L
bon
Vrijdag 24 Aug. 1945
No. 14
1
het
•I
Weekblad yanwege het Militair Gezag, district Sneek
K 2242
JF
NG
5
tie-
a.s.
EK
mde
5 A
:ek.
Herdenkingsdienst.
Predikbeurten te- Sneek.
Buitenlandsch Overzicht
Filmavonden
Hoe staat het met het
Militair Gezag
-Afscheid ds. H. Veldkamp.
Redactieraad: J. BEUTE, Mr. P. H. THEMMEN, Dr. H. DE VOS
Administratie-adres Grootzand 55 Gedrukt i. o. v. M. G. bij Drukkerij „De^ Motor’’, Sneek
Bloemen, tolk van onze
dankbaarheid.
Kaatsen Martiniplein.
Burgerlijke Stand.
„Ban alle menschen van
goeden wil.”
i
iet Sneeke
es
hij zelf zegt.
n
lijk
sei-
bij
eens
I
■Hl
1
jaar
dags
'EL.
1341
r W
uur
op
izen
len?
icht
ins-
ands
lak
AE
ing
ons
len
on-
nale
AU-
Een
op
iten
/ar-
□m-
ijde
no-
JR.
4 tot 14 jaar
van 0 tot 4
ook j
i uw
Ijlst, 9.30 en 2 u. Ds, Jansen. (2 u. Doop) TOloenien Tolk van onze dankbaarheid”,
GEREF. KERK.
Oudega (W.) 10 en 2.30 u. Ds. C. Bos.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Woudsend, 2.30 u. Ds. F. C. Brüsewitz.
Ijlst, 9.30 u. Ds.' J. H. v. d. Slooten.
13
>rne
an 4
EN
AN,
aera
aop.
□rdt
en I
tug.
arne
ver- I
ont-
>on- I
Dok
son-
aon- l
vor- I
stri
de onderwijzeres een waardeerend af-
scheidsschrijven. In zijn slotwoord dankte
het hoofd der school alle ouders die door
een milde gitt dit afscheidsfeest hadden
.mogelijk gemaakt en burgemeester en wet
houders voor hun aanwezigheid. Het was
een zeer geslaagde avond.
ilm
waar de biljetten zijn gestort, onder over
legging van de aanslagbiljetten.
De Leeuw. Koerier meldti
Zaterdagmiddag had een indrukwek
kende herdenkingsdienst plaats in de
Koepelkerk te Leeuwarden ter nage
dachtenis- van de fusillade op 18 Aug.
1944, van Adri Berghuis (de Ruiter),
Noord-BergumDirk Boonstra, Gronin
gen^'Hijlke Boonstra, Joure; Constant
Coolsma, Groningen Jan Evenhuis,
insp. der invoerr. en acc? te Leeuwar
den Peter Feitsma, LerensKlaas Erik
Fokma (Klaas Agema) te NijmegenH.
v. d. Galiën, LeeuwardenB. ten Hul-
scher, Leeuwarden H. J. Lever, Sneek
B. G. H. Melot, LeeuwardenLucas
Sijtsma, HuizurnBernardu^ de Vries,
(K.P.-’er te Rotterdam) als represaille
voor de aanslagen op 2 S.D.-ers te Bir-<
daard en den Gestapo-agent Sleijfer te-
Leeuwarden.
Enkele honderden belangstellenden,
geen alsmede de nagelaten betrekkingen van
de ter dood gebrachten, woonden de
plechtigheid bij. De geyallenen werden
door de aanwezigen staande herdacht.
Ds. B. van Gelder van Jorwerd sprak
een gevoelvolle herdenkingsrede uit.- Hij
schetste de verheven taak, welke deze
helden op zich hadden genomen, n.l. de
strijd voor de bevolking van ons vader
land. Zij zijn, in dezen strijd gevallen,
maar ‘een oprecht gevoel van dankbaar
heid vervult ons hart, wanneer wij be
seffen, wat zij voor de goede en recht
vaardige zaak hebben over gehad. Moge
het een troost zijn voor de nabestaan
den, te weten, dat zij hun plicht heb-
ZONDAG 26 AUG.
NED. HERV. KERK.
9.30 uur Dr. H. J. Honders, van Was
senaar.
5 uur Ds. J. E. Wagenaar, IJsbrechtum.
GEB. VOOR CHR. BELANGEN.
5 uur Ds. S. J. Wouda v. Hindeloopen.
GEREF. KERK
Noorderkerk (Noórderwijk)8.30 uur
Ds. H. Steenhuis, Zondag 50 3 uur
Ds. Joh. Meynen van 's Gravenhage.-
Noorderkerk (Oosterwijk)10 u. Ds.
J. A. Meijer van Pijnacker-Nootdorp
en 5 u. Ds. J. F. H. v. d. Bom van Ijlst,
Zondag 50.
Zuiderkerk 9.30 u. Ds. Joh. Meynen
en 5 u. Ds. H. Steenhuis, Zondag 50.
DOOPSGEZ. GEMEENTE.
9.30 uur Ds. WMesdag.
BAPT. GEMEENTE.
9.30 en 5 uur Ds. G. W. Tijman.
Vrijdagav. 8 u. Bijbellezing en Bidstond
CHR. GER. KERK.
9.30 en 5 uur Ds. W. Ruiter (H. A. en
Dankz.)
LEGER DE5 HEILS.
10 uur Heiligingsdienst3.30 u. Openl.
samenkomst b. h. Park8 u. Verl.
samenkomst. Dinsdagav. 7.30 Solda-
tenshmenk. Donderdagav. 7.30 Open
bare samenk. t
NED. HERV. KERK. w
Folsgare, 10 u. dhr. Meerhollz v. Sneek.
Gaastmeer, 10 u. de heer K. Twijnstra,
van Sneek.
Heeg, 10 Ds. Fr. Postma, van Heerlen
en 2.30 u. Ds. A. M. Knottnerus van
Oppenhuizen.
Oppenhuizen, 10 u. Ds. Kempenaar van
Goënga en 2.30 u. Ds. E. Postma van
Heeg.
Oudega (W.), 2.30 u. Ds. J. M. Wed-
depohl (Doop).
Ooslhem, 2.30 u. dhr. Van der Kooij
van Gauw.
Sandfirden, 10 u. Ds. J. M. Weddepohl.
Woudsend, 10 en ’s av. 8 u. Ds. Spij
kerboer.
Wolsum, 10 u Ds. H. Gordeau en 2.30
u. de heer Faber van Bolsward.
IJsbreshtum, 10 u. Ds. J. E. Wagenaar.
„De Atchynder mag wat wupsteerten,
stoffen en blasen, te synder tyt moét
hij er ook aan”, schreef Coen eenmaal --
óver den Atjeher. Momenteel had hij
hetzelfde kunnen schrijven over den
apanner die onverbiddelijk onder
het Caudijnsche juk van-de volledige
capitulatie door moet, al tracht hij door
het rekken van de onderltandelincjen
de indruk te* wekken, dat de overgave
niet onvoorwaardelijk is, om zoodoende
nog eenigszins z’n „gezicht te redden’’.
Het directe belang van de geheele
wereld en speciaal van Europa bij de
snelle Japansche nederlaag is de rui
mere voorziening van eerste levens
behoeften, die er het gevolg van zal
zijn. Door de bevrijding van Neder-
landsch Indië zou bijvoorbeeld stellig
binnen zeer korte termijn rubber,
(banden en palmolie (vetgeleverd
kunnen worden. Wellicht ook -petro
leum, want op Tarakan zijn bijv, al
GEMEENTELIJKE AANGELEGENHEDEN.
Burgemeester en Wethouders van
Sneek hebben, uitoefenende de bevoegd
heden van de gemeenteraad,
S Koopmans, hoofd der openbare
schippersschool als zoodanig overge-.
plaatst naa<; openb lagere school IV
benoemd tothoofd der openb. schip
persschool K. de Vries, onderwijzer aan
de o. 1. school IIIonderwijzers aan de
o. I. school I, M. Kooistra te Sneek en
J. Hoekstra te St. Janskloosteronder
wijzer aan de o. 1. school IV, G. Mebius
te Berlikumonderwijzer aan de openb.
school voor u l.o., K. van der Schaaf te
Leeuwarden
tot leerares in Nederlandsch en Aard
rijkskunde aan het Oymnasium alhier
Mej. Dr. F. Szper
eervol ontslag verleend aanG. W.
Karsten als leeraar in de üuitsche taal
aan de gemeentelijke handelsavondschool
en als onderwijzer aan de openb. school
voor u.l.o. alhier; Mej. H. S. Pasman, als
onderwijzeres aan de o. 1. school voor
voorbereidend lager onderwijs.
Burgemeester en Wethouders hebben,
benoemd tot klerk ter secretarie mej.
M. A. Jongejanseervol ontslag verleend
aan H. C. Bruins als tijdelijk onder
wijzeres aan de openb. schippersschool
en aan F. S. Havinga als ambtenaar ter
secretarie wegens zijn benoeming tot
commies ter secretarie van Workum.
Vereeniging Oranje”.
Het bestuur van „Oranje verwijst
de lezers en lezeressen naar de advertentie
in dit blad omtrent de te houden volks
spelen. Meldt U Maandagavond aan voor
deze wedstrijden. Er is voor elk wat
wils. Zoo noodig kan men verklaring van
de wedstrijden vragen bij de aanmelding.
Dames en Heeren komt U op tijd en in
grooten getale aanmelden. Hoe meer zie
len, hoe meer vreugd. Aan de burgerij
wordt (ten overvloede) verzocht beide
dagen flink te vlaggen en te versieren,
aan de werkgevers en winkeliers Vrijdag
allen en Zaterdag zooveel mogelijk vrijaf
te geven en te sluiten.
len vergeten. Eveneens werd het woord
gevoerd door Ds. Coolsma van Gro
ningen, wiens zoon zich ondeii de slacht
offers bevond, alsmede door Majoor
Bosch, militair commissaris van het
district Drachten van het M.G. in Fries
land, en den heer H. Wiersma van Sneek.
Zang, orgel- en vioolspel vormden de
muzikale omlijsting, terwijl door Ds.
van Gelder enkele gedichten werden
voorgelezen als „De athttien doden” van
]an Campert en het „Wilhelmus”.
Bonrftenlijst 18 Aug. t.e.m. 1 Sept.
Aanvulling bonnenlijst. Er zullen nog
bonnen worden aangewezen voor eipoe.
der. Vermoedelijk kan deze bon deze
week bekend worden gemaakt.
Toelichting. Voor de eerste maal sinds
langen tijd komen in de bonnenlijst geen
voorinleveringsbonnen meer vöor. Op
alle bonnenl mag direct worden afgele
verd, waarmee winkelier en klant beide
zeker zullen zijn ingenometr.
Voor verscheidene artikelen zijn nog
enkele wijzigingen in de rantsoenen aan
gebracht. Voor de kinderen van 14 tot
18 jaar is het broodrantspen verhoogd
tot 2800 gram per week. Volwassenen
en kinderen van 4 tot 14 jaar krijgen
2400 gram per week, de kleine kinderen
1200 gram per week.
De beschikbaar gestelde hoeveelheid
bloem voor de A, B en C groep is ver
hoogd tot 100 gram per week, terwijl
het suikerrantsoen voor deze personen
van 125 gram op 200 gram per week is
gebracht.
De bonnen voor aardappelmeel enz.
en Engelsche huishoudzeep zijn geldig
tot 1 Sept. De volgende bon wordt
echter pas op 16 Sept, aangewezen,
Boter, margarine en vet wordt deze
veertien dagen als volgt verstrektpers,
boven 14 jaar 125 gram boter en 375
gr. margarine, kinderen van
500 gram boter, kinderen
jaar 375 gr. boter.
Het vleescfcrantsoen is niet gewijzigd,
van de A. B en C kaart zijn tWee*bon-
nen aangewezen, elk voor 2 rantsoenen,
van de D-kaart is één bon voor 2 rant
soenen geldig.
onze dankbaarheid kunnen toonen, door
ook ons bloempje bij te dragen voor
hen, die zoo veel voor ons hebben ge
daan. Bij voorbaat zeggen wij U hartelijk
dank.
Namens het comité
hoop) de schrijver op eén krachtige
r-egeering. Die Wij n,u hebben, zal zeker
zijn sympathie hebben.
Summa summarum een lezenswaard,
weldoend geschrift, waarvoor wij den
schrijver dankbaar zijn. V.
C.C.C.S. Nieuws.
Niet te .veel vragen
Al loopen er hier in de gelederen
der Canadeezen ook een paar broers
van Zwarte Piet mee, daarom is het
nog niet zoo dat het Perth-regiment
ook een Sinterklaas meebracht. Wil men
dat even in het oog houden In de
gezinnen waar de soldaten verblijven
zijn ze als regel gulle gasten, menige
kinderhand wordt er gevuld en.pa
rookt maar 1 Dat is erg leuk, maar het
is nietjnooi meer als men eens hoort
van onze Canadeesche instanties, wat
zooal van haar door vereenigingen en
particulieren wordt gevraagd Wij wil
len tegenover de onbescheidenheid de
bescheidenheid betrachten en
bloemlezing publiceeren, maar soms is
hej verbijsterend. Moeten onze Cana
deesche gasten nu hier de bevestiging
vinden van dat leelijke rijmpje, dat al
eeuwen de ronde doet in de tngelsch-
sprekende wereld, dat wij een volk zijn
dat „te weinig geeft, en te veel vraagt”
In ieder geval, als het zoo doorgaat
als nu, brengt dit onze naam als gast-
i heeren in gevaar. En daarom is met de
Canadeesche autoriteiten overeengeko
men, dat zij zelf on geen enkel ver
zoek, direct tot hen gericht, meer zul
len ingaan. Wie iets van de Canadeesche
i instanties meent te moeten vragen en rt
I overtuigd is dat het heel erg noodig is .ben’gedaan en’dat wij' het nimmer zul-
I en de grens-der mogelijkheden en be-
scheidenheid niet overschrijdt, moet
zich van nu af aan tot den waarnemend
burgemeester dézer gemeente wenden.
Ten stadhuize zal men dan beoordeelen,
welke verzoeken kunnen worden door
gegeven aan de Canadeesche instanties.
En nu het stadhuis niet als een filiaal
van een Canadeeschen Sinterklaas be
schouwen s vp. en overstelpen met
aanvragen want dan* wordt het daar
een filiaal van Zwarte Piet, dat alles
wat uit den booze is ter.y.. prullemand
verwijst.
Dansen.
Wij herinneren er nog eens aan dat
voor de Canadeesche dancings der min
deren, drie keer per week, evenveel kaar
ten voor Sneeker jongens als voor Cana
deezen uitgegeven, worden. Er kunnen
nog Sneeker jongens bij wie dus voor
een kaart in aanmerking wil komen, geve
zich alsnog op bij den heer jan Miedema,
Leeuwarderweg 21, schriftelijk met op
gave van naam en adres. Men ontvangt
dan een uitnoodiging wanneer men aan
de beurt is. Elke jongen zorgt voor een
meisje. Meisjes benéden’ 17 jaar worden
niet tot de dancings toegelaten, tenzij
voorzien van een schriltelijke toestem
ming van haar ouders.
Gebouw voor Chr. Belangen.
De aandacht Wordt er op gevestigd
dat de filmvoorstelling voor Canadeezen,
welke tot nog toe op Donderdag in het
Gebouw voor Chr. Belangen werd ge
geven, en waar ook burgers toegang
hebben, in het vervolg op Vrijdag plaats
heeft.
Men weet, dat het Militair Gezag in
Friesland werd uitgeoefencf door een
Provinciaal Militair Commissaris,*onder
wien drie districtscommissarissen ressor-
teeren, n.l. de Militaire Commissaris voor
het district Noord-Friesland, Majoor D.
Humalda, met zetel te Leeuwarden, ver
der Majoor Mr. D. H. Okma, districts
commissaris te Sneek en Majoor L. Bosch,
districtscommissaris te Drachten. Thans
zijn deze drie districtscommissariaten op
geheven en de officieren, die in deze
districten werkzaam waren, zijn thans
weder verbonden aan het Provinciaal
Militair Commissariaat. Dit P.M.Ct ge
vestigd aan de Spanjaardslaan 168, blij't
voorloopig nog* doorwerken. Weliswaar
hebben reeds eenige secties van dit Com
missariaat hun werkzaamheden beëindigd,
zooals de sectie Arbeidszaken en de
sectie Handel en Industrie, maar overi
gens werkt het Commissariaat nog ge
woon door en het zal wel eind Septem
ber worden, vóórdat de departementen
in Den Haag de regeling kunnen over
nemen van al, wat het Militair Gezag
op het.oogenblik behandelt Het Provin
ciaal Militair Commissariaat neemt ech
ter slechts bij groote uitzondering nog
nieuwe zaken in behandeling. Alleen
daar, waar zijn ingrijpen absoluut nood
zakelijk is of waar de Bevoegdheden van
de civiele autoriteiten nog mochten te
kortschieten, treedt het nog op.
Muziekconcours te Bolsward.-
29 Aug. .organiseert de Chr. Muziek-
vereen. „Oranje" te Bolsward een muziek
concours. Heldoor het M.G. aangekon-
dtgde’ groote muziekfeest voor geheel
Friesland zal dezen zomer niet meer kun
nen plaats hebben, aangezien de corpsen,
die uit principieéle overwegingen gedu
rende de bezetting hun werkzaamheden
geheel hebben stilgelegd, eerst in de ge
legenheid moeten worden gesteld, zich
weer grondig voor te bereiden.
Het, concours te Bolsward geldt dus als
een meer plaatselijk concours, waaraan
deelneming openstaat voor alle corpsen,
die, ook al hebben zij doorgespeeld, zich
niet rechtstreeks bij de kultuurkamer heb
ben gemeld en geen programma’s bij de
kultuurkamer hebben ingezonden.
Belastingbetaler! met geblokkeerde
bankbiljetten.
Er is thans een regeling getroffen, hoe
met de geblokkeerde bankbiljetten van
f 100,— belasting kan worden voldaan.
Men dient zich te wenden tot de bank’.
Woensdag 15 Aug, heelt ds. H. Veld
kamp, Gelet. predikant te Sneek a'scheid
genomen van zijn gemeente wegens ver
trek naar Sonnevanck. Ds. Veldkamp be
diende deze laatste keer het Woord uit
Hand. 20 vers 7 t.m. 12. In de Noorder
kerk werd de scheidende ffeeraar toege
sproken door ds. H. Steenhuis en den
waarnemend burgemeester L. Rasterhoff,
in de Zuiderkerk door ds. F. Guillaume.
Toegezongen werd Ps. 121 vers 2 en 4.
(Friesch Dagblad).
Chr. Kweekschool.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft gunstig beschikt
op een verzoek van het bestuur der Chr.
Kweekschool te Sneek, om weer in het
genot der Rijksbijdrage te worden gesteld,
Genoemde kweekschool was op 4 April
1941 op last "van den Beauftragte van de
provincie Friesland wederrechtelijk geslo
ten. Met ingang van 1 Sept. a.s. zal deze
eenige kweekschool in Z.W.-Friesland
weer geopend zijn.
Inlichtingen voor Oorlog svrijwilligers
Naar aanleiding Van vele vragen aan
diverse instanties gericht door adspirant
Oorlogsvrijwilligers of geïnteresseerde
bloedverwanten omtrent de bezoldiging
en vergoeding, welke Oorlogsvrijwilligers
genieten en omtrent de wijze van uitbe
taling, wordt door het hoofd O.V.B. hier
bij bekend getpaakt, dat alle inlichtingen
terzake zijn te verkrijgen bij elk Aanmel-
dingsbureau voor porlogsvrijwillfgers.
Vertrek Mariniers.
Vorige week Woensdag, 15 Augustus,
vertrok vanaf het Aanmeldingsbureau
voor Oorlogsvrijwilligers aan de Ooster-
dijk te Sneek het tweede contingent Vrij
willigers. Ditmaal waren het ruim 70
Mariniers, mannen dus bestemd voor het
te vormen Keurkorps, die onder gejuich
der toeschouwers naar de plaats hunner
bestemming vertrokken.
Ouderavond Sc&ool III.
Afscheid Mej. G. Wielinga.
Onder buitengewoon groote belangstel
ling van de zijde der ouders nam mej G>
Wielinga afscheid van de school in eén
daartoe belegde ouderavond in de foyer
van Amicitia. Op zeer; waardeerende wijze
werd de scheidende onderwijzeres, die na
een 40-jarige diensttijd het onderwijs met
pensioen ging verlaten, toegesproken door
den waarnemend burgemeester der ge
meente Sneek, den heer P. Sikkes na
mens de ouders en door het hoo’d der
school den heer J. Noorman. Allen roem
den de ijver en de trouwe plichtsvervul
ling van de juffrouw en de heer Sikkes
en het hoofd der school, die namens het
geheele personeel sprak, deden hun woor
den vergezeld gaan vancadeauxin de vorm
van een ets van Sneek en bloemen.
Ook de onderwijzer K- de Vries, die
bevorderd was tot hoofd der openb. Schip
persschool en in genoemde ouderavond
afscheid nam van ouders en personeel
van school 3, werd door de drie sprekers
op hartelijke wijze toegesproken, terwijl
ook hij gehuldigd werd met een ets en
bloemen.
De zaal was vanwege de gemeente
versierd met eenige palmen en bloemen,
een kinderkoortje zong en een orkestje
zorgde voor de noodige afwisseling. De
inspecteur van het L.O„ die door om
standigheden niet aanwezig kon zijn, zond
bedrijf. Voor de voornaamste andere
Indische producten als thee, kinine,
tabak en suiker is de verwachting
minder gunstig of onzeker. Al mogen
we geen wonderen verwachten toch
bestaat de hoop dat de genoemde in
vloed van Japan’s capitulatie nog vóór
het begin van den winter merkbaar
wordt en zoodoende een dreigende
chaos in Europa kan worden verme
den. De algemeene opinie, ook van
de deskundigen van de U. N. R. R. A.
(United Nations Relief and Rehabilita
tion Administration) die zich momen
teel te Londen met deze kwestie bezig
houden, is toch dat de komende win
ter ons nog een laatste ernstige be
proeving zal brengen nu bij alle voor
name voedingsmiddelen de wereld
vraag grooter is dan het wereldaanbod.
Wat de laatste oorlogshandelingen
betreft, zijn de Russen er nag in ge
slaagd zoo goed als geheel Mandsjoe-
rije te bezetten. Denken ze een knap
man die er ons weer uit krijgt De
liberale Manchester Guardian die er
zich tegenwoordig op schijnt toe te
leggen de politieke kwesties eens uit
een andere dan de traditioneele En
gelsche gezichtshoek te bekijken, heeft
over het „historisch belang” van
Mandsjoerije voor de Russen gespro
ken. „Éisorisch”, want de Russen,
hebben sedert 1895 de ijsvrije haven
Port Arthur en vanaf 1900 geheel
Mandsjoerije in hun bezit gehad, tot
dat de Russisch-Japansche oorlog van
19041905 hieraan ’n eind maakte.
Het woord „belang” is echter mis
plaatst, wantMandsjoerije was Chi-
neesch gebied en bij diefstal pleegt
men toch niet pver de belangen van
den dief te spreken. Het is nu maar
de kwestie in hoeverre de andere
kapers op de-kusten van het Hemel-
sche Rijk, n.l. Engeland dat Hongkong
en Frankrijk dat o.a. Indo-China ver
overde in de 19e eeuw, bereid zijn
hun buit weer aan den' rechtmatigen
eigenaar en tegenwoordigen bondge
noot China terug te geven. Of dit ge
beuren zal is zeer twijfelachtig.
Churchill zou al eens, als antwoord op
'n toespeling over de teruggave van
Hongkong, gegromd hebben slechts
over „my dead body” en Bevin heelt
nude Engelsche herbezetting van Hong
kong openlijk aangekondigd. In dit ge
val heeft Rusland dus ook een zeker
„recht” om Mandsjoerije te behouden.
De wereldgeschiedenis pleegt zich ech
ter nog altijd meer te bewegen langs
de banen van macht dan van recht en
over macht cjesproken er is hier nog
een zeer machtige en zeer geïnteres
seerde mogendheid in ’t geding nl.
Amerika. Amerika staat van ouds op
't standpunt van 'n „open deur” politiek
tegenover China en dat men dit land
niet mag ver deelen in „invloedsferen”,
waardoor de Amerikaansche handel kan
worden belemmerd. Door het optreden
van Amerika kon Japan zich in 1905 tot
z’n groote woede niet in 't bezit stellen
van Mandsjoerije en zag zich zoodoen
de het voornaamste voordeel van z’n
overwinning ontgaan. Mandsjoerije
werd aan China teruggegeven. In 1931
wist Japan, dat in die tus?chentijd zoo
veel’ sterker was geworden, echter
Mandsjoerije te veroveren, omdat Ame
rika geen steun kon krijgen van Enge
land. Nu is echter Japan verslagen en
zou Amerika, dat hier dus ook „histo
rische belangen” heeft, dan toch Mand
sjoerije aan Rusland latèrt Het is een
kwestie die eenigszins te vergelijken
is met de Poolsche. Met dit groote ver-
schil echter, dat hier in ’t Verre Oosfen
de Amerikanen verreweg de grootste
offers hebben gebracht en dan dus met
recht voor ’n ander de kastanjes uit
het vuur zouden hebben gehaald.. En
dit is wel het laatje wat we van Uncle
Sam mogen verwachten.
Uit de redevan den Engelschen mi
nister van buitenlandsche zaken, Beving
van Maandag, blijkt dat er werkelijk
heel weinig verschil zal zijn tusschen
de buitenlandsche politiek van Labour
en die van de Conservatieven, zooals
de Engelschen zelf bij dé verkiezingen
ook steeds nadrukkelijk hebben be
weerd. Een rede die dus te denken
moet geven aan de buitenlanders, o.a.
hieï in Nederland, welke desondanks
bij de Labour-overwinning groote ver
anderingen in de Europeesche politieke
constellatie voorspelden. Er is nu een
maal een politiek van de propagan
distische leuze en een van de verant
woordelijke daad. Z.
T. Ttnaer—MBWTg i 1111 r 11
Geert Kuipers en Willemke de Bruin, wnpl.
Makkum. Marijke Feenstra, 10 mnd., dv
Jouke Feenstra en Marijke Buster. Willem
Schotanus, 72 jr., echtg. y. Rigtje Krikke
w.pl. Woudsend. Trijntje Bootsma, 37 jr.,
echtg. van Jacob Buma, w.pl. Nijland.
Tietje Twijnstra, 84 jr., wed. van J. Ku-
perus.' Pietertje Hilverda, 54 jr., echtgen.
van H. van Wieren.
IJLST, Juli 1945.
Ondertrouwd K. Deinum en T. Zuierveld.
J. Okkerse en M. Bijlsma. R. Koerten en
J. Veenstra. x
Gehuwd Geen.
Overleden Geen.
GeborenWijbren Heert, zv J. J. Kerstma
en H. Walstra. Doedtje Geertje, dv C.
Schilstra en A. de 'Jong. Trijntje, dv J.
Th. de Jong en D. van der Leij. Grietje,
dv H. Haringa en S. Bijsterbosch. Honkje,
dv J. Heeringa en H. Grasman.
Dezer dagen zijn In diverse zaken, weer een groot aantal olie-bronnen in
openbare gebouwen e.d. affiche’s op
gehangen, die, naar wij mogen ver
wachten, de volle adndacht zullen trek
ken van iedereen. Zooals 11 op deze
biljetten kunt lezen, zal er van 3 tot
en met 8 September a.s. een huis-aan-
huis collecte gehouden worden, uit
gaande van het Nationaal Comité
„Bioemen-Tolk van onze dankbaarheid.’
Het doel van dit comité is, om alle
Nederlanders in de gelegenheid te stel
len hunne dankbaarheid te toonen voor
al' het goede, dat zij van onze bond-
genooten en vooral ook van het Zwee^-
sche en Zwitsersche Roode Kruis, in de
vorm van levensmiddelen, pakketten uit
de lucht en diverse andere hulp moch
ten en nog steeds mogen ontvangen
Deze dankbaarheid zal momenteel het
beste tot uitdrukking komen, door de
tuinen der regeeringsgebouwen te
Washington, Ottawa, Londen, Moskou,
Stockholm en Bern In het voorjaar van
1946 in vollen bloei te zetten, en wel met
bloembollen, heesters, vaste planten enz.
Daar echter het planten der bloembollen
in October reeds moet geschieden en er
bovendien voor dit plan veel geld noodig
is, werd er op advies van bovengenoemd
comité een plaatselijk comité opgericht,
om de inzameling zoo spoedig mogelijk
te doen plaats hebben. Namens het plaat
selijk comité „Bioemen-Tolk van onze
dankbaarheid”, doe ik ’n vriendelijk doch
dringend beroep op 41, om deze collecte
ram- I
Heen
Geef
op
>tere
alle
:den.
De
ixlde-
weg-
volledig te doen slagen door met milde
i, hand te geven. Moge U allen doordrongen
zijn van het besef, dat wij niet beter
De Voorzitter H. F. VAN DIJK.
Paardenspoitvexeeniging Sneek.”
Bovengen. Ver. hield Dinsdag 21 Aug.
in het sportpark een Handicap-Draverij
welke door een zeer groot aantal be
zoekers werd bijgewoond. Het i?in alle
opzichten een uitstekend geklaagde dra
verij gpwor’den waarvan volop is genoten
Zeer spannende series vielen er te no-
teeren. De uitslagen zijn AAiraverij
(finale)., Draverij voor alle aangegeven
paarden. Ie prijs f 100<TNo. 26„Gruno’s
Gregor”, eigenaar en berijder L. Dooper.
2e prijs f200 No. 14 „Allright” eigenaar
D. v. d. Wijk, berijder M. Siderius. B-
draverij (finale), draverij voor alle aan
gegeven paarden, uitgezonderd de le
prijswinnaar van de A-draverij. le pr.
f 400 No. 8 „Edda” eigenaar en berijder.
P. Kramer. 2e prijs f 200 No 1 „Allright”
eigenaar D. v. d.Wijk, berijder M. Siderius
De vier in deze setie gebrachte paarden
kwamen nek-aan-nek aan de finish.
C-dravérij (finale). Draverij voor alle
paarden die in B gestart zijn, uitgezon
derd de prijswinnaars, le prijs f 250 No.
1? „Hea Scott” eigenaar D. Olivier,
berijder K. Kramér. 2e,prijs f 150 no. 3.
„Herold Mac Gregor” eig. stal Friesland,
berijder M. Siderius. 3e prijs f 100 no.
20 „lepie Gregor” eigen. P. D. Dijkstra,
berijder W. Cnossen. 4e prijs f 50, no. 26
„Gonda Scott” eigenaar tl. Timmerman,
berijder A. T. van der Veen.
Ter gelegenheid van de Sneek-week
(lebber}' leden van de kaats ver. „Sneek”
j.l. Zaterdag een onderlinge kaatswed
strijd (vrije samenstelling) georganiseerd,
waarvoor door ingezetenen de prijzen
waren beschikbaar gesteld. 13 flinke par
turen kwamen op de lijst voor. Op het
drietal kwamen j. de Vries, E. Bootsma,
H. KussendragerGebr. L. en IJ. Blom
en KI. Laagland Tj. Kootje, J. Rienstra
en Dantuma. Om 2e en 3e prijs ging
het zeer fel toe. Laagland cs. wonnen
tenslotte met 5-5 en 6-2.' De strijd om
le en 2e prijs was spoedig beslist. Kootje
cs. kregen slechts een bordje (half spel)
Tot komng werd uitgeroepen Klaas
Laagland. Dit is reeds voor de 3e maal
dat hem deze onderscheiding in dit
zoen ten deel valt.
De Racingclub Haarlem komt
L. S. C. op bezoek.
R. C. H., thans westelijke’2e klasser,
eens le klasser en kampioen van Neder
land, komt Zondag 26 Augustus a.s. bij
L. S. C. in 't sportpark op bezoek.
SNEEK, van 30-Juli-6 Au> 1945.
Geboren Foeke Klaas, zv SiebTen IJtzen
Zeilsfra en Trientje Hoogeveen, woonpl.
Heeg. Hattum Jelle, zv Ruurd Wamwiaar
en Sijtske de Jóng. Geeske, dv Jan lasser
en Janke IJdema. Sjirk, zv Taeke de
Hoop en Hiltje Faber. Hendrika Marga-
retha Maria, dv Douwe Homma en Lie-
keltje Beekema, woonpl. Wyckel. Jan
Lodewijk, zv Alike Boot en Marie de
Vries. Frederik, zv Pieter Faber en Jantje
Toonstra. Catharina Patricia Johanna, dv
Keimpe Veenema en Dieuwke Koetstra.
Thea Marianne, dv Taeke Hoekstra efr
Wiepkje Grasman. Dirk Gerrit, zv Gerrit
Dirk Óppenhuizen en Elbrig Keulen.
OndertrouwdTheodorus Gerardus van
der Sloot, 29 jr. en Hiltje Andringa 27 jr
Albert Louis Biermasz, 25 jr. en Neeltje
Martha Frankena. 23 jr. Menne Arends,
42 jr. en Trijntje v. d. Leest, 31 jr.
Gehuwd Gene.
Overleden: Willem Toren, 33 jr. wnpl.
Scharnegoutum. Pieter Kuipers, 10 jr.;zv
De gang van het betoog is in' groote
trekken aldus. Eerst wordt stilgestaan bij
den toestand van voor den oorlog. De
schrijver looft veel dat goed was, maar
is waarlijk niet blind voor wat er ver
keerd was. Met name wijst hij op den
geesel der werkloosheid. In dat verband
schrijft hij o.a.„Is niet iedere goede
sociale maatregel economisch verant
woord, afgescheiden van de zéér belang
rijke moreele zijde der zaak Daarna
komt hij te spreken over den oorlog met
al zijn leed en met alle onrecht ons aan
gedaan. Hpe fel hij dit laatste ook ver
oordeelt, dé schrijver blijft mild. Daarom
kan hij ook schrijven Hóe zullen we nu
onze volkomen begrijpelijke gevoelens
van walging, afkeer eh haat likwideeren
Mogen wij. daarbij eigen rechter zijn
De vraag wordt ontkennend beantwoord;
de vergelding moeten wij ovprlaten aan
God en de bevoegde rechterlijké instan
ties. „Geen eigen rechterdus, maar
Rechtspraak in naam van het Recht 1”
Het grootste deel van het boekje wordt
ingenomen door ged”achten in verband
met den wederopbouw. Terecht wordt
gezegd„wat baat ’t ons, den oorlog
te hebben gewonnen, wanneer we ook
den vrede niet winnen Is dat in feite
niet nóg belangrijker Wij willen toch
nooit meer oorlog Daartoe moeten
wij echter allen medewerken. Intusschen
kunnen we dan,-ieder voor zich en allen
te* zamen, terwijl die zoo rechtvaardig
eh zoo verstandig mogelijke vrede
wordt opgebouwd, aanvangen met den
opbouw, den wederopbouw van wat
moreel en economisch in puin ligt, naar
een nieuwe en betere gemeenschap, een
geestelijke herbewapening, gezonder
verhouding tusschen de klassen en meer
ondergeschiktheid aan ’t algemeen be
lang, waar plaats is voor ieder en een
goede plaats.
Op de volgende punten wordt dan
in het bizonder gewezen. Noodig is sa
menwerking, betere maatschappelijke
toestanden, een -innig gezinsleven en
offervaardigheid. De schrijver is zelfs
niet bang voor het communistische Rus>
land. „Door de hermetische afgesloten
heid van zijn rijk nu prijs Te geven,
neemt Stalin van zijn standpunt misschien
meer risico dan de Westersche landen
door hun bondgenootschap met de
Sovjet-Unie. Overigens is het mijn over
tuiging, *dat wij ’t communisme het beste
bestrijden door de hand in eigen boe
zem te steken en menige aanfluitende
moreele en materieele misstand op te
heffen en tegenstellingen zooveel moge
lijk uit^den weg te ruimen.”
Wat de samenwerking betreft, spreekt
de schrijver van „een innig verlangen,
een belofte, een gelofte, den eisch, aan
duidelijkheid niets, te wenschen óverla-
terrd en dus niet als een bagatel té be
schouwen, neen 1 om zooveel mogelijk
en zoo snel mogelijk alles goed te ma-
v ken en te bouwen, aan een nieuwe en
betere gemeenschap.” Daarbij riioet^faet
üït zijn met „heilige huisjes en familre-
regeeringén met ’t jnschakelen in een
functie door middel van protectie, enkel
gebaseerd op politieke kleur.”
Schrijver’s maatschappelijke gedachten
zijn uitgedrukt in een passage als de
volgende. „Nu of nooit moeten we allen,
met den inzet van onze’n geheelen per
soon, streven naar meer sociale recht
vaardigheid, liefde en verbroedering,
naar geleide economie, ordening, pm-
bouw van een liberaal-kapitalistische
samenleving in een democratische- en
sociale, zoo niet anti- dan zeker niet
pro-kapitalistisch en zeker niet voor het
moederland alleen,doch ook voor
„Insulinde.” Een krachtig beroep wordt
gedaan op «de jeugd. Het mammonisme
wordt scherp gehekeld. Ieder moet ko
men op de plaats, waar hij recht op
'heeft, ongeaciit zijn financieele draag
kracht of die zijner ouders. Ten slotte
De titel van dit artikel staat tussghen
aanhalingsteekens. Dat is met opzet ge
beurd. Het is nl. de titel van een geschrift
van een onzer stadgenooten, den heer
Hylke Tromp, die het schreef en voor
eigen rekening en op eigen verantwoor
ding de Wereld inzond. Velen hadden
het voorrecht, een exemplaar- te ont-
vangen. Onder dezen was ook schrijver
dezes en hij wil gaarne de aandacht op
het geschrift vestigen en het ter lezing
aanbevelen.
De verschijning van dit boekje is een
merkwaardig feit in ons geestelijk leven.
De Ischrijver, een zakenman, die ziqh
tevens in het openbare leven onzer stad
bewoog, moest zich «om gezondheids
redenén de laatste jaren meer en mepr
uit de zaken en het openbare leven
terug trekken. Zoo, had hij veel vrijen
tijd. Hij gebruikte die om te lezen, citaten
te verzamelen en te overpeinzen.
Hoewel, „uitgerangeerd”, leefde hij nog
intens met het gebeuren mee, nam scherp
waar, liet ook hart en' geweten spreken
en trok zijn conclusies. Deze vindt men
iti bedoeld- geschrift.
D.e schrijver wendt zich daarin ««tot
alle menschen van goeden wil, zooals
hij zelf zegt. „Ik heb mij gewend tot
alle menschen van goeden wil, niemand
Uitgezonderd, van katholiek tot en met
communist. Menschen van' goeden wil
vindt mén immers in alle groepen, overal,
méér dan wij vermoeden het is mij
ontelbare malen gebleken... Er is niets
dat zoo meevalt als menschenen er is
ook niets dat zóo kan tegenvallen als
menschen,”
De schrijver noemt zichzelf „Katholiek
en Nederlander, geen utopist, wel idealM'
en zeker realist.” Zijn doel omschrijft hij
als volgt„Het ging er mij om, na'Zoo-
veel wonden fe hebben blootgelegd en
zooveel misstanden, vredelievende wa
penen ter hand te nemen ter verdediging
van ontrechten en vertrapten, verwaar
loosden en ’achtergestelden, om waar
schuwen, wakker schudden en opwek
ken, om die wonden te heelen door,
misstanden op te heffen, op te bouwen
en elkaar de hand te reiken door veel
meer saamhoorigheid, verdraagzaamheid
en binding voor de moeilijke toekomst,
dip, als dat gelukt en dat moet geluk
ken, een mooie toekomst zal zijn.” Daar
toe roept hij alle mepschen van goeden
wille op. „In feite gaat 't 4iier om een
apostolaat en een apostolaat is wat harts
tocht waard, al is 't dan maar lèeken-
apostolaat, noodzakelfjker dan óóit te
voren....”
weg. I
er.
it 17
ngm.
rh. 3
t 34
.alt
