I Woensdag 22 Juli 1936
Ro. 85 Eerste Blad
Uitgave KIEZEBRIRK Go.
52e Jaargang
annex SNEEKER COURANT (79e Jaargang)
Officieel Orgaan
der Gemeente Sneek
Dit No. bestaat uit 2 bladen.
DE STRIJD OH WEENEN
■L
Si
FEUILLETON
1
NIEUWSTIJDINGEN.
Alle Advertentlën worden In belde bladen opgenomen
Regelprljs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
INGEZONDEN MBDBDEEUNGEöL
Nadruk verboden.
D i n s <1 a g s te Woudeend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
iten.
Vreemde vondst bij Enschede.
Een landbouwer heeft tegen een houten
wal langs een landweg op den Hoogen
Boekel in een omgeving, die zeer schaars
bewoond is, een bundeltje dameskleeren
gevonden, zoo wordt uit Enschede aan de
Courant gemeld. De kleeren droegen de
sporen van een worsteling. De politie heeft
met honden het geheele terrein afgezocht
en overaf in de omgeving gespeurd, maar
geen verdere aanwijzingen omtrent de her
komst der kleeren kunnen vinden.
van
vuur
le besteld,
teens zeer
[met kran-
geei
derl
■roerige nota den minister van Binnenland-
Roman van
HUGO BETTAUER.
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
V r ij d a g s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaaftmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum.
's Maandags had mevrouw Holub dezen
brief ontvangen en den daaropvolgenden
Dinsdag kreeg zij bezoek van. een manager
der maatschappij, die haar mededeelde, dat
haar man Zaterdags door een neergestorten
pijler was gedood. Hij condoleerde de we
duwe met liet droeve verlies en gaf haar
bovendien een volle week salaris, waarbij
hij niet nab'et te verzekeren dat Amerika
nen nobele menschen rijn.
En mevrouw Holub, die de Engelsche
taal niet machtig was, bleef met haar knap
pe dochtertje, dat aardig kon zingen en
een beetje piano kon spetten, maar verder
ook niets geleerd had, alleen en zonder
middelen van bestaan in het vreemde land
achter.
De kleine Lola ontwikkelde een in haar
ongekende energie. Toen ze uitgehuild was,
begaf ze zich op een dag in October naar
de veertiende straat, ging bij Irving Place
den hoek om en bleef met angstig kloppend
hart voor een uiterlijk zeer verwaarloosden
schouwburg staan, waarop tal van helge
kleurde reclamebiljetten der wereld kond
deden, dat hier de directeuren Gustav Arn
berg en Heinrich Cönried als leiders van
een tooneelgezelschap zetelden. Lola had
nd. een dag tevoren in de „Staatszeitung”
gelezen, dat het Duitsche theater wegens
Flacon 90ct, Tube60d, Doos 50 en 25 cj
De man uit het Westen.
Zoo verliepen twee, drie maanden in een
permanente geldverlegenheid en zware be
proevingen, tot op een Zondagavond een
eigenaardig toeval in den persoon Van den
welgestelden houtzager John Patrick O’Fla
nagan aan het leven van de kleine Lola een
merkwaardige wending gaf.
John Patrick O’Flanagan was een Ier,
die als jongen naar Amerika was geëmi
greerd, zich eerst jarenlang als houthakker
in het Westen had opgehouden, tot hij ten
slotte door taaie volharding, voorbeeldige
vlijt, slimheid en het overboord werpen
van alle gewetensbezwaren er in geslaagd
was zich zelf een paar H.A. bosch en een
mooi huis in St. Paul te koopen. Hij was
ongehuwd gebleven, eenerrijds, omdat hij
nooit tijd had gehad zich om vrouwen te
bekommeren, anderzijds echter, wijl hij
vreesde onder bet juk te zullen geraken van
plotseling klaar wakker. Een jong, blond
meisje, dat er uitzag als een pop en dat
met onwaarschijnlijke viooltjesblauwc oogen
de zaal in keek, betrad in een lichtblauw
toiletje het tooneel. Het meisje zong met
zachte, maar welluidende stem een paar
Weensche liedjes, het onvermijdelijke
„Weist du, Mutterl, was mir traumt bat”
en „Muss ja net alles von Gold sein was
glanzt”, en Flanagan, die er natuurlijk geen
woord van verstond, zette z’n groote han
den in beweging, applaudisseerde onzinnig
hard en floot en trappelde daarbij met z’n
voeten, hetgeen in Amerika een bewijs is
van buitengewone instemming. Kortom, hij
toonde zich zoo uitgelaten, dat het zange
resje hem met haar groote oogen verschrikt
aanstaarde en hem met een vriéndelijk
knikje nog eens persoonlijk haar dank be
tuigde.
Waarop O’Flanagan tot over z’n ooren
bloosde en plotseling zulke hevige hartklop
pingen bespeurde als hij zich herinnerde
nog slechts eens in z’n leven te hebben
gehad, nJL. toen hij eigens in Wipconsin on
verwacht tegenover tien Roodhuiden had
gestaan, die het op rijn scalp gemunt had
den.
De kleine zangeres verdween weer.
O’Flanagan ontdekte na veel moeite in
het programma, dat rij Lola Holub heette
en toen na haar een imposante Germaan-
sche uit Berlijn het tooneel betrad, die een
onbeschrijflijk gedicht declameerde en daar
bij Angstwekkend met de oogen rolde, nam
hij de vlucht.
Na een zeer onrustigen nacht, waarin
zware drocmen hem meermalen het beeld
van de kleine Lola voor oogen tooverden,
deed O’Flanagan snel rijn zaken met suc
ces af, waarbij hij zoo verstrooid was, dat
bij de diverse directeuren nog meer af zette
dan oorspronkelijk in z’n bedoeling lag.
ongesteldheid van twee rijner vrouwelijke
leden in ernstige verlegenheid was geraakt
en in het bijzonder het operettenrepertoire
daar zeer onder te Jijden zou hebben. Waar
op Lola zichzelf in den spiegel bekeek,
constateerde, dat ze er ook in haar eenvou
dige zwarte japonnetje, zeer bekoorlijk uit
zag, rich in de Parlor van het pension ach
ter de piano zette, een paar accoorden aan
sloeg en andermaal met voldoening consta
teerde, dat haar stem vol en helder klonk.
En hu stond Lola met kloppend hart
Voor den schouwburg, waar ze niet bin
nen durfde gaan. Tot plotseling een vrién
delijke meneer met een geweldige snor
Verscheen, die naar haar wenschen infer -
meerde. Deze meneer bleek later de zeer
invloedrijke en in rijn qualiteit afe eerste
suppoost onmisbare Wilhelm Stemberg te
rijn, eertijds koninklijk-keizerlijk politie
agent tweede klasse in Weenen I Daar
Stemberg het meisje niet in het lastige
Engeisch aansprak, maar vriendelijk
„Fredl’n” zei kreeg rij wat moed en ver
klaarde rij, al was het dan met horten en
stooten, teen engagement te zoeken- Waarop
Stemberg haar, zonder verder nog een
woord te spreken bij den arm nam en
haar naar het privébureau van de directie
bracht, waarin de hoeren Arnberg en Con-
ried juist bezig waren elkaar de grootste
grofheden naar het hoofd te slingeren.
Vijf minuten later stond Lola op het too
neel om, begeleid door den Weenschen di
rigent Lehner, voor een leege zaal het
schoone lied „Weist du, Mutterl, was mir
traumt hatte zingen.
Wederom vijf minuten later was Lola te
gen een salaris van twintig dollar per
week Als soubrette aan het Irving- Place
theater geëngageerd.
Zonder de werkelijke waarde van dit be
drag direct te beseffen, spoedde Lola zich
overgelukkig naar huis, waar rij haar on
troostbare, door leed verouderde moeder
juichend om den hals viel. De weduwe luis
terde naar het verblijdende nieuws, er kwa
men roode vlekken op haar ingevallen wan
gen en met haar wasgele handen die van
haar dochtertje grijpend, zei ze ernstig
„Zorg er voor, dat je rein blijft kind, ook
als ik er niet meer rijin zal.”
Eenige weken later, twee dagen, nadat
mevrouw Holub aan een zielsziekte bezwe
ken was, stond Lola op de planken en
vertolkte den Prins Orkowsky-rol in de
„Fledermaus”. Dat rij in de entr’acte’s zoo
hartbrekend snikte, dat rij door de mede
lijdende collega’s met whisky moest wor
den gekalmeerd, was iets, waarvan het pu
bliek geheel onkundig bleef.
GROOTE BRAND TE ALMELO.
Maandagmorgen om half zes heeft een
ernstige brand gewoed in de Grootestraat
te Almelo, waardoor twee winkelhuizen in
de asch werden gelegd, terwijl een derde
winkelhuis groote waterschade kreeg
De brana ontstond in de drogisterij
de weduwe B. ten Bruggencate. Het*
werd ontdekt door een 73-jarige dame, die
naast de drogisterij woont. Zij waarschuwde
de brandweer, die spoedig ter plaatse was.
Het vuur werd krachtig aangetast, doch
men kon niet verhinderen dat de drogisterij
uitbrandde. Het vuur sloeg over naar de
naast de drogisterij gelegen kapperszaak
van den heer J. Smits en ook hier kon de
brandweer weinig tegen de vuurzee uitrich
ten, zoodat ook deze zaak een prooi der
vlammen werd. Een derde perceel, waarin
de sanitair-winkel van den heer Westland
gevestigd was, en naar welk perceel het
vuur dreigde over te slaan, wist men te
behouden. Het pand kreeg echter enorme
waterschade.
De oorzaak van den brand is onbekend.
De schade, welke vele duizenden guldens
bedraagt, wordt door verzekering gedekt.
DE DRUKPERSVRIJHEID WORDT
VOLLEDIG GEHANDHAAFD.
De parlementaire redacteur van het Hbl.
schrijft:
Naar wij uit meestal welingelichte bron
vernemen, is de regeering tot de conclusie
gekomen, dat het de voorkeur verdient,
art. 7 de vrijheid van drukpers niet
in de Grondwetsherziening te betrekken,
omdat tusschen de verschillende groepen,
die in het kabinet vertegenwoordigd rijn,
dienaangaande geen overeenstemming be
staat. De regeering heeft van haar optre
den af zooveel mogelijk vermeden, tegen
stellingen toe te spitsen. Blijkbaar heeft
rij thans de overtuiging gekregen, dat ook
met betrekking tot de vrijheid van drukpers
dezte gedragslijn moet worden gevolgd. Bo
vendien zal' het niet aan haar aandacht
ontsnapt rijn, dat reeds door het aanwezig
rijn van 'n meerderheids- zoowel als van ’ri
minderheids-standpunt in de staatscommis
sie ter voorbereiding van de partieele
grondwetsherziening, liet verschil van opi
nie betreffende dit onderwerp duidelijk ge
bleken is.
Alles tezamen heeft men het beter
deeld, de drukpersvrijheid intact te
DE „DRENTE” VERDWENEN.
Het laatste stuk van de sleepboot „Dren-
QD TT'rr'm.rvt-» rlcXIizi cf-ronrl l'a f-honc
naar
Bijna negen maanden hebben, de sloopers
De „Kerkplein” en de
naar men zich herinnert, beide tegelijk tij
dens een hevigen Noordwesterstorm in den
nacht van 19 op 20 October van het vorigle
jaar. In Februari gelukte het, na vele
vergeefsche pogingen, de „Kerkplein'’ we
der vlot te brengen, nadat de „Jos Maria”,
die weer later was gestrand, op Nieuwjaars
dag weder zee had gekozen.
De lichting 1937.
Van de 25.232 tot gewoon dienstplichtige
bestemde ingeschrevenen der lichting 1937
moet door de provincie Friesland worden
geleverd 1335 man, berekend naar een getal
ingeschrevenen van 1425
Het aandeel door elke gemeente of groep
van gemeenten in deze provincie te dragen,
is door den Commissaris der Koningin als
volgt vastgesteld:
Leeuwarden 185, Doniawerstal, Gaaster-
land, Hemelumer Oldephaert c. a., Lemster-
land, Sloten en Stavoren samen 87, Barra-
deel, Harlingen en Menaldumadeel samen
94, Ameland, Dokkum, Oostdongeradeel,
Schiermonnikoog en Westdongeradeel sa
men 73, Dantumadeel en Kollumerland c. a.
samen 60, Bolsward, Hindeloopen, Won-
seradeel en Workum samen 84, Idaardera-
deel en Smallingerland samen 67, Acht-
karspelen en Tietjerksteradeel samen 85,
Baarderadeel, Franeker, Franekeradeel,
Hennaarderadeel en Rauwerderhem samen
63, Sneek, Wijmbritseradeel en Ijlst samen
89, Het Bildt, Ferwerderadeel en Leeuwar-
deradeel samen 129, Opsterland en Utin-
geradeel samen 88, Haskerland en Heeren-
veen samen 109, Ooststellingwerf en West-
stellingwerf samen 122.
PLAATSELIJKE PROTECTIE.
Indertijd richtte de minister van Binnen^-
landsche Zaken, mede namens de minis-
ters van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
en Sociale Zaken, een circulaire tot de
dagelijksche besturen van de Nederland-
sche gemeenten, waarbij veroordeeld werd
de maatregel om in bestekken voor aan
besteding van werken de voorwaarde te
stellen, dat de bij de uitvoering benoodigde
materialen van de in de desbetreffende
gemeente wonende handelaren of fabrikan
ten moeten worden betrokken of dat het
werk met plaatselijke arbeidskrachten moet
worden uitgevoerd.
Het was naar de meening der regeering
duidelijk, dat zoodanig streven naar „plaat
selijke protectie” niet in overeenstemming
moet worden geacht met het algemeen
landsbelang. Tegen het stellen van voor
waarden van dien aard bestond bij de re
geering bezwaar. De Vereeniging van Ne-
derlandsche Gemeenten heeft in een uit-
sche Zaken medegedeeld, dat ze rich in
beginsel zeer wel kan aansluiten bij rijn
zienswijze, dat plaatselijke protectie moet
worden vermeden, doch dat bij haar de
vraag rijst, of aan het begrip plaatselijke
protectie niet een averechtsche beteekenis
wordt verbonden, indien men het toepast
ten aanzien van wérken, welke door de
gemeente zelf worden ondernomen en waar
bij wel de voornaamste drijfveer is, in de
ongunstige economische omstandigheden
harèr werklooze ingezetenen althans plaat
selijk eenige verlichting te brengen. Men
zal! terecht van plaatselijke protectie kunnen
spreken aldus de nota indien een ge
meente ten aanzien van door derden onder
nomen werken concessies verleent om de
tewerkstelling van plaatselijke werkloozen
te bevorderen niet echter, indien het
hoofddoel van het ondernemen van het
werk, als b.v. bij de werkverschaffing, is
op eigen territoir den werkloozen arbeid te
verschaffen.
In een conferentie, welke de minister aan
vertegenwoordigers van de Vereeniging van
Nedeiïandsche Gemeenten wel heeft willen
toestaan, werd de strekking van vorenbe
doelde nota nader toegelicht. Daarbij bleek,
dat voorgekomen misbruiken, welke het
gevolg waren van het streven naar plaatse
lijke protectie, er de regeering toe heb
ben gebracht, de hierboven aangehaalde
circulaire te verzenden, om op die wijze
bare inzichten ter kennis van alle gemeen
tebesturen te brengen. De bedoeling er
van is echter geenszins den gemeentebestu
ren moeilijkheden m den weg te leggen bij
het ter hand nemen van werken, welke het
karakter dragen van werkverruiming en in
dezen financieel moeilijken tijd wellicht zou
den kunnen worden uitgesteld, doch on
dernomen worden om de plaatselijke werk
loosheid te verlichten.
Hoewel de minister overwegend bezwaar
heeft, dat gemeentebesturen bij de open
bare aanbesteding van werken voorschrij
ven, dat uitsluitend ter plaatse gevestigde
aannemers daarvoor kunnen inschrijven,
ontmoet het bij hem in het algemeen geen
bedenking, dat bij openbare aanbesteding
een Amerikaansche vrouw, die, naar hij
stellig meende, alleen was uitgevonden om
den mannen tot een kwelling te rijn.
En nu was John Patrick voor het eerst
sinds vele jaren naar het Oosten gekomen.
Hij had in Philadelphia groote contracten
afgesloten en was toen naar New York ge
reisd om met de directie van de Erie
spoorwegen te onderhandelen over de leve
ring van dwarsliggers voor een spoorlijn
van tienduizend kilometer.
Op den flag na Nieuwjaar slenterde de
man uit Minnesota door de straten van de
hoofdstad en verveelde zich, zooals slechts
een vreemdeling in het Amerikaansche Oos
ten dat kan.
Het Vas negen uur ’s avonds en John
Patrick had juist besloten, hotel „Nether-
land”, waar hij rijti intrek had genomen,
weer op te zoeken, toen hem op den hoek
van de Veertiende straat en Irving Place
iets van muziek in de ooren klonk. Nieuws
gierig speurend naar de herkomst van deze
klanken, kwam hij voor het Duitsche the
ater, waarop reclamebiljetten in het En
geisch en Duitsch aankondigden, dat hier
als „Sacred-Concert” met zang de „Raben-
vater” gegeven werd.
John Patrick O’Flanagan verstond welis
waar, behalve „Sauerkraut” en „Frankfur
ter” geen woord Duitsch, maar, dacht nij,
Duitsch gezang is toch altijd nog beter dan
heelemaal niets, weshalve hij naar de kas
ging, waar een vroegere Oostenrijksch offi
cier van den generalen staf hem* met allen
verschuldigden eerbied een logeplaats vlak
bij het tooneel verkocht.
De eerste acte was juist geëindigd en een
heer in een slecht zittende rok zong nu met
een overslaande stem een eindelooze aria,
welke den nftan uit het Westen bepaald sla
perig maakte en tot onbedwingbare geeu
wen noopte. Na dit nummer echter werd hij
Van tevoren Am4da-zonoebru*n-
crême. Door inwerking van de
lucht, ook zonder zon, krijgt
U een prachtige bron»kleur,
die beschermt te-
xonnebrend.
Eerst naar LINKS,
dan naar REd T
uitkijken vóór
oversteekt, en....
even uw beurt aL
wachten. (Neem lie
ver een latere tram
dan.de auto van
den „Eerste Hulp-
cÖenst".)
DE VACANTLE BEGONNEN....
Zaterdag jj. zijn de vacanties vrij alge
meen begonnen. De meeste examens zijn
afgeloopen. De schooldeuren hebben zich
gesloten. Dit begin is Zaterdag heel goed
te merken geweest. Ge hadt maar eens een
poosje moeten drentelen over de perrons
van het Utrechtsche Centraal Station, zegt
het Utr. Dgbl.
Men deelde het blad mede, dat alreeds
dien eersten vacantiedag ongeveer 2500
passagiers Utrecht zijn gepasseerd op weg
naar Duitschland, welk aantal nog maar
alleen betrekking had op het vervoer in de
D-treinen en waarbij dus niet rijn geteld
de reizigers, die per gewonen trein de grens
naar het Oosten of Zuiden zijn overgegaan
van Utrecht uit, en óók niet de passa
giers die over andere routen zijiu gereisd,
die niet óver Utrecht liepen.
waarbij inschrijving zonder eenige beper
king mogclijk is wordt bepaald, dat
bij de uitvoering uitsluitend plaatselijke ar
beidskrachten moeten worden te werk ge
steld rij het dan ook dat den aannemer
vrijheid wordt gelaten een kern van eigen
arbeidskrachten te gebruiken.
Ten slotte betoogde de minister met
klem, dat de circulaire allerminst ten doel
heeft het uitvoeren van werken door de
gemeenten op eenigerlei wijze te belemme
ren, doch uitsluitend beoogt een onder in
vloed van de tijdsomstandigheden gaande
weg hier en tiaar opgekomen ontoelaat-
baren vorm van plaatselijke protectie
voortaan te weren. L. Crt.
BEGRAFENIS VAN DE SLACHT
OFFERS VAN HET
AUTO-ONGELUK TE ASSEN.
Gisteren rijn de slachtoffers van het
anto-ongeluk te Assen onder groote be-
langsteUmg ter aarde besteld.
Het stoffelijk overschot van burgemees
ter Froentjes werd begraven in het familie
graf te Doezem. Onder de 600 aanwezigen
bevonden zich o.a. de heer J. N. Krijger,
lid van de Tweede Kamer, J. Knoppers, lid
van Ged. Staten van Drente, het geheele
college van B. en W. van Assen met den
gemeentesecretaris, de burgemeesters van
vele Drentsche gemeenten en deputaties
van vereenigingen, waarvan velen 't woord
voerden.
Het stoffelijk overschot van wethouder
Eleveld werd te Beilen ter aarde besteld.
De belangstelling was hier d|®.eens zeer
groot. De lijkwagen, omhangeMmet kran
sen, werd gevolgd door een "draagbaar
waarop de rest van de dertig bloemstukken
werden meegevoerd, die vooral uit de krin
gen van de Arbeidersbeweging als een af
scheidsgroet waren gezonden.
Ook bij ‘dit graf werd door vele perso
nen gesproken.
In het kerkgebouw van de Ned. Pro
testanten Bond was Zondag de dienst ge
heel gewijd aan de ramp die de gemeente
vorige week heeft getroffen.
Ook in de Ned. Herv. kerk was de dienst
in hoofdzaak aan dit droef gebeuren ge
wijd, terwijl de ramp in de Geref. kerk
eveneens werd herdacht.
De heer P. van Berkum, klerk bij
den dienst der Gemeente-Reiniging alhier,
slaagde te Leeuwarden voor het examen
boekhouden van de Ver. van Leeraren in
de HandelsWetenschappen.
>p het Egmondsche strand is thans,
het Hbl. meldt, gesloopt.
werk gehad om hun arbeid te voltooien.
De „Kerkplein” en de „Drente” strandden,
Za
[NO
NIEUWE SNEEKER COURANT
iyrme&iuin otóme
7
2.
■n4
>3
Eén dagje utt en nu
reeds heerlijk brutal
