een minder-
heidsnota dat er meningsverschillen bestonden.
Verder wenste hetzelfde lid op te komen tegen het be
toog van „een ander lid”, dat de indruk zou kunnen wek
ken alsof burgemeester en wethouders alleen thans met
zulke grote moeilijkheden hebben te kampen. Ook het
vorige college van burgemeester en wethouders moest zijn
taak vervullen onder’ intense crisisomstandigheden. Een
zeker deel van de raad had zich toen bij het uiten )jan
zijn critiek, wel iets meer rekenschap kunnen geven van
de moeilijkheden, welke het dagelijks bestuur had te over
winnen.
Van andere zijde werd hier tegenover opgemerkt, dat
juist het feit dat telken jare op versobering werd aange
drongen bewijst, dat het deel van de raad, waaraan het
hierboven neergeschreven verwijt is gericht, een open oog
had voor de ernstige moeilijkheden, waaraan het hoofd
moest worden geboden. Wat betreft de kwestie van de
homogeniteit in het dagelijks bestuur werd van dezelfde
zijde in het midden gebracht dat indertijd in de raad is
gezegd dat bij het voeren van practisahe gemeentepolitiek
eerder homogeniteit zal bestaan tussen een vrijzinnig
democraat en een anti-revolutionair dan tussen een anti
revolutionair en een sociaal democraat. Principiële ver
schillen zullen uiteraard blijven bestaan.
Een lid, dat nog niet eerder van zijn mening had doen
blijken, verheugde zich er over, dat zonder belastingver
hoging een sluitende begroting is verkregen. De wijziging
in het afschrijvingssysteem voor de gemeentewoningen
juichte dit lid toe.
In het algemeen had de ingediende begroting de instem
ming van de sectie.
Sneeuwopruimen.
Volgno. 4 der lasten. De sectie zou gaarne vernemen wat
de oorzaak is geweest, dat bij de laatste sneeuwval niet
onmiddellijk tot opruiming van de sneeuw werd over
gegaan. Men had vernomen, dat dit verband hield met de
geldende steunregeling vbor werklozen. Gevraagd werd
of dat inderdaad het geval was.
Een lid stelde nog de vraag of het geen aanbeveling ver
dient bij het opruimen van sneeuw meer systematisch te
werk te gaan, rekening houdende met de eisen van het
verkeer. Wordt te dezen aanzien wel overleg gepleegd
tussen den Directeur-boekhouder der gerneentereiniging en
Volgno. 293.
Gevraagd werd of de verlichting van het Stationsplein
met kwiklampen een proefneming betreft. Uit een aesthe-
tisch oogpunt kon men de verlichting niet bewonderen.
Enkele leden wensten de aandacht van burgemeester en
wethouders te vestigen op de slechte verlichting van het
kruispunt SingelHooiblokstraat.
Het was een lid opgevallen, dat op bepaalde punten
(b.v. de Eierbrug) de verlichting soms later werd ontsto
ken dan elders in de stad.
UITGAVEN.
Volgno. 229.
Een lid vestigde er de aandacht op dat ten kantore van
den gemeente-ontvanger reeds meer dan twee jaar een
kracht werkzaam is tegen een beloning van ƒ5.per
week. Is er geen aanleiding die wel zeer lage beloning te
verhogen?
BEGROTING REINIGINGSBEDRIJF.
Opzichter.
Lasten. Gevraagd werd of burgemeester en wethouders
al enige ervaring hebben opgedaan met het functioneren
van de dienst der gerneentereiniging zonder opzichter.
Volgno. 237.
Een ander lid wenste te waarschuwen tegen een al te
sterke bezuiniging op deze post.
Een ander lid sprak als zijn oordeel uit, dat bij het
streven naar versobering niet kan worden ontkomen aan
het aantasten van hetgeen wenselijk of zelfs noodzake
lijk is.
Andere leden wezen nog op de werkelijke uitgaven voor
dit doel over 1934, die h. i. de plaats gehad hebbende
verlaging rechtvaardigen.
Begrotingsstukken» Sectieverslagen
en Memorie van Antwoord.
No. X 07.352.11(22).
Rapport van de le sectie uit de gemeente
raad betreffende het onderzoek van de
gemeentebegroting voor 1936.
BEGROTING ELECTRICITEITSBEDRIJF.
Tarieven.
Volgno, 1 der baten. De sectie wees er op, dat de begro
ting van baten en lasten van het electriciteitsbedrijf voor
1936 nog een gering nadelig saldo aanwijst. Zij zou
mede in verband met de omstandigheid, dat een eventueel
exploitatie-overschot niet mag worden aangewend ten
behoeve van de gemeentelijke huishouding doch gereser
veerd moet worden gaarne vernemen of de mogelijkheid
bestaat tot verlaging van de prijs van de stroom, waarvoor
thans 23 ct. per kWh. wordt betaald, over te gaan.
Een lid zag zich gaarne ingelicht over de werking van
het in 1935 ingevoerde huishoudtarief „R”. Heeft dit tarief
beantwoord aan de gekoesterde verwachtingen?
Volgno. 299.
Volgens enkele leden komt het voor, dat auto’s komende
van de richting Poortezijlen, de doodlopende kant van de
Singel inrijden. Zij oordeelden het gewenst dat het te
plaatse aangebrachte waarschuwingsbord door een dui
delijker bord wordt vervangen.
Het waarschuwingsbord bij de Korte Pijpsteeg, zo deel
de een lid mede, onderschept het licht van de daar ge
plaatste lantaarn. Hij gaf in overweging enige verande
ring aan te brengen.
GEMEENTEBEGROTING.
Algemene beschouwingen.
Een lid kon niet nalaten er de aandacht op te vestigen,
dat van bepaalde zijde er steeds op is gewezen dat het
vorig college van burgemeester en wethouders de ernst
van de toestand der gemeentefinanciën niet voldoende
inzag en in gebreke bleef, de nodige bezuinigingsmaat
regelen te nemen. Na de verandering in de samenstelling
van het college van burgemeester en wethouders had het
aan het woord zijnde lid verwacht, dat voorzieningen
waren getroffen, welke aan de verwekte verwachtingen
hadden beantwoord. Daarvan is hem echter niets gebleken.
Nergens m de begroting kan worden geconstateerd, dat
op meer ingrijpende wijze is bezuinigd dan in vorige
jaren. Het lid wiens betoog hier wordt weergegeven
plaatste deze opmerkingen niet met de bedoeling afkeuring
uit te spreken over het beleid van burgemeester en wet
houders zoals dat in de opgemaakte.begroting tot uitdruk
king komt. De strekking er van is meer, het vorige college
te verdedigen tegenover vroegere aanvallen van een be
paald lid van de raad, dat herhaaldelijk meende zijn af
keuring over het beleid van dat college te moeten uit
spreken.
Een ander lid kon dit betoog onderschrijven en
er nog op, dat het lid van de raad, dat thans deel uitmaakt
van het dagelijks bestuur, bij de behandeling van de be
groting voor 1935 tal van posten aanwees, welke z. i. met
10 konden worden verlaagd. Gezien deze houding had
het aan het woord zijnde lid nu een ander resultaat ver
wacht.
Andere leden der sectie spraken eveneens hun verwonde
ring uit over het feit, dat het lid van de raad thans
wethouder dat gedurende 4 jaar critiek heeft uitgeoe
fend op het beleid van het vorig college van burgemeester
en wethouders, thans niet de gelegenheid heeft aangegre
pen om metterdaad te bezuinigen op de kosten der ge
meentehuishouding.
Kennisneming van de begroting heeft deze leden*wel
enigermate teleurgesteld, want afgaande op de uitlatingen
in de raadsvergadering van 3 September 1935 van de leden
die zich toen achter het nieuwe college van burgemeester
en wethouders hebben geschaard, hadden zij verwacht dat
dit college een meer positieve lijn' zou aangeven, welke het
bij het financieel beleid wenst’te volgen. Wel is bij het
sluitend maken der begroting belastingverhoging verme
den, doch dit was alleen mogelijk door bijna het gehele
tekort afgezien van de hogere raming van enkele in
komsten en de vermindering van sommige uitgaven waar
op het college geen invloed kon uitoefenen te dekken
uit het reservefonds. De aan het woord zijnde leden onder
schrijven de uitlating van burgemeester en wethouders in
de inleidende beschouwingen, dat het college zich er van
bewust is, dat niet telken jare tot dekking van tekorten
belangrijke bedragen aan het reservefonds kunnen worden
onttrokken. Zij wensten er nog op te wijzen, dat wanneer
met het aanwenden van de reserves voor overbrugging
van begrotingstekorten zou worden doorgegaan, dit op de
duur zou leiden tot algehele uitputting van het fonds. Het
zittend college zou dan wel de voldoening smaken, een
verhoging van op de burgerij drukkende lasten te hebben
afgewend, doch het zou in werkelijkheid de moeilijkheden,
welke werden ondervonden, op het volgende college van
burgemeester en wethouders hebben afgeschoven. Dit zou
geen gezonde financiële politiek zijn.
De daaraan verbonden moeilijkheden ten volle erken
nende, zouden de leden wier inzicht hier wordt weergege
ven, toch gaarne vernemen volgens welke richtlijnen bur
gemeester en wethouders voornemens zijn behouden-'
onvoorziene omstandigheden verder in het algemeen
hun financiële politiek te voeren.
Een ander lid der sectie merkte op dat, in aanmerking
nemende het korte tijdsbestek waarin de begroting moest
worden samengesteld, aan het college van burgemeester
en wethouders moeilijk kan worden verweten, dat het
thans geen ingrijpende maatregelen voorstelt. De positie
der gemeentefinanciën, welke inderdaad zorgwekkend is,
wordt thans wel zeer sterk beheerst door tal van onzekere
factoren. Deze omstandigheid onderscheidt de huidige toe-
Natuwkundig Genootschap.
Voor het Natuurkundig Genootschap trad
Dinsdagavond in café Leeuwen op dr. R.
Brinkman van Groningen met het onder
werp: „Physische en Chemische processen
in het zenuwstelsel”.
Ofschoon de titel wat weidsch genomen
is, zal spr. zich in zijn betoog hoofdzakelijk
beperken tot de resultaten der nieuwste
onderzoekingen op het gebied der over
draagbaarheid van de chemische zenuwprik-
keling en wel speciaal wat betreft het auto
nome, het onwillekeurige zenuwstelsel, dat
de vegetatieve organen verzorgt, het zenuw
stelsel dus waarop de wil geen invloed uit
oefent.
De weg waarlangs organen elkaar be
ïnvloeden loopt langs het zenuwstelsel of
langs de bloedbaan en spr. wenscht hier te
laten zien hoe de weg langs het zenuw
stelsel eigenlijk is een verfijning van de weg
langs het bloed. Als men bij een hond de
zenuwen van ’t hart wegneemt, blijft dat
hart werken, brengt men nu een kat in de
nabijheid van zoo’n hond, wekt men bij dit
laatste dier dus een emotie op, dan ziet men
dat het hart, ondanks de weggesneden ze
nuwen, toch geëmotionneerd wordt; de ver
klaring daarvan is al geruimen tijd bekend,
bij emotie scheidt de bijnier adrenaline af,
welke in het circuleerend bloed opgenomen
wordt en dus ook het hart bereikt, waar het
de snellere klopping veroorzaakt, oneven
redig snel zelfs, zooals bij zoo’n proef blijkt,
hetgeen het gevolg is van het wegnemen van
het zenuwstelsel van het hart. Er is dus via
de bloedweg wel een aanpassing, doch het
blijkt dat de fijnere aanpassing vooral van
het zenuwstelsel moet komen. Nu kan de
vraag gesteld of het zenuwstelsel altijd
werkt, dus eigenlijk geen rust kent. Inder
daad staan heel veel organen altijd onder
invloed van het zenuwstelsel, spr. demon
streerde dit bij een projectie van het konij
nenoor, blijkbaar gaat naar de ooren een
voortdurende prikkel van het zenuwstelsel
uit, snijdt men de betreffende zenuw van
dit oor door dan ziet men immers dat de
bloedvaten hun spanning verliezen en ze
geheel met bloed gevuld worden.
Allang heeft men vermoed dat er verband
was tusschen beide contacten, welke orga
nen met elkaar in verbinding kunnen bren
gen, dus tusschen het contact via het zenuw
stelsel en dat via de bloedcirculatie. Neemt
men nl. bij een hond de bijnier weg, dan
reageert het hart toch nog op emoties, er
blijkt nl. adrenaline uit het zenuwstelsel te
komen. De zenuw werkt dus blijkbaar ook
met deze stof, ze schiet een beetje adrena
line af op de gewenschte plaats; terwijl bij
de bijnierwerking dus een geweldige ver
kwisting van adrenaline plaats heeft omdat
’t via de bloedbaan overal heen gaat, wordt
het bij de zenuwwerking alleen afgeschoten
op de gevoelige plaats; men kan dus spre
ken van een lokale micro-injectie door de
zenuw.
Toen men eenmaal ontdekt had dat de
eene helft van het zenuwstelsel, de sympa-
ticus, dit deed, vroeg men zich af of de
andere helft, de vagus, die de remmende
invloed uitoefent, ook op een dergelijke
manier werkt. Spr. demonstreerde nu eerst
aan het nog kloppende kikkerhart dat bij
prikkeling van de vagus de hartbeweging
geremd werd (een buitengewoon interes
sante demonstratie, welke spr. hierbij in-
laschte, was nog het toonen van de bloeds
omloop in de buikvliescapillairen van een
kikker), waarna hij de proef beschreef, wel
ke had bewezen, dat ook de vagus die rem
mende werking door het afschieten van een
stof uitoefent. Men nam twee kloppende
kikkerharten, welke enkel door een vloeistof
(zoutoplossing) met elkaar in verbinding
stonden. Prikkelde men nu de vagus van een
der kikkerharten, dan stond het bedoelde
hart (A) een oogenblik stil, om daarna weer
met kloppen aan te vangen, doch even nadat
deze klopbeweging was hervat bleek bij het
andere hart (B) net kloppen geremd. Het
was vrij duidelijk, dat dat alleen kon als een
stof uit hart A bij de hervatting der klop
beweging geperst, via de zoutoplossing hart
B had bereikt, en daar nu de remmende in
vloed veroorzaakte. Blijkbaar produceerde
dus de vagus ook een stof welke de aanlei
ding was tot die remming. De neurologen
wilden aanvankelijk niet aan deze verkla
ring, zij waren veel meer geneigd in phy
sische dan in chemische richting te denken,
zij verwierpen dus de idee van een micro-
NIEUWE SNEEKER COURANT
