Tellus
fl. BBEhNINKMEIJER ZONEN,
SNEEK
f."
I
Eerste Blad
E
ST. NICOLAAS KOMT.
HEEREN
MODE-ARTIKELEN -
Heel Orgaan der Gemeente tak.
r
Horlogerie J. F. REPKO
VRAAGT en GEEFT
NUTTIGE GESCHENKEN
Bij
0
Uitgave: K1EZEBRÏWK &Co Woensdag 1 December 1937.
No. 18
i Jlanrgnng
annex SHEERER OOURART en WYMBRITSERAOEEL* 1
RECLAME KOLOM.
NIEUWSTïJDINGEN.
Vraagt de
Radio-Rede
van Mr. P. J. OUD!
a
heerenkleeding
SMEEK
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGSAVONDS
nog steeds
Ziet etalages.
Voor iets goeds en blijvends
o
Alleen-verkoop
Oosterdijk
kunt U uit
1001 artikelen BLIJVENDE
SURPRISES voor Uw kennissen
vinden.
ALGEMEENE VERGADERING
V. D. BOND.
E rvp.ko»^00*we
Abonnement; per jaar 2,50, tr. p,
post 3,60,
Bureau: KLEINZAND 5—7
■t.
SNEEK - TELEFOON 2200
INGEZONDEN MEDEDELINGEN.
mevr. Ploeg-
mevr.
f
W. BURGSTRAAT 9
Het
volmaakte
horloge.
Grootzand Leeuwenburg
Telefoon 2130 (voor beide zaken)
tllllllllilllllllllllillllllllllllllllldllllllllllllIIIIIIU
Tegen inzending van onderstaande
bon (in open enveloppe, gefran
keerd met 1 '/a cent) wordt U gaarne
kosteloos een exemplaar toege
zonden van de Radio-rede dver
de politieke toestand, gehouden
door Oud-Minister Mr. P.J. OUD
voor de VRIJZINNIG DEMO
CRATISCHE BOND.
Het beteekende inderdaad iets, om 20
jaar geleden aan politiek te gaan doen.
De bond bestaat 30 jaar, 't is de 26ste
keer, dat de vrouwen, in vele plaatsen in
liet buitenland en in ongeveer 120 plaat
sen in ons land samenkomen.
De leuzen van de vrouwendag zijn wel
verschillend geweest, er zijn optimistische
tonen geweest; verschillende leuzen datee-
ren uit de goede jaren; in. deze tijd van
oorlogsdreiging, werkloosheid en gevaar
voor de democratie zijn de leuzen ernsti
ger, nu is deze: socialisme brengt bevrij-
ding; de randspreuk voor het Thiele Wi-
baut-fonds.
Deze leuze houdt in dat we ons moeten
MBWETOmH
Geef een verrassing
Wij bieden vele
CADEAUX in-.
wegnemen, er moet brood zijn voor ieder
een, we moeten het kapitalisme bestrij
den.
Sprekende over het fascisme wijst spr.
op de toestand van de vrouw in Duitsch-
land. Daar werd de vrouw eerst over het
hoofd gezien, later bleek de vrouw, vooral
de huisvrouw, wel beteekenis te hebben.
Het Nationaal Socialisme heeft zich diep
ingedrongen in het leven van de vrouw.
Men heeft ze uit de scholen enz. verdron
gen, maar ze moeten werken in de oorlogs
industrie. Vooral de arbeidersvrouwen wer
den hiervan het slachtoffer. Gelukkig blij
ven we daarvan in Nederland verschoond,
de N.S.B. brokkelt geheel af, mede door
het werk van de sociaal democraten.
Spr. wijst nu op de film „Grazige wei
den” en haalt daaruit aan: „slechts bloe
men en vogels gedragen zich zooals het
behoort, de menschen vallen tegen”. De
menschen bevechten elkaar en strijden om
macht en bezit, we zien dit zoowel in het
groot als in het klein, in onze levenshou
ding1. We dienen in te zien, dat er banen
zijn, die leiden naar recht en vrede; het
is de taak van de moeders de kinderen dit
besef bij te brengen. Wij moeten vrij wor
den van Hbt besef van onmacht, waarin de
wereld dreigt ten onder te gaan.
iat W - Haarlem
de Radiorede van ^9
-31
ïïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
kleinste tot de grootste een bijdrage is
uit een fraai schrijfbureau zal U straks
wanneer ge er voor ‘zit om een artikeltje
te schrijven voor het clubblad, nog steeds
t ge
zijt gescheiden, toch bij U zal bUj-
i
mevrouw de Haan”, besluit spreker onder
daverend applaus zijn rede.
De heer De Haan, zichtbaar ontroerd,
bedankt voor de woorden tot hem en zijn
vrouw gericht, en voor het fraaie cadeau
hem geschonken.
Namens de afd. adsp. en juniores zegt
de heer Karstkarel dat zij nooit had
den gedacht dat de heer De Haan hen eens
zou verlaten. Wij kunnen u noode missen.
Spr. brengt dank voor al hetgeen de voorz.
voor de jongens heeft gedaan. Veel hebt
ge voor ons moeten opofferen en we mee-
nen onze dank het beste te kunnen uiten
door het geven van een mand bloemen aan
uw echtgenoote.
De heer Hollander voert dan na
mens de tegenwoordige en oud-bestuurs-
leden het woord. Hij memoreert de wijze
lessen die zij als jongeren bij diverse kwes
ties die er Zijn geweest, steeds ter harte
hebben genomen, en later bleek het hun
dat deze bezadigde leiding LSC in het
goede spoor heeft gebracht.
De aanvoerder van het eerste elftal van
LSC, de heer E. v. d. Zee, roemt de
groote eenvoud van voorz. de Haan, wiens
stem hun meer dan eens aanmoedigde tot
groote daden toen men voor de promotie
moest spelen.
De heer L. de Vries spreekt dan na
mens de lagere elftallen en biedt daarbij
tevens een mand bloemen aan.
De heer Th. Poiesz brengt dan den
heer De Haan een persoonlijk afscheids
woord. en doet dit mede namens de N.V.
Werktuigenbureau, voor de groote mede
werking die het steeds van den heer De
Haan als ambtenaar bij de Spoorwegen
heeft mogen ontvangen. Als blijk van er
kentelijkheid biedt hij een luxe kist sigaren
aan.
Als oud-Ed van LSC kenschetst de heer
G. A. Posthuma den heer De Haan
als een sportleider van bizondere klasse
en wil mede namens de ouders van de
LSC-jongeren hem dank brengen voor al
hetgeen hij heeft gedaan. Ook spreker
roemt den heer De Haan als ambtenaar
van groote bereidwilligheid op wien de di
rectie van de Nederl. spoorwegen met recht
trotsch mag zijn.
De heer M. A. Henstra brengt een
woord van hulde namens de eere-leden. De
unieke leiding van U mijnheer De Haan,
aldus spr., heeft LSC in goede banen we
ten te houden. Dat de LSC-leden dit ter
harte zullen nemen. Wij brengen U dank j
voor al hetgeen gij voor LSC hebt gedaan.
Hierna bedankt de heer De Haan alle
sprekers voor hun goede woorden afzon
derlijk en spreekt de wensch uit dat het
LSC verder goed mag gaan en geeft de
verzekering dat hij de verrichtingen van de
diverse elftallen met groote belangstelling
zal blijven volgen. Wanneer het eerste elf
tal een wedstrijd heeft te spelen kan men
er op rekenen dat spr. wanneer de sport
uitslagen bekend worden, aan de luid
spreker zal luisteren, hoe men het ex heeft
afgebracht. Hij zal blijven medeleven met
LSC.
Op verzoek van den voorzitter wordt
nu gezamenlijk het clublied aangeheven,
waarna de dames F. Doevendans en J.
Pasma den scheidenden voorzitter eenige
liederen toezongen, begeleid door dien pia
nist Osinga.
Nadat nog een verloting om zeer fraaie
prijzen, die hiervoor belangeloos het LSC-
bestuur waren aangeboden, had plaats ge
had volgde een zeer geanimeerd gezellig
bal dat onder de bekwame leiding stond
van den heer P. J. Heeringa, dansleeraar
alhier en waarbij The Rhythm Boys de
gezellige sfeer die er den geheelen avond
nad geheerscht, wisten te handhaven door
hun uitnemende muziek.
Deze algemeene vergadering, te Leeu
warden gehouden, werd geopend met een
rede van den voorzitter prof. mr. R. Kra
nenburg, waarin deze o.a. betoogde dat
wat dr. Golijn aan mr. Oud vroeg, zoo deze
in het kabinet wenschte te worden opgeno
men, beteekende gelijkschakeling, dus het
opgeven van eigen beginsel.
Zaterdagavond hield mr. Oud een groote
rede, waarin hij de Jaak van de V.D. partij
schetste en verklaarde dat wat de defensie
voorstellen der regeering betreft, de V. D,.
zullen overwegen, of met een minder kost
bare voorziening niet hetzelfde resultaat
kan worden bereikt. Het is onze plicht ons
te verzetten, wanneer men 'dingen vraagt,
welke naar onze meening de redelijke ver
houding jjUsschen verschillende belangen
dreigen te verstoren. Ik erken dus wel, al
dus spr. dat er op militair gebied maatre
gelen noodig zijn. Als de ontwikkeling in
de naaste toekomst meevalt, mag de defen
sie evenwel niet alles opslokken.
Bij de besprekingen in de algemeene
vergadering zeide de heer Oud o.a., dat
hij in de Tweede Kamer wil streven naar
een compromis tusschen rechts en links.
Wanneer dat compromis niet tot stand
komt, zullen de ouden van dagen in de eer
ste jaren niets krijgen. En dat willen] wij
voorkomen.
Wat de te berde gebrachte samenwer
king met de S.D.A.P. betreft, verklaar
de mr. Oud, dat hij vóór een, ^menwer
king is met allen, die van 'goeden '^plle
zijn. Zo o dra de mogelijkheid zal blijken,
dat ook de sociaal-democraten willen me
dewerken in een combinatie, welke de de
mocratie zal willen helpen handhaven, in
dien zin, dat zij het werkelijkheidsbesef
voor oogen houden, zal ik mij daarover
hartelijk verheugen. Een nog breedere ba
sis, in dien zin, zal ik, aldus spreker, toe
juichen.
De h.h. prof. Schermerhorn en Ebels
hielden inleidingen over de landbouwpo
litiek.
gangers en hoopt, dlat de vrouwen naast
de mannen schouder aan schouder zullen
blijven strijden voor vrijheid, arbeid, brood.
De voorz. brengt woordlen van dank
aan al deze sprekers en doet voorlezing
van de schriftelijk ingekomen felicitaties.
Bloemstukken waren ontvangen van de
S.D.A.P., die Sneeker Besturenbond en de
Sportbond.
In haar eerste optreden brengt dan me
vrouw Nel O osthout op voortreffelijke
wijze het 4e bedrijf van» Vondel’s treur
spel „Adam in Ballingschap”. Voordracht
zoowel als mimiek van deze kunstenares
hebben een zeer hooge graad van vol
maaktheid bereikt.
Het woord is hierna aan
Ploeg.
Spr. wil niet uitvoerig de afd. geluk
wenschen; de verschillende partijgenooten
hebben dit reeds gedaan en waren
hiertoe ook beter in staat dan spr. Spr.
verheugt het bij dit jubileum aauwezig te
kunnen zijn en is getroffen door de wijze
van decoratie van de oudste leden.
Het beteekende inderdaad iets,
EEN GROOT WERK.,
De Hollandsche Aannemingsmij. te Den
Haag heeft voor ongeveer 10 millioen gul
den het werk van de verbetering vant de
haven van Kaapstad gekregen, dat 4 jaar
zal duren. t
De Hollandsche Aannemingsmaatschap
pij zal het werk gaan uitvoeren met haar
eigen vloot, die thans verspreid ligt te Slde-
drecht, Dordrecht en in een zijkanaal van
het Noordzeekanaal en het zal waarschijn
lijk L. Smit's Internationale Sleepdienst
zijn, die deze vloot van baggermolens,
steenkolen- en watertankschepen, bakken,
pontons etc. etc. naar Kaapstad zal ver-
sleepen. Men heeft berekend, dat hiervoor
zes sleepen van twee eenheden en drie
afzonderlijke molens zee zullen moeten kie
zen.
HU Zendt ml) V
K Mr. P- J- Oud'
Naam --
g Adre8 -i
VOETBAL VEREEN. LSC.
Vertrek voorzitter J. de Haan.
Op treffende wijze heeft de LSC-familie
Zaterdagavond in de foyer van Amicitia
afscheid genomen van haar voorzitter. Zoo
als men weet is de heer J. de Haan met
ingang van 1 D©c. a.s. overgeplaatst naar
Utrecht.
'Te ongeveer half negen opende de heer
Sj. Zandstra deze bijeenkomst.
Voor dat men tot het officieele gedeelte
van de avond overging gaf eerst de heer
Niemeijer eenige Friesche voordrachten ten
beste terwijl The Rhythm Boys eenige fleu
rige muziekryummertjes gaven.
De heeren E. Bergsma en K. van Gor-
kum vergastten de aanwezigen resp. op
eenige fluitsoli en mondorgelmuziek.
Laatstgenoemde werd begeleid door den
pianist R. Osinga.
Te ongeveer half elf richtte de heer Sj.
Zandstra zich namens de LSC-familie tot
den scheidenden voorzitter en diens echtge
noote, doch verzocht eerst een minuut stilte
in verband met het overlijden van de
echtgenoote van den ex-voorzitter van
LSC, den heer C. H. Versteegden, thans
woonachtig te Roermond, wier doodsbe
richt als een donderslag in ons midden was
gevallen.
Het viel spr. zwaar thans afscheid te
nemen van den voorzitter, die jaren naast
hem gestaan heeft en van wien hij zich nog
uit zijn jeugdjaren herinnert dat hij het ge
weest is uit wiens handen spr, zijn lid
maatschapskaart heeft ontvangen. iy jaren
heeft 'de Haan een bestuursfunctie ver
vuld en hij is sinds 1933 voorzitter van de
LSC. Spr. memoreert de eenvoud die de
heer De Haan steeds heeft gekenmerkt.
Nooit tradt ge op de voorgrond maar
gij waart een stille werker die steeds lei
ding wist te geven. Vooral in de donkere
dagen van 1933 toen het LSC-scheepje
dreigde te verzinken. In zulke tijden moe
ten er menschen aan het roer staan zooals
gij mijnheer de Haan. Menschen die mede
leven en hun 'beste krachten geven zoowel
bij tips als downs. Bergen werk hebt gij
weten te verzetten. Nooit klopten we ver
geefs bij U aan. LSC was U dierbaar, zoo
dierbaar dat gij uwe promotie niet hebt
gewild. Steeds zeide U„laat mij maar in
Sneek blijven”, en daarom zal Uw nieuwe
woonplaats Utrecht nooit voor U worden
wat Sneek, Uw geboorteplaats, steeds voor
U is geweest.
Wij voelen en weten maar al te goed dat
Uw vertrek uit Sneek een leegte voor U
zal beteekenen nu U straks de wedstrijden
van Uw dierbaar LSC niet meer zult kun
nen volgen. Maar voor ons beteekent Uw
vertrek nog veel meer dan dat. Uw rustig
leidende persoonlijkheid zullen wij, on
danks de capaciteiten die uw opvolger zal
mogen bezitten, straks moeten missen en
dat vervult ons met weemoed.
We hebben gemeend U een afscheidsca
deau te moeten aanbieden waarvoor spon
taan door de geheel© LSC-familie, van de
1’
gegeven. Dit cadeau, aldus spr., bestaande
uit een fraai schrijfbureau zal U straks
wanneer gq er voor ‘zit om een artikeltje
t
herinneren aan LSC, dat ondanks dat
er van l
ven. Met een „het ga U wel mijnheer en
Na de rede van .mevr. Ploeg deelt <Je
voorz. xnéHe, dat de Octoberactie voor de
„Proletarische Vrouw” 32 nieuwe abonnées
heeft opgeleverd.
Na de pauze kwam eerst weer „Apollo”,
dat naast eigen nummers de begeleiding
bij de samenzang uitvoerde.
Mevr. Nel Oosthout bracht tot slot van
haar optreden een sprookje van Andersen
„de Mestkever” en een gedicht „1914—
1918”.
De voorz. sloot /hierna de bijeenkomst
met een woord van dank in het bijzonder
aan mevr. Ploeg, mevr. Nel Oosthout en
Apollo.
Spr. besloot met ’n woord ter opwekking
voor het lidmaatschap voor de vrouwen
club.
de noodzaak steeds grooter, bijv, door de
koloniale eischen van de mogendheden;
men denke slechts aan Abessinië en Ja
pan, dat voor zijn expansie belang heeft
bij China. Japan, dat autocratisch wordt
bestuurd streeft er naar een grootte mo
gendheid te worden.
In Spanje staan brutale generaals, in
dienst van het fascisme, naar het leven van
de democratie. Reeds 11/2 jaar woedt de
strijd daar.
Op 11 Nov. heeft de herdenking van
de wapenstilstand plaats gehad, men heeft
kransen gelegd, vuren voor de eeuwige
vrede ontstoken, honderdduizenden vrou
wen hebben hun mannen <die het leven lie
ten met bloemen geëerd. Op deze zelfde
elfde November werden weer duizenden
vrouwen in rouw gedompeld in Spanje en
China. Als concreet beeld van onverdiende
ellende staat 't Spaansche kind vopr onze
geest. Als spr. een lichtpunt kan noemen
is het het feit dat de Nederlandsche ar
beiders een kleinigheid van hun armoede
hebben geofferd om de Spaansche kinde
ren te helpen: er heersché nog solidariteit
onder de menschen.
We raken zoo langzamerhand gewend
aan oorlogsgeweld.
Ook de opvoeding van de jeugd kan een
gevaar zijn; de kinderen zijn gewend aan
deze gruwelijke dingen; onverstandige
ouders geven op St. Nicolaas en Kerstmis
de kinderen zelfs oorlogsspeelgoed. An
ders moeten wij. zijn, anders, dan de fas
cisten, die hun kinderen met de oorlog ver
trouwd maken- „Tegen oorlogsgevaar en
fascisme” was een onzer leuzen. Gelukkig
zijn er naast de soc. dem. vrouwenbond
andere vredesbewegingen; echter daar ont
breekt de kern, we moeten de oorzaken'
VROUWENDAG.
Vrijdagavond hield de afd. Sneek van
ie bond van sociaal democratischevrou-
venclubs, ter gelegenheid van de vrouwen-
lag ,een feestelijke bijeenkomst in de Har-
•nonje, waaraan tevens was verbondien een
feestelijke herdenking van het 20-jarig be-
-taan van d;e afdeeling.
Medewerking verlamden mevr. A. C.
Plo,egPloeg, die een rede uitsprak.en de
■oordracht-kunstonares mevr. Nel Oosthout
e Amsterdam.
De voorz. mevr. KarstenEelke-
aia heet in haar openingswoord in het bij
zonder welkom mevr. Ploeg, mevr. Oos-
iiout, de leden van „Apollo”, de be
stuurders v. d. afd. Sneek van de S.D.A.P.,
den afgevaardigde van de besturenbond en
de 50 afgevaardigden van zustervereenigin-
gen uit omliggende plaatsen.
In 1917, dus voor 20 jaar, aldus spr.
kwamen de sociaal-democratische vrouwen
bijeen om een club te stichten. De vrou
wen ontvingen daarbij de steun van drie
voormannen uit de plaatselijke afd. van de
S.D.A.P., n.l. ds. Horreus de Haas en
die fa-eeren A. Smeding en W. Schuil, van
wie spr. de laatste twee op deze avond kan
welkom heeten.
Die groep bestond uit slechts 1214
personen. Het was toen 9 jaar geleden,
dat in Amsterdam de eerste vrouwenclub
werd opgericht. Er behoorde in die tijd
groote moed toe voor een vrouw om zich
in de politiek te begeven, om een eigen
politieke organisatie te stichten.
De eerste vergadering leidde hier reeds
tot de oprichting van een afdeeling. De
meeste mannen uit de partij zagen dit met
leede oogen aan, omdat ze o.a. vreesden
voor een padeelige invloed op het bezoek
van de partijvergaderingen; dit alles is
echter anders uitgekomen; de twijfelaars
werden in de tijd van een half jaar bex
keerd.
De dub groeide gestadig, na 5 jaar
had ze 64 leden, waarvan echter meestal
slechts een 20-tal de vergaderingen be
zocht. Toch heeft men de vrouwenclub, on-
danks het feit, dat steeds een klein groepje
het werk deed, nooit tot de „lauwe” ver-
eenigingen kunnen rekenen. Nu is het aan
tal leden 100, waarvan 25 30 geregeld
bijeenkomen voor ontwikkeling en politieke
scholing. Dit getal lijkt niet zoo groot,
doch wanneer men bedenkt welke zware
plichten op d!e schouders van de vrouw
rusten is dit resultaat toch wel heel mooi.
Spr. leest hierna ie namen voor van de
vrouwen, die 20 jaar geleden het pioniers
werk verrichtten, die spot en hoon trot
seerden en waarvan de meesten, die ook
hier aanwezig zijn, nog trouw de vergade
ringen bezoeken. Het zijn de dames: A.
BeekhuisHesselink, G. LigthartLode-
ma, ZoethoutDijkstra, J. de Vriesy. d.
Kamp, W. Sminjade Jong, H. Langius—
Faber, J. Wempede Wilde, S. de Jong
Leistra en J. Smedingv. d. Schaaf, die
allen door een lid van de jonge garde met
een roode tulp gedecoreerd worden.
Staande wordt dan gezongen „Aan de
strijders”, waarna „Apollo” eenige num
mers ten beste geeft.
Namens het bestuur van de afd. Sneek
van de S.D.A.P. spreekt dan de heer P.
v. d. Veen, die voorzitster, bestuur en in
het bijzonder de kleine groep pioniers feli
citeert met het 20-jarig bestaan der afdee-
ling. Spr. hoopt dat men zich niet in volle
tevredenheid bij het behaalde zal neerleg
gen; een tevreden mensch k,an geen strij
der zijn.Spr. speekt de wiensch uit, dat de
aanwiezige vrouwen, die nog niet zijn toe-
gtetreden. als Ed van de vrouwenclub, in de
loop van dte komende 5 jaar, die ons nog
scheiden van het 25-jarig bestaan, als lid
glewormen zullen worden.
De heer Schuil, sprekende mede na
mens den heer Smeding feliciteert ook het
bestuur en de afdeeling met het behaalde
succes. Spr. herinnert aan de oprichtings-
ver gadering en wijst op ’t baanbrekend werk
dat die vrouwenclub heeft verricht; vroeger
nam men het een vrouw kwalijk, wanneer
z© over politiek durfde te spreken», nu is
een vrouw, die dit niet doet niet meer in
tel. Spr. hoopt dat de ver. zal groeien en
Si bloeien-
I De heer Vonk spreekt namens de
I S.B.B. Spr. sluit zich aan bij zijn voor-
Advertentiën: 9 ct. p. regel.
Ingezonden mededeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
"Advertentiën worden tevens gratis ge-
plaatst in de SNEEKER COURANT
losmaken van een soort slavernij, bevrij-
ding en slavernij staan immers tegenover
elkaar. Leven we inderdaad in een tijd
van slavernij, kunnen we ons afvragen,
bijv, zooals dat vroeger in Amerika het ge
val was, men denke aan de „Negerhut van
oom Tom”. Dit boek heeft wel geen wet
ten veranderd, maar wel de wereld wakker
geschud en is tenslotte toch oorzaak ge
worden van het einde van de slavernij. Ook
kunnen we denken aan de slavernij in Chi
na, waar door alle eeuwen heen de vrouw
is onderdrukt, en aan de toekomst in het
Sovjet-O-osten. Dit, zoo zegt men dan, komt
hier niet voor, doch al leven we in an
dere omstandigheden, ook wij leven in een
soort onderdrukking, wij kunnen wijzen op
het kapitalisme, de oorzaak van wanorde
en onzekerheid van bestaan, met eenerzijds
weelde, overvloed en vernietiging), ander
zijds bitter gebrek.
Spr. wijst op het onderzoek naar de
inventaris in werklooze gezinnen, ingesteld
door de soc. dem. vrouwenclubs, waarbij
hoogst ernstige toestanden aan het
licht zijn gekomen, terwijl een onderzoek
naar de vöedings,toestand eveneens ver
schrikkelijke feiten aan het Echt bracht.
Dat dit niet alleen in de gezinnen Van de
socialistische werkloo-Zen het geval is, be
wijst een oproiep tot steun in de Katholieke
„Maasbode”.
Wanneer spr. deze dingen zegt is het
bijna niet te geloo<Ven dat voor enkele tien
tallen jaren de toestanden in de werkloo-ze
gezinnen nog ernstiger waren. Tenen was
men aangewezen op de steun van het kerk
bestuur, maatschappelijk hulpbetoon was
er niet, men moest vaak christendom voor
wenden om geholpen te worden; dus ook
-.een vorm van slavernij. De sociaal demo
craten waren het voornamelijk, die zorgden
voor goede werkloozenzorg, Nu heeft mi
nister Colijn geprobeerd de werkloozen
zorg weer op de particuliere Eefdadigheid
af te schuiven, omdat het volgens dezen
minister niet mogelijk Zou zijh, bij de te
verwachten blijvende werkloosheid een ap
paraat voor steumverleening in stand te
houden. Hierbij lean men ook denken aan
het kwartje van minister Romme, waarbij
ook al weier tot uiting komt, dat de kerk
enz. de werkloozen hoe langer hoe meer
moeiten steunen. Daar het ook vroeger de
kerk geoorloofd was de werkloozen te hel-
pep, voelt men duidelijk in welke richting
dit gaat. Mep zegt wel, dat men verre moet
blijven van aUes wat uit berekening tot
de kerk leidt, doch het kan nu gemakke
lijk gebeuren, dat de mannen door de vrou
wen 'naar de kerk gedreven worden, im
mers: honger is een scherp zwaard.
Hierna wijst spr. op de 'gevaren van oor
log en fascisme. Op een feestavond is het
niet prettig dergelijke onderwerpen te moe
ten behandelen, aldus spr., maar nu de
oorlog dichter bij, is dan ooit is de vraag,
die bij ons opkomt, hoe kunnen we dit
gevaar stuiten. Hoe óntstaat het oorlogs
gevaar De oorlogsindustrie is yast ver
bonden met het kapitalisme, en heeft be
lang bij oorlog en oorlogsvoorbereiding,
omdat dit winst brengt. Voor oorlog wordt
i
