Officieel orgaan der gemeente Sneek Officieel orgaan der gem. Wymbritseradeel HINDERWET. LÜÜHTBESCHERM1NG. Nn. 1 OFFICIEEL GEDEELTE. NIEUWSTIJDINGEN. Vrijdag 3 October 1941 58e Jaargang Doodstraffen wegens misdrijven tegen de Duitscbe weermacht. le B LAD Denk om het verduisteren. I GERINGERE TOEWIJZING VAN BENZINE. brandstoffen. met NATIONALE PLICHT. Gelijkstelling van Nederlandsche met Duitsche diploma’s. 19.14 19.12 19.11 19.08 Zon op: 4 5 6 7 3 4 5 6 Verschijnt DINSDAGS- en VRIJDAGSAVONDS Uitgave: KIEZEBRINK Co. - SNEEK 7-45 7-46 7.48 7-49 Hoofdredacteur: L. KIEZEB‘RINK Bloemstr. 31, Sneek Zon onder: October October October October ’s GRAVENHAGE, 30 September. De weermachtsbevelhebber in Neder land deelt mede: „Een Duitsch Kriegsgericht moest wederom een zaak tegen de aan stichters van een in Nederland ontdekte sabotage- en spjonnage-organisatie behandelen. De vier hoofdbeklaagden werden tot den dood veroordeeld. Aan drie van hen werd hdt vonnis met den kogel voltrokken. De vierde werd wegens geestelijke minderwaardigheid met levenslange tuchthuisstraf begenadigd. - Een aantal andere beklaagden kreeg veeljarige vrijheidsstraffen.” ’s GRAVENHAGE, 30 September. De weermachtsbevelhebber in Neder land deelt mede: „Een Nederlander, die een in dienst van de bezettende macht staanden Duitsch spoorwegbeambte zonder eenige aanleiding van achteren neer- geschoten had, werd door een Duitsch Kriegsgericht ter dood veroordeeld. Het vonnis is met den kogel ten uitvoer gelegd.” gearresteerd en overgebracht naar Sneek, alwaar hij op last van den Commissaris van Politie werd ingesloten. Het onderzoek in dezen wordt voortgezet. Tegen eenige ingezetenen dezer gemeen te, waaronder een brandstoffenhandelaar, werd door de gemeentepolitie proces-ver- sche publjek. van bemoedi- ij zijn ver wij - Engeland, van n -deel viel en II. Welke maatregelen zijn noodig om licht- uitstrallng te voorkomen? lo. Alle buitenramen, -glasdeuren, -bo venlichten e. d. in lokalen, gangen, trappen huizen, toiletten, etc., moeten lichtdicht worden afgesloten. 2o. Het binnentreden van gebouwen moet, zoo noodig, via een lichtsluls geschieden. 3o. Teneinde het gevaar voor llchtuit- straling door onwillekeurig verzuim te voor komen, verdient het aanbeveling de licht- afsluiting onmiddellijk bij zonsondergang in alle lokaliteiten tot stand te brengen. De BURGEMEESTER van SNEEK maakt bekend, dat door hem, waarnemende 1 de taak van burgemeester en wethouders, vergunning is verleend aan J. HOEKSTRA, timmerman en aannemer aldaar en zijn rechtverkrijgenden tot plaatsing van een cirkelzaagbank met meebouwde electromo tor van 4 p.k. in zijn timmermanswerk plaats aan de Gedempte Pol no. 33, kadas traal bekend gemeente Sneek, sectie B no. 3985 en 2354. SNEEK, 4 October 1941. Politieberichten. /Zondagavond jl. omstreéks 9 uur kregen de 17-jarige L. H. en B. V. oneenigheid op het Schaapmarktplein alhier. Deze oneenig heid ontaardde in een handgemeen, hetwelk echter spoedig was beëindigd, waarna de jongens hun weg- vervolgden. Aanvankelijk leek dit vrij onschuldige vechtpartijtje geen nadeelige gevolgen te zullen hebben. Maan dagmorgen trad evenwel bij den 17-jarigen L. H. een soort verlamming op, zoodat ge neeskundige hulp werd ingeroepen. Het werd noodig geoordeeld den jongeman over te brengen naar het Ziekenhuis te Gronin gen, hetgeep dan ook geschiedde. Naar men ons mededeelt is de toestand van L. H, thans redelijk wel en geeft deze wel hoop op herstel. Door de gemeente-politie wordt een on derzoek terzake ingesteld. De gemeentepolitie heeft in samenwerking met een ambtenaar van den centralen crisis- contröledienst de hand weten te leggen op een groot aantal clandestien verhandelde eendeneieren. Deze eieren werden in beslag genomen en tegen C. alhier werd proces verbaal opgemaakt. Bij dezen handel bleek betrokken te zijn de 55-jarige J. P., koop man, wonende te Amsterdam, die pp ver zoek van den-Commissaris van Politie al- baal opgemaakt, terzake van overtreding j van de distributie-voorschriften, betrekkelijk brandstoffen. Men neme de voorschriften In acht, want tegen eventueele overtredingen wordt de meeste gestrengheid opgetreden. Gasgeneratoren voor de binnen- en sleepvaart Naar ons van bevoegde zijde wordt mede gedeeld, is het in verband met de beschik bare hoeveelheid benzine onvermijdelijk, dat over October de toewijzing van benzine be langrijk wordt Ingekrompen. Dit zal in de eerste plaats op het personenverkeer neer komen, maar ook bv. de departementale diensten en het vrachtverkeer zullen zich met eengeringere toewijzing van motor brandstof tevreden moeten zien te stellen. Een en ander geschiedt om de brandstof die er nog Is, zooveel mogelijk ten goede te doen komen aan vitale diensten en bedrijf ven, zooals brandweer^, destructiebedrijven e. d. Bij de toewijzing zijn de verschillende belangen zoo nauwgezet mogelijk tegen elkaar afgewogen en al is een zekere op schudding onder, personen, die thans nog rijden, maar binnenkort daartoe niet meer in staat zullen zijn, te verwachten men moet er rekening mee houden, dat de rijks verkeersinspectie in de eerste plaats de taak heeft het meest vitale vervoer gaande te houden, zoodat reclames in het algemeen weinig zullen baten en op zijn hoogst over last en stagnatie te weeg kunnen brengen. De scheepvaart. ZUINIGHEID MET GAS EN ELEKTRICITEIT IS EEN met legers -roote moeite,” zoo zeide hij, „en veel tijd wii thans een middelgroot doelt goed leger gevormd”. Het Britsche ie- heeft echter niet zulke herhaalde en Door de gemeentepolitie en ambtenaren van den centralen crisis-contröledienst is een zestal clandestiene slachtingen v?tn schapen achterhaald. De hoofddader M. Z. alhier werd gearresteerd en ter beschikking van den Commissaris van Politie gesteld. Hij is in arrest gesteld. Terzake van deze slachtingen werd tevens proces-verbaal opgemaakt tegen H. IJ. al hier. Een groot gedeelte van het vleesch werd in beslag genomen. 1 HEt duitsche WEERMACHTS- BERICHT. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 2 Qct. (D.N.B.) Het opperbevel van de weermacht „idakjt bekend: Aan het Oostfront verloopen de operaties volgens de plannen. Italiaansche 'troepen hebben bij de door hen van 28 tot 30 Septem ber bij den Dnjepr uitgevoerde om singeling en vernietiging van Sow jet-strijdkrachten meer dan 8000 gevangenen gemaakt en den vijand zware bloedige verliezen toege bracht. i Aan het Karelische front namen Ftnsche troepen gisteren bij een koenen aanval vanthet Zuiden en Oosten uit het aan den westelijken oever van het Onegameer gelegen Petroskol, de hoofdstad van Oost- Karelië. Gevechtsvliegtuigen bombardeer den ook in den afgeloopen nacht militaire installaties In Moskou en Leningrad. In den strijd tegen Groot-Brlt- tannië boorden gevechtsvliegtuigen In een hïjpn der Faroer gisteren een koopvaardijschip van 2000 brt. In den grond. Twee groote handels schepen werden in den afgeloopen nacht voor de Britsche Oostkust door bommen zwaar beschadigd. Andere krachtige luchtaanvallen - waren gericht op voor den oorlog belangrijke installaties aan de En gelsche Oost- en Zuidkust, alsmede tegen talrijke vliegvelden. Patrouillebooten vielen in ’t Ka naal Britsche motortorpedobooten aan, die in den nacht een Duitsch convool naderden. Door artillerie vuur werd een Britsche motortorpe doboot tot zinken gebracht en een andere zwaar beschadigd. Britsche bommenwerpers wierpen in den afgelodpen nacht willekeurig eenige brisant- en brandbommen op verschillende plaatsen In Zuld- wes+-Dultschland Er ontstond slechts geringe schade. In een succesrijken strijd tegen de Britsche ravltallleeringsscheep- vaart brachten marine en lucht macht in de maand September 683.400 brt. vijandelijke handels- scheepsrulmte tot zinken, waarvan dulkbooten alleen 452.000 brt. OPROEP AAN HET NEDER LANDSCHE VOLK. Voor het volk door het volk! De winter staat voor de deur en velen zien in gerechtvaardigd vertrouwen uit naar de helpende hand van de gemeenschap. Wij allen zijn ons de ernstige zorgen be wust, waaronder een deel van het Neder landsche volk de komende maandejn gebukt gaat. Moeders en vaders zullenmet be zorgdheid naar hun kinderen zien. Kip.de- ren,- die de strijd om het bestaan hebben leeren kennen, weten hoe hun oudjes juist in de wintermaanden een extra verzorging noodig hebben. vVmterhulp heeft het vorig ,jaar haar taak aangevangen, om in gezamenlijke ar beid van het geheel© volk, al deze zorgen en nooden weg te nemen. Het is ons de afgeloopen winter niet ge- makkelijk gemaakt om dit ideaal te .ver wezenlijken. En toch, ondanks dwaze ge ruchten en, helaas zelfs verdachtmakingen, waaraan deze tijd zoq rijk is, konden wy in de eerste werkperiode, met behulp van hon derdduizenden in den lande, een bedrag van circa zes millioen voor hulpverleening ter beschikking stellen. Deze inzet van tallooze gevers, de dui zenden collectanten, in alle gemeenten on der de persoonlijke leiding van de burge meesters en de stille werkers, zij hebben tezamen velen, die nood kenden, naast vreugde, een gevoel gebracht van veilig geborgen te zijn in deze groote familie het volk van Nederland. Na de eerste October zult u weer onze bussen hooren rammelen. Lijstcollecten zul len onze kasmiddelen versterken. Daarnaast vertrouwen v?jj op ruime giften van hen, wier levensomstandigheden en bedrijven zulks mogefijk maken. Duizenden vrijwillige medewerkers (sters) zijn noodig,-om als collectanten(trices) door persoonlijke inzet, dit voor ons volksbestaan neodzakelijke we ik te doen slagen. Deze winter zal hoogere eischen aan ons allen stellen dan de vorige. Welnu dan, gave en arbeid tezamen zijn bij machte, deze harde maanden te overwinnen. Wat ook moge scheiden, wij zullen daaronder nim mer de minstbedeelden laten lijden. Wij willen ook nu sterk zijn en daarom zorgen: Voor het volk, door het volk. October October October October Men is verplicht te verduisteren van zonsondergang tot zonsopgang. VERKLARING VAN CHURCHILL IN HET LAGERHUIS. BERLIJN, 30 Sept. (D.N.B.Naar de Engelsche berichtendienst meldt, heeft Churchill heden in het Lagerhuis verklaard, dat de Britsche en Amerikaansche gedele geerden bij hun besprekingen te Moskou pen duidelijk en volledig overzicht hebben van hetgeen Engeland van nu af aa|n de Sovjet Unie maand voor maand kan geven. Churchill voegde hieraan toe, dat het Brit sche volk „offers van zeer ernstigen aard” moet brengen om de Sovjet Unie in staat te stellen als oorlogvoerende mogendheid te blijven bestaan. Churchill maakte vervolgens bekend dat binnenkort een „nieuwe en loyale alliantie” zal worden gepubliceerd, die door Groot- Brittannië en de Sovjet Unie met Iran wordt gesloten en waarbij Iran zich aan de zijde van Engeland zal bevinden in de toekomstige ontwikkeling van den oorlog. Nadat de minister-president het Britsche volk er tegen gewaarschuwd had van den winter een vermindering van den Duitschen druk, te verwachten, zeide hij, dat men zich moet voorbereiden op nog fellere gevechten dan tot dusver. Naar de Engelsche berichtendienst om trent de door Churchill uitgesproken rede nog meldt, betreurde hij opnieuw, dat „te vaak verklaringen over de politiek der re- geering en overzichten over den oorlogs toestand door den minster waren afgelegd.” In dit verband merkte Churchill op, dat hij voornemens was, de Britsche verliezen aan schepen niet meer met regelmatige maandelijksche tusschenpoozen bekend te maken. Evenals in zijn laatste rede stelde hij het verminderde tot zinken brengen van Engelsche en in Engelsche dienst varenden tonnage tijdens de laatste drie maanden, hetgeen naar bekend verband houdt met de sterke vermindering van het voor Enge land varende aantal schepen, Voor als een succes der Engelsche afweermaatregelen. Ook spiegelde hij zijn hoorders opnieuw de hulp der Veréenigae Staten voor. JDeze kon thans „binnen afzlenbaren tijd” wor den tegemoet gezien, doch hij zou het be treuren, indien men over deze „successen” te vroeg zou jubelen. Ook kon hij geen betrouwbare voorspellingen over de toe komst doen. Veeleer kon men verwachten, dat de vijahdelijke/duikbootoorlog met een grooter aantal onderzeebooten zou worden gevoerd dan voorheen en ‘door de lucht macht in sterkere mate zou worden ge steund. Als een „opmerking 1 genden aard” kenmerkte hij zing naar den steun, dien L de zijde der Sovjet Unie ten DE WILHELMSTRASSE OVER CHURCH ILL’S REDE. BERLIJN, 1 Oct. (D.N.B,). De laatste rede van Churchill wordt in Duitsche poli tieke kringen in zooverre interessant ge noemd, dat zij opheldering geeft over de militaire en politieke situatie van Engeland, opheldering, die Duitschiand slechts ver sterkt in z(jn vertrouwen op de overwin ning en die de opvatting versterkt dat En geland een stellig einde tegemoet gaat. Fcitelijk is deze rede, zoo wordt hier ver klaart!, een mengelmoes van onwetendheid ten aanzien van de politieke en militaire posities van Duitschiand en jerlegenlieid tegenover het eigen volk. In het middelpunt staat ‘de poging hit Engelsche volk t*ï éen soort verklaring voor te geven, waarom Engeland niet voor nemens is de Sovjets meer te helpen. Tot deze opvatting komt men in kringen alhier op grond van den als essentiêel opgevatten zin, die luidt: „In velerlei opzicht gelijken, de problemen, waar wij thans, tegenover staan, op die, waar wij verleden jaar tegenover geplaatst waren, toen wij met bloedend hart gedwongen waren bijv. te weigeren de laatste nog resteerende jachteskaders naar F rankrijk te zenden, aangezien daarvan onze geheele weerstandskracht afhankelijk was.” Uit dezen kernzin spreekt een voor het Engelsche volk en voor de Sovjet Unie opgesteld pessimisme, ten einde in zekeren zin van te voren al een weigerend antwoord te geven op de eischen van Moskou. Voor welingelichte Duitsche k’ngen is het aan geen twijfel onderhevig, dat Moskou uitzen ding heeft geëischt van een expeditiecorps, onverschillig of dit aan het Kaukasische of aan een ander front in den strijd zou wor den gebracht. Het daarop door Churchill gegeven antwoord is, naar men in deze Duitsche kringen verklaart, ook in. zooverre interessant, dat hij voor de eerste maai een ondeugdelijkheid van het' Engelsche landleger toegeeft met de opmerking, dat het een kleihe, onbelangrijke eenheid be treft, zonder bijzondere militaire ervaring. Churchill had deze bekentenis volgens de Duitsche opvatting eigenlijk moeten aan vullen met de mededeeling, dat om die reden een militaire ondersteuning van wel ken aard ook, voor de Sovjet Unie niet in aanmerking komt. Dit schijnt, naar men vooral m het Licht stelt, het kernprobleem te zijn van zijn redevoering. Wanneer Churchill zeer positieve mede- deelingen doet over de beweerde verminde ring van de Britsche scheepsverliezen, geeft men in politieke Duitsche kringen zonder meer toe, dat inderdaad de laatste maan den minder scheepsruimte tot zinken is gebracht dan in de daaraan voorafgaande. Dit feit moet echter niet toegeschreven worden aan den Engelschen afweer, maar aan de omstandigheid, dat het scheepvaart verkeer naar Engeland in het algemeen met 50 pet. achteruit is gegaan, omdat een) groot deel van de scheépsruimte onttrok ken is aan het Engelsche bedrijfsleven en gebruikt wordt vöor andere doeleinden. Hierbij kan het volgens Duitsche opvat ting volkomen onverschillig zijn, of deze verhindering te wijten is aan de actie van duiKbooten en vliegtuigen, of aan andere initiatieven. In ieder geval echter zal, het geen men in dit. verband vooral naar voren brengt, 'Churchill ook ten aanzien van zijfb Nadat door een verordening der bevoeg de secretarissen-generaal van 19 April l&fl (79/41) Rijksduitsche diploma’s gelijk ge steld zijn met de dienovereenkomstige diplo ma’s in Nederland heeft thans de Rijksmi- nister voor wetenschap in overleg met den rijksminister van binnenlandsche zaken voor het Duitsche rijk de omgekeerde regeling getroffen. Krachtens deze regeling woeden Nederlandsche diploma’s met de dienover eenkomstige diploma’s van het Groot-Duit- sche rijk principieel gelijk gesteld. Hiermede is niet alleen een daad van wederkeerige loyauteit voltrokken doch is tevens een practische vrijheid van beweging voor alle Duitsche en 'Nederlandsche ar beidskrachten van allerlei aard gewaar borgd. Zoo kan thans bv. een jonge Neder lander, die aan een Nederlandsche univer- siteit met succes zijn studie in de medicijnen voltooid heeft, zijn beroep in het Duitsche rijk uitoefenen, voorzoover hij naast het met goed gevolg afgelegde examen voldoet aan in Duitschiand gestelde eischen als onbe sproken gedrag, ariërschap enz. De destijds ter gelegenheid van het verschijnen van de’ Nederlandsche verordening hier en daar ge- uite vrees, dat de Nederlandsche* arbeids- hier door de Amsterdamsche politie werd markt thans met Duitsche arbeidskrachten overbelast zou kunnen worden, wordt thans definitief weggenomen door het Duitsche decreet en de groote vraag naar arbeids krachten van allerlei aard in het Duitsche Rijk. Daardoor verdient de verordening de bijzondere belangstelling van ’t Nederland- Voor de binnen- en motorsleepvaart wordt de donkere olie, die zij in net algemeen noodig heeft, eveneens schaarscher, In- alle geval is de grootste zuinigheid ermee ge boden. Daarom zal men er nu ook voor de binnenvaart en de motorsleepvaart toe over gaan op ruimer schaal dan tot dusver het geval is geweest de toepassing van gas generatoren te bevorderen. Het probleem is voor de vaartuigen moei- lijker'dan voor voertuigen. Maar men heeft met gasgeneratoren, die op vaartuigen kun nen worden gebezigd, nu eenige maanden lang proeven gedaan en is thans wel zoo ver, dat er gasgeneratoren met redelijke be drijfszekerheid kunnen worden geconstru eerd. Daar de verbouwing van een vaartuig op deze beweegkracht aanmerkelijk duurder is dan die van een voertuig, is ’t gewenscht gebleken, dat de overheid het bedrijf te hulp komt. Door middel van de evenredige vracht* verdeeling en de organisatie voor de sleep vaart heeft men een overzicht van de sche pen welke er zijn. Van deze zal worden nagegaan of zij geschikt zijn om te worden verbouwd en in tweede instantie of zij daar voor in aanmerking kunnen komen. Zoo ja, dan zal de staat de verbouwing financieren in dezen zin, dat de eigenaren van staats wege een generator in huurkoop krijgen. De afbetaling moet volgens vastgestelde ter mijnen geschieden. Hiermee is tevens een waarborg geschapen voor doelmatige be handeling van’ de installatie, want er komt deze bepaling bij, dat de eigenaar die zijn generator goed heeft behandeld, den aan koopprijs er van terug krijgt; degene, die hem niet goed heeft behandeld, resp. ver waarloosd, niet. In de vakpers is hierom trent reeds een voorloopige mededeeling verschenen. Op het oogenblik zijn er ver scheidene schepen in verbouwing. Een mo- torsleepboot en eenige motorvrachtschepen, uitgerust met gasgeneratoren, zijn reeds in de vaart. Het is bij dit stelsel onvermijdelijk, dat een aantal vrachtschepen en 'ook sleepboo- ten stil komt te liggen. Wel zal men trach ten de vrachtschepen, die geen eigen voort- bewegingskrachf meer hebben, zooveel mo gelijk tot sleepen te vereenigen, maar van de duizenden vrachtschepen, die onze bin nenvloot telt, zullen er toch naar alle waar schijnlijkheid vrij wat moeten worden stil gelegd, mede omdat er onder zullen zijn, die niet geschikt worden bevonden tot verbou wing. Ten aanzien van de sleepvaart zal men verdér zooveel mogeliik de stoomsleep- booten, die geen olie noodig hebben, in be drijf houden. Ook bij deze regeling zal hei vitale vervoerbelang op den voorgrond staan. Uit de organisatie is een kleine com missie benoemd, die de noodige maatrege len zal hebben te nemen, om een spoedige uitvoering aan de regeling te geven. naar de „vastbeslotenheid der Vereenigde Staten”. In het Verre Oosten, zoo voegde hjij er aan toe, zag men China (Tsjoengking) aan de zijde van Engeland. Churchill gaf toe, dat de vijand „het initiatief in handen had” en dat Engeland niet de macht ha|d hem dit initiatief te ontnemen. In het verdere verloop van, zijn rede ging 'Churchill in op den steun, dien En geland en de Vereenigde Staten de jSovjet Unie willen verleenen. De Sovjet Unie, zoo zeide hij, heeft er recht op te weten, welke maandelijksche hoeveelheden wapens en uit rustingsstukken haar gezonden kunnen wor den. Toch moet men daarbij de wisselval ligheden van den oorlog niet uit het oog verliezen. Slechts door de kennis der mo- gelijke leveringen kunnen de Sovjets het best de hiaten aanvullen tusschen „de zeer zware geleden verliezen en de vermindering der munitieproductie eenerzijds en den Brit- schen en Amerikaanschen aanvoer ander zijds.” Het is alleszins mogelijk, dat het trans- portvraagstuk, eerder dan onze goede wil en onze gulheid uiteindelijk den begrenzen- den factor Normen. Indien Engeland er al het grootste belang bij heeft, de Sovjet Unie zoo veel als mogeliik is te steunen zoo heeft het tegehjkertijd ook andere be langen te behartigen. m vele opzichten, zijn de tegenwoordige problemen gelijk aan ai© van verleden jaar, toen Engeland met-bloedend hart weigeren moest, dó laatste nog overgebleven jacht- eskaders ter hulpverleening naar Frank rijk te zenden. Churchill sprak verder ook over het Engelsche Leger. Hij gaf toe, dat Engeland nooit een leger nad geluid, dat in getalsterkte vergeleken kon ‘worden met ^e legers op het vasteland. Engeland zal ook nooit zulk een leger hebben. „Met groote moeite,” zoo zeide hij, hebben wij thans een midd zeer ger succesvolle ervaringen als het Duitsche le ger gehad. Deze ervaringen bevorderen zeer zeker de kracht van dó weermacht. Abonnementsprijs f 2.60 per jaar in de stad, fr. p. post f 3.60 Bureau: KLEINZAND7 - Telefoon 2200 - Giro 130.000 j NIEUWE SNEEKER COURANT

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1941 | | pagina 1