6 annex SNEEKER COURANT (80e Jaargang) Officieel Orgaan der Gemeente Sneek THANS I I I llll maggis b2u,uon Jl°kjen Zaterdag 16 Januari 1937 Uitgave KIEZEBRINK Co. 53e Jaargang Ifo. 30 Eerste Blad Dit No. bestaat uit 3 bladen. Officieel Gedeelte. NIEUWSTIJDINGEN. HUI 'S op Alle Advertentiën wordexi in beide bladen opgenomen Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting INGEZONDEN MEDEDEELINGEN. i9 19 15 I 2 PARAPSYCHOLOGIE. ct. ct. ien (van 1 tho‘ogie rs Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega, Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum. De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe SneeKer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid: D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.), IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd Controle op de oplaag toegestaan. Ceintuur, F. Boermans, 2e Steenklipstraat 43; Mantelceintuur, D. Oppenhuizen, Krui- zebroederstraat 4. Loop der bevolking gemeente Ijlst Aantal inwoners op 1 Januari 1936 723 m., 734 vr., totaal 1457. Geboren 18 m., 16 vr., totaal 34. Gevestigd 30 m., 44 vr., totaal 74. Samen 771 m., 794 vr., totaal 1565. Overleden 5 m., 9 vr., totaal 14. Vertrokken 28 m., 48 vr., totaal 76. Aantal inwoners op 1 Januari 1937 738 m., 737 vr., totaal 1475. Stand op 1 Januari 1937, naar godsdien stige gezindten: Ned. Herv. 643, Geref. kerk 500, Doopsgez. gemeente 117, R.K. 27, Chr. Geref. 1, geen 187. De een IN KWALITEIT ONVERANDERD OPROEPING TER INLIJVING. De BURGEMEESTER van SNEEK roept SCHARNEGOUTUM. Door het bestuur van de coöperatieve zuivelfabriek te Schar negoutum is uit 36 sollicitanten als beheer der het volgende alphabetische grostal op gemaakt: 1. G. Adamse, Schrans bij Leeu warden; 2. H. M. v. d. Berg te Staphorst; 3. K. Dantuma te Donkerbroek; 4. P. v. d. Herberg te Warga; 5. K. Jelsma te Scharne goutum; 6. J. Krol te Bartlehiem; 7. Fr. Knol te Wijnjeterp; 8. K. Tiersma te Birdaard; 9. S. Wiersma te Tijnje. L. Ct. ent B4 ct. ct. ct. ct. In groote gramschap verliet de veroor- op straat Zoo groot HENDRIKUS MEBIU» dienstplichtige der lichting 1937 uit de gemeente Sneek, op om op Maandag 1 Februari 1937, nam. 5 uur te Ede te ver schijnen ten einde te worden ingelijfd bij het 4e Regt. Veldartillerie, Beredenen. De dienstplichtige is verplicht op plaats en tijd hiervoor vermeld te verschijnen. Tegen het niet voldoen aan deze verplich ting is bij de wet straf bedreigd. Voor nadere bijzonderheden wordt ver wezen naar de aan het Stadhuis aange plakte openbare kennisgeving. SNEEK, 16 Januari X937. 19 »9 DE LUTINE-TOREN. Een bericht aan zeevarenden meldt dat de Lutine-toren omgevallen en niet meer zichtbaar is. Zij blijft een gevaar voor de scheepvaart. a.s. den leeftijd van 102 jaar zullen berei ken. Costuum duur gereinigd. Een bewoner van de Vondelstraat te Am sterdam heeft aangifte gedaan, dat hij aan een stoomerij een costuum had meegegeven, in een vestzak waarvan zich nog een bedrag van ƒ400 bevond. Toen hij bij de stoomerij informeerde, bleek het costuum reeds gerei nigd. Het geld was verdwenen. Doktoren opgelicht. Haarlemsche rechtbank behandelde zaak tegen den 40-jarigen S., uit Amersfoort, die ten nadeele van doktoren in vele plaatsen des lands in totaal ongeveer vier duizend gulden heeft verduisterd. De man bood aan achterstallige vorderingen te VAN EEN ORANJE-ALBUM EN NOG IETS, Ter gelegenheidvan het huwelijk van Prinses Juliana, besloot het bestuur van de Chr. Nat. school te Moercapejle aan alle kinderen, die deze school bezochten behalve een rijmprent een feestalbum als blijvende herinnering aan te bieden. Aangekocht werden circa 200 exemplaren van het boekje, opgesteld door A. Wil deman, „Oranje door alle tijden. De Oranje-dynastie gezien van ons Wilhelmus uit”. Dit keurig geïllustreerde album bevat op iedere pagina: boven een couplet van het Wilhelmus en in het midden een foto van één der Oranjevorsten, die dan ge karakteriseerd wordt met een historisch gesproken woord van de(n) in beeld ge brachte. Op bladz. 6 komt de foto voor dergelijke verschijnselen ving eerst na 1875 aan; in 1882 wordt in Engeland het „Society for Psychical Research” voor systematisch onderzoek van para-normale verschijnselen gesticht, later gevolgd door dergelijke ver- eenigingen elders, hier in 1920 onder de naam „Studievereniging voor Psychical Research”, met prof. Heijmans als eerste voorzitter, prof. Brugmans als eerste secre taris, thans is spr. secretaris. Het betreft hier een onmetelijk studieveld, zoodat spr. voor dezen avond slechts een enkele greep kan doen; hij wil daarom eerst even stilstaan bij het wetenschappelijk on derzoek der telepathie. De verschijnselen daarvan zijn bekend uit alle eeuwen, waar uit geschriften tot ons zijn gekomen, zoo vindt men ze o. a. in den bijbel. Men spreekt natuurlijk in oude tijden niet van telepathie, veelal zag men de verschijnselen door een theologische bril en brachten ze personen, die tot de heerschende kerk behoorden, de reuk van heiligheid, en zoo ze buiten die kerk stonden, de beschuldiging van betrek kingen met den duivel. Telepathie is een woord, door den onder zoeker Frederick Myers aan de verschijnse len gegeven, het is „het aandoen op af stand”. Na aanvankelijk vrij naief opgezette onderzoekingen, zijn deze gaandeweg ver beterd. Bekende proeven zijn die met kaar ten; een persoon de afzender trekt een bepaalde kaart, concentreert zijn gedachten daarop en een persoon in een andere kamer of op verderen afstand moet nu trachten uit de indruk die hij opvangt op te maken welke de getrokken kaart is. Bij para-normaal be gaafden lag het aantal juiste oplossingen ver boven het aantal dat volgens de kans berekening door toeval mogelijk zou zijn, er is dus ’n surplus. De aanleg voor telepathie hebben we allen, doch bij bepaalde personesa is de begaafdheid op dit gebied veel grootei dan bij de meeste. Onderzoekingen zijn ge daan of ook de afstand invloed had op de resultaten bij proefpersonen, in ’t algemeen bleek dat niet het geval. Ook bleek, dat niet alleen visueele indrukken overgebracht wer den, doch dat andere personen weer gevoe lig waren voor acoustische, weer andere voor motorische. Spr. gaat iets dieper in op de experimen ten omstreeks 1920 in de Groningsche uni- versiteit gedaan met den toenmaligen stu dent Van Dam, die zeer gevoelig bleek vooi overdracht van motorische voorstellingen. Men had in het psychologisch laboratorium van prof. Heijmans twee vertrekken boven elkaar; beneden zat v. D. in een hoes, waar in een gat was waardoor zijn rechterhand stak die rustte op een bord met 48 genum merde velden. In het vertrek er boven waren zij die de proef leidden, prof. Heijmans, prof. Brugmans en dr. Wijnberg; in de vloer van dit vertrek was een glazen plaat aan gebracht, waardoor men de hand van v. D. op het bord rustende kon zien. Als een der leiders van de proef nu uit een zak met ge nummerde loodjes een loodje trok en zijn aandacht op dat nummer concentreerde, kon men door de glasplaat waarnemen, dat de hand van v. D. naar het veld ging, waarvan het nummer overeenstemde met dat van het loodje. Bij berekening bleek dat de goede resultaten een aanmerkelijk surplus leverden boven dat hetwelk volgens de kansbereke ning door het toeval zou kunnen zijn ver oorzaakt. Spr. vestigt er de aandacht op dat dit alles niets te maken heeft met datgene wat in variété’s gebeurt, daar treden pseudo telepathen op, die werken met trucs, sterke opmerkingsgave, spierlezen, soms een code- systeem. Het is. natuurlijk niet uitgesloten, dat er onder hen ook telepathisch gevoeligen deelde het gerechtsgebouw en kwam zij haar slachtoffer tegen, vyas haar woede op deze getuige, dat zij haar weer te lijf ging, en haar tot bloedens toe in het gezicht verwondde. De mishan delde wist niet beter te doen dan terstond het paleis van justitie maar weer op te zoeken en opnieuw een klacht tegen haar belaagster in te dienen. FALENDE BIJZONDERE PREVENTIE. Gisteren heeft voor den politierechter te Zutphen een juffrouw uit Apeldoorn te recht gestaan wegens het feit dat zij haar buurvrouw mishandeld had. Het slachtoffer werd als getuige gehoord, waarna de po litierechter het vonnis op 14 dagen ge vangenisstraf bepaalde overeenkomstig den eisch van den officier. zijn, maar zeker kunnen zij dat op hun se ances niet tot uiting brengen; de ervaring heeft nl. geleerd, dat de para-normale be gaafdheid bij een bepaald persoon onder hevig is aan sterke eb en vloed, samenhan gend met de psychische structuur van het individu; als iemand dus maanden té voren voor bepaalde avonden seances uitschrijft, waar hij niet mag falen, spreekt het dat hij niet op zijn telepathische aanleg kan ver trouwen, maar met trucs moet werken. Spr. constateert nog dat het experimenteel labo ratoriumonderzoek heeft uitgewezen, dat de telepathische verschijnselen het best optre den bij bewustzijnsverlaging auto-hyp- nose van de proefpersoon, in trance dus. Intusschen mag geconstateerd, dat telepa thische verschijnselen zich niet alleen in het laboratorium voordoen, doch ook in het da- gelijksch leven; de spontane telepathie is inderdaad zeer frequent. Daarna vertelde spr. iets over de helder ziendheid, een verschijnsel dat door den Amerikaanschen psycholoog Rine in 1933 aan de Duke Universiteit zeer breed -met studenten is onderzocht. Deze nam met 6 studenten 100.000 proeven, waarvan 50.000 op het gebied van gedachtenoverbrenging, waarbij de ontvanger l’/2 K.M. van den af zender verwijderd was; al deze studenten hadden steeds een surplus. Nu werden proe ven op een andere wijze met deze studenten genomen, de afzender trok wel een kaart, doch zag zelf niet welke die was, ze kwam in een envelop. Toch gaven de ontvangers ook nu een surplus boven de kansbereke ning. Hier is dus geen sprake van para normale beïnvloeding, doch hebben we te doen met het para-normale verschijnsel van de helderziendheid in de ruimte. Er is ook een helderziendheid in de tijd, de profetie. Zoowel de helderziendheid in tijd als in ruimte zullen we, wat de verklaring betreft, vermoedelijk moeten benaderen met Kant’s beschouwing, dat tijd en ruimte slechts aan schouwingsvormen van ’t menschelijk ken vermogen zijn, een beschouwing waarheen ook relativiteits- en quanten-theorie wijzen. Slechts als men zich vrij maakt van de klas sieke opvattingen van tijd en ruimte zal men kunnen begrijpen, dat er menschen kunnen zijn die dingen zien, welke nog niet gebeurd zijn. Deze helderziendheid openbaart zich vaak in de droom, in de slaap dus; wat be grijpelijk is, als men denkt aan de bewust zijnsverlaging waarbij ook de telepathische aanleg het best werkt. Spr. vertelt een zeer merkwaardig en gecontroleerd geval van een Italiaansch schermmeester, die een droom had dat hij als secondant een duel bijwoonde; bij zijn ontwaken schreef hij die droom* die groote indruk op hem had ge maakt, op met nauwkeurige beschrijving van de hem onbekende weg, welke hij volg de naar de duelplaats; eenige maanden later was hij inderdaad secondant bij een duel en de weg naar de plaats van het tref fen was volkomen gelijk aan die welke hij in z’n droom had gezien. Het is overigens wel begrijpelijk, dat latente para-normale aan leg zich eerst markant uit als door de slaap een verlaging van het bewustzijnsniveau is tot stand gebracht, dan immers gaan de remmen weg. Nu zijn er profetische droomen met vol ledige congruentie, dus waarin alles later precies uitkomt als men het gedroomd heeft, zooals bij dezen Italiaan, maar ook profe tische droomen met fragmentarische con gruentie. De Engelschman Dunne heeft naar deze laatste een uitvoerig onderzoek inge steld, en spr. zelf was zoo gelukkig in 1932 kennis te maken met ir. Kooy, die dit Dunne- effect sterk heeft, en sedert dat jaar, dus innen, maar droeg het ontvangen geld nooit af. In Haarlem zijn op deze wijze tien dok toren voor een totaal bedrag van f 1100. benadeeld. De verdachte verklaarde, dat hij eenige tijd geleden te Utrecht voor eenzelfde feit voQrwaardelijk was veroordeeld, met de be paling, dat hij vijfhonderd gulden aan bena deelden moest terugbetalen. Om aan het geld te komen heeft hij zijn practijken voort gezet, waarvan vooral in Friesland vele doktoren de dupe zijn geworden. Het O.M. eischte een jaar gev.straf. De verdediger bepleitte een gedeeltelijk voorwaardelijke straf. Uitspraak over veertien dagen. Voor het Natuurkundig Genootschap trad gisteravond in café Leeuwen op dr. W. H. C. Tenhaeff privaat-docent in de parapsy chologie aan de Utrechtsche universiteit, met het onderwerp „Inleiding in de para psychologie” (het wetenschappelijk onder zoek van zgn. occulte verschijnselen). Spr. wenscht eerst de plaats der para psychologie in het geheel van het mensche lijk weten te bepalen; zij is een der zijtakken der zielkunde. Met de laatste houdt de menschheid zich al eeuwen bezig, doch eerst na 1860 raakte men daarmee buiten het ge bied der filosofen en op dat van het experi ment. G. Th. Fechner is de eerste die zich bezig houdt met het experiment in de psy chologie; de zielkunde wordt dus nu een experimenteele wetenschap, er ontstaan psychologische laboratoria. Daar hield men zich aanvankelijk slechts bezig met de nor male volwassen mensch, doch allengs ont wikkelen zich aan deze boom zijtakken als daar zijn de dieren-, de kinder-, de puber- teits-psychologie, de psychologie der ge slachten, de psychologie van de abnorma- len(van de misdaad: Lombroso), de psy- van den scheppenden mensch. Een dTer takken nu is ook de psychologie der para-normale verschijnselen, als telepathie, helderziendheid, telekinesie en van de men schen, bij wie die verschijnselen zich heeten voor te doen. Pas na 1875 begint men deze verschijnselen en die personen systematisch te bestudeeren; de bakermat van dit syste matisch wetenschappelijk onderzoek ligt in Engeland; al schreef Kant dan ook reeds in het laatst van de 18e eeuw zijn „Traurne eines Geistersehers” (Swedenborg) en ver scheen Kerner’s „Die Seherin von Prévost” al in 1830, het systematisch bestudeeren van R.K. STAATSPARTIJ. In de vergadering van de afd. Leeuwar den van de R.K. staatspartij is o.a. oud- minister Marchant op de voorloopige can- didatenlijst voor de Tweede Kamer ge plaatst. De lijst is geregeld in samenwer king met de kieskringen Arnhem, Nijme gen, Overijssel, Drente, Groningen en Friesland. van wijlen Prins Hendrik. Onder deze foto zijn eveneens eenige door den overledene gesproken woorden weergegeven, gevat in 5 regels. Zij zijn echter in de uitgegeven boekjes 165 stuks geheel onlees baar gemaakt met Oost-Indischen inkt; 5 kinderen uit de hoogste klasse zijn den ge- heelen dag hiermede bezig geweest. Het voorbeeld, hoe zwart zij deze plek moes ten maken, werd gegeven door het hoofd der school den heer Kattenberg, die, zooals hij zélf verklaarde, kerkelijk tot de Geref. gemeente en politiek tot de S.G.P. behoort. De onleesbaar gemaakte passage luidt als volgt: „Bezoek van den Prins 26 Juni 1934 aan het klooster der Franciscanen te Rijkspostspaarbank. Opgave betreffende het kantoor der pos terijen te Sneek. In den loop der maand December 1936 werd aan bovengenoemd kantoor op spaar bankboekjes ingelegd f 58000.04 en terugbetaald 42833.53 Derhalve meer ingelegd dan terugbetaald f 15.166.51 Het aantal nieuw uitgegeven boekjes be droeg 47. Aanwezig aan het bureau van politie, Martiniplein, en aldaar te bevragen op alle werkdagen, de navolgende voorwerpen, als gevonden gedeponeerd op 1014 Jan.: Kinderwant Handschoen damestasch Handschoen Dameshandschoen Heerenrijwiel Twee Portemonnaie’s. Aanwezig en te bevragen bij de navol gende ingezetenen, onderstaande voorwer pen, als gevonden aangegeven op 1014 Jan.: Tasch met ritssluiting, D. v. d. Ploeg, IJIsterkade 35; Beursje, Broodwinder, Sal- verdastraat 5; Vulpotloodje, L. Canrinus, Balthusstreekje 8; Rijwielbeïastingmerk, H. Seinen, Looxmastraat 38; Taschje met geld, J. Heeringa, Goënga; Mesje, F. Doodkorte, Willemstraat 16; Papieren zakje met inhoud, J. Visscher, Schaap- marktplein 15Paar handschoenen, L. Zijl- stra, Westersingel 62; Paar handschoenen en Bruin bont, C. en A. Brennitnkmeijer; werken is ook een bevorderen van de: waarheid. Ik hoop nu, dat u allen, die hier op aarde zoo de waarheid hebt ge diend, eenmaal de waarheid moogt zien in het eeuwige licht.” Bedoelde uitspraak is de laatste van, Prins Hendrik, uitgesproken bij een be zoek aan het klooster, waar Pater Bor- romeus de Greve woonde. Algemeen wordt het door de ouders der kinderen betreurd, dat een blijvend herinneringsalbum op deze wijze ergerlijk is besmeurd. Bij een bezoek, dat wij bij verschillende ouders brachten, werden de albums getoond en men zeide ons: „wij hebben de albums maar gauw van de kinderen axgenomen, want de één probeerde nog harder dan de ander te ontdekken wat er nu wel stond, hetgeen meermalen tot conclusie’s leidde, waarover wij ‘ons schaamden”. Verschillende ouders betitelen het als een belediging van het Vorstenhuis. Een en ander is weer aan leiding tot kwesties tusschen ouders en schoolbestuur. Of deze kleinzieligheid geheel uitgegaan is van het hoofd der school of met mede weten van het bestuur geschiedde, konden wij niet vaststellen, aldus de N. R. Crt. Amersfoort» oudste inwoonster overleden. In den ouderdom van 101 jaar is in de stichting Zon en Schild overleden Amers- foorts oudste inwoonster, mevr, de wed. Woerden”, waarop1 volgt de^tspraak^.Uw' Wiss? va,n heupen. Zij had juist Zaterdag DE MANTELSNIJDER AANGEHOUDEN Rechercheurs van het Amsterdamsche hoofdbureau hebben in de Kalverstraat een 50-jarigen bedelaar aangehouden, die door zijn eigenaardig gedrag tegenover voorbij gangers de aandacht van de politieman-^ nen getrokken had. Bij zijnfouilleering werd hij in het bezit gevonden van een oud scheermes, hetgeen vermoedens deed rijzen, dat men te doen had met den ma niak, die er de laatste weken zijn werk van maakte jas of mantel van argelooze voorbijgangers stuk te snijden. De aange houdene zegt van niets te weten. TWEE FLESSCHENTREKKERS GEARRESTEERD. Een veehandelaar heeft Donderdagoch tend aan de gemeentepolitie te Zutphen meegedeeld, dat hij op de veemarkt aldaar twee koeien voor f 240 had gekocht, welke prijs naar zijn meening belangrijk beneden de waarde was. Even daarna bleek, dat deze koeien kort tevoren voor f 290 waren gekocht, doch niet betaald. Het is de politie gebleken, dat dit een flesschentrekkerstruc is, welke op onge veer gelijke wijze gisteren in Den Bosch en Vrijdag te Leeuwarden is toegepast. Volgens geruchten zou dit nog in tal van andere plaatsen in het land zijn ge beurd. De politie heeft in dit verband twee mannen, zekere van der S. uit Bo- .venkerk en Ch. uit Waverveen bij Vinke- veen, gearresteerd. 19 3 13 13 H ■"I NIEUWE SNEEKER COURANT llll Ct. p. .p. jol ct. ct. ct. dik llll GEVONDFN VOORWERPEN. V 7 n q ripn loptriin unn HU iaat ■ziilinn

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1937 | | pagina 1