WK
annex SNEEKER COURANT (81e Jaargang)
Officieel Orgaan
der Gemeente Sneek
.0
Uitgave KitZEBIüï co.
Woensdag 29 December 1937
No. 28 lente Biofl
B4e Jaargang
Dit No. bestaat uit 2 bladen.
FEUILLETON
DE GOUDEN BRUG
NIEUWSTIJDINGEN.
I
Alle Advertentiën worden In belde bladen opgenomen
Regelprljs 9 cent. Abonnementen belnngsri^e korting
dan.
Wordt vervolgd.
1
V r ij d a r s te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawisr, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis. Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum
Roman van
HANNO PLESSEN
(Nadruk verboden.)
In het bijprogramma o.m. een aardige
teekenfilm.
een onderkin gekre-
Berg hem te moe-
DE ROODE ACHTERLICHTEN.
Van rijwielen, welke gestald waren bij
de N.V. Machinefabriek Bolnes, te Bolnes,
zijn 12 roode achterlichten gestolen. Men
is daarbij zoo ruw te werk gegaan, dat
verscheidene monturen werden vernield.
Dc NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneeker Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga. Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
„Prosit 1”
ten aan om de glazen met zware Bordeaux
te ledigen.
„Dat is een kleinigheidZal morgen
direct voor worden gezorgdlNog vóór
je vertrek krijg je bericht, uitvoerig, vol
ledig, authentiek, zooals mijn instituut dat
nu eenmaal pleegt te leveren. Overmorgen
in den namiddag zal ik je persoonlijk een
en ander ter hand stellen.”
„Dan ben ik al wegop weg naar het
Den i len Januari 1936, 's middags om
4 uur verlaat de trein, waarmee Rudolf von
Berg zijn nieuwe toekomst tegemoet gaat,
den hall van het centraal station te Mün
chen.
Diep in gedachten lloopen Stefan Szar-
tossy en Gabriel Schwarzer langs het per
ron.
„Ga nog even mee naar den „Deutschen
Kaiser” een kop koffie drinken”, stelt die
detective voor. „Je trein naar Innsbruck
vertrekt toch pas over een uur
Tijdens het korte samenzijn, dat hun nog
rest, wisselen de beide vrienden slechts
enkele woorden. Het afscheid van den
ouden strijdmakker en dapperen levens
strijder, Rudolf von Berg, heeft al te veel
weemoedige herinneringen in hen opge
wekt En voor mannen van hun slag
geldt een variant op het bekende spreek
woord: Waar het hart van vpl> is, dat
verzwijgt de mond.
EEN ZAAK TEGEN EEN SUBSTI-
TUUT-OFFICIER VAN JUSTITIE.
Bij tusschentijdsche uitspraak in verband
met de Kerstdagen, heeft de Utrechtsche
rechtbank graaf O. E. G. van L. S., sub-
stituut-officier van justitie bij de rechtbank
te Arnhem, veroordeeld tot f 400 boete pf
40 dagen hechtenis, wegens een aanrijding
met doodelijken afloop, waarvan een meis
je Van V. te Renswoude het slachtoffer
werd.
De behandeling van deze strafzaak ge
schiedde niét onder bijwoning van de pers,
aangezien de zaak niet van te voren was
bekend gemaakt.
Door een toevallige omstandigheid is
het bovenstaande bekend geworden. De
aan de route GroningenStavoren, omdat
Stavoren ijsvrij is en Lemmer niet.
BOND VAN TIMMERLIEDENPA
TROONS VEREEN IGINGEN IN
FRIESLAND.
Naar de L. C. verneemt ligt het in het
voornemen van den Bond van Timmerlie-
denpatroonsvereenigingen in Friesland om
geheel Friesland onder te brengen in de
landelijke collectieve arbeidsovereenkomst.
In verband daarmede is het bestaande col
lectief contract voor Friesland, dar 31
December a.s. afloopt, voorloopig ongewij
zigd verlengd tot en met 28 Februari a.s.
Tusschen partijen hebben verder reeds be
sprekingen plaats gevonden over de indee-
ling der verschillende gemeenten.
DE WERKLOOSHEID.
Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek deelt de volgende cijfers mede be
treffende het aantal geheel werkloozen, bij
alle organen der Openbaïe Arbeidsbemid
deling als werkzoekende ingeschreven.
Opgemerkt zij, dat niet alle werkloozen
in .Nederland zich als werkzoekende bij de
Openbare Arbeidsbemiddeling laten in
schrijven.
Gemeenten met 100.000 en meer inwo
ners: Aantal geheel werkloozen op het
einde van November 1937 153.570, No
vember 1936 165.726, Oct. 1937 146.326;
gemeenten met j 0.000100.000 inwoners
resp. 48.853, 52.252, 45.974; gemeenten
met 20.00050.000 inwoners resp. 50,912,
52-937, 45.060; gemeenten met minder dan
20.000 inwoners resp. 132.648, 148.565,
103.076.
Totaal resp. 385.98$^,’9.480, 340.436.
Blijkens deze cijfers was het aantal in
geschreven werkloozen eind November ’37
33.000 kleiner dan eind November 1936.
Vergeleken bij eind October 1937 steeg
het echter met 45.000, welke stijging dje
van verleden jaar overtrof (25.000), ter
wijl zij ook grooter was dan in 1935
(33.000).
MISHANDELING DOOR EEN
OVERSTE DER MARECHAUSSEE.
Het hoog militair gerechtshof heeft de
zaak tegen den luitenant-kolonel A. P. H.
B., commandant van de tweede divisie der
Koninklijke marechaussee te Maastricht,
die op 28 Augustus van dit jaar bij de
Schipbrug te Hedel een voerman zou heb
ben mishandeld, voortgezet. Het hof had
de behandeling op 2 November geschorst
om nog eenige getuigen te hooren.
De zaak waar het om gaat is deze:
Overste B., die niet in uniform gekleed
wa§, reed met zijn auto, waarin nog drie
dames gezeten waren, over de Schipbrug
en moest daarbij een kar en paard passee-
ren.
De voerman slingerde met zijn wagen
zoo heen en weer, dat de puto-bestuurder
meende, dat hij opzettelijk gehinderd werd.
Overste B. wilde den voerman daarover on
derhouden en even voorbij de brug, toen
hij den wagen gepasseerd was, hield hij
hem staande. De voerman klom van den
bok en er ontstond een kort gevecht, waar
bij voerman bloedend verwond werd,
Eisch f75 boete of 25 dagen hechtenis.
vader van het doodgereden meisje is name
lijk een lezer van de Nieuwe Utrechtsche
Courant, en is naar de redactie gegaan, om
de feiten bekend te maken, daar naar zijn
meening de verdachte in dit geval een be
voorrechte positie innam. De redactie van
genoemd blad is op onderzoek uitgegaan
en heeft zich tot den officier yan justitie,
mr. A. N. Fabius, gewend. Deze was van
meening, dat er niets te verbergen was, en
hij was bereid informaties te verschaffen.
Hij vertelde het volgende:
„De aanrijding vond plaats in Januari
van 'dit jaar. Toen de gegevens omtrent
de aanrijding bij het parket waren binnen
gekomen werd de zaak in handen gesteld
van den rechter-commissaris. Daarna werd
de dagvaarding uitgebracht en de zaak zou
behandeld worden in een gewone rechtszit
ting in het voorjaar van dit jaar.
Er werd echter verzet aangeteekend te
gen de dagvaarding, en dit werd in raad
kamer behandeld. President was toen mr.
Kaars Sypestein.
De rechtbank, in raadkamer, stelde den
verdachte buiten vervolging en hoewel ik
ook van oordeel was, dat deze aanrijdings-
zaak zeer twijfelachtig was, wat de schuld
van den verdachte aanging, heb ik toch
tegen die beslissing appèl aangeteekend
bij het gerechtshof te Amsterdam.
Dit besliste, dat de zaak toch vervolgd
zou moeten worden. Inmiddels was het
reeds Juli geworden.
Na mijn vacantie heb ik de zaak opnieuw
aangebracht en de verdachte zou toen heb
ben moeten terechtstaan in September,
maar hij werd ziek en zoo moest de be
handeling opnieuw worden uitgesteld. Deze
heeft nu plaats gevonden op 16 December.
Juist omdat het een substituut-officier
van justitie betrof, is de zaak doorgezet
en vervolgd. En juist daarom is er een
meervoudige kamer gevormd, welke gepre
sideerd werd door den president der
Utrechtsche rechtbank, mr. H. E. Ha ve
laar, zelf, en waarin ikzelf optrad als
vertegenwoordiger van het Openbaar Mi
nisterie.
Dat deze zaak niet op een Dinsdag be
handeld is, dus op den gewonen dag der
strafzitting, vindt ook hierin zijn oorzaak,
zoo deelde mr. Fabius verder mee, dat deze
Dinsdagen altijd volop bezet zijn met straf
zittingen van meervoudige kamers van de
gewone samenstelling. Bovendien moesten
de bijzittende rechters ook anderen zijn
dan die in de meervoudige kamer zitting
gehad hadden. Deze rechters hadden den
verdachte in raadkamer buiten vervolging
gesteld. Als bijzittende rechters traden nu
op mr. Loeff en mr. Plugge, ©n die zijn
Dinsdags ook bezet.
Volgens mr. Fabius was de zitting dien
Donderdagmiddag openbaar. Inderdaad
zijn de vader van het meisje er met zes
andere inwoners van Renswoude toegela-
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het bureau van politie,
Martiniplein, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen, de navolgende voorwerpen als
gevonden gedeponeerd op 2327 Decem
ber: Broche Twe© heerenrijwielen
Dameshoed Deel van lantaarnkop
Drie kinderhandschoenen 3 ledige ben-
zine-vaten DamesrijwieJ Zakmes
Huissleutel 4 Vleeschmanden Beursje
met inhoud.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer
pen, als gevonden aangegeven op 2327
December: Paar dameshandschoenen, D.
Nota, Koopmansgracht 40; Schoolétui met
inh., S. Siersma, Ernst Casimir straat 7;
Handschoen, H. Boersma, ie Woudstraat
7; Rijw.bel.merk (kosteloos), C. Feitsma,
Waling Dijkstrastraat 47; Damespolshor-
loge, J. Visser, Will, de Zwijgejstraat 66;
Km der wantje, IJ. v. Gosliga, ie Steenklip -
straat 40; Heerendas, W. Poiesz, Frederik
Hendrikstraat 75; Rijw.bel.merk, Van der
Heijde, 2e Zomerrakbuurt 13; Paar hand
schoenen, J. Huitema, ie Steenklip straat
85; Heerenrijwiel, IJ. Nieuwenhuis, Loox-
madwarsstr. 2; Rijw.bel.merk, J. van der
Veer, Lijnbaansbuurt 19; Bruine want, J.
Wielinga, 3e Nw. Selfhelpstr. 3.
Notaris E. Elema verkocht gister
avond finaal in het café „Onder de Lin
den” een heerenhuis met afzonderlijke bo
venwoning aan het Juliana-park nos. 5
en 6; het benedenhuis was het laatst in
eigen gebruik bij mevr. d©. wed. J. Wie
linga, het bovenhuis in huur bij mevr, de
wed. R. Schrale. Kooper werd de heer M.
Bink te Sneek voor een som yan f 6630.
BIOSCOOPNIEUWS.
In de „Bioscovp bij de Waag” draait
gedurende deze week de film „Tarzan d!e
ontembare”, met in de hoofdrollen Buster
Crabbe en Jacqueline Wells.
Deze Tarzan-film biedt, zooals we dat
overigens van dit soort films gewend zijn,
een groot aantal spannende tafereelen en
boeiende wildernis-opnamen. Tarzan komt
ditmaal in contact met het vrouwelijk lid
van een expeditie, dat bij het zwemmen in
een meertje door krokodillen wordt aan
gevallen en het leven te danken heeft aan
het optreden van den ongecultiveerden
boschbewoner Tarzan. In deze en andere
scènes kan men de fenomenale zwemkunst,
van den wereldkampioen zwemmer Buster
Crabbe, die de rol van Tartan vervult be
wonderen.
ten. Mr .Fabius meende, dat er niets ge
beurd is, dat de gedachte zou kunnen wet
tigen aan een afwijkenden gang van zaken.
(U. D.)
DE GIJZELING VAN DEN HEER
HANSEN.
De Haagsche rechtbank heeft het ver
zoek van den heer C. L. Hansen tot-op
heffing van de gijzeling afgewezen en heeft
de gijzeling voor den duur van twaalf da
gen verlengd.
PARATYPHUS
Er komen in den laatsten tijd in Gelder
land en Overijssel oa. in Lochem, Deven
ter en in Nijverdal ziektegevallen voor,
welke op paratyphus zouden wijzen. On
danks de herhaalde waarschuwingen om
eendeneieren alleen te gebruiken als zij
ten minste acht minuten zijn gekookt, blij
ken enkele banketbakkers en anderen, die
eetwaren, zooals croquetjes, taartjes en
slaatjes met mayonnaise bereiden, daarbij
toch eendeneieren te hebben verwerkt, wel
ke onvoldoende waren verhit.
In twee ziektegevallen in bovengenoemi
de gemeenten heeft het rijksinstituut voor
de volksgezondheid aangetoond, diat de
oorzaak moet worden gezocht in het ge
bruik van zulke eendeneieren.
zou ik wel graag eigens genoegelijk wil
len doorbrengen”, zegt Szartossy.
„Je hebt gelijk, Steffl”, valt zijn vriend
hem onmiddellijk bij.
„Laat je het programma aan mij over
„Nee jongeman, want dat heb ik zelf
al opgemaakt”.
„JijHoe dan, als ik vragen mag
„Ik heb een invitatie voor vanavond ge
provoceerd!”
„Hoe kom je daar bij Waar dan in
vredesnaam
„Ja weliswaar niet bij den keizer van
China, maar desondanks keurig netjes
Je zult er van opkijken, Steffl!”
„Bij wien vraag ik, verdraaidI”
„SstNiet direct zoo leelijk doen.
Raad liever eens”, gaat Berg plagend
voort.
„Ik wil er met liefde tien mark onder
verwedden begint Szartossy, maar zijn
vriend laat hem niet eens uitspreken.
„Niet weddenZoowaar als ik hier
sta, ik heb een geweldige verrassing voor
je in pettoEen verrassingenfin,
je raadt het toch niet
„Dan zou ik het eindelijk maar eens
zeggen,” adviseert Szartossy en de ander
gaat daar thans gretig op in:
„Nou, goed dan. Ga zitten en luister
Herinner jij je nog onzen Duitschen
kameraad in het derde Isonso-offensief
„Natuurlijk, die reserye luitenant van
het 21ste infanterieregiment, Gabriel
Schwarzer een patente kerel 1 Maar wat
heeft dat te maken met
32.
De dagen gaan voorbij.
Dagen van drukke toebereidselen voor
de reis van Rudolf von Berg in München.
Dagen van schier onwezenlijk geluk voor
de beid©, aan de buitenwereld onttrokken
menschen in de Lantaarn.
Zonnige dagen over Cairo, waarin Sir
Herbert Hawkins naar een spoedige ver
wezenlijking van zijn hartewensch verlangt.
Donkere, moeilijke dagen voor Emma
Koch, die fyaar laatste hoop den man, die
haar verlaten beeft, ooit weer terug te win
nen, ten grave draagt.
Dagen, waarin de ouderdom energiek
klopt aan Üe deur van Eugen Delmer,
die, als slachtoffer van den influenza bacil
bedlegerig, niet meer zoo goed' als vroeger
in staat is dezen brutalen indringer het
hoofd te bieden.
„Zou ik toch maar niet eens aan me
vrouw zeggen, wat er aan de hand is
waagt Anton, die zich in dezen tijd als een
uitstekende ziekenverpleger doet kennen,
een schuchtere poging om zijn heer en
meester te vermurwen.
„Dat verbied ik je waarschuwt de
zieke zoo gedecideerd, dat zijn bejaard fac
totum niets anders overblijft dan er zich
met een zucht bij neer te leggen.
Gedurende de laatste dagen hebben kof
fers en diverse uitrustingstukken zich zoo
danig opgestapeld in de beide kamers, wel-
ke Stefan Szartossy en Rudolf von Berg in
pension „Bavaria” bewonen, dat 'het ver-
„En hoe sta je nu tegenover het schoo-
ne geslacht, Schwarz informeert Berg.
„Hopeloos vreemd”, antwoordt deze.
„Geen tijd en geen gelegenheid.”
„Ja, ja, dat is de keerzijde van de me
daille. Een beroemde, gezochte persoon
lijkheid te zijn, is ook niet alles,” knikt
Berg zijn vriend Szartossy toe.
„Beroemd dat is waar ook”, herin
nert deze zich plotseling. „Dat lijkt me een
mooi werkje voor jou, Schwartz. Een
pracht gelegenheid om me te bewijzen, dat
je werkelijk de Sherlock Holmes bent,
waarvoor je je uitgeeft.”
„Wil je me op de proef stellen, Stefan!”
„Ja, dat ligt inderdaad in m’n bedoe
ling. Ik zou graag een volledige informa
tie hebben over een zekeren Sylvester Von-
berg, van beroep musicus, wonende te
München.”
Schwarzer zou geen volleerde crimina
list zijn geweest, als hij zich bij deze plot
selinge wending van het gesprek, niet vol
komen had weten te beheerschen. Niets,
maar dan ook totaal niets verraadt zijn
grenzenlooze verbazing over dezen op
dracht van Szartossy en rustig antwoordt!
hij
„Wacht even. Kalm aan! En weet je ook
nog, dat hij van beroep commissaris bij de
recherche was
-„En of! Ik herinner me i’n interessante
blijf aldaar wel zeer ongezellig is gewor- verhalen over het leven aan het hoofdbu-
reau in Berlijn nog stuk voor stuk
,Den voorlaatsten avond voor je, vertrek Eigenlijk jammer, dat je zulke menschen
zoo gauw uit het oog verliest
„Ik heb hem teruggevonden”, zegt Berg
triomfantelijk.
„Ach kom
„Ja. Hij is nu particulier detective met
een uitstekende reputatie, een keurig kan
toor en wat er zoo meer bij behoort
„In Berlijn?”
„Neehier in München, Brienner-
straat 31. Ja, daar kijk je van op, wat?
Wij zijn elkaar vanmorgen al in de armen
gevallen, terwijl jij voor mij die boodschap
bij Ijpt consulaat deed. En vanavond heeft
hij ons beiden voor het diner geïnviteerd!.”
Deze avond, welke de drie strijdmakkers
in Gabriel Schwarzer’s behagelijke vrij-
gezellenwoning vereenigt, is voor een deel
aan de herinnering, voor een ander deel
aan een uitwisseling van gedachten over
de toekomst gewijd.
Szartossy is degene van het klaverblad,
die de laatste jaren uiterlijk het minst
veranderd is en wiens levensweg ook
scherp afgebakend voor hem ligt. In de
vroeg verouderde, fijne gelaatstrekken van
dten Oostenrijkschen aristocraat Rudolf
von Berg, hebben de zorgen en de strijd
van de na-ooilogsche jaren duidelijk een
onuitwischbaar spoor nagelaten. En dat,
wat voor hem ligt, is wederom strijd, avon-
tuui en als geheel een verre van onbe
zorgde toekomst.
Gabriel Schwarzer, de voormalige, lange
infanterist, is tijdens zijn roemrijk bestaan
als particulier detective, bepaald dik ge-
worden.
TRAMTREINEN OP HET BAANVAK
SNEEK—LEEUWARDEN.
Als gevolg van de opheffing van de
vele stations en halten der Nederlandsche
Spoorwegen, met ingang van den zomer
dienst 1938, zouden de plaatsen, gelegen
aan de spoorlijn SneekLeeuwarden, van
reizigersverkeer verstoken zijn.
Teneinde dit te voorkomen heeft de Di
rectie der Nederlandsche Spoorwegen, op
voorstel van de Directie der N.T.M., aan
de N.V. Nederlandsche Tramweg Maat
schappij toegestaan den localen reizigers-
dienst op dit baanvak uit te voeren. Met
deze exploitatie zal worden aangevangen
nadat de spoorwegstations zullen zijn ge
sloten en vermoedelijk met ingang van den
zomerdienstregeling op 15 Mei 1938.
De dienst zal door de Nederlandsche
Tramweg Maatschappij vermoedelijk wor
den uitgevoerd met motorwagens en deze
zullen stoppen op de thans bestaande sta
tions en halten tusschen Sneek en Leeu
warden.
Van abonnementen der N. S., geldig op
het traject Sneek-^-Leeuwarden zal zonder
bijbetaling gebruik gemaakt mogen wor
den op de tramtreinen.
DE WATERWEG GRONINGEN-
IJSSELMEER.
De Kamer van koophandel en fabrieken
te Groningen heeft zich opnieuw met een
adres gewend tot den minister van water
staat, waarin wordt betoogd, dat de be
langen van het district der Kamer het
best zouden zijn gediend, wanneer de vaar
weg GroningenIjsselmeer over Lemmer
werd gevoerd. Opgemerkt wordt, dat alle
argumenten, welke zijn aangevoerd in eeri
op 30 Mei 1932 tot 's ministers ambts
voorganger gericht adres, thans nog on-'
verzwakt gelden. De verbinding van Gro
ningen met Twente, Limburg en het Roer
gebied is aangewezen om over Lemmer te’
worden geleid, als zijnde de kortste weg.
Wanneer de N.O.-polder gereed zal zijn ge
komen, zal het traject, dat over het Ijs
selmeer moet worden afgelegd, zoowel
naar den IJssel als naar Amsterdam, van
Lemmer uit het kortste zijn.. Deze argu
menten gelden thans zelfs in sterkere mate,
omdat sedert 1932 de IJsselvaart is toege
nomen, mede in verband met het kolenver-
voer uit Limburg en omdat te voorzien is,
dat straks de producten van den N-O.-
polder voor een zeer 'belangrijk deel naar
Groningen zullen worden afgevoerd.
De Kamer verzoekt derhalve den mi
nister te willen bevorderen, dat het plan-
Lemmer wordt uitgevoerd.
Zooals men weet hebben provinciale sta
ten van Groningen de voorkeur gegeven
„Je hebt zoowaar
gen,” meent Rudblf von
ten berispen.
„Die heb ik bij mijln beroep dlringend
noodïg,” verdedigt de aangevallene zich.
„Hoezoo
„Ik moet altijd iets te masseeren heb
ben, als ik ingespannen nadlenkzie je,
zoo en hij demonstreert een gecarica- avontuur”, zegt Rudolf von Berg met nauw
turiseerdle Sherlock Holmes, die zijn ima- bedwongen weemoed. Maar dan verzet hij
ginaire puntbaard streelt. zich energiek tegen zijn sentimentaliteit:
„Nog steeds de oude”, lacht Szartossy. „Nog een glas van dat kostelijke vocht,
moedigt Schwarzer zijn gas- kameraad... Zóó jong zien we elkaar niet
We er
‘I
NIEUWE SNEEKER COURANT