Radiorede H. M. DE KONINGIN.
DISTRIBUTIE van LEVENSMIDDELEN
RKW1KT
OORDEEL ZÉLF/
F. OZINGA
Luxe Auto-Verhuur
met en zonder chauffeur
Hofstede
Kostwinnersvergoeding.
GEMEENTE SNEEK.
Trouw- en Begrafenisrijden
WIJMBRITSERADEEL
Annex Sneeker Courant en Wymbritseradeel
Abonnements- en Advertentieblad
No. 96
Uitgave: KIEZEBRINK Co. SNEEK
Bureau: KLEIN ZAND 5-7 Telef. 2200
le BLAD
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
OFFICIEEL GEDEELTE.
DE GROOTE VRAAG.
(Nadruk verbaden).
E R I C A N
G
R E 1
r e s
H
A
Sneek, Abbega,. Folsgare, Gaastmeer, Gauw,
Goënga, Heeg, 'Hommerts, Jutrijp, Idzega,
Indijk, Loënga, Nijhulzum, Nljland, Offin-
gawier, Oosthem, Oppenhuizen, Uitwellin-
gerga, Oudega (W.), Sandfirden, Scharne-
giiutum, Smallebrugge, Tirns, Tjalhulzum,
Westhem, Blauwhuis, Wolsum, Woudsend,
Osingahuizen, Ypecolsga, IJsbrechtum, Nije-
zijl, Harich, Bakhuizen, Hemelum, Nijemir-
'tium, Oudemirdum, Sondel, Sloten, Tjerk-
gaast, Spannenburg, Poppingawier, Warns,
Rauwerd, Sijbrandaburen, Terzool, Deei-
sum, Roodhuis, Balk, Wijckel, Langweer,
Bozum enz.
Onze gecombineerde bladen verschijnen o.m. in
de volgende plaatsen in de omgeving en geven
daar een groote publiciteit.
een
turn,
OH. Ford Dealer SNEEK
Parkstraat Tel. 2211
Steeds nieuwe wagens Lage prijzen
De regering hóeft in verband met 'de
huidige omstandigheden besloten, ©en on
derzoek in te steden naar de voorraaid van
bepaalde artikelen bij de detaillisten.
Deze artikelen zijtnrijst, bloem en meel,
grutterswaren en deFgelijke; gedroogde
peulvruchten, suiker, oliën en vetten, kof
fie, thee, cacao, zeep en kaarsen.
Aan de ondernemers zijn voor het instel
len van het onderzoekformulieren ter
invulling uitgereikt.
Indien bepaalde" ondernemers waaronder
ook zijn te verstaan venters een dergelijk
formulier niet mochten hebben ontvangen,
dienen zij 2ich te vervoegen ter secretarie
dezer gemeente, ie afdeling.
De aandacht wordt erop gevestigd dat
men ingevolge artikel 8 van de Distributie-
wet 1939 verplicht is dit formulier nauw
keurig en naar waarheid in te vullen. Niet-,
onvolledige- of onjuiste invulling kan
krachtens artikel 18 van genoemde wet
worden gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste vier jaren of geldboete van ten
hoogste tien duizend gulden. De goederen
met betrekking tot welke, het strafbare feit
is gepleegd kunnen worden verbeurd ver
klaard.
SNEEK, 29 Augustus 11939.
De Burgemeester van Sneek,
POPPINGA.
Klachten over niet bezorgen enz. aan de
Administratie Kleinzand 7, Sneek. Tel. 2200
Waarom naar
Grootzand 18 SNEEK
voor een BRIL?
Omdat men cjpar steeds koopt
VERTROUWD en BEST
Komt 'dit gedicht te Mét reeds in
De Nieuwe Sneeker Krant?
Ta Kwam er een beslissing in
Europa’s vraag tot stand?
't Is Maandag en we weten niet
Hoe of hot nog zal gaan
Kwam de onzekerheid vandaag
Op Dinsdag dus tot staan?
Als dat zoo is, dan hopen wij
Op zege van ’t verstana,
Tenslotte wenscht geen enkel volk,
Dat er een strijd ontbrandt
Als 't niet zoo 'is, dan hopen wij
Op snel en kloek besluit:
Vecht alle kwesties met het wóórd,
Nóóit met de wapens uit!
Want oorlog kan geen zége zijn,
Doch rampspoed, smart en druk;
Met wdpens wordt geen weg gebaand
Naar wereldlijk Geluk .-
't Is Maandag en we weten niet,
Wat ons Europa wacht,.
Heeft Dinsdag soms het antwoord op
Die groote vraag gebracht
Zoo ja, dan moge 't trieste beeld
Ten góede zijln gekcbrdl
Want mocht er Dinsdag oorlog zijn,
Dan heeft men niets geleerd
Dan is de groote wereldkrijg
Ons reeds voorbij gegaan....
’t Is Maandag en we weten niet,
Wat Dinsdag wordt gedaanI
PH IL IA.
P.S. Onze wagens kunnen
tegen een kleine vergoe
ding verzekerd worden.
HET ADRES voor
(die van de leden Brandsma, Schilstra en
Hofstra).
Absnu licht de heer Abma zijn voorstel
nader toe, hij wenst dat B. en W. nadere
gegevens betreffende de exploitatie der
school zullen worden verstrekt om deze aan
de raad bij de behandeling der gemeente
begroting 1940 over te léggen, waarbij
men dan op dit adres terug Iran koluren.
Het lijkt den heer F een st ra niet mo
gelijk een adres als dit aan te houden.
Spr. gelooft en vertrouwt wel dat het
schoolbestuur onder de gewijzigde omstan
digheden met een nieuw adres zal komen.
De heer Nil dam betoogt dat sedert de
raad het besluit nam f 10 subsidie per
leerling voor een maximum van 25 leer
lingen te verlenen er wel wat is veranderd.
Toen was het maximum nog niet bereikt,
nu is het ver overschreden en er wordt al
een aantal van 60 leerlingen uit deze
gemeente verwacht. Bleven wij nu bij ons
standpunt van 28 Nov. ’38, dan zou de
bijdrage per leerling, door de toeneming
van het aantal leerlingen, steeds lager
worden, dat vindt spr. wel wat onbillijk:
De BURGEMEESTER van SNEEK
brengt ter algemene kennis, dat de moge
lijkheid bestaat voor de gezinnen, wier
kostwinner ten gevolge van de militaire
maatregelen onder de wapenen is. geroe
pen, om kostwinnersvergoeding te verkrij
gen.
Belanghebbenden dienen zich daarvoor
zo spoedig mogelijk (in elk geval binnen
TIÉN dagen) te vervoegen' ter Secre
tarie, Afd. Militaire Zaken.
Daar gebleken is, dat sommigen in de
mening verkeren, 'dat de vergoeding Auto
matisch wordt verleend, wordt er riS'druk-
kelijk op gewezen, dat zulks niet het geval
is, doch dat aanvragen mondeling ter Se*
cretarie behoren te worden gedaan.
SNEEK, 29 Augustus 1939.
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiH
.ten verontrusten op ge
plicht
- -
thans mijn gedachten uit. Ik denk ook aan
NIEUWE SNEEKER COURANT
(Nieuws- en Advertentieblad).
Officieel orgaan der gemeenten Sneek en
Wymbritseradeel.
Abonnementsprijs 2.50 per jaar.
Betaling kan zoo gewenscht
geschieden aan de courantloopers
met 5 cent per week.
Per post ƒ3.60; Giro 130000 ten
name van fa. KIEZEBRINK Co.
Sneek. Losse nummers 5 cent.
SNEEKER COURANT
(Gratis Advertentieblad).
ADVERTENTIES WORDEN STEEDS
IN BEIDE BLADEN OPGENOMEN.
Advertentieprijs 9 ets. per regel.
Bij contract aanmerkelijk lager.
meer lesuren hebben. Daarom is het ver
bazend moeilijk het schoolgeld te ver-
hogc;n.
De heer Cno ssen zegt dat het land
bouwonderwijs door niemand meer wordt
gewaardeerd dan door B. en W., die har
telijkverheugd zijn dat te Sneek de^e
school, en nog wel een chr. school1 gesticht
werd, met steun van'de overheid. Dit on
derwijs kan echter niet vergeleken wor
den met het onderwijs aan een landbouw-
winterschool als te Leeuwarden, waarop de
heer van Gooi doelde. Maar juist omdat
dit onderwijs voor de kinderen van land
bouwers zoi gewichtig is acht spr.
schoolgeld van f 15 wel1 een minkn
temeer als men dit vergelijkt met wat an
der© groepen van ouders moeten betalen
voor, ander onderwijs, bv. nijverheidson
derwijs, waar veel meer schoolgeld betaald
wordt, terwijl de landbouwers dan bo
vendien hun kinderen nog in hun bedrijf
kunnen .gebruiken. Spr. meent zelfs m
waardering voor het lager landbouwon
derwijs te kort te schieten als hij een lager
schoolgeld mogelijk achtte. Hun, wier in
komsten dat niet toelaten, zou spr. zeker
geen hoger schoolgeld willen laten betalen,
hij zou het liefst een progressie willen
waarbij deze ouders zeer weinig betaalden,
maar er zijn ook ouders, die hun kinderen
naar deze school zenden, met inkomsten
welke wol degelijk meer schoolgeld toelaten.
Nu is onze Indrük dat de door de school
ingestuurde exploitatierekening wel wat ge
flatteerd was, terwijl ook met Algameén
hat schoolgeld van f 15 wordt geheven.
Hat zal moeilijk zijn liet schoolgeld hoger
dan ij gulden op t© voeren daar dit in
hat gehele land wel ongeveer hetzelfde is;
doch als dit maximum dan zelfs ook
lang ipiet. in alle gevallen geheven wordt,
tjindep wij geen vrijmoedigheid U voor üe
stellen het gemeentelijke subsidie te ver
hogen, de ouders moeten Voor 'dit ondier-
vyijs, speciaal waar hot chr. onderwijs is,
weten te offeren. Inderdaad zitten er twee
landbouwers in B. en W., a(ji erkennen
dat de landbouw moeilijke tijden door
maakt, de heer van Gooi heeft de fourage-
handelarcn ook genoemd, welnu walmeer
het öp fourage aankomt, ziet de veehouder
niet op 10 gulden om do productie te ver
hogen, zou hij dan geen f 15 kunnen geven
voor een opvoeding van zijn kinderen op
een wijze waarvan ook zijn bedrijf profi
teert
De heer Hofstra wil niet veel zeggen
over die f15.schoolgeld, die kwestie
moet de afd. Sneek van oen B. en T. bond
uitmaken. Juist door' het lage schoolgeld
trekt dit onderwijs, daardoor zullen wij
beter onderlegde menschen in het bedrijf
krijgen, waardoor de productiviteit er van
zal stijgen, en dit komt weer de algemene
welvaart en dus ook de gemeente ten goe
de. Daarom wil spr. het subsidie verhogen.
De Voorz. zegt dat de gemeente als zij
subsidiërend optreedt, moet weten dat het
beslist noodzakelijk is, en dat de andere
bronnen van inkomsten waarover de ge
subsidieerde instelling bescliikt,' in vol
doende mate zijn aangeboord. Onze indruk
is dat dit in het onderhavige geval niet
is geschied. Voor de minder gesitueerden
behoeft het schoolgeld niet opgevoerd,
doch er zijn ook andere, voor wie dit
zeker wel mag. B. en W. achten dit onder
wijs van eminent belang, dat wensen zij
hier nog eens te verklaren, maar de ge
meente mag niet anders gelden beschik
baar stellen, dan als het strikt nodig is,
en de andere zijde mag niet te lichtvaardig
aanvragen, ze dient aan te tonen dat ze
niet anders kan, en dat is ons niet duide
lijk geworden.
De heer H u i t e m a zegt dat terwijl uit
de stukken blijkt dat B. en W. eigenlijk
een hoger schoolgeld willpn dan het hui
dig maximum, wethouder iCnossen pas
aantoonde dat het niet hoger kon, dat
spreekt elkaar wat tegen. Er zijn echter
boeren die zeker een hoger bedrag kunnen
betalen en nu blijkt dat men eigenlijk het
maximum schoolgeld niet in die mate heft
als mogelijk is, voelt spr. niet voor dit
adres. Men moet er eerst uithalen .wat er
inzit. Blijkt, nadat dit is geschied echter
dat de school niet zonder een hogere bij
drage dezer gemeente kan, dan dient deze
te helpen, want de school moet er blijven.
Daarom voelt spr. voor het voorstel-Abma
tot aanhouding van dit adres.
Het voorstel-Hofstra komt in stem
ming en wordt verworpen met 123 st.
VERGADERING van de RAAD van
op DINSDAG 22 AUGUSTUS 1939,
des namiddags 2.30 uur (N.T.)
Voorzitter: mr. S. M. Van Haersma Bu
rna, burgemeester.
Secretaris: de heer K. Visser.
Aanwezig alle (15) leden.
Wij hebben in ons vorig nr. het verslag
van deze vergadering opgejiomen behalve
de discussie over punt III en het afscheid
der raadsleden. Een en ander volgt hier
onder.
Punt III. Advies van burg, en weth. op
het adres van het bestuur van het district
Sneek van de Friese Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond om verhoging van het subsidie ten
behoeve van de Chr. lagere landbouwschool
te Sneek.
De heer Abma zegt dat B. en W. deze
school wel van groot belang voor de ge
meente achten, doch zij .willen het subsidie
niet verhogen. Nu zijn de’ bedrijf suitkötm-
H. M. de Koningin heeft gisteravond om
8 uur de volgende rede' tot het Neder -
landsche volk gehouden:
„Landgenooten,
Op het ernstige uur waarop wij1 ons ver
plicht hebben gezien maatregelen te ne
men om land- en zeemacht op voet van
oorlog te brengen, is he't mij een behoefte
een woord tot U allen te richten.
De toestand is ernstig.
Niet in dien zin, dat alle hoop op een
vreedzame oplossing tusschen de betrokken
mogendheden als vervlogen zal moeten
worden beschouwd. De besprekingen zijn
nx?g niet afgebroken, en zoo lang er geen
breuk is, is niet gebleken dat de vrede
moet wijken voor den oorlog.
Maar wel moet de toestand als ernstig
worden beschouwd in dien zin, dat helaas
ernstig rekening moet worden gehouden
met de mogelijkheid dat een conflict zal
uitbreken.
Mocht deze afschuwelijke mogelijkheid
werkelijkheid worden, niettegenstaande alle
pogingen die zijn en worden gedaan om
de wereld voor een ramp zonder weder
gade te bewaren, dan zal Nederland in dat
conflict naar alle zijden en met inspan
ning van alle krachten en middelen waar
over ons land beschikt, een strikte onzij
digheid In. acht nemen en handhaven. Ik
bevestig dit in de onderstelling en het ver
trouwen, dat geen der strijdende partijen
Nederland in -den oorlog zal1 willen be
trekken. Onze zelfstandlghcidspolltiek, bij
voortduring en met nauwgezetheid gevolge!,
I
daartoe over te gaan.
gelijkheid, aan den wil tot onzijdig!
vereischte krachten te kunnen b:_
Ten einde daartoe tijdig bereid te zijn,
111- -j —i -a.
langer te mogen wachten met het nemen
van
heeft dien zoo- buitengewoon ingrijpenden
maatregel zoo lang mogelij"
doch meent dat Hu de tijd gel
te nemen, ten einde tijdig paraat te zijn.
In alle duidelijkheid wensch ik hierbij te
doen uitkomen, dat Nederland zich van
geen enkele zijde bedreigd behoeft te ge
voelen. Hat geldt hier ©en voorzorgsmaat
regel, waarvan, de uitzonderlijke omvang
door de nu eenmaal heerschende uitzon
derlijke omstandigheden wordt gewettigd.
.Ook indien mocht blijken, wat wij allen
vurig hopen, dat ons besluit overbodig zou
zijn geworden, dan nog zal een ieder moe
ten erkennen, dat Nederland tegenover
zichzelf zoowel als naar buiten een plicht,
heeft vervuld waarvan verzuim, gelet op
de thans bestaande verhoudingen, nala
tigheid zou zijn geweest.
Ik twijfel niet of gij staat allen om Uwe
regeering geschaard, bereid om haar te
schragen, eendrachtig en vastberaden.
Ten volle vertrouw ik dat leger en vloot
onder alle omstandigheden hun plicht tul
len doen.
Allen moeten wij hét hoofd koel houden
en zonder ons te lal
wekt en nauwgezet doen wat onze plicht
is. Niet alleen naar 'leger en vloot gaan
thans mijn gedachten uit. Ik denk ook aan
,-die velen in Rijksdienst die in deze da'gen
van spanning voor een zware-taak worden
gesteld.
In het bijzonder gaan mij ter harte de
tallooze gezinnen, die echtgenoot, vader of
zoons moeten afstaan en ik geef mij1 ook
rekenschap van de groote materieel© moei
lijkheden die dit voor zoo heel velen mee-
brèngt.
Maar evenzeer weet ik, dat de Neder-
landsche vrouwen in volle berusting en
Godsvertrouwen bereid zijn de offers die
het vaderland van hen vraagt te brengen.
Allen te zamen moeten wij vooral in ©en
tijd als deze blijk geven doordrongen te
zijn van een geest van eendracht en liefde
•tot den naaste, waardoor alleen het ons
mogelijk zal zijn de lasten die ons worden
opgelegd gezamenlijk en voor elkander te
dragen. 1
Wat liet schoolgeld betreft,: als f15 nor
maal is voor dit soort scholen, is het dan
wei de (aak van de gemeente te zeggeji:
je moet dat bedrag verder opvoeren, nu
dit toch de norm is. Anders staat echter de
kwestie, als men zich er niet aan houdt
dat dit maximum wordt geheven daar waar
het mogelijk is. Spr, zou daarom nu het
besluit van 28 Nov. wiil.cn handlutven,,
maar de zaak bij de begroting weer aan
de orde zien gesteld zoals de lieer Abma
wil, nadat nadere inlichtingen over die
schoolgeld-kwcstie zijn verkregen. Spr.
neigt nu tot verhoging van het maximum
aantal leerlingen, waarvoor subsidie zal
worden verleend, doelt wenst met ©en be
slissing. te wachten tot de begroting.
De heer van Gooi is het niet eens
met de redenering dat naarmate de school
meer leerlingen uit deze gemeente krijgt,
wij ook meer subsidie zouden moeten ge
ven, immers hoe meer leerlingen, hoe moer
schoolgeld men ontvangt, en hóe dichter
men ©en sluitende exploitatie nadert.
De Voorz.: Rekenkundig is het na
tuurlijk juist dat hoe meer leerlingen er
uit deze gemeente komen, hoe lager sub
sidie de school per leerling ontvangt Zo
lang de thans door de raad aangenomen
regeling geldt. Dió opzet van die regeling
was ©enter niet om ©en subsidie per leer
ling te geven doch om dü grootste helft
van liet subsidie waarop 'de school van
buitengemeenten rékende, voor haar reke
ning te nemen. Dat bedrag is toen uitge
trokken in een bijdrage per leerling én
well van f 10.naar analogie van de
bijdragen aan andere scholen verleend. Er
ia nu geen reden van onze eenmaal geno
men beslissing af te wijken tenzij men ons
alsnog duidelijk maakt dat de exploitatie
niet mogelijk is zonder extra bijdrage uit
overheidskassen, nadat allé andere bronnen
voldoende zijn aangeboord.
Het .voorstel-Abma wordt alsnu met
114 st. verworpen (voor stemmen de le
den Abma, Bouma, Hofstra en Nijdam).
Het voorstel van B. en W. wordt alsnu
z.h.s. aangenomen.
AFSCHEID RAADSLEDEN
ABMA EN SCHILSTRA.
Voor de openbare vergadering wordt ge
sloten wenst de Voorz. enkele woorden
ten afscheid te richten tot de beide schei
dende raadsleden, de h.h. Abma en Schil
stra. De heer Abma is 24, de heer Schil
stra 20 jaar lid van deze raad geweest,
een zeer lange tijd in de geschiedenis, van
een gemeente en te méér omdat de beide
heren in verschillende commissies zitting
hadden, de heer Abma 14 jaar in die
voor de armenzaken, de heer Schilstra 8
sten bij de landbouwende stand welke zijn
kinderen naar deze school zendt, niet gun
stig, centrale landbouwboekhouding, boe
renleenbanken en fouragehandelaren kun
nen dat getuigen. Daarom moet en kan het
schoolgeld niet te hoog worden opgevoerd.
In 1940 zullen 60 leerlingen uit deze
gemeente de school bezoeken, blijft men bij
hetzelfde subsidie dajt men nu geeft van
f 10 per leerling tot een maximum van 25
leerlingen dan zal het subsidie per leerling
dan slechts f 4 bedragen, een bagatel. Spr.
stelt voor dit adres nu niet af te handelen,
doch het bij de behandeling der begroting
1940 opnieuw aan de orde te stellen, na
dat men nadere gegevens over de exploi
tatieresultaten der school hééft gevraagd
en verkregen.
De heer Hofstra was verwonderd
over dit voorstel van B. en W. en ook te
leurgesteld. Spr. had verwacht dat B. en
W. het maximum aantal leerlingen, waar-
vo/ir subsidie wordt gegeven op 40 h 50
hadden gebracht. Men kan het oelang van
goed landbouwonderwijs niet gauw over
schatten. B. en W. doen het in hun advies
voorkomen, dat de landbouwers wel meer
schoolgeld kunnen betalen, spr. meende
dat het met de uitkomsten van dat bedrijf
niet zo gunstig stond, maar nu er twee
landbouwers in B. en W. zitten moet spr.
wel geloven dat het daarmee toch niet zo
erg is. Maar desondanks, voor goed land
bouwonderwijs doet de overheid niet gauw
te, veel. Het schoolgeld behoeft ook niet
zo hoog te zijn dat het de klosten van hét
onderwijs dekt, dat is bij universitair on
derwijs enz. ook lang niet het geval. Spr.
meent dat de gemeente het eerst oog
moet, hebben voor het belang van dit on
derwijs en stelt voor in 1939 voor 40 leer
lingen subsidie te verlenen, en in 1940 in
geen geval minder.
De heer van Gooi kalt zich daarente
gen wel met het voorstel van B. ejn W.
verenigen. Vooral waardeert spr. het ar
gument dat door inwilliging van het adres
een bepaalde groep eigenlijk bevoorrecht
zou wofden, en spr. steunt met te meer
gerustheid dit voorstel van BI en W, nu
in dat college 2 landbouwers zitting heb
ben. Spr. erkent het eminent belang van
dit onderwijs, doch er zijn vele dergelijkö
belangen ook wat onderwijs on ander ge
bied betreft en als men die alle ging sub
sidiëren, en het niet in het schoolgeld
zocht, zouden de overheidskassen spoedig
leeg zijn. Er moet tenslotte een grens
worden getrokken. Overigens, wat de kwes
tie van verhoging van het schoolgeld aan
gaat, moet er wel rekening mee worden
'gehouden dat een grote school' in Leeu
warden geen hoger schoolgeld berekent,
ging men het hier opvoeren, dan zouden
(Ie ouders aan die school de voorkeur kun
nen geven omdat de leerlingen dan ook
Woensdag 30 Augustus 1939 55e Jaargang
Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS
OFFICIEEL ORGAAN
Adv. in dit blad worden gratis opgenomen in het adv. blad de SNEkkER COURANT
DER GEMEENTE SNEEK
trouwen, dat geen der
ring zal wil! én bë-
-digheidspolltiek, bij
heeft niemand aanleiding kunnen geven,
daartoe over te gaan.
Neutraliteitshandhaving eischt de mo-
;heid de
rijzetten.
beeft de Regeering heden gemeend met
i
den uitersten voorzorgsmaatregel- Zij
maatregel zoo lang mogelijk üitgesteld,
>men is hem
4
Ml
I
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiliiiiiiiiin
p r I I
NIEUWE SNEEKERCÖÜRANT
