Officieel Orgaan
der Gemeente Sneek
Uit onze Raadzaal.
No. 79 Eerste Blad
Uitgave KUZEBRINK Co.
Woensdag 1 Juli 1986
52e Jaargang
Dit No. bestaat uit 2 bladen.
NIEUWSTIJDINGEN.
Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
Alle Advertentlën worden In beide bladen opgenomen
Regelprljs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
DE TRAVERSE SNEEK VAN RIJKSWEG NO. 43.
V r ij d a g s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaagtmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum.
Sneeker Zweminrichting.
De temperatuur van het water in de Snee
ker Zweminrichting was heden 19
PROVINCIALE ONDERWIJSRAAD.
Ged. Staten hebben benoemd tot Ed van
den Provincialen Onderwijsraad den heer
dr. W. Kok, leeraar aan het Gereformeerd
Gymnasium te Leeuwarden, en tot secre
taris van dien raad den heer J. H. Brouwer
te Hardegarijp.
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
VERGADERING van de RAAD der gemeente SNEEK op
MAANDAG 29 JUNI 1936, ’s avonds 7lA uur.
Voorzitter de heer P. J. de Hoop, burgemeester.
Secretaris de heer P. Sikkes.
Aanwezig 14 leden.
Afwezig de heer J. A. Maseland (m. k.).
De heer Van der Veen vraagt en verkrijgt verlof om na
de afhandeling der agenda een vraag tot B. en W. te mogen
richten over de motie in de vergadering van 31 Maart jL aan
genomen betreffende de uitkering aan werkloden en in de werk
verschaffing werkenden van een toeslag op de contributie voor
de ziekenfondsen.
De heer Greidanus krijgt hetzelfde verlof voor de vol
gende vraag nl. lom gezien het feit dat de te werk gestelden
voor eigen gereedschap moeten zorgen, die daartoe financieel
niet in staat zijn, dit materieel van gemeentewege te verschaf
fen, of daarvoor een toeslag te verlenen.
Aan de orde is:
Punt I. Notulen van de vergadering van 17 Juni 1936.
Hebben ter visie gelegen en worden onveranderd vastgesteld.
Punt 11. Ingekomen stukken:
a. Adres van Dr. G. A. Wumkes, houdende verzoek om
ontslag als leraar in de Hebreeuwse taal aan het gym
nasium. (208).
Het gevraagde ontslag wordt eervol verleend met ingang van
1 September 1936.
b. Adres van het bestuur van de Vereniging voor
Christelijk Schoolonderwijs, houdende verzoek om op
grond van het nieuwe art. 205ter der Lager onderwijswet
1920, ter vervanging van de jaarlijkse vergoedingen be
doeld in art. 205 dier wet voor de Rehobothschool, de Jan
van Nassauschool en de Julianaschool een uitkering uit
de gemeentekas te ontvangen van een som ineens, gelijk
staande met 80 van de krachtens art 205 geschatte
waarde. (1.851.2.06.B (4)).
Het adres wordt in handen van B. en W. gesteld om advies.
Verslag van de Huishoudschool over 1935. (1.851.
Een tweede ongeval had hedenmid
dag plaats onder Pasveer. Aldaar werd om
pl.m. half één de ruim 6o-jarige veehou
der L. Zwaagstra, woonachtig te Gauw,
door een luxe auto afkomstig uit Gronin
gen aangereden. De man die op zijn, rij
wiel zat moet volgens den chauffeur plot
seling het rijwielpad hebben, verlaten. Z.
die aanvankelijk het bewustzijn had verlo
ren, doch spoedig weer bij kwam, kon zich
niets herinneren. Ernstig aan het hoofd
gewond en klagende over inwendige pijn
is hij per poEtie-auto naar ’t St. Antonius
ziekenhuis vervoerd. De auto werd zwaar
beschadigd. Dr. Dethmers en dr. Lofvers
waren, evenals de chef-veldwachter De
Jong, de brigade-commandant der Kon.
Mar., de heer Sinkeler en wachtmeester
Rijpkema, spoedig ter plaatse. Een nader
onderzoek wordt mgesteld.
DR. J. J. CROLES. f
Op 66-jarigen leeftijd is overleden de
heer dr. J. J. Croles, een zeer bekende fi
guur in Friesche a.r. kringen. Dr. Cro
les, geboren te Ijlst, dooriiep het gymna
sium alhier en studeerde rechten aan de
V. U. Hij koos zich de rechteriij'ke loop
baan en was griffier bij het kantongerecht
te Leeuwarden, rechter in de rechtbank,
raadsheer in het Hof aldaar. In 1926 werd
hij vice-president van het Hof, in 1930
president; in 1935 ging hij met pensioen.
Vele jaren was hij Ed der Staten, ook ar-
rondissements-schoolopziener, van 1922 tot
1929 was hij Ed der Eerste Kamer. Hjj
was tal 'van jaren voorzitter van het Pro
vinciaal Comité der ar. partij.
Punt V. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
voorlopige vaststelling van de rekening van het woning
bedrijf over 1935. (Bijlage 54; dossierno. IV 07.352.17).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt VI. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
voorlopige vaststelling van de rekening van het reinigings-
bedrijf over 1935. (Bijlage 55; dossierno. III 07.352.17).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt Vil. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
verlaging van de huur van de woning van den directeur
der gemeentewerken. (Bijlage 56; dossierno. X 08.743.
1(5)).
Den heer Greidanus komt deze verlaging zeer onbillijk
voor: ze bedraagt 20 van de huur, terwijl de huur der ge-
meentewoningen slechts 2 tot 4 is verlaagd. Het is eigen
aardig, dat nu het de huur betreft van iemand met f4800
salaris men een verlaging van 20 voorstelt, terwijl men
voor de arbeiders slechts een huurverlaging van 2 tot 4
invoert Ook B. en W. dienen te begrijpen, dat de arbeiders
slechts met grote opofferingen hun huur kunnen betalen. Spr.
wil nu met geen voorstel komen, doch zal in de eerstvolgende
vergadering ook een evenredige verlaging van de huur der
gemeentewoningen voorstellen en hoopt dat B. en W. dan een
even gunstig advies zullen uitbrengen als in dit geval.
De heer S ij t e m a kan zich niet begrijpen dat B. en W.
uit eigen beweging met deze verlaging komen. Is er nu inder
daad reden, nadat de huur van de woning van den rector ook
al is verlaagd^ ook deze huur zodanig te herzien? Ofschoon
spr. deze woning niet kent, gelooft hij toch dat de stand en de
grootte wel een huur van f500 ook in deze tijd wettigen. En
als er al een verlaging nodig is, dan behoeft dat toch zeker geen
20 te zijn, gezien de huren van dergelijke woningen. En
moeten we de huren van alle ambtswoningen nu zo incidenteel
behandelen, eerst die van den rector, nu die van den directeur
van gemeentewerken, straks misschien die van het hoofd der
bedrijven, en nog weer later woningen van beamnten, die mis
schien ook zullen trachten hun huur iets omlaag te brengen?
Spr. vindt dit eigenlijk een verkapte manier om een salaris
verlaging te ontkomen, wat de gemeentewerklieden ook wel
eens zouden willen proberen. Daarom dient, als er verlaagd
wordt, dit volgens een systeem te geschieden. Spr. stelt daarom
voor dat B. en W. dit voorstel zullen terugnemen en zo nodig
met een voorstel zullen komen tot herziening der huren van
alle ambtswoningen.
De Voorzitter: Wij hebben geen Ogenblik gedacht aan
een verkapte salarisverhoging toen wij dit voorstel naar aan
leiding van een verzoek van den directeur, indienden. Er zijn
hier heel w.einig ambtswoningen; het huis van den rector is
eigenlijk geen ambtswoning; zuiver ambtswoningen zijn alleen
die van den directeur van gemeentewerken en van den directeur
der bedrijven, en misschien die van enkele brugwachters. Voor
het huis van den directeur der bedrijven is huurverlaging inge
voerd bij diens aanstelling. Destijds is het salaris van den
directeur van gemeentewerken verhoogd, maar ook de huur van
f400 op f500 gebracht. Nu zijn de huren van dergelijke wo
ningen ontzettend gedaald, en daarom kwam het ons voor, dat
het billijk was de huur van deze woning, die niet zo groot
is, terug te brengen op dezelfde huur, welke gold voor de
algemene stijging der huurprijzen intrad.
De huren van de gemeente woningen hier dat is iets
heel anders dan de ambtswoningen zijn zeer billijk, de ge
meente moet nog bijpassen en in vergelijking met andere wo
ningen betaalt de bewoner van een gemeentewioning een zeer
billijke huur.
De heer S ij t e m a zegt dat er verscheidene amDtswoningen
hier zijn, spr. noemt die van den tuinman, ook bij de gasfabriek
is er nog een en bij de reiniging, en dan die van de brugwach
ters. Waarom pikt men er nu de woning van den directeur der
gemeentewerken uit, alleen op een eenvoudig verzoekje van
dien ambtenaar. Dan is het toch rationeler alle tegelijk eens te
bekijken.
De heer Tromp zegt tot den heer Greidanus dat spr. als
lid der Commissie voor de gemeentewoningen met fnziet dat
als dit voorstel wordt aangenomen, dan ook de huren der ge
meentewoningen met 20 moeten worden verlaagd. Men moet
deze zaak op zich zelf zien, al zou spr. er niet tegen zijn dat
er systeem gebracht werd in de verlagingen. Nu de heer De
Kok echter huurverlaging verzocht heeft moet men overwegen,
dat de huur van dit soort woningen zichtbaar keldert en spr.
acht, gezien dit feit een verlaging tot f400 niet onbillijk.
De heer Greidanus kan zich niet voorstellen dat het ver
schil in huurverlaging zo groot moet zijn, dat voor de ene
20 voor andere 2 tot 4 moet gelden. En als deze huur
wordt verlaagd omdat het salaris van den directeur is verlaagd,
mogen de huren der arbeiders zeker nog wel mee verlaagd
worden.
De Voorzitter: We hebben geen verband gelegd tussen
de salarissen en huren, zoals het rijk wel heeft gedaan. Het
type van de woning bepaalt de huurwaarde; deze woning is
destijds berekend op een huur van f500 en als daarvoor nu
f 400 wordt bedongen achten wij dat nog een vrij stevige huur.
De heer Zuiderbaan: Als men een systeem wil volgen
moet dit toepasselijk zijn op alle huizen, maar deze lopen zeer
uiteen. De beoordeling van de huren hangt af van den aard der
woning; B. en W. menen, dat dit huis, dat inmiddels ook al
weer 14 jaar ouder is geworden, weer tot de oude huur van
f400 terug moet worden gebracht en zijn van oordeel, dat
als er een huurder moest gezocht worden, het te bezien zou
zijn of voor een ongeschikt huis als dit f400 zou worden
gemaakt. De heer De Kok kreeg bij een vroeger verzoek nul
op het rekest; aan dit nu herhaald verzoek achten wij het billijk
te voldoen.
De heer Boeijenga meent dat de dienstwoningen die
rechtstreeks behoren tot de taak der gemeente, niet vergeleken
kunnen worden met de gemeentewoningen, die gebouwd zijn
uit gebrek aan initiatief van particulieren, al was dat het gevolg
van de tijd. Er zou iets te zeggen zijn voor het voorstel-Sijtema
om systeem in de verlagingen te brengen. Maar er is nu een
verzoek van den directeur en spr. is er toch ook niet tegen
een woning als deze, die we allen kennen, nu te verlagen. Mei
f 400 is die wel betaald. De huur heeft niets te maken met het
salaris.
Als het goed zou zijn zouden de gemeentewoningen geen
verlies moeten laten, deze dienst kost ons echter nog al enige
duizenden. Nu kan dat in deze tijd niet anders, bovendien zijn
we ook niet vrij in onze beslissingen, maar in dezen gebonden
aan het rijk. Als B. en W. in overleg daarmede iets kunnen
bereiken op het gebied van huurverlaging, weten zij dat de
raad achter hen zal staan, en gaarne medewerking zal verlenen.
Spr. neigt er in_ dit geval toe zijn stem aan het voorstel van
B. en W. te geven.
De heer V i s acht de personele belasting de enig juiste maat,
staf voor beoordeling van dit voorstel tot huurverlaging. Nu
woont spr. op dezelfde streek waar deze woning ligt en hij
betaalde vroeger naar f520 huurwaarde volgens die belasting,
nu naar f 420; spr. heeft het dus zo aangevoeld dat dit voor
stel van B. en W. volkomen juist en billijk is en zal voor
stemmen.
Het voortsel-Sijtema komt in stemming.
Voor stemmen de leden Hogeveen, De Groot, Smeding, Van
der Veen, Greidanus en Sijtema; tegen stemmen de leden
Tromp, Blok, Oppenhuizen, Kracht, Vis, Zuiderbaan, Dokkum
en Boeijenga.
Dit voorstel is dus verworpen met 68 st
Het voorstel van B. en W. wordt alsnu z. h. s. aangenomen.
Punt VIII. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
wijziging van de verordening, houdende algemene regelen
voor het in gebruik geven van schoollokalen, (Bijlage 57;
dossierno. 1.851.2.06.13 A).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt IX. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
wijziging van de gemeentebegroting voor 1935. (Bijlage
58; dossierno. X 07.352.11(21)).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt X. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
af- en overschrijving op uitgaafposten der gemeentebegro
ting voor 1935, waartoe bij de begroting zelve machtiging
is verleend. (Bijlage 59; dossierno. X 07.352.11(21)).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
ONGELUKKEN.
Hedenmorgen is mevr. Bergsma van
Terhome een ernstig ongeval overkomen.
Nadat zij de galanteriezaak van de fa. De
Boer aan de Oosterdijk had verlaten is zij
bij het oversteken door een wielrijder aan
gereden en tegen de grond gesmakt. Zij
werd bij de fa. de Boer binnengedragen,
waar dr. Klein hulp verleende. Daarna is
rij voor onderzoek per poEtie-auto naar het
St, Antonius ziekenhuis vervoerd. Vermoe-
deHjk is het rechterheupbeen gebroken.
Punt XI. Voorstel van Burgemeester en Wethouders
nopens de verbetering van straten en bruggen in verband
met de aanleg van het wegvak Sneek]oure Van rijksweg
no. 43. (Afsluitdijk—SneekHeerenveenDrachten-Gro-
ningen.) (Bijlage 60; dossierno. 1.811.111(17)).
Dit voorstel vindt men in ons vorig nummer. Hierbij wordt
tevens behandeld het adres van Fortuna.
De heer Boeijenga zegt dat uiteraard over deze belang
rijke zaak nu niet veel meer te zeggen is. De voorbereiding
is uitnemend geweest, ook het particulier initiatief heeft door
tal van organisaties meegewerkt, zodat ons thans slechts rest
er onze blijdschap over uit te spreken dat deze plannen nu
werkelijkheid zullen worden. Dit is dus eigenlijk een historische
dag, nu een besluit gaat vallen dat zoveel betekent voor de
toekomstige welvaart van onze stad, want daarmede houden
deze plannen nauw verband. De voordelen van deze grote, be
langrijke verbetering zullen vooral ook het nageslacht ten goede
komen. Een en ander wil echter niet zeggen, dat er niet enkele
kleinere dingen in deze plannen zitten, die onaangenaam zijn.
Spr. heeft hierbij het oog op het adres van Fortuna en op het
feit, dat de kleine pleiziervaart voor haar scheepjes tot nog toe
een veilige ligplaats vond in het Kleinzand. Door de overkluizing
moet hierin verandering komen. Spr. gelooft dat de bedoelde
scheepjes nergens in de andere binnengrachten een plaats
zullen kunnen vinden, en de buitengrachten zijn er met het
vele verkeer niet geschikt voor. Voor Fortuna zal er wel niet
anders opzitten dan haar meel niet meer per schip, doch per auto
te vervoeren. Spr. heeft niet de moed inplaats van de over
kluizing aan het begin van het Kleinzand een brug voor te
stellen. Voor de kleine pleizier.-.cheeupes denkt spr. zich een
plaats in de Oudvaart, nu door de aanleg van een kanaal naar
de Houkesloot, het verkeer daar ontlast wordt Laat ons aan
deze bedrijfjes, die typerend zijn voor Sneek als centrum van
watersport, toch de nodige aandacht schenken. Hebben ook
B. en W. dat reeds gedaan, en zo niet, willen zij dit dan alsnog
doen?
De heer Tromp zegt dat hij niet het woord heeft gevraagd
om over de voorstellen zelf te spreken. Dat is hier reeds ge
schied en de voorstellen en plannen zijn overigens wel door
zoveel handen en hoofden gegaan, dat spr. voor zich, bij alle
verbeteringen die hij ziet, vertrouwt dat ze, rekening houdend
met allerlei omstandigheden, zo goed mogelijk zijn opgezet
Wat spr. in dit stadium zou willen zeggen is iets anders, nl.
dank te brengen aan alle instanties in dit gewest, die hebben
bijgedragen aan de totstandkoming van de reeds ten dele in
uitvoering gegeven plannen voor een zéér belangrijk complex
van werken, waarmede deze voorstellen van B. en W. in ver
band staan.
Wat onze gemeente betreft brengt spr. gaarne dank in het
bijzonder aan het huidig en vorige college van B. en W.,
benevens aan hun staf. Tevens wenscht spr. van deze plaats
ook gaarne een woord te wijden aan het bekenoe comité voor
rijksweg no. 43. Dat comité is spontaan uit de Burgerij voort
gekomen en heeft naast en in contact met sub-comité’s en
officiële instanties, op voortvarende en diplomatieke wijze een
taak vervuld.
Er zijn dingen die mien niet bewijzen kan en die men toch
aanneemt. Daartoe behoort bv. voor spr., en hij meent niet
voor hem alleen, de overtuiging, dat dit comité sympathiek en
krachtig gesteund door de pers, voor ons gewest, maar vooral
voor onze stad, in haar gelukkig contact met cte hoogste auto
riteiten en hun staf, inderdaad invloed heeft uitgeoefend en
succes heeft gehad en spr. komt het voor, dat genoemd comité
daarvoor eveneens toekomt hulde en dank.
d.
Alsvoren.
e. Verslag van de gemeentebedrijven over 1935. (II).
Alsvoren.
Verslag van de N.V. Centr. Ammoniakfabriek over
1935. (II 07.353.18).
Alsvoren.
g. Verslag der Vereniging van Nederl. gemeenten over
1935. (X 07.571.1).
Alsvoren.
h. Verslag der afd. Friesland van de Vereniging van
Ned. gemeenten over 1935. (X 07.571.1).
Alsvoren.
i. Verslag der Ver. Fries Volkssanatorium over 1935.
(1.842.13) .
Alsvoren.
j. Verslag der Ver. tot bestrijding der tuberculose over
1935. (1.842.1).
Alsvoren.
k. Verslag der Ver. tot ziekenverpleging over 1935.
(1.842.14) .
Alsvoren.
l. Verslag van de Prov. Keuringsdienst over 1935. (I.
773.11-3).
Alsvoren.
De heer S ij t e m a acht de wijze waarop deze verslagen hier
worden behandeld een paskwil. Er zijn zeer dikke bij, en
serieus kunnen ze niet worden doorgewerkt als ze zo kort ter
visie liggen. Men kan dus niet spreken van een behandeling
door de raad, waaruit mogelijk vragen omtrent dergelijke
verslagen zouden rijzen als ze grondiger doorgewerkt konden
worden. Kan men deze verslagen niet meer geleidelijk in de
raad brengen?
De Voorzitter: Deze verslagen komen in een bepaalde
tijd binnen en we moeten dan het inkomen aan de raad mee
delen. Maar er is geen bezwaar tegen ze langer ter visie ie
leggen; als een bepaald verslag de heren interesseert, kan men
dat ter secretarie even verzoeken, welke dan gaarne mede
werking zal verlenen.
m. Proces-verbaal van kasopneming bij den gemeente
ontvanger op 6 Mei 1936. (X 07.352.651).
Dit proces-verbaal wordt voor kennisgeving aangenomen.
n. Adres van de N.V. Meelfabriek Fortuna betreffende
de voorgenomen overkluizing van het Kleinzand.
Wordt behandeld bij punt XL
Punt III. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
wijziging van de begroting van baten en lasten en van
kapitaalsinkomsten en -uitgaven van het woningbedrijf
voor 1935. (Bijlage 52; dossierno. IV 07.352.11).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
Punt IV. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
voorlopige vaststelling van de rekeningen van het gas-,
waterleiding- en electriciteitsbedrijf over 1935. (Bijlage
53; dossierno. II 07.352.17).
Z. h. s. wordt conform het voorstel van B. en W. besloten.
c.
365).
Dit verslag wordt voor kennisgeving aangenomen.
Verslag van het reinigingsbedrijf over 1935. (III).
GEVONDFN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het bureau van poEtie,
Martiniplein, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen, de navolgende voorwerpen, als
gevonden gedeponeerd op 2527 Juni:
Zwarte dameshandschoen Mapje foto
negatieven Notitieboekje met nota’s
Vrachtdienst BolswardGroningen (Duo)
Damesrijwiel.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 25—27
Juni: Konijn, M. Kruis, W. Frederikstr.
17; Heerenrijwiel, Brouwer (G. Leeuw),
Kruizebroederstraat; Bos sleutels (3 st.),
J, Kroezen, Oude Koemarkt 14; Koperen
gewicht, J. Koenen, Schipper, Martinipl.;
Grijze scmldersjas, H. Boersma, ie Woud-
straat 7; Vulpen, G. Visser, Smidsbuurt 6;
Beurs inh. gebr. postzegels, Sj. Lichthart,
Boschstraat 8; Beurs (bruin), IJ. Teen-
sma, 3e Woudstraat 32; Sigarenknipper,
De Leeuw, Leliestraat 13; Mes, Brouwer,
W. Lodewijkstraat 12.
Onze vroegere stadgenoote mej.
Grietje Christian heeft het einddiploma
verworven aan het „College of Dentistry”
der Universiteit van Zuid Califomië.
*7
Si
i
I v
Iedere automobilist kan u dadelijk
vertellen, hoeveel kilometer per
,ur zijn wagen haalt, maar slechts
einigen weten, hoeveel meier
ze wel noodig hebben om met
die vaart ie stoppen I
NIEUWE SNEEKER COURANT
annex SNEEKER COURANT (79e Jaargang)
