T
1
c. c. c. s.
I
lil
Vrijdag 13 Juli 1945
No. 8
Mededeelingenblad. vanwege het Militair Gezag, district Sneek
I
K 2242
tS
<1
4
I
Vrijwilligers vertrekken.
Redactieraad: J. BEUTE, Mr. P. H. THEMMEN, Dr. H. DE VOS
Admirristrptie-adres Grootzand 55 Gedrukt i. o. v. M. G. bif Drukkerij „De Motor”, Sneek
Predikbeurten te Sneek.
Opsporing vermisten.
I
Buitenlandsch Overzicht
Minister-president spreekt
tot het volk.
N.I.C.A.
u
I
V
tt
,De eerste vrijwilligers van het Aan-
meldingsbureau te. Sneek vertrekken. Van
de ongeveer 1300 aanmeldingen, die tot
V
et Sneeker Nieuws
Revolutie in de Kaatsèport.
De Kaatsver. Sneek brengt pen ware
revolutie in de kaatssport door een nieuw
systeem van kaatsen in te voeten^nl. het
competitiekaatsen vair* a deelingsparturen
met de reeds zoo bekende „Snrtser tel
ling", iets dat bij de kaatsers blijkbaar
wel in de smeak valt Het bestuur heeft
zich hiervoor de medewerking verzekerd
De
van
jaar en ouder, welke verlaagd
moeten worden als alle rant-
gelijkgeschakeld worden, zijn
nog op 3V2 liter gehandhaafd',
de hiermede samenhangende
ZONDAG 15 JULI.
NED, HERV. KERK.
9.30 uur Ds. J. N. de Ruiter (Zilverbom
collecte Diaconie).
5 uur Dr. H. de Vos.
Woensdagavond 7.30 uur Avondgebed
GEB. VOOR CHR. BELANGEN.
5 uur Ds. A. Kentie.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
16 uur Ds. W. Mesdag.
BAPT. GEMEENTE.
9.30 en 5 uur Ds. G. W. Tijman.
Vrijdagavond 8 uur Ds. G. W. Tijman.
CHR. GER. KERK.
9.30 uur Ds. W. Kremer v. Leeuwarden
(Bevestiging van Ds. W Ruiter van
Dedemsvaait)5 uur Ds. V/. Ruiter
(Intrede).
LEGER DES BEILS.
10 u Héiligingsdienst 3.30 u. Openl.
samenkomst b. h. Park8 u. Veil,
samenkomst. Dinsdagav. 7.30 Solda-
tensamenk. Donderdagav. 7.30 Open
bare samenk. Leider Kapt Souverein.
NED. HERV. KERK.
Oosthem, 10 en 2.30 u. Ds. W. G. v. d.
Ree (H. A. en Dankz.)
Uitwellingerga, 10 u. Ds. A. M. Knottnerus
Oppenhuizen, 2.30 u. Ds. Knottnerus.
Cudega (W.), 10 en 2.30 u. Ds. J. M.
Weddepohl (H.A. en Dankz.)
Woudsend, 10 en 's av. 8 u. Ds. Spijker
boer.
IJsbrechtUm, 10 u. Mej. J. v. d. Veen^
Sneek, Friesche diénst.
Ijlst, 9.30 u. Ds. Jansen (Voorb. H.A.);
2 u. Ds. Jansen.
GEREF. KERK.
Oudega (W10 en 2.30 u. Ds. Strik-
werda van Munnekeburen.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
Woudsend, geen dienst.
Overdracht batig saldo wedstrijden
„sport en Liefdadigheid
De voetbalwedstrijden, die de Commissie
„hpoit en Liefdadigheid” alhier op 23
Juni j.l. hield, hebben een batig Saldo
opgeleverd van f 1300. welk bedrag
verdeeld is onder de Ver. tiulp iüNood”
en de Ver. tot bestrijding derTuberculose
alhier. oeze gelden werden Woensdag
avond j.l. in een daartoe belegde bij
^enkomst aan de besturen van genoemde
vei eenigingen overgedragen, in ons vol
gend nummer komen we uitvoeriger op
deze overdracht terug
De Vereeniging „Friesland 1940-’45”
zal in samenwerking met het Ned. Roode
Kruis een missie dijen uitgaan naar
’Duitschland. DezsT missie zal tot taak
hebben het opsporen en het informeererr
naar de nog vermiste Nederlanders, die_
om politieke of om andere redenen naar
Duitschland zijn gevoerd.
De bovengenoemde Vereeniging ver
zoekt een ieder, die nog familieleden
woonachtig in de provincie Friesland
vermist, daarvan zoo spoedig mogelijk
aangifte te doen op de gemeente-secre-
tarieën, alwaar z.g.n. „Vermistenkaar-
ten” verkrijgbaar zijn. Deze kaarten die-
hen na volledige invulling in gen gefran
keerde enveloppe in tw«evcrud, zoo
mogelijk met duidelijke foto; te worden
gezonden aanHet Bureau tot informa
tie en opsporing van Nederlanders in
Duitschland (Afd. Recherche), Zaailand
108, Leeuwarden. (Dit adres staat op de
formulieren vermeld).
In aansluiting op het bovenstaande
verzoekt de Vereeniging „-Friesland 194Ó-
1945” een ieder, die gegevens kan ver
strekken' over nog niet uit Duitschland
teruggekeerde personen (b.v. terugge
keerde gevangenen over achtergebleven
medegevangenen, arbeiders over achter
gebleven collega’s), daarvan ten spoe
digste schriftelijk mededeeling te
doen aan bovengenoemd Bureau.
Mededeeling van het Militair Gezag.
Onlangs is aan een aantal vtouwelijke
personen die tijdens.de bezetting omgang
hadden met Duitschers, huisarrest opge
legd. Enkelen hiervan hebben zich in strijd
met het opgelegde huisarrest op-straat be
geven. Zij zijn daarop, op last van den
Militairen Commissaris, aangehouden en’
Worden voor onbepaalden tijd geplaatst
in een bewaringskamp voor vrouwen.
Geschorst.
De Militaire Commissaris van het District
Sneek, maakt bekend, dat alsnog ge
schorst zijn in de tiitöefening van hun
functie
le. Cornelis de Goede, distributie-
ambtenaar te Arum2e. Meindert Jongma,
idem te Schettens 3e. Rinke D. Reitsma,
idem te Witmarsum4e. Mevr. T. Ver
meulenSierkstra, onderwijzeres te Wit
marsum.
Zuivering Lager Onderwijs.
De Militaire Commissaris in de pro
vincie Friesland maakt bekend
Aangezien gebleken is, dat omtrent de
wijze van zuivering van het personeel
van het lager onderwijs enkele misver
standen zijn gerezen, stelt de Militaire
Commissaris in Friesland er prijs op, het
volgende hieromtrent mede te deelen.
De zuiveuing van het onderwijs is, met
uitzondering van het Hooger Onderwijs
en voorzoover de zuivering nog niet
heeft plaats gehad, in handen gelegd van
honderd en dertig het militaire leven in.
Zaterdagavond kwam van hen een
groep bijelkaar in de bovenzaal van
Miurltng, om het S'scheid feestelijk te
vieren. De zaal was versierd, er was een
band, er waren vrijwilligers en er waren
meisjes het was dus gezellig.
Het Hoo'd-van het Aanmeldmgsbureau
te Sneek, de luitenant Mr. Winsemius,
opende de avond met een korte toe
spraak, waarin hij erop wees, dat de
vrijwilligers een leVen tegemoet gaan,
waarin lief en leed elkaar zullen aiwis-
ten, selenze zullen het avontuur zoeken, en
de verre landen lokken. Maar de grond
van alles is, dat Indië vrij moet. Daar
voor zullen ze worden opgeleid, zullen
ze vechten, en misschien hun bloed geven
Ze jullen gaan en zullen allen een
voor aangewezen, ten einde het voor
bederf te behoeden.
Voor deze periode is weer een bon
voor stroop of jam aangewezen voor
alle leeftijdsklassen. De fabricage van
dit product is nog steeds zeer moeilijk
en een vlugge aflevering kan nog niet
gegarandeerd worden.
Voor het eerst is voor dit gebied een
bon voor koffie geldig gemaakt: de
koffie is aanwezig, doch moet gebrand
wordenhet kan zijn dat dit eenigen
tijd vraagtmen houde hiermede rekeT
ning.
De productie van grutterswaren loopt
nog niet zoo, dat tot een snelle bevoor
rading kan wordep overgegaan.
De voorraadpositie van suiker, peul
vruchten en bloem maakt het mogelijk
den detaillisten een werkvoorraad te
gaan verstrekken^ dit zal voor de vol
gende periode stellig een onmiddellijke
honoreering van de bonnen bevorderen.
Honderd guldensbiljetten ongeldig
verklaard.
Hef ministerie van Financiën deelt
■medeDe bank- en muntbiljetten van
4 loonverliezen met -ingang van 9 Juli
1945~de hoedanigheid van wettig be
taalmiddel en worden buiten omloop
gesteld. Ieder kan zijn f 100-biljetten vóór
Zaterdag 14 Juli inleveren bij een Han
delsbank oj Boerenleenbank. De bank
opent voor het bedrag van, de ingele
verde biljetten een renteloose rekening,
die voorlooptg geblokkeerd blijft. Het
ontvangstbewijs en de geblokkeerde
rekening worden gesteld ten name van
degenen, die bij’Tfle aanvangxvan 9 Juli
eigenaar, waren. De tegoeden zijn niet
overdraagbaar. Voor bijzonderheden zie
men de Bekendmakingen, die op alle
postkantoren en verscheidene andere
plaatsen zijn opgehangen. Het is 'de be
doeling der regeering, dat men al da
delijk met de saldi der geblokkeerde
rekeningen belasting zal kunnen betalen
en zekerheid zal kunnen stellen voor
toekomstige belastingen. De regeering
wijst er met nadruk op, dat bonafide
houders van f 100-biljetten geen vrees
behoeven Ste koesteren voor de fiitein-
delijke bestemming van hun bezit.
Maandagavond heeft de minister van
Financiën een verklaring gegeven voor
de genomen maatregel tol intrekking
der biljetten, van f 100. Hij was noodig
om het zwart’ geld af te roomen en
zoodoende het teveel aan geld weg te
nemen, waardoor het effect van de
prijsstop wordt bedreigd gn het jfeheele
economische leven kan worden vernie
tigd. De maatregel ter stabiliseering van
Jiet geld zal tevens de werklust ten
goede komen, .aangezien thans het loon
geen koopkracht bezit. Een en ander
zal steeds ten nadeele van den kleinen
man komen.
De maatregel is slechts een onderdeel
van de geheele geldzuivering. Geen
moeite zal te veel zijn óm zwarte han
delaren, collaborateurs en belastingont
duikers op te sporen en te treffen.
Ook bevinden zich groote bedragen
besmet geld in het buitenland, welke op
deze wijze krachteloos worden gemaakt,
noedig om onze in- en uitvoer te sta-
biliseeren.
Betreffende de zekerheid van het
eigendom deelde de minister mede, dat
na het onderzoek direct tot déblokkee-
ring zal worden overgegaan, hetgeen
echter wel eenige maanden zal duren?
Uitzonderingen der blokkeering worden
voorbereid.
Vóór de oorlog zong men het popu
laire liedje „Das war nur einmal, das
kommt nicht wieder” en als hei geen
Duitsch was zouden o.a. de Engelschen
het met recht opnieuw kunnen zingen,
als ze de resultaten van de vorige oor
log vergelijken met die van de huidige*
Want ondanks de ellende die de oor
log van 1914 zeker ook voor Engeland
heefi gebracht, had men toch het ge-
iuk dat niet alleen de tegenstander
Duitschland, maar ook de „vriend” Rus
land van Bet polideke tooneel verdwe
nen. Inplaats van aan de bondgenoot
Rusland, die men daarvoor sieeds met
de grootste moeite van de warme zee
verwijderd had kunnen houden, het be
loofde Consiantinopel te schenken, kon
men hem door de onafhankelijkheids
verklaring van Finland, de Baltische
slaten en Polen, juist een behoorlijk
eind terug dringen. Ook in het vlak
voor 1914 tusschen Engeland enRusland
verdeelde Perzië (lian), verc^een de
Russische invloed. Rus and had zichzelf
door de revolutie uitgeschakeld en En
geland sloeg met recht,twee vliegen
in één klap.
De orfistandigheden zijn nu wel an
ders. Rusiand zingt-weer dapper mee
m het Europeesche koor en velen zijn
hierdoor opgeschriki, waarbij natuurlijk'
ook de verschalen op 1'aatschappeujk
leirein en de Russische opvattingen
over democratie een rol spelen. Zoo,is.
een Ruslapd-vrees, ontstaan die weer
voedsel heeft gegeven aan fluister en
perscampagnes over een a.s. derde
were*door,og. Speciaal in de U. 8. A.
beeft de pers zich in dit opzicht zeer
geweerd, hetgeen voor Staatssecretaris
Icxes al eens aanleiding is geyeest
ongetwijfeld ter genoegdoening van
Russische piotesten hier officieel
tegen te protesteeren. Men kan er ook
gerust over.zijn, de oorlogsmoeheid en
uitputting van de volkeren is te groot;
na een strijd die reeds 14 milLoen ge
sneuvelden heeft gekost en waarbij ont
zaggelijk veel is vernield, om direct
weer tot oorlog over te gaan. Het gaat
ei nu maar om de oorlog zoo lang tno
geL,k en liefst voorgoed un te bannen
en hiervoor zal de aanstaande confe
rentie te Po sdam, waarheen president
Truman j.l. Maandag is afgereisd, van
zeer groot beiang zijp. Men krijgt de
indruk dat Trumaii alles in het werk
heelt gesteld, cm deze conferentie in
een stemming van wederzijdsch ver
trouwen te laten beginnen, zander welke,
ook geen zaken doen moge,ijk is Zaken
doen in lettel lijken zin, want l^tèn we
01 s ook met te veel dood staien op
de verschillende strategische en poli
tieke geschillen en .daarbij de econo-
misene problemen vergeten.
Rusland heeft voor ailes behoefte aan
kapitaal, d.w.z. aan machines e.d. en nu
Komt Ut,c*e aam, wiens „zaak” geen
oorlogsschade heeft opgelcopen, met
offenes. Ropes.de Rustand-kemner van
Unc.e barn’s Depart, van Handel, heeft
gezegd dat er in de eerste na oorlogs
jaren wel eens voor 600 millioen dohar
aan Rusiand geleverd zou kunnen wor
den, zonder rvfijel een order om ^n
te watertanden in een wereld cue er
tenslotte nog niet zoo heel geiust op is
of de kanker van de werkioostieid nu
wel voor altijd bezworen zal zijn en
waarin men zelfs berooide landen al
weer hoort spreken van exporieereri
a.s levensvoorwaarde.
m ieder geval zien veien te Washing-
ion in een bloeiend zakenleven en een.
groeiende voorspoed over de geheeie
weieid de beste waarborg voor een
duurzame vrede. Evenwelvoor wat,
hoort wat” en Rusiand’s tegenprestaties
zuilen niet alleen moeien bestaan in
de leverantie van grdhds offert, doch
ook in zekere politieke en strategische
waarborgen, dat het verstrekte kapitaal
niet binnen, afzienbare lijd z.jn rente
in de vorm van bommen en granaten
afwerpt. Ook Rusiand’s deelneming
aan de oorlog tegen Japan zou even
tueel een vooruitbetaling kunnen zijn.
Al wijst hei bezoek van den Chinee-
schen premier boeng en van den
minister-president van B nten-Mongolië
aan Moskou er wel op, dat Rusland in
dit geval ook nog weer een eigen
extia rekeningetje zal presenteeren.
Is het ui geplunderde Rusiand nu
niet gedwongen van America's hulp
gebruik te maken Neen, het kan zich
tenslotte als groot land in een voor-
loopig, wel is waar ongé vaarlijk, maar
voor de toekomst toen allerlei onheil
in zich bergend isolement terugtrekken.
Zie daar dus de kansen en de ge--
varen die er momenteel in de wereld
bestaan en, zooais gezegd, Truman
-zaï ongetwij'eld „try to make the best
of it’ Het ontslag van opvallend veel
vooraanstaande personen de laatste
tijd in Amerika wordt bijvoorbeeld wel
in verband gebracht met een meer
pro-Russische koeis. Gebleven is dan
ook de voormalige Amei ikaansche
ambassadeur te Moskou Davies, die
als zeer pro-Russisch bekend staat en
van wten een Enge,sen pailemenis,id
onlangs nog opmerkte, dat hij Rusland
beschreef als„being peopled by
saints and geniuses’’ (oewoond door
heiligen en genieën). Ook zal Truman
voqjaf geen bezoek aan Engeland
brengen, ongetwijield om bij otalin
niet de in druk te wekken, dat de beide
„Kapiialisiische” bondgenooten van te
voren hebben, gekonkeld. Indien deze
veronderstellingen juist .zijn, welk^.
plaats bl* ft er dan nog voor Er geland
over, ingeklemd usschen de Big Two
In hoeverre zal Engelands vrees voor
een Rusland aan de warme zee bij
Amerika nog weerklank vinden Rus-
lac d’s eisch om s eunounten aan de
Dardanellen en deememing aan de
besprekingen over Tanger, bewijzen
hoezeer men zich daar weer als van
ouds interesseert voor de toegangen
tot de „Oude Wereldzee”, die inder
daad ook toegangen zijn np weg naar
Rusland zelf. Z.
de civiele autoriteiten. Dit beteekent, dat
voor het Openbaar onderwijs de beslis
singen over staking of schorsing thans
dóór den Minister zijn opgedragen San
den Hoofdinspecteur jvan het Lager On
derwijs, terwijl .zij voor het Bijzonder
onderwijs liggen bij de Schoolbesturen.
Uitdrukkelijk is echter vastgesteld, dat
alle reeds ingestelde adviescommissies
in hun huidige samenstelling blijven be-
staas^Zij zulten thans echter hun advie
zen niet uitbrengen aan het Militair Gezag,
maar aan den Hoofdinspecteur of aan het
betrokken Schoolbestuur. Voor het bij
zonder onderwijs is in vele gevallen reeds
een onderzoek ingesteld of gaande van
de zijde- vanhet bestuur of van het
„schoolverzet”. Om .eenerzijds dubbel
werk te voorkomen, en om anderzijds
toch een algemeene lijn in de beslissin
gen te kunnen handhaven, is door het
Militair Gezag in volledige overeenstem
ming met de Gewestelijke leiding van het
schoolverzet overeengekomen, dat aan
de adviescommissies inzhge zal worden
verleend van de eventueel reeds bestaan
de dossiers omtrent leerkrachten van hef
'Bijzonder' onderwijs, waarbij de advies
commissies echter het recht behouden,
om overal waar dat noodig lijkt, een
Aanvullend onderzoek in te stellen en de
daarvoor in aanmerking komende leer-
krachtenf of bestuursleden voor een ver
hoor, op re roepen, teneinde -,de school-
besturen en het Militair GeZhg te advi-
seeren. Aldus is een zoo groot mogelijke
eenheid in behandeling gewaarborgd en
de Militaire Commissaris spreekt dan ook
dë verwachting uit, dat alle besturen,
hoofden van scholen en onderwijzers de
grootst mogelijke medewerking zullen,
verleenen, teneinde de geheele onderwijs-
zuivering zoo spoedig mogelijk beëindigd
te kunnen achten.
Voor het Middelbaar en Voorbereidend
Hooger Onderwijs geldt mutatis mutan
dis dezelfde regeling. De taak van den
Hoofdinspecteur L.O. wordt hier vervuld
door de inspecteurs M.O. en V.H.O.
Schoenen.
Binnen enkele weken zal eep aantal
schoenen uit het .zuiden arriveeren voor
de Friesche behoeften. Për 1000 inwoners
worden 37 paar beschikbaar gesteld. Al
lereerst zullen 3ie groepen'van de bé-'
volking er van profiteeren, die recht
streeks door den oorlog zijn getroffen.
Ook bij -de verdere bevoorrading van
den handel zal Friesland in een gunstige
positie zijn.
Zuivering van het Personeel der
C.C.D. in de provincie Friesland.
De Militaire Commissaris in de prov.
Friesland maakt bekend, dat door hem
is ingesteld 1 een commissie voor de zui
vering van tiet -personeel der C.C.D. in
de provincie Friesland, bestaande uit de
heeren Mr. K. Mulder, Notaris te Lang
weer, voorzitter, G. P. Slim, Controleur
der C.C-D. te Oosterwolde, Quadoelen-
Weg 3, secretayis.Sj. Hania, Veehouder
te Dokkutn. J. L. Hoogland, Landbouwer,
te St. Anna Parochie. H. W.. de Groot,
Arts te_ Vpenwouden.
Schriftelijke klachten en inlichtingen
kunnen vóór 18 Juli a.s. bij de secretaris
of de leden der comtriissie ingediend
worden. Op anonieme klachten zal niet
wor3en ingegaan.
Dé regee’ngspersdienst meldt, dat de
minister-president het voornem^fi heelt,
elke Vrijdagavond van 9 uur tot 9.15 uur
via Me radio het woord te richten totjiet
Nederlandsche volk, waarbij hij de regee-
ringsmaatregelen zal toelichten.
Toelichting op de Bonnenlijst
De laatste weken zijn herhaaldelijk
berichten gepubliceerd betreffende ge
lijkschakeling van de rantsoenen voor
geheel Nederland per 15 Juli a.s. Inder
daad bestaan de plannen om zoo spoedig
mogelijk na dien datum tot gelijkscha
keling over te gaan. Deze hangt echter
uiteraard vooral af van de beschikbare
voorraden, de transportmogelijkheden
en varf de mogelijkheid om de levens
middelenindustrie overal aan het-werk
te krijgen, welk laatste vooral een
kolenprobleem is.
De bonnenlijst voor de 5_ Oostelijke
en Noordelijke provincies vertoont ook
deze periode (8 t.m. 21 Juli) weer een
aanzienlijken vooruitgang. Het brood
rantsoen is gebracht op de algemeene
norm die voor geheel Nederland voor
alle leeftijdsklassen zal gelden. De kwa
liteit is snel vooruitgaande, over eenigen
tijd zal overal een standaardmengsel
bloem geleverd worden, dat voor ’t
geheele land gelijk zal zijn. Tijdelijk kan-
de»kwaliteit van het brood op sommige
plaatsen nog verschillend zijn.
De suikertoewijzing is voor alle leef
tijdsgroepen belangrijk gestegen, voor
de meesten zelfs verdubbeld. Hèt kaas-
rantsoen is gelijk t gemaakt met het
rantsoen, dat men nu in het geheele
land denkt té* kunnen handhaven.
Het melkrantsoen voor kinde’ren van
04 jaar is gebracht op 6 liter per
week,-dat van, 414 op 5 liter per-a
week, overeenkomstig de algemeene, Mp heden zijn aangenomen, gaan de eerste
richtlijnen voor het geheele land.
rantsoenen voor de leeftijdsgroepen
14—18'
zouden
soenen
tijdelijk
totdat
transportproblemen zijn -opgelost.
Het rantsoen versch vleesch is gehou
den op 250 gram, ofschoon' dit* zeer
moeilijk bleek en op 'sommigg punten
door nog aanwezige voorraden blik-
vleesch aangevuld zal moeten worden.
Oók kan dit in de toekomst 1
deele met visch of eipoeder aangevuld
worden. In verband met de geringe
houdbaarheid van de groote verpak
king van het product' eipoeder is in
deze periode weer’ een extra bon hier-
Er is een nieuw exemplaar toegevoegd
aan de toch al lange lijst van gerieflijke;
den buitenstaander puzzelende lijst van
afkortingenC. C. C. S. De zaak, die
het aanduidt, heeft niets te maken met
het militair bezag en het is ook geen
nieuwe monnikenorde. Wel heeft, zij
alles te maken met de Canadeezen. Hier
gelieven niet -alleen de jonge meisjes
hun aandacht te spitsen wat wij u mede
te deelen hebben gaat de geheele be
volking aan. C. C. C. S. is de afkorting
van Contact Commissie Canada-Sneek en
wij zijn dus zoo gelukkig u een niepwe
commissie te kunnen voorstellen.
U vraagt onmiddellijk, wie de gees
telijke vader is en w'at deze commissie
beoogt De commissie dan is.ontstaan
op initiatief van den Canadeeschen
kolonel, Lt. Col. M W. Andrew, het
zal ook tot de burgerbevolking door
gedrongen zijn, dat de Canadeezen hier
langer blijven dsfh oorspronkelijk be
doeld was. De oorzaak is gebrek aan
scheepsruimte. Aangezien haast alle
scheepsruimte noodig is voor den <jor-
Jog in het verre bosten èn voor de
bevoorrading van bevrijd West-Europa,
blijven er slechts twee schepen over
om de Canadeezen naar hun land terug
te brengen De beschikbare ruimte is
veel te gering om een snel tempo van
den afvoerMe waarborgen zoo moeten
onze bevrijders hier langer blijven dan
oorspronkelijk de bedoeljng was.
Men begrijpt, dat dat moeilijkheden
op moet leveren.
He soldaten hebben weinig te doen,
vervelen zich en wij wetenledigheid
is des duivels oorkussen. Moeilijkheden
kunnen zich ook gemakkelijk voornoen
met de burgerij, eerst is het natuurlijk
prachtig, de Canadeezen hier te heb
ben, maar als het wat langer duujt en
het nieuwtje er af is, komt er licht een
minder' goede verhouding. Afgezien nog
van het vraagstuk van rle meisjes.
De kolonel en zijn officieren begrij
pen onze moeilijkheden zeer wel. Zij
begrijpen, dat liet evenwicht in een
stad als Sneek verstoord moet worden,
wanneer daar in eens een geheel regi
ment vreemdelingen als een blok in
neergezrt wordt, braag zouden zij wil
len, dat het rejment in het geheel van
onze gemeenschap werd opgenomen en
ce Canadeezen als een deel van de
burgerbevolking werden beschouwd.
Daartoe heeft ue kolonel gevraagd aan
de Sneeker autoriteiten een bmger-
comité in het leven te roepen, zoöats
van zijn kant een militair comité ge
vormd is, bestaande uit twee officieren,
drie onderofficieren en twee minderen.
Het burgercomité 'is snel en kouder
v moeite gevoimd Het bestaat uit de
heeren Dr. H. de Vos, voorzitter; Maj.
Mr. D. H. ukma, vice-voorzitter; D. Kie
zebrink, secietaris; G. F. Disse; L. Kas-
terhoff; R. A. van der Sluis; Ds H
Veldkamp. Het Canadeesche comité be
staat uit; Lt.Col M. W. Andrew en
Major H. A. Snelgrove, eereleden en
verdei uitCapt. P. J. BakerC S.
M. Hansford,sgt. Carter, cpi. Kelly,
cpl. Barnes, L/cpl. Macdonald, pte
Revenco.
Dat het Comité zoo snel en zonder
eenige moeite gevormd werd en ook
onmiddeilijk zijn werkzaamheden aan
ving, bewijst wel, dat de aangezochten
het groote nut van deze zaa< zagen.
Hier is een mogelijkheid van verbioe
dering gegeven tusschen twee geheel
verschillende volken, dienietonverbi uikt
voorbij mag gaan. Het zou erg zijn,
wanneer de Canadeezen moesten ver
trekken, wrevelig ten onziente van ons
en wij wrevelig ten opzichte van hen.
Bovendien hebben wij groote verplich
tingen jegens hen. Zij zijn onze bevrij
ders en dat zegt geno^. Hoe hébben
wjj verlangd naar hun komst, hoe vaak
hebben wij gemopperd, dat zij maar
niet kwamen, hoe blij waren wij, toen
zij er eindelijk waren. Wanneer wij nu
maar één gedachte haddenhoe raken
wij hen ?oo-gauw mogelijk weer kwijt,
wai én wij niet waard, dat wij bevrijd
werden, tenslotte kunnen zij ons veel
geven en ook nog wel wat anders dan
sigaretten.
tiet spreekt vanzelf, dat het plan van
het comité alleen slagen kan, wanneer
de burgerij meewerkt. Reeds zijn een
aantal sub-commissies gevoYmd, maar
ook zij kunnen niets duen, als niet alle
Sneekers meewerken. Om u een indruk
te geven van het terrein van werkzaam
heden van hei comité, behoef ik u alleen
de sub-commissies mee te deelen. Zij
zijn 1. Sport2. ontspanning, a. dansen,
bioscoop, tooneelb. schaken, dammen,
bridge, biljart, enz., c. huiselijk verkeer
3. cultureele commissie4.vakopleiding^-
5. commissie tot herstel. Namen hoort
u wel «en volgende keer. Dan hoort u
ook wat meer over de plannen. Wij
zullen u trouwens geregeld op de hoogte
houden.
Het comité is gestart, het rekent op
'uw aller medewerking. V;
steen metselen in het gebouw van het
groot-Nederlandsche Rijk.
En wanneer jullie terugkomen, aldus
de luitenant, dan zullen jullie met trots
spreken van „ons Indië dat wij vrijge
maakt hebben’ en onze Indonesische
Rijksgenooten zullen jullie noemen „onze
jongens’’.
- Mr. Winsemius sprak mede namens
het Militair Gezag, dat ter vergadering
aanwezig was mdepeisoon van Majoor
Mr. -D. Ok ma, en- den burgemeester der
gemeente Sneek.
De Zondag stond eveneens en nog
sterker, in het teeken der O.V.W.
De Canadeesche Commandant had de
goede gedachte om de Vrijwilligers deel
neming aan de Kerkparade aan te bieden,
waarin zij de eereplaats zouden innemen
Eenigen tijd voor de aanvang van de
parade hadden z’tch een zeventigtal op
het Sportterrein verzameld, om enkele
aanwijzingen in ontvangst te nemen.
Niet allen waien aanwezig die deze week
weggaan. De O.V.W ers, die veia1
woonden, konden niet komen. Maar de
70 die er waren, „deden” het best in de
parade. In twee afdeehngen marcheerden
ze achter de staimuziek, nu voor het eerst
opgenomen in het geheel van het Geal
lieerde Leger.
Was het niet symbolisch, datdeeerst^
Geallieerde handeling, waaraan ze deel
namen, was een kerkgang? Dat de aan
vang van den strijd op leven en dood,
die hun in geallieerd verband wacht, was
een gemeenscnappeiijke belijdenis met hun
Geallieerde kameraden tot God, van Wien
het leven is en de dood?
JDe kerk was tot de nok toe gevuld
met militairen, bloedverwanten en nabe
staanden van de vrijwilligers en belang
stellenden. Verder merkten we verschil
lende bijzondere genoodigden op, w.o.
Olficieren van het Militair Gezag te Sneek
en verschillende Burgemeesters uit den
omtrek. Allen vereenigden zich in ge
meenschappelijk gebed en gezang. In twee
talen ruischten de gezangen door de kerk,
de waarheid bewijzend van de woorden,
dat het is één kerk, „vergaard uit alle
streken, in heel de wereld één
Het geregeld volgen van een kerk
dienst m de Engelsche taal valt niet ge
makkelijk. Toch was daar de stichting
van de Gemeenschap in Christus.
Capt. D Craw ord Smith M.C. be
paalde er zijn hoorders bij, dat oorlog-
voereh wel eens lijkt te bestaan uit 98 °/i)
verveling en 2 vrees. r
Verveling, zóó dat men alles moe
wordt, omdat het bestaan doelloos lijkt,
vrees anderzijds als de dood soms plot
seling dreigt. Gewezen werd op Elia, die
ook moe en moedeloos werd totdat bleek,
dat God veel deed, waarvan Elia niet .wist
De prediker hield de aanwezigen ver
volgens het Kruis van Christus voor,
waarbij ieder rust kan vinden.
Na een gebed van Dr. de Vos en het
zingen van het bekende gezang, dat ein
digt m^t het -gebed „in dood en leven,
Heer, blijf mi) nabij,” werd de dienst ge
sloten, die op de aanwezigen een diepen
indjuk had gemaakt.
Gemeentelijke aangelegenheden
Burgemeester en Wethouders-van Sneek
hebben bepaald, dat.de a.s. zomervacan-
tie voor de O. L. scholen in afwijking van
de vobr die onderwijsinrichtingen gel
dende regeling der vacanties zal worden
gehouden van 18 Augustus t.e.m. 3 Sep
tember 1945. x
Burgemeester en Wethouders hebben
benoemd tot tijdelijk onderwijzer aan de
openbare u.l.o.school den heer U. van der
Bijl te Lemmer en voorts ter uitoefening
van dé bevoegdheden van den gemeen
teraad benoemd tot onderwijzeres in
vasten dienst aan de openb. lagere school
III, Mej. B. Wielinga te -Echten en eervol
ontslag verleend aan J. Boonstra en P.
Bonnema, resp. als onderwijzer aan de
o. 1. scholen 1 en II.
Chr. Gezef. Zangvereen. opgericht.
Alhier is opgericht een Chr. Geref. zang-
vereemging met aanvankelijk 33 leden. Als
directeur zal de heer Sj. de Vos fungeeren.
Vorige week Donderdag sptak de heer
D. v. d Heijde "in het Militair Commis
sariaat alhier in een bijeenkomst vopr ge
gadigden voor de N LC.A (Civiele dienst
voor Indië). Voor de bevrijdtng van Ned
Indië zullen we stellig op eigen krachten
moeten vertrouwen. ^Achter het Neder
landsche leger dat deze bevrijding zal
voltrekken zal een civiel leger van men-
schen op moeten trekken, die in staat
zija het economisch leven in ons Insi^linde
weer op peil te brengen Voor deze civiele
macht is de naam vastgesteld van Ned
Indische Civiele Administratie (N.I.C A.)
Voor de N.I.C.A. komen in aanmerking
le menschen, die in Indië geboren zijn.’
die ervaring hebben in de taal en de
omgang, menschen, die banden hebben
welke binden aan Ned Indië, door wie
Indië het Vaderland kan worden genoemd.
Öie hebben in de eerste plaats recht om
te gaan., 2e. Degenen, die een speciale
opleiding gekregen hebben voor Indië
Onder hen kunnen wij rangschikken men
schen die een koloniale landbouwschool
hebben a'geloopen, een suikerschool, ge
studeerden in Indische rechten of geloo
enz. 3ë. Degene, die in Indië is geweest,
daar nuttig werk hee t verricht en natuur
lijk in staat is dat nog te doen. Deze
moeten ook weer in- de gelegenheid ge
steld worden terug te keeren naar Ned.
Indië om daar te helpen bij de opbouw,
anderen bij te staan en verder op te leiden
Daarnaast verschillende menschen, die
een dusdanige technische opleiding hebben
genoten, dat hun weik ook direct nuttig
kan zijn voor de wederopbouw van Indië
De menschen die naar Indië toe zullen
gaan in Nica-verband, gaan in een kort
verband van 3 jaar. Na die drie jaar, in
sommige gevallen 5, zuilen er voor die
jnenschen weer 3 mogelijkheden zijn le.
terugkeër naar Nederland, 2e overgang
particulier initiale!, 3e overgang gouver
nementsdienst. Uitvoerig staat spr. nog
stil biy deze mogelijkhedeH, waarbij hij
schetste hoe Ned.-Indië er na de bevrij
ding uit zal zien, Waarna hij tej^lotte
betoogde dat mën het niet als een plicht
moet beschouwen om naar Indië te gaan,
doch als een voorrecht om mede de ge
schiedenis van een herrezen Ned -Indië te
schrijven. Immers dan heeft men nief ver
geefs geleefd.
Plaatsruimte verbiedt ons uitvoeriger
bij het gesprokene stil té staan, gegadig-
digden krijgen trouwens gelegenheid defi
heer v d. Heijde opnieuw te hooren,
binnenkort spreekt hij hier weer.
Uit het Politierapport.
De Sneeker politie hee t een zekere F
K. uit Amsterdam ^angehguden wegens
oplichting en dielstal Dit heerschap gaf
zich tijdens de bevrijdingsdagen als NBS’er
uit en wist door allerlei bedreigingen, o.a.
met een sten, verschillende personen te
bewegen hem onder- en bovenkieeding a
te staan. Tevens stal hij yan iemand uit
de^omgeving van Woudsend een porte-
teuille met f2600
Half Maart werd een inbraak gepleegd
in de groentezaak van den heer de longe
in de W. de 'Zwijgerstraat. De dader, de
recidivist J. W. L. S. weid indertijd ge
arresteerd maar wist uit het politiebureau
te ontvluchten. Thans is hij op verzoek
van de Sneeker politie in Amsterdam ge
arresteerd Hij heeft bekend en gaf tevens
toe' dat hij zich tezelfder tijd in UtrechF
eveneens aan diefstal heeft schuldig ge
maakt De man is ter beschikking van de
lustitie gesteld en naar Leeuwarden over
gebracht
De politie blijft kracjitig en met succes
optreden tegen de zwarte handel. Verleden
week werd wederom plm. lOjpopd shag
tabak„ alsmede eenige duizenden Cana-
jleesche sigaretten in’beslag genomen. Ook
werd ruim 3000 gulden „zwart" handels
geld ingepikt. Bij deze handel warén vele
Sneekers, w.o. middenstanders, betrokken,
die allen vervolgd zullen worden.
Ook een partij van plm. 70 pond ge
rookte paling viel in handen van 4e po
litie. Deze paling is m de vischwinkels
aan het Sneeker publiek verkocht. Tegen
de handelaien S„ R. L. en K. B. is,
in samenwerking met de C.C.D.pr»ces
verbaal opgemaakt.
Wegens diefstal van drie karrevrachten
battinghout uit een walbeschoeung, op 4
juli j.l werden aangehouden F. en P.
tegen wie proces verbaal is opgemaakt.
Tevens werd proces-verbaal opgemaakt
tegen T. L. en T. B. inzake diefstal van
10 zakken turf ten nadeele vën een boer.
N. Sr werd bekeurd wegens het stelen
van bloemen uit het Wilheiminapark en
8 personen zullen zich moeten verant
woorden xwegens het loopen buiten de
wandelpaden in het Wilhelminapaik.
K. stal een gouden ring en een gou
den horloge, welke artikelen geruild wer
den tegen'Sigaretten. Proces verbaal werd
opgemaakt.
Kon. Emmaschool voor B. L. O.
Naar men ons mededeelt, wordt er
Woensdag 18 Juli'a.s., 's avonds van 8
10 uur in de Kon. Emmaschool voor
B. L. O., Chr. school voor achterlijke kin
deren, bij de Waterpoort, een tentoon
stelling gehouden van leermiddelen en
werk der kinderen. Ouders, begunstigers
en belangstellenden zijn dan hartelijl\
welkom.
HEEG. Benoemd tot hoofd der Geref.
school de heer D. Bekius, alhier.
