SINT N1C0LAAS-
ARTIKELEN
zoowel TABAKSFABRI
Firma JOHs. TROMP, Sneek.
A. JANSEN
F. OZINGA
Luxe Auto-Verhuur
met en zonder chauffeur
CENTRAAL TANHLHIfi IMTIIIJT
r.
MAJA
uit BARCELONA
KORT DAG
SPANJE nog altijd in on
rust, toch hebben we steeds
in voor raad de onverge-
lijkelijke
KATEN als CHOCOLADE
en SUIKERWERKEN.
Annex Sneeker Courant en Wymbritseradeel
Trouw- en Begrafenisrljden
A
55e Jaargang
Uitgave: KIEZEBRINK Co. - SNEEK
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Ie BLAD
RECLAME KOLOM.
«EEST
B
MODE
G S W IJ Z
N
Tel. 2668
iesland
UlllllilllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU
NIEUWSTIJDINGEN.
Pretorius oordeelt dat het afslaan
NADEREND KERSTLICHT
(Nadruk verboden).
Griep, Kou, Pijn
altijd een poeder of cachet
is ’t nu voor de Inkoop van
Haast U dus s.v.p.
SCHAAPMARKTPLEIN 9.
Oïï. Ford Dealer - SNEEK
Parkstraat Tel. 2211
Steeds nieuwe wagens Lage prijzen
„Reguit en raaksekuur
blits uit die tentwa-muur
drie maal die Boerevuur
Kraak hulle roere
maaiend die horde om
drie male al wat kom
kijk, tot die swarte drom
wijk vir die Boere.”
Ongelukken.
Zaterdagavond is een auto, waarin geze
ten waren de heer Cremer, directeur van
de zuivelfabriek te Veenwouden en zijn
echtgenoote, op een onbewaakten overweg
bij Veenwouden door een losse locomotki
aangereden en meegesleurd. De twee inzit
tenden werden zeer ernstig gewond. Tijdens
het vervoer naar het Diaconessenhuis te
Leeuwarden is mevrouw Cremer overleden.
Haar echtgenoot bezweek even later in
het ziekenhuis.
EAUX DE COLOGNE
PARFUMS
ZEEPEN
POEDERS
1.-
Verdere prijzen in overeenstemming met de
tijdsomstandigheden.
Mondonderzoek kosteloos
Zondagmiddag is een
nabij Twello tegen een
Van het echtpaar en twee
annexeerden en vele Boeren, waaronder ook E
Profnrlnc froblzon wear ntmr do FTralmna- JJJ M
rïiiilli iiiiiiiiiiiiiiiiiiiliHililiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir.
Pretorius, trekken weer over de Drakens-
bergen om zich te vestigen in het tegen
woordige Transvaal, waar vroeger Potgie
ter had gewoond. Deze was intusschcn
verder naar het Noorden getrokken. Na vele
moeilijkheden met het Engelsche gouverne
ment erkennen de Engelschen ten slotte op
17 Jan. 1852 bij de Zandrivier conventie de
onafhankelijkheid van de Boerenrepubliek
Transvaal en bij de conventie van Bloem
fontein op 23 Febr. 1854 wordt de souve-
reiniteit van het gebied tusschen de Oranje
rivier en de Vaal opgeheven. Hier stichtten
de Boeren den Oranje Vrijstaat. Het ideaal
der trekkers was bereikt. Twee onafhanke
lijke Hollandsch-Afrikaansche republieken
waren het resultaat van de vele en lang
durige moeilijkheden.
Allerwege herdenkt men in Zuid-Afrika
van thans, dat na op en neergaan is gewor
den één zelfstandige staat van de Kaap tot
de Limpopo de groote gebeurtenissen van
het verleden.
De opofferingen zijn niet voor niets ge
weest. De oude vlag van Van Riebeeck
waait weer over de bergen en golvende
vlakten óver stad en land van Suid-Afrika.
Na de pauze werd een drietal films ver
toond. Allereerst „Een reis door Zuid-Afri
ka”, een knappe reisfilm, die vele interes
sante beelden uit dit land gaf. Heel boeiend
waren ook de opnamen uit de Kruger Wild-
tuin, een natuurpark, ongeveer ter grootte
van Nederland, waar een grootee wildstand,
met o. a. leeuwen, voorkomt. Tot slot were
een film vertoond van de huwelijksplechtig
heden bij de Zoeloes.
De heer Bloem gaf een explicatie bij de
films.
De voorzitter richtte zióh aan het einde
tot den heer Bloem, wien hij dank bracht
voor de interessante wijze, waarop hij een
en ander omtrent Zuid-Afrika naar voren
had gebracht. Ook bracht spr. dank aan den
heer Henstra voor de projectie van de films.
Mei. D. Lasseur te Hoo geland bi
Amersfoort is benoemd tot onderwijzeres
aan de Chr. school voor buitengewoon la
ger onderwijs te Sneek.
Onder achitectuur van het bouw- en
waterbouwkundig bureau Corn. Blanksma
te Sneek, werd de fa. Gebr. A. en B. v. d.
Zee alhier, opgedragen het bouwen van zes
burgerwoningen achter de Kapelstraat te
Sneek.
qeuhlge*.
ahoina
Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS
OFFICIEEL ORGAAN
Kin voor menigeen daarginder
't Woordje „vrede” straks bestaan?
Moet het hart niet openrijiten,
Als er zóóiets wordt gedaan
l’HILIA.
NIEUWE SNEEKER COURANT
(Nieuws- en Advertentieblad).
Abonnementsprijs ƒ2.50 per jaar.
Betaling kan zoo gewenscht
geschieden aan de courantloopers
met 5 cent per week.
Per post ƒ5160; Losse nrs. 5 cent.
SNEEKER COURANT
Gratis Advertentieblad)
ADVERTENTIES WORDEN STEEDS
IN BEIDE BLADEN OPGENOMEN.
Advertentieprijs 9 ets. per regel.
Bij contract aanmerkelijk lager.
Klachten over niet bezorgen enz.
aan de Administratie Kleinzand 7,
Sneek. Telefoon 2200.
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Vrijdag hield het departement Sneek van
het Nut in de foyer van Amicitia een Zuid-
Afrikaansche avond, met als spreker de heer
H. Bloem te Amsterdam, die een lezing
hield over ’t onderwerp: „Zuid-Afrika en
’t eeuwfeest van den Grooten Trek”. Voorts
werden eenige films over Zuid-Afrika ver
toond, de projectie hiervan verzorgde de
heer P. Henstra van hier.
Het openingswoord werd gesproken door
den voorzitter van het dep. Sneek, den heer
F. W. C. d e H a a s, die alvorens den spre
ker het woord te verleenen, op de noodza
kelijkheid van een verhooging van ’t leden
tal wees. Het uitgebreide Nutswerk brengt
hoQge kosten mede; daarom deed spr. een
beroep op de aanwezigen om te trachten in
eigen kring leden te winnen.
Omtrent de cursus J. van der Kieft over
„Ordening in het economisch leven” deelde
spr. mede, dat de deelname thans nog niet
groot genoeg is om tot de cursus over te
gaan.
Tot slot wees spr. nog even op de Zuid-
Afrikaansche avond op 24 November a.s. in
de Groote Kerk alhier.
De heer Bloem, hierna het woord verkrij
gend, herinnerde er aan, dat Zuid-Afrika
in ons land niet onbekend is en dat ook bij
ons het eeuwfeest van den Grooten Trek
beroering wekt zooals dat onder stamver
wanten hoort.
Spr. geeft dan in het kort de geschiedenis
van de blanke kolonisatie in Zuid-Afrika tot
aan den tijd, dat de Kaap in 1795 in Engel
sche handen komt.
Jan van Riebeeck heeft op 6 April 1652
den grondslag gelegd voor de blanke sa
menleving, waardoor de blanke in Zuid-
Afrika niet is geworden de man die komt
en gaat, maar er een natie heeft gevormd.
Dit is de kern van de moeilijkheden tus
schen de nieuwe heeren die (na een tus-
schenregeering van de Bataafsche Repu
bliek van 1803 tot 1806) aan de Kaap re
geerden. Het Engelsche gouvernement gaf
geen blijk de belangen van de blanken te
willen behartigen, zette een officieele gelijk
stelling tusschen blanken en niet-blanken
door en verschafte de grensboeren niet die
veiligheid, welke zij door de steeds toene
mende kracht van Bantoestammen (Kaf
fers) noodig hadden.
Spr. gaat dan de verschillende oorzaken
van den Grooten Trek na en komt tot de
conclusie, dat de verschillen in opvatting
van de verhoudingen tegenover de Zwarten
de grootste oorzaak is geweest dat duizen
den boeren have en goed in den steek lieten
en .trokken, zooals hun voorman Piet Retief
in zijn beroemd manifest zegt:
„„Ons vertrek nou uit ons vrugbare ge-
„boorteland, waar ons enorme skade gelij
„het en voortdurend bloot gestaan ’t aan
„ergernis, om ons te gaan vestig in ’n
„woeste en gevaarlike gebied; maar ons
„gaan met ’n vaste vertrouwe op 'n Alsien-
„de, regvaardige en genadige God, die wij
„altoos sal vrees en in alle nederigheid sal
„probeer gehoorzaam.
„Ons verlaat die kolonie onder die vol
ledige verzekering dat die Engelse rege-
„ring niks meer van ons te vordere het nie;
„en ons sonder verdere bemoeiing sal toe-
„laat om ons in die toekoms self te be-
„stuur.”
van
den aanval niet genoeg is en gaat zelf tot
den aanval over. Met 100 man te paard trekt
hij er op uit en weet de Zoeloes te ver
strooien. De beslissing is gevallen. Dingaan
is verslagen, Retief gewroken en de Emi
granten Maatschappij gered.
Spr. geeft dan in het kort het verdere ver
loop der gebeurtenissen. Hoe de Engelschen
in 1843 de Boeren Maatschappij eenvoudig
De 15-jarige G. H. Thijsse uit de Van
Speykstraat te Rotterdam, is in de Mathe-
nesserlaan, toen hij zich liet meetrekken op
zijn fiets aan een vrachtauto van de firma
van Nelle gevallen en onder den wagen
geraakt. De jongen was op slag dood.
Op het Spui te 's Gravenhage is de 63-
iarige W. A. B., van de Gedempte Gracht,
by het oversteken van den rijweg onder een
passeerenden tramwagen van lijn 9 ge
raakt. Toen de tramwagen door een kraan-
wagen was opgevijzeld en de man er onder
uit werd getrokken kon de geneesheer van
den geneeskundigen dienst slechts den dood
constateeren.
Haagsche auto
boom gereden,
kinderen die in
de auto zaten kwam de vrouw, de 52-jarige
mevrouw Alarm, om.
INBREKER DOODGESLAGEN
TE ORVELTE.
De officier van justitie te Assen eischte
Vrijdag twee maanden gevangenisstraf te
gen elk der gebroeders Berend en Dirk
G. uit Smalhoorn, gemeente Westerbork,
die terecht stonden omdat zij in den nacht
van 3 op 4 September te Orvelte zekeren
Antoon Bok uit Wezep zoodanig hadden
mishandeld, dat hij een paar dagen later
aan de gevolgen was overleden. Zij ver
klaarden uit zelfverdediging te hebben ge
handeld. Bok was van plan bij hen in te
breken ei» toen zij hem betrapten nam hij
een 'dreigende houding aan.
De verdediger, mr. J. Verdoom uit As
sen, deed een beroep op noodweer, subsi
diair noodweerexces en pleitte vrijspraak,
subs, een voorwaardelijke veroordeeling.
De trekkers hadden het ver van gemakke
lijk. Zij kwamen in een woeste, praktisch
onbewoonde wereld, waar zij veel te lijden
hadden van de aanvallen van rondtrekkende
Kafferstammen en van de Matabelen, die
aan de overkant van de Vaal woonden.
Bekend is de slag bij Vegtkop, waar 40
Boeren een aanval van 5000 Matabelen in
October 1836 zonder verliezen hunnerzijds
wisten af te staan. Al hun vee waren ze
echter kwijt, zoodat de toekomst benard
werd. Gelukkig kwam er hulp van andere
trekkers en Piet Retief werd in Juli 1837 als
leider gekozen. Hij is er voor om over de
Drakensbergen te trekken en zich te ves
tigen in het vruchtbare Natal. Potgieter
stemt hiermede niet in en houdt zich afzij
dig. Retief komt in aanraking met den ge-
vreesden Zoeloekoning Dingaan, die hem
een strook grond toezegt. Op het moment
echter, dat het tractaat wordt gesloten en
Retief met zijn mannen binnen de kraal van
Dingaan zijn, laat deze zijn soldaten op hen
■S los onder de kreet „Dood de witte toove-
naars”. Allen worden vermoord en groote
verslagenheid heerscht onder de achterge
blevenen, die geteisterd worden door ben
den Zoeloe’s, welke niets vermoedende groe
pen Boeren uit het Noorden aanvallen.
Pretorius uit Graaff Reinet, die het vo
rige jaar de trekkers reeds had bezocht,
wordt gevraagd de leiding op zich te nemen.
Dit geschiedt, Pretorius stelt een legertje
samen, dat met de wagens langzaam op
trekt in de richting van Dingaan’s hoofd
kwartier Op 7 Dec. J838 leggen allen in
handen van den aartsvaderlijken Sarei Cel-
liers de belofte af, dat als de Heer hun de
overwinning schenkt, zij Hem een kerk
zullen bouwen en den dag zullen herdenken
als een sabbath en hun kinderen na hen.
Die belofte is vervuld tot op den huldigen
dag.
Spr. schetst dan met aanhaling van het
onovertroffen heldendicht van Jan Celliers
den slag -van Bloedrivier. 460 mannen met
vrouwen en kinderen weerstaan Zondag 16
Dec. 1838 den aanval van 30.000 Zoeloes.
schap van den heer L. Poppinga, burge
meester van Sneek.
Burgemeester P. A. Colijn van Alphen
a.a. Rijn besprak daar de mogelijkheid of
de a.-r. burgemeesters, secretarissen en wet
houders zich niet kunnen orgajüseeren in
de daartoe aangewezen vereeniging „Groen
van Prinsterer", met andere woorden of
men niet kan komen tot de oprichting
van een provinciale afdeeling.
Tenslotte gaven vele aanwezigen rich
als lid op, zoodat de afdeeling Friesland
tot stand kwam.
In het voorloopig bestuur namen zitting
de heeren L. Poppinga van Sneek en J.
Duker te Sexbierum.
Vrijdagavond geraakten drie jongens in
de Monseigneur 'Schrijnenstraat te Venlo,
die bezig waren een vuurtje te stoken ter
gelegenheid van St. Maarten, aan het
stoeien.
De 16-jarige P. pakte zijn kameraad,
de 17-jarige J. T. uit Blerick, met zijn
handen op de borst vast en drukte hem
naar beneden. T. viel daardoor op den
grond en bleef roerloos liggen. Dr. van
Rooy, die spoedig aanwezig was, kon
slechts den dood constateeren. Het lijk
van het slachtoffer is naar het ziekenhuis
overgebracht.
De politie stelt een onderzoek in.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Kerk, Op het drietal voor
een beroep te Haarlem (vac.-Miskotte)
komt voor dr. H. J. Honders te Wasse
naar, vroeger te Snoek.
A.R. GEMEENTEBESTUURDERS.
De Vereeniging Groen van Prinsterer,
een organisatie van a.-r. gemeentebestuur
ders, hield Vrijdagmiddag te Leeuwarden
een ledenvergadering, onder voorzitter-
SCHEI-VEEMARKT TE ALKMAAR.
Men schrijft ons:
Wij verwijzen veehouders en handelaren
naar de in ons blad voorkomende adver
tentie betreffende de Schei-veemarkt te
AllAhaar, op “Woensdag 23 November
1938.
Nu het mond- en klauwzeer het
welk van zoo’n ongunstigen invloed is ge
weest op het aanvoeren der diverse groote
jaarmarkten en daardoor ook in den han
del veel stagnatie heeft teweeg gebracht
langzamerhand weder afneemt, kan het
naar onze meening zijn nut hebben, thans
de aandacht te vestigen op de laatste
groote veemarkten in uit jaar.
Alkmaar als centrum van Noordholland,
kan steeds bogen op een zeer druk be
zoek tijdens haar jaarmarkten, zoodat wij
de veehouders zoowel als de handelaren,
deze schei-veemarkt wel kunnen aanbeve
len.
INBREKERS GEARRESTEERD.
Zaterdagavond werd in de Dapperstraat
te Amsterdam ingebroken in een bakkers
zaak, waarbij 3000 gulden werd gestolen.
Terwijl de bakker in de winkel hielp
drongen inbrekers de ie etage binnen, bra
ken een kast open en stalen dit bedrag.
De omstandigheden waaronder de in
braak gepleegd was, gaf de politie van het
bureau Linnaeusstraat echter de indruk dat
hier bekenden van den bakker aan het
werk waren geweest en al spoedig had men
4 mannen en een meisje gepakt, die een
bekentenis aflegden. Een groot deel van
de buit is ook gevonden.
EEN LATE GEBOORTE-AANGIFTE.
Te Zuidbroek is dezer dagen een gc-
boorteaangifte gedaan van een jongen man
van23 jaar. De vader had bij de ge
boorte van zijn kind verzuimd aangifte te
doen bij den burgerlijken stand. Dit ver
zuim kwam aan het licht toen de jonge
man, die inmiddels 23 jaar was gewor
den, in het huwelijk wilde treden, waarbij
hij een gqboorte-acte moest overleggen.
Deze acte kon echter niet eerder worden
afgegeven, vóór er aangifte van de ge
boefte was gedaan en zoo deed zich net
merkwaardig geval voor dat een „kind”
van 23 jaar werd aangegeven.
Zien we in het lichtend Kerstlicht
Niet het woordje „vrede" staan?
Vrede tusschen alle menschen,
Oók voor land en onderdaan
’t Is Novemberspoedig gaan we
't Nieuwe Kerstlicht tegemoet,
't Moet opnieuw ons weer verhalen
Van een vroom en blij gemoed
Kin het nog wel tot ons spreken
Als symbool van naastenzin?
Vrede tusschen alle menschen?
Van oprechtheid Van gewin
Duizenden in de nabijheid
Worden van hun erf gejaagd,
Uit hun tóch al moeilijk leven
Onbarmhartig weggevaagd
Duizenden door hoon en laster
Weggesmeten in 't moeras,
Haat en nijd 'mag slechts hun deel zijn,
Wantze zijn van ènder ras
Vrijdagochtend is de 34-jarige. grond
werker Heus, werkzaam bij net graafwerk
voor den tunnel van de AVRO-studio ie
Hilversum door het instorten van een deel
van den wand ernstig gewond. Hij kreeg
een verbrijzeld been en inwendige kneu
zingen en is naar de r.-k. ziekenverple
ging ^Idaar vervoerd, waar hij des mid
dags is overleden.
Men heeft de gemeentelijke diensten bui
ten het gebeurde gehouden, zoodat de ge
neeskundige dienst en de politie eerst veel
later van een en ander hoorden. De poiiLe
heeft dus niet kunnen constateeren aan
wiens eventueel verzuim het ongeval te
wijten was, want toen men van het voor
gevallene hoorde had men de situatie reeds
geheel gewijzigd.
Bij de betrokken diensten bestaat hier
over ernstig misnoegen.
No. 14 Woensdag IS November 1938
TWEE RECHTERS GERAKEN
SLAAGS.
Twee vechtersbazen, die voor den rech
ter worden gesleept, is een allédaagsch
verschijnsel. Twee rechters, die, in de
rèchtszaal nog wel, slaags raken, is een
zelzamer gebeurtenis. Dit laatste heeft zich
naar de correspondent van de „Times’
te Calcutta meldt afgespeeld in Chan-
dernagore, een plaatsje in Fransch Ach
ter-Indië. De zittende rechter zou repa-
trieeren, doch had zijn vertrek uitgestcid.
De opvolger evenwel was reeds gearri
veerd. Op zekeren dag nu verschenen de
beide rechters in de rechtszaal en beider
wilden gaan rechtspreken. Er ontstond eei.
woordenwisseling de eene rechter be
schuldigde den anderen er van, te vroeg te
zijn gekomen, tot een van hen een stoei
opnam, dien hij zijn collega naar het hoofd
slingerde. In een oogwenk was het ge
vecht in vollen gang. De beambten, die
zich in de zaal bevonden, zochten hun heil
in een overhaaste vlucht, en het handge
meen werd met gesloten deuren voortgezet.
Den volgenden dag werd de zitting „her
opend”. Thans zat de nieuw-aangekomen
rechter. Hij verklaarde plechtig, dat een
rechtszaal geen lokaal van publieke verma
kelijkheid dient te zijn, reden waarom de
rivalen hadden besloten hun geschil bij
1 den autoriteiten in de hoofdstad voor te
I leggen. Tot zoolang, zoo zei hij, zou de
rechtbank gesloten blijven.
RNE BEREIDT
P.S. Onze wagens kunnen
tenen een kleine vergoe
ding verzekerd worden.
HET ADRES voor
Hoofdkantoor
W1LLEMSPLE1N 17, 17a en 17b, Tel. 20521,
ARNHEM.
Afd. SNEEK
Leeuwenburg 24
Spreekureni
Iedere Woensdag van 25 uur en van
6.308.30 uur.
Iedere Zaterdag van 101 uur en van
1.304 uur.
PRIJZEN:
Geheel gebit met 4 j. schriftel.
rantie en met inbegrip v. pijn
loos trekken
Geheel onder- of bovengebit met
vier jaar schriftel. gar. en met
inbegrip van pijnloos trekken
Pijnloos trekken van tand of kies
v
’tijdsomstandigheden.
1
/A.
A
Pion»
35.—
Cache's, genaamd,, Mi)nhardtjes"2st. 10ct.Doos50c6
19.—
Pastfflo Icwalïf»» (puur)
Supir Melk
J (maken i Super Melk mer.Hazelnoot
Toffee Nicusy
Snel en goed
Ie helpen hierbij
v«n Mijnhard*.
Mijnbardt’s Poeders per stuk 8 ct. Doos 45 ct.
MM
NIEUWE"SNEEKER COURANT
Abonnements- en Advertentieblad
Adv. in dit blad worden gratis opgenomen in het adv. blad de SNEEKER COURANT
DER GEMEENTE SNEEK Bureau: KLEINZAND 5-7 Telef. 2200
N.V. HOLLANDSCH ZWITSERSCHB CHOCOLADEFABRIEK
