KRUSCHE HOFSTEDE __,3] Een genot n Annex Sneeker Courant en Wymbritseradeel DE DUIF Abonnement s- en Advertentieblad NIEUWSTIJDINGEN. I- Zaierdnq 15 Blaart 1941 KIEZEBRINK Co. - SNEER Bureau: KLEINZAND Telef. 2200 le B LAD MAART (Nadruk verboden). a.s. ingaan. Het is verbazingwekkend, hoe weinig N. N. INGEZONDEN STUKKEN. Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. ingstelllng „de Voor geopend. Een der dlrec- Onze gecombineerde bladen verschijnen o.m, In de volgende plaatsen in de omgeving en geven daar een groote publiciteit. Sneek, Abbega, Folsgare, Gaastmeer, Gauw, Onönga, Heeg, Hommerts, Jutrljp, Idzega, Indijk, Loénga, Nijhuizum, Nijland, Offin- gawier, Oosthem, Oppenhuizen, Uitwellln- gerga, Oudega (W.), Sandflrden, Scharne- goutum, Smallebrugge, Tirns, Tjalhulzum, Westhem, Blauwhuis, WolSum, Woudeend, Osingahuizen, Ypecolsga, ijsbrechtum, Nije- zijl, Harlch, Bakhuizen, Hemelum, Nijemir- dum, Oudemlrdum, Sondel, Sloten, Tjerk- gaast, Spannenburg, Poppingawler, Warns, Rauwerd, Sijbrandaburen, Terzool, Deei- sum, Roodhuis, Balk, Wijckel, Langweer, Bozum enz. NIEUWE SNEEKER COURANT (Nieuws, en Advertentieblad). Officieel orgaan der gemeenten Sneek en Wymbritseradeel. Abonnementsprijs 2.50 per jaar. Betaling kan zoo gewenscht geschieden aan de courantloopers met 5 cent per week. Per post ƒ3.60; Giro 130000 ten name van fa. KIEZEBRINK Co. Sneek. Losse nummers 5 cent. SNEEKER COURANT (Gratis Advertentieblad). ADVERTENTIES WORDEN STEEDS IN BEIDE BLADEN OPGENOMEN. Advertentieprijs 9 ets, per regel. Bij contract aanmerkelijk lager. Klachten over niet bezorgen enz. aan de Administratie Klelnzand 7, Sneek. Tel. 2200 naar GROOTZA.ND 18 Daar is het als steeds in bekwame en vertrouwde handen. BRILLEN in alle prijzen. Leverancier Ziekenfondsen. No. 48 Zaterdag 15 Maart 1941 57e Jaargang Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS OFFICIEEL ORGAAN Geachte redactie I Drie jaar lang heeft mijn dochter aan tuberculose geleden, nu is zij hersteld thuis teruggekeerd. Met dankbaarheid gedenk ik allen die daaraan het hunne hebben ge daan, ook de heer H. Poepjes, Hooghuis- OPENBARE VERGADERING N.S.B. Gisteravond hield de N.S.B. een openbare ver gadering in de foyer van Amicitia. De v o o r z. de heer J, Gorter, leidde de sprekers in, nl. de h.h. Roskam, leider van het Ned. Agrarisch front en Voorhoeve, leider van de propaganda- afdeeling van het hoofdkwartier van de N.S.B. De heer Roskam zegt dat van alle provin cies Friesland hem op z’n leizen het meest wee moedig stemt Waar zijn de Friesche erfboeren gebleven, heer en meester op hun boerderij, die hun eigen volk voedden? Weg zijn ze, in hun plaats kwamen de slaven van de markten te Londen en New York, van het internationale kapitaal dus. Waar is het oude Friesche recht, slechts op een klein gebied nog wordt een der schoonste Germaansche talen gespro ken, het Friesch, waar is de oude Friesche eer gebleven? In Zeeland weet men niet meer dat men van Frieschen bloede is, een deel van het prachtige Friesche noordras leeft in de goot der achterbuurten van de groote steden, Maar onze Saksische boeren verging het niet beter. Sinds eeuwen zijn de Friesche en Saksische boerenvolken systematisch tot slaven gemaakt van machten, die niet van ons ras en onzen geest zijn; ook door ons onderling tegen elkaar op te zetten de Friesche, Saksische en Fran kische boerenvolken werden wij prooi van de plutocratische machten en van het Joodsche ka pitaal, en het ergste van alles,is dat dit ging zonder ons verzet. Er is echter één ding, dat ons redden kan, en dat is „boerenland in boeren hand", als dat de rechtsaanvaarding wordt van ons geheele volksleven, krijgen wij onze laatste kans, gaat die verloren dan worden wij een filiaal van een crisis-apparaat, en slaaf van groot-kapitalistische machten. Of de macht van 't goud, óf die van het boerenvolk zal overwin nen. In wezen botsen hier twee wereldbeschou wingen, begrijpt men dat, dan begrijpt men ook het nationaal socialisme. De kern van het vraag stuk is nu de bewustwording van den boer. Want wel is de oude periode van het liberale kapitalisme op 10 Mei in elkaar geslagen, maar hoe de nieuwe orde er uit zal zien Is nog lang niet zeker. Veertig, vijftig jaar geleden groeide de vierde stand hier over de derde, het was een rechtsstrijd van die vierde stand, Troelstra zag dat in, en die strijd was kerngezond. Maar Marx spoot die strijd in niet het gif van de materia listische geest en daarmede was die rechtsstriju ontmand, Op 't oogenblik groeit er weer zoo'n rechtsstrijd, Friezen, Saksen en Franken wiljen samen weer één vrij en hecht Nederlandsch volk vormen. Maar het komt er op aan uit welke geest die strijd bevrucht zal worden, geschiedt het door de materialistische geest van de IDe eeuw, dan krijgt men ondanks gemeenschappe lijk bloed, kracht en wil nooit het vrije volk, dat er moet komen. Dat zal eerst geschieden als dat geheele volk zich, als de bloem, richt tot den Schepper, Die het al gemaakt heeft. Hoe kwam 't dat het den boer, winkelier, fabrikant zoo slecht ging In den tijd vóór den oorlog, dat was omdat hun recht op het bedrijf van hun geslacht in de maatschappelijke structuur niet werd erkend, en dat ze daarom door de mach ten die te Rotterdam, Amsterdam, Den Haag, wat uiteindelijk zeggen wil Londen en New York, zetelden, werden doodgedrukt, Neem als voorbeeld de boer. Ergens elders op de wereld, waar de loonen zeer laag waren, kocht de Jood sche exporteur boter voor bijna niets en smeet die voor 30 of 40 cents per K.G. op de markt en de Ned, regeerlng nam dan die wereldmarkt prijs als richtsnoer, ze richtte zich dus niet op de behoeften van den boer hier, doch naar een prijs elders In de wereld, dat nu is geheel tegen de scheppingsorde, want de Schepper geeft den grond aan den boer om die voor zijn volk te be werken, De ministers Colijn en Steenbergen gin gen uit van de gedachtenwereld van het geld en beperking der productie, terwijl de kinderen van ons volk ondervoed waren en ons volle per hoofd slechts van de hoeveelheid boter in Duitschland verbruikt, en de helft van die in Engeland gebruikte. Zoo stonden de zaken, hier werd geleefd in de gedachtenwereld van het - internationaal en joodsch kapitalisme in plaats van bij de scheppingsorde; tot in de dagen van 10 tot IS Mei Hitler het heele zaakje in elkaar kraakte en wij, N.S.B.ers, die in die dagen onder ervaring van allerlei gruwelijks in de gevange nissen waren opgesloten, tegen elkaar konden zeggen: „Goddank”. Daarna was ons volk even beduusd. Maar thans komen wij het er op wij zen, dat dit volk al velerlei vorm van staats- en maatschappelijke structuur heeft gekend: eens waren er vrije Friesche en Saksische boeren, ons volk heeft de feodale staat en de middeleeuwen met zijn gilden gekend, in 1795 ontstond uit de revolutie de liberale kapitalistische staat. Nu is die ook kapot geslagen, maar door alles heen bleef het Nederlandsche volk en bovenal de Schepper bleef Dezelfde. Niet wij hebben ons volk het eerst aangezegd wat zou komen, 100 jaar geleden noemde die stoere Nederlander Groen van Prinsterer de leer der volkssoeverei niteit al de bron der rampen waaraan Neder land ten prooi werd, prof. Fabius dacht er niet anders over. Ook de idee van de verbondenheid door het bloed Is ons volk eerder aangezegd en wel door niemand minder dan door dr. A. Kuy- per. De onafscheidelijke verbondenheid door aarde en ras is in den loop der eeuwen ook door menig katholiek verkondigd. Al die gezonde gedachten nu, die altijd individueel in ons volk geleefd hebben, al de kracht welke sprak ook uit het verzet tegen de steedsche cultuurgeest, wil het nationaal socialisme verzamelen om daar op een nieuwe staatsorde en cultuur te bouwen. In de steden ligt over ons volk nu een ban, het Is somber gestemd, mede doordat het door fluis tercampagnes vergiftigd wordt, maar vooral om dat het vervreemd is van natuur en eigen aard, van boerenbloed en schepping. Het weet niet meer, dat nooit het nieuwe geboren wordt zon der bloed en tranen, zooals de schepping ons boeren leert. Nu moeten wij boeren bewijzen. De heer P. van Berkum is bevorderd tot opzichter bij den dienst der Gemeente- reiniging, alhier. Benoemd tot schrijver bij de Ned. Spoorwegen'onze stadgenoot H. Kampen, met als standplaats Breda. ZAKENNIEUWS. Naar aanleiding van het bericht in ons vorig nummer, deelt de heer H. F e r w e r- d a ons mede, dat de Sneeker Glashandel niet zijn eigendom was, doch dat deze zaak door de aandeelhouders aan de heeren Beek- sma en Jonker is verkocht. Loonen landbouwbedrijf Friesland. Mede in verband met de bekendmaking van de prijzen van de akkerbouwproducten van den oogst 1941, hebben de hoofdbestu ren van de samenwerkende landarbeiders- bonden aan de uit de landbouworganisaties In de provincie Friesland samengestelde werkgeverscommissie voorgesteld, binnen kort bijeen te komen ter bespreking van het aan de wederzijdsche leden uit te brengen loonadvies In zake de afsluiting van collec tieve arbeidsovereenkomsten voor l94l/’42. Intusschen hebben voor een aantal distric ten, o.m. Sneek, Stiens, Leeuwarden en Oost- en West-Dongeradeel-Kollumerland, reeds besprekingen plaats gevonden tus- schen vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties. In andere districten zullen eveneens binnenkort be sprekingen volgen. Rheumatisc' e pijnen geladen werd, heeft Kruit.hen zijn weldadige werking bewezen. Neem toch óók recht heeft op onze hulp, ook iedere land genoot het recht bezit om naar draagkracht op deze wijze te offeren. Deze lijstcollecte wil daarvan het bewijs zijn. Wij hebben daarom bepaald, dat vooraf de namen en adressen van alle gezinnen en alleen wonende personen op daartoe vervaardig de formulieren zullen worden ingevuld, op dat ten eerste iedere landgenoot zich dui delijk voor oogen zal stellen, dat ook op hem of haar een beroep wordt gedaan ten behoeve van de mede-landgenooten, die in nood verkeeren en ten tweede, om te be reiken, dat de arbeid van de collectanten hierbij zooveel als mogelijk wordt verlicht. De nood is groot, dit getuigen de vele aanvragen, die bij de plaatselijke directeu ren in de gemeenten worden Ingediend. Naar ruwe schatting zouden minstens twee millioen gulden per maand in dezen winter ter beschikking moeten staan, wil deze actie door het volk ook werkelijk voor het volk I tastbare resultaten hebben. om een offer in dezen vorm werd gevraagd, menschen zich bewust zijn van de omstan- moeilijké omstandigheden verkeert, Geldige bons. In onze staat der geldige bons, In het vo rige nuipmer, is een betreurenswaardige fout geslopen. Men leze daar onder het. hoofdBloem, brood en gebak: Ge durende het tijdvak van 24 Febr. tot en met 23 Maart geeft elke der met 5 genummerde bonnen van de Bloemkaart recht op het koo- pen van 50 gram roggebrood of 50 gram ander brood of een half rantsoen gebak of 35 gram tarwemeel of tarwebloem of rogge meel of roggebloem of zelfrijzend bakmeel. De bon „5” geeft derhalve geen recht op het koopen van boekweitmeel. En toch Is het geheel bulten kiijf, Dat Ik voor cyclostylewerk bij Dick Monsma blijf. Krite Snits. Woansdeitojoun waerd troch it Kritetoa- niel fen ’e Krite Snits fen it Seiskip for Fryske Tael- en Skriftekennisse It toaniel- stik yn 4 bidriuwen „Skyn" fen Y. C. Schuitmaker yn „Amicitia" opfierd. De f o a r s i 11 e r, de hear D e Leeuw, hAldde in koarte iepeningsrede, hweryn er üt namme fen it Krite-bistjür de folie oan- wêzigen hertlik wolkom hjitte. It bistjftr tsjöget troch It jaen fen Frysk toanlel en sang fen syn strlld for de Fryske saek. „Skyn” is 'n Aid stik, sahwet 40 jler lyn waerd it foar de earste kear opfierd. (Krekt 25 jier lyn waerd it hjlr yn ’e Aide „Aml- cltia” opfierd foar de eardere „Rêsthüsfor- lening”, Red.), dochs Is it net efter de moade rekke. Der’t it net allinne mei spyl- jen goedernóch is, mar it toanlel ek yn ien- riedigens mei it spyljen wöze moat, hat de fa. Dikiand gratis it toaniel foarelkoar brocht, hwerfoar spr. tank bringt. It leden tal fen 'e Krite stiget, it 90-jierrich bistean is mei folie glAns fierd en it Frysk wird nou as proef ynfierd op skoalle ltrije wichtige dingen foar de Fryske saek. Spr. hoapjet en fortrout, det it personiel feu skoalle l syn bést dwaen scil om it Frysk op skoalle to hélden. Neidet spr. allegearre in fleurige joun tawinske hat en troch alle oanwêzigen steande it „Frysk Folksliet” songen is, sjongt „Marsang”, Onder lieding fen 'e hear H. B. te Strake in twatal lieten, „Wêz stil” en „O, rftlje oer bou en greiden”, dy’t by it publyk tige yn ’e smaek foelen. Hjirnei waerd oergean ta it spyljen fen „Skyn”. It jowt in brok minskelibben to sjen, troch mei sprekkende kleuren to skil- derjen, ho’t immen, dy’t neat oars bilaget as om by de wrAId yn oansjen to kommen en dêrta net altiid moaie middels brükt, yn ’e ein fiele moat ho leech en lyts dochs yn- died syn libben is, om’t er it bitrouen en de Ijeafde fen syn sibben forlear en de frede yn eigen herte. It waerd troch de „Krite Snits" tige bést foar it Ijocht brocht, sen der ütsündering hawwe alle spylers bést spyle, en nei öfrin utere it publyk syn wear- dearing yn ’e foarm fen in tankber en lüd hantsjeklappen. gevraagd waarom de Winterhulp In ide helft van deze maand een zoo nauwkeurig voorbereide lijstcollecte langs de huizen houdt. Wel, eenvoudig hierom, omdat wij aan de hand van vier maanden ervaring weten, dat vele aanvragen om hulpverleenlng nog niet In behandeling konden worden geno men en het daarom onze plicht en ons goed recht is duidelijk hoorbaar aan. de deur van lederen Nederlander te kloppen, om dezen nood in het eigen volk te helpen verzachten. De afgeloopen maanden hebben ons ook geleerd, dat een naar verhouding veel te klein gedeelte onzer samenleving bereid is, dezen nood door een allen en alles omvat tende actie te doen verdwijnen. Wij hebben, zooals reeds eerder werd me degedeeld, in de eerste drie maanden van onze werkzaamheden rond drie millioen gulden ontvangen, voor een niet onbelang rijk gedeelte uit giften, buiten de bus-, huis- en straatcollecten van einde November en December en de huislijstcollecte van einde Januari om. Ten einde thans over de noo- dige middelen te kunnen beschikken zijn naast de reeds gehouden bus-, huis- en straatcollecten, welke midden en einde Fe bruari plaats vonden nog twee huislijst- collecten vastgesteld en wel van 1723 Maart en van 15—20 April a.s. De actie voor dezen winter zal dan worden besloten met een bus-, huis- en straatcollecte op 2 en 3 Mei a.s. Een ieder weet, dat een lijstcollecte vroe ger, in vrijwel het geheele land bij een vooraf uitgekozen groep inwoners eener gemeente werd gehouden en dat het over-1 groote deel van onze samenleving nimmer Wij meenen, dat evenals ieder, die In1 digheden, waaronder vele gezinnen leven, moeilijké omstandigheden verkeert, hetHet is even verbazingwekkend, hoevelen Hat rapen van eieren van in het wild levende vogels. De secretarls-generaal van het departe ment van Landbouw en Vlsscherlj heeft be paald, dat in het geheele rijk: a. het zoeken, rapen en bulten openbare wegen en voetpaden vervoeren van eieren van kemphanen, wulpen, scholeksters, grutto’s, tureluurs, meerkoeten en water hoentjes is toegestaan van heden tot en met 19 April a.s.; b. het ten verkoop In voorraad hebben, te koop aanbieden, verkoopen, afleveren en langs openbare wegen en voetpaden ver voeren van eieren van het onder a. genoem de waterwild Is toegestaan van heden tot en met 21 April, met dien verstande, dat het vervoeren gedurende de data 20 en 21 April slechts binnen de bebouwde kom der gemeenten en langs openbare wegen en voetpaden is toegestaan; c. het zoeken, rapen, ten verkoop In voorraad hebben, te koop aanbieden, ver koopen, afleveren of vervoeren van eieren van zwanen wilde eenden (alle soorten), ganzen, duikers, watersnippen en goud- plevieren niet is toegestaan. De komende huislijstcollecten. De directeur-generaal van de W. H. N. heeft aan het A.N.P. over de komende huis lijstcollecte de volgende beschouwing ge geven. Er is de tweei tersteeg 8. Met klem raad ik een ieder aan geen oude postzegels weg te werpen, doch ze bij hem te bezorgen. Vele kleintjes ma ken een groote, en op deze wijze spelen ook oude postzegels hun rol bij de bestrijding dier vreeselijke ziekte. Met dank voor de plaatsing. Haast leder jaar stond hier een lied Van plassen, schrobben, boenen, Waarmee Ik mij (lees hier: als mén) Zoo moeilijk kon verzoenen. Ik klaagde over allerlei, Waarover viel te klagen Want welke man vond nog wat rust In zulke schoonmaakdagen Leest maar m’n lied van 't laatste jaar En jaren ook tevóren, Steeds zult U weer dlezèlfde klacht (De klacht der ménnen) hooren... En tóchIk ben méér opgewekt Dan In voorbije jaren, Tóch zal de groote schoonmaak thAns (Het mandom) leed besparen. Al zijn de vrouwen hier en daar Reeds mei het werk.begonnen, Tóch boenen zij niet als voorheen U voelt wel: zeep én bonnen U ziet: dat Is een zonnekant Der dlstrlbutie-zaken, De „goeie beurt” maakt goeie kans Een goeie béurt te maken...! PHILIA. zich aan de sociale eereplicht onttrekken om door een spontane daad een einde te maken aan deze wantoestanden. Men beroept zich er op, zonder zich in het vraagstuk te verdiepen, dat vele orga nisaties en de overheid op afdoende wijze de helpende hand bieden. O zeker er wordt veel gedaan, maar van een spontane daad van het volk in zijn geheel is geen sprake. Anders zou het niet mogelijk zijn, dat van de kosten der armenverzorging (in het jaar 1938) door kerkelijke en particuliere instellingen, die volgens de Armenwet 1912 de eerste hulp hebben te verleenen, slechts 15 pet. werden gedragen, terwijl de over heid met ruim 85 pet. aanvullend moest bijspringen, d, w. z., dat per hoofd der ge middelde bevolking, de eerste groep ƒ1.32 en de overheid 7.90 In de kosten bijdroeg. Let wel, wij laten hier het vraagstuk van de ondersteuning aan werkloozen geheel buiten beschouwing. Mede op grond van de kennis van deze cijfers Is tot de Wlnterhulp-actle besloten, ten einde de fundamenten te leggen van, een groot sociaal bouwwerk, waarin de Nederlanders over de vele scheidingsmuren heen elkaar de hand kunnen reiken. Het moge een ieder weldenkend Nederlander duidelijk zijn, dat hierdoor alleen de kracht kan groeien, die dringend noodzakelijk is, ook voor de toekomstige plaats van ons volk in Europa, Dat men een organisatie als deze, die het geheele volk oproept elkanders lasten te dragen, poogt verdacht te maken, is be grijpelijk. Wij hebben echter een vast ver trouwen In het gezonde verstand van ons volk en z|jn overtuigd, dat het zich vrij wil maken van alle krachten en machten, die het om persoonlijke belangen verdeeld wil len houden. Wanneer gij In dit licht bezien, ons werk, onze collectanten tegemoet treedt, zal het niet moeilijk vallen, u aan te sluiten bij hen, die zich reeds groote offers voor dit ideaal getroostten. Wij verwachten van al onze collectanten en medewerkers, dat zij bij de a.s. hulslijst- collecten, In het besef van de eervolle taak die op hen rust, het allen gemakkelijk zul len maken, In vreugde hun vrijwillige bij drage te offeren. Onder deze voorwaarde zal deze actie Voor het volk Door het volk x Slagen I Opening Jaarbeurs. Dinsdag Is onder enorme belangstelling de 44e Nederlandsche jaarbeurs „de Voor- jaarsbeurs 1941” geopend. Een der direc tieleden, mr. J. Mllius, hield de openings rede. HIJ deelde daarin o.a. mede dat deze Jaarbeurs 1912 deelnemers telt, slechts 82 minder dan de.vorige voorjaarsbeurs. Er Is op deze beurs o. a. een groote collectieve stand van het Internationale Kunstzijde Verkoopkantoor. Er zijn ook ultgebrelde Duitsche en eveneens Zwitsersche Inzen dingen. VERHOOGDE PRIJZEN VOOR LANDBOUWPRODUCTEN. Uit een rede van ir. Louwes, waarin hij de nieuwe richtprijzen voor onze voornaamste landbouwproducten aankon- digde. blijkt dat deze prijzen liooger zijn dan de tot dusver geldende, al ziin ze wel licht niet zoo hoog als sommige landbouw- kringen wel zouden wenschen. In het al gemeen kan men zeggen dat ze zyn aan gepast aan het Duitsche prijsniveau. Voorts deelde hij mede dat van ons graan en ons veevoeder niets het land verlaten heeft, de boer kan er zéker van zijn dat zijn pc- beid ten volle aan het Nederlandsche volk ten goede komt. Ik verwacht nu reeds, aldus de heer Louwes, dat men in de steden in dezen herfst wel zal zeggen: moe ten we weer van die leelijke aardappelen eten? Maar dan zeg ik: beter leehjk en genoeg, dan mooie en niet genoeg. De voe dingswaarde van de thans gestimuleerde aardappelsoorten is niet minder dan die van de mooie aardappelen. De grootste prijsstijgingen zullen optre den bij het brood. Dit zal wel critiek uit lokken. Maar dan zegt de heer *Louwes: Het is beter dat er producten zijn, dan dat er niet zijn. Wil men producten heb ben, dan zal men hem, die produceert, ook moeten beloonen. De consumenten, die critiek hebben, moe ten bedenken, dat indien er geen prijsbe- heersching was, er nog veel meer prijs stijging zou zijn. Naar nader bericht wordt zal de brood- prijsverhooging waarschijnlijk eerst in Sept. I moet het dragen van een CORSET zijn Wij beschikken over een keurcollectie P.D. LE GANDUKOR CORSETTEN. Het wereldberoemde corset dat aan de hoogste e is c he n voldoet Onze bijzondere service is bediend te worden door onze gediplomeerde deskundige, opgeleid door het instituut P.D. LeGandukor te Brussel HDe meest eischende klant vormt geen moeilijkheid". Nauwe Burgstraat 7 SNEEK Telef. S188 Adv. in dit blad worden gratis opgenomea in het adv. blad de SNEEKER COURANT DER GEMEENTE SNEEK ■IJ apoth. on drop. 1.68, 1.47, 0.76» 0.41. ondot vooitdu I endss ont» van Schulkun dlqc-apotheker G I logger NEUWESNE ÉKER COURANT Overal op da warald waar aan Aft .ja -z--

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1941 | | pagina 1