MIS?
Indische parfum per maal
A. JANSEN
G. KOLTHOFF
F. OZINGA
QUO VADIS?
of „de weg naar ongekende welvaart"
door W. a SICKESZ
Luxe Auto-Verhuur
met en zonder chauffeur
I
Meel Orgaan der Gewle Sneek
Belasting
I Warme
Itromp sneek
Eerste Blad mtnnw KIEZERRïNK ft cn.
Weldra verschijnt
10 gram 10 ct.
DUITS-OPLEIDING VOOR LO.
SNEEK
Woensdan 14 September 1938.
54e Jaargang
No. 100
Dames
- annex MEEKER OOURMT M WYMBR1TSERADEEL
I
Trouw- en Begrafenisrijden
DINSDAGS
Bureau:
RECLAME KOLOM.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
NIEUWSTIJDINGEN.
Beëindiging
^iiiiii iiiiiiiiiiii i in ii i hui in i ii ii iiiiiiiiiiii min»-;
RUNCIMAN.
Li
Lerares R. H. B. S.
Opleiding L.O. Conversatielessen
enz.
p.a. HOTEL PINO.
Korte Veemarktstraat 6, Sneek.
ze.
zaak in
Steeds nieuwe wagens Lage prijzen
Hiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
Algeheele oplossing van de Wereldcrisis
van de werkloosheid
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
moet er éérst af, met een
luxe blikje waarin ze lekker
droog blijven, en dan voor
een gulden 50 sigaartjes
merk VERO”, die voor den
prijs zéér goed zijn.
HOE BESTAAT HET.
Uw winkelier heeft
Engros: TROMP
Meest gesorteerde
Tabaksfabrikaten.
Abonnement; per jaar 2,50, fr. p.
post 3,60,
Ad^crtentlën: 0 ct, p, regel.
Ingezonden mededeellngen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
PINDAS van de
- electr. branderij bij
KLEINZAND 5—7
SNEEK
- TELEFOON 2200
o
d.
P.S.
staat
PHILIA.
(Nadruk verboden).
IETS NIEUWS
Buitengewoon heerlijk
Luxe-gebonden uitgave f 1.—
Volksuitgave 25 cent
dat de clubavonden Vrijdagavond a.s. een
aanvang nemen.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
een advertentie in dit nummer.
RijkspostspaarbanK.
Opgave betreffende bet kantoor der pos
terijen 'te Sneek.
In den loop der maand Aug*. ’38 werd
aan bovengenoemd kantoor op spaarbank
boekjes ingelegd f 106.704.11
en terugbetaald - 50.407.58
DAMES- EN HEERENKAPPER
SCHAAPMARKTPLEIN 9.
Off. Ford Dealer SNEEK
Parkstraat Tel. 2211
Oprichteron bestuurder van de N. V. Hotlandsch-Zwitsenche
Chocoladefabriek „DB TJOKLATFABRIEK", AMSTERDAM
Of de weg naar
ONGEKENDE WELVAART
Door W C Sidscs
schap verwacht.
111_— -
als ze niet wil stranden op
doode vakgeleerdheid. Sprekt
ÏIEUWE SSEEKBB’ COURTS!
Benoemd tot directeur der Chr.
Muziekvereen. „Harmonie” alhier, de heer
S. de Boer te Hindeloop«yt.
Europa houdt zich vast aan zijn
Krachtdadig vredes-streven
Om alles, wat naar oorlog riekt,
Géén vasten voet te geven.
Temidden van de „branding’
Hij boven de partijop:
Europa's ondergang hangt af
Van Tsjecho-Slowakije
De schrijver geeft hier den weg aan om, zonder
gebruikmaking van .kunstmiddelen” die eco
nomisch niet gerechtvaardigd zijn, te komen tot
en
Nadat spreker er op had gewezen, dat
de prae-historicus veelal arbeidt met „Kul-
turkreise” schetste spreker vervolgens de
verwantschappen en verwantschapsgraden
tot het Engelsch, het Neder-Duitsclh en het
Gemeengermaansch op grond van de door
Th. Siebs op den voorgrond gebrachte
kenmerken.
Deze komen, afzonderlijk beschouwd,
ook elders in de Germaansche talen voor,
waj op een diepreikend verband wijst; de
hoofdzaak is echter hier de bepaalde histo
rische vereeniging, die een samenvattende
algemeene karakteriseering van het Friesch
mogelijk maakt. Spreker besloot zijn rede
met eenige interessante voorbeelden.
Vervolgens sprak prof. dr. U. Borchling
Wij wenschen Runciman de kracht
Om het geschil te schikken,
Europa krijge nimmer meer
Een „veertien”-pil te slikken
Geen mensch wenscht een herhaling van
Voorbije oorlogsjaren,
Wij wenschen Runciman de kracht
De atmosfeer te klaren II
Onze wagens kunnen
tegen een kleine vergoe
ding verzekerd worden.
HET ADRES voor
Wij lezen dag aan dag de krant
Over de situatie
En zien terdege het belang
Daarvan voor elke natie.
Wij vragen ons vaak angstig af:
Hoe zal de afloop wezen?
De optimist blijft optimist,
De. pessimist blijft vreezen
De jubileumfeesten te Amsterdam.
De huldiging, Zaterdagnamiddag, van de
Koningin in het Olympisch Stadion is een
waarlijk glorieus eind van de Amsterdam-
sche feestweek geweest. Vooral de histori
sche optocht, waarmee de Stadionhuide be
sloot, was prachtig; grootsch van opzet,
voornaam van kleur en zwierig van bewe
ging.
Eigenlijk was dit alles nog geen einde der
feesten, want Zondagmiddag had de ge
bruikelijke rijtoer van H. M. de Koningin
plaats, terwijl de Landsvrouwe tevens een
bezoek bracht aan de beide tentoonstellin
gen in het Stedelijk Museum, die der Fran-
sche kunst en die van de Schatkamers der
oudheid. Prins Bernhard vergezelde Hare
Majesteit, die, na gisteren aan het station
officieel afscheid van de Amsterdamsche
autoriteiten te hebben genomen, onofficieel
naar het Paleis terugkeerde in verband met
he.t feit, dat Prinses Juliana daar vyegens
ongesteldheid ook nog eenige dagen moet
blijven.
.Prinses Juliana moet haar kamer houden.
Van officieele zijde meldt men, dat Prin
ses Juliana ten gevolge van een Vrijdag
plotseling opgekomen griepaanval op dok
ters advies gedurende eenige dagen haar
kamer moet houden, en daardoor tot haar
leedwezen Zaterdag de feestelijkheden in t
stadion niet heeft kunnen bijwonen en ook
van het deelnemen aan verdere feestelijk
heden heeft moeten afzien.
Er wordt verwacht dat prinses Juliana
over enkele dagen naar Soestdijk zal kun
nen vertrekken.
NATIONALE WANDEL-ESTAFETTE-
TOCHT.
Men schrijft ons:
Op 24 Sept. a.s. zal te Apeldoorn ter
gelegenheid van het 40-jarig Regeerings-
jubileum aan H. M. de Koningin éen oor
konde worden aangeboden namens geheel
sportief en wandelend Nederland.
De overbrenging van deze oorkonde ge
schiedt op origineele wijze. Zij bestaat nd.
uit 4 gedeelten welke tezamen één ge
heel vormen. Vanuit het Noorden, Zuiden,
Oosten en Westen van ons land zafl een
gedeelte wandelend naar Apeldoorn wor
den overgebracht, waarna zij, tot een ge
heel samengevoegd, tijdens een défilé aan
H. M. zal worden aangeboden.
Voor het Noorden vangt de tocht aan
vanuit Leeuwarden op Zaterdag f7 Sept.
De oorkonde zal, na door de wandelaars in
ontvangst te zijn genomen van den Burge
meester Jhr. J. M. van Beijma, naar Sneek
worden overgebracht, alwaar hij jusschen
6 en 7 uur door onzen Burgemeester Pop-
pinga ten stadhuize in ontvangst zal wor
den genomen.
Op Maandag 19 Sept, des middags
twee uur zal deze haar weer overreiken aan
de Sneeker wandelaars, op wie de taak
rust de oorkonde naar Heerenveen te bren
gen.
Het doel van deze Nationale-Wandel-
Estafette-Tocht is, de oorkonde door een
zoo groot mogelijk aantal wandelaars te-
doen overbrengen, zonder onderscheid van
richting. Een ieder kan dus aan de tocht
deelnemen, terwijl de deelname geheel kos
teloos is.
Voor Sneek berust de organisatie bij de
„Sneeker Gymnastiek Vereeniging”. Men
kan zich opgeven bij de h.h. J. Spoelstra,
Kleine Kerkstraat en Jan Greidanus,
leponlaan 18.
E^i ieder „sportief Sneaker” neme aan
de tocht deell
UITGAVE HOIDIBT Cp AMITItOAB
JAARVERGADERING
SNEEKER DAMCLUB.
Maandagavond hield de Sneeker Dam
club haar jaarvergadering in haar exub-
lokaal, bovenzaal Leeuwen, onder leiding
van haar voorzitter, den heer H. Doeven-
dans. i
In zijn openingswoord herinnerde hij aan
de slechte resultaten, in bondsverband be
haald en hoopte dat het komende seizoen
een gunstiger beeld zou doen zien.
Hierna las de secretaris de notulen,
welke onveranderd werden vastgesteki.
Vervolgens werden de jaarverslagen
goedgekeurd, waaruit bleek dat de finan-
tiën evenwicht vertoonden.
Bij monde van den heer H. Nauta bracht
de kascommissie rapport uit en deelde
mede dat boeken en bescheiden van den
penningmeester in uitstekende orde wa
ren bevondan.
Hem werd décharge verleend, onder
dankzegging voor zijn accuraat beheer.
Waar de penningmeester, de heer F.
Blok besloot als lid te bedanken, werd
hem bij monde van den voorzitter dank
gebracht voor de nauwkeurige wijze, waar
op hij zijn functie vele jaren in het belang
der vereeniging heeft verricht.
De aftredende bestuursleden werden in
hunne functies herkozen, terwijl in de
plaats van den heer Blok de heer R. Wa-
genaar werd gekozen.
Besloten werd het damseizoen te openen
met een wedstrijd, waaraan ook niet-leden
kunnen deelnemen.
De afdeelings- en- bestuursvoorstellen
van den dambond Friesland werden voor
kennisgeving aangenomen.
Besloten werd het ophanden zijnde 15-
jarig bestaan van de vereeniging feestelijk
te herdenken.
Als afgevaardigden naar de jaarvergade
ring van den dambond Friesland werden
benoemd de heeren A. Faber en Schuiver.
Nadat tijdens de rondvraag nog eenige
interne aangelegenheden waren besproken, 1
sloot de voorzitter deze druk bezochte ver
gadering.
moet .gezegd worden van de begrippen
ras, volk en natie; zij raken elkaar in de
historie, maar moeten methodisch geschei
den blijven.
De antropologen, zoowel als de prae-
historici zijn over het algemeen anders ge
richt dan de linguïsten, of in ruimeren zin
de philologen. Zij allen kunnen verdienste
lijk historisch werk verrichten, hebben el
kander noodig, maar ze kunnen ook hun
fouten begaan. Wat het begrip ras betreft,
Virchow zag in de Nederlandsche Friezen
een -relict van den N eandertaler, omdat
hij zijn materiaal niet historisch-critisdh
had bezien.
Nyèssen spreekt van zijn biologisch-ah-
tropologisch standpunt van The passing
of the Frisian. Maar, daargelaten, dat
geen historicus er zich aan zal wagen, de
toekomst te voorspellen, voor hem is
Friesch iets anders dan voor den philoloog
en 'met name voor den Germanist, voor
wien geestelijke gemeenschap, in heden
en verleden, in de eerste plaats zij het
niet uitsluitend gedragen door gemeen
schappelijke taal, het eigenlijke voorwerp
van zijn onderzoek is.
DE „KARIMATA” FAALT.
Gisterochtend is de linker tauinggojot
van de „Karimata” gebroken. Daar deze
niet gerepareerd kan worden, is besloten
om de „Karimata” Woensdag naar Kin
derdijk over te brengen.
Heden komen de sleepbooten van de
firma Smit en Co. om de molen recht
streeks van de (grond naar Rotterdam te
sleepen.
Naar het L. N. nader verneemt, ligt het
niet in de bedoeling, dat de Karimata de
poging nog zal herhalen. Hiermede is dus
het zoeken naar de schatten van de Lu-
tine zonder succes beëindigd.
- Benoemd per 1 Oct. a.s. tot op
voedend ambtenaar op „Valkenheide” te
Maarsbe’rgen, de heer H. Dijkstra te
Sneek, thans werkzaam aan de Groen van
Prinstererschool aldaar, voordien aan de
Chr. Nat. School te Wouterswoude,
o
Belangstellenden zij er aan herinnerd,
die- of vergaderdoeleinden, hetzij voor ten
toonstellingen.
De middagbijeenkomst werd heropend
in de schilderijenzaal van het Friesch mu
seum.
Het woord werd thans het eerst gevoerd
door prof. dr. J. M. M. Kapteyn te Gro
ningen, die sprak over: De plaats van het
Friesch in de germanistiek.
Friesch is de taal, zoo begon spreker,
door Friezen thans nog, of vroeger ge
sproken. Als Friezen moet men beschou
wen hen, die zich bewust zijn van eigen
historische continuïteit, in de eerste plaats
van hun taal. Taalgemeenschap wordt ech-
•ter dikwijls ten.onrechte met stamgemeen
schap vereenzelvigd. Voor het Friesch gaat
dit op, in de meeste gevallen dekken ze
elkander niet, of maar ten deele. Hetzelfde
DE FRYSKE AKADEMY.
Zaterdagmorgen is in de Statenzaal van
het Provinciehuis te Leeuwarden de Fryske
Akademy geopend door den commissaris
der Koningin in Friesland, mr. P. A. V. I
baron van Harinxma tho-e Slooten.
Nadat de heer P. Sipma een woord van
welkom had gesproken kreeg de commis
saris der Koningin het woord, die tot I
titel van zijn openingsrede had gekozen:
„Het ontstaan van de Fryske Akademy”.
Gaarne heeft spr. de uitnoodiging aan
genomen een openingswoord op de eerste
samenkomst der Fryske Akademy te spre
ken. Hij wijst er op in een heele reeks van
feiten, dat deze moest ontstaan.
Op het Groot Friesch Congres in 1937
vroeg lector Sipma medewerking voor zijn
uitgebreide plannen. De gelukkige om
standigheid d^t het Coulonhuis door no
taris Ottema werd gekocht en gerestau
reerd en voor een cultureel doel werd be
stemd, draagt mede bij, dat de Provinciale
Onderwijsraad tot stjchting der Fryske
Akademy overging. Een innerlijke nood
zaak en een gelukkige samenloop leidden
er 'dus toe. „Voor de verdere opbouwing
moge het Friesch-eigene met de weten
schap samengaan: dilettantisme en doode
vakgeleerdheid blijve buiten. De zin
spreuk zij: Sljucht en rjucht”.
Hierna sprak lector Sipma van Leeu
warden over Karakter en trek van de Frys
ke Akademy. Friesland heeft een geschie
denis van 20 eeuwen en ontzettend veel is
daarvan nog te bestudeeren. Een weten
schappelijke vereeniging is daarvoor noo
dig, met een doel, zooals ze in artikel 1
van het reglement is omschreven. De
wensch wordt uitgesproken, dat velen er
aan zullen medewerken. De Friesche aka-
demie, aldus spr. moet werken uit liefde 1
tot Friesland, zij kan de kroon op de
Friesche beweging' genoemd worden. De
voertaal moet het Friesch zijn, maar alle
andere talen zijn welkom.
Hierna behandelde spreker het werk
plan, waarmee begonnen kan worden. Het
betreft de afdeelingen linguïstiek, biogra
phic, bibliographic en documentatie. We
tenschappelijke samenkomsten, lezingen,
leergangen en uitgaven van ge.schriften
staan ook op het program. Het is een kans
uit duizend, zoo zei de spreker, dat het
Coulonhuis zetel van academie kan wor-
den. Behalve medewerking is ook Steun
noodig, moreel en materieel. Een beroep
werd daarom gedaan op het provinciaal
bestuur, dat door de instelling van fijn
onderwijsraad ook deze stichting mogelijk
heeft gemaakt. Hierna noemde spreker nog
eenige bijzonderheden over de oprichting
en de benoeming van het bestuur, waarna
hij besloot met het deviesAlles voor
Friesland.
Vervolgens sprak notaris N. Ottema van
Leeuwarden over: Het Coulonhuis, de toe
komstige zetel der Fryske Akademy.
Uitvoerig stond spreker bij de historie
van dit fraaie gebouw stil, en beschreef
daarna de inrichting en de restauratie van
dit oude patriciërshuis. Spreker besloot
zijn rede met er op te wijzen hoe hij een
drietal vertrekken in het gebouw ter be
schikking had gesteld van den heer Sipma
en den Frieschen onderwijsraad, waardoor
hier thans, de Fryske Akademy zijn zetel
kan verkrijgen.
Ook de overige vertrekken van het Cou
lonhuis blijven beschikbaar voor de bevor-
dering en bestudeering van de oudere en
I nieuwere Friesche cultuur, hetzij voor stu- over: „Die Frisen und der Skandinavische
CHR. H. B. S. TE LEEUWARDEN.
Tweede toelatingsexamen.
Toegelaten tot klasse I o.a. Durk v.
Wal te Ijlst;
tot klasse 3 o.a.Th. Blok te Sneek en
A. v. d. Heide te Sneek.
CONSULTATIEBUREAU
VOOR ZUIGELINGEN.
Blijkens een adv. in dit nummer is dit
bureau tot nadere aankondiging gesloten
Voorts verwijzen wij naar een annonce
der Ver. v. Kraamverzorging, waarin een
dringend beroep op de burgerij wordt ge
daan babykleertjes, oude lakens enz. ter
beschikking van de vier, te stellen.
VOORLICHTINGSCURSUSSEN.
Evenals vorige jaren, zullen ook nu weer
verschillende voonichtingscursussen aan de
Huishoudschool gegeven worden. Deze les
sen zijn bedoeld voor die huisvrouwen, wier
gezin het zwaarst door de tijdsomstandig
heden zijn getroffen. Dit jaar wordt voor
het eerst een cursus in het wasschen en
het opmaken van moeilijk goed gehouden;
ook het oppersen van kleeren en het uit
maken van vlekken wordt in deze lessen
behandeld. Verdere bijzonderheden staan
in een advertentie vermeld.
Norden” en tenslotte prof. J. F. Koksma
over: Wetenschap en volk.
Spreker begon met wetenschap en volk
tegenover elkander te plaatsen en betoog
de vervolgens, dat eenerzijds de wetenschap
een rijke bron vindt in het volksleven, doch
dat anderzijds het volk iets van de weten
schap verwacht.
Dit bedenke ook de Friesche academie
de klip van
:er behandelde
daarna de verhouding van intellectueelen
en volk, een verhouding die vooral waar
het de taal betreft, in Friesland niet ideaal
is. Spreker besprak den invloed ten goe
de, die hier de wetenschap van het eigene
kan hebben en ging nader in op de taak,
die hier voor de academie is weggelegd.
Als laatste thema bezag hij wetenschap én
volk in hun onderling verband, door de
eerste te beschouwen als uiting, als func
tie van het laatste. t
Spreker betoogde, dat zoo bezien, de
Friesche wetenschap nog aan het begin
staat, omdat zoolang zóóveel is verwaar
loosd. Spreker spoorde enkele oorzaken
hiervan op en besprak de roeping in de
zen van de academie, van wie zooveel mag
worden verwacht, omdat ze eenerzijds echt
wetenschappehjk wil zijn, maar anderzijds
haar afkomst niet wil verloochenen. Spre
ker eindigde zijn rede met te zeggen, dat
de Friesche academie opgekomen is uit het
volk, uit de Friesche beweging. N.R.Crt.
Eksamens Fryske akte.
It Frysk Parsburo skriuwt lis:
For de Fryske akte hat de earste ploech
Snjeon 10 Sept, eksamen dien. Fen ’e 27
kandidaten binne der 22 trochkommen, t. w.:
r'rou A. SideriusBoonstra to Menaem,
H. v. d. Vliet to Lippenhuzen, Jiff. M. v. d.
Schaaf to Bitgumermounle, G. de Jong to
foppenhuzen, T. Hiemstra to Jidskenhuzen,
L. Renema, to Skearnegoutum, jiff. T. Jelle-
ma to Gau, S. de Haan to Blauhüs, H. de
Vries yn ’e Drachtster Opein, S. J. de Boer
yn ’e Drachtster Opein, Jiff. G. Rienks to
Stiens, F. v. d. Velde to Skuzum (Idezegea-
huzum), J. Zantema to Himpens, H. Tjep-
kema to Driesum, Jiff. W. Minkema to
Boarnbirgum, H. Jaarsma to Gau, M. Oos-
terhout to Grou, E. Douma to Amsterdam,
D. Nieuwenhuis to Ljouwert, joh. E. Boer-
sma op ’e Aide Leije, H. v. d. Wal to Drach
ten en J. Hoogeveen to Makkum.
„KARIMATA” DIT JAAR
NIET NAAR INDIE.
De „Karimata” baggert nog gestadig
voort in de omgeving van het wrak der
„Lutine”, maar lang zullen de werkzaam
heden waarschijnlijk niet meer kunnen du
ren. De zee wordt ruwer en weldra zullen
de weersomstandigheden de baggermolen
dwingen rustiger water op te zoeken.
Inmiddels staat thans vast, schrijft de
„Tel.”, dat de „Karimata” dit jaar niet
naar Indië zal vertrekken. Het seizoen is
zoover gevorderd, dat een Sleepreis naar
de Oost niet dan met groot risico onder
nomen zou kunnen worden. De directie
van de Billiton Mij, heeft daarom reeds en
kele weken geleden besloten de „Kari
mata” in Nederland te laten blijven, Na
afloop van de werkzaamheden boven de
Terschellinggronden zal de tinmolen naar
Kinderdijk worden gesleept en daar opge
legd worden tot het aanstaande voorjaar.
Dan zal de reis naar Indië worden aan
vaard.
DIENSTBODENCURSUS.
Binnenkort zal wederom een dienstbo
dencursus in de Huishoudschool worden
gehouden. Aan deze opleiding kunnen
meisjes deelnemen, die na afloop gaarne
een betrekking willen hebben hier ter
plaatse of elders. Een speciale ambtenares
is aangesteld om de meisjes bij het zoe
ken naar een betrekking behulpzaam te
zijn.
Ook zij, die reeds eenige uren per dag
werkzaam zijn,- mogen zich aanmelden voor
deze opleiding.
Les wordt gegeven in: koken, wasschen,
strijken, naaien en verstellen, huishoudelijk
werk, gezondheidsleer, warenkennis, voe
dingsleer. De cursus is gratisde overheid
draagt de kosten. Bij trouwe deelneming
en gebleken geschiktheid wordt een ge
tuigschrift uitgereikt.
Voor vélen, die niet bij machte zijn een
andere cursus op de Huishoudschool mee
te maken, is dit een prachtgelegenheid
zich te bekwamen. In een advertentie staan
nadere bijzonderheden.
Derhalve meer Ingelegd
1dan terugbetaald f 56.296.53
Het aantal nieuw uitgegeven boekjes be
droeg 60.
