Eerste Blad
RADION
Firma Wed. S. Joustra Zoon
GRATIS TOEGANG
Officieel Orgaan der tawle Sneek.
Kt
No. Bl
ÜltnavBKIÏZERRINR 8 Cl)
PROPAGANDA-VOORSTELLINGEN
BI
I.
D
Wie 3-cents SIGAREN
wenscht van kloek model
en voor den prijs prima,
neme een proef met
SCOTT ROYAL
doosjes 10 stuks 30 ct.
Voor den handel bij
52e Jaargang
D
Woensdag 25 Maart 1936.
Minax SHEERER COURANT m WYHBRITSERADEEL
NIEUWS van
SU
11
NIEUWSTIJDINGEN.
Op 25, 26 en 27 Maart
in onze zaal zeer interessante
CONCERTGEBOUW „DE HARMONIE”
Willem Lodewijkstraat 4, Sneek
TROMP, SNEEK
f I 1
VERKADE
AJOUR, een lekker biscuitje
20 ct. per pond
POLÖWAFELTJES
25 ct. per X pond
Vraagt ze uw winkelier.
TROMP, SNEEK
RECLAMEKOLOM.
I
4
Aanvang 2.15 en 8 uur n.m.
De voorstellingen zullen worden opgeluisterd
door filmvertoning, loterij en verdere attracties
I\
tl
BELEGEN WIJNEN - PRIMA GEDISTILLEERD
FIJNE ADVOCAAT
Anno 1864. TELEFOON 2912. SNEEK
t 1
Ju
'bonncmcnt; per janr 2,50, ff, p
pust ƒ3,00.
Advertentlën: 9 ct. p, regel.
Ingezonden mededeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
„MORGENROOD”.
ONGELUKKEN.
BRAND EN WAT ER HET GEVOLG
VAN WAS.
A
f//'
SNEEK
- TELEFOON 2200
1
(7
i
RAW. 140
1
Iedere bezoekster ontvangt gratis aardige verrassingen
Niets te kopen! Niets te betalenl
DINSDAGS
Bureau:
I/,
/j
VOOR DAMES BOVEN 16 JAAR
1
ssacot
waarneemt.
^e vereeniging verrichtte verdienstelijke
arbeid. Al heel spoedig richtte zij de kna-
penvereeniging Timotheus op, die thans
nog bestaat.
In Febr. 1891 strekten hare bemoeiingen
zich uit tot het Zondagsschoolwerk.
Het ging aanvankelijk tamelijk primitief;
de school werd gesticht in een woonkamer
„bij de oude vrouw Boersma op de Steen
klip”, zooals de notulen melden. Zij ontving
hiervoor f 15.per jaar.
In October 1892 werd een kinderkerk ge
sticht. Het onderricht werd door de jonge
lieden gegeven in een lokaal van de bewaar
school op de Oude Koemarkt.
De financiën lieten niet toe, dat het lied
.net orgelspel kon worden begeleid. Men
schafte zich daarom ’n trek-harmonica aan
/oor de som van f 8.Het scheen best te
gaan, want klachten vernamen we niet.
Veel werk werd er aanvankelijk gemaakt
/an de tractaat- en geheelonthoudings-pro-
paganda. Later wijzigde zich de arbeid van
Je vereeniging, omdat de tractaat-propa-
ganda bij aparte organisaties werd onder
gebracht.
„De Vriendschap” kan bogen op een
xnappe staat van dienst, al moge er dan
door de aard van haar wérk geen groot
gerucht van uitgaan.
Het tegenwoordig bestuur bestaat uit de
n.h. S. v. d. Werf, voorzitter, Johs. Slump,
penn., S. v. d. Werf Jr., secretaris en IJ.
ochuil, algem, adjunct.
Zij denkt dit feit feestelijk te vieren op
Dinsdag 31 Maart a.s. in de Harmonie.
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
KLEINZAND 5—7
half drie ’s middags plaats.
Iedere deelnemer, die den tocht vol
brengt, krijgt een medaille. Er zijn mooie
prijzen1 uitgeloofd voor de best wandelende
groep en de beste wandelaars.
De jury bestaat uit de commissaris van
J. v. d.
Zijp, keurend arts bij het bureau voor Me
dische Sportkeuring te Sneek en de heer
A. H. Vxs, voorzitter van de gemeentelijke
commissie tot bevordering der lichamelijke
opvoeding.
Vdvertentiën worden tevens grafts ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
NIEUWE simwiw
ARBEIDERS ZANGVEREEN.
In de j.l. Vrijdag gehouden vergadering
van de Arb. Zangver. „Morgenrood” on
der leiding van voorzitter W. Schuil, wer
den de jaarverslagen van secretaris, R. S.
Dijkstra, en penningm., B. H. Wempe,
goedgekeurd. Uit deze verslagen bleek dat
het ledental, zoowel als dat der donateurs,
iets achteruitgaande is en hoewel het fi-
nantieel verslag vrij gunstig was, heeft
de in het begin van dit jaar gehouden
jaarlijksche uitvoering een zoodanig tekort
opgeleverd, dat dit onmogelijk uit de ge
wone ontvangsten kan worden gedekt,
zoodat aan B. en W. toestemming zal wor
den verzocht voor het houden van een ver
loting. Teneinde weer meerderen in de ge
legenheid te stellen lid van „Morgenrood”
te worden, is besloten de contributie aan
merkelijk te verlagen en te brengen op
13 cent per week, jeugdige leden 10 cent
en gehuwde paren 20 ct. per paar per
II
HERDENKING 100-JARIG BESTAAN
GEBOUW SYNAGOGE TE SNEEK..
zo.terdagnmiaag 1 uur werd m ae syna
goge armer net luo-jarig bestaan van net
geoouw op zeer bescneraen wijze neroacnt.
Niet alieen de leden van oe eigen ge
meente, doch ook een aantal van buiten
was aanwezig. Voorts waren onder de
aanwezigen ae burgemeester en beide wet
houders dezer gemeente.
De Weleerw. Heer Levisson, Opperrab
bijn, hield een herdenkingsrede, waaraan
wij het volgende ontleenen;
„Hoe kan Jacob blijven bestaan, want
hij is klein”. Van dit profetenwoord wil
spreker uitgaan bij zijn rede bij het hon
derdjarig bestaan van deze synagoge. Hon
derd jaren heeft deze synagoge de Jood-
sch© gemeente hier gediend, nn uiteraard
heeft zich heel wat in dezen tijd oinnen
haar muren afgespeeld. Zij heeft de ge
meente grooter zien worden, zoo zelfs, dat
zij moest worden verbouwd. Zij heeft velen
zien komen; velen zien gaan. In vreugd
en nood was zij de plaats van samen
komst voor de gemeente. Veel is er ook
gebeurd, dat we heden niet in herinnering
zullen brengen. Meeningsverschilien, die
tot strijd hebben aanleiding gegeven, maar
die van een breeder standpunt bezien, al
zeer gering waren. De synagoge heeft ten
slotte de gemeente zien kleiner worden,
zoodat thans de vraag de geesten vervult
hier; hoe zal de gemeente blijven voortbe
staan, „hoe kan deze gemeente Jacobs
blijven bestaan, want zij is klein”.
De groote veimindering van ’t leden
aantal van de gemeente is wel allereerst
te zoeken in 't vertrek van de Joden naar
elders. Doch ook de algemeene religieuze
afval heeft hier inbelangrijke mate haar
invloed doen gelden.
De synagoge behoort te zijn de plaats
van samenkomst in een joodsche gemeen
te. In oorsprong is de synagoge niet aller
eerst bestemd voor het gebed, maar zij is
de plaats, waar men de thora hoorde ver
kondigen, waar men „leerde”. Uitvoerig
staat spreker stil bij de beteekenis van den
bouw van de synagoge, de zin van het
Joodsche gebed, de richting waarheen men
bidt, die hij vooral met bet oog op de
niet-Joden, die aanwezig waren, uiteenzet.
Een gemeenschap, wier leden zich niet
op regelmatige tijden vereenigen, die geen
plaats van samenkomst heboen, die el
kander niet in vreugd en leed vinden,
is geen levende gemeenschap. Moge de
synagoge weer het symbool worden van
de levende Joodsche gemeenschap.
In zijn rede vlocht de geleerde spr. een
woord van dank tot B. en W. dezer ge
meente die met hun tegenwoordigheid hier
in deze tijden niet alleen de Joden van
Sneek, doch van de geheele wereld ’n dienst
doen, welke iedere Jood zeer zal waar
deer en.
Na afloop van deze plechtigheid werd in
het achter de synagoge gelegen vergader
lokaal, gelegenheid gegeven het Bestuur te
complimenteer en.
De Voorzitter, de heer A. Kuyt, roept
alle aanwezigen het welkom toe, en wei in
de eerste plaats den Opperrabbijn en diens
echtgenoote. Hij memoreert, dat het thans
de eerste maal is, dat Z.Weleerwaarde hier
alg definitief benoemd opperrabbijn aanwe
zig is, en spreekt zijn vreugde er over
uit, dat deze thans door hechtere banden
aan het ressort Friesland, en dus ook
aan de gemeente Sneek verbonden is, dan
tijdens de interimaire waarneming.
Hij vergelijkt het afscheid van den inte-
rimairen Opperrabbijn en de begroeting
van ’den definitieven met het afscheid en
de begroeting der Thora op het Vreugde
feest der Wet.
Verder begroet hij de bestuurders der
stad; hij stelt het op prijs, dat zij geko
men zijn, niettegenstaande dat de Jood
sche gemeente slechts een zeer klein deel
van de geheele gemeente uitmaakt.
Ook de heer M. v. d. Heyden te Leeu
warden, .vertegenwoordiger van het ressort
P. Eppinga. f
Vrijdagmiddag is de heer P. Eppinga,
wijnhandelaar te dezer stede, tengevolge
van een hartverlamming plotseling over
leden op het Sneeker Meer, waar hij met den
heer D. Oppenhuizen in diens Regenboog
aan het zeilen was, na een eierzoektocht.
Dit tragisch sterfgeval bracht groote ont
roering teweeg in de wijde vriendenkring
van deze 53-jarige krachtige persoonlijk
heid, wiens heengaan daar zoowel als in het
Gereformeerde vereenigingsleven een groote
leegte laat. De overledene, een joviale, hu
mane figuur, vol humor, was bestuurslid
van de anti-rev. kiesvereeniging „De Vrije
fries voorzitter van het Willem Lodewijk-
tonds voor sciiipperskinderen, verschillende
malen lid van de commissie van administra
teurs der Gereiormeerde kerk en gedurende
twee perioden van zeven jaar kd van het
bestuur der ver. voor Chr. onderwijs alhier.
Up 1 Januari jl. is hij atgetreden en was
niet onmiddellijk herkiesbaar.
hotel Hanenburg te Sneek
rabbijn Dasberg, van de Permanente Com- sterweg, Oosthem, Nijlanderzijl, Bolsward,
missie te Amsterdam, van verscheidene Bolswarderweg, Nijland, IJsbrechtum,
kerkbesturen en van tal van oud-leden der Sneek, Noorderhorne. Het eindpunt is ook
Sneeker gemeente. i weer hotel Hanenburg. De start vindt om
Het neutrale Friesche Wandel Ver
band, dat pl.m. 500 leden telt, zond de
volgende motie aan H. M. de Koningin,
H. K. H. Prinses Juliana, den Commissa
ris der Koningin in de provincie Friesland,
den burgemeester en den commissaris, van
politie te Leeuwarden:
„Het bestuur van het Friesche Wandel
Verband, in vergadering bijeen te Harlin
gen, spreekt er zijn teleurstelling over uit
dat op denzelfden dag, waarop, naar
reeds eenigen tijd uit een publicatie in net
officieel orgaan van het Verband Sport en
Natuur bekend was, door het Verband een
te Sneek te houden wandeltocht was ge
organiseerd, door de „Nationale Sportver-
eeniging De Geuzen” een wandeltocht
wordt georganiseerd in de omgeving van
Leeuwarden
dat voormelde vereeniging „De Geuzen”,
die weliswaar statutair een neutraal ka
rakter heeft, doch de facto geheel wordt
geleid door tot de Nationaal Socialistische
Beweging behoorende personen en voor
de groote meerderheid bestaat uit tot die
beweging behoorenden, zoodat het doel
dus niet in de eerste plaats schijnt het
beoefenen der gezonde, ontspanning bren
gende wandelsport, doch het voeren van
politieke propaganda, thans de tubercu
losebestrijding aangrijpt als het doel, waar
voor zij haar met propagandistische be-
j doelingen opgezetten tocht uitschrijft.”
Engros
Op den straatweg OldenzaalEnschede
is het ruim 11-jarig zoontje van den heer
E. Heideman uit Oldenzaal, dat daar
fietste, aangereden door een zware vracht
auto. Het kind werd met een zware hersen
schudding en een schedelfractuur in het
ziekenhuis te Oldenzaal opgenomen, waar
het, zonder tot bewustzijn te zijn geko
men, is overleden.
Te Akkerwoude sloegen de paarden van
een mestwagen op hol, met het gevolg,
dat de bestuurder, de heer G. Reitsma,
onder den wagen geraakte en op slag werd
gedood. De man was 50 jaar oud.
Te Dokkum viel de 60-jarige Jan Ade-
ma, die bezig was met het „buiten-om-
schoonmaken” van een hoerenhuis boven
van de ladder. Hij werd bewusteloos opge
nomen en naar huis vervoerd, waar hij
kort daarna is overleden.
50-j’arig bestaan Bapt Jongel. vereen.
„De Vriendschap” te Sneek.
Den 29 Maart a.s. zal het 50 jaar ge
leden zijn, dat de Bapt. Jongel. vereen. „De
Vriendschap” werd opgericht.
Als eerste president trad op de heer K. -- --- --
Kuipers. De jongeman woonde te Bozum 1 ae “?er J. v. d. Berg, dr. J.
en was in Sneek werkzaam als kuipers-
knecht. Zijn hart ging echter uit naar het)
predikambt en na eenigen tijd vertrok hij
naar het seminarie te Hamburg.
Achtereenvolgens namen verschillende
jongelieden de voorzitterszetel in, tot dat
in Aug. ’96 de heer Kuipers in Sneek terug
kwam als herder der gemeente en hij het
voorzitterschap van „de Vriendschap” weer
aanvaardde. Slechts enkele jaren, want in
1900 werd hij beroepen te N. Pekëla.
Weer anderen namen zijn plaats als voor
zitter in, tot in 1903 de heer S. v. d. Werf
de functie in handen nam en deze heden
nóg
Di
week. Eveneens zal het gemakkelijk worden
gemaakt om donateur te worden, door
maandelijks che betaling van 10 ct.
Als bestuursleden werden herkozen M,
MollKrüger, A. de Vries en R. S. Dijk
stra, secretaris; leden van de kascommis
sie: mej. S. Stoelinga, J. v. Gorkum en H.
de Jong. Het jaarlijksche uitstapje, te hou
den de laatste Zondag in Juni, gaat dit
maal naar Drente, o.a. bezoek Natuur
vrienden te Zuidlaren.
Aan de 1 Mei-dag zal worden meege
daan door het zingen van de „Strijdtie-
derenfantasie”, onder begeleiding van
„Steun in de Strijd”. Eveneens werd goed
gevonden mee te doen aan de Plan-dag in
de maand Juli, waar opgevoerd zal wor
den „Plan-spel”, met zang-, muziek-,
spreek- en bewegingskoren.
Verschillende leden gaven zich op voor
huisbezoek voor nieuwe leden de con
tributieverlaging brengt mee, dat minstens
15 nieuwe leden moeten worden gewonnen
en donateurs. Met een krachtige opwek
king werkzaam te zijn en te blijven werd
de goedbezochte vergadering om pl.m. 11
gesloten.
Vrijdagmiddag heeft te Dreumel, Bra
bant, een ernstige brand gewoed. Vermoe
delijk tengevolge van het spelen met luci
fers door kinderen brak brand uit in de
boerderij van den landbouwer Weijn in
de Dorpsstraat. Het vuur greep zeer snel
om zich heen en sloeg over naar het
brandstoffenpakhuis van den caféhouder
en kolenhandelaar Van Stevelen. Binnen
korten tijd stonden pakhuis, café en ga
rage in Echte laaie. Een enorme hitte
verspreidde zich, waardoor het rieten dak
van de tegenover gelegen slagerij van den
heer De Reuzen eveneens door de vlam
men werd aangetast.
Onder de dorpsbewoners ontstond toen
groote consternatie. Een man, die op het
dak van het perceel van den ijzerhandelaar
en smid A. van Rossum stond, om wa
ter in de vuurzee te werpen, verkeerde ’n
tijd in levensgevaar. Het huis was onder
hem gaan branden en slechts met de groot
ste) moeite wist men hem door middel van
ladders te redden.
Zoo gingen vier perceelen in vlammen
op. De brandweer van Dreumel en Leeu
wen konden weinig uitrichten.
Na de brand ontstonden in het anders
zoo rustige dorpje ernstige ongeregeldhe
den. Wei een dertig dorpelingen deden
zich te goed aan de jenever, die uit het
café was gered, met het gevolg, dat het
zeer roerig werd. De burgemeester was
zelfs genoodzaakt politie uit de omliggende
gemeenten te requrreeren. Eenige personen
werden gearresteerd.
Door de brand zijn 35 personen dak
loos geworden. De schade bedraagt pl.m.
f 25.000.
Friesland, wordt welkom geheeten, even
als zij, die van verre gekomen zijn om dit
jubileum bij te wonen, zoowel als de ge
meenteleden zelve.
Verder herinnert hij aan het 90-jarig ju
bileum, waarbij zijn vader zaliger de vraag
van aartsvader Abraham ten opzichte van
zijn vrouw (Genesis 17 17) in verband
met de synagoge bevestigend heeft beant
woord, en hij durft nu het voorafgaand
deel van het genoemd vers ook met „Ja”
te beantwoorden. Immers volgens een uit
spraak geldt, dat een gemeente niet kan
sterven.
Daarna citeert hij in verband met het
100-jarig jubileum Psalm 100, daarin dank
brengend aan het Opperwezen, terwijl hij
de stichters gedenkt door vers 6 van Psalm
77 (den psalm van dezen dag). Beide
citaten zijn zoo toepasselijk, doordat de
getalwaarden van de daarin voorkomende
woorden 100 bedragen. Hij weidt hierover
uit, en besluit met de bede van Ps. 122,
vrs. 79.
Hierna verkreeg het woord de heer C.
Heymans, sedert 1899 voorganger der
gemeente.
Zijn toespraak begon met de wensch:
„Moge ge gezegend zijn door den Eeuwige,
den Bouwmeester van hemel en aarde”,
den welkomstgroet tot allen, die vereenigd
waren om deel te nemen aan de herden
king van den dag, waarop een eeuw ge
leden dit Godsgebouw werd ingewijd.
Een feestelijke herdenking is het niet;
want in dezen voor ons zoo zwaren tijd
van beproeving, van versmading en ver
achting, past dit niet. Laat slechts de vie
ring van de honderdjarige hierin bestaan
door in ons diepste wezen te overdenken,
hoe zeer zij onze aanhankelijkheid verdient.
Welk een blijdschap moet onze voorva
deren bezield hebben, toen zij het geluk
hadden dit gebouw te betreden 1 Hoe har
telijk moeten zij niet de woorden van den
psalmist hebben uitgeroepen: „Ik verblijd
mij in degenen, die tot mij zeggenWij zul
len in het Huis des Heeren gaan.” (Psalm
122 1).
Hedenmorgen lazen wij uit de Thoraroi
over den bouw, de oprichting en voltooiing
van den tabernakel, of tent der samen
komst. Nadat alles gereed was, wat er
toe behoorde, ontbrak er nog iets aan, n.l.
de heerlijkheid Gods moet op het werk
rusten.
Zoo is het ook bij het door ons aan
God gewijde bedehuis. Het moge goed
afgewerkt zijn, voltooid is het niet, of de
heerlijkheid Gods moet er in zetelen; d.i.
de wijding door Gods heerlijkheid. Die
wijding kunnen de gemeentenaren mee
brengen; die heerlijkheid trekt met de aan
dachtig biddenden den tempel Gods bin
nen.
Spreker sluit met de bede: Psalm 122,
vers 710.
De heer M. v. d. Heyden uit Leeu
warden kwam vervolgens namens het res-
sortaal bestuur gelukwenschen, waarbij hij
ook zijn persoonlijke felicitatie voegde.
Hierna was het woord aan onzen bur
gemeester, den heer P. J. de Hoop, die
constateerde dat inderdaad sedert zijn
komst hier de Joodsche gemeente vrij sterk
in ledental is achteruitgeioopen. Maar spr.
weet, en dit moet ook de geheel© Joodsche
gemeente moed geven, dat corporaties met
klein ledental vaak groote dingen kunnen
presteeren, omdat dikwijls ieder lid van
zoo’n gemeenschap zijn verantwoordelijk
heid ten opzichte van het geheel zoo zeer
gevoelt. Spr. twijfelt er dan ook niet aan
<?f ook de thans zeer kleine Joodsche ge
meente te dezer stede wachten betere tij
den. Hij biedt namens het stadsbestuur de
hartelijke gelukwenschen aan de 'kleine
schare aan.
D© h.h. G. Heymans en L. Velleman bo
den daarna namens de te dezer stede
gevestigde Israel, vereenigingen geschen
ken aan. De eerste het opnieuw schilde
ren van de synagoge en nieuwe electri-
sche lampen voor dat gebouw, de laatste
een mand bloemen.
Nadat de oud-leden dezer gemeente, de
h.h. A. Kuyt en De Bruin van Leeuwar
den nog hunne gelukwenschen hadden aan
geboden, kreeg de doopsgezinde predikant
van IJtens, ds. van Riemsdijk het
woord; deze die van de zijde der Joden
zeer veel goeds heeft genoten en hun
groot© sympathie toedraagt, sprak een rede
uit, waarin hij op de waarde van het Jo
dendom voor de wereld nadruk legde en
wees op de dwaasheid van het anti-semie-
tisme.
De opperrabbijn Levisson dankte
daarna ds. van Riemsdijk; de woorden van
een voorganger eener andere religie heb
ben het geheele Jodendom goed gedaan.
De v o o r z. sprak daarna woorden van
dank tot allen die gesproken hadden, ge
schenken hadden aangeboden of door hun
aanwezigheid blijk hadden gegeven van be
langstelling.
Schriftelijke gelukwenschen waren o.a.
binnengekomen van
FRIESCH WANDELVERBAND.
De afdeeling* Sneek van het Friesch
Wandelverband schrijft een wandeltocht
uit over 28 km. op Zaterdag 28 Maart.
De route is van hotel Hanenburg t© Sneek
den vroegeren opper- af over Noorderhorne, Bolswarderweg, Ijl-
Hp Pprmanpnfp Cnm- j --i -r-> i n
missie te Amsterdam,
