Gebroken
ROOMBOTER „SCHARNEGOUTUM”
A. JANSEN
iDdische parfum per maal
10 gram 10 ct.
BRIKETTEN
verkrijgbaar
Fa. H. v. d. MOLEN
Fa. H. ÏÏENSTRA,
F. OZINGA
Luxe Auto-Verhuur
met en zonder chauffeur
PUL 1 SFEtBLiiS
is er weer!
UitgaveKIEZEBRINK 8 Ro.
Eerste Blad
Radiorede Minister Colijn*
OIIiGieel Orgaan der fiemeeele Sneek
De heerlijke
Zaterdag 1 October 19X8.
No. 1
Dames
COÖP. ZUIVELFABRIEK
Met IVO ROL poetsen
geeft een frissche mond met witte tanden.
Ivorol (Nieuw recept). Tube 60-40 en 25 ct.
KAREL I
TROMP ISNEEK
Een speciaal artikel
'd I
Trouw- en Begrafenisrijden
1
55e
MtMx STEKER OOURAMT M> WYMBRfTSERMBEEX
DINSDAGS
KLEINZAND 5—7
Bureau:
- TELEFOON 2200
SNEEK
RECLAME KOLOM.
2 schapen en 2 varkens.
OFFICIEEL GEDEELTE.
NIET HAMSTEREN.
(Nadruk verboden).
IETS NIEUWS
NIEUWSTIJDINGEN.
Buitengewoon heerlijk
DAMES- EN HEERENKAPPER
SCHAAPMARKTPLEIN 9.
S t/m U op Vrijdag
V t/m Z op Maandag
E
Een
stond
Rheumatische pijnen
Mijnhardtjes doen deze snel verdwijnen.
12 stuks 50 ct.
Bolswarderweg Sneek
Hoogend, Tel. 3136
Off. Ford Dealer SNEEK
Parkstraat Tel. 2211
Steeds nieuwe wagens Lage prijzen
Slowakije terug te keeren voor mobilisatie,
daar de reis van ons land naar Tsjecho
Slowakije met een zoo groot aantal per
sonen uiteraard niet met vliegtuigen zou
kujmen geschieden en het op andere wijze
bezwaarlijk gaat.
Tegen hamster-rage op,
Hamsteren is ons verboden
Hamsteren is altijd ètróp
25
f 1.40
Verschijnt
en VRIJDAGSAVONDS
18
f 1.—
kreeg, achtte hij het geraden deze niet te
innen, daar een poststempel het cijfer be
dekte.
Maar M. gaf het door deze teleurstelling
niet op. O'^iüeuw wist hij op de bovenom
schreven wijze f 70.f 400.en nog
maals f 400.te incasseeren. Daardoor
had hij het postbedrijf voor f 1314.op
gelicht.
Toen werd de veryalsching ontdekt.
De officier eischte één jaar gevangenis
straf.
Ritmeester, Hofnar, Schim-
melpenninck, Velasques, Uiltje,
Edelachtbaar, Victor Hugo
Sigaren in alle prijzen en
verpakkingen voorradig, naast
een keurcollectie kleine si
gaartjes bij
Opgericht 1901.
Meest gesorteerde zaak in
Tabaksfabrikaten.
INSCHRIJVING VOOR DE
DIENSTPLICHT.
De BURGEMEESTER van SNEEK
vestigt de aandacht van belanghebbenden,
in hét bjjzonder van de jongelingen ge
boren in het jaar 1920 en van hun vaders,
moeders en voogden, op de aan het Stad
huis aangeplakte openbare kennisgeving
betreffende inschrijving voor de dienst
plicht, lichting 1940.
Voor deze inschrijving zal in het bijzon
der gelegenheid worden gegeven voor hen,
Belasting betalen.
De Ontvanger der Directe Belastingen
te Sneek, brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat vervolging is te wachten,
zoo niet voor 8 October a.s. is betaald op:
Personeele belasting 1938. Biljetten ge-
dagteekend April 1938 minstens ö/8 ge
deelte.
Inkomstenbelasting ï937/’38. Biljetten
gedagteekend April geheel.
Inkomstenbelasting i938/’39. Biljetten
gedagteekend Juli minstens 2/» gedeelte.
DE TSJECHEN IN NEDERLAND.
Naar men van de zijde van het Tsjecho
Slowaaksche gezantschap in Den Haag
verneemt, bedraagt het aantal' onderdanen
van Tsjechische nationaliteit, dié .in ons
Land vertoeven, iets meer dan tweeduizend
(vrouwen en kinderen inbegrepen). Zij ver
toeven voor een groot deel in de mijnstre
ken van Zuid-Limburg.
Voorloopig behoeven de mannen, die
dienstplichtig* zijta, welk aantal op onge
veer 200 wordt geschat, niet naar Tsjecho
Rustig hebben wij in Holland
Alle dingen afgewacht,
De opinies uitgewisseld
En dan weer eens nagedacht
Niemand liet zich enerveeren
Door die dingen van den dag,
Die men ieder uur weer hnders
Voor zich uitgestippeld zag
Maar die rust dreigt te vervliegen
Door de.... koffie en de thee,
Door die overrompelende
Koopen-wat-je-kunt-idee
Hamsteren is fout en fnuikend
Voor den voorraad in ons land,
Hamsteren werkt prijsverhooging
Automatisch in de hand.
Stop geen ponden thee en koffie
Stiekum in Uw keukenkast,
Laat Uw woning niet bezwijken
Onder kaas- en vetten-last.
Hamsteren brengtschadeposten,
Want hoe hou je alles goed?
Weet U, dat het grootst gedeelte
Naar den vuilnisbak toe moetI
Bovendien treedt de Regeering
..I
PHILIA.
POSTBEDRIJF VOOR RUIM
f 1300 BENADEELD.
25-jarige koopman te Heerenveen
te Leeuwarden terecht wegens
valschheid in geschrifte (vervalsdhing van
een postwissel).
Hij heeft op 22 April j.l. op het postkan
toor te Sneek een postwissel ten bedrage
van f 7 aan, zich zelf gestuurd. Toen hij de
wissel thuis kreeg, heeft hij achter het
cijfer 7 een nul geplaatst en achter het
woord zeven het woord „tig” gevoegd.
De vervalsching werd op het postkan
toor te Heerenveen niet ontdekt en zoo
wist verdachte een bedrag van f 63 te ver
duisteren.
Nu stuurde hij zich zelf wederom een
postwissel, nu ingevuld met een bedrag
van f 4.dat hij in Heerenveen veran
derde in f 400.Het bedrog werd weer
niet ontdekt, alhoewel evenals op de vorige
postwissel een postzegel op een ietwat
vreemde manier bijgeplakt was.
Nogmaals stortte hij f 4.op het post
kantoor te Sneek. Toen hij de wissel thuis
MOND- EN KLAUWZEER.
Gedurende het tijdvak van 18 tot en
met 24 September j.l. zijn in de provin
cie Friesland de volgende gevallen van
mond- en klauwzeer geconstateerd
Achtkarspelen 41, Baarderadeel 27, Bar -
radeel 1, Het Bildt 1, Dantumadeel 40,
Doniawerstal 16, Ferwerderadeel 34, Fra-
nekeradeel 6, Gaasterland 66, Haskerland
6, Heerenveen 26, Hemelumer Oldephaert
c. a. 41, Hennaarderadeel 5, Hindeloopen
7, Idaarderadeel 34, Kollumerland c. a. 5,
Leeuwarden 1, Leeuwarderadeel 10, Lem-
sterland 3, Menaldumadeel 3, Oostdonge-
radeel 12, Ooststellingwerf 36, Opsterland
42, Rauwerderhem 7, Sloten 1, Smallinger-
land 28, Sneek 3, Stavoren 4, Tietjerkste-
radeel 59, Utingeradeel 17, Westdóngera-
deel 7, West stellingwerf 11, Wonseradeel
34, Workum 5 en Wijmbritseradeel 19.
In genoemd tijdvak zijn aan mond- en
Abonnement: per jaar 2.50, fr. p.
post 3.60.
ACTvertentiën: 9 ct. p. regel.
Ingezonden mededeelingen hooger.
Abonnement belangrijke korting.
Advertentiën worden tevens gratis ge
plaatst in de SNEEKER COURANT
10 October 1938;
11 October 1938;
I t/m K op Woensdag 12 October 1938;
L t/m R op Donderdag 13 October 1938;
14 October 1,938;
17 October 1938.
Verzocht wordt zich op één der aange
wezen dagen voor het doen van aangifte
ter secretarie, 2e afdeling te vervoegen.
Verder kan elke werkdag gedurende de
maand October aangifte worden gedaan.
Niet tijdige aangifte ter inschrijving wordt
ingevolge de wet gestraft, ongeacht of
men al dan niet een herinnering aan de
inschrijving heeft ontvangen.
De aanvraag tot het verkrijgen van
VRIJSTELLING van de dienstplicht we
gens het bekleden van een g e e s t e 1 ij k of
een godsdienstig menslievend
ambt of opleiding tot zodanig ambt, be
hoort tegelijk met de aangifte ter inschrij
ving te geschieden.
Tevens kan bij de inschrijving opgaaf
worden gedaan van een andere reden tot
vrijstelling, die de ingeschrevene zal kun
nen doen gelden.
SNEEK, 29 September 1938.
VOLKSONDERWIJS AFD. SNEEK.
De afd. Sneek van „Volksonderwijs”
hield Dinsdag in „Onder de Linden” een
ledenvergadering.
De voorzitter, de heer Du Zuider-
b a a n heette in zijn openingswoord de
aanwezigen welkom en schreef de geringe
opkomst van de leden voor een groot deel
toe aan het feit, dat er thans zoo’n groote
belangstelling bestaat voor de gebeurtenis
sen in het buitenland.,
De secretaris de heer E. Hazelhoff
las hierna de notulen, die onveranderd,
onder dankzegging aan den samensteller,
werden goedgekeurd.
Omtrent de school voor buitengewoon
onderwijs deelde de voorzitter mede, dat de
gemeenteraad thans in principe heeft be
sloten tot de stichting van een dergelijke
inrichting. Afgewacht zal nog moeten wor
den of het onderzoek door een psychiater
een voldoend aantal leerlingen voor die
school zal opleveren. De voormalige huis
houdschool is aanvankelijk als gebouw' voor
dit doel bestemd.
Aangaande dit punt werden verschillen
de vragen gesteld, die de voorzitter be
antwoordde. Er zijn yoorloopig afge
zien van het resultaat van het psychiater-
onderzoek 27 leerlingen, zoo dat men
zich aan de minimum grens bevindt van
het, voor de totstandkoming: van een
school, benoodigd aantal leerlingen. De
inrichting is niet bestemd voor im.bid.elen,
doch voor achterlijke kinderen.
De heer S. Terpstra bracht hierna,
namens dekasoommissie, verslag uit; boe
ken en bescheiden van den penningmees
ter werden in de beste orde bevonden.
Spr. stelde voor den penningmeester dé
charge te verleenen, waartoe besloten werd.
De penningmeester, de heer Th. Stall-
mann bracht verslag uit over het afge-
loopen jaar. De inkomsten hebben bedra
gen f 668.65, de uitgaven f 430.98, zoodat
er een batig saldo is van f 237.67. Het
ledental bedroeg op 1 Jan. 1937 264 en
op 1 Jan. 1938 250.
In de kascommissie voor het komende
jaar werden benoemd de hh. L. Stoel-
winder en P. Bonnema.
Het periodiek aftredend bestuurslid, de
heer Zuiderbaan werd herbenoemd en nam
deze herbenoeming, met 'dank voor het in
hem gestelde vertrouwen, aan.
De secretaris bracht hierna het jaarver
slag uit, waarna het verslag van de alge-
meene vergadering 1937 volgde, eveneens
uitgebracht door den secretaris, die door
de afdeeling was afgevaardigd.
Het benoemen van een afgevaardigde
naar de komende algemeene vergadering
werd aan het bestuur overgelaten.
Er volgde hierna een bespreking van
de beschrijvingsbrief van bovengenoemde
vergadering, waarbij de afgevaardigde, be
houdens voor enkele verkiezingen, vrij man
daat kreeg.
Bij de bespreking van de feestavond
werd in principe besloten, ook dit jaar
weer een dergelijke avond te organiseeren.
Het bestuur zal trachten hiervoor de mede
werking van een tooneelvereeniging te ver
krijgen.
De rondvraag leverde weinig belangrijks
op, waarna de voorzitter, met een woord
van dank voor de opkomst de vergadering
sloot.
HET
wier geslachtsnaam begint met een der
letters
A t/m C op Maandag
D t/m H op Dinsdag
Minister Golijn heeft Woensdagavond
voor de radio de volgende rede uitgespro
ken:
Wat tot voor kort door zeer velen in
den lande en daarbuiten in de wereld niet
meer denkbaar werd geacht, hangt ons
thans dreigend boven het hoofd.
Weer pakken de oorlogswolken in Euro
pa zich saam; weer moet de vrees worden
gekoesterd, dat de bloem van Europa’s
jeugd en van mannen van middelbaren
leeftijd op groote schaal aan vernietiging
zal worden prijs gegeven, om maar niet
te gewagen van het gevaar, dat ook vrou
wen en kinderen uit de lucht bedreigen
kan.
Aangezien wij buiten het geschil staan,
dat tot dezen toestand aanleiding heeft
gegeven, en wij er ook buiten willen blij
ven, ligt het niet op mijn weg, u bezig te
houden met beschouwingen over de vraag,
op wien de verantwoordelijkheid rust voor
het onstaan van den gespannen toestand,
waarin wij thans verkeeren. Dit standpunt
sluit tevens in, dat wij onzerzijds zoo bit
ter weinig kunnen doen om invloed ten
goede uit te oefenen.
Wel mag ook onzerzijds dit worden ge
zegd, dat het haast ongelooflijk moet wor
den geacht, dat de nog bestaande verschil
len gedurende de dagen, die ons nog van
den fatalen dag van 1 October scheiden,
niet te overbruggen zouden zijn.
Aan die hoop houd ik dan ook nog vast,
tegen allen schijn van het tegendeel in.
-. - - Immers, de volken begeeren den oorlog
klauwzeer gestorven3 koeien, 3 kalveren, zjj willen vrede. Dan lean het niet vol
strekt onmogelijk zijn, dat de leiders der
volken, zij het te elfder ure, den uitweg
vinden, die ons den vrede bewaart.
Intusschen eischt het verstand van het
Nederlandsche volk en de Nederlanidsche
regeering beide, dat er rekening worde
gehouden met het tegendeel; dat we ons
dus indenken in den toestand, dat er in
Centraal Europa tot wapengeweld zal wor
den overgegaan en dat de groote mogend
heden in het Westen bij het conflict be
trokken kunnen worden.
De toestand is dan niet dezelfde als in
1914. Toen richtte het aanvallende leger
zich naar het Westen en ontstond er dus
voor Nederland een direct gevaar, in den
oorlog betrokken te worden en wel reeds
in het begin er van.
Thans is dat gevaar naar mijn meening
niet apnwezig. De gewapende actie, als
men er toe overgaat, richt zich thans in
Oostelijke richting, en dit vermindert voor
ons althans het onmiddellijk gevaar.
Dit verschil neemt echter de noodzaak
van voorzorgsmaatregelen niet weg, al dra
gen ze een ietwat ander karakter dan .in
1914. We behoeven, naar mijn vaste over
tuiging, thans in eerste instantie* geen
schending van ons grondgebied te duch
ten, maar wat wij wel hebben te doen is,
een practische onderstreping te geven van
het standpunt der Nederlandsche regee
ring, zooals dit o.a. laatstelijk te Geneve
door minister Parijn is uiteengezet. Dit
komt in het kort hierop neer, dat we het
voornemen hebben, onder alle omstandig
heden onze onzijdigheid te handhaven en
dus ook aan geen enkel leger doortocht
door ons land zullen verleenen, terwijl, ge
lijk vanzelf spreekt, elke aanval op ons
grondgebied zal worden geweerd.
Van dit gezichtspunt uit moeten de maat
regelen, door de Nederlandsche regeering
reeds genomen of nog te nemen, worden
beoordeeld.
De militaire maatregelen.
Reeds een paar weken geleden werden
de eerste maatregelen tot verhoogde waak
zaamheid aan de landgrenzen, zoowel 00si
als zuidwaarts, getróffen. De verscherping
van de politieke verhoudingen heeft er
vervolgens toe geleid, de grgnsbeveiliging
te versterken, door in den afgeloopen nacht
de dienstplichtigen op te roepen, die inge
deeld rijn bij de 16 afzonderlijke grens-
bataljons, welke een paar jaar geleden in
het leven werden geroepen.
Verder is hedenmorgen aan de burge
meesters toeg§zonden het telegram, dat de
waarschuwing tot de oproeping van die
dienstplichtigen bevat, die bij voor-mobili
satie in werkelijken dienst moeten komen.
Tenzij tusschen nu en morgen een ont
spanning in den politieken toestand zou
intreden, ligt het in het voornemen, mor
gen het telegram voor de z.g. voor-mobili
satie te doen uitgaan. Die voor-mobilisatie
heeft betrekking op enkele tienduizenden
dienstplichtigen, die dan onder de wapens
komen om in de mobilisatiecentja de ove
rige dienstplichtigen wanneer die opge
roepen zouden moeten worden te ont
vangen, ter uitreiking van de .wapens en
verdere uitrusting. Of en wanneer die laat
ste oproeping, d.w.z. volledige mobilisa
tie zal plaats vinden, hangt geheel’ af van
de verdere ontwikkeling van den poli
tieken toestand. De voor-mobilisatie is
evenwel noodig om de volledige mobilisa
tie, indien zij noodig wordt, ongeveer even
snel te kunnen doen verloopen als in
1914 het geval is geweest.
In verband met al deze maatregelen
is ook een andere voorziening noodig ge
bleken. Om n.l. in den bijzonderen toe
stand, waarin wij verkeeren, de noodige
wettelijke maatregelen te kunnen toepas
sen, is bij Kon. besluit „de toestand van
oorlogsgevaar” geproclameerd. Dit betee-
kent dus niet dat een werkelijk gevaar voor
oorlog reeds aanwezig is, maar 'bewerkt
slechts, dat bijv, mogelijk wordt gemaakt
de inkwartieringswet toe te passen, ze
kere vorderingen mogelijk te maken en
soortgelijke handelingen te verrichten.
Dit voor zoover betreft de maatregelen
van militairen aard, door de regeering ge
nomen.
Echter ‘izijri ook op ander terrein voor
zieningen noodig gebleken. Sommige in
1914 voorgekomen verschijnselen bij de
bevolking doen zich ook nu weer voor,
Met name heb ik het oog op het z.g. ham
steren van levensmiddelen en het opvra
gen van gelden bij spaarbanken. Ik laat
nu rusten de bezwaren van zedelijken aard
tegen deze handelingen, want ik heb een
argument, dat weliswaar van zuiver prac-
tischen aard is, maar tevens veel sterker
uitwerking kan hebben.
Deze handelingen, waarop ik het oog
heb, zijn volstrekt onnoodig en bovendien
helpen ze niet. Naast eenige andere ont
werpen zal de regeering morgen bij de
Tweede Kamer twee wetsontwerpen in die
nen, die betrekking hebben op de distri
butie van levensmiddelen en de prijsrege
ling er van.
De voorraad levensmiddelen in het land
is ruim voldoende en dus is hamsteren
onnoodig. Maar het helpt ook niet, want
de regeering zal niet aarzelen, de geham
sterde voorraden weer in béslag te ne
men. Bovendien zal de regeering aan de
Staten-Generaal bevoegdheid vragen om
prijsopdrijving tegen te gaan.
Laten nu allen, die neiging tot deze
afkeurenswaardige, onnoodige en nutteloo-
ze maatregelen mochten hebben, van mij
eens een goeden raad aannemen. Maakt
u aan dit volstrekt onnoodige, hamsteren
niet schuldig. Het zal u aan het noodige
in niets ontbreken en ge spaart uzelf en
de regeering vele moeilijkheden, terwijl
gij uw geld ook rustig op de spaarbank
kunt laten.
De tucht in een volk is van even groote
waarde als de voorzorgen, die de regee
ring neemt. Herinnert u, zoo vraag ik u,
het Koninklijke woord, dat ook een klein
volk groot kan zijin door zijn houding in
moeilijke tijden, en toont die grootheid
door met de regeering mee te werken, in
stede van haar een stok tusschen de bee-
nen te steken.
Andere mededeelingen heb ik thans niet
te doen. Ik zou u nog hébben kunnen
aanraden, vooral de noodige kalmte niet
te verliezen, die juist in spannende dagen
zoo 'fioodig is. Maar ik laat dit na uit
vrees, uw goeden naam te na te komen.
De toestand in de wereld is ongetwijfeld
niet zonder ernstige gevaren, maar de
pogingen om tot een vreedzame oplossing
te komen worden voortgezet en de laatste
uitnoodiging van president Roosevelt, zoo
mede de laatste stap van Hitler, inhouden
de de uitnoodiging aan Chamberlain, Da-
ladier en Mussolini om te München een
onderhoud met hem te hebben, kan stel
lig leiden tot opklaring van den toestand
en behoud van den vrede. Daarom kan er,
ook zonder aansporing mijnerzijds, bij 11
een rustig vertrouwen aanwezig zijn.
En laat voorts ons gebed uitgaan tot
den Koning der Koningen, dat hij de har
ten van de leidslieden der volken neige tot
het behoud van den vrede, die ons allen,
de regeering en u, zoo zeer ter harte gaat.
De hoop daarop is weer verlevendigd,
waarvoor gij met mij den eersten minister
van Groot Britannië dank zult weten. Hij
deed den eersten stap, waarvan wij allen
hopen, dat deze piorgen zijn bekroning
vinden zal. Dit doet mij dit korte woord
besluiten met denzelfden wensch, waar
mede Chamberlain gisteravond eindigde:
goeden nacht.
PAULA SPECULAAS
per pond
per blik
AMANDEL SPECULAAS
per pond
per blik
Sinterklaas met zijn
knecht, in kwart blikken
inh. 6.5 ons 45 ct.
P.S. Onze wagens kunnen
tegen een kleine vergoe
ding verzekerd worden.
HET ADRES voor
yiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiim
■M
niiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiin
NIEUWE SUEEKER COURANT
