3HTEH
Vrijdag 12 April 1946
No. 47
De be vrij ding van Sneek
door de Canadeezen.
Weekblad vanwege het Militair Gezag, district Sneek
Redactieraad: J. BEUTE, Mr. P. H. THEMMEN, Dr. H. DE VOS
vanwege
DEN
•D
[DAG
LM
c.
RING
akers
turen
Sneek
Sneek
a
Het Sneeker Nieuws
K 2242
Buitenlandsch Overzicht
blijven.
gebouw
Nederland Bevrijd.
Koor,
DING”.
ir, secr.
Cel.2341
wees
id, secr.
1
alle
ilijk te
40
■nkaart
shortje,
geldig
hriftelijk
r te zijn
hebben
ngesteld
ding op
mulleren
rhoogde
Bestuur
werden
één der
i buiten-
n piloot
kte zelfs
tentieke
heel en
iliteiten.
lar.
uur, in
inendste
^micitia
tr. Heer
agazijn
ttinga,
orderh.
k hun
orlogs-
;t lich-
over-
orengt.
vorden
bekend,
je Bult-
gevolge
twee
i.ver.
rking
artet
heer
erkerk
8 uur
hter el-
onder I
irtjes
Tailu-
*ezel-
werd
-Bouwplan voor Friesland.
Dit jaar zullen worden gebouwd te
Sneek 10, Rauwerderhem 3, Wymbrit-
seradeel 8 en IJlst 2 woningen.
■Volksondertvijs.
Tot bestuurslid Van de kring Fries
land van Volksonderwijs is gekozen de
heer W. S. Overzee alhier.
.pril a.s.
zrijwilü-
te 6.30
i wij de
en twee
it.
riening
olisten.
schip
:f. 275.
2461.
UITWELLINGERGA. Door het weg
werpen van een sigaret door eenige eier-
zoekers uit Sneek, geraakte de hooibult
van den heer Bokma in brand. Voor den
eigenaar een groote schadepost?
I
de zaal
de heer
larheid"
ITIA
assistent
an de
IRKUM
nwdewerking gedurende
doof het overschrijven
Administratie-adresGrootzand 55 Gedrukt i. o. v. M. G. bij Drukkerij „De Motor”, Sneek
sing moeten brengen. Maar deze weg
zelf is van groot belang als verkeers
ader; wij zijn den heer Ringeling dank
baar voor wat hij voor Sneek en Fries
land geweest is en wenschen hern alle
goeds op zijn verderen levensweg toe.
De heer ir. Ringeling sprak nu een
woord vati dank tot allen die hier hun
waardeering hadden gevit maar ook tot
allen, met wie hij bij zijn werk in aan
raking was gekomen en die hem zoo
vriendelijk waren tegemoet getreden; in
Hoofdstembureau Prov. Staten^,
Voor het jaar 1946 zijn door Ged. Sta
ten benoemd tot leden van het hoofd
stembureau ter verkiezing van de leden
der Prov. Staten, in den kieskring IV
(Sneek), de hh. G. L. Dokkum, J. Wind,
mr. J. H. Cornelis, J. A/Maseland, allen
te Sneek.
eden-
I. al- I
leref.
vond,
Ook
ti de
Vijf kievitseieren in één nest.
SIJBRANDABUREN, 8 April 1946.
Onze plaatsgenoot, de heer A. van der
Kooij, vond hedenmiddag, dicht bij de
Wetering, vijf kievitseieren in één nest.
Sport en Liefdadigheit?.
Hemelvaartsdag, 30 Mei a.s. zullen de
traditioneele wedstrijden weer te Sneek
worden gehouden. In verband hiermede
vergaderde de Commissie op 5 April j.l.
Er werd besloten voetbalwedstrijden en
gymnastiekdemonstraties t,e houden,
waarvan de programma’s nader bekend
worden gemaakt. Het e.v. batig saldo
zal worden afgedragen aan de vereeni-
gingen „Hulp in Nood” en „Het Groene
Kruis” voor gelijke deelen.
OPPENHUIZEN, 8 April. Jaarverga
dering Begrafenisvereen. D.E.L. In kas
f 45.56, ledental 302, aftr. de heeren Jan
Feenstra en Lammert Zijlstra die herko
zen werden. Besloten werd zich bij de
federatie van Begrafenisvereen. aan te
sluiten. Er waren 14 leden ter verga
dering aanwezig.
Feestviering 4 Mei.
Naar wij vernemen zal, in verband
met den door den minister geuiten
wensch, ook hier te Sneek de feestvie
ring op 4 Mei tot den namiddag beperkt
Bond van Orkestdirigenten in
Nederland.
De vorige week hid'd bovenstaande
bond een propagada-vergadering in „De
Klanderij” te Leeuwarden. De Bonds
voorzitter, de heer B. D. Peters van Am
sterdam, hieki een causerie over het nut
van organisatie voor de dirigenten van
muziek- en zangvereenigingen, waarbij
hij wees op de onvoldoende salarieering,
het ontbreken van regelingen in geval
van ziekte enz. en het zoo mogelijk in
voeren van een pensioenfonds. De bond
telde in Friesland reeds eenige leden en
de ter vergadering £®iwezige ongeorga
niseerden gaven zich allen als lid op.
Een commissie voor verdere propagan
da onder de Friesche collega’s werd be
noemd, die uitnoodigingen zal rondzen-,
den tot aansluiting bij den bond. Tot 1
'Mei a.s. zal de gelegenheid bestaan lid
te worden; na dien datum zal selectie
werden toegepast.
r bij ver I
Alleen-
Het Perth regiment in Canada.
Wie meermalen Amerikaansche en
Canadeesche kranten zag, verwonderde
zich wel eens over de geweldige om-
j vang van die bladen, vooral in deze tijd,
nu de Europeesche door de papier-
j schaarschte nauwelijks kranten kunnen
heeten. En men verwonderde zich ook
wel eens over de wijze, waarop men die
geweldige hoeveelheid papier daar aan
t de overkant van den oceaan vol maakt;
er staat in de nieuwskolommen vaak heel
veel wat men hier niet in een krant zou
wenschen te zien, en vaak ontbreekt er,
waarvoor wij ons hier wel interesseeren.
Maar vfe verwonderden ons niet over de
inhoud van het welkomstnummer, dat
de Stratford-Beacon Herald, de krant
in Stratford in Canada waar het Perth
regiment in vredestijd zijn hoofdkwar
tier heeft, op 15 Januari j.l., toen het
regiment na de \>vertocht over de oce
aan met de Queen Elisabeth aldaar aan
kwam, uitgaf. Er was veel te vertellen
aan en van de mannen, die na zooveel
avonturen weer op vaderlandschen bo-
dem kwamen, er was hun veel eer te be
wijzen en veel hartelijkheid te betuigen.
En in maar eventjes 56 pagina’s wordt
dat dan ook rijkelijk gedaan. In woord
en beeld geeft de redactie en haar staf
van medewerkers uiting aan de gevoe
lens der bevolking van Stratford op
dezen dag en gaat de geschiedenis van
het regiment na van zijn mobilisatie tot
de laatste dagen van zijn verblijf ia
Sneek. De technische prestatie is nave
nant. Het nummer is voortreffelijk uit
gevoerd. En we benijden wel een zoo
kleine plaats Stratford is wat bevol
king betreft niet grooter dan Sneek
dat een blad bezit, dat wat technische
outillage betreft niet onder doet voor de
grootste dagbladen hier. Het welkomst
nummer werd in de extra trein welke
het regiment naar huis bracht, aan de
mannen ujtgereikt. Op de foto’s ziet
men veel ml hier ook te Sneek flfekende
gezichten, maar de mannen zelf werden
ook herinnerd aan Sneek want het num
mer bevat bij een aantal kiekjes van ge
bouwen in Sneek bij het Perth regiment
in gebruik geweest enz., een woord van
welkom op Canadéeschen bodem van
wnd. burgemeester Rasterhoff en, na
mens C.C.C.S., van dr. de Vos, president
en de secretaris Kiezebrink; voorts een
artikel van het officieel afscheid van
het regiment hier ter stede met de rede
van wnd. burgemeester Rasterhoff. een
beschrijving van het album door ons ge
meentebestuur het regiment aangeboden
en zelfs een rede van den wnd. burge
meester gehouden bij het trouwen van
.twee Canadeezen hier -ter stede met
twee Sneeker meisjes. Bekende gezich
ten zien we op de foto’s, zeiden we >1,
natuurlijk ontbreekt het conterfeitseï
van It. col. M. W. Andrew D.S.O. niet.
Hij was het die hier de band legde tus-
schen burgerij en regiment en we zien
in een volgend nummer van the Strat
ford Beacon Herald, dat natuurlijk nog
vol is van nieuws omtrent het regiment,
dat hij nu bezig is die band' te handha
ven en te versterken, want in een inter
view met een reporter van het blad al
reeds in den trein, welke het regiment
naar Stratford bracht lezen we „Ge-,
zeten in zijn hoekje in een officierscom-
partiment van de trein, sneed kolonel
Andrew een onderwerp aan, dat hij reeds
met de Sneeker autoriteiten had bespro
ken, de stad in Nederland waar de Perth-
mannen „de jongens” van de inwoners
waren. Stratford, zei de kolonel, zou
Sneek kunnen adopteeren en Sneek
Stratford, met als gevolg wellicht een
uitwisseling van gedachten welke tot
het oplossen van «tal van vraagstukken
zou kunnen leiden. De burgerij van Sneek
is bereid en kolonel Andrew was van
plan een ontwerp-voorstel ten deze aan
de autoriteiten van Stratford voor te
leggen. Als voorbeeld haalde hij één punt
naar voren te Sneek kan de water
voorziening binnen afzienba^en tijd moei
lijkheden gaan ópleveren. Misschien dat
de stads-ingenieur van Stratford op dit
gebied het stadsbestuur van Sneek nut
tige wenken zou kunnen geven. Sneek
heeft als vele andere steden op het vas
teland van Europa, de kunst admini
stratieve vraagstukken cp te lossen vol
komen onder de’knie. Dergelijke vraag
stukken zijn in betrekkelijk jonge lan
den als het onze, aldus kolonel Andrew,
altijd lastig, zoodat op dit gebied Sneek
ons van voorlichting zou kunnen die
nen”. Tot zoover cftt interview, waarna
de verslaggever in hetzelfde artikel nog
stilstaat bij de uitstekende betrekkingen
welke tusschen de Sneeker burgerij .en
Htt regiment bestonden, dank zij mede
C.C.C.S. Er waren geen klachten over
het gedrag van het regiment, wat in an
dere centras wel eens anderS" was. An
dere Canadeesche eenheden werd dan
ook aanbevolen de methode te Sneek
toegepast te volgen, het Perth regiment
werd die eenheden voorgehouden als
voorbeeld van wat goede betrekkingen
met de burgerij konden bereiken.
Met bovengenoemd nummer ontvingen
wij nog een tweetal andere van hetzelf
de blad, nl. van 15 en 19 Februari; in
beide is een halve pagina foto’s van
Sneek op zeer royale wijze afgedrukt
en een redactioneéle toelichting laat
geen twijfel omtrent de hajtelijké ge
voelens van vriendschap, welke de bur
gerij van Stratford de bevolking van
Sneek toedraagt. Afgedrukt zijn kiekjes
van de Ned. Herv. Kerk en het stadhuis,
zoowel van by i ten als van binnen, de
Waterpoort, het Wilhelminapark, Wijn
berg, Amicitia, andere gebouwen door
het Pepth regiment gebruikt, Sportpark,
het huis waar de bevelvoerende officie
ren woonden en het huis van dr. H. de
Vos, den president van C.C.C.S.
Uit het Politierapport.
Tegen S. K. te S. is proces-verbaal
opgemaakt wegens mishandeling.
Handgranaten gevonden.
Een van de leden van het personeel
van drukkerij Flach aan de Leeuwarder-
weg vond op het terrein van deze druk-
kerij drie handgranaten, die daar door
de Duitschers zijn achtergelaten. Daar
hier ep -daar in de gemeente vermipedelijk
nog wel meer van deze gevaarlijke din
gen zullen liggen wordt de burgerij er
ernstig voor gewaarschuwd dat ze
hoogstwaarschijnlijk niet ontladen en
derhalve levensgevaarlijk zijn. Indien
handgranaten of i.d. gevonden worden
moet daarvan onmiddellijk kennis wor
den gegeven aan de politie, die dan voor
het ophalen* en onschadelijk maken zal
zorgen. De burgers mogen dat zelf niet
doen
Men schrijft ons
Blijkens een advertentie zal hier
Paasch-Dinsdag 23 April ’s avonds g uur
in het gebouw voor Chr. Belangen door
een gezelschap uit Witmarsum worden
opgevoerd de revue „Nederland Bevrijd”
van Hette Reitsma. Deze revue, welke
hier onder leiding van den* auteur ge
geven wordt, werd verleden zomer met
de kevrijdingsfeesten‘17 maal als open
luchtspel opgevoerd en trok overal dui
zenden toeschouwers. We verwach’ten
dan ook dat zeer velen deze revue, waar
in „de leuke Sneeker” de humor ver
zorgt en die verder in ernst zoowel als
in luim veel afwisseling biedt, zullen
bezoeken. Verder verwijzen we naar de
raambiljetten.
Eerste Vredes Oproep.
Nederland staat op .de kentering, de
neergang gaat over in den opgang, de
afbraak in de herschepping.
Het Leger des Heils stelt daartoe zijn
gansche apparaat, al zijn inrichtingen en
tehuizen ten dienste van de directe ver
zorging en hujpverleening.
Oorlogsschade en schade,
Het secretariaat voor
Friesland is voorloopig gevestigd Pot-
gieterstraat 19 te Leeuwarden (dhr.
G. Roelofsen).
10.000 J.V.O.ers en A.J.C.ers naar
Amsterdam.
Met de Paaschdagen is er in Amster
dam een groot Centraal Vriendschaps-
feest, waaraan zooveel 'mogelijk leden
van de J.y.O. en de A.J.C. uit alle
deelen van het land zullen deelnemen, in
totaal ongeveer 10.000. Deze groote bij
eenkomst moet gezien worden als de
start van de nieuwe organisatie. Zooals
bekend hebben beide vereenigingen be
sloten een fusie aan te gaan. Dit groote
festijn vraagt natuurlijk heel veel voor
bereiding en overal- is men dan ook druk
aan het werk. Zoo ook in Sneek. Een
55-tal Sneeker leden zal met Paschen
naar Amsterdam trekken. In. verband
met de overbelasting van de spoorwegen
zullen er ’s nachts extra treinen rijden
om 'tle deelnemers -te vervoeren, get
vertrek uit Sneek is Vrijdagsavonds.
De Illegaliteit en ons Volk.
In den eersten tijd van de Duitsche
bezetting van ons vaderland kon er van
een verzet van ons volk nog moeilijk
gesproken worden. Wel waren er zoo hier
en daar enkele personen, die zich van
stonde af aan tegen den vijand te weer
stelden, maar ons volk als volk had hier
aan geen deel. Verwonderen kon ons dit
niet, daar wij als burgers in een rechts
staat gewoon waren, da,t de woorden van
de overheid door daden werden gedekt
en aan mooie woorden ontbrak het on
zen „Rijkscommissaris” in den eersten
tijd der bezetting niet/Zoo schikten wij
ons als volk in den o.i onvermijdelijken
toestand, die ons weliswaar niet ideaal,
maar toch niet- ondragelijk toescheén.
En eerst toen de mooie woorden slechts
slechte daden ten gevolge hadden, is in
de'houding van ons volk in zijn geheel
een wijziging ontstaan en zoo kwamen
wij van lieverlede, getergd als wij waren,
van berusting tot verzet.
En het is de verhaasting van dit pro
ces, waarin* de illegaliteit een belangrijk
aandeel heeft gehad. Telkens en telkens
weer heeft zij een beroep gedaan op het
geweten vah ons volk en heeft het door
haar acties dikwijls voor een directe
keuze geplaatst. Dat ons volk, vooral
in den eersten tijd met gemengde gevoe
lens de „ondergrondsche” bezig zag en
haar daden niet juist beoordeelde, kwam
voort uit de omstandigheid, dat ons volk
nog niet wakker was en de ware ge
daante van den vjjand nog niet onder
kende. En zoo werd in den eersten tijd
door de illegaliteit een strijd gevoerd
om ons volk wakker te krijgen, het te
schudden uit zijn berusting en tot ver
zet te drijven. Het gevolg hiervan was,
dat het verzet niet steeds wortelde ih
ons volk, integendeel, dat het zich soms
met opzet los maakte van de „onverant
woordelijke” actie van de onder-
grondsche."
Langzamerhand- is hierin echter ver
andering gekomen; naar mate de tyran
het masker liet vallen en de illegaliteit
in omvang en Jjiëteekenis toenam, werd
ook de band tusschen volk en illegaliteit
sterker, in de bangste uren van ons
volksbestaan was deze band hecht en
sterk geworden en zoo kon, bij het einde
van de strijd, met recht worden gecon
stateerd, .dat de illegaliteit wortelde in
ons volk en met en voor ons volk streed.
Geldt dit in het algemeen voor geheel
ons volk, voor onze provincie, ons ge
west, was dit in bijzondere mate het ge
val. Hadden wij niet onze onderduikers
huis aan huis? Werden de kankerge
zwellen in mis volksbestaan, de N.S.B.ers,
niet doorons volk géïsoléerd Terwijl
in onze dorpen iedereen, zelfs de school
kinderen, dó- namen van de „ondergrohd-
sche” kende, kon de S.D. en zijn hand
langers toch’ nergens achter komen.
Hebben niet de burgers in ons gewest
de illegale werkers als het ware be
schermd tegen de moordlustige moffen
en hun satellieten door hun van „niets
weten Vele voorvallen uit de laatste
phase van den strijd bewijzen, dat de,il
legaliteit en ons volk in ons gewest in
den ware zin van het woord één waren.
Nog enkele weken en wij herdenken
het einde van den verzetsstrijd, onze be-
vrijding, en dat doen Wij dan zonder de
illegaliteit, want de illegaliteit is met de
bezetting van ons land verdwenen. Al
leen zijn er dan nog de gevallen illegale
strijders, wier nagedachtenis wij dan
tevens eeren. Zij gaven het beste wat
zij 'konden gev^n hun leven voor de
Vrijheid, ons Vaderland, ons Volk.
Zij lieten ons hun nabestaanden, hun
vrouwen en kinderen. Wij hebben als één
met hen gestreden, nu willen wij ook als
één voor de hunnen zorgen. Zij streden
mét en voor ons volk, daarom zullen
hun nabestaanden met en door ons volk
en voor ons volk leven.
Wanneer' wij straks ons bevrijdings
feest vieren, zullen wij ook hunner ge
denken en hun nagedachtenis eeren door
allen, zónder uitzondering, onze jaar-
lijksche bijdrage voor de verzorging van
hun nabestaanden te leveren om aldus
tets af te doen van onzen onaflosbaren
plicht tot dankbaarheid.
negoutum 175; A. Hoekstra, 'Follega
165; Y. Landman, Wolsum 170; W.
Schaap, Tirns 175; S. Bokma, Wommels
179; A. Fokkema, Bolsward 166; A. Ho-
geterp, Brekkepolder 165; Th. Miedema,
Zurich 165; R. Heeres, Kolderwolde 170;
I. Bierma, Witmarsum 165; S. Brunia
Kimswerd 166; T. Jaarsma, Lutkewie-
rum 172; A. Leyendekker, Witmarsum
169; H. Altenburg, Doniaga 171; P.
Brouwer, Katlijk 177; S. Galama, Tjerk-
werd 171; R. de Jong, Nijemirdum 174;
S. Stellingwerf, Workum 172. Met goe
de uitslag J. Hoekstra, Bolsward 158
punten; B. de Jong, Loënga 160; Y. Vis
ser, IdsegaÊuizen 163; Tj. de Witte,
Wons 160; A. Gietema, Tjerkjverd 153;
G. Roorda, Wijtgaard 162; W.* Tolsma,
Hichtum 156; P. Hofman, Bozum 153;
L. Mensonides, Cornwerd 157KI. Wes
ter, Spannenburg 147S. Beetstra, Ter-
kaple 157; L. Hilarides, Bozum 154; M.
de Vries, Broek bij Joure 150; P. Ande-
la, Nijland 158.
Openb. Leeszaal en Bibliotheek, Sneek.
In de afgeloopen maand werd de
Leeszaal door 2149 personen bezocht en
bedroeg het aantal uitgeleende banden
6565.
VGEN"
25 cent
deel de provincie per boot/via Lemmer.
17 April trokken de Chauds daarheen,
genie ging mee om eventueel bruggen
te leggen-. De 78e batterij veld voegde
zich bij de 22e bij Longerhou. Patroul-
les van de North Shores vanuit Kou-
dum vonden geen vijand in de richting
Stavoren en dien nacht bleef deze in
fanterie te Exmorra om de volgende
dag naar Makkum op te trekken. Op 18
April ’45 eindigde met de verovering
van deze plaats en de toegangswegen
tot de Afsluitdijk de operatie „Plunder”.
Bij de Afsluitdijk vond men de resten
van een 75 m.m. en 26.20 m.m. Duitsche
kanonnen dobr ons artillerievuur ver
nield. De vijand was op dé forten op
de Afsluitdijk teruggetrokken, waar hij
gedurende de nacht door onze artillerie
werd bestookt.
Na deze operatie heeft 8 O.I.B., nadat
ze »op 19 April voor rust op Gorredijk
v^as geconcentreerd, nog deelgenomen
aan de strijd om de toegangswegen tot
Emden. Op 21 April vertrok men via
Leeuwarden, Groningen, Winschoten
naar Rhede in Duitschland. Chauds,
North Shores en Queens Own verover
den Weener, Bunde, Leer. Op 3 Mei
meldde zich bij de linies der Chauds een
Duitsch onderhandelaar uit Aurich, met
gevolg dat op 4 Mei de Duitsche strijd
krachten in N. W. Duitschland capitu
leerden (8 uur ’s morgens 5 Mei).
3 dagen later eindigden officieel
vijandelijkheden in Europa.
In het paleis van den Volkenbond te
Genève zijn vertegenwoordigers der
leden dier organisatie bijeen in een
laatste zitting ter opheffing van dat
lichaam. Maar, vertéllen verslaggevers,
men verkeert er in geen sombere stem
ming, want,men hoopt dat de taak van
den Volkenbond nu is overgenomen door
een organisatie die der Ver. Naties
welke sterker is dank zij ook het lid
maatschap der Ver. Staten, die buiten
den Volkenbond bleven, terwijl ook Rus
land weer is georganiseerd, dat in 1939
uit den Volkenbond werd gebannen we
gens zijn inval in Finland, inderdaad
zijn de Ver. Volken heel wat sterker nu
Amerika lid is. President- Truman heeft
in een rede nog eens met nadruk uit
laten komen dat de Ver. Staten achter
de Ver. Naties zullen blijven staan, een
sterke gewapende macht zullen hand
haven en de verantwoordelijkheid als
sterkste natie en van het leiderschap op
zich nemen. Uiteraard ligt in deze over-
heerschende positie der Ver. Staten het
gevaar dat de Ver. Naties een lichaam
wordt ten bate der belangen der V. S.
inplaats van dat Amerika zuiver de be-’
langen der Ver. Naties dient, en de min-
der machtige leden zullen daarvoor wel
degelijk hebben te waken, al zal dat wel
eens niet gemakkelijk zijn, nu dat an
dere machtige lid, Rusland, zijn door
den oorlog gewonnen positie tracht te
bevestigen en daarbij wel eens met de
belangen der Ver. Staten maar ook met
de rechten der kleinere naties in bot
sing komt. Er wordt bericht dat Rus
land van plan is te bewijzen dat de Ver.
Staten het laatste ook doen en de aan
wezigheid van de Amerikaansche troe
pen in Noord China en op Ijsland voor
den Veiligheidsraad wil brengen, maar
eerst wenscht gezuiverd te worden van
de beschuldiging dat het Perzië te kort
deed, waarom het verzocht heeft de
RussischPerzische kwestie definitief
van de agenda van den Veiligheidsraad
af te voeren, daar Rusland bezig is zijn
troepen uit Perzië terug te trekken en
het olie-geschil tusschen beide landen is
opgelost door de vorming van een ge
meenschappelijke oliemaatschappij.' De
Perzen hebben verzpcht de kwestie wel
op de agenda te hemden en Amerika en
Engeland willen wachten tot 6 Mei, als
dan dé toestand in Perzië bevredigend
is, kan de kwestie afgevoerd worden.
Maar er staat den Veiligheidsraad al
weer een ander zwaar karwei te wach
ten, want Polen wil dé Spaansche kwes
tie aanhangig maken Roemenië heeft
ook al de diplomatieke betrekkingen met
Franco verbroken en kan daarbij re
kenen op steun van Rusland. Mexico en
waarschijnlijk ook Frankrijk, dat im
mers zelf plan heeft gehad het F’ranco-
regime bij den Veiligheidsraad aan te
klagen. Zooals bekend zijn de Ver. Sta
gen en Engeland van oordeel dat de
Spanjaarden zelf maar met Franco moe-
ten afrekenen. Naast de bijeenkomst van
den Veiligheidsraad zal o->er eenige
weken ook een conferentie van de mi
nisters van buitenlandsche zaken van de
Ver. Staten, Engeland, Rusland en
Frankrijk te Parijs de aandacht vragen,
welke zich zal bezighouden met de vre
desverdragen met Italië, Roemenië, Bul
garije, Finland en Hongarije, waarover
men het nog altijd niet eens is, zoodat
de eigenlijke vredesconferentie, welke
aanvankelijk op 1 Mei was bepaald, weer
moest worden uitgesteld. Hoe dringend
het- noodigd is dat vredesverdragen ein-
delijk een meer stabiele toestand ook in
Centraal Europa scheppen, blijkt uit de
toestand in Hongarije, waar de al lang
verwachte financieele ineenstorting is
gekomen, de binnenlandsche munt is
practisch waardeloos geworden, de be
volking der steden verkeert er in een
noodtoestand. Hier di^jjt snel te worden
ingegrepen. Zoover als in Hongarije is
het in IMitschland» en Oostenrijk nog
niet maar ook daar kan op den duur die
ineenstorting niet' uitblijven als de ge
allieerden gezamenlijk geen maatregelen
nemen, doch ook hier verhinderen on
derlinge geschillen de opbouw. Frank
rijk blijft niet alleen internationalisatie
van het Roergebied en permanente be»
zetting van het Rijnland, maar ook in
lijving in de Fransche staatshuishouding
van het Saargebied elschen. Engeland
voelt hier niet voor en de Fransche hou
ding kan belemmerend werken bij de
diplomatieke onderhandelingen tusschen
Parijs en Toonden over een Engelsch
Fransch verbond. Uit nadere gegevens
over de uitslag der Grieksche verkiezin
gen blijkt dat die ook de kans biedt op
groote moeilijkheden in de toekomst,
slechts 50.3 procent der kiezers heeft
gestemd, een nieuwe regeering is ge
vormd, de regent afgetreden al trach
ten Engeland en de Ver. Staten hem van
dit besluit terug te brengen, tot een be
slissing in* de koningskwestie is geval
len. In Japan ging het volk Woensdag
ter «stembus, wel heel vlug na het ein
de van den oorlog, doch de Amerikaan
sche opperbevelhebber wilde van geen
uitstel weten. Voor heiteerst stemmen
de vrouwen er mee. De uitslag staat
ons nog niet ten dienste, maar hij zal
moeten bewijzen of het Japansche volk
bereid is nieuwe wegen in te slaan. De
onderhandelingen tusschen de. Neder-
landsche regeering en de Indonesiërs zijn
op de „Hooge Veluwe” aangevangen en r
in verband daarmede houdt ministej
Schermerhorn op uitnoodiging der En-
gelsche regeering in Engeland bespre
kingen met minister Attlee.
T o e k ij k e r.
Afscheid van een Wegenbouwer.
In verband met zijn vertrek naar
’s-Gravenhage nam de hoofdingenieur
van den Rijkswaterstaat in het District
Nieuwe Wegen I, afdeeling Leeuwarden,
de heer ir. J. C. N. Ringeling, onder
wiens leiding ook de aanleg van Rijks
weg 43, AfsluitdijkBolswardSneek
JoureHeerenveën werd voorbereid en
ter hand genomen, vorige week Donder
dag ten stadhuize te Sneek 'afscheid van
die autoriteiten, ambtenaren en parti
culieren, met wie hij tijdens zijn werk
zaamheden in deze omgeving in aanra
king was gekomen. Bij ontstentenis van
wnd. burgemeester Rasterhoff stond de
bijeenkomst onder leiding van den heer
P. Sikkes, in zijn kwaliteit van oud-
secretaris van het comité van burge
meesters voor den aanleg van rijksweg
43. Deze ging in zijn openingswoord de
geschiedenis van dezen weg na. waarin
in hooge jnate opvalt het krachtige
initiatief en de groote voortvarendheid
van den heer Ringeling en zijn staf,
daarvoor zijn wij dankbaar, maar voor
al ook erkentelijk voor de wijze waarop
alles werd uitgevoerd nl. in een. zeer
prettige onderlinge samenwerking. Het
spijt ons dat dit voor dit deel onzer pro
vincie zoo belangrijke object nog niet is
afgewerkt, doch dat kwam door de on
voorziene omstandigheden van oorlog
en bezetting, aan onze waardeering doe!
dit niets af. Wij wenschen den heer Rin
geling in zijn nieuwe woonplaats en
functie het allerbeste toe.
De heer H. R. Kingma uit Bolsward.
die wegens afwezigheid van den voorzit
ter van het propagandacomité-Rijksweg
43 den heer J. J. Tromp van wier
trouwens een waardeerend schrijven ter
tafel kwam namens genoemd' comité
sprak, deed dit nu voor een „comité,
van tevredengestelden”, want wat dd
heer Ringeling hier maakte, ook al is
het nog niet af, is zoo prachtig dat wij
volkomen bevredigd zijn. Wij zijn hem
voorts dankbaar voor de prettige ver
standhouding, de heer Ringeling werd
onze vriend en behandelde ons als vriend.
Drukken wij onze dankbaarheid uit door
er toe mee te werken dat de nieuwe weg
keurig wordt gehouden en uitsluitend
gebruikt voor autoverkeer. Moge rijks
weg 43 immer een sieraad blijven in het
wegenplan van ons goede vaderland.
Burgemeester Tjaberings, die den
heer Ringeling reeds kende uit zijn vo
rige gsmeente, dankte voor dg vriend
schappelijke wijze waarmede hij samen
werkte met het* college van B. en W.
van Wymbritseradeel en bracht nog
eenige technische kwesties ter sprake
De heer Zondervan, directeur van ge
meentewerken van Wymbritseradeel,
prees den heer Ringeling als voortreffe
lijk organisator en ingenieur, die de
groote technische moeilijkheden welke
de wegaanleg bijv, in de buurt van Op-
,penhuizen ontmoette, op een nieuwe wij
ze durfde aanpakken en wist te over
winnen, terwijl hij bovendien ook reke
ning hield met de kleinere belangen der
aanliggende gemeenten. Moge de heer
Ringeling in het belang van ons land
elders even nuttig werkzaam zijn als hij
het hier was.
De heer Küiq^ersma, niet speciaal als
wnd. burgemeester van Haskerland
maar namens de bewoners van Joure
sprekend, dankte den scheidenden hoofd
ingenieur voor de wijz.e waarop hij er
het natuurschoon heeft gespaard, terwijl
de heer Zijlstra, directeur van gemeen
tewerken van Wonseradeel eveneens
dank bracht voor de prettige samen
werking.
De burgemeester van Wonseradeel, de
heer Reitsma, noemde de wijze waarop
in dit geval tusschen rijks- en gemeente-
autoriteiten was samengewerkt een
voorbeeld voor het geheele land en wees
er eveneens op dat de heer R. oog en
oor had ook voor de meer speciale be
langen van elke betrokken gemeente.
Wethouder Boeyenga gaf namens de
gemeente Sneek uiting aan de gr.oote er
kentelijkheid voor het werk dat werd tot
stand gebracht, mede dank zij eftji bui
tengewoon goede samenwerking. Iedere
dag weer ondervinden wij het genot van
dezen nieuwen aanleg al zien wij hier
met eenige zorg den tijd tegemoet dat
het autoverkeer weer normaal zal zijn,
vanwege de traverse. Ten slotte zal de
groote ringweg om Sneek wel de oplos-
Oorlogsschade en schade, het Leger
des Heils toegebracht door den bezet
ter, bedraagt bijna twee millioen. Een
nationale inzameling gedurende April
moet deze, voor ons volk meer dan ooit
onmisbare instellingen weer bedrijfs
klaar maken.
Door actieve r
den Speldjesdag,
van Uw gift op postrekening 120120
ook van het geblokkeerd tegoed door
gul in te schrijven op inteekenlijsten,
kunt U meehelpen, om de schatten aan
sympathie en welwillendheid bij het Ne-
derlandsche volk voor Het Leger des
Heils om te zetten in een blijvende prac-
tische hulpverleening aan het Neder-
landsche volk zelf.
E)eze inzameling wordt aanbevolen
door den Minister van Sociale Zaken en
den Vice-Voorzitter van den Bestuurs
raad van Volksherstel.
Geef ons de middelen wij zullen het
werk doen
de geuite waardeering laat hij gaarne al
zijn medewerkers van wie de heer
Ten Burg ook in de bijeenkomst aan
wezig was deelen; zonder hen, had
ook hij niets kunnen doen. Tenslotte
beval spr. de weg in de gqede zorgen
van gemeentebesturen, gemeente-archi-
tecten en weggebruikers zelve aan.
Rijkslandbouwwinterschool Sneek?
3 April vond in Aere Perennius de
openbare eindles plaats voor de leerlin
gen van de Rijkslandbouwwinterschool,
alhier. Na afloop bleek dat aan alle 40
leerlingen welke de school verhaten, flet
einddiploma kon worden uitgereikt. Van
dit 40-tal slaagden er 7 met uitmunten
de uitslag, 19 met zeer goede en 14 met
goede uitslag. De lijst van geslaagden
ziet er als volgt uit. Met uitmuntende
uitslag A. de Winter, Balk 195 punten;
Fr. de Roos, Scharl 192; R. Politiek,
Wons 190; D. de Vries, Ruigahuizep 189
N. Brandsma, Schraard 187; Sj. Heeres,
Schraard 187F. Ettema, Exmorra 187.
Diet zeer goede uitslag K. Brandsma,
Hieslum 165 punten; D. Bouma, Schar-
Nu 15 April nabij is, de dag waarop
Sneek vorig jaar bevrijd werd, zal er
wellicht eenige belangstelling zijn voor
enkele mededeelingen betreffende deze
bevrjjding door de Canadeezen, en de
troepen, welke er aan deelnamen. We
vatten daarvoor een en ander’samen uit
een boek dat onze wnd., burgemeester
de heer L. Rasterhoff dezer dagen uit
Canada ontving en dat de lotgevallen
gedurende de jaren 19401945 van het
Canadeesche 13e regiment veldartillerie
in sobere feiten vermeldt. Dit regiment
bestaande uit de 22e,' 44e en 8e batte
rijen veldartillerie was gedurende de ge
heele oorlog verbonden aan de 3e Cana
deesche infanterie-divisie en meer spe
ciaal aan één der twee brigades van
deze divisie, de 8e brigade (8 C.I.B.)
bestaande op haar beurt uit 3 regimen
ten infanterie, de North Shores, Queens
Own Rifles en de la Chaudière. Om
streeks Nov. 1941 vertrok deze divisie uit
Canada naar Engeland, waar ze aan een
reeks zeer Inspannende oefeningen en
manoeuvres moest deelnemen, code
woorden voor deze oefeningen als „Wa
ding” (wadende) en „Spartan” zeggen
daaromtrent genoeg. 5 Juni 1944 gaf de
Engelsche radio eindelijk echter het
codewoord „Neptune” (Neptunus) door,
het geallieerde opperbevel gaf daarmee
order tot dé inscheping xïer troepen in
Engeland en de operaties ter zee welke
op den volgenden dag tot de landing in
Frankrijk zouden leiden en de aanvals-
operatie onder het codewoord „Overlord”
welke het tweede front zou doen ont
staan. De 3e Canadeesche divisie landde
in Normandie bij Courselles-sur-Mer, ze
had het zwaar te verantwoorden, op
haar weg door Frankrijk ontmoeten we
namen, welke we ons allen uit de eerste
weken der invasie nog herinneren
Bray, Camilly, Bretteville, Carpiquet,
Caen. Ze was in den strijd om het sltPL-
ten van de bekende Falaise-zak, waarna
de vervolging van het verslagen Duit
sche leger werd ingezet. Met het le Ca
nadeesche leger trok ook de 3e divisie
over de Seine bij Elbeuf, over het Som
me Kanaal bij Abbeville naar Boulogne
dat. 19 Sept, viel, Calais dat volgde op
29 Sept. De volgende dag stond 8 C.I.B.
al in België, op 7 Oct. in de buurt van
de Nederlandsche grens bij Zeeland en
ze werkte mee bij de verovering van
Zeeuwsch-Vlaanderen. Na rust te Gent
ging deze divisie ongeveer midden No
vember naar Nijmegen in welke sector
men 3 maanden bleef, waarna de divisie
deelnam aan de strijd om de Rijnover-
gangen welke 8 Febr. '45 aanving, ze
ging 10 Mei in rust te Kleef, waar de
voorbereiding voor ’de laatste operatie
in Nederland met het codewoord „Plun
der” aanving. Eind Maart begon deze.
8 C.I.B. trok op 1 April bij Rees de
Rijn over, dien avond stond men bij
Zeddam en nu ging het tegen betrekke
lijk geringe tegenstand snel verder, 4
April was men bij Baak, 7 April bij
Joppe^en 8 April vocht men hevig in
Zutphen, 1^ April was 8 C.I.B. bij Heino,
14 April in Meppel. Snel trok men nu op
naar en door Heerenv'een. Bij Joure nam
het 13e reg. veldartillerie batterij-
stellingen in. De opdracht aan 8 C.I.B.
was nu het gebied westelijk van Heeren-
veen tot de Afsluitdijk van den vijand
te bevrijden. „Dank zij de ondergrond-’
sche, zegt het boek, was de 8e brigade
in ’t bezit van de nieuwste Duitsche
plannen der verdediging van Sneek, en
ingelicht omtrent de telefonische verbin
dingen en watervoorziening dalr. Dit
is slechts één voorbeeld van de bijstand
welke de ondergrondsche onze eenheid
verleende tijdens de opmarsch m Neder
land”. Het regiment de la Chaudière,
gesteund door de 78e batterij veldartil
lerie, kreeg opdracht Sneek te nemen en
dan het gebied zuidelijk van Sneek met
inbegrip van Lemmer te zuiveren; het
North Shore regiment met de 44e bat
terij zou dan door Sneek naar Bolsward
trekken en vervolgens naar het zuiden
zwenken om de vijand ook vandaar te
verdrijven, direct achter de North Shores
zouden de Queens Own Rifles met de
22e batterij door Bolsward naar de Af
sluitdijk oprukken. Men verwachtte dat
ergenS in dit gebied de vijand zou ■stand
houden.
Op 15 April des avonds zonden de
„Chauds” eerst een patrouille met vlam
menwerpers en machinegeweren naar
Sneek, vonden er de ondergrondsche mees
ter van de stad en de rest van het,ba
taljon volgde toen spoedig. De artillerie
der 78e batt. werd 5 mijlen O. van Sneek
ter dekking der Chauds opgesteld. Het
North Shore regiment trok met de 44e
batterij bij daglicht vroeg op 16 April
langs de juichende bevolking van Sneek
naar Bolsward, waar de ondergrondsche
ook al de baas was, deze troepen trok
ken om ongeveer 11 uur ’s morgens ver
der in de richting Koudum, juist toen de
Queens Own Rifles in Bolsward aan
kwamen, het .hoofdkwartier van het
13e „Veld” werd nog dien morgen in»
Bolsward gevestigd en direct was er een
fleurige cigarettenmarkt De voorhoede
der Queens Own ontmoette voorbij Bols
ward op de groote weg naar de' Afsluit
dijk eenige tegenstand, gedekt door ma
chinegeweer- en 37 m.m. kanonvuur.
Door het laatste werden twee Canad.
wagens met infanterie getroffen; de Q.
O. verspreidden zich hij de zijweg welke
naar Longerhou leidt, „de burgers, die
ons hier opwachtten, stoven natuurlijk
uiteen”, gaat het verbaal verder. Het
vijandelijk kanon werd nu spoedig tot
zwijgen gebracht; gedekt door artil
lerievuur trokken de Queens Own nu
langzaam verder. De artillerie had ech
ter evenveel moeite zich de burgers als
den vijand van het lijf te houden, heele
scharen stonden om de vurende kanon
nen, zoodat deze met touwen afgeperkt
moesten worden, maar al te vaak trapte^
echter een burger de telefoonverbinding
tusschen commandopost en een der ka
nonnen stuk, „er was veel belangstel
ling voor cigaretten maar ook voor de
keuken en het wittebrood, dat men hier
in een jaar of vijf niet had gezien, laat
staan gegeten”
Intusschen zetten de North Shores hun
tocht naar Koudum voort, terwijl de
Chauds van Sneek zuidwaarts naar
Woudsend trokken maar hun artillerie
werd opgehouden door een vernielde
brug en betrok dien avond haar oude
stelling bij Joure. Gedekt door het vuur
dezer kanonnen trok de infanterie over
het kanaal bij Scharsterbrug. Deze ar
tillerie veroorzaakte heel wat onheil on
der de Duitschers. Gedurende de nacht
verlieten deze laatste voor het meeren-
