I
1
I
No. Z
Vrijdag 8 Juni 1945
No. 3
4
Off. orgaan van de gemeenten Sneek, Wymbritseradeel en Ijlst
Gecombineerde uitgave: Fa. DRIJFHOUT en Fa. KIEZEBRINK Co.
Bonnenlijst geldig van 10 Juni t.m. 23 Juni 1945
K 2242
om-
1
J
1
j
I
>-
e
e
it
',t.
Bekendmaking,
Hebt U belangstelling voor de
Luchtvaart voor de modelvlieg
tuigbouw, zweefvliegen, sport-
vliegen of de luchtvaarttechniek
Helpt dan mede tot wederopbouw
van de Sportluchtvaart in Noord
Nederland, door u nog heden
in verbinding te stellen met de
Noord Nederlandsche Vereeni-
gingvoor Luchtvaart. Secretariaat:
Eenheid 9, Sneek.
Alle gewenschte inlichtingen en
gegevens worden U dan per
gaande verstrekt I Luchtvaartge-
zind Noord Nederland, helpt mede
aan de opbouw van de luchtvaart I
Ondergeteekenden kunnen toe
treden tot de N.N.V.v.L. het
zij in plaatselijk clubverband, het
zij als verspreid lid niet genoeg
aanbevelen. Temeer daar men hier
een landelijk belang dient, daar
de N.N.V.v.L. in de toekomst
komt te ressorteeren onder de
Koninklijke Nederlandsche Veree-
niging voor Luchtvaart.
Ir. F. A. Holleman, oud-ingen. Fok
ker, leeraar M.T.S. Leeuwarden.
Ir. A. W. van der Poel, fabrikant.
L. Rasterhoff, waarn. burgemees
ter van Sneek.
P. Sikkes, gedeputeerde prov. best.
Friesland.
R. A. van der Sluis, commandant
N.B.S., Sneek.
Turf voor kookdoeleinden.
Suikerbon aangewezen.
Niet voor 1
Voor alien
Predikbeurten te Sneek.
:h Overzicht
Aanmeldingsbureau
voor Oorlogsvrijwilligers.
Vrouwelijke N.B.S.
Ernstig ongeluk opdeZoutepoel
2 personen verdronken.
B 488
B 490
B 491
B 492
B 493
B 494
B 495
B 496
B 497
Gemeentelijke aangelegenheden
De klokken.
De Unie van Vrouwelijke
Vrijwilligers U.V.V.
Buitenlandsch Overzicht
Een nog niet verslagen vijand
fe1
IIEOISI
9
11-
1
1
t
1
444
44S
446
447
448
test
Jkt,
alk
de
de
;he
de
mt-
lit
si’s
ijk
t-
e
i.
■ze
op
le-
bij
iit-
>r-
en
is
rs
er
ij
te
ti
nt
l:
»n
s-
ie
relke
en de
deze
men.
thalk
i glo
spen
Pola
>nfe-
taan
n en
zaak
ocht
leze
i wij
treel
wel
dat
Zijn,
slijk
taar
1 op
tste
nog
lur-
La-
hte
rog
Eén bon aangewezen voor 65 «tuks.
Bon 416 van de vierde noodkaart is
voor het vaste land van Friesland aange
wezen voor het koopen van 65 stuks huis-
brandturf voor kookdoeleinden.
Deze bons moeten uiterlijk 12 Juni a.s.
bij den brandstoffenhandelaar, waar men
officieel staat ingeschreven of (voor hou
ders van een kookkaart) bij den turf
schipper/handelaar van wien men voor
heen regelmatig zijn turf betrok, worden
ingeleverd.
Bon A 482 is thans in Friesland aan
gewezen voor 125 gram suiker en bon
B 481 voor 250 gram suiker. Deze bonnen
moeten vóór 10 Juni as. bij een winke
lier in Friesland worden ingeleverd.
Ook zij. die anders hun kruideniers
waren buiten Friesland plegen te koopen,
mogen dit keer de bonnen uitsluitend bij
den winkelier in Friesland besteden.
Sneek
;r abonné’s op 26
>9 meisjes tm 12
■nn, 2 Boukje Hof-
zen. Idem jongens:
v. d. Koot, 3 H.
lg meisjes t.In 15
-ia, 2 Tini Toon-
A 475 B 476
A 481
B 478
435
A 473
A 490
A 491
A 492
A 493
A 494
A 495
A 496
A 497
441
442
443
en laat een
van 11 Juni t.m. 23 Juni de bonnen A 496 en B 496
kleine kinderen
I 25C gram gortproducten, havermout of gemengd meel.
I 12 rantsoenen brood 4 100 gram.
6 100
I 125 gram suiker (t.m. 16 Juni bon voor inleveren).
1 250 gram boter.
I 125 gram boter.
7 liter melk.
4 k.g. aardappelen.
4
hield Donderdag
ijke vergadering,
de regeling der
Vergadering was
dat het in verband
ind der hinderen
i de periode’ van
nber slechts twee
ten. De geringe ca-
lie op ’t oogenblih
b te merken laaf
veel schoolgaan
ren rustperioden,
h bestuur te advi-
Btie van een maand
ZONDAG 10 JUNI.
NED. HERV. KERK.
Voorm. 10 uur D«. A. Kentie.
Nam. 5 uur Dr. H. de Vos (H. Avondm.)
Eiken Woensdagavond van 7.30—8 uur
Interkerkelijk Avondgebed.
GEB. VOOR CHR. BELANGEN.
Nam. 5 uur Ds. J. N. de Ruiter.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Voorm. 10 uur Da. S. E. Treffers,
Doopsgez. pred. te Staveien c.a.
CHR. GEREF. KERK.
Vm. 9.30 en nam. 5 uur Leesdienst.
LEGER DE3 HEILS.
10 uur v.m. Heiligingsdienstnam. 7.30
uur Verlossingxsamenkomst. Dinsdag
7.30 uur Sold.samenkomst. Donder
dag 7.30 uur Openbare bijeenkomst.
Leider der samenkomsten kapitein
M. Souverein.
NED. HERV. KERK.
Folsgarevoorm. 10 uur Ds. W. G.
v. d. Ree.
Oosthemnam. 2.30 uur Ds. W. G.
v. d. Ree.
Uitwellingergavm. 10 uur Ds. A. M.
Knottnerusj nam. 2.30 uur Ds. H.
Spijkerboer.
Wolsum vm. 10 uur Ds. H. Gordeau
nam. 2,30 uur Ds. E. Postma vanHeeg.
Woudsendvm. 10 uur Ds. Spijkerboer;
nam. 2.30 uur Ds. Jansen van Ijlst.
Ijlstvm. 9.30 en nam. 2 uur Ds. Jansen.
Ijsbrechtum vm. 10 uur Ds. J. E. Wa-
genaar.
Militair gezag.
BEKENDMAKING.
Aangifte Motorrijtuigen.
Hiermede bepaal ik, dat per 15 Juni 1945
de aangifte van motorrijtuigen, en onder
delen daarvan, welke zich in de provincie
Friesland bevinden, wordt gesloten. Ik her
inner er aan, dat bezitters van motorrij
tuigen, en onderdelen daarvan, verplicht
zijn, hiervan aangifte te doen ten gemeente-
huize, op daarvoor bestemde formulieren.
Bij afwezigheid van den eigenaar gaat deze
verplichting over op den eigenaar van het
perceel, waarin het betrokken motorrijtuig,
of eventueel onderdeel, zich bevindt. In
diende betrokken formulieren ter secretarie
niet voorhanden mochten zijn, kan worden
volstaan met een rechtstreekse opgave aan
de Rijksverkeersinspectie, Spanjaardslaan,
Leeuwarden.
Motorrijtuigen, en onderdelen daarvan,
welke na 15 juni 1945 worden aangetrot-
fen en waarvan geen aangifte is gedaan,
zullen worden gevorderd, terwijl de in ge
breke gebleven personen zich aan straf
maatregelen blootstellen (max. 6 jaar ge
vangenisstraf of geldboete van tien dui
zend gulden).
De Militaire Commissaris in de
provincie Friesland,
de Luit.-Kol., S. ANINGA.
Militaiz Gezag.
BEKENDMAKING.
Inlever. Accumateriaal Motortractie.
Teneinde te voorzien in een nijpend
gebrek aan accu’s, ten behoeve van
motorrijtuigen, roep ik de medewerking
in van allen, die de beschikking hebben
over accumateriaal. Het materiaal van
oude, onbruikbare accu's kan worden
benut voor de aanmaak van nieuwe
accu's. Gaarne hoop ik, dat vrijwillige
opgave van bruikbaar, zowel als onbruik
baar materiaal, zal kunnen voorkomen,
dat tot vordering zal moeten worden
overgegaan. Opgave kan worden gedaan
aan de Rijksverkeersinspectie, Spanjaards
laan, Leeuwarden.
De Militaire Commissaris in de
provincie Friesland.
De Luit.-Kol. S. ANINGA.
ïze eenheid nog
ior cok zijn po-
Attiee mee uit te
lijn en wel ais
Dl”.
koude douche op
•ri eer sgezindnetd
nededeerrng van
van Labour, dat
e bestuiten van
niet gebonden
dat Attlee, leider
ran het Parlement,
t hg aneen als
ïrl n kon gaan.
men is het niet,
leder geval niet
incident in zijn
uit te buiten en
sogit betoog als
verontwaardiging
1 begroete „Gesta-
nr j.l., waarin hij
en socialistische
kunnen bestaan
i Wcs zijn rede-
at Engeische volk
:en Labo if-leden
sel Engeland re-
mbekende gioot-
lij-béstuur, onder
n zekere” Laski,
drijven van deze
e nadruk gelegd
schil van buiten-
1 anders volgens’
iaiste iadio-rede,
aeel snel tof een
heid zou kunnen
het buitenlandsch
d een vaste koers
Z.
van den oorlog in
ingeland zeker ook
i woorden van 1914;
tchte dient de natio-
pveiheerschen”. De
bewind zijnde Con-
ng werd b gevolg
>po*sitiepariijen aan
werk ing waaraan 23
hd is gekomen door
Labour- enLtoetale
1 ijk hieroo vet zocht
lg om het ook reeds
de Parlement >e ont-
iche kiezers hebben
beslissen wien zij
an den’ staat werj-
le conservatief of
icialist. De sterkte
het uiteen gaan van
15 Juni j.J. was als
•arrijen Conser va
al Liberalen 27 Na-
atioralen 6. ,Oppo
r 165, Lioeralen 18,
Irdependenten 22,
iepenienle Socialis-
alth 3. Bij de be-
e cij eis moe, men
'or Enge scha
ij een verkiezing
sterke versqhuivin-
veihoudi. g van de*
leden, dan bij onze
ünwoordiging. Wie
efimtieve einde van
aekers zijn geweest
t recht duidel k, de
>n er elkaar van en
ebben beiden
9 overwinning. De
rouwende op Chur-
op dit n o ment van
:er grooter dan ooit
uom ze ook de ver-
Juli wenschten en
it, zaoals hun 'egen-
I s en daaientegen
mogelijke f/snsch
ook weer eens an-
het roer té zien dan
zeker ook hopend
9 m demociatische
amende zwenkt, g
an nu overal in de
n roep om sociale
ciale maatregelen?
lok bij de Conser-
,individuaj susche”
ki k voor een ver
c ale verzekering,
abour, ai zal ze zon-
jaan m haar sociale
naar aigeheele so-
ti aar staatsbeheer
in mijnen, spoor-
tc teitsvoerzier ing,
eie verschitteo düs
er groot, dan de
et vuur van hun
igen willen doen
t hier niet in de
l machtsstrijd zon-
ook zij, o>/er het
schijnt er werke-
iel verschil van
De butteniandsche
d als niet a?n do
le debatien. Is dit
r met meer schijn
r niet juist opzei
lde tusschen de
l om oe vreemde-
loven, dat de En-
het buitenland
Hen staan? „Er is
iets a.s een vrede
a.s. Congres te
9 vóór de uitslag J
verkiezingen zal j
12 rantsoenen brood 4 100 gram
12 4 100
2 rantsoenen korenmeel of zelfrijzend bakmeelindien niet
aanwezig dan bloemalles 4 70 gram per rantsoen
125 gram peulvruchten.
200 gram kaas
100 gram zout (voor 13 Juni bon vóór-inleveren)
100 gram puddingpoeder
125 gram jam, stroop, kunsthoning of bebogeent.m. 16 Juni
bon vóór-inleveren
5 rantsoenen vleesch of vleeschwaren.
kleine kinderen
500 gram kindermeel of voedingssuiker.
250 gram gortproducten, havermout of gemengd meel.
4 rantsoenen biscuits 4 100 gram, t.m.16 Juni bon voor inleveren
250 gram suiker, t.m. 16 Juni bon voor inleveren
250 gram boter.
125 gram boter.
11 liter melk
2 k.g. aardappelen.
2 k.g.
het inlegvel
4 liter melk.
1 rants. 2 tabl. 4 56 gr.) choc. t.m. 16 Juni bon voor inl.
Verlengde bonnen
100 gram puddingpoeder
250 gram roggevlokken.
250 gram gortproducten, havermout of gemengd meel
125 gram peulvruchten
Vervangingsmicdelen mogen thans zonder bon worden verkocht. Bij deelname
aan de keukenvoediag moeten
worden ingeleveid.
Er is geen dubbel rantsoen kalfsvleesch meer. Ook het vleeschwaren rantsoen
is dus weer normaal.
Het blijkt, dat bij het publiek een ver
keerde opvatting bestaat omtrent de re
gistratie van de onderscheidene categorieën
militair personeel van de Koninklijke Ma
rine en van de Koninklijke Landmacht.
Men schijnt van meening te zijn, dat alleen
diegenen verplicht zijn zich te melden, die
resp, op 14 en 10 Mei 1940 in iverkelijken
dienst waren.
Blijkens het duidelijk gestelde in de vier
lastgevingen moeten zich echter persoonlijk
ter registratie melden alle in deze last
gevingen genoemde personen, die op 14
en 10 Mei 1940 tot resp. de Koninklijke
Marine en de Koninklijke Landmacht be
hoorden, onverschillig of zij op genoemde
data wel of niet intverkelijken dienst waren.
zoover dit kan geschieden door de samen
werking van Nederlandsche vrouwen.
Deze vereeniging werkt over het ge-
heele land en sinds kort is de oprichting
vein een afdeeling in Sneek in voorbe
reiding. In de Linie is plaats voor Neder
landsche vrouwen, die de leeftijd van 21
jaar hebben bereikt. Vrouwen van elk
geloof en levensopvatting, elke stand en
ontwikkeling kunnen in de U.V.V. hun
diensten aanbieden. Het werk bestaat in
hooldzaak in hulpverleening, die door
de overheid wordt gevraagd of die op
initiatief van de Unie wordt ondernomen.
Eén van de plannen isvliegende colon
nes samen te stellen. Dit zijn groepen
van 11 tot 21 dames, die, na het volgen
van een korte opleidingscursus, uitgezon
den zullen worden naar geteisterde ge
bieden, om daar gedurende 1 d 2 maan
den hulp te verkenen. Wie hiervoor
door omstandigheden niet in aanmerking
kan komen, wordt ingeschakeld bij plaat
selijke, sociale hulp. Afhankelijk van de
capaciteiten waarover men beschikt kan
men ingedeeld worden in o.a. administra
tieve dienst, huishoudelijke dienst enz.
Wel verwachten we dat ieder lid plichtsge
trouw zal zijn, Geldelijke belooning wordt
niet gegeven, voor vliegeade colonnes
wordt gedurende haar uitzending voor
kost en inwoning gezorgd. Dames, wilt
U nog meer weten omtrent de U.V.V.
Komt U dan op ons spreekuur van Maan
dag 11 Juni t.m. Vrijdag 15 |uni van 3
tot 5 uur aan de Huishoudschool. Wij
zijn er vast van overtuigd, dat velen zich
voor dit opbouwende werk zullen be
schikbaar stellen.
Bestuur afd. SneekN. Flach-Grondsma,
F. Jonker, A. G. Kuks, W. Souverein-
Kaspers, H. A. Urban-de Vries, H. de Vos-
Doeve, G. Wilmink-Boelen.
Onze mannelijke N.B.S.ers hebben hun
plicht verstaan. Het wordt nu tijd, dat de
vrouwelijke N.B.S. aantreedt. Deze bin-
nenlandsche strijdkrachten zijn noodig, om
een vijand te verslaan, die meer slacht
offers dreigt te vragen dan de gansche
oorlog ons gekost heeft. Deze vijand is
de zoo gevreesde tuberculose. Hier zijn
eenige cijfers. Naar schatting keer en uit
Duitschland alleen reeds 16000 t.b.c.lijders
terug. Tengevolge van de doorgestane
ontberingen in de groote steden komen
daar in eigen land zeker nog 16000 bij.
Wilde het sanatorium „Sonnevanck” te
Harderwijk daar z'n deel van opvangen,
dan zouden daar alleen al meer dan 100
nieuwe verpleegsters noodig zijn. Zoo is
de werkelijkheid. En een nóg droever
werkelijkheid is, dat „Sonnevanck" nau
welijks één nieuwe patient kan opnemen
wegensgebrek aan personeel 1 Mag
dat? Moeien al deze jonge levens zoo maar
weg teren Kunnen onze meisjes het aan
zien, dat deze jongens, die al zoo veel ont
beerd en zoo lang gewacht hebben, zonder
christelijke verzorging en verpleging blij
ven Laten zij, die ook maar even kun
nen, zich toch melden. Dit werk is mo
menteel veel dringender dan kantoor of
winkel. Ter orienteering nog dit„Son
nevanck is een protestantsch-christelijke
inrichting, Alle meisjes van 20 jaar en
ouder, ongeacht tot welke kerk zij behoor en.
komen in aanmerking, mits zij in dezen
arbeid Christus willen dienen. Zij hebben
daar inHarderwijk een prachtige omgeving,
een prachtige werkkring, een gezellig te
huis, goede vooruitzichten en een behoor
lijk loon. Meldt u ^ogenblikkelijk bij Ds.
H. Veldkamp, N. Noorderhorne 11, Sneek.
Kunstavond ten bate van de nagelaten
betrekkingen van oorlogsslachtoffers.
De a'd. Sneek van de Ned. Ver. tot
a'sch. v. alc. dranken organiseert Woens
dag 13 Juni a.s. een kunstavond in de
Foyer van Amicitia. De heer Corn. Henke
(van der Straat) voordrachtkunstenaar te
Amsterdam, zal voordragen de Biecht en
het Loflied uit „de Gebroeders Karama-
zow" van F. M. Dostojewski (vert. Dr. A.
Koslof). Voor vele Sneekers is de heer
Henke geen onbekende. Onder de naam
„van der Straat" trad hij gedurende de
laatste bezettingsjaren meermalen onder
gronds op in onze stad. Prettig is het te
kunnen vermelden dat de volledige op
brengst van deze kunstavond ten goede
zal komen aan de nagelaten betrekkingen
der oorlogsslachtoffers. Voor nadere bij
zonderheden leze men de raambiljetten.
Apothekers vragen spiritusbranders.
Het Rijksbureau voor Genees- en Ver
bandmiddelen doet een beroep op de
Friesche bevolking den apothekers en
apotheekhoudende geneeskundigen brand-
splritus-vergassers (z.g. primustoestellen)
in bruikleen te willen alstaan. Men dient
hiermede de volksgezondheid. Uit deze
stad en omgeving kan de inlevering ge
schieden bij den apotheker dr. P. Spaan
der, Oosterdijk. Zoodra de gaslevering
weer normaal is krijgt men de toestellen
terug.
Woensdagmiddag gebeurde op de
Zoutepoel onder Terhorne een ernstig
ongeluk, dat onzen 19 jarigen stadgenoot
Henk Metz en een gehuwden Canadee-
schen militair, wonende in Ontario, het
leven heelt gekost. Deze twee waren in
gezelschap van een meisje met een bootje
met aanhangmotor op de Zoutepoel,
waar het bootje, als gevolg van de harde
wind, vol water sloeg. Metz die goed
kon zwemmen heelt toen geprobeetd
de wal te bereiken, maar is daarbij ver
dronken. Daarna heeft de Canadees het
geprobeerd, maar ook hij verdronk, zoo-
dat het meisje, dat bij het bootje geble
ven was, alleen over bleef. Later, toen
het bootje dichter naar de wal gedreven
was, is het haar gelukt naar de wal te
zwemmen.
De Canadees was gehuwd
vrouw en een kind achter.
449
Alleen voor
Bonnen van
C 12 I
C07, D07.E07
Burgerlijke Stand.
SNEEK, van 21 tot en met 28 Mei 1945.
Geboren |ikke Roelofje, d. v. Hendrik
Hofstra en Klaske Dijkstra. Albertus Wijbe,
z. v. Pieter Sijbesma en Cornelia Tiche
laar. Maria Theresia Apollonia, d. v. Rein
der Gildemacher en Catharina Huisman.
Hiltje, d. v. Broer Molenaar en Gerda van
der Werf, [eitje Maria Josela, d. v. Johan
Luites en Wilhelmina Lambertha Maria
van Vugt (woonpl. Ijlst). Petronella Irene,
d. v. Wilhelmus Albertus van den Berg en
Berendina Lummigie Gorter. Wilhelmina
Anna Maria, d. v. Hendericus Meijer en
Catharina Siemonsma. Dennis Willem, z.v.
Willem Adtiaan Stijger en Anna Eijge-
Burgemeester en Wethouders van Sneek
hebben, ter uitoefening van de bevoegd
heden van de gemeenteraad benoemd tot:
I. Regent van het Old Burgerweeshuis
den heer Ulbe de Boer.
II. Leden van het College van Arm
voogden de heeren Folquinus H. Ring-
nalda en Anne Th. Zandstra.
III. Adjunct-commies ter secretarie chef
2e afdeeling, den heer Van Mourik te
Leeuwarden.
Naar de Leeuwarder Koerier meldt zijn
met zekerheid gespaard o.a. de M-klokken
uit de klokkestoel te Indijk, en de Herv.
kerke» te Goënga, Heeg, Oppenhuizen,
Sneek en Westhem.
Het Sneeker carillon is waarschijnlijk
versmolten
De U.V.V. is een vereeniging van
vrouwen, die zich ten doei stelt de mo-
reele en materieele welvaart van het
Nederlandsche volk te bevorderen, voor
Al zijn de buitenlandsche bemoeiin
gen van de diverse Europeesche lan
den reeds lang tot „wereld”-politiek
uitgegroeid, toch is er voor het Midden
oosten groote belangstelling blijven
bestaan. De kortste verbindingen met
het Verre-Oosten voeren er langs, de
olie-rijkdom is er veelal aanzienlijk.
Een middelpunt waarom de landen
van het Nabije-Oosten zich a.h.w.
groepeeren, is Syrië. In 1920 werd
Syrië aan Frankrijk, dat in het Nabije-
Oosten in 't algemeen, historische
rechten kon doen gelden, als mandaat
gebied toegewezen. Bijna onmiddellijk
echter botste de Fransche bezettings
macht, die hier blijkbaar moeilijk de
juiste toon kon treffen, op een mili
tante, nationale oppositie.
Bij de verslechtering van de inter
nationale toestand in de jaren vóór
1939, trok Frankrijk in Syrië, terecht
dus als een sleutel-positie beschouwd,
eindpunt ook van een belangrijke
olie-pijpleiding, veel troepen samen.
Door een tragische speling van het
lot moesten de Engelschen, de bond-
genooten van kort daarvoor, bijgestaan
door De Gaulle-gezinde Franschen, in
1941 de strijd tegen deze troepen
aanbinden. En nadat de overwinning
op de Vichy-Franschen is behaald,
staat Syrië dan ook onder Engelsche
invloed, die zich bovendien, meer of
minder officieel, ook uitstrekt over het
aangrenzende Palestina, Trans Jordanië
en Irak.
Bij Frankrijks huidige streven om
zich als volwaardige groote mogend
heid te herstellen, behoort ook het
terugwinnen van haar machtspositie in
Syrië, waarnaar nieuwe troepen
Senegaleezen werden gezonden. De
tijdens de oorlogsjaren nog versterkte
onafhankelijkheidsbeweging in 1941
zou er van Fransch-Gaullistische zijde
onafhankelijkheid geproclameerd zijn
die hier een terugkeer van de oude
toestand in zag, kwam echter in verzet
en de bloedige botsingen van de
vorige week waren hiervan het gevolg.
Zaterdag j.l. kon echter een herstel
van de rust worden gemeld de Fran
schen waren door de Engelschen tot
staking van de vijandelijkheden ge
noodzaakt. „Tot zijn diep leedwezen"
moest de Engelsche regeering hier,
volgens Churchill, ingrijpen tegen
Frankrijk. Een volkomen begrijpelijke
aarzeling, want er moet Engeland veel
gelegen zijn aan een goede verstand
houding met Frankrijk. En het is dui
delijk dit optreden is pijnlijk voor
Frankrijk, ook, ja vooral, als komende
van Engeland. Er bestaat wat betreft
de hegemonie in het Nabije-Oosten,
van Syrië tot Egypte, toch al „oud-zeer”
tusschen de beide landen.
Engeland heeft echter een verwijde
ring van zijn bondgenoot gerisqueerd,
omdat het evenzeer bezorgd is voor
de reactie, die het bloedvergieten in
Syrië moet hebben in de verschillende
landen van het Mohammedaansch-
Arabische Nabije-Oosten, welke zich,
blijkens de Maandag j.l. begonnen
conferentie te Cairo, steeds meer op
hun beschavings- (in casu godsdienst)
eenheid en toekomstige machts-een-
heid laten voorstaan. En sprak niet
reeds een telegram uit Damascus, al
of niet tendentieus, van het bombardee-
ren van geloovigen, juist op de ure J
des gebeds Bovendien, behalve deze 14
Arabische Moslims, telt het Britsche
imperium nog een paar honderd mil-
lioen Mohammedaansche onderdanen.
In het Verre-Oosten schijnt de vol
ledige bezetting van Okinawa, een
eiland van de Kive-Kive groep, met
een oppervlak van ongeveer 1/3 van
Friesland en op ongeveer 1500 km.
afstand van Tokio, ieder moment te
verwachten.
Door de overwinningen in Birma is
de verbinding met Tsang Kai Tsjeks
leger verbeterd, zoodat ook van de
Chineezen weer meer kracht uitgaat.
De conferentie te San Francisco zou
op een dood punt gekomen zijn. Hier
over een volgende keer meer.
In de tijd der bezetting waren het
vooral de Duitschers en hun handlangers,
die in het openbaar, aldoor te keer gingen
tegen de zwarte handel. Wij allen her
inneren ons nog hun schijnheilige betoogen,
waarin zij als oorzaak van de steeds
slechter wordende voedselpositie van ons
land de zwarte handel aanwezen.
In werkelijkheid echter waren zij het.
die niet alleen door het schaamteloos
leegplunderen van ons land de zwarte
handel veroorzaakten, maar die zelf, aller-
verfoeilijks! soort van bedrijf als het is,
dit in een breed opgezet systeem organi
seerden.
Zoo zijn het dan ook weer de Duitschers,
die voor dit kwaad, evenals voor het
meeste kwaad, dat in de tijd der bezet
ting over ons kwam, verantwoordelijk zijn.
Het meest pijnlijke voor ons. volk is
echter, dat zij ook in dit opzicht niets
hadden kunnen bereiken, als er niet een
aantal geldzuchtige egoïsten bereid was
geweest hen hierbij te helpen.
De bedoeling
ons volk
Eén middel
ons
6e,oeftc.
gehee,
keur óegepaste methode
afper*
hebxu^
n°g v
beerlijl?
de Duitschers was
naar de 'ondergang te voeren,
om dVt doel te bereiken was
volk wan de allereerste levens
ten .tek/erooven. Daar hun dit niet
jkCte met de door hen bij voor-
t van diefstal en
maakten zij gebruik van de
van den enkeling om ons volk
de laatste resten zijner onont-
levensbehoeften te berooven. De
^handelaar, die voor den vijand
zijn luguber bedrijf uitoefende, is niet
anders dan een handlanger van den vijand
en dus een landverrader. O, we weten
het heel goed als wij zulk een zwarten
schelm hóóren, dan is hij een van de
meest vurige vaderlanders en beroemt hij
er zich op, hoe hij de Moffen afgezet en
bedrogen heeft. Dergelijke praatjes kun
nen hem echter in geen enkel opzicht
verontschuldigen. Waar het op aankomt
is, dat hij uit puur egoïsme een handlan
ger van den vijand geworden is en daarom
eenvoudig de consequentie te aanvaarden
heeft ook als zoodanig te worden behan
deld. Tusschen hem en den landverrader
bestaat principieel geen verschil.
Er is echter nog een andere categorie
van zwarte handelaren, die, hoewel zij
niet directe handlangers van den vijand
geweest zijn, toch aan ons volk onnoe
melijk leed en ellende berokkend hebben.
Dit zijn zij, die van de ellende van hun
landgenooten misbruik maakten om hun
zak te spekken. Och, we kennen hen
allen toch, defce heeren bij wie van alles
te verkrijgen was wat maar schaarsch en
onontbeerlijk was, van fietsbanden af tot
zout en lucifers toe, maar dan tegen
prijzen, die de grens van het ongelooflijke
reeds lang overschreden hadden.
De meest afzichtelijke vorm nam dit
zwarte spook aan, toen de vijand in het
westelijk deel van ons land een hongers
nood veroorzaakte. Hoe zwaar moet het
leed wel geweest zijn van Vaders en
Moeders, die, om de kinderen van de
hongerdood te redden, een tocht naar
Friesland ondernamen en daar bemerkten,
dat hetgeen hun kinderen van de dood
kon redden wél aanwezig was, maar dat
het vanwege de geldzucht van den be
zitter, voor hen niet verkrijgbaar was.
De Duitsche overheerscher met zijn
Gestapo, Sicherheitspolizei en Zollbeam-
ten, was een zwaar juk voor ons volk,
maar de zwarte handel was de pest. Niet
alleen om de materiëele schade, die hij
veroorzaakte, maar vooral door de mo-
reele schade, die hij aan ons volk en in
het bijzonder ook aan de jongeren toe
bracht.
Nu zijn we verlost van het juk van den
Duitschen vijand, en de Sicherheitspolizei
met de Zollbeamten trekken nu geslagen
en veracht in lange colonnes als krijgs
gevangenen langs onze wegen en straten.
Maar van den zwarten vijand van ons
volk zijn we nog niet verlost. En toch is
dat noodzakelijk, want het herstel van
ons volk zal niet mogelijk zijn, als deze
vijand niet eerst geheel verdwenen is. En
hierbij kunnen ons onze bondgenooten
niet helpen, dit is een strijd, die wij zelf
te voeren hebben. Om hier de overwinning
te behalen is het noodig, dat ieder onzer
soldaat worde, en dat wij deze vijand,
overal waar wij hem zien, aanvallen en
vernietigend.w.z. dat wij onder geen
voorwaarde aan eenige ongeoorloofde
handel meedoen en overal, waar wij deze
ontmoeten, hem sig aleeren aan de be
trokken autoriteiten. De zwarte handelaren
'kSuU'’’ er op rekenen, dat hun een recht
vaardige, doch gestrenge berechting wacht,
evenals de N.S.B.ers en andere landver
raders.
Want wat aan Duitschers en N.S.B.ers
niet gelukt is, n.l. de ondergang van ons
volk te bewerken, zal den zwarten han
delaar zeker niet gelukken.
