s. s. s.
Eerste Blad
Officieel Orgaan der Gemeente Sneek.
firma JOBs. TROMP
n
No. 4
ültqaveKIEZEBRINK Co Woensdag 13 October 1937.
54e Jaargang
DINSDAGS
KLE1NZAND 5—7
Bureau:
- TELEFOON 2200
SNEEK
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
30 ct per
2961
EEN MISVERSTAND.
(Zie advertentie.)
NIEUWSTIJDINGEN.
kwartier vertraging kon. de
2018
2670
2886
3040
2035
3088
MERKWAARDIG GEVAL BIJ BLOED
TRANSFUSIEDIENST.
van
van
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der redactie.)
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
Abonnement: per jaar 2.50, fr. p.
post 3.60,
Advertentiën: 9 ct. p. regel.
Ingezonden mededeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
boorn en
spreker.
Nader vernemen wij, dat van de hand van
den heer Kiès eerstdaags in brochure-vorm
zijn openbaar antwoord zal verschijnen aan
de commissie van den Partijraad.
WANDELTOCHTEN
afd. Sneek N.R.V.
De afdeeling Sneek der Ned. Rejsver-
eeniging organiseert 7 wandeltochten,
waarvan de eerste 17 October a.s. gehou
den wordt.
Men zie de adv. ia dit nr,
Een niet alledaagsche gebeurtenis heeft
de bloedtransfusiedienst van het St. Fran-
ciscus-gasthuis te Rotterdam Zaterdag
avond beleefd.
Men had namelijk aan het bureau San-
delingplein een boodschap afgegeven,
waarbij iemand werd verzocht zich voor
een bloedtransfusie te leenen, die een pa
tiënt het leven kon redden. In spanffiing
wachtte men op de komst van dezen per
soon, tot een politieagent kwam binnenloo-
pen met de mededeehng, dat de ontbodene
niet thuis was.
„Maar misschien kunt u mij gebruiken,”
voegde de politieman er aan toe.
De aanwezige dokter onderzocht onmid
dellijk den agent waarbij bleekj dat die
bloedgroep overeenkwam. Dus werd de
NOG AL GLAD
dat we niet ieder kunnen bekoren
met VERO, 50 Sigaartjes in een
luxe blikje voor f 1.en dat is maar
goed ook, omdat we ook graag wat
duurder verkoopen en met succes
trouwens, maar voor de talloozen
die rooken in den prijs van Vero,
is 't lang zoeken iets zóó goeds te
vinden.
Uw winkelier heeft ze bij de hand.
EngrosTROMP Sneek
Bekende naam.
Bekende zaak!
Gezellig
koopen is het in de zaak van
SMUK
waar de grootst mogelijke sorteering
voor Dames, Heeren en Kinderen
op overzichtelijke wijze is tentoon
gesteld.
DE NEDERLANDSE SCHILDERKUNST-
KALENDER
met 6 grote kleurenreproducties en
waarvan de prijs slechts 95 cent be
draagt, is vanaf heden verkrijgbaar
bij Boek- en Vulpenhandel
G. v. d. PIJPEKAMP, Kleinzand 2, Sneek.
Dit is een zeldzaam mooi geschenk
voor Uw buitenlandse verwanten en
kennissen en.... geen reclamekalender.
Het conflict in de S.D.A.P.
Naar men ons mededeelt heeft de hou
ding van de leiding der S.D.A.P. in het
Anct-Kiès, de oppositie aanleiding gege
ven tot het uitschrijven van een aantal ver
gaderingen in Friesland en wel Donderdag
a.s. in Heerenveen, Vrijdag in Leeuwarden
en Zaterdag in Sneek (men zie de adv. in
dit nr.) en „verder naar behoefte”.
Deze openbare vergaderingen zijn uitge-
schieven door den heer J. D. v. d. Mei te
Sexbierum, in samenwerking met bestuurs
leden van Heerenveen, Akkrum en Olde-
met den heer Paul Kiès als
Dezer dagen is in de woning van een
advocaat aan de Bernard Zweexskade te
Amsterdam een inbraak gepleegd, waarbij
twee zilveren kandelaars en twee zilveren
fruitsteLen werden gestolen. Een betrekke
lijk kleine buit dus, een weinig belangrijke
diefstal, wedce echter interessant is ge
worden door het feit dat twee leden van
het personeel hem eerst eenige dagen na
den dag' waarop hij werd gepleegd, ont
dekten, aldus de Crt. h. N. v. d. D.
Het dienstmeisje en de kinderjuffrouw
hadden wel gezien dat de zilveren Moo'r-
werpen op zekeren dag plotseling waren
verdwenen, doch de kinderjuffrouw ver
onderstelde dat het dienstmeisje de stuk
ken had weggenomen om ze te poetsen,
terwijl het dienstmeisje veronderstelde dat
„juf” ze voor den grap had weggenomen
om haar bang te maken. „Maar ze zal er
geen pret van hebben”, dacht de gedien
stige, „ik doe net alsof ik er niets van heb
bemerkt.”
In haar vermoeden dat de kinderjuf
frouw een grap "had bedacht, werd het
dienstmeisje nog gesterkt toen de juffrouw
haar een paar dagen later den raad gaf....
het zilver maar eens te poetsen, opdat
alles er netjes uit zou zien wanneer mijn
heer en mevrouw van de reis zouden terug
keer en.
Het dienstmeisje gaf geen antwoord,
maar vond ten slotte dat het maar eens
uit moest zijn met die flauwe grapjes
Toen bleek spoedig dat er van een grap
geen sprake was geweest. In een onbe
waakt oogenblik bleek een dief het huis
te zijn binnengeslopen en de kostbare voor
werpen te hebben gestolen. De justitie
dienst van het bureau aan het Leidsche-
plein zal thans pogen den dief te achter
halen.
on* o! in zeer fraaie luxe-doozen verpakt
KINDERZEGEN.
August Thiele te Rethem (Duitschland)
heeft zijn 38ste kind bij den burgerlij
ken stand aangegeven. Van de 38 kinde
ren, die in den loop van Thiele’s drie hu
welijken zijn geboren, leven er nog 34.
Er zijn op het oogenblik zestig kleinkinde
ren.
Rattenbestrijding.
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoek ik U het onderstaande
in Uw blad te willen opnemen, waarvoor
bij voorbaat ihijn dank.
Officiële en semi-ofticiele instanties gaan
opnieuw de strijd aanbande:^, tegen de rat
ten, een gespuis, dat vermoedelijk wel al
gemeen gevreesd zal zijn.
Wetenschappelijk komt meer en meer
vast te staan, dat er ongeveer evenveel rat
ten als mensen, zijn; wanneer dit als juist
wordt aangenomen, dan is het interessant
dit voor deze gemeente eens in cijfers te
belichten en dan kom ik tot het respecta
bele aantal van ruim ióooo ratten.
De wetenschap verder volgend, blijkt,
dat iedere rat per jaar voor f 2.50 aan
voedsel nodig heeft, hetgeen dus wil zeg
gen, dat ze hier ter stede jaarlijks voor een
kapitaal van f 40.000 verslinden! Op de
basis van f 10 per week, kunnen van dit
bedrag gedurende een jaar 80 gezinnen ge
steund worden!
Deze schrikbarende cijfers tonen aan,
dat de actie, welke op verschillende plaat
sen opnieuw wordt ondernomen, geen
overbodige is.
't Is algemeen bekend, dat, behalve het
overbrengen van gevreesde .ziekten, het
knaagvermogen dezer dieren zo berucht is,
dat, worden ze ergens aangetroffen, geen
middel wordt nagelaten, om ze onschade-
lijk te maken; dat ze b.v. van een Loden
waterleidingbuis een smulpartij maken,
weet vermoedelijk ieder, doch het lijkt mij
een topprestatie om, zoals ik in een boer
derij eens heb waargenomen, door een ste
nen vloer zich van beneden naar boven te
werken.
De slimheid van deze dieren overtreft
meermalen de wijsheid der mensen en zo
dotet zich dan ook de noodzakelijkheid
voor, om bij 't uitzetten van vergift, nu en
dan van methode te veranderen, aangezien
ze al heel spoedig tot de ontdekking ko
men, dat ze met vergift te doen hebben,,
waarna ze onderling, bewust of onbewust,
een waarschuwingssysteem in werking stel
len.
In de handel zijn er gelukkig uitste
kende middelen verkrijgbaar welke met
succes worden toegepast.
Dat de dieren ook door middel van gas
vergiftiging op zeer doeltreffende wijze on
schadelijk gemaakt kunnen worden, is ver
moedelijk nog weinig bekend.
Hiervoor wordt gebruikt het „Lepitgas”,
een Duits fabrikaat en hier te lande ver
krijgbaar, dat donkerbruin van kleur is, de
reuk van zwavelwaterstofgas heeft en veel
zwaarder dan de dampkringslucht is; het
is dus in alle opzichten goed waarneem
baar, vloeit bij 't uitstromen uit de „Le-
pitgaspatronen” gemakkelijk in de ratten
holen en neemt daar de plaats van de
dampkringslucht in.
VERZEKERINGMAATSCHAPPIJ
„DE PHILANTROOP”.
De Verzekeringdmaatschappij „De Phi-
lantroop” te Bolsward zal, naar de L. C.
meldt, worden verplaatst. Vanaf de op
richting voor ruim 50 jaar was de maat
schappij gevestigd te Bolsward, eerst in
de Jongemastraat, later in het gebouw in
de Broerestraat. Deze verplaatsing betee-
kent voor de stad een verlies van een der
tigtal inwoners.
Voor een paar jaar terug werd de bran
che levensverzekering overgenomen door
de Vesta te Arnhem en ging een deel van
het personeel mede naar Arnhem. Het
resteerende deel van de „Philantroop”
wordt nu overgebracht naar Rotterdam,
met ingang van 1. Januari a.s.
transfusie verricht en het leven van een pa
tiënt gered.
Die agent keerde naar bat bureau terug
en verrichtte zijn dienst alsof er niets ge
beurd was. Maar de bloedtransfusie dienst
heeft den naam W. Sytsma in dankbare
herinnering in zijn boeken genoteerd.
ZAKKENROLLERS AAN
HET WERK.
De groote warenhuizen in de Residentie;
vormen voor zakkenrollers een dankbaar
operatieterrein. Bijna dagelijks wordt bij
de Haagsche politie aangifte gedaan
gevallen, waarin winkelende dames
hun handtaschjes worden beroofd.
Zaterdagavond hadden de roovers een
bijzonder groot succes. In een groot mode-
Kuipers, L. H. Sigarenmag., Oos-
terdijk 60; doorhalen: 60; daarvoor
in de plaats zetten 24.
O lij L. v. d. Weij, Joh., Aanne
mer», Leeuwarderweg 54; doorha
len: 54; daarvoor in de plaats zet
ten: 22.
Postma’s Assurantiekantoor, Wes-
tersingel 33; doorhalen: Westersin-
MELKERS CURSUS.
OUDEMIRDUM. Het einddiploma van
de meikerscursus vanwege de Friesche Mij.
van Landbouw, ten huize van den heer K.
Visser gehouden, verwiervenJ. op de
Hoek 182 punten, B. Mous 173 p., R.
Monkelbaan 172 p., A. Monkelbaan 172
p., G. Albada 172 p. en J. Smits 165 p.
Cursusleider was de heer K. Visser.
P. LYKLEMA. f
Vorige week is de heer P. Lyklema,
hoofd der Chr. school te Waddinxveen,
terwijl hij van huis was om enkele ouders
te bezoeken, plotseling overleden. Hij was
Fries van geboorte en werd 54 jaar oud.
Vóór hij te Waddinxveen in 1921 de lei
ding der Chr. school op zich nam, was hij
onderwijzer te Woudsend en te Montfoort
en hoofd te Hoogeveen-Noord en te
Ameide.
magazijn rolden zij een handtaschje van
een dame, inhoudende een portefeuille met
150 gulden aan bankpapier, een porte
monnaie met pl.m. 6 gulden en een pas
poort. In een ander groot magazijn werd
een dame beroofd van haar portemon-
naie, inhoudende een bedrag van 24.50
gulden, die zij in een mantelzak had ge
borgen, terwijl een andere dame in het
zelfde magazijn eveneens plotseling haar
portemonnaie miste. In dit geval bedroeg
de buit der zakkenrollers slechts 1.25 gul
den. Nog een derde dame vervoegde zich
in de loop van deze avond bij de politie.
Zij was, terwijl zij rustig in de binnenstad
liep te wandelen, tot de ontdekking geko
men, dat haar portemonnaie met 13 gulden
was verdwenen.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Zaterdagmiddag is op den onbewaakten
overweg op de spoorlijn VlodropRoer
mond onder de gemeente MelikHercken-
bosch door den personentrein die 12.44
te Roermond moet aankomen, de 34-jarige
F. Baars, uit Herckenbosch, boschwachter
bij de staatsbo’sschen aldaar, die op zijïl
motorrijwiel reed, aangerden en op slag
gedood.
Het slachtoffer, dat belast was met de
controle over de bosschen ter plaatse en
daar goed bekend is, is door den trein on
geveer 80 meter meegesleurd. Het motor
rijwiel lag over ongeveer 100 meter langs
de spoorbaan in stukken langs den weg.
Het uitzicht ter plaatse was ruim (Vol
doende.
Met een kwartier vertraging kon de
trein naar Roermond vertrekken. Het stof
felijk overschot is later naar het zieken
huis te Roermond gebracht. Het slacht
offer was gehuwd; hij had geen kinderen.
DE BLAUWE ZAND-AFFAIRE.
De Raadkamer der Amsterdamsche
rechtbank heeft een beschikking gegeven
in zake het bezwaarschrift, door ir. A. A.
Mussert, leider van de N.S.B. ingesteld te
gen de tegen hem uitgebrachte dagvaar
ding, waarbij hij jVerd opgeroepen om
zich ter openbare zitting te verantwoorden
wegens mishandeling, die door hem bij
het bekende incident op het Blauwe Zand
te Amsterdam zou zijn gepleegd.
Dfe Raadkamer achtte het verweer van
ir. Mussert gegrond en was van meaning;
dat hier sprake was van noodweer, zoadat
de rechtbank ir. Mussert buiten vervolging
stelde.
De Officier van Justitie is tegen deze
beslissing van de Raadkamer in hooger
beroep gegaan bij het Gerechtshof.
Blijft deze beslissing ook voor ’t hof
gehandhaafd, dan zal ir. Mussert dus niet
voor de rechtbank terecht staan.
Op initiatief van den Burgemeester hebben
ondergetekenden, vertegenwoordigende ver
schillende levensrichtingen in de burgerij, zich
onder de naam van S. S. S. „Stoffelijke Steun
Sneek”, gevormd tot een Commissie voor
Maatschappelijke Hulp.
De langdurige ontreddering van het economi
sche leven maakt, zowel voor de zgn. klein'
zelfstandigen, als voor de werkloze arbeiders,
de strijd om het bestaan voortdurend moeilij
ken De Overheidsmaatregelen, Kerkelijke en
particuliere hulp zijn ternauwernood toereikend
om een verder zinken naar de grens der ar
moede voor betrokkenen te keren.
S. S. S. wil dan ook ook alle krachten in de
gemeente mobiliseren om de dreigende armoede
te bestrijden.
S. S. S. vraagt daartoe slechts van U, hetgeen
voor U geen waarde of betekenis meer heeft.
Het vraagt oud papier, lompen, waardeloze
metalen, gedragen kleding en schoeisel in welke
staat ook, en afgedankte meubelstukken.
Massale medewerking op dit gebied werpt
verrassende resultaten af.
Wat voor U waardeloze rommel is, zal op
deze wijze, door de massa, een belangrijke fi
nanciële bate opleveren.
De opgehaalde kleding, schoenen, dekens en
meubelstukken worden bruikbaar gemaakt voor
degenen die daaraan behoefte hebben.
Deze ophaaldienst kan van belangrijke bete
kenis worden, wanneer alle ingezetenen mede
werking verlenen.
Hetgeen anders economisch verloren gaat,
kan op deze wijze dienstbaar gemaakt worden
aan de belangen der gemeenschap.
Het personeel van onze afhaaldienst komt
regelmatig, iedere week, bij U aan.
Het Secretariaat van S. S. S. is gevestigd ten
kantore der Gemeente Arbeidsbeurs en is tele
fonisch te bereiken onder nummer 2232.
Een telefoontje, en wij verlossen U van het
geen gij missen wilt
Wij doen een dringend beroep op de burgerij
om dit plan te doen slagen.
Gij dient daarmede de belangen van de min
derbedeelden.
Geeft onze ophaaldienst wat Gij te missen
Aebt. Alles heeft voor ons waarde.
Een aantal oude couranten, hoe gering in
aantal ook, is welkom.
W(j verzamelen alles.
De Commissie S. S. S.:
L. POPP1NGA, Voorzitter.
A. DE VRIES, Secretaris.
J. v. d. MEULEN, Penningmeester.
F. MATAK FONTEIN.
H. S. v. d. MEER.
S. R. P1ERSMA.
M. v. d. PIJPEKAMP—SCHURINK.
H. A. URBAN—DE VRIES.
R. v. d. VELDE.
T. VERWER—WAJER.
G. VROLIJK Hzn.
J. DE WILDE.
A. ZANDSTRA.
De actie van S. S. S. (Stoffelijke Steun Sneek)
wordt door ondergeteekenden hartelijk aanbe
volen:
J. VAN GALKOM, Pastoor en Deken.
C. HEIJMANS, Isr. Godsdienstleraar.
Ds. H. MESDAG, Doopsgezind Predikant.
A. STAPERSMA, Adjudante Leger des Heils.
Ds. H. STEENHUIS, Geref. Predikant.
Ds. H. VELDKAMP, Geref. Predikant.
Ds. H. VISSER, Bapt. Predikant.
Dr. H. DE VOS, Ned. Herv. Predikant.
Ds. J. R. WOLFENSBERGER,
Ned. Herv. Predikant.
Het gasontwikkelend poeder wordt ge
leverd in kartonnen hulzen in was ge
drenkt en aan de bovenzijde voorzien van
twee lontjes, het geheel „patroon” ge
naamd. Voor het gebruik der patronen
worden gasapparaten genomen welke be
staan uit stalen kokertjes met los deksel
en mondstuk.
Reeds na een paar seconden begint het
gas uit het naar beneden gericht mond
stuk uit te vloeien en kan dit in de ratten
gang worden geplaatst.
Zodra wordt geconstateerd diat de haard
met de toegangen is gevuld met gas, kan
het apparaat in een ander hol worden ge
plaatst de brandduur der patronen is
van 3035 minuten.
Dit is in ’t kort de gang van zaken.
Het resultaat moet uitstekend zijn en
een tussen de huizen gelegen terrein van-
200 x 50 M., waar ongeveer 300 kippen
worden gehouden, werd met dit gas to
taal ontrat, hoewel het door deze gei
vreesde indringers geheel ondergraver^
was.
Men is nog bezig te onderzoeken, of
het „Lepitgas” ook onder bewoonde per
celen of in rioolaansluitingen kan worden
gebruikt, doch voor open terreinen moet
het een zeer doeltreffend middel zijn.
Hoogachtend,
M. SCHRIEMER.
Sneek, October 1937.
DE BEUL VAN BATAVIA
OVERLEDEN.
Bapa Tere, de beul van Batavia, is op
60-jarigen leeftijd gestorven.
Zijn laatste slachtoffer was de Inlander
Abdoel Gani, die in 1933 wegens moord
op mevrouw R., na in hooger beroep te
zijn gegaan, tot de doodstraf werd ver
oordeeld.
Na dien tijd rustte Bapa Tere op zijn
lauweren en schoof het eene pijpje opium
na het andere.
Bij het besluit van den resident van Ba
tavia werd Bapa Tere op 22 September
1921 benoemd tot scherprechter, nadat
hij in 1918 reeds was aangesteld tot beuls
knecht onder den toenmaligen beul Peser,
een ouden vriend van den overledene. Te
voren was hij visscher van zijn beroep ge
weest.
DE KONINGIN HERSTELD.
Zaterdagavond werd ten paleize het Loo
een gala-avond gehouden, waaraan een
veertig gasten hebben deelgenomen. Tot
hen behoorde o.a. hertog Adolf Friedrich
von Mecklenburg-Schwerin met zijn ge
malin en dochter en de neer Von bmow-
StoLe.
De Koningin, die van haar griepaanval
was genezen, was een groot gedeelte van
den avond te midden barer gaster».
nuf., Kruizebroederstraat 59.
Vries, H. de, Kruidenier, kaas- en
eierhandel, Oosterdijk 24.
Wijzigingen:
AANVULLINGEN EN WIJZIGINGEN
IN DEN GIDS VOOR HET RIJKS-
TELEFOONNET SNEEK.
Nieuwe aansluitingen:
Kuipers, J., Aardappelen, groenten
en fruit, Oude Koemarkt 22.
Reitsma, K. J., (Gebr. D. Schui-
tema), Willemstraat 22.
Stuurop, H., Sigarenmagazijn, Krui-
zebroederstraat 59.
Werkhoven, J., Instrumentmaker T.
T., Leeuwarderweg 61.
Vtyvallett aansluiting/en:
2996 Kok, A., Kleeding naar maat, ma-
2265
gel 33; doorhalen: Westersingel
33; daarvoor in de plaats zetten:
Kerkhoflaan 9.
Schuitema4 Gebr. D1., Bijkantoor
Sneek, Grooth. in kol.w., Singel
80; doorhalen: Grooth. in kol.w.,
Singel 80; daarvoor in de plaats
zetten: Importeurs kol.w., Singel
80 (na 19 u. tfnnr. 2670).
2984 Vries, N. J. de, Firmant Fa. Ton-
nema Go., Kleinzand 38; door
halen: Kleinzand 38; daarvoor in
de plaats zetten: Leeuwarderweg
hoek Lindelaan.
WUmuWLiiiii fiimacHt CMOcoLADtr mug
NIEUWE sseekeb cöürast
annex SVEEKER OOURAHT m WYMBRITSERADEEX
ondax ds delicatsixex*
Kunst gapoord aas genöf
k
2001