annex SNEEKER COURANT (81e Jaargang)
der Gemeente Sneek
Officieel Orgaan
I
i
q
de 1
s-
lil
I
i,
II 1
"J
d I
Woensdag 23 Februari 1938
54e Jaargang
Ro. 42 Eerste Blad
Uitgave KIEZEBRIÏÏI Co.
Dit No. bestaat uit 3 bladen.
5
i
J
A
F
I
aetl
mp|
on-i
Ljt i
Regelprijs 9 cent. Abonnementen belangrijke korting
Alle Advertentiën worden in beide bladen opgenomen
NIEUWSTIJDINGEN.
zijn muziekwerk
J
i
wordt gratis bezorgd bij allen die te Sneek geen abonné zijn op de Nieuwe Sneexer Courant en bovendien huis-aan-huis verspreid:
Vrijdags te Hommerts, Jutrijp, Tirns, Goënga, Gauw, Sijbrandaburen, Offingawier, Terzool, Abbega,
Oosthem, Deersum, Scharnegoutum, Roodhuis, Gaastmeer, Balk, Stavoren, Wyckel, Langweer, Bozum
De NIEUWE SNEEKER COURANT is een abonnementsorgaan, verschijnt Dinsdags en Vrijdags. Abonnementsprijs in de stad f2.50, naar buiten fr. per post f3.60. De SNEEKER COURANT is een Advertentieblad
en
D i n s d a g s te Woudsend, Heeg, Nijezijl, Folsgare, Nijland, Oppenhuizen, Uitwellingerga, Oudega (W.),
IJsbrechtum, Wolsum, Harich, Hemelum, Bakhuizen, Nijemirdum, Sondel, Sloten, Tjerkgaast, Spannen
burg, Poppingawier, Warns, Rauwerd
Controle op de oplaag toegestaan.
ALIDA TARTAUD—KLEIN
OVERLEDEN.
In het diakonessenhuis „Bronovo”
op 64-jarige leeftijd Vrijdagmiddag
leden mevrouw Alida TartaudKlein.
Mevr. TartaudKlein is een onzer meest
bekende tooneelspeelsters geweest, vooral
in de roemvolle jaren van het Rotter-
damsch Tooneel.
De geïnterneerde Spanjaarden verlaten
Gorinchem.
In afwachting van den terugkeer der uit
ons land gevluchte Spanjaarden zullen,
naar wij vernemen, de thans in de Citadel-
kazerne te Gorinchem vertoevende Span
jaarden met ingang van 25 Februari wor
den overgebracht naar het hotel De Neder-
Veluwe te Bennekom, gemeente Ede.
De overbrenging is noodig geworden,
omdat de Citadel-kazerne met ingang van
1 Maart ter beschikking van de leger-
autoriteiten moet komen in verband met de
icgeruitbreiding.
De Spanjaarden zullen in genoemd hoteï,
dat hun een geriefelijker verblijf biedt dan
de Citadel-kazerne, aan een gelijksoortig
regime onderworpen zijn als te Gorinchem.
Het toezicht zal door de politietroepen
worden uitgeoefend.
Het maken van wandelingen in de ge
meenten Ede en Wageningen zal, onder
toezicht, worden toegestaan.
Het hotel De Neder-Veluwe staat geheel
ter beschikking van de Spanjaarden.
;even.
dus
v
r
i
>1
I
3
it
s
7
3
3
.1
n
b
o
b
d
w
DE GRONDWETSWIJZIGING.
Hedenmiddag is ook hier ter stede op de
voorgeschreven wijze de grondwetswijzi
ging afgekondigd. Burgemeester Poppdnga
deed dit van het bordes van het stadhuis,
ten gehoore van een vrij aanzienlijk pu-*
bliek.
Burgemeester Martens van Wijmbritse-
radeel verrichtte dezelfde plechtigheid van
de stoep van zijn gemeentehuis.
Naar wij vernemen ‘s dr. J. de Groot,
wiens aanwezigheid ten paleize Soestdijk
niet meer noodzakelijk is, hedenmiddag
naar Den Haag teruggekeerd.
au
ill
Staking in textielbedrijf.
Bij de N.V. Textielmaatschappij L. van
Heek te Losser zijn 230 arbeiders in staking
gegaan wegens een loongeschil.
is
over-
il I
dj
dij
I*
i
j
ARoop verkoopingen.
Notaris W. G. Gramser te Roordahuizum
veilde hedenmiddag finaal in ’t café „Leeu
wen” een greidplaats, gelegen aan den
nieuwen weg van Draaisterhuizen naar
Heeg, bestaande uit stelphuizinge, met
wagenhuis, zomerwoning en erf en diverse
perceelen weiland, alles in huur bij den
heer J. Koopmans. De toewijzing had als
volgt plaats:
Perceel 1. De stelphuizinge, met schuur,
wagenhuis, zomerwoning, varkenshok, yes-
ters, grond en erf; perc. 2, een kampje wei
land, ten zuiden van en aan perc. 1, groot
27.19 are; perc. 4, een stuk weiland ten
zuiden van en aan perc. 2 en 3, groot 5.4
pdm.; perc. 6, een stuk weiland aan den
weg ten zuiden van en aan perc. 5, groot
9.2' pdm.; perc. 7, een stuk weiland, gelegen
ten zuiden van en aan perceel 4, groot 2.9
pdm.; perc. 8,'een stuk weiland ten zuiden
van en aan de perc. 6 en 7, aan den weg,
groot 9.4 pdm., voor onderscheidenlijk
f 2486, f 690 en verder respectievelijk per
‘pdm. f891, f850, f874 en f827, aan de h.h.
D. Oppedijk te Westhem en M. Canrinus te
Oosthem.
De totale opbrengst van deze greidplaats,
groot 77.1 pdm., was f67737.50.
Perc. 3, een stuk weiland „de Fenne”,
gelegen aan perc. 1, aan de opvaart en den
weg, groot 10.3 pdm., aan de h.h. D. A.
Boschma te St. Nicolaasga en U. A. Bosch-
ma te Schraard voor een som van f 937 per
pdm.
Perc. 5, een stuk weiland, ten zuiden van
perc. 3, aan den weg, groot 5.1 pdm., aan
den heer P. P. Wiersma te Abbega voor een
som van f899 per pdm.
Perc. 9, een stuk weiland, aan en ten
zuiden van perc. 8, groot 7.9 pdm., aan de
h.h. iH. J. Visser en J. van Asma te Heeg
voor een som van f 739 per pdm.
Perc. 10, een stuk weiland, aan den over
kant van en aan den weg, groot 7.4 pdm.,
aan den heer H. S. Sijbrandij, voor een som
van f 906 per pdm.
Perc. 11, een stuk weiland, ten zuiden
van en aan perc. 10, groot 5.8~pdm., aan
de h.h. Tj. Huitema te Ijlst en F. Breeuw-
sma te Bozum, voor een som van f 879 per
pdm.
Perc. 12, een stuk weiland, gelegen ach
ter de beide vorige perc., groot 12 pdm.,
aan den heer J. Terpstra en mej. P. Cnos-
sen te Ijlst
BURGEMEESTER BEVOORDEELDE
ZIJN GEMEENTE TEN KOSTE
VAN HET RIJK.
De burgemeester der Noord-Holiand-
sche gemeente Blokker heeft korten tijd
geleden plotseling eervol ontslag gevraagd,
dat hem met ingang van 1 Maart a,.)9. is
verleend.
De burgemeester heeft met medeweten
van de wethouders en van den eenigen
ambtenaar op het stadhuis, de gemeente
bevoordeeld ten koste van het Rijk, meldt
de Tel.
Hij liet enkele jaren lang de steuntrek
kers voor het dubbele of bijna dubbele tee-
kenen van wat zij in werkelijkheid ontvin
gen. Hiermede bereikte hij, dat de uitkee-
ring voor dit doel uit ’s rijks kas veel
grooter wérd dan waarop Blokker recht
had. In totaal heeft hij de steuntrekkers
voor een bedrag vSn ruim vier duizend
gulden hooger laten teekenen dan zij ont
vingen.
Prinses Juliana en Prinses Beatrix.
Gezondheidstoestand Prinses Juliana normaal
Het communiqué van dr. J. de Groot van
gistermiddag luidt:
De gezondheidstoestand van H. K. H.
Prinses Juliana is thans volkomen normaal.
Het kraambed heeft ook verder een geheel
ongestoord verloop gehad. Hare Konink
lijke Hoogheid voelt zich zeer goed en heeft
gisteren reeds eenigen tijd in de buiten
lucht vertoefd.
Hiermede is het laatste medische bulletin
over Hare Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana verschenen.
Het rijk vergoedde trouw circa 35 pet.
van de zoogenaamd uitgekeerde steungel
den. Van de winst werd een „potjqf’ ge
maakt. Daarin kwamen de geheele f 4000,
die te veel als uitbetaald stond opgege
In dit „potje” heeft de gemeente zélf
f2600 en het rijk f 1400 gestort.
Terwijl overal elders de nood dringend
was, gingen de gemeentezaken te Blokker
goed. Kleine ondernemers of tuinbouwers,
die voor rijkssteun niet in aanmerking)
kwamen, klopten bij het huis van den bur
gemeester aan. Deze deed dan een greep in
het „potje” en hielp nu eens met honderd,
dan met tweehonderd gulden hen, die el
ders geen crediet of borg konden vinden.
Ook werden enkele onderhoudswerken van
dit geld uitgevoerd.
Tot Voor kort ging het systeem zonder
haperen op. Opeens echter is er blijkbaar
iets van deze manipulaties doorgedrongen
buiten den kring van degenen, die tot de
ingewijden behoorden. Er is toen aangifte
bij den Commissaris der Koningin in
Noord-Holland gevolgd en een provinciale
verificateur heeft zich daarop naar Blokker
begeven om te onderzoeken voor welk be
drag men het Rijk bij den neus heeft ge
had.
De minister heeft den burgemeester ver
volgens ter verantwoording geroepen en
het directe gevolg is geweest, dat laatstge
noemde oogenblikkelijk eervol ontslag aan
vroeg.
Het onderzoek heeft, voor zoover bekend
is, aangetoond, dat de burgemeester wei is
waar valschheid in geschrifte heeft ge
pleegd, doch dat hij daarmede slechts an
deren heeft begunstigd. Voor alle uitgaven
uit het potje waren kwitanties aanwezig.
j I
Prinses Beatrix een gezonde baby.
De medische zorg voor H. K. H. Prinses
Beatrix is verder opgedragen aan dr. Car
stens, kinderarts te Utrecht. Deze heeft na
onderzoek kunnen bevestigen, dat de
jeugdige Prinses een volkomen gezonde
baby is. De voeding, welke een geheel
natuurlijke is, gaat volkomen naar wensch.
Prinses Beatrix heeft aan het einde der
eerste week het geboortegewicht, dat 3450
gram bedroeg, reeds overschreden, terwijl
de wekelijksche toename in gewicht boven
het gemiddelde is gebleven. Prinses Bea
trix weegt thans 3930 gram.
Soestdijk, 21 Februari 1938.
Dr. J. DE GROOT.
DE RADIO EN DE AUTEURSWET.
Moet de caféhouder, die de radio,
laat spelen, auteursrechten betalen
Over de geheele wereld wordt thans een
strijd gestreden tusschen componisten en
muziekstukken, welke in café’s door middel
van de radio ten gehoore worden gebracht.
Ook in ons land is deze strijd aangebon,-
den en wel door den componist Franz Lé
har, die een caféhouder te Rotterdam in
rechten aansprak vanwege het reproducee-
ren van zijn muziekwerk „Der Czare-
witsch”.
De kantonrechter te Rotterdam ontzeg
de den componist zijn vordering en, de
rechtbank aldaar heeft in gelijken zin be
slist. Léhar teekende beroep in cassatie aan
en in deze kwestie werd Vrijdag door ons
hoogste college gepleit.
Voor Léhar trad op mr. F. J. d? Jesg^
te ’s Gravenhage.
De buitenlandsche rechtspraak heeft vrij
wel algemeen bepaald, dat de caféhouder
auteursrechten moet betalen. Pleiter lichtte
dit aan de hand van de Jurisprudentie toe.
Voor den caféhouder trad op mr. E. J.
Egberts te Amsterdam.
Pleiter betoogde dat de caféhouder het
werk niet openbaar maakt, maar alleen de
gelegenheid, welke een radiostation biedt
om een muziekuitvoering te hoeren, ver
gemakkelijkt.
Pleiter meende daarom, dat de caféhou
der niet tot betaling der auteursrechten
kan worden veroordeeld.
De procureur-generaal zal op 3 Maart
a.s. conclusie nemen.
OVERLEDEN ZWERVER LIET
RUIM f 1800 NA.
In het R. K. ziekenhuis te Raalte is een
zwerver overleden, een zekere K., die, voor
dat hij werd opgenomen bij, een boer uit
de omgeving een kistje in bewaring had
afgegeven. Toen dit na ’s mans overlijden»
werd onderzocht, bleek het f 1875 aan geld
te bevatten.
pen, als gevonden aangegeven op 1821
Febr. 1938: rijwielbelastingmerk, Firma
Joh. Tromp, Oosterdijk; knipmesje, A.
Flach, Stationsstraat 3; plaatje van knip
sluiting (goud), O. Hoekstra, Koopmans-
gracht 43; nieuwe want, A. de Haas, 2e
Frittemahovenstraat 10; groene halsdoek,
Joh. Bakker, Martiniplein; wollen hand
schoen, B. van Vugt, Nieuwbuurt 18; tasch
met bon, Th. Doevendans, W. Lodewijk-
straat 14; jongensjas, G. Minkema, Krui-
zebroederstraat 71; hondenhalsband, J.
Kuipers, W. Frederikstraat 12; kinderhand-
taschje, A. Lageveen, Oude Koemarkt 23;
jurkceintuur, J. Beers, Woudvaartkade 40;
rijwielbelastingmerk, P. Swart, Emmastraat
23; grijze ceintuur, L. Koopal, le Steenklip-
straat 6; rijwielbelastingmerk, G. Hendrik-
sma, Jan van Nassaustraat 16.
„SCHEP VREUGDE IN T LEVEN”.
In de titel van de nieuwe Lachrevuie:
„Schep vreugde in ’t leven”, te geven door
de N.V. Nationale Revue Directeur Bob
Peters in Amicitia te Sneek op 24 Febr.
vindt men de gedachte terug waarop de
samensteller van deze revue, de heer Bob
Peters, zijn zevende revue gebouwd heeft.
In de proloog ziet men hoe het revueleger
gevormd wordt en met welke vreedzame
middelen het ten strijde trekt tegen het
pessimisme. Het optimisme overwint en
brengt de onmisbare „Vreugde in ’t leven”.
Deze revue brengt iets geheel nieuws.
Men ziet een groote groep hard werkende
Nederlandsche artisteh, die in hun veelzij
digheid toonen een vergelijking met het
buitenland glansrijk te kunnen weerstaan.
Men vindt de oude bekenden, zooals Lou
Bandy, Wiesje Bouwmeester, Clairette
Hammé, Dries Krijn en Frans Bogaert
terug. Maar men zal direct constateeren,
dat de directie niet heeft nagelaten naar
nieuwe kjachten Je zoeken en het haar
gelukt is deze inderdaad te vinden. De be
kende operette-sterBeppie de Vries en
de ook door de film zoo, populair geworden
acteur: Matthieu van Eysden, hebben zich
in korten tijd zóó bij het ensemble inge
werkt, dat het is of zij reeds jaren aan de
Nationale Revue verbonden zijn. Een zeer
belangrijke aanwinst voor het gezelschap is
bovendien Guus Brox, een Nederlandsch
artist, die tot dusverre bijna uitsluitend in
het buitenland werkzaam was en die door
zijn veelzijdigheid de meest verwende thea
terbezoeker verbaasd doet staan. Ook de
beide andere nieuwe leden van het gezel
schap Phyllis van Anrooy en Piet Brechts,
hebben zich reeds nu bij het gezelschap
volkomen ingewerkt en oogsten een ver
diend succes. 1
Wat de 24 Nationale Revue-Girls in
deze revue presteeren grenst aan het won
derbaarlijke. Het is nu niet meer alleen de
dans die zij op perfecte wijze brengen,
doch ^ij toonen zich ook meesteressen op
kunstrijwielen, bespelen xylophoons en
„roeren de trom” of zij nooit anders ge
daan hebben. Dan is nog extra geënga
geerd het trio „Ric, Rac en Roe” dat het
publiek van de eene lach in de andere
brengt.
Maar ook het oog zal gestreeld worden
door een serie van schoone beelden. Met
verfijnde smaak zijn de finales ontwor
pen en uitgevoerd. Wij noemen o.a. „De
Watervallen”, „De fantastische Volière”,
„De Lustige Witwe” en „Mooi Zwitser
land”. De costumes zijn van Max Weldy
Parijs. De décors zijn ontworpen door Joop
Geesink, die zich hiermede onmiddëllijk
een naam heeft gemaakt.
Geheel nieuw op revuegebied zijn de
intermezzi, zooals „Een apenparodie”,
,,’n Kus in ’n taxi”, ,ySerenade Russe”,
„Three o’clock in the morning” en „Een
Engelsch Prentje”.
„Last, but not least”, brengen de ko
mische scènes weer de gezonde en onmis
bare lach. In „Het leelijke meisje”, „Vita
mine O.K.”, „Heel voorzichtig s.v.p.” enz.
krijgen Lou Bandy en de andere mede
werkenden volop gelegenheid hun komi
sche gaven te toonen, terwijl Lou Bandy
weer in „Een liedje en een praatje” dat
gene brengt wat het publiek van hem
verlangt en de aardige refreintjes al da
delijk uit volle borst worden meegezongen.
Zoo is de revue vol verrassingen, die wij
niet alle willen noemen, maar welke tesa-
men een geheel vormen waarover pers en
publiek enthousiast zijn.
1 Wij twijfelen niet of hier ter stede zal
voor deze revue groote belangstelling be
staan.
LEEUWARDEN IN HET
LUCHTVERKEER OPGENOMEN.
De K.L.M. zal met ingang van 1 Juli
an. een dienst openen van Amsterdam naar
Leeuwarden v.-v., met een aansluiting
op Groningen.
H. VAN ST AA. f
In den ouderdom van 86 jaar is te
Arnhem overleden de heer H. van Staa,
oud-inspecteur van den veeartsenijkundigen
dienst.
De heer van Staa, die in 1851 te Sneek
geboren is, vestigde zich in 1887 aldaar
als vee-arts. Eenige jaren later vestigde
hij zich te Leeuwarden, waar, hij werd be
noemd tot districtsveearts eh later tot in
specteur van den veeartsenijkundigen
dienst. I f Uil.!
In 1916 werd de heer van Staa gepen-
sionneerd, waarna hij zich te Arnhem ves
tigde.
De overledene was ridder in de Orde
van Oranje Nassau.
Haag een deiel van de juweelen der Russi
sche tsarenfamilie te koop zou worden aan
geboden. Met de opbrengst er van dachten
de „eigenaren” een revolutie ip ons land te
ontketenen. Dus ging de politie aan het
snorren. Een „kooper” was spoedig gevon
den en een monster van de juweelen werd
op vervalsching onderzocht. Alles bleek in
orde te zijn.
Toen de „kooper” eenmaal overtuigd
was van de echtheid der juweelen, kwam
het ©ogenblik, waarop dq transactie zou
plaats hebben.
Voor het schimmetje van5 ton wa
ren de drie heereto bereid de juweelen,
die eejn waarde van 4^5 millioen verte
genwoordigden, te verkoopen. Er werd
overeengekomen dat de heer H., de ver
trouwensman, zou pogen dat bedrag bij
elkaar te krijgen en men sprak voor de
volgende dag af in een café aan het Bezui-
denhout.
Geruime tijd voor heit vastgestelde uur
hurkte de heer Kramer met eenige andere
politiemenschen reeds achter de toonbank,
terwijl buiten posten waren uitgezet. Op het
afgesproken uur verscheen de heer H.
Nauwelijks waren de heeren bijeen» of de
heer H. werd in een auto geladen en ont
voerd. Na een spannende achtervolging
werd het heele stel gearresteerd en naar
hét hoofdbureau van politie overgebracht.
Daar kwam tenslotte de geheele zaak tot
klaarheid. De juweelen bleken op één snoer
na valsch te zijn en van de verwar
ring, die er alom in de wereld heerschte,
(het geval speelde kort na de wereldoor
log) en de geruchten over de verdwenen
kroonjuweelen, hadden de heeren handig
gebruik gemaakt om net te doen, alsof zij
de sieraden in hun bezit hadden.
Tal van zaken heeft de keer Kramer se
dertdien nog tot een oplossing gebracht.
In September 1921 werd hij hoofdinspec
teur en chef der centrale recherche en nau
welijks vijf maanden later zag Jiij zich De-
vorderd tot commissaris. Thans is hij waar
nemend hoofdcommissaris en chef van de
administratieve dienst.
VIJF EN DERTIG JAAR BIJ DE
HAAGSCHE POLITIE.
De heer P.. Kramer, waarnemend hoofd
commissaris bij de Haagsche politie heeft
eenige tijd geleden het feit herdacht, dat
hij 35 jaar geleden in dienst trad ais
adspirant-klerk. Sedert dien is hij opge
klommen tot wat hij nu is. Veel heeft hij
in die tijd meegemaakt.
Zijn leerschool was de groote stakings
beweging van 1903, toen de politiebureaux
vol militairen zaten, en de hoofdcommissa
ris van zijn mannen het uiterste vergde.
Tal van zaken heeft hij nadien „opge-
knapt”. Zoo heeft hij in de wereldoorlog
verschillende spionnen ontmaskerd en zelfs
de verdwijning van een zeer belangrijk do
cument opgehelderd.
Op zekere dag, aldus de Avp, was uit
de bureaux van de Generale Staf aan het
Voorhout een geheim stuk verdwenen over
de Nederlandsche bewapening, dat voor be
paalde mogendheden van bijzondere waar
de was.
Nog vóór men tot de ontdekking was
gekomen, dat het stuk verdwenen was, had
de heer Kramer er lucht van gekregen dat
een hoogst interessant stuk verhandeld zou
worden.1 In allerijl werd een onderzoek in
gesteld en al spoedig bleek, welk stuk het
betrof, terwijl men tevens een spoor kreeg,
in welke richting getracht zou worden het
te verkoopen. Officieren bleken gelukkig
niet bij de zaak betrokken te zijn, zoodat
men in lagere regionen ging zoeken.
Er werd onder hoogspanning gewerkt,
daar men wel begreep, dat de dieven zich
zoo spoedig mogelijk van het compromit-
teerende stuk zouden ontdoen.
De rechercheurs jaagden dag en nacht
achter eenige Verdachte personen en ten
slotte was het geluk hun gunstig.
Terwijl het huis van den militairen atta
ché van een vreemde mogendheid scherp
in het oog werd gehouden, vervoegde zich
daar een Haagsch hotelportier, die, naar
men vermoedde, betrokken was bij deze
zaak. De man besteeg de stoep voor het
huis, strekt zijn hand uit naar de bel en
werd op hetzelfde oogenblik in zijn kraag
gegrepen door eenige rechercheurs, die
hem naar het bureau van den heer Kramer
overbrachten, waarhet belangrijke do
cument op den man ward gevonden.
Het laatste bedrijf van dit spionnen-dra-
ma speelde zich af in de rechtszaal, waar
de landverrader tot een gevangenisstraf
van vele jaren werd veroordeeld.
Een andere spannende zaak was die van
de „Russische kroonjuweelen”.
Het gerucht ging namelijk, dat in Den
tn
et
■d
'8 fl
ld 1
GEVONDEN VOORWERPEN.
Aanwezig aan het Bureau van Politie,
Martiniplein, en aldaar te bevragen op alle
werkdagen, de navolgende voorwerpen als
gevonden gedeponeerd op 1821 Febr.
1938: vulpen; notitieboekje; grijze dames-
handschoen; dameshandschoen; dop van
benzine-tank; huissleutel no. 11; pakje
pruimtabak; rijwielbelastingmerk in étui,
gemerkt met vermoedelijke naam: M. Fijl-
stra; wollen handschoen.
Aanwezig en te bevragen bij de navol
gende ingezetenen, onderstaande voorwer-
ALLÉÉN
OP DE WERELD
NIEUWE SNEEKER COURANT
1
.t
i-,
ï-
J
ti
V
tl
(I
h
Ja, dan had u de ruimte,
kon u links of rechts rijden, of
midden op den weg, dan waren
er geen vóorrangskwesties.
Maar nu niemand alléenheerscher
is in.het verkeer, spreekt het
vanzelf, dat allen zich aan
de wegregels moeten
houden. -n
