I
Installatie van den Landstand
in Friesland.
I'
Duitschland strijdt voor
Europa.
Officieel Orgaan van de gemeenten:
F
2e Jaargang
No* 17.
Sneek
De Friesche vrijheid zal herleven,
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
md zijn taak zal kun-
i boer ontleent zijn recht
naar
klanken opvangt, die erop schijnen "te
De Burgemeester van Sneek houdt voortaan
spreekuur des Dinsdags van IO1/212 uur
v.m. en des Donderdags van 46 uur n.m.
Sneek, 27 Februari 1942.
I
Bureau
Grootzand 55, Sneek
Tel. 3005
Uitgave
ficraa’sT.J. Drijfhout
en Kiezebrink Co.
HET DUITSCHE
WEERMACHTSBER1CHT.
Weer 7 schepen, totaal 52.000 ton,
vernietigd.
6 andere zoo zwaar beschadigd, dat
ze ook verloren zijn.
- UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FiiHRER, 26 Februari. He»
opperbevel van de weermacht maakt
bekend:
Aan het Oostelijk front zijn talrijke
aanvallen van vrij zwakke vijandelijke
strijdkrachten afgeslagen. Zware artil
lerie van het leger heeft voor den
oorlog belangrijke installaties te
Leningrad op doelmatige wijze onder
vuur genomen. In het hooge Noorden
hebben afdeelingen gevechtsvliegers
overdag en des nachts gedeelten van
den Moermansk spoorweg gebombar
deerd en treffers geplaatst op de
stations van Kandalaksja en Loehi.
Van 15 tot 24 Februari verloor de
Sovjet-luchtmacht 403 vliegtuigen,
daarvan' werden 265 neergeschoten in
luchtgevechten en 44 door luchtdoel
geschut, de rêst werd op den grond
vernield. In dezelfde periode gingen
aan het Oostelijk front 28 Duitsche
vliegtuigen verloren.
In Noord-Afrika hebben Duitsch-
Italiaansche verkenningsafdeelingen
Britsche verkenningsdetachementen
teruggeworpen. De achterwaartsche
verbindingen van den vijand tusscheri
Tobroek en Sidi Barrani werden ge
bombardeerd. Bij luchtgevechten wer
den 3 Britsche vliegtuigen door Duit
sche jagers neergeschoten. De lucht
aanvallen op militaire doelen op Malta
werden voortgezet.
Zooals reeds in een extra bericht is
meegedeeld, hebben Duitsche duikboo-
ten midden in den Atlantischen Oce
aan in hardnekkige gevechten, die
dagenlang hebben geduurd, van een
krachtig beschermd convooi 7 sche
pen, waaronder 2 groote tankschepen,
in totaal 52.000 ton, tot zinken ge
bracht.
Voorts werden 6 groote schepen,
waaronder 1 tankschip, zoo zwaar
beschadigd, dat aangenomen kan wor
den dat ook deze verloren zijn ge
gaan. Bij deze aanvallen heeft de
duikboot, welke onder bevel van
Kapitan-leutnant Krech staat, zich bij
zonder onderscheiden.
Britsche bommenwerpers hebben In
den afgeloopen nacht eenige plaatsen
aan de Oostzeekust, o.m. de stad Kiel,
aangevallen. Het aantal slachtoffers
onder de burgerbevolking is gering.
De vijand verloor 5 vliegtuigen.
BEKENDMAKING.
’s-GRAVENHAGE, 25 Februari.
Door het bureau van den Weermachts-
bevelhebber in Nederland wordt me
degedeeld:
Vier Nederlanders zijn bij de poging
om zich aan te sluiten bij het Neder-
Jandsche koloniale leger om daar oor.
logsdiensten te verrichten tegen de
spilmogendheden, buiten Nederland
gearresteerd. Zij werden door een
Duitschen Krijgsraad wegens begun
stiging van den vijand ter dood ver
oordeeld. Het vonnis is door middel
van den kogel voltrokken.
iDoor den Burgemeester dezer gemeente
worden pogingen in het werk gesteld om te
komen tot vestiging van een Rijkslandbouw-
winterschool te Shëck. i
In een in verband daarmede in het leven
geroepen comité hebben ziltihg genomen de
lieren J. de Boer te Tims, H. J. Grevelink
be Oppenhuizen en S. Jensma te Sneek.
VRIJDAG 27 FEBRUARI 1942
vereenigds DRIJFHOUT’t NIEUWSBLAD, 38e Jaargang, en NIEUWE SNEEKER COURANT en SNEEKER COURANT, 82e Jaargang
SNEEK - WYMBRITSERADEEL - IJLST - HINDELOOPEN en STAVOREN
Pl.v.i^ Hoofdredacteur C, SMIT,
Kloosterstraat 17 Sneek
MANNEN DIE ONS VOLK GROOT
MAAKTEN.
Deze tijd van winter brengt vele nadeelen met
zich mede, maar daarbij ook één groot voordeel:
ze laat ons terdege gevoelen, wat koude in wer
kelijkheid beteekent en daardoor spreekt de
nood van onze behoeftige landgenooten sterker
tot ons dan ooit tevoren het geval was. Winter
hulp Nederland wil weer wat licht brengen in
deze gezinnen, die verstoken zijn van warmte
en de meest noodzakelijke levensbehoeften.
Daartoe doet het wederom een beroep op het
geheele volk. Op 27 en 28 Februari wordt een
straatcollecte gehouden.
Ons land heeft door den loop der eeuwen heen
vele groote mannen gekend, mannen, die door
enkele eigenschappen ver boven hun medemen-
schen uitstaken en daardoor een groot aandeel
hadden in het groot maken van ons Nederland.
Welke die eigenschappen waren? gemeen
schapszin en offervaardigheid!
Daarom heeft Winterhulp enkele mannen uit
gekozen, die treffende voorbeelden waren van
gemeenschapszin en offervaardigheid. Het zijn
Michiel de Ruyter, Willem de Zwijger, johan de
Witt, Rembrandt en Vondel. Bij deze straat
collecte worden door de vrijwillige medewerkers
van W.H.N., bij wie het begrip gemeenschaps
zin tot werkelijkheid is geworden en die met
liefde en trouw collecteeren, speldjes verkocht,
waarop de beeltenissen van deze vijf groote
mannen voorkomen.
„Zij hebben niet gepraat”, schreef de direc-
teur-generaal van W.H.N., de beer Piek, in zijn
dagorder van 23 Februari.
„Maak hen niet beschaaf. Doe zooals zij en
zet U in voor het volk”.
Zet U in voor Uw volk, ook door U als col
lectant aan te melden.
Openbare school B.L.O.
De lessen aan de school voor B.L.O., Ouds
Koemarkt 20, worden a.s. Maandag hervat en
wel od de gewone uren.
I
OPROEPING.
Degene, die zich Dinsdagavond j.l. te om
streeks 10.45 uur heeft opgehouden in het
portiek van de banketbakkerij Schaap aan het
Leeuwenburg alhier, wordt verzocht zich on
verwijld te melden aan het bureau van po
litie, afdeeling recherche
Sneek, 26 Februari. 1942.
De .Commissaris van Politici
M. OOgLERllUFF.
waarin
Hoofdred. L. KIEZEBRINK
Bloemstraat 31 Sneek
hebben, waarbij in het bijzonder gewezen
werd op het groote kultuurgoed, dat de
Friesche taal is, richtte spreker zich tot
de boeren, zeggende, dat er in de komende
jaren van opbouw veel van hen gewaagd
zal worden. Onoplosbaar schijnende proble
men zullen in de nationaal-socialistische
gemeenschap der volkeren tot oplossing moe
ten Worden gebracht. Het perspectief, dat ons
getoond wordt, is waard ons er voor in te
zetten en wanneer de Friesche boeren dit
doen dan kan Friesland met gerustheid de
toekomst tegemoet gaan en geldt voor dit
gewest bij uitstek het oud-Hollandsche
spreekwoord„Het zal waarachtig wel gaan”.
REDE DE WILJES.
De vertegenwoordiger van de „Hauptab-
teilung Emahrung und Landwirtschaft”, De
Wiljes, wenscht Friesland geluk met de instal
latie van den Landstand in deze provincie.
De Landstand zal nu meer en meer in wer
king treden en alle boerenbelangen beharti
gen. Eerst in de vijfde plaats vindt de in
stallatie in Friesland plaats, maar dat is
niet omdat men hier later klaar was, maar
omdat Leeuwarden wat verder van Den Haag
ligt dan andere plaatsen, waar deze instal
laties reeds geschiedden. Maar onder leiding
van boer Bierma zal Friesland zeker niet de
vijfde plaats in den landstand innemen. Daar
van is spr. ten volle overtuigd.
BOERENLEIDER BIERMA SPREEKT.
Door de installatie van den Landstand in
Friesland is, zoo ving de zoo pas benoem
de Boerenleider dezer provincie, boer E. J.
Bierma, zijn betoog aan, deze alles omvat
tende organisatie ook in deze provincie een
feit geworden en behoort de groote verdeeld
heid en gespletenheid in het landbouwi-
organisatiewezen tot het verleden. Na er op
gewezen te hebben, dat de Landstand bereid
is, met ieder samen te werken, die met eer
lijke bedoelingen tot hem komt, bracht spr.
hulde aan het bestuur van de Friesche Maat
schappij van Landbouw als een der weinige
organen in den lande, welke zich uitsprak
voor samenwerking met den Landstand.
Dit heeft voor Friesland de zaak veel ver
eenvoudigd en heeit het voordeel, dat straks
bij de benoeming van de diverse functionaris
sen keuze gemaakt kan worden uit een aan
tal boeren, die in het verleden getoond
hebben him plaats waard te zijn. Dit geeft
de zekerheid, dat in geheel Friesland de
Landstand kan worden opgebouwd, zooals
het behoort! De taak van de toekomstige
functionarissen werd vervolgens door Boe
renleider Bierma nader onder oogen gezien.
Daar iedere functie bekleed wordt, gezien
vanuit het leidersbeginsel, worden de be-
stuursplaatsen niet verkregen door verkie
zing, maar door benoeming. Dit sluit in, dal
ieder onafhankelijk is in zijn optreden, daar
tegenover echter wel ten volle verantwoor
delijk is voor de taak, die hem is toebedacht.
Sprekende over het werkterrein van de
dorpsboerenraden werd opgemerkt, dat bij
de samenstelling hiervan erop gelet wordt,
dat zooveel mogelijk alle in het schema van
den Landstand geprojecteerde afdeelingen
hierin vertegenwoordigd zijn. Spr. wijst er
in dit verband op, dat ook de landarbeiders
volledig bij den Landstand behooren, zoo-
dat men ook hieraan volle aandacht dient
te schenken. Boer Bierma besloot zijn rede
met op te merken, dat hij zich geenszins;,
ontveinst, dat er vooral in den eersten tijd in
Friesland moeilijkheden te overwinnen zul
len zijn. Waar evenwel de Landstand alle
bedrijfsgenooten omvat, en bovendien een
met publiek-rechtelijke bevoegdheden be
kleed lichaam is, valt er niet aan te twijfelen,
dat het in ons gewest gelukken zal den Land
stand uit te bouwen, tot een organisatie, die
volkomen in staat zal zijn het boerenrecht
en de hoereneer tot volle gelding te bren
gen, te behoeden en te beschermen. Ik heb
den Boerenleider Roskam gezegd, dat ik
hoopte, dat ik hem niet zou teleurstellen.
Wanneer gij allen, die straks tot mijn mede
werkers zult behooren, doch ook de Friesche
boer in het algemeen, mij in deze belofte
zult willen volgen, dan staat voor mij vast,
dat ook voor Friesland de Landstand een
instelling zal blijken te zijn, tot heil van on
ze geheele landbouwbevolking en daarmede
tot heil van volk en vaderland.
(Van een bijzonderen L.S.P.D.-ver-
slaggever).
Leeuwarden, Woensdag.
Het was heden een bijzondere dag voor
het Friesche boerenvolk. Een feit van his
torische beteekenis heeft plaats gevonden.
De Landstand, die den Fries weer fries zal
Snaken, werd op plechtige wijze geïnstal
leerd. Het Hoofd van den Netderlandschen
Landstand, Boerenleider E. J. Roskam, sprak
een indrukwekkende rede uit, waarmede hij
de Friesche boeren recht in het hart greep.
JJe buitengewone wijze, waarop hij den meer
dan duizend jarigen strijd van Friesland be
lichtte, de beloften, die hij voor het Frie
sche volk zag in de oprichting van den
Landstand, dit alles gaf den waren Fries
weer hoop en vertrouwen in een beter® toe
komst. Tot Boerenleider van den Nederland-
schen Landstand in de provincie Friesland
benoemde Roskam, boer E. J. Bierma te Lie
ve* Vrouwen Parochie, die eveneens vertrouw
de, dat de Landstand volkomen in staat*
zal zijn boerenreeht en hoereneer tot volle
gelding te brengen. Door den Directeur-Ge-
neraal van den Landbouw, G. Ruiter, een
boer van Frieschen stam, werd eveneens
een rede gehouden, waaruit het Friesche
boerenbloed onbewimpeld sprak. De groo
te zaal van de „Harmonie” was bij den aan-
yang van de installatie geheel met genoodig-
den bezet. Het groote podium had den ver-
pieringsdienst van den Nederlandschen Land
stand prachtige mogelijkheden geboden, wel
ke ten volle waren benut. De fel-belichte
zonneraderen, embleemen van den Landstand,
de kleurige bloemen en het oranje-blanje-
bleu waren vroolijke symbolen van de schoo-
Be toekomst, die Friesland wacht. De ver
gadering stond onder leiding van het voort
Hoofd van de afd. „Volk en Bodem” in Fries
land, G. H. Kiestra, te Terzool, die in het
Friesch een openingswoord sprak, waarin hg
in het bijzonder de eeregasten welkom heette.
Hiervan noemen wij den Beauftragte van den
Rijkscommissaris, Ministerialrat Dr. Ross;
den referent für Volksaufklarung und Pro
paganda, Weidlich; den directeur-generaal van
den Landbouw, G. Ruiter; den voedseloom-
missaris van Friesland, Ir. W. Oosterbaan;
den voorzitter van de voormalige commissie
Dr. Posthuma, H. T. Oostenbrug; den lei
der van streek III der N.S.B., S. Sj. de
Boer; den vertegenwoordiger van den com
missaris der provincie, Mr. Hoek; eenige Boe
renleiders uit andere provincies. Ook waren
o.m. nog aanwezig de vertegenwoordiger van
de „Hauptabteilung Emahrung und Land-
.wirtschaft”, De Wiljes, verschillende Rijkscon-
sulenten en burgemeesters, waaronder bur
gemeester Schut van Sneek, Frijling van
JJaarderadeel en Feitsma van KaUumerland.
1 REDE BOERENLEIDER ROSKAM.
Het Hoofd van den Nederlandschen Land
stand, Boerenleider E. J. Roskam vangt zijn
betoog aan met een parallel te trekken tus-
Bchen het Friesland van heden en dat van
duizend jaar geleden. Meer dan duizend jaar
hebben de Friezen tegen vreemde invloeden
gevochten, maar in wezen was de strijd
van hetzelfde gehalte. Tijdens Bonifacius
kwam een Frankische legermacht om het
Friesche boerenrecht te breken en de Frie
zen hoorig te maken. En in onze dagen
zien wij, dat de Friesche grond niet meer
is van den Frieschen boer maar dat kapita
listische, buiten Friesland wonende mach
ten, eigenaar zijn van den Frieschen grond,
De prijzen van het Friesche boerenproduct
[werden afhankelijk gemaakt van de wereld
en arkt, waardoor het Friesche bedrijfsleven
beheerscht werd. Dit is dezelfde eeuwenoude
Btiijd. Als nu de Hollandsche staatslieden
en politiekelingen zeggen bang te zyn, dat
Ue Duitschers Nederland zullen inlijven als
protectoraat, dan klinkt dat toch zeker voor
Weren Fries en iederen Sakser als ®en
hoou in. de ooien. Als de Duitschers de Ne-
d’dland^ch'© taal zouden verbieden en de
hunne er voor in de plaats stellen, dan
zouden zij precies hetzelfde doen, wat het
vervloekte Hollandsche imperialisme eeuwen
lang aan de Friezen heeft misdreven. Spr.
[wil geen critiek uiten op den eerlijken en
trouwen arbeid voor de Friesche zaak, maar
KIe grondslag van den Landstand en diens
(taak stammen toch uit een gansch anderen
grond. De Landstand is niet gekomen om
fceer'en ambtenaren of Hollandsche kooplie
den om pnjzenverhooging te bedelen, ook
niet om lagere renten te bekomen voor on-
hypotheekboeren, of verminderde pacht-
JE'Jm gez<xnde prijzenpolitiek moet
hechts vrucht zijn van een gezonden grand-
het Beheele landbouwleven ligt
U zwaajd en leugen, bl
S ^L^U1Che ara “gevoerde laat-Romein-
L vervang<«* worden door het
vera^erde recht van den
took in ^°er’ z<XKda dat eeuwenlang
End Jand geg01dea heeft’ Fnes-
FriesitiT1 h^8 en 8^k en 611 t06a de
oerea. 2elfJ>ewust eu rasbewust
niet» en niemand boaen. dan alleen
voor God. Na den industrieelen koopmans
geest gehekeld te hebben en d® ineenstor
ting van de liberaal-kapitalistische politiek
te hebben geschetst, welke ineenstorting een
zegen is, toont spr. aan, dat het er nu op
aankomt of de oude fundamenten van boeren
recht nog hecht genoeg zjjn en diep genoeg
verankerd in ons haat, opdat de komende or
de tot zegen zal zijn en tot heil van ons
volk. Wie te rade gaat met zijn eigen Frie
schen boerenaard, zal verstaan, dat de Land
stand niet een van boven opgelegde organisa
tie ia. Het is precies andersom! De rechts
orde, de eeuwenoude strijd voor vrijheid en
recht, die uit het volk zelf opkomt en die
leeft in het volk, zoolang zijn bloed zuiver
is, deze rechtsorde, die bestaat en bestaan
heeft, zoolang het Germaansche volk in deze
wereld worstelde, is slechts bevestigd door
den Rijkscommissaris. De leidersgedachte
past volkomen bij onzen boerenaard en is de
grootste tegenstelling met de .dictatuur, die
de uiterste consequentie is van de democra
tie, welk feit in het verder verloop van
sprekers betoog op overtuigende wijze bewe
zen wordt Deze onzalige orde, deze beves
tiging van den chaos, voortgekonien uit de
Fransche revolutie, maakte-dat de vrije boe
ren van hun vrijheid werden beroofd en dat
hun hoeven afhankelijk werden gemaakt, niet
van het oude Germaansche erfrecht, maar in
handen werden gespeeld van kapitalistische
machten en concerns, die buiten het boeren
dom stonden.
Als in de middeleeuwen een despoot ons
trapte, dan liep het volk te hoop en verzette
zich, maar het mom waarachter de kapita
listische dictatuur zich verschool was zoo
geraffineerd, dat een wereldcrisis en een
wereldoorlog noodig waren om de oogen
te openen voor dit helsche monster. Wij gin
gen gebukt onder een staatsapparaat, dat
met meer dan 20000 ambtenaren de boeren
van Den Haag uit overheerschte, zoodat de
hoorigen in de middeleeuwen nog in vrij
heid leefden, vergeleken bij den modernen
boerl De leidersgedachte daarentegen is
een regelrechte vrucht van onzen boeren
geest en onzen boerenaard. Zij begint bijl
den vrijen boer, die zich met zijn grond ver
bonden weet aan zijn geslacht, dat na heml
op denzelfden groi
nen voortzetten. De
en zijn s ouvereiniteit aan geen enkele ver
ordening of staatswet maar rechtstreeks aan
den Schepper. De organische levenskring
van den boer trekt zich samen in den dorps
raad van den Landstand. De dorpsboeren-
raad heeft dus niet tot taak den boer onder
dictatuur te brengen, maar juist om hem er
van te verlossen en het souvereine recht
van den boer in het dorp te beschermen en
te beschutten. Het hart van den Landstand
klopt niet in Den Haag, maar in de boeren-
raad van het dorp en hierin vervullen wij de
organische wetten der Schepping, die dui
zend jaren lang zijn miskend en verkracht.
De verordening van de Erfhoevsnwet is in
voorbereiding en de dorpsboerenraad zal,
daarin een groote opdracht ontvangen. Daar
door zal het organische volksleven zijn eigen
recht en zijn eigen eer handhaven en de
overheidspersonen het gezag kunnen dragen
in majesteit. Ook dit is de vrucht van de
scheppingsorde, zooals deze verankerd is
in het aloude Nederiandsche boerendom.
Spreker gaat dan dev taak na van den
Dorpsboerenraad en zijn leider tot aan den
provincialen Boerenraad en Boeren'eider toe
ten opzichte, van het boerenleven en hel
staatsgezag. Als deze verhoudingen gezond
en klaar liggen, dan zullen de overheids
personen ons geen saboteurs en kankeraars
vinden, aldus roept Boerenleider Roskam uit,
maar hechte en trouwe steunpilaren van
ieder, die zijn ambt met eere vervult. De
leidersgedachte begint bij den boer en zijn
erf en loopt door van den Boerenraad in het
dorp naar de provincie tot in den landelij-
ken Boerenraad te Den Haag. De leiding in
Den Haag heeft niets anders te doen, dan
te zorgen, dat de Nederiandsche gewesten
zich kunnen ontwikkelen naar eigen aard
en wezen. In het vervolg van zijn rede,
wees spr. er op, dat ieder, die den bodem be
arbeidt of het vee verzorgt, aangesloten is
bij den Landstand. Dat geldt dus even goed
voor den landarbeider, wiens verhouding tot
deu lx>er op grond vau volkomen gelijkbe-
rechtigdheid zal worden geregeld. Voor den
grond, die ons zal worden toegewezen, ko
men alzoo evengoed de zonen der landarbei-
ders in aanmerking als de nakomelingen van
den boer. Om te komen tot een goede oplos
sing van het landarbeidersvraagsluk zal een
gezande verhouding tusschen Landstand en
het N V.V. worden gelegd. IlarlsLochleliik
roept Boerenleider Roskam aan het slot vim
zrjn rede de Friezen op, waarachtige stoere
Eriezen te zijn en te blijven naar bloed en
naar geest. De Friezen zijn onze zee-Ger-
manen, die werelden hebben veroverd. De
grootheid van Holland was enkel mogelijk
door het Friesche bloed, dat in Holland
leefde en zijn uitstraling vond in geheel de
wereld. Doordat Holland zich losmaakte van
zjjn oorspronkelijk Frieschen aard, verbloed
de het. Uit het Friesche bloed moest als
laatste reserve een nieuwe kracht naar vo
ren komen, die het aanschijn óók van de
provincie Holland hernieuwt. Daarom mogen
d® Friezen zich niet opsluiten met hun cul
tuur. Het Friesche recht en de Friesche eer
moeten uit dit gewest doorstralen naar Hol
land. Ik weet, dat U mijn roep verstaat en
zoo zal in Friesland de Landstand zijn het
kloppende hart en de hijgende adem van ons
volkl
Dan benoemt Roskam tot Boerenleider
van Friesland. E. J. Bierma, wien hij op
draagt te zorgen, dat Friesland Friesland
blijft en de kracht van dit volk tot gelding
komt voor onze volksucmceuschap.
REDE DR. ROSS.
Ministerialrat Dr. Ross merkte op, dat
naast Drenthe, Friesland een provincie is,
die een typisch individual!s+isch-Germaansch
boerenkarakter heeft. Het ideaal van den
Frieschen boer is de vrijheid op zijn eigen
hof. Friesland heeft steeds doelbewuste boe
renleiders voortgebracht, die er naar streef
den de boeren op ruimen grondslag samen
te brengen. Spr. was er dan oak over ver
baasd, dat, toen hij in Juni 1940 naar Ne
derland kwam, hij zag, dat er een zoo groote
verdeeldheid onder het boerenvolk heerschte
en is verheugd, dat de Landstand hieraan
nu een einde heeft gemaakt. Friesland moet
zich in de toekomst op zijn eigen kracht
verlaten en deze kracht in zijn eigen boe
renstand, zoo ging Dr. Ross verder, bewaren.
En wat in Friesland niet leven kan, zal zijn
toekomst in de door de Germaansche legers
vrijgemaakte gebieden moeten zoeken. Het is
voor spr. een vreugde, da» reeds een aantal
Friesche boeren het „Naar Oostland willen
wij rijden” waar gemaakt heeft en Dr. Ross
is ervan overtuigd, dat eens het geheele Ger-
manenvolk hen voor dezen pioniersarbeid
dankbhar zal zijn.
TOESPRAAK DIRECTEUR-GENERAAL
VAN DEN LANDBOUW.
De gedachten van den Directeur-Generaal
van den Landbouw, voorzitter van de
Friesdie Maatschappij van Landbouw, boer
G. Ruiter, die vervolgens het woord voer
de, gingen op dezen voor den Frieschen
boerenstand zoo gedenkwaardigen dag, uit
het verleden. En wanneer spr. dan
dui
den, dat de huidige om- en opbouw, niet
noodig zou zijn geweest en dat vóór de be
zetting van ons land het hier zoo ideaal
was, dan is hij het hiermede niet eens. De
omstandigheid, dat in de meeste oude or
ganisaties, de leiding slechts in handen was
van één of twee personen, was op zichzelf
niet erg. Leelijker echter was het, dat vaak
niel-boeren en niet op het werkelijk boeren-
belang ingestelde leiders in vele vereeni-
gingen den boventoon voerden, waardoor het
mogelijk werd, dat in vele organisaties be-
drijfsverbetering doel werd, terwijl de boe
ren- en laadarbeidersstand bleef kwijnen.
De Friesche boer- moe?’; zichzelf mennen,
hetgeen principieel te verbinden is aan het
leidersbeginsel; de leiding van den beste.
Wanneer hieraan vastgekoppeld wordt, dat
de leiding in boerenzaken in handen wordt
gelegd van boeren, dan heeft men daarmede
bereikt, wat wij vroeger als Riemer Veeman
propageerden. Vervolgens schetste de Direc-
teur-Generaal de voordeelen, die één on
deelbare boerenorganisatie biedt, daarbij op
merkend, dat zelfs in een goed georganiseer
de provincie als Friesland de Friesche Maat
schappij van Landbouw voor slechts onge
veer een kwart gedeelte uit boeren be-
■stond. Dit kan in den Landstand anders!
Wanneer wij allen meewerken om daarin
het goede van de oude organisaties te be
stendigen en daarbij alle initiatief en alle
actie, die voorheen werd ingezet om onder
ling te strijden, richten op het groote doel
de verheffing van den boerenstand in Neder
land, dan kan thans iets worden bereikt,
waarvan men voorheen niet durfde droomen.
Wanneer men slechts de uitlatingen van be
voegd® autoriteiten in den laatsten tijd ge
daan, volgt, dan zal men nu reeds beseffen,
welke voorheen bijkans onoplosbare pro
blemen tot een goed einde zullen worden
gebracht. Boer Ruiter ging hierna terug in
het verleden van het Friesche landbouw-
coöperatiewezen, waarvoor hij steeds zijn
werkkracht heeft ingezet; de Friezen bouw
den een stuk landbouwcoöperatie op, zoo
als dit in de wereld zijn weerga niet heeft,
doch er waren ook misstanden. Het moge
dan niet de Landstand zijn, die hier de op
lossing brengt, doch het is wèl de geest van
den Landstand, die naast onze algemeene
boerenorganisatie thans een centrum van
alle coöperaties baart, waarin de bestaande
misstanden zullen worden ondervangen. De
op handen zijnde reorganisatie van het coö-
peratiewezen, een reorganisatie, die spr. groo-
tendeels in eigen handen houdt, zal de mo
gelijkheid scheppen, de boerenbelangen te be
hartigen en het „Élk voor zich en God voor
ons allen” te vervangen door het nationaal-
socialistische „Eén voor allen en allen voor
één”, 'Welke zinspreuk steeds die van de
coöperaties was en ook zal blijven. Als van
daag de aloude Friesche Maatschappij van
Landbouw definitief opgaat in den Neder
landschen Landstand, dan is dat geen af
sterving, zoo ging de Directeur-Generaal ver
der doch een verschijnen in verjongden
vorm als Friesche Landstand, geleid door
en bevolkt met Friesche boeren, allen opge
nomen in één groot Nederlandsch verband.
Boerenleider Roskam, ik wensch U dan ook
geluk, dat gij thans kunt bouwen aan dit
wondermooie en naar volk en kuituur zoo
rijke land. Ik voeg daarbij het vertrouwen,
dat gij dit kostelijk pand zult gebruiken naar
wezen en waarde. Want als gij dat doet,
dan zal de Friesche boer, die een hekel heeft
aan politiek gedoe, spoedig worden tot den
hechten steunpilaar van Uw alles omvatten
de boerenorganisatiei, orgaan van het Neder
iandsche volk, dat zich ook daardoor gaat
voorbereiden op zijn inzet in bet nieuwe
Europa, onder leiding van zijn grootsten
zoon, Adolf Hitler. Na vervolgens ook den
nieuwen Boerenleider Bierma toenesnroken te
van den boer in het dorp te beschermen en
klopt niet in Den Haag? maar in de boeren-
organische wetten der Sche]
zend jaren lang zijn miskent
w.
VERSCHIJNT: DINSDAGS. EN VRIJDAGSAVONDS
4'\
SNEEKER NÏËÜWSBLA
I
