1
Uitvaart Mr. H
I Koning Boris van Bulgarije overleden
De Paus over oorlog en vrede
Zware gevechten houden aan
SNEEKER EDITIE
2e Jaargang
No. 35
Vrijdag 3 Sept. 1943
NIEUWSBLAD VOOR HET WESTEN VAN FRIESLAND
0
V
en
WEERMACHTSBERICHT
9
39
6 cent
VERKOOP VAN APPELEN EN PEREN.
W-'Wderes bene$Je» de» WW w atóit
i
WESTERGOO
BEKENDMAKING.
i
hebl
volkomen uit de lucht
I
STAAT VAN BELEG IN DENEMARKEN.
▼an
v
tr. 8.
1
I
De levensloop van den koning.
Koning Boris III is geboren op 30 Jan. 1894 in
Sofia. Als kapitein der Bulgaarsche weermacht
heeft hij aan de Balkan-oorlogen van 1912 en
DUITSCH—ZWEEDSCH INCIDENT.
BERLIJN, 29 Aug. (D.N.B) Duitsche zeestryd-
krachten hebben 25 Augustus in het voor de
visscherij verboden waarschuwingsgebied van het
100 cent
oten
tot
ezen
aan
on-
reau
land
EEK
30.
uur.
park
elijk
MA,
>8el,
a.»,
uur,
i, doch ook in het kleine,
•n nersoonliikheid aeweld
KOPENHAGEN, 29 Aug. (D.N.B.) Door den
bevelhebber van de Duitsche troepen in Dene
marken is de militaire uitzonderingstoestand
voor heel Denemarken afgekondigd. De in de
vroege ochtenduren van Zondag uitgegeven be
kendmaking van den bevelhebber der Duitsche
troepen in Denemarken luidt als volgt
De jongste gebeurtenissen hebben aangetoond,
dat de Deensch’ autoriteiten niet meer bij mach
te zijn, rust en orde in Denemarken te hand
haven. De door vrjandelyke agenten aangestichte
onlusten zijn rechtstreeks gericht tegen de Duit
sche weermacht. Ik kondig derhalve in den zin
van de art. 42 tot 56 der Haagsche Conventie
voor den landoorlog den militairen uitzonde
ringstoestand af voor heel Denemarken. Met on-
middellgke inwerkingtreding decreteer ik
le. De ambtenaren en het personeel in over
heidsdienst moeten hun taak loyaal voortzetten.
Zij moeten de instructies uitvoeren van de daar
toe aangewezen Duitsche controleerende perso
nen.
2e. Samenscholingen van meer dan vijf perso
nen in het openbaar zijn verboden, eveneens zijn
alle vergaderingen, ook de niet openbare, ver
boden.
3e. Het sluitingsuur van café’s e.d. wordt vast
gesteld op het intreden van de duisternis. Van
dat tijdstip af is ook elk verkeer op straat ver
boden.
4e. Elk civiel berichtenverkeer is voorloopig
verboden.
5e. Elke staking is verboden. Ophitsing 4ot
staking, ten nadeele van de Duitsche weermacht,
is begunstiging 'van den vijand en wordt in den
regel met den dood gestraft.
6e. Overtredingen van de hiervoor genoemde
bepalingen worden door de Duitsche „standge-
ichten” gevonnist
7e. Tegen het gebruik van geweld, samenscho
lingen enz. wordt zonder pardon van de wapens
gebruik gemaakt
8e. Aan eiken bewoner van Denemarken, die
zich schikt naar de op het volkenrecht berusten
de „kriegsanordnung", wordt in het kader der
wetten veiligheid van persoon en van bezit ver
zekerd.
Na afkondiging van den uitzonderingstoestand
in Denemarken, aldus meldde de Deensche zender
Alleen over de veiling.
Er wordt nogmaals de aandacht op gevestigd,
dat telers van fruit en met name van appelen en
]5eren hun producten uitsluitend dienen aan
te voeren op de veiling. Elke andere verkoop, in
welken vorm ook, is verboden.
Tegen telers, handelaren en consumenten, die
de wettelijke voorschriften in dezen overtreden,
za, streng worden opgetreden.
HOUTEN ETUI VOOR PERSOONSBEWIJS.
Van bevoegde zijde vestigt men onze aandacht
op het voornemen om van overheidswege stevige
houten étui’s voor persoonsbewijzen tegen den
prijs van 25 cent per stuk beschikbaar te stellen.
Deze étui’s zullen binnenkort op vrijwel elke ge
meentesecretarie verkrijgbaar zijn. Door het per
soonsbewijs in zoo’n etui te bergen, verlengt men
de duurzaamheid van dat bewijs en bespaart men
zich een gang naar het gemeentehuis en de kos
ten voor nieuwe foto’s en voor het zegel welke
nu eenmaal verbonden zijn aan het aanvragen
van een nieuw persoonsbewijs.
Vooral voor hen, wier beroep medebrengt dat
het persoonsbewijs veel te lijden heeft, Is het
nieuwe étui een uitkomst, temeer omdat het door
middel van een koord of ketting gemakkelijk aan
de werkkleeding verbonden kan worden, waar
door ook het verliezen wordt tegengegaan. Doch
ook in damestaschjes zal het houten étui wel vol
doen, terwijl het zich tevens gemakkeljjk laat
bergen in den borstzak van heerenkleeding.
BON AANWIJZING ZEEP EN SCHEERZEEP.
Bureau voor abonnementen
Kleinzand 7 TeL 2200 Giro 130000
Advertentieprijs:
1 tot 10 m.m.
elke m.m. meer
Bureau voor advertentiën
Grootzand 55 TeL 3005 Giro 50748
Verantwoordelijk voor de advertentiën
L. de Jong Sneek.
In het zeegebied van het Visschersschiereiland
boorden snelle Duitsche gevechtsvliegtuigen een
bolsjewistisch kustvrachtschip en een bewakings-
vaartuig in den grond.
Gisteren overdag werden aan het Oostelijk
front 120 bolsjewistische tanks stuk geschoten.
De luchtmacht vernietigde in de periode van
30 Augustus tot 1 September 127 bolsjewistische
vliegtuigen.
Eerste luitenant Nowotny, commandant van
een groep jachtvliegers heeft gisteren 1Ö over
winningen in de lucht behaald.
'Jederlandsche vrijwilligers bij
le Duitsche oorlogsmarine. Na
den dienst gaan de jongens ge
jamenlijk uit. In prettige kame
raadschappelijke bijeenkomst
wordt hier de vrije tijd doorge-
oracht met het wisselen van
gedachten en aldus kracht ver
zameld voor den komenden
dienst.
Bildberichter Andres/Recla
Pax s.
respondenz” haar uiteenzettingen. De oorlog
wordt op de slagvelden beslist en niet door com
mentaren van zoogenaamde neutralen. DeZweed-
sche pers kan over Duitschland en de Duitsche
methoden denken wat zij wil. Maar zij moest
haar gedachten tenminste in zooverre in toom
houden, dat zij de belangen van het Zweedsche
volk geen permanente schade toebrengt. Het be
lang van het Zweedsche volk echter eischt een
verhouding tot zijn Duitschen buur, die door
Zwedens geografische positie even duidelijk wordt
voorgeschreven als door het spel der continentale
krachten.
BEROEP OP BEVOLKING.
KOPENHAGEN, 31 Aug. (D.N.B.). Naar offi
cieel wordt medegedeeld, heeft het ministerie-
Scavenius op 2S Augustus t?Ü den koning zijn ont
slagaanvrage ingediend. Het heeft terstond op
gehouden te fungeeren.
De ministeriën ep secretariaten-generaal wor
den voorloopig geleid'door de hoofden der depar
tementen, secretarissen-generaal of directeuren.
Voor zijn aftreden heeft het ministerie een ver
klaring afgelegd, waarin het rich tot het volk
richt met de aansporing de kalmte te bewaren en
bezonnenheid aan den dag te leggen, en waarin
het allen ambtenaren in openbaren dienst verzoekt
op hun post te blijven en hun werk in het welzijn
van land en volk voort te zetten.
Naar „Berlingske Tidende” meldt, bevinden de
koning en de koningin zich nog steeds op kasteel
„Sorgenfry” bij de hoofdstad. De gezondheidstoe
stand van den koning blijft bevredigend. De
kroonprins en de kroonprinses vertoeven als
steeds in hun paleis op de Amaliënborg te Kopen
hagen.
Officieel wordt voorts medegedeeld, dat het ge-
heele binnenlandsche Deensche berichtenverkeer
(post, telegraaf, telefoon) met onmiddellijke in
werkingtreding weer is toegelaten.
9e begrafenis van wijlen mr.
Reydon heeft te Lunteren
plaats gevondën. Het stoffelijk
overschot werd uit het Depar
tement van Volksvoorlichting
en Kunsten uitgedragen, w<fer-
na de stoet zich naar het sta
tion S.S. begaf, waar de baar
in den trein naar Lunteren
werd gebracht. De aankomst
van den rouwstoet aan het sta
tion.
1913 en aan den wereldoorlog actief deelgenomen.
Generaal-veldmaarschalk von Hindenburg en ge
neraal Ludendorf spreken in hun herinneringen op
de meest lovende wijze van de houding van den
Bulgaarschen kroonprins tijdens die jaren. Voor
zijn verdiensten tijdens den veldtocht in de Do-
broedsja in 1916 kreeg de toenmalige kroonprins
de orde Pour le Mérite.
Toen koning Ferdinand I in het najaar van
1918 na de ineenstorting van het Bulgaarsche
front afstand deed van den troon, volgde koning
Boris hem op 3 October 1918 onder zeer moei
lijke omstandigheden op. Het verdrag van Neuilly
beroofde Bulgarije van vruchtbare gebieden, het
in lange oorlogsjaren uitgeputte land stond eco
nomisch voor een ineenstorting. Daarbij kwamen
ernstige door bolsjewistische agitatie ontstane
ongeregeldheden. Op den koning zelf werden
twee aanslagen gepleegd, waarvan vooral de
aanslag in de kathedraal van Sofia, die ruim 150
dooden en 200 gewonden eischte, den ernst zan
den toestand kenmerkte.
In 1930 trad koning Boris in het huwelijk met
prinses Giovanna van Italië. In 1937 werd de
troonopvolger, Simeon, vorst van Tirnovo, ge
boren.
Het regime van koning Boris, dat van zijn
jeugd af bepaald wordt door vriendschap voor
Duitschland, heeft ook geleld tot het toetreden
van Bulgarije tot het driemogendhedenpact. In
Ï940 gelukte het de door koning Boris geleide
Bulgaarsche politiek langs vreedzamen weg de
zuidelijke Dobroedsja voor Bulgarije terug te
krijgen en het volgende jaar gaf de positie van
Bulgarije aan den kant van de landen van het
pact van drie het land de oude gebieden van
Thracië, Macedonië en Moravië terug, een succes,
waardoor het onrecht van het verdrag van Neuil
ly definitief werd opgeheven.
Telegrammen van Hitler aan Sofia.
De Führer heef® bij den dood van koning Boris
aan de koningin-weduwe het volgende telegram
van rouwbeklag gezonden
„Het schokkende bericht van het afsterven van
Z. M. koning Boris heeft mij uiterst smartelijk
getroffen. Bulgarije verliest met koning Boris
een vorst, die zijn volk met wonderbaarlijken
moed en beleidvol inzicht heeft geleid. Ik zelf
verlies in hem een trouwen vriend en bondge
noot, wiens aandenken door mij en het Duitsche
volk altijd in hooge eere gehouden zal worden.
Uwe majesteit gelieve de diepe en oprechte deel
neming te aanvaarden van mij en het geheele
Duitsche volk jegens het koninklijke huis en de
Bulgaarsche natie”.
Aan den Bulgaarschen minister-president heeft
de Führer het volgende telegram gezonden: „Aan
uwe excellentie wensch ili wegens het overlijden
van Z.M. koning Boris de innige deelneming over
te brengen van mij en van het Duitsche volk. Ik
weet, dat u met uw vorst in zijn historische
taak voor de toekomst van Bulgarije nauw ver
bonden waart als trouw raadgever. Met u ge
voel ik het zware» verlies, dat Bulgarije getrof
fen heeft. Ik verzoek u. mijn deelneming ook te
willen betuigen aan den koninklijken Bulgaarschen
ministerraad”.
Ook aan den broeder van Rowing Boris, prins
Kyrill, zond de Führer betuigingen van leed
wezen.
Rijksmaarschalk Göring en rijksminister von
Ribbentrop hebben telegrafisch hün leedwezen
betuigd aan de konipgin-weduwe, aan prins Ky
rill en aan min. pres. Filoff.
Voor het betreden en verlaten van afgebakende
en door verbodsborden aangegeven gebieden by
Den Helder, IJmuiden, Scheveningen en Hoek
van Holland is op grond van een bevel van den
bevelhebber der weermacht in Nederland een b(j»
zondere vergunning noodig, die wordt verstrekt
door den plaatselyken militairen bevelhebber of,
in uitzonderingsgevallen, door den bevelhebber
der weermacht in Nederland.
De vergunningen moeten tijdig en schriftelyk
worden aangevraagd bij de plaatselijke Neder-
landsche politie-autoriteit in het betreffende ge
bied en wel bij dc politiepresidenten in Den Haag
en Rotterdam, resp. bij de burgemeesters van
Velsen en Den Helder, waarbij de bewijsstukken
welke de noodzakelijkheid motiveeren, moeten
worden ingeleverd of getoond. Rijksduitschers of
burgers (angehörige) van het protectoraat Bohe-
men en Moravië moeten de vergunningen aan
vragen bij den voor het gebied bevoegden gevol
machtigde van den Rijkscommissaris (politie-offi-
cier)
Burgers, die in dienst zijn van een binnen het
afgesloten gebied liggende instantie van de weer
macht, Waffen-SS, Duitsche politie, O.T. enz. of
.werk moeten gaan verrichten in opdracht van
deze instanties, moeten tot deze Instanties een
aanvraag richten. Zij, die werkzaam zijn by groo-
cere bedrijven, welke voor de bewapening werken,
moeten, alvorens zij hun aanvraag Indienen, by
hun bedrijfsleiding vragen, of deze bevoegd is tot
het in ontvangst nemen der aanvragen.
Vergunningen kunnen slechts worden verleend
op dringende militaire, algemeene economische,
administratieve of politieke gronden. Met per
soonlijke redenen, zooals familie-bezoek, kan in
beginsel geen rekening worden gehouden, slechts
in byzondere uitzonderingsgevallen (overlijden,
ziekte, waarvan het levensgevaarlijke karakter is
aangetoond) kan er acht op worden geslagen, in
dien de omstandigheden het toelaten.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat de be
woners der afgesloten gebieden ook voor het
verlaten der gebieden ëen vergunning
noodig hebben. De vergunningen zyn slechts gel
dig, indien zij worden getoond tezamen met een
officieel legitimatiepapier, waarop een foto van
den hcAider voorkomt.
Personen, die in de toekomst nog uit deze ge
bieden geëvacueerd worden, moeten de hun ver
leende vergunningen by het weggaan inleveren
by de plaatselijke politie-autoriteit.
Den Haag, 28 Augustus 1943.
Der General-kommissar für
das Sicherheitswesen
RAUTER,
SS Obergruppenführer und
General der Polizei.
die zichzelf op den achtergrond stelde om de
volksgemeenschap te kunnen dienen, waarvoor hij
met hartstochtelyke overtuiging werkje. Zyn
overgave was een lichtend voorbeeld. Nog steeds
worden offers gevraagd, doch langzaam maar
zeker wordt, het hoogtepunt benaderd. De toe
komst van Europa en die van ons volk hangen af
van de vraag, of wij bereid zyn het hoogste offer
te brengen, waarover wij kunnen beschikken.
Reydon’s strijd voor het vaderland is ten einde.
Reydon wist, dat een moordenaarshand hem kon
treffen. Was hij dan roekeloos? Neen, tenzy dan,
dat hy de roekeloosheid der liefde toonde. Zijn
liefde voor volk en vaderland overheerschte en
daarvoor gaf hij zich Zonder voorbehoud. Zoo was
hy een lichtend voorbeeld voor allen, in 'het byzon-
der voor de jeugd. Want hoewel hy zelt geen kin
deren had, streed hy voor de jeugd, dus voor de
toekomst. Reydon, zoo eindigde spreker gij
hebt het grootste offer gebracht, dat een mensch
voor zyn vaderland kan brengen. Uit uw trouw
zullen wy de kracht putten om, met Gods hulp,
verder te gaan.
Ten slotte dankte Mussert den Rijkscommissa
ris voor diens aanwezigheid en voor diens blijk
van medeleven.
Te tien uur schreed de rouwstoet plechtig
naar het Staatsspoorstation, vanwaar het stoffe
lijk overschot per trein naar Lunteren ter bijzet
ting op de begraafplaats werd overgebracht.
Aldaar heeft boerenleider Rpskam een rede ge
houden.
De vader van den overledene dankte ten slotte
namens de familie voor de vele en treffende be
wijzen van deelneming en ook die van medeleven,
welke zijn zoon tijdens zijn smartelijk lijden, zoo
wel uit zijn werkkring als van de zijde zyner
vrienden mocht ontvangen. Daardoor werden zyn
laatste levensdagen verhelderd en was ook zijn
heengaan wellicht zoo kalm en rustig.
Door de familieleden, vrienden en omstanders
werden bloemen in de groeve gestrooid.
de interpretatie van haren wil tot vrede en tegen
andere mogelijke terugslagen.
Men moet het verlangen van alle volken naar
den vrede niet vertroebelen of kwetsen door han
delingen, die den haat aanwakkeren en voedsel
geven aan de denkbeelden van tegenstand. Aan
alle volken moet men de hoop geven op een
waardigen vrede en voorts moet er overeen
stemming aan den dag treden tusschen de be
ginselen en de besluiten, alsmede tuschen de be
wering van een rechtvaardigen vrede en de fei
ten. Alleen op die manier kunnen de volken, die
minder door het oorlogslot begunstigd zijn, ge-
looven in hun herleving, in de pieuwe gevoelens
van rechtvaardigheid en gemeenschapszin tus
schen de volken en daaruit grooter vertrouwen
putten voor de toekomst.
De Paus geeft zijn zegen aan allen, die zullen
werken voor den vrede, aan allen, die er toe
zullen bijdragen, om het thans bestaande doode
punt tusschen oorlog en vrede te boven te ko
men, aan allen, die zullen luisteren naar de
kreten der volken, die na zooveel smart'en puin-
hoopen slechts vragen om vrede, brood en arbeid.
Daarentegen waarschuwt de Paus al degenen,
die op dit verschrikkelijke oogenblik niet hun
verantwoordelijkheid inzien voor het lot der vol
kef en die de gevoelens van haat en de conflic
ten tusschen de naties blijven aanwakkeren
De Paus besloot zyn toespraak met zijn wensch
uit te spreken, dat de leiders der volken door
God mogen worden verlicht en door hun mati
ging en wijsheid mogen worden geïnspireerd, op
dat zij den volken de hoop kunnen geven, dat het
loopende jaar niet moge eindigen in het teeken
van moordpartijen en verwoestingen, maar in
tegendeel het begin moge beteekenen van een
nieuwe eeuwige verzoening, samenwerking en
I opbouw.
Boris’ zoon Simeon troonopvolger.
In aansluiting op deze proclamatie is aan het
Bulgaarsche volk het volgende meegedeeld
„Bulgaren, heden, 28 Augustus 1943, heeft
Z. K. H., troonopvolger prins Simeon van Tir
novo de lieveling en de hoop van Bulgarije, den
troon bestegen onder den naam Simeon H van
Bulgarije. De jonge koning is geboren in 1937.
Op grond van paragraaph 1,51 der constitutie zal
de ministerraad tot de regeling van de regent-
schapskwestie de leiding van Bulgarije op zich
nemen. Op dit oogenblik roepen wy alle Bulgaren
op zich nog hechter om den troon van den koning
te scharen, teneinde in het geloof aan een ge
lukkige toekomst van Bulgarije en in vertrouwen
op God den ingeslagen weg verder te bewande
len”.
De verkondiging derproclamatie werd beslo
ten met gejuich voor koning Simeon H van Bul
garije en voor het Bulgaarsche volk.
In alle garnizoenen van het Bulgaarsche leger 4
had Zondag de eedsaflegging plaats op den jon
gen koning Simeon n. In de militaire school te
I Sofia, waar tsaar Boris zoo vaak vertoefd heeft,
vond de eedsaflegging plaats door den minister
van Oorlog zelf. Als eerste officier van het Bul-
raarsche leger legde de broeder van den over-
/eden koning prins Cyrill den eed af, vervolgens
<3e overige officieren, onderofficieren en man
schappen.
I ^Minister-president Filoff heeft voor den Bul-
I gaarschen omroep bekend gemaakt, dat Z. M.
koning Boris Hl Zaterdagmiddag is overleden.
Hij las des avonds de volgende proclamatie
voor „Z. M. de koning, tsaar Boris IH, de eeni-
ge is na een korte en zware ziekte heden, op 28
Augustus om 16 uur 22 in den kring van zijn ge
zin overleden. Onmetelijk is de smart van Bul-
garijnen van het Bulgaarsche volk. Wy allen
den heiligen plicht zijn testament uit te
voeren en uitsluitend en zonder af te dwalen den
door hem aangewezen weg verder te bewande
len”.
Verder werd meegedeeld, dat het stoffelijk
overschot tot de teraardebestelling op 5 Septem
ber, zal worden opgebaard in de kathedraal
Alexander Newski te Sofia.
De ministerraad heeft bevolen, dat de natio
nale rouw 40 dagen zal duren. De hofrouw duurt
12 maanden, waarvan 6 maanden volledige rouw.
De doodsoorzaak.
Het Bulgaarsche telegraafagentschap heeft
een uittreksel verstrekt uit een publicatie van
den minister van Justitie, gericht 'egen de ver
schillende geruchten door buitenlandsche agent
schappen verspreid.
In de overlijdensakte, door het Bulgaarsche
ministerie van Justitie naar aanleiding van den
dood van Z. M. koning Boris III gepubliceerd,
wordt gezegd
„De dood werd veroorzaakt door trombose in
den linkerslagader, door een dubbele longontste
king, door long- en hersenoedeem”.
Alle geruchten en berichten met betrekking
tot de ziekte en den dood van den koning, die
niet in overeenstemming zijn met de bovenge
noemde gegevens uit de overlijdensakte zijn van
telken grond ontbloot en --1 -- -V?
gegrepen.
ROME, 1 Sept. (Stefani). Paus Pius XH heeft
heden voor den Vaticaanschen zender ter gele
genheid van den aanvang van het vijfde oorlogs
jaar een toespraak tot de wereld gehouden.
De Paus begon,met op te merken, dat de we
reld reeds gedurende vier jaren geteisterd wordt
door een vernietigenden oorlog. Hij herinnerde er
daarna aan, hoe hij kort voor de vijandelijk
heden begonnen tot alle staatshoofden en volken
een warmen oproep gericht had, ten einde een
dergelyk onheil te vermijden.
Het woord van den Paus werd echter niet ge
hoord. De geest van het geweld triomfeerde.
Maar deze triomf werd een nederlaag. Dezelfde
liefde jegens alle volkeren, die toen den oproep
van den Paus heeft bezield, bezielt thans het
woord, dat de Paus in het belang van de geheele
wereld uitspreekt. De oorlog gaat zyn hoogte
punt tegemoet en zijn tragische realiteit doet
zich overal gevoelen.
In alle landen groeit de afkeer van de wreed
heid der methoden van een totalitairen oorlog,
die elk eerlijk begrip en elke norm van goddelijk
en menschelijk recht te buiten gaat. Meer en
meer worden de volkeren gekweld door twijfel,
of de voortzetting van dezen oórlog nog in over
eenstemming is met de redelijke en gerechtvaar
digde nationale belangen tegenover het christe
lijke en menschelijke geweten.
De Paus merkt op, dat na zoovele verscheurde
verdragen èn niet nagekomgn beloften en na zoo
vele tegenstrijdige wijzigingen in de gevoelens en
de handelingen, het vertrouwen tusschen de na
ties verminderd is. De Paus richt zich tot allen,
wier taak het is een initiatief te nemen tot het
aangaan van een vredesaccoord en zegt hun, dat
een werkelijke macht niet moet vreezen groot
moedig te zijn, aangezien zij altijd de middelen
bezit om zich te waarborgen tegen elke verkeer-
Des avonds werden de vaartuigen wederom op
dezelfde -plaats midden in het Duitsche waar
schuwingsgebied aangetroffen. De Duitsche zee-
strijdkrachten constateerden bovendien, dat van
de den nacht tevoren gelegde zeven lichtboeien
er nog slechts één brandde en dat de overige
hetzy ontbraken of door uitschroeven van den
schakelaar en verwijdering van het topteeken
onbruikbaar waren gemaakt.
Bij de aankomst van de Duitsche oorlogsvaar
tuigen trokken de visscbers'óooten zich snel te
rug en trachtten te ontkomen. Zy werden met
artillerie beschoten en twee booten werden tot
zinken gebracht. De vaartuigen hebben derhalve
tweemaal op denzelfden dag zich in het waar
schuwingsgebied bevonden. Zij hebben zich aldus
schuldig gemaakt aan een stelselmatige en op
zettelijke overtreding van het verbod tot varen
in het Duitsche waarschuwingsgebied.
Een onderzoek van den Zweedschen marine-
attaché heeft bevestigd, dat het, Zweedsche vaar
tuigen zijn geweest.
Het optreden van de Zweedsche booten is niet
slechts in strijd met de neutraliteit, doch ^ormt
een directen steun voor de vijanden van Duitsch
land. De Duitsche gezant te Stockholm heeft
namens de Rjjksregeering tegen dit optreden van
Zweedsche visschersvaartuigen door een stap bij
den minister van buitenlandsche zaken ernstig
geprotesteerd en de verwachting van de Rijks-
regeering uitgesproken, dat de Zweedsche regee-
ring de schuldigen op gepaste wijze ter verant
woording zal roepen. De Rijksregeering heeft
verder medegedeeld, dat de Duitsche zeestrijd-
krachten na deze gebeurtenis opdracht zullen
ontvangen de tot nu toe vaak by het overschrij
den van de grenzen van het waarschuwingsge
bied getoonde soepelheid te laten varen en in de
toekomst tegen dergelyke vaartuigen op de ver-
eischte wijze op te treden.
„Diplo” over de Zweedsche pers.
De „Deutsche Diplomatische Korrespondenz”
schrijft
De Zweedsche pers gebruikt de geografische
positie van Zweden als voorwendsel voor een
houding, die niet anders dan aanmatigend ge
noemd kan worden, aanmatigend en uitdagend
tegenover Duitschland, zonder begrip voor
Duitschlands belangen en die van zijn bondge-
nooten. Als voorbeelden voor deze aanmatiging
wijst de „Korrespondenz” op Zweedsche pers
commentaren naar aanleiding van verschillende
gebeurtenissen. Deze perscommentaren, zoo
merkt de „Korrespondenz” op, zijn met de
Zweedsche neutraliteit eenvoudig onvereenigbaar.
Door dezelfde onwelwillendheid wordt de Zweed
sche berichtgeving over de oorlogsgebeurtenis
sen gekenmerkt. Terwijl de geheele wereld ont
steld is over de Anglo-Amerikaansche luchtter-
reur tegen de Duitsche burgerbevolking, vindt
de Zweedsche pers woorden ter verontschuldi
ging.
Naar aanleiding van een incident tusschen
Duitsche oorlogsvaartuigen en Zweedsche vis-
schèrsvaartuigen in het Skagerrak is de houding
van dé Zweedsche pers op eefa byna ondenkbaar
laag niveau aangeland. Ofschoon de rechtsposi
tie, aldus de „Korrespondenz”, van elk gezichts
punt 'uit volkomen onwraakbaar voor Duitsch
land spreekt het optreden van de Zweedsche
visschersvaartuigen in het Duitsche waarschu-
wingsgebied kon slechts als vijandige handeling
worden beschouwd en moest dienovereenkomstig
worden beantwoord gaat de Zweedsche pers
zich te buiten aan uitlatingen, die niet alleen
door den vijandigen toon tegen Duitschland al
het vroegere overtreffen, doch bovendien nog
pogen de Duitsche weermacht van de eer te be-
rooven. Het is daarom tyd een scherpe
schuwing te laten hooren.
De politieke gezindheid van een groot deel van
de Zweedsche pers onderscheidt zich op het
oogenblik, zoo verklaart de „Korrespondenz”
door niets van die van de vijanden van het Duit
sche volk. Kwaadaardiger, kwetsenden en leugen
achtiger wordt ook in de Britsche en Amerikaan
sche pers niet over en tegen Duitschland ge
schreven. Terwijl de pers in de met Duitschland
oorlog voerende landen het recht daartoe heeft,
dat haar berichtgeving de rol van politiek wapen
vervult, kan dit recht de Zweedsche pers niet
Comb, vanSNEEKER NIEUWSBLAD
(Drijfhout’s Nieuwsblad en
Nieuwe Sneeker Courant) en
DE JONG’S NIEUWSBLAD, Bolsward.
Verschijnt eiken Vrijdagavond.
Leesgeld ƒ0.75 per kwartaal bij vooruit
betaling. Losse nummers 10 ct.
HoofdredacteurL. Kiezebrink, Sneek.
Plaatsverv. hoofdredacteur: C. Smit, Sneek
K. 2242
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 2 September. Het opperbevel der
weermacht maakt bekend
In de tot dusver bestaande brandpunten van
den afweerslag leverden onze troepen ook giste
ren zware gevechten. Door vastberaden tegen
aanvallen werden op enkele plaatsen doorgedron
gen vijandelyke strijdkrachten opgevangen en
deels met zware verliezen teruggeworpen.
Geconcentreerde aanvallen van formaties ge
vechtsvliegtuigen en vliegende artillerie richtten
zich vooral op vjjandeljjke troepen ten Z.W. van
Wjasjma.
C.N.F./Meijer Pax s.
In het gebouw van het departement van gebleven. Hij was de onvergetelyke stille werker,
Volksvoorlichting en Kunsten was vorige week Jt* -■u‘-J
Donderdag de baar met het stoffelijk overschot van
mr. H. Reydon opgesteld in een als rouwkamer
ingerichte zaal. Deze baar was gedekt met de
zwart-roode vlag en omringd door talrijke kran
sen en bloemstukken, terwyl vier personen, on
derscheidenlijk namens W.A., S.S., P.O. en
Jeugdstorm, de doodenwacht hadden betrokken.
Daar is 'een défilé gehouden docr de ambtenaren
en door belangstellenden uit de nationaal-socia-
listische beweging.
Vrijdagochtend te negen uur ving de afscheids-
plechtigheid in genoemde departementszaal aan,
waarby met den leider van het Nederlandsche
volk, Mussert, aanwezig waren de Rijkscommissa
ris, Rijksminister Seyss-Inquart, de commissaris-
sen-generaal Rauccr en Ritterbusch, gezant Otto
Bene, de plv. leider van Geelkerken en meer an
deren.
Van den schat van kransen noemen we dien
van den R(j) scommissaris en voorts die van den
leider, Mussert, van de Ned. Kultuurkamer, van
den Landstand, van het dep. v. V. en K., van den
commandant der W.A., van den voorman der S.S.
in Nederland, van den Nationalen Jeugdstorm.
Jhr. mr, M. S. de Ranitz, waarnemend secre-
l taris-generaal van het departement van Volks
voorlichting, hield een korte toespraak, waarin
hy deed uitkomen, dat mr. Reydon een trouwe,
stille «trijder was, die gekenmerkt werd door zijn
bescheidenheid en bekwaamheid.
De leider, Mussert, sprak hierna ongeveer als
volgt: Het oogenblik om afscheid te nemen van
mr. Reydon is thans gekomen .Lang hebben we
gehoopt hem te kunnen behouden, doch dit heeft
niet mogen zijn. Van het tijdstip af, toen Reydon
tot de beweging toetrad, begrepen we dat we op
hem konden vertrouwen en dit vertrouwen is nim
mer beschaamd gemaakt. Reydon is gevallen als
een martelaar, die eerst het leed moest onder
gaan, dat zijn vrouw bij denzelfden aanslag op 9
Februari, werd gedood en die daarna al die maan
den zelf smartelijk heeft moeten lyden. Reydon
stond altijd klaar met zijn vaardige pen en met
zijn gedachten, eerlyk en oprecht tot in het diepst
1 van zijn ziel. H»t grootste beginsel, dat Reydon
f iu practijk heeft gebracht, was, dat hij niet alleen
in bat groote’ trouw w^, doch ook in het kleine,
Hri zaf zich, zonder eiaen nersoonliikheid aeweld
verhouding door neutraliteit wordt gekenmerkt.
De vraag of de Zweedsche pers sympathiek of
onsympathiek tegenover Duitschland staat laat
ons op zichzelf onverschillig, zoo besluit de „Kor-
tig. Het Deensche volk heeft den maatregel kalm
ontvangen Bevolking en jeugd begrijpen hem en
schikken zich. De godsdiensteefeni en
zooals gewoonlglt plaa(&
dekt. De vaartuigen werden door waarschuwings
schoten erop attent gemaakt, dat zij zich in het
waarschuwingsgebied bevonden; zy verwijderden
zich daarna.
aan te doen, geheel, xn de eerste jaren verrichtte
hij voor de beweging de allereenvoudigste werk-
zaaL.nederr en laatstelijk was hjj hoofd van het,
departement, doch Reydon was precies dezelfde
gemeen 654” van de bonkaart voor voedingsmid
delen voor de periode van 5 September tot ee
Orffib61- a-S- en b°n Eenheidszeep” van
4