DOUWE EGBERTS
Paaschbonbons
firma JOHs. TROMP Sneek
Nn. 46 Eerste BW
KIEZEBRINK Co
TABAK
EEN
Ollicleel Orgaan der Oemeeole Sneek.
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
Zaterdag 13 Maart 1937.
Hoofdpijn, Kiespijn,
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
melange
PUROL
MMMUT MEEKER OOURAMT m VYMBRITSERAOEEL
Jaargang
Als we alle blikjes
=VERO=
met 50 Sigaartjes
voor een gulden
uit Jle deelen
der wereld in
DINSDAGS
NIEUWSTIJDINGEN.
128
en
P IJ P T A B’A K
ERVARING
I N
1
KLEINZAND 5—7
- TELEFOON 2200
Bureau:
SNEEK
Advent-Gemeente. Vergaderzaal De Boer.
Zaterdag 3.003.30. Bijbelbespreking.
3.304.30. Prediking.
Ruwe Huid
Ruwe Handen
Ruwe Lippen
©nomen te worden,
met dankzegging.
r
1
t
Voor 'leder pakje D.E. zijn tabaks
soorten aangevoerd uit alle wind
streken. Iedere soort heeft haar
eigen taak in de D.E.-melange,
die berust op een ervaring van
bijna twee eeuwen. U proeft de
speciale zora, die aan D.E. Echte
Friesche Heeren-Baai wordt
besteed!
ANNO
1753
FRIESCHE HEEREN-BAAI
Abonnement: per jaar 2.50, fr. p.
post 3.60.
Advertentiën: 9 ct. p. regel.
Ingezonden mededeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
dat men zich nu niet kan indenken, dat
zoo iets kon plaats vinden. Ontzettende
tooneelen speelden zich af; een nauwkeu
rig onderzoek kon in zeer vele gevallen niet
worden ingesteld; waren er die zich be
klaagden, dat zij ten onrechte werden be
schuldigd, dan kregen zij ten antwoord:
„Wees blij, dat ge dan voor de waarheid
moogt lijden”.
Deze vervolgingen duurden voort, tot de
Reformatie kwam. Meen nu niet, dat zij
nu niet meer plaats vinden; het gaat niet
zoo openlijk, doch tal van plaatsen zijn aan
te wijzen, waar nog het bloed stroomt of
de gevangenissen gevuld worden door de
genen, die Christus in oprechtheid wil
len volgen.
Dit alles mag ons geen verwondering
baren; Gods Woord toont in Openbaringen
en in. het boek Daniël duidelijk aan, dat
dit alles zoo moet gaan. Wat voorheen
de politieke macht was, is nu de geeste
lijke macht geworden. Aan tal van kentee-
kenen kunnen wij onderkennen welke macht
dit is. Nu kan worden opgemerkt, dat
thans op velerlei wijze weer een strijd
heerscht om de macht en wie de eindover
winnaar zal worden, is naar den mensch
gesproken niet zeer moeilijk. Tegen de in
dividueels aanhangers van deze macht
moge men geen bezwaar hebben, het
systeem is gevaarlijk en kan dus niet wor
den geaccepteerd. Het gaat niet om God
en Zijn gebod, doch om eigen eer en
macht. En overal komt de politieke macht
terug van haar zelfstandigheid en werpt
zij zich weer in de armen van die macht,
die men zegt te bestrijden.
Spr. geeft nu een aantal lichtbeelden,
o.a. het lijden van Christus, de steeniging
van Stefanus, martelaren in de arena te
Rome, 'de catacomben, de dood van Bo-
nifacius te Dokkum, Johannes Huss, zijn
dood in 1414 op den brandstapel, Hierony-
De volksvertegenwoordiging moet dan
worden samengesteld door die leden van
de ontworpen economische, Indische en
andere raden en directoria.
De voorgestelde structuur geeft eener-
zijds de overheid de macht ook werkelijk te
regeeren, maar zet haar aan de andere
kant „op de wip”. De Kroon, de Minister-
President zelf, alsmede de volksvertegen
woordiging kunnen een referendum doen
ui'tschnjven in zake belangrijke kwesties
van regeeringsbeleid. Nader zal nog uitge
werkt worden wie aan deze stemming deel
zullen kunnen nemen en op welke wijze dit
in zijn werk moet gaan.
Wat de pers betreft werd door spreker
de vrijheid van drukpers noodzakelijk ge
acht, echter met dien verstande, dat er
een verbod van publicatie van al datgene
moet zijn, dat in strijd met 'si lands belang
die we afgeleverd hebben bij-
elkaar hadden, dan zou dat niet
een heuvel zijn, maar een berg,
waarmede we maar zeggen wil
len, dat voor z’n geld dat sigaartje
goed moet zijn, omdat zoo
niet, dit groote succes uit
gesloten zou zijn geweest.
Wij bevelen dit populaire arti
kel dan ook opnieuw met vrij
moedigheid aan.
Voor wederverkoopers bij
tromp, Sneek
waar meerdere courante, popu
laire en nieuwe artikelen ver
krijgbaar zijn.
ten. De Staatswetenscha]
rechtswetenschap geworc
het stelsel van „laisser aller”, dat oor
spronkelijk door Adam Smith uitsluitend
economisch bedoeld was, doch later ook
op het staatkundig leven werd overge
bracht. Een J ellinek heeft in 1900 nog] niet
met dit axioma kunnen breken. Maar lang
zaam maar zeker komt het gevoel naar
boven, want meer dan een gevoel is het
niet, dat de staat nog wel iets anders is
als een zuivere „rechtsvereeniging” (Thor-
becke). Men plakt er nu een sociale zijde
aan vast (Rehms in 1907 en Menzei in
1916).
Wel is waar beduidt dit een eerste be-
vrijding der staatswetenschap van de ab
stracte ^rechtswetenschap, maar eenig be
grip omtrent het 'wezen van den Staat
is nog zelfs tot in onze dagen ver te zoe
ken. (Zie programma's van onze politieke
partijen, die spreken over liberale en an
dere staten).
Wil men nu met werkelijk goed gefun
deerde voorstellen komen en wil men niet
met min of meer goed of slecht bedoelde
leuzen of gemeenplaatsen komen aandra
gen, maar wil men met kennis en begrip
aan het Nederlandsche staatkundig en eco
nomisch leven weer een basis geven, dan
is het in de allereerste plaats noodzake
lijk, dat wij ons er goed rekenschap van
geven wat nu feitelijk de Staat is.
De staat moet begrepen worden. Is dit
niet meer het geval, dan is elke staat van
samenleving geen staat meer, maar wordt
pen chaos. De staat is toch de doorloo-
pende zelfordening der samenleving van
een veelheid van menschen tot een zedelijke
eenheid. Dit is geen definitie, maar ,de
staat openbaart zich werkelijk op deze
wijze aan ons. Spreker toont dan het wan
begrip aan, dat spreekt uit de steriotiepe
vragen of de staat als doel gezien wordt
en of men dus den totalitairen staat na->
streeft. Een gedeelde staat komt niet voor.
Hierna ontwikkelde spreker het over
heidsbegrip. De overheid heeft het recht
en derhalve de plicht den algemeenen wil
te handhaven en hier vorm aan te geven.
De algemeene wil moet echter niet worden
gezien als „volonté générale” van Rous
seau, welke laatste ‘deze algemeene wil
zag als een optelsom van alle willen, waar
uit dan, aangezien alle willen niet te grij
pen zijn, het tegenwoordige stelsel van de
-helft plus één is voortgekomen. De
algemeene wil wordt door spreker echter
gezien als proces, gepersonifieerd in de
overheid. Hoe beter een overheid, des te
beter zal d.e algemeene wil tot uiting ko
men.
Als grondgedachte van de door spreker
ontwikkelde nieuwe staatkundige structuur
werd ontwikkeld, dat de overheid, als hand
haafster van het recht, d.i. den algemeenen
wil, slechts indirecte maatregelen mag
toepassen, terwijl pas bij overtreding tot
directe moet worden overgegaan. Eigen
ontwikkeling van het maatschappelijk le
ven en een directe rem op die plaatsen)
waar de algemeene wil met voeten ge-
treden zou kunnen worden.
Een tweede grondgedachte is: concentra
tie van verantwoordelijkheid en macht.
Want niet de massa is in staat, op welke
wijze dan ook te regeeren en ook zij', die
zich uitgevende voor staatslieden, het als
hun eenige plicht achten de begeerte der
massa te bevredigen kunnen niet als waar
lijke regeerders worden aangemerkt. (Zie
Frankrijk).
De door spreker ontwikkelde structuur
is een organische. Hij vroeg zich af, waar
voor de volksvertegenwoordiging indertijd
in het leven geroepen was en op welken
grond zij heden ten dage nog geldigheid
van bestaan heeft. Dit had zij en heeft zij
nog en wel als adviseerend en controlee-
rend lichaam. Haar moet derhalve een
adviseerende en een indirect controleeren-
de bevoegdheid gegeven worden, niet ech
ter de macht om mee te regeeren.
maar waaraan ©en vorm gegeven moet
worden, die de Nederlandsche mentaliteit
en het historisch gegroeide recht doet we
dervaren. Spreker wees er op, dat men bij
nadere overdenking van het door hem,
behandelde zal zien, dat hij het maatschap
pelijk leven zichzelf heeft doen ontwikke
len tot staat, tot een werkelijke samenle
ving, tot zedélijke eenheid. Nogmaals wees
spreker er op, dat slechts werkelijk rede
lijke voorstellen gedaan kunnen worden,
indien het staatkundig, economisch
maatschappelijk leven werkelijk begrepen
wordt. Het individu, de groep, een volk,
een s'taat, die niet meer met begrip durft,
kan of wil leven, is ten doode opgeschre-
ven.
Spreker wees er op, dat de Ned. Ver-
eeniging tot Studie van den Staat die men
schen wilde bereiken «n tot zijn gelederen
OUDE VROUW BIJ BRAND NOG
JUIST GERED.
In de Herculesstraat in Haarlem-Noord
woont, vertelt „Het Volk”, alleen in een
huisje de 76-jarige weduwe Van S. D©
vrouw lijdt aan aderverkalking en is totaal
hulpeloos. Zij wordt eenige malen per dag
verzorgd door mejuffrouw M., die aan de
overzijde van de straat woont. Deze was
Dinsdagmiddag om half twee nog bij haar
geweest. Zij lag toen op de divan, in d©
nabijheid van de kachel. Om half vier za-.
gen de omwonenden plotseling rook en
vlammen uit de woning komen. Toen men
hulp wilde bieden, vond men alle deui’en
echter gesloten zoowel aan de voor- als
aan de achterzijde van het huis. Eén der
buren, de heer Westerman, die het groote
gevaar waarin de vrouw verkeerde inzag,
heeft een deur ingetrapt,, waarna hij zich
naar de kamer, waar de vrouw lag, spoed
de.
De aanblik was tragisch. De hulpelooze
vrouw lag op de fel-brandende divan en
het vuur had ook reeds haar kleeren aan
getast. Het hoofdhaar was geheel .ver
schroeid.
Het eerste werk van de buren was d©
vlammen te doven en de vrouw naar een
andere kamer te brengen. Het vuur had
meubelen en huisraad reeds flink aange
tast.
Men slaagde er in de vlammen tedooven,
zoodat de brandweer, die inmiddels was
aangekomen, slechts voor de nablussching
behoefde te zorgen.
Een dokter heeft de brandwonden van
de oude vrouw, wier toestand zich aanvan
kelijk ernstig Éet aanzien, voorloopig ver
bonden, waarna zij per auto naar het St.
Elisabethsgasthuis is vervoerd en ter ver
pleging opgenomen. Haar toestand bleek
later op de dag niet levensgevaarlijk te zijn.
is, d.w.z. niet alleen met het staatkundig
en economisch-, maar ook met het gees
telijke- en zedelijke belang. Derhalve zal
preventieve controle op de drukpers al
leen als strafmaatregel noodzakelijk zijn,
echter niet opgedrongen door de aan de
macht zijnde overheid, maar eventueel door
den Nederlandschen rechter, die dan weer
de Kamer voor de pers als adviseur aan
zijn zijde kan krijgen. Deze geheels kwestie
wordt op het oogenblik echter pog uitge
werkt.
Wat onze buitenlandsche politiek betreft
werd nog gewezen op de noodzakelijkheid
van een krachtige medewerking om te ko
men tot herziening van de bepalingen vaq
het Verdrag van Versailles, tot een interna
tionaal- Westersch plan tot beheersching der
conjunctuur bij onderling zoo vrij moge-
lijken handel en ten aanzien der grond-
stoffenverdeeling alsmede tot medewerking
aan een hecht front tegen het binnendrin
gen van het bolsjewisme en het Aziatisch
imperialisme m Europa.
Aan het einde van zijn voordracht merkte
-spreker op, dat het staatkundig leven en
daarom de hiervoor passende staatkundige
structuur zich in deze richting zal moe
ten ontwikkelen, waarbij zekere overgangs
stadia onvermijdelijk zullen blijken te zijn.
In de bêhandelde voorstellen is verwezen
lijkt het autoritair regime, dat niet alleen
moet komen, maar ook onafwendbaar komt,
«3 JAREN
wwnsehte over te halen, geheel, en dit
werd onderstreept, buiten de partijstrijd
om, die dit inzien. Hij en zijn geestverwan
ten zijn bereid met een ieder, die voor
deze vraagstukken interesse heeft, in per
soonlijk contact te treden.
Spreker eindigde met een oproep aan
hen, die toch oiüierroepelijk het einde van
de Westersche cultuur in het algemeen, en
een zwarte toekomst voor ons volk in het
bijzonder zien, en wel met een woord van
hun voorganger, den pessimist bij uitne
mendheid, n.l. Spengler, die zelf zijn vol
gelingen opriep, hoewel dan volgens hem
de ondergang in zicht was, tot het laatste
toe te vechten. De leden van de genoemde
vereeniging kunnen zich echter in geen
enkel opzicht hiermede solidair verklaren,
aangezien er heden ten dage nog men
schen zijn, die de gevaren zien, de impasse
begrijpen, en daarmede ook in staat zijn,
de oplossing te brengen.
Tijdens de pauze werden eenige schrif
telijke en mondelinge vragen gesteld, die
de heer Sleeswijk uitvoerig beantwoordde
vóór hij zijn rede vervolgde. In zijn ant
woord op één dezer vragen betoogde hij,
dat het thans niet mogelijk is zijn stem
bij de verkiezingen veilig te stellen, en dat
het onverschillig is op welke politieke partij
men z’n stem uitbrengt, daar de zaak! toch
onherroepelijk vastloopt.
Na het beëindigen van rijp rede deelde
hij, naar aanleiding van een vraag door
den heer Wouda gesteld, iets mede over
de oprichting van de Vereeniging tot Stu
die van den Staat, en over do wijze waarop
deze is ingericht en werkt, waarbij hij in
't bijzonder stilstond bij de Moedervereeni-
ging, bedoeld als een kern, die absoluut
zuiver gehouden moet worden. Voorts be
toogde hij nogmaals dat de vereeniging
zich absoluut buiten de politieke strijd
houdt, omdat zij niet de zooveelste partij
wenscht te worden, en een dergelijk par
tijkiezen absoluut verwatering tot ge
volg zou hebben, zooals ook bij Nationaal
Herstel is geschied.
Na deze uiteenzetting bracht de heer
Wouda den spreker dank voor zijp moeite,
waarna hij de vergadering sloot.
GODSDIENSTVERVOLGINGEN UIT
HET VERLEDEN EN IN
DE TOEKOMST.
Woensdagavond sprak de heer A.
Schmutzler in zaal de Boer over boven
staand onderwerp.
Na opening met gebed wees spr. er op,
dat zoolang er menschen op aarde zijn, er
strijd is tusschen licht en duister. Satan
heeft de twistappel in den hof van Eden
geworpenal spoedig zien we een vree-
selijke uitbarsting tusschen de beide eer
ste broeders. De kerk is vervolgd en was
het niet, dat zulks van buiten plaats' vond,
dan was er innerlijk twist, waardoor weer
strijd ontbrandde. Zoo ging het voor de
komst van Christus; met Zijn komst in de
wereld is de satan 'in zijn activiteit niet
verzwakt, maar is het hem zelfs gelukt den
Zoon des Menschen door haat en nijd aan
het smadelijke kruishout te doen nagelen.
In het Mattheus-evangelie geeft Jezus
Zijn volgelingen al reeds een voorzegging,
dat als de menschen den Zone Gods heb
ben vervolgd, zij het Zijn discipelen niet
zullen besparen. Dat geschiedde gelijk
alle vervolgingen een achtergrond hebben
om den naam van Christus.
Deze vervolgingen beginnen al spoedig
na het uitstorten van den Heiljgen Geest
op het Pinksterfeest. De gemeente te Jeru
zalem verliest al dra een harer leiders; Sau-
lus van Tarsen blaast dreiging en moord
tegen de volgelingen van Jezus. Dit mag
verbazing wekken, maar het is de oude
strijd tusschen het licht en de duisternis,
welke laatste het eerste niet kan verdragen.
Ondanks de vervolgingen breidt de ge
meente van Jezus Christus zich uit; Nero,
Vespasianus, Diocletianus verkrijgen in de
geschiedenis der christelijke gemeente een
vreeselijke klank. Duizenden en tienduizen
den moesten hun leven laten onder ommen -
schelijke wreedheden; vreeselijk folteringen
werden op de discipelen toegepast. En
waarom? Streefden de christenen naar de
staatsmacht? Zij verzetten zich niet met
geweld tegen de bedreiging van hun leven;
hun verzet was slechts hierin gelegen, dat
zij zich lieten slachten in de arena’s en zich
lieten verbranden in de tuinen van Nero.
Letten we nu op wat zich in onze tegen
woordige tijd voordoet, dan merken we
dat in Rusland een vreeselijke vervolging
woedt; Spanje en Mexico blijven daarbij
niet achter. Helaas moet erkend, dat de
heerschende kerken in die landen niet zoo
geleefd hebben in overeenstemming met de
eisch van Jezus Christus, waardoor deze
verdrukkingen zooal niet te rechtvaardigen,
dan toch wel te verstaan zijn. O zeker,
er waren ook in deze landen gunstig© uit
zonderingen, doch de heerschende machten
konden een dergelijk optreden niet tole-
reeren, waarom deze personen of naar Si
berië verbannen, of in de gevangenissen
werden geworpen. Geen wonder dan ook,
dat de wereld aan zoo’n christendom geen
lust had en het zoo spoedig zulks moge
lijk was vervolgde en vernietigen wilde.
Ook de duistere middeleeuwen hebben
tal van donkere bladzijden, waarop vreese
lijke en gruwelijke vervolgingen vermeld
staan. Spr. citeert een uitdrukking van
Dostojewski pit „De gebroeders Karama-
zow”, waarin deze wijst op de zucht om te
heerschen inplaats van als Jezus te dienen.
„Wij dienen den vorst aezer eeuw, en
verkiezen het zwaard der Caesaren”.
Meer dan 10 millioen slachtoffers vielen
in deze donkere tijden. Niet alleen werden
er duizenden gedood; het verblijf in de ge
vangenissen, waarin velen voor hun leven
werden opgesloten, was zoo afschuwelijk,
DE NIEUWE STAATKUNDIGE
STRUCTUUR..
Over bovenstaand onderwérp sprak de
heer E. A. Sleeswijk uit Den Haag, Dins
dagavond in de bovenzaal van jiet café
„Onder de Linden” in een vergadering,
die belegd was door de Vereeniging tot
Studie van den Staat.
De voorzitter,, de heer N. J. Wouda,
kon slechts weinig belangstellenden ver
welkomen, maar sprpk de hoop uit, dat de
qualiteit beter zou zijn dan de quantiteit.
Vervolgens sprak hij een kort inleidend
woord, waarna hij liet woord gaf aan den
heer Sleeswijk.
Deze was zoo bereidwillig een uittreksel
uit zijn uitvoerig betoog aan de Pers te
verstrekken, wat wij hieronder laten volgen.
Spreker schetst ons allereerst de wijze,
waarop de staat zich aan ons openbaart.
De wetenschap is in deze te kort gescho-
ap is tot abstracte
'den, gebaseerd op
«er aller”, dat oor-
Onze Pindas zijn versch
en lekker!
Boerenjongensbonbons en
Monteeariobonbons van de
Heer, 2 ons voor 1 kwartje.
mus van Praag, Savonarola, een folter
kamer, auto-da-fé, uittocht der Walden-
zen, Luther voor den Rijksdag te Worms,
twee bloedgetuigen op den brandstapel te
Brussel, Zwingli’s dood, zitting van den
Spaanschen 'Bloedraad De Coligny, de
Bloedbruiloft te Parijs, Catharina de Me
dici, een verboden godsdienstoefening door
soldaten verstoord, Gustaaf Adolf, vertrek
van verdreven Tirolers naar Duitschland;
zendelingengraf in Afrika; slachtoffers jn
Rusland.
Geeft dit alles te zien, wat d© gemeente
van Jezus Christus heeft moeten lijden, ook
ons zal het lijden niet gespaard blijven.
Geve God, dat wij bereid zijn met Chris
tus smaadheid te lijden, om daarna in Zijn
heerlijkheid opgi
Spr. eindigde
32.
b
’W
ai
gei
itku
I
1
I
!t
r
i-
Doos 30 cent.
Bij Apoth. en Drogist
NIEUWE STEÈKEE COURANT
nen te verdrijven is een Mljnhordt’s Poeder.
Per stuk 8 ct.doos 45 ct. Bij Uw Drogist.
van de Heer, ho© is ’t mogelijk,
2 on* voor 1 kwartje.
IJscola's en Tjoklatreepen 5 rent
Van Melle's half ponds pakjes Amster-
damsche Mixed [biscuits] of gebnksorteoring
(banket) voor een kwartje.
Koffie en Thee van Niemeijer alle soorten.
Van Melle's Wintermelange per half pond
een kwartje.
Tonnetna's Italiano 16 ct. per ons
King Pepermunt 18 ct. per ons
10 ct. per rol
In verschillende smaken Verkade’s Oto-
Toffee, per half pond 1 kwartje.
Verkade’s Gemengde Biscuits
per halfpond 28 ct.
Verkade’s Ping pong 22j/s ct.
Verkade’s Knappertjes 17^ ct.
Opgericht 1901.
Speciaal adres voor Wederverkoopers.
