WOENSDAG
SB
I
I
a.s<
NIEUWSTIJDINGEN.
Prijsverhooging advertenties.
Dnitschland strijdt voor Europa.
Officieel Orgaan van de gemeenten: SNEEK - WYMBRITSERADEEL - IJLST - HINDELOOPEN en STAVOREN
VRIJDAG 3 APRIL 1942
No. 27.
2e Jaargang
j.
Bureau
Grootzand 55, Snoek
Tel. 3005
llïtgave
firma’s E.J. Drijfhout
co Kiezebrink Co.
Het e.v. nummer van dit blad
verschijnt
Tweede Gemeenschapsavond.
LISSABON, 2 April. (A.N.P.) Naar
waarin vereenigd: DRIJFHOUT’t NIEUWSBLAD, 38e Jaargang, en NIEUWE SNEEKER COURANT en SNEEKER COURANT, 82e Jaargang
t
VERSCHIJNTi DINSDAGS. EN VRIJDAGSAVONDS
arbeid dan ook zij; want alle scheppende arbeid
gelijk zijn op grond van kunnen en willen op de
SNEEKER NIEUWSBLA
20.17
20.20
20.21
20.23
De gaslooze uren voorloopig afgescliaft.
De directeur van het rijkskolenbureau maakt
bekend, dat met ingang van Vrijdag 3 April a.s.
om 15 uur de gasïooze uren zoowel des mid-
NIEUWE JAPANSCHE AANVALLEN;
IN BURMA.
BRITSCHE KRUISER TOT ZINKEN.
GEBRACHT.
Met ingang van 30 Maart voeren alle bla
den in Nederland eene prijsverhooging in
van 40% voor gewone advertenties en 20%
voor de rubriek „vooruitbetaalde kleintjes”
•wat betreft koop en verkoop, huur en ver
huur. Advertenties voor werkzoekenden en
aangeboden betrekkingen vallen niet onder
de verhooging.
De tot op heden toegepaste meeting per
Tegel is vervallen. De berekening geschiedt
thans in m i 11 i meters en c e n t i meters.
De prijs per millimeter is thans 5 et., de
eerste 12 millimeters 75 et.
Advertenties met een minimum van 12 m.M.
ConUact advertenties worden naar verhou
ding berekend.
plaats zelf in uw werk de mensch, die wat is,
die zijn plicht vervult, dan zult gij gelouterd
worden, dan strekt uw werk u tot eer. Dan kan
er een werkelijke gemeenschap met behoud van
orde en discipline en erkenning van rechten en
plichten onder ons groeien. Moge dat hier zoo
gaan.
In de pauze en na de rede werden enkele
smalfilms vertoond. De firma Wouda had haar
projectietoestel daarvoor beschikbaar gesteld en
haar vertegenwoordiger, de heer Jorritsma,
draaide ze. Vertoond werden een tocht in de
Allgau, voorts als pendant een opname van den
IJ ENK OM HET VERDUISTEREN.
Zon onder
4 April
5 April
6 April
7 April
de
Engelsche berichtendienst uit New Delhi meldt
heeft Cripps verklaard, dart hij zijn vertrek
uit Indië zal uitstellen. Cripps had oorspron-
4 April 7.10
5 April7.07
6 April7.05
7 April7.03
Men is verplicht te verduisteren van zons
ondergang tot zonsopgang.
HET DUITSCHE WEERMACHTSBERICHT.,
De bolsjewisten verloren 45 vliegtuigen.
Malta door sterke formaties vlieg
tuigen aangevallen. In Maart 646.900
ton scheepsruimte tot zinken gebracht.
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 2 April. Het opperbevel van de weer
macht maakt bekend:
In het Oosten leed de vijand bij zijn in ver
scheidene sectoren van het front voortdurende
aanvallen alsmede bij eigen aanvalsacties weder
hooge verliezen.
Zware artillerie nam voor de oorlogvoering
belangrijke installaties in de voorsteden van
Leningrad met waargenomen uitwerking onder
vuur. De bolsjewistische luchtmacht verloor
gisteren in luchtgevechten en door vernietiging
op den beganen grond 45 vliegtuigen.
In Noord-Afrika werden vliegvelden en ten
tenkampen in de Marmarica alsmede de
woestijnspoorweg en Britsche autocolonnes in
het Egyptische kustgebied met succes gebom
bardeerd.
Aanvallen in opeenvolgende golven van sterke
formaties gevechts. en jachtvliegtuigen werden
overdag en ’s nachts ondernomen op militaire
doelen op het eiland Malta. Voltreffers in vlieg-
tuigloodsen, onderkomens en tusschen gepar
keerde vliegtuigen veroorzaakten felle branden
en ontploffingen. Luchtafweerbatterijen werden
buiten gevecht gesteld.
In de haven van La Valetta kregen duikbooten
en torpedojagers van den vijand bomvoltreffers.
In luchtgevechten werden 3 Britsche vliegtuigen
neergeschoten. Italiaansche bommenwerpers vie.
len met veel succes de vesting Gibraltar aan.
Storingsaanvallen van Britsche bommenwer
pers waren in den afgeloopen nacht op het
Westelijke rijksgebied gericht. De burgerbevol
king leed eenige verliezen. De economische
scihade is gering. Nachtjagers en afweergeschut
schoten elf der aanvallende bommenwerpers
neer.
De strijd tegen de ravitailleeringsscheepvaart
van Groot-Brittannië en de Ver. Staten leverde
in Maart groote successen op. Marine en lucht
macht brachten 105 vijandelijke koopvaardij
schepen van tarnen 646.900 b.r.t. tot zinken.
Hiervan zijn dc^ Duitsche duikbooten tot zin
ken gebracht 9i? schepen van tezamen 584.900
b.r.t. Bovendien werden 39 koopvaardijschepen
van den vijand door torpedo- of bomtreffers
beschadigd.
HET ITALIAANSCHE WEERMACHTS.
■-SERICHT.
Gibraltar gebombardeerd.
670e Italiaansche weermachtsbericht
BANGKOK, 31 Maart. (D.N.B.) RadioDelhï
meldt uit Burma, dat de Japansche en Bur*
maansche troepen een punt bij Schwedaungj
op 20 mijl ten Zuiden van Prome hebben ben
reikt. In dezen sector zijn door de onvoldoend
de luchtverkenning en als gevolg van het
feit, dat de plaafselijke bevolking actief met
de Japanners saimenwerkte, de Engelscheni
sterk in hun bewegingsvrijheid belemmerd,
Aan het front bij Toengoe zouden 800Q
Japansche soldaten en een aantal tanks ten
gen de Chineesche troepen in den strijd,
zjjn geworpen.
heer Jorritsma zelf van natuurschoon in Drente
en Friesland en ten slotte een door burgemees
ter Schut zelf toegelichte en zeer fraaie opname
van een bergtocht in Tirol.
SNEEKER ONDERLINGE
BRAND WAARBORGVEREENIGING.
Onder voorzitterschap van den heer
Keuning vond Dinsdagavond in „Onder de
Linden” de algemeene vergadering van ver
zekerden van de Sneeker Onderlinge Brand-
waarborgvereeniging plaats. In zijn openings
woord deelde hij mede dat het afgeloopen
jaar voor de vereeniging zeer gunstig was
geweest. Het verzekerde kapi.aal was aan
merkelijk gestegen. Ook had de vereeniging
zich aangesloten bij de Federatie van On
derlinge Brandwaarborgmaatschappijen.
Uit het verslag van het bestuur over het
jaar 1941, uitgebracht door den Directeur-
Boekhouder, den heer J. Schijfsma, bleek dat
het verzekerde kapitaal van f 15.022.400,—
was toegenonien met f 2.060.400 dus totaal
bedroeg 17.082.800,—. In 1941 vond slechts
1 belangrijke uitslaande brand plaats en in
totaal werd aan schaden uilbeiaald f 6891,28
waarvan f 4824,33 door herverzekering werd
terugontvangen. Er werden 257 nieuwe po
lissen uitgegeven en 648 polissen werden
verhoogd. (Totaal vorig jaar 530).
Voor bedriji'sschadeverzekering werd nog
ingeschreven een verzekerd kapitaal van
f 54.785.—. De ontvangsten bedroegen, met
inbegrip van de premiën ad f 15 026,44, to
taal f 25.938.42, de uitgaven totaal f 19620.
Br'ato winst f 6.318,42, waarvan aan winst
belasting werd betaald f 2.010,99 en aan
kortingen op de jaarpremie f 1.893,42, zoodat
er een nettowinst bleef varH f 2.414,01 welk
bedrag bij het reservekapi'aal werd gevoegd.
Het reservekapitaal is daardoor gestegen tot
f 155.971,91. Dit reservekapitaal is zorg
vuldig belegd zoodai de vereeniging op een
stevige basis gegrondvest is.
Namens de kascommissie, bestaande uit
de heeren W. Casparie, F. Boeijenga en J.
Henstra, bracht eerstgenoemde rapport uit
en verklaarde dat de boekhouding in alle op
zichten in orde werd bevonden zoodat zij
zich volkomen aansluiten bij het ingediende
accountantsrapport. Wel merkt de commis
sie op dat het salaris van den Directeur-
Boekhouder, eenige jaren geleden vastge
steld, met het oog op de vermeerdering der
werkzaamheden herziening behoeft. De voor
zitter dankt voor het verichte werk en zegt
toe dat het bestuur de kwestie van het sa
laris nader onder oogen zal zien, alhoewel
tusschentïjds reeds eenige herziening heeft
plaats gevonden.
Het aftredende bestuurslid, de heer F. J.
Tromp werd herkozen. Tot commissie voor
het nazien der boeken over 1942 werden be
noemd de heeren J. Henstra, F. Boeijenga
en E. R. Stockmann en als plaatsvervan
gers de heeren U. Huges, J. H. Wilmink en
C. v. d. Weerd.
De rondvraag leverde geen stof tot be
spreking zoodat de voorzitter met een woord
van dank aan de aanwezigen en met het
uitspreken van de hoop dat het de Sneeker
Onderlinge in de komende jaren in alle
opzichten goed zou gaan, sloot.
Dank van den Rijkscommissaris aan
dr. Posthuma.
De Rijkscommissaris voor de bezette Neder-
landsche gebieden, rijksminister dr. Seyss-
Inquart, heeft dezer dagen in tegenwoordigheid
van den boerenleider van den Landstand, E. J.
Roskam en van Oberregierungsrat Von der
Wense, Hauptabteilung Ernahrung und Land-
wirtschaft beim Reichskommissar, den voorzitter
van de „commissie ter ondersteuning van de
maatregelen, getroffen voor de regeling van de
landbouwproductie”, oud-minister dr. Posthu
ma, ontvangen om hem te bedanken voor zijn
in het kader van den productieslag geleverde
prestaties.
De productieslag in Nederland is begin 1941
ter hand genomen om door eigen kracht een
maximum bijdrage te leveren voor de voedsel
voorziening van het Nederlandsche volk. Oud-
minister dr. Posthuma heeft voor het uitvoeren
van deze taak de voorzitters van de vier land
bouworganisaties in Nederland in een commissie
vereenigd, en in het geheele land onderafdee-
lingen gevormd, welke de verwezenlijking van
deze taak ten doel hadden. Een aantal veelom
vattende maatregelen op het gebied van de ver
hooging van de landbouwproductie is het
resultaat geweest van zijn waardevollen arbeid.
Deze maatregelen hebben tot een volledig suc
ces geleid. Overeenkomstig den voortschrijden
den opbouw van den Landstand zijn de com
missie van oud-minister dr. Posthuma en haar
onderafdeelingen met ingang van 1 April 1942
door den Landstand overgenomen, die de werk
zaamheden zal voortzetten. Oud-minister dr.
Posthuma heeft zich bereid verklaard als alge
meen adviseur van den Nederlandschen Land
stand ook in de toekomst zijn krachten beschik
baar te stellen.
De Rijkscommissaris heeft deze gelegenheid
gebruikt om oud-minister dr. Posthuma te be
danken voor zijn verdiensten inzake het opvoe
ren van de Nederlandsche landbouwproductie en
om hem veel succes toe te wenschen bij zijn
verdere werkzaamheden.
CONGRES VERWIERP CRIPPS’ VOORSTEL
MET 37 TEGEN 16 STEMMEN.
STOCKHOLM, 2 April. (D.N.B.) Volgens
Woensdagavond laat te Londen ontvangen
berichten zou de uitvoerende raad van het
Indische Congres naar de Londensche corres
pondent van Svenska Dagbladet meldt met
37 tegen 16 stemmen het door Stafford
Cripps overgebrachte Engelsche regeerings-
voorstel hebben afgewezen.
SIR STAFFORD CRIPPS
STELT VERTREK UIT.
dags als des nachts voorloopig zullen worden
opgeheven. Dit beteekent echter niet, dat het
publiek nu meer gas mag gebruiken. De hand
having van de rantsoeneering zal absoluut zijn
vereischt, zoodat overschrijdingen van de toe-
gestane rantsoenen onverbiddelijk zullen worden
gestraft met boete-oplegging of afsluiting.
SERVIEZEN OP DE BON.
Verkoopverbod van 3 tot
en met 23 April.
Ter voorbereiding van een desbetreffende
distributieregeling is het koopen, verkoopen
en afleveren van thee-, tafel- en ontbijtser
viezen van aardewerk en porcelein of on
derdeel en daarvan, gedurende het tijdvak
van Vrijdag 3 April tot en met Donderdag
23 April verboden, tenzij hiertoe door den di
recteur van de sectie ceramische industrie
van het Rijksbureau voor verwerkende in
dustrieën (Juliana van Stolberglaan 27-29,
’s-Gravenhage), schriftelijk vergunning is
verleend.
Dit verbod geldt voor een ieder, dus
eveneens voor die ondernemingen, die thans
beschikken over een vergunning tot verkoop
en aflevering van laatstgenoemde instantie.
STOCKHOLM, 30 Maart. (A.N.P.) In een)
speciaal bericht meldt de Britsche berichten*
dienst, dat volgens een officieele mededeeling
een Britsche kruiser tot zinken is gebracht^.
Volgens de Britsche berichtendienst is doof
de Britsche Admiraliteit als verloren opgew
geven de kruiser Naiad (5450 brt.) Hij is ia
1940 in dienst gesneld en behoorde tot da
JJido klasse..
Het
luidt:
In Cyrenaica contact tusschen wederzijdsche
verkenningstroepen en aanzienlijke actie in de
lucht. Duitsche jagers schoten een vliegtuig van
het type Curtiss neer. Dit 3-motorige toestel is
in het gebied ten Oosten van Barce neergestort.,
Talrijke Duitsche en Italiaansche formaties
hebben overdag en des nachts Malta aangeval
len. Escadrilles van ons 37e regiment bommen
werpers hebben voltreffers geplaatst op de
vliegveldinstallaties van Halfar en Micabba, waar
door groote verwoestingen werden aangericht.
Twee vijandelijke vliegtuigen werden neerge
schoten in een luchtgevecht met Duitsche vlieg.,
tuigen.
Een van onze lichte verkenningsvaartuigen is
in het Centrale gedeelte van de Middellandsche
Zee door een vijandelijke duikboot tot zinken
gebracht. Het grootste deel van de bemanning
is gered.
Italiaansche vliegtuigen hebben Gibraltar ge
bombardeerd. In het havengebied, waar de mili
taire installaties herhaalde malen werden aan
gevallen, ontstonden zware branden. Ondanks
de tusschenkomst van Engelsche jagers, waar
van er 1 werd neergeschoten, is onze formatie,
na op schitterende wijze haar taak te hebben
verricht, volledig op haar basis teruggekeerd..
Ten slotte: de arb’eidseer. Vaak min
acht in min of meerdere mate de een het werk
van den ander. Zoo komt het voor dat een ulo-
onderwijzer neerziet op een l.o.-onderwijzer, een
leeraar driejarige H.B.S. echter ziet neer op een
ulo-onderwijzer, een leeraar 5 j. H.B.S. op een
leeraar driejarige, een academisch gevormd
gymnasiaal leeraar op een M.O.-leeraar enz. We
zien hier telkens een minachting naar het zoo
genaamd lagere. Bij zoo’n houding ontbreekt
echter de eerbied voor den arbeid in het alge
meen en stelt men zich op verkeerde wijze bo
ven die arbeid, die op een andere trap van de
arbeidsordening staat dan de eigene. Er bestaat
verschil van arbeid, maar dat geeft geen recht
op minachting van den arbeid van anderen.
Wie op dit standpunt staat kan niet werkelijk
eerbied hebben voor arbeid in het algemeen. Een
dergelijke levenshouding onteert ons. De rang
orde is er, discipline en tucht moeten gehand
haafd worden, en spr. zal dat onverbiddelijk
doen, hij erkent gaarne zijn meerdere omdat hij
de arbeid van degenen die boven hem staan
erkent, maar hij heeft daarnaast ook eerbied
voor den arbeid in rangorde beneden de zijne.
Positief gezegd: wij kunnen niet allemaal even
begaafd zijn, maar dat bepaalt wel de orde in
de maatschappij, maar niet de waarde als
mensch. Wij z ij n pas wat, als wij op onze
plaats onze arbeid zoo doen, dat deze ons tot
eer strekt, als men dus in zijn werk zijn eer
ziet, standseer bezit dus. De arbeid bepaalt
den mensch niet, als dat wel het geval is, is hij
een slaaf. Maar de manier waarop de mensch
zijn werk doet, bepaalt hem. Wij moeten dus
onze eer zoeken in de manier waarop wij ons
werk doen, en dat moet ieder van laag tot hoog,
de gemeentereiniger zoowel als de hoogste
ambtenaar. Gij kunt uw leven lang heel gewoon
werk verrichten, maar als in uw levensboek
staat opgeteekend dat het iedere dag weer een
goed stukje werk was, zal als Diegene, Die ons
leven bepaalt, dat levensboek leest, het verguld
op snee uitgeven. Zoo zou spr. willen dat ieder
in deze gemeenschap er een eer in zou stellen
te kunnen zeggen: „Ziedaar mijn werk, bekijk
het maar, het zal mij een eer zijn als gij het goed
kunt keuren”. Wie over een anders werk on
eervol oordeelt pleegt een eerlooze daad, het
spreekwoord: „Wie het kleine niet eert, is het
groote niet weert”, geldt ook voor de eerbied
voor het bescheiden werk. Het komt er dus niet
op aan wat ge doet, alle arbeid in de gemeen
schap is eere-arbeid, hoe gering ook, wees er
trots op, Laat voelen dat gij er een eer in stelt,
uw werk goed te doen, dat zal ook anderen over
tuigen en de eer zal u ten slotte gegeven wor
den; doch gij behoeft die niet eens, want ge
draagt het geluk dan al lang in u zelf. Wanneer
wij allen zoo denken en handelen, krijgen we
een gemeenschap, waarin het een genoegen is
te leven. Nu is het al te vaak zoo, dat een eer-
gevoelige een anders eer niet ontziet. Men wil
als mensch behandeld worden, accoord, maar
handelt gij zelf dan in de eerste plaats als
mensch jegens uw naaste. Wees op dg eerste
is onmisbaar in de gemeenschap, zij het nu ge-
meentereiniging, politiedienst of wat ook, om
dat geen enkele tak er van gemist kan worden,
evenmin als de functie van welk orgaan ook in
het lichaam.
SJANGHAI, 31 Maart. (D.N.B.) Terwijl vol*
gens een bericht uit Tsjoengking in de om*
geving van Toengoe de hevige strijd bij tro*
pischen regenval voortduurt, meldt het leger*
bericht uit Delhi, dat de strijd ten Westen)
van Rangoon hervat is.
Toegegeven wordt, dat sterke Japansche
en Burmaansche afdeelingen over de Tons a
zijn getrokken en de stad Sjwelaung, 100
K.M. ten Westen van Rangoon, waar Brit*
sc he troepen staan, aanvallen.
kelijk Maandag zullen vertrekken. Op grond
van de nieuwe ontwikkeling hoopt hij ech
ter „volgende week nog nuttigen arbeid in
Indië te kunnen verrichten”.
PROCES TE ANKARA
BEGONNEN.
Woensdagochtend is te Ankara het proces
begonnen inzake de aanslag op den Duit-
schen ambassadeur von Papen. Twee Tur
ken, geboren in Joegoslavië en twee Sov
jetburgers stonden terecht. De Turksche stu
dent Sayman, die communistische actie
voerde erkende aan den aanslag te hebben
meegewerkt. De beide Sovjetburgers die
Kornilof en Pawlof heeten hadden het plan
voor den aanslag opgesteld. De beide Sovjet-
Russische verdachten ontkenden de Turksche
medeverdachten te kennen. Pawlof noemde
zich ambtenaar van de handelsvertegenwoor-
diging der Sovjet-ambassade in Turkije. De
tactiek van de Sovjet-Russische verdachten
beoogde duidelijk het plan om zich voor te
stellen als slachtoffers van provocatie.
Oceaan.
Engelsch eskader zou op weg zijn naar
Oost-Azië.
Naar het Alg. Handelsblad meldt is te Tokio
bericht ontvangen, dat een Britsch eskader, dat
naar het heet ook twee slagschepen en een
vliegkampschip omvat, op weg naar Oost-Azië
is voor den aanstaanden strijd om den Indischen
Sovjet-verwachtingen beschaamd.
De Berlijnsche pers levert commentaar op
de verklaringen, welke de Sovjetambassa
deur te Londen, Maisky, heeft afgelegd en
waarin hij zich keerde tegen de Britsch-
Amerikaansche stelling, dat de toestand der
Geallieerden in 1943 beter zou worden, en
eischte, dat de generale staven doordrongen
moeten zijn van de gedachte: 1942 en niet
1943.
De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft:
„Als Maisky zoo onverbloemd hulp vraagt
en op zoo brute wijze de afwachtingstrate-
gie der bondgenooten aanvalt, liggen de mo
tieven daartoe voor de hand: De verwach
tingen welke de Bolsjewisten van den win-
terveldtocht koesterden, zijn beschaamd en
de bezorgheid voor de komende gebeurte
nissen groeit.”
De Berliner Lokalanzeiger merkt op, dat
Maisky’s wanhopige manoeuvre bevestigt
wat reeds bekend was door de botsing tus
schen Halifax en Litwinof te Washington.
Tusschen de Sovjet-Unie en de Anglo-Ame-
rikaansche landen bestaat een principieel
verschil van opvatting over den oorlog en
de noodige maatregelen. Nu de wintercam-
pagne mislukt is, stellen de Bolsjewisten
hun eischen.
Volgens de Nachtausgabe bewijst de rede,
door Maisky in opdracht van Stalin gehou
den, dat de Bolsjewisten in 1942 een beslis
sing in het Oosten vreezen en de aanwen
ding van alle militaire mogelijkheden, welke
volgens hen bij hun bondgenooten aanwezig
zijn, als laatste uitweg zien.
HONDERD OVERWINNINGEN
IN DE LUCHT.
BERLIJN, 31 Maart. (D.N.B.) Kapitein Phi
lipp, groepscommandant in een jachteskader
en een der weinige dragers van het eiken
loof met de zwaarden heeft vandaag zijn
honderdste overwinning in de lucht behaald.
Rijksmaarschalk Göring heeft in een schrij
ven aan Philipp uiting gegeven aan zijn bij-
zoudere erkentelijkheid.
Hoofdred. L. KIEZEBRINK VERSCHIJNT! DINSDAGS. EN VRIJDAGSAVONDS H°ofdredacteur C, SMIT,
Bloemstraat 31 Sneek Kloosterstraat 17 Sneek
Deze opvatting van den arbeid brengt mede
dat ieder, die werken kan, werken
moet in de gemeenschap. Arbeidsplicht
dus. Velen zijn opgevoed met een zekere af
schuw van dwang. Doch dwang kan heel goed
zijn, men denke maar eens aan de leerplicht,
die ieder nu vanzelfsprekend vindt. Spr. is voor
dwang, mits het doel er van zin in zichzelf heeft.
Dus dwang tot plichten die in de gemeenschap
gelden, dus arbeidsplicht, die overigens
heelemaal geen straf is. Een tweede vraag is
natuurlijk de keuze van den arbeid, welke naar
den aanleg van een ieder moet worden bepaald.
Maar de arbeidsplicht moet aanvaard worden,
we kunnen niet dulden dat er parasieten zijn.
Zelfs als men zich de weelde kan permitteeren
niet te werken, zou spr. het schande vinden dat
men niets in de gemeenschap presteerde. Om
dat arbeid van goddelijken oorsprong is, zij er
dus arbeidsplicht in dé gemeenschap. Omdat
werkloosheid aldus zonde is, is sociale werk
loosheid een teeken dat een samenleving ten
onder gaat. Hieruit volgt dat ieder die werken
kan, in de ware gemeenschap recht op
arbeid heeft. Als de gemeenschap daar niet
naar streeft is ze een verkeerde en gaat te
gronde, met haar menschen, die lichamelijk en
geestelijk verkommeren, leder, die kan werken,
moet dus arbeid worden verschaft. Dat is zijn
recht. Eischen wij voorop: plichtsvervulling,
automatisch volge op deze plichtsvervulling:
rechten-vervulling. Zoo hangen in verband met
arbeid plicht en recht onlosmakelijk
samen. Nu iets over arbeidsorde. Het eene
werk sluit zich in een gemeenschap ordelijk aan
op het andere. Met die orde hangen samen ver-
deeling van arbeid en verdeeling in functies.
Die orde groeit uit het leven en op grond van
deze ordening, die het leven ons schept, vloeit
voort het gezag. Het is noodzakelijk dat er
in een bedrijf orde en discipline heerschen en
dat er rangen zijn, welke ordelijk óp elkaar zijn
ingestêld. Arbeid brengt dus arbeidsorde mee
en daarop berust ook het leiderschap. De
leider heeft autoriteit, omdat hij in de orde dat
bepaalde stuk arbeid beheerscht. Als hij dat niet
deed zou hij niet erkend worden als leider.
Leiderschap op een bepaald punt wil zeggen,
dat men het gebied van den arbeid op dat be
paalde punt volkomen meester is en als dat het
geval werkelijk is, erkent men ook dsit leider
schap, ook al heeft zoo’n leider op een bepaald
moment dan misschien eens een slecht humeur.
Dat is de grond van de autoriteit, tenminste
dient het te zijn. De capaciteiten van iemand,
zijn kunnen moet beslissend zijn voor zijn plaats
in de gemeenschap. In de jaren, welke achter
ons liggen, besliste echter vaak het feit, dat
vader een invloedrijke positie bekleedde of veel
geld had, of dat men goed stroop kon smeren.
In de goede gemeenschap moet het echter mo
gelijk zijn op grond van kunnen en willen op de
plaats te komen, waar men past. Dat is de
autoriteit van het leiderschap, welke we aan
vaarden kunnen.
ARBEIDSPLICHT, ARBEIDSRECHT,
ARBEIDSORDE, ARBELDSEER.
REDE BURGEMEES39 R Drs. J. R. J. SCHUT.
In de foyer van rir^riitia kwam Dinsdag op
uitnoodiging van bürgèmeester Schut het
gemeentepersoneel bijeen voor de tweede ge-
jneenschapsavond.
Nadat secretaris Rasterhoff de bijeen
komst had geopend, nam burgemeester Schut
het woord om te spreken over het onderwerp:
„Arbeidsplicht, Arbeidsrecht, Ar
beidsorde en Arbeid seer”. Voor spr.
met zijn eigenlijke onderwerp aanving, stond hij
nog in het kort stil bij het behandelde op de
vorige gemeenschapsavond, toen hij een aantal
feiten had genoemd, welke wijzen op het be
staan van een onderling-verbonden-zijn, dus op
een gemeenschap. Daar is in de eerste plaats
de bloedgemeenschap, waarin tegelijkertijd ligt
de verwantschap in ziel en geest en dus ook
die in karakter. Voorts is er de lotsgemeenschap.
Een andere gebondenheid is die van het werk,
er is dus ook een arbeidsgemeenschap, zoowel
in kleiner als grooter verband, en een gemeen
schap van plichten, waardoor wij ook aan elkaar
gebonden zijn. Tenslotte hebben wij onze rech
ten, er is dus ook een rechtengemeenschap. Spr.
heeft er in de eerste bijeenkomst reeds uitdruk
kelijk op gewezen, dat, zooals in het lichaam
het werk van geen enkel orgaan gemist kan
worden op straffe van ondergang van het ge
heel, wij ook elkaar niet kunnen missen. Wij
vormen samen een gemeenschap, waarin wij
allen elkaar noodig hebben, en daarom ook moe
ten wij elkaar meer leeren waaideeren.
Spr. wil het hedenavond dan in ’t bijzonder
hebben over den arbeid. Wij stellen den arbeid
zeer hoog, verfoeien luiheid van nature; in het
Oosten daarentegen is de arbeid niet in die mate
in eere als hier.
Waarom dóen wij dat? Omdat arbeid een
goddelijke eigenschap is. Als de oude geloofs
belijdenis zegt, dat wij gelooven in God, den
Schepper van hemel en aarde, wil dat zeg
gen, dat we een Schepper, een Werker dus
Vereeren, Die de dingen voortbrengt en steeds
daarin blijft werken. Hij laat niet los het werk
Zijner handen. God is de levende Werker, Chris
tus heeft van Hem gezegd: „Mijn Vader werkt
tot vandaag en ik ook”. Werken is dus een god
delijke eigenschap, en daarom willen menschen,
die wezenlijk godsdienstig zijn, werken, zij zou
den niet anders kunnen. God is dynamisch,
Werkt scheppend. Voor den kunstenaar is er
niets heerlijkers dan hetgeen in hem leeft, schep
pend te verwerken. Maar gij nehoeft bij den
kunstenaar niet op te houden, wij kunnen op
allerlei wijze scheppend werken, de knutselaar
evenzeer als de huisvrouw, die haar huishouden
op orde houdt, heeft daaraan een specifieke
vreugde van scheppenden arbeid; hoezeer zal
dat ook het geval zijn bij den echten paedagoog,
die van de kinderen iets moois wil maken. De
Ware onderwijzer begint elke dag weer met
Vreugde zijn arbeid, en niet anders ligt het ge
val bij den burgemeester, die op zijn spreekuur
misschien 50 of 60 menschen te woord staat,
het is voor hem nu eenmaal het mooiste werk
hun zorgen te verlichten, en hoe zou een dokter
zijn taak, die midden in de ellende ligt, met
arbeidsvreugde kunnen vervullen, wanneer niet
iets van die Goddelijke werkzaamheid ook in
Ihem werkte? De arbeid heeft dus zijn diepste
ferond in God zelf, in Hem, Die de dingen mooi
wil maken, een ideaal wil vormen in de wereld.
Spr. heeft zich het ideaal van de gemeenschap
gesteld, deze dus zoo te ordenen dat de schoon
heid Gods er in te voorschijn wordt gebracht.
XJmdat elke arbeid, welke scheppend werkt, van
Goddelijken oorsprong is, hebben wij dus daar
door hoogen esrkied» van jv.elksa, aard die
Zon op s
