2 POK ood o Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST idefabr r Sneei VRIJDAG 25 OCTOBER 1946 le JAARGANG No. 16 Nederland’s Delfstoffen 2369 X 55 X 56 46-1 brood 46-1 boter 46-2 boter T 55 V 56 N Buitenlandsch Overzicht BONNENLIJ ST voor do le helft van de 12e periode (27 Oct t/m. 9 Nov.) 1946. Vereeniging van Sneeker Zakenlieden 45-3 boter 46-1 melk vIANS, z Jedden en veeren :n wij assen LHUIS >1.2329 dergelijk plan in dezen tijd op de fi nanciën moet stranden, een simpele airstrip zou 4 a 5 ton kosten Tot slot werden eenige belangwekkende filmpjes vertoond. Eikels hebben groote waarde als veevoeder. Waardevol materiaal dreigt verloren te gaan. De herfst van dit jaar heeft een rij ken oogst aan eikels gebracht. De verwachting was, dat, gelet op het te kort aan veevoeder, vele rapers er op uit zouden trekken om eikels te ver zamelen, want de handel heeft vol doende belangstelling voor het pro duct van onze bosschen en parken, dat, gedroogd en gemalen, een goed voer voor de varkens oplevert. Het is Ab -prijs 12.50 per h«H jaar Franco per pest 13.75 per hall jaar 45-1 brood 45-2 brood 45-1 boter 45-2 boter -en vaste anden i» >ont. De troos. Er soorten. 5 nog we] •n, losset gevoelt Me scha- >n wordt ekweekt. en koele S. L DAGS- Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Bureau voor Advertenties Fa. DRIJFHOUT GROOTZAND 55 Tel. 3005 ►emen in houden, n zetten, i de wa- n snijdt >n klein van de ordt dit tachtige ider wat me men a 2 da- S. L de bla- punten i gevolg roortdu- •oge ka rn voch. ladzaam verdam- ding otn en dan er uit 'n ren rein S. L. ERIJ 1 Octobet r bij TRA rijkstr. H jwielen :el wat jaratiei k uit- de tegen in suiker ei winkelier I, Fran- :h (hier- ■te Rum- gaafr* >ehee! re&W F/V ROOD >en/ riek k Ie uitloo- tze onge- n onder- hoornen >elen. De teel over- n moeten ■dig wor- P mes of met hun S. L. De Ronde van Sneek. Voor de Ronde van Sneek, welke morgenmiddag 3 uur op het Vee- marktterrein door de Sportclub Sneek georganiseerd wordt, hebben reeds de sterkste Friesche stayers ingeschre ven. Wij noemen de winnaars van de onlangs gehouden Ronde van Leeu warden G. Castelein, J. Poelsma en W. Castelein, de tweede prijswinnaar van de Loop door Sneek J. Ybema (Sportclub Sneek) en de Friesche 5 km. Veldloopkampioen de Wind uit Harlingen. De afstand bedraagt 10 km. en moet door de afdeeling presta- tieloopers binnen 45 min. volbracht worden, willen zij in aanmerking ko men voor een prestatieloop-diploma. tie weer was hersteld. Doch daarmede is de B.P.M. er nog niet. Want de aan voer uit Venezuela gaat door en de Drentsche olie, die veel paraffine be vat, moet ook dagelijks en binnenkort in toenemende hoeveelheden worden verwerkt. Dit beteekent dus uitbrei ding zoo snel het maar kan. Want de installaties verwerken thans 2000 ton en uit Drente hoopt men op 1500 ton per dag. De leveringsmogeljjkheden van ma terialen en het aantal beschikbare vaklieden zullen het tempo bepalen. Op het oogenblik is nog een terrein van 67 hectare beschikbaar voor uit breiding. Men kan dus nog even voort. De tocht langs de vindplaatsen van Nederlandsche delfstoffen bracht vele indrukken. Maar de belangrijkste is toch wel deze, dat Nederland naar mate de wederopbouw voortgang vindt, in staat zal zijn, een belangrijke plaats in te nemen in de chemische industrie, dank zij de grondstoffen, die op eigen bodem worden gewonnen. Hier liggen enorme mogelijkheden. En kansen ook. De mijnen streven thans naar een dagelijksche productie van 40.000 ton, de zoutindustrie zal, nu er voldoende kolen zijn, kunnen uit breiden tot een dubbele productie, de olie-verwerking kan wellicht eveneens in nabije toekomst haar productie ver dubbelen. En waar grondstoffen be schikbaar komen, is plaats voor nieu we industrie en dus voor betere voor ziening in eigen behoeften en tevens voor uitvoer. Na den oorlog zijn afzetgebieden te veroveren. Dat is voor Nederland mo gelijk, dank zij den rijken opbrengst in Limburg, Overijsel en Drente. Het geeft, bij alle narigheid van begroo- tingstekorten, den burger moed Er worden de laatste tijd door de staatslieden zooveel redevoeringen ge houden, dat men de indruk krijgt dat een beslissend moment in de na-oorlog- sche ontwikkeling nadert. En dat kan heel goed het geval zijn, immers nu de met een rede van Truman geopende al- gemeene vergadering der Ver. Naties in New York is aangevangen moeten de Groote Vier het daar ook eens worden over de definitieve vorm van de vredes verdragen, waarover te Parijs de klei nere landen het hunne hebben mogen zeggen. Of zij daarin zullen slagen is een groote vraag. En daarna biedt nog altijd het vredesverdrag met Duitsch- land de kans op een grootscheepsche ru zie der Groote Vier. De Amerikaansche minister van Buitenlandsche Zaken Byr nes heeft in een radiorede nog eens ronduit tegen Rusland gesproken, er was geen sprake van de vorming van een Elk der volgende bonnen geeft recht op het koopen van: Bonkaarten KA, KB, KG 612 (Strook no. 1) 800 gram brood 400 gram brood 125 gram boter 125 gram margarine of 100 gram vet. 250 gram margarine of 200 gram vet 4 liter melk 100 gram vleesch 400 gram vleesch berustte de uitslag der stemmingen in de Parijsche conferentie dan ook geens zins, niet uit strategische of andere ver borgen bedoelingen hadden de westelijke landen gestemd zooals het geval ge weest was, maar alleen uit diepe over tuiging. „En”, zeide Byrnes, „wij zullen voortgaan vriendschap te zoeken met de Sovjet-Unie en alle andere staten op den grondslag van rechtvaardigheid en van het recht van anderen op meeningen en levensopvattingen, die wij niet deelen en kunnen deelen. Maar wij moeten waken tegen het geloof, dat diep geworteld wantrouwen kan worden verwijderd en verreikende verschillen kunnen worden verzoend door eenige eenzijdige daad van vertrouwen”. Uit deze woorden van Byrnes krijgt men wel den indruk dat het nu gedaan is met wat de Amerika nen beschouwen als toegevendheid der westelijke landen jegens Rusland, men zal er waarschijnlijk dus op moeten re kenen dat als de Groote Vier de vredes verdragen in hun definitieven vorm gaan gieten, de Amerikanen zullen vasthou den aan hun vroeger ingenomen stand punt ten opzichte der kwesties waarover men het niet eens was en de eerste stap ter tegemoetkoming nu van Rusland moet komen. En dat dit nauwelijks te verwachten is, daarover zijn gezag hebbende schrijvers over de buitenland sche politiek het vrijwel eens. Dezer da gen lazen wij een belangwekkende be schouwing in het Alg. Handelsblad over de oorzaken van Ruslands afwij zende houding jegens het westen en de achtergrond van zijn buitenlandsche politiek. Het leven in Rusland is volgens buitenlandsche correspondenten nog al tijd heel moeilijk, al is er op een begroe ting van 320 milliard roebel 102 milliard voor de uitbreiding der industrie tegen 72 voor de defensie uitgetrokken, deze industrie brengt wel is waar veel ma chines enz. voort, maar nog altijd te weinig verbruiksartikelen, m. a. w. de opbouw vordert een zeer, zeer sober le ven der bevolking. Daarom de eisch der regeering dat de landbouw het uiterste produceert en de „uitzuivering” van lei ders die in hun bedrijf daarin hebben gefaald, daarom ook uitzuivering uit de kunst van allen ede de propaganda voor den revolutionairen d. i. soberen levens stijl uit het oog hebben verloren. Maar daarom ook een zooveel mogelijke af sluiting van het buitenland. Het Anglo- Amerikaansche levenspeil zou indien de Russen het kenden, kunnen gelden als een pleidooi voor het kapitalisme. In vloeden uit de binnenlandsche politiek vallen dus samen met wantrouwen je- echter gebleken, dat slechts een zeer klein gedeelte van den rjjken eikel oogst bijeengebracht wordt met het gevolg, dat waardevol materiaal ver loren dreigt te gaan. De rapers, die door den grooten eikelvoorraad ge makkelijk werk hebben, kunnen een behoorlijk daggeld verdienen. Het is te weinig bekend, dat in plaats van de in vroeger jaren door de overheid georganiseerde actie tot het inzame len van boomzaden thans een or gaan van het bedrijfsleven, n.l. de Stichting tot bevordering van aan koop, distributie en export van boom zaden, de leiding heeft bij het bijeen brengen van eikels en andere boom zaden. Bij de ter plaatse bekende agenten van de Stichting kunnen de eikels (en andere boomzaden) wor den ingeleverd. Ieder, die alsnog eikels bijeenbrengt en zoo droog mo gelijk, vrtf van doppen of bolsters, zand, steenen en ander vuil inlevert, doet een goed werk, waarmede hij een flinke steen bijdraagt tot de verster king van de veevoederpositie. De nieuwe bonkaarten voor voedingsmiddelen. Met ingang van 27 October worden bonkaarten voor voedingsmiddelen van een nieuw model in gebruik ge nomen. Deze kaarten zijn verdeeld in vier horizontale strooken genummerd 1 t/m 4, welke van elkaar gescheiden zijn door dikke zwarte lijnen. Elke veertien dagen zullen slechts bonnen van één strook aangewezen worden en wel gedurende de eerste veertien da gen de bonnen van strook 1, voor de tweede veertien dagen die van strook 2 enz. In de bonnenlijst zal voortaan vermeld worden van welke strook bon nen worden aangewezen. Zoodra de bonnenlijst in de avond bladen van Donderdag 24 October 1946 is gepubliceerd, doet men goed strook no. 1 van de bonkaart af te knippen. Men kan de bonkaart dan weer opbergen en alleen de afgeknipte strook bij de hand houden. Alleen van deze strook worden voor de periode van 27 October t/m 9 November bon nen aangewezen, o.a. nog in de aan vullende bonnenlijst van Donderdag 31 October 1946. Zoodra in de avond bladen van Donderdag 7 November de bonnenlijst voor de periode van 10 t/m 23 November is opgenomen kan men de niet aangewezen bonnen van strook 1 vernietigen, aangezien voor de periode van 10 t/m 23 November uitsluitend bonnen van strook 2 ge bruikt zullen worden. Daarvan kun nen eveneens na veertien dagen de niet gebruikte bonnen worden vernie tigd, aangezien dan de volgende strook aan de beurt komt enz. Nieuwe rantsoenbonnen. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat met ingang van 27 October 1946 rantsoenbonnen en rant- soenkaarten van nieuw model in ge bruik zullen worden genomen voor voedings- en genotmiddelen. De nieu we bonnen zijn uitgevoerd in de kleu ren rood, blauw, rood met blauw en rood met grijs. De tekst is gedrukt in zwarte letters en bestaat uit de aan duiding van hoeveelheid en artikel, voorafgegaan door den letter E. De thans in omloop zijnde rantsoen bonnen en bonnen der toeslagkaarten blijven geldig t/m 21 December 1946. De in omloop zijnde wisselbonnen ble ven ook na laatstgenoemden datum geldig. Eveneens blijven geldig de rantsoenbonnen „een rantsoen artikel A” voor rantsoen huishoud- of toiletzeep en „een rantsoen artikel K” voor een paar schoenen (uitsluitend uitgereikt aan gerepatrieerden uit Nederlandsch-Indië) Onze jonge vereeniging van Sneeker zakenlieden hield Maandagavond in de foyer van Amicitia een buitenge wone algemeene vergadering met een zeer belangrijke agenda. De voorzit ter, de heer H. P. Timmermans kon dan ook een verblijdend groot aantal leden welkom heeten en sprak de wensch uit dat dit bezoek ook zoo zou zijn op volgende vergaderingen, waar oogenschijnlijk minder belangrij ke onderwerpen aan de orde zouden komen dan nu. Nadat de eerste secre taris, de heer van Drimmelen, de notulen der oprichtingsvergade ring had gelezen en deze waren goed gekeurd, kwam als eerste belangrijke punt aan de orde de behandeling der ontwerp-Statuten en het ontwerp- huishoudeljjk reglement. Het doel der vereeniging werd in de statuten om schreven als: „de bevordering der welvaart van Sneek”. Veel aanleiding tot discussie gaf dit ontwerp niet, be halve de kwestie der eerbiediging van den Zondag. De heer Boeijenga hakte in dezen de knoop door, door het voorstellen van een toevoeging aan een der artikelen der statuten welke luidde: „Bij alle handelingen der vereeniging wordt de Zondag ge ëerbiedigd”. In zijn toelichting had de voorsteller o.a. betoogd, dat in plaat sen met zeer gemengde bevolking elke levensbeschouwing dient geëerbiedigd, daarom is het ook gewenscht dat deze ver. zich uitsluitend op zakelijk ter rein beweegt. De door hem voorge stelde bepaling werd door spr. zoo ge ïnterpreteerd dat zij niet belet dat de ver. steun aan de Sneekweek en de Ver. v. Vreemdelingenverkeer, die al gemeene stadsbelangen vertegenwoor digen, verleent. Het bestuur, namens hetwelk de V o o r z. had meegedeeld dat de ver. toch niet van plan was, zelf iets op Zondag te ondernemen, nam de door den heer Boeijenga voor gestelde bepaling over en zonder stemming vereenigde de vergadering er zich na nog eenige discussie mee. Na goedkeuring der statuten werd het ontwerp-huishoudeljjk reglement be handeld. We vermelden hieruit dat dit reglement leden kent, dat zijn za kenlieden, die 10 of minder werkne mers hebben, die zoolang niet anders bepaald wordt 10.per jaar con tributie betalenbegunstigers, dat zijn zakenlieden, die meer dan 10 werknemers hebben, die zoo lang niet anders bepaald wordt 25.contri butie betalen en donateurs die per jaar 5.betalen. Leden en begun stigers hebben dezelfde rechten, dona teurs hebben geen stemrecht. Leden kunnen hun wensch te kennen geven begunstiger te worden. Ook dit regle ment werd zonder stemming goed gekeurd. Het tweede belangrijke punt op de agenda was een voorloopige bespre king over een in 1947 te houden ten toonstelling. Uit het bestuur was een commissie gevormd, uit naam waar van de heer O b b e m a, eenige mede- deelingen deed. Wanneer de vergade ring besluit het initiatief tot een ten toonstelling in 1947, waarschijnlijk eind April, te nemen, is als terrein ge dacht aan het Martiniplein met om geving, de Veemarkt, terwijl ook het Geb. v. Chr. Belangen er bij zou die nen te worden betrokken. Op de ter reinen zouden geen tenten, doch hou ten gebouwen moeten komen voor een tentoonstelling voor handel, industrie, landbouw en watersport. Er dient een garantiefonds te komen. Een ontwerp voor een propagandaplaat voor deze „Martini show” deze naam is nog niet officieel doch slechts een idee Was ter vergadering te zien. Naar aanleiding van vragen uit de vergade ring deelde de Voorzitter nog mede, dat het de bedoeling is zooveel mogelijk menschen naar Sneek te trekken, exposanten uit geheel het land zullen welkom zijn, al zal aan Sneeker zaken eenige voorrang wor den verleend. Er zal een flink garan tiefonds moeten worden gevormd, een bedrag van 15.000.zal zeker noo- dig zijn. De vergadering verklaarde zich in principe bereid het initiatief tot het houden dezer tentoonstelling te nemen en voor een garantiefonds te zullen zorgen. De voorzitter zeg de toe dat men spoedig met nadere voorstellen zal komen en men zal in dezen ook contact zoeken met het co- mité „Friesche Dagen”. De tentoon stelling zal vergezeld gaan van een etalagewedstrijd. Nog vermelden we dat bij de rondvraag o.a. de aanleg van een vliegveld ter sprake kwam, waarbij de v o o r z. opmerkte, dat een ren van vjjandelyke nationaliteit zich niet allen van deze verplichting heb ben gekweten, hetzjj uit onbekend heid met de desbetreffende bepalin gen, hetzjj met het oogmerk de beta ling van den pachtprijs te ontduiken. Afgezien van de straffen, die het Be sluit Vijandeljjk Vermogen stelt op het niet voldoen aan de verplichting tot aanmelding, maakt men zich op deze wijze als pachter schuldig aan wanprestatie ten opzichte van den nieuwen eigenaar, de Staat. Zoo doende loopt de pachter dus de kans door pachtontbinding zijn gebruiks rechten te verspelen, aangezien de be lastingadministratie uiteindelijk alle vijandeljjke landelijke eigendom wel aan het licht zal brengen. Den pach ters van hoeven of perceelen los land, behoorend tot vijandelijk vermogen, wordt daarom in hun eigen belang aangeraden, voor zoover noodig, als nog aangifte te doen bjj het Neder- landsch Beheersinstituut, Neuhuys- kade 94, te ’s-Gravenhage, van de door hen gepachte gronden en opstal len, die tot een voormalig vjjandelijk vermogen behooren, met vermelding van den naam van den vroegeren vjj- andelijken eigenaar en eventueele bij zonderheden van het gepachte. Bij de definitieve bestemming van deze gron den door den Staat zullen de belangen van de huidige gebruikers op geen en kele wjjze geschaad worden. Aanmeldingsplicht voor gebruikers van gronden, behoorende tot het voormalig vjjandelijk vermogen. De vermogens van vijandelijke on derdanen en rechtspersonen zijn krachtens het Besluit Vijandelijk Ver- SNEEKER NIEUWSBLAD RedacteurenL. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 - SNEEK gens de groote westelijke landen en te zamen voeren zij de Russische regeering tot een buitenlandsche politiek, welke een toenadering uiterst moeilijk zoo niet ónmogelijk maakt. Misschien zal het laatste wanneer ondanks alles, de moei lijkheden bij de vredesverdragen van Parijs, zooals we ze nu maar zullen noe men, toch nog worden overwonnen, bij de besprekingen over het vredesverdrag met Duitschland aan het licht komen. De Russen waren al verontrust door het feit dat de Amerikanen de West-Duit- sche industrie meer en meer blijken op te slokken in hun eigen industrieele trustvorming en thans hebben de Duit- sche sociaaldemocraten in Berlijn bij de gemeenteraadsverkiezingen een geweldi ge overwinning behaald. Zij kregen er 48.2 percent van het totaal aantal uit gebrachte stemmen, de door de Russen begunstigde soc. eenheidspartij slechts ruim 19 percent der stemmen; zelfs in die wijken van Berlijn, waar de com munisten, die in de eenheidspartij de bo ventoon voeren, vroeger overmachtig waren, zijn nu de soc.dem. in de meer derheid. De Russische autoriteiten te Berlijn zijn, zoo heet het, zeer verstoord en hebben de leiders der eenheidspartij ter verantwoording geroepen en hen er van beschuldigd dat ze Moskou verkeerd hebben ingelicht over de gezindheid der kiezers en hun propaganda onjuist heb ben gevoerd; ook zouden de Russen de electriciteitsvoorzienlng van een deel der stad hebben stop gezet evenals de verstrekking van extra rantsoenen le vensmiddelen en tabak. Wel heeft in de Russische zóne van Duitschland de soc. eenheidspartij verreweg het grootste deel der stemmen verkregen volgens de andere partijen omdat zij in hun actie door de Russen werden belemmerd maar dit kan voor de Russen de pil niet meer dan vergulden. Het is wel duide lijk dat een zoo invloedrijk deel van Duitschland als Berlijn is, politiek naar het Westen neigt, hoezeer het ook ten opzichte van de methoden daar inzake Duitschland gevolgd, zijn bedenkingen heeft. De Engelschen moeten die trou wens zelf ook hebben over de economi sche politiek der Amerikanen, welke er naar streeft, de Duitsche industrie in handen te krijgen en daardoor niet al leen Engeland ook benadeelt, maar een behoorlijke economische ordening in Europa belet, waaraan trouwens de Rus sen ook meedoen door de Duitsche in dustrie in het door hen bezette gebied geheel op Rusland te richten. De Engel- sche minister van Buitenlandsche Zaken Bevin heeft Dinsdag in zijn rede in het Lagerhuis niet veel over dit allerbelang rijkste probleem in het herstel van Europa gezegd, alleen dat Engeland zich niet meer aan de overeenkomst van Potsdam kan houden als alleen de voor de Engelschen ongunstige bepalingen werden uitgevoerd en de gunstige niet. Maar de Amerikaansche opperbevelheb ber in West-Duitschland heeft al betoogd dat de Groote Vier beter te Berlijn dan te New York konden bijeenkomen als ze over Duitschland spraken, daar waren alle inlichtingen direct bij de hand. En zeer terecht zeide hij ook dat als men vrede met Duitschland wil sluiten men eerst toch een centrale Duitsche instan tie moet instellen, waarmede men vrede kan maken. Zeer scherp heeft Bevin de eischen van Polen dat zich in zijn bin nenlandsche politiek niet democratisch zou gedragen op een onevenredig groot deel van Oost-Duitschland afge wezen. De rechten van Frankrijk inzake het Saargebied erkende hjj, inzake de Roer niet. Bevin zeide in zijn rede nog dat hij verwachtte dat in Indonesië een bevredigende regeling zou zijn verkre gen voor de laatste Britsche troepen op 30 November waren vertrokken; dat Engeland voortgaan zou Griekenland bij te staan hier kan hij rekenen op kri tiek van eenige zijner partijgenooten, die nog altijd niet overtuigd zijn dat de de mocratie daar een eerlijke kans krijgt en dat de buitenlandsche inmenging er moet ophouden, waarom dezelfde par tijgenooten zullen lachen omdat zij het Britsche optreden ook inmenging ach ten; dat h(j hoopte dat Zuid-Slavië een meer tegemoetkomende houding inzake de regeling betreffende Triëst zou aan nemen; dat Engeland niet bereid was een Russisch plan tot Russisch Turksch beheer der Dardanellen te aan vaarden en dat deze kwestie onderwerp van een internationale commissie moet worden. Tusschen haakjes zij gezegd dat te Athene allerlei hooge Britsche mili tairen zijn aangekomen in verband met de gespannen toestand in Griekenland en de Dardanellen-kwestie. Bevin zei voorts dat Perzië een staat moet blijven onafhankelijk van alle andere mogend heden, doch dat Engeland staat op be hoorlijke waarborging van zijn rechten. D. w. z. de rechten op rustige exploitatie van de oliebronnen in bezit van Engel- sche oliemaatschappijen. Men had wel gehoopt dat Bevin hier iets zou hebben gezegd over een mogelijkheid de olie rijkdom van het Midden-Oosten dienst baar te maken aan alle landen om langs economischen weg toenadering tot Rus land te zoeken, doch hierin kwam men bedrogen uit. Wel zei Bevin dat als het onderling wanbegrip in de wereld bleef bestaan, dit niet Engelands schuld zou zijn, en blijkbaar in tegenstelling met Ruslands streven inzake Donau en Dar danellen, zei hij dat het Suez-kanaal steeds open was voor een ieder en dat zou blijven. Veel nieuws bracht Bevins rede niet en binnen enkele dagen gaat hij naar New York om daar aan de be sprekingen van de Ver. Naties en de Groote Vier deel te nemen. Daar, in de Ver. Staten treft hij op menigerlei ge bied een verwarde toestand. Een wed strijd tusschen loonen en kleinhandels prijzen terwijl in den groothandel zich reeds de voorraden ophoopen en bijv, de katoenprijs enorm gedaald is, voorboden van een depressie .waarvan we de in vloed elders nog niet kunnen peilen. V. Pernis, de grootste installatie in Nederland. Waar de wederopbouw zich voltrok in een ongekend tempo. Gereed voor uitbrei ding, want Drente schept nieuwe mogelijkheden. (Van onzen specialen verslaggever.) De aardolie, die van honderden me ters diep in Drente wordt opgepompt, ruikt niet en vliegt niet direct in brand. Er zit bij de eerste bewerking maar vijf procent benzine in Tara- kan levert zestien procent en meer paraffine dan in de Venezolaansche olie, die tot nu toe speciaal in de B.P.M.-installaties te Pernis wordt verwerkt. Maar dat is zoo erg niet. Door de olie te „kraken”, dat wil zeg gen, door de olie, die reeds ontdaan is van benzine, petroleum en lichtere gasolies aan een proces te onderwer pen, waarbij zij wordt verhit tot onge veer 500 graden Celsius, worden de zware olie-moleculen afgebroken en ontstaat een synthetische ruwe olie, waaruit opnieuw benzine wordt ge wonnen. Men verkrtfgt dan „kraak- benzine”, die geraffineerd wordt met zwavelzuur, vervolgens geherdestil- leerd en nog eens nabehandeld met loodoxyde en natronloog. En door deze bewerking stijgt het percentage benzine, dat uit de Drentsche olie wordt gewonnen tot omstreeks veer tig procent. Dit alles gebeurt in de installaties te Pernis, die een oppervlakte beslaan van 102 hectare, zeer waarschijnlijk het grootste bedrijf in ons land, al werken er „slechts” 950 man. Het winnen van benzine is natuur lijk uitermate belangrijk, maar de ru we olie levert nog meer. We noemen alleen maar naast de verschillende soorten benzine: minerale terpentijn, petroleum voor verwarming, verlich ting en landbouwmotoren. Voorts gas en dieselolie, smeerolie, stookolie, as falt, cokes alsmede butaangas en pro- paangas. Wie deze opgave rustig bekijkt en bedenkt, hoe dit alles tot nu toe moest worden aangevoerd, beseft dat de Drentsche aardolie ons land een enor me deviezenbesparing gaat brengen. De ontginning kon waarlijk niet op een gunstiger tijdstip beginnen. Een wonder van wederopbouw. Dat Nederland de installaties rijk is, waar de olie kan worden bewerkt, is een voordeel van beteekenis, dat deze installaties zoo kort na den oor log in vol bedrijf zijn, is echter een wonder. Want de Duitscfaers hebben op de terreinen van de B.P.M. wel haast nog erger huisgehouden dan el ders. In Pernis stonden in 1940 300 tanks met een capaciteit van 765.000 kubie ke meters. In Mei ’45 waren daarvan 14.000 kubieke meters over, n.l. twee watertanks en een kleine olietank. Ge roofd waren 125 pompen, 280 electro- motoren, 206 regelinstrumenten, 1770 afsluiters, kilometers pijpleiding en alle magazijnvoorraden. Op 13 Jan. 1945 moest het terrein worden ont ruimd, omdat er startbanen kwamen voor Vl’s, die er tot 26 Maart werden afgeschoten. De situatie leek hopeloos. Maar het Rotterdamsche M. G. gaf de directie de gelegenheid onmiddel lijk aan te pakken. Extra rantsoenen voor het personeel werden beschik baar gesteld en bovendien legerauto’s voor den aanvoer van materiaal. Er ging een boodschap naar Curasao, waar de raffinaderij bijna achttien maal zoo groot is als in Pernis en Cu rasao stuurde onmiddellijk de noodige meetinstrumenten. Drie maanden na de bevrijding wa ren er al 24 tanks met 53.000 kub. meter inhoud. Weer drie maanden la ter 98 tanks met 306.000 kub. meter en op 1 September van dit jaar was de capaciteit gestegen tot 600.000 kub. meter en ruim 200 tanks. Inmiddels waren van 10 Mei ’45 tot 1 Augustus ’46 reeds aangevoerd 2.369.000 ton aardolieproducten en ruwe olie, waarvan werd afgeleverd 1.993.000 ton. De destilleerderjj kwam op 4 April van dit jaar weer in bedrijf en op 21 Augustus volgde de kraakinstallatie, waarmede de vooroorlogsche produc- Kantoor vo«r Abonnementen: Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 - Tel. 2872 45-1 melk 45-1 vleesch 45-2 vleesch 45-1 algemeen 200 gram kaas 45-2 algemeen 100 gram bloem 45-4B reserve 1600 gram brood 45-4C reserve 800 gram brood 45-5B reserve, 45-5C reserve 3 1. melk 45- 6B reserve 100 gram kaas Bonkaarten KD, KE 612 (Strook no. 1) 800 gram brood 250 gram boter 125 gram margarine of 100 gram vet 12 liter melk 46- 1 vleesch, 46-2 vleesch 100 gram vleesch 46-1 algemeen 100 gram kaas 46-1D reserve 800 gram brood 46-1E reserve 250 gram rijst 46-2D reserve 100 gram bloem 46-2E reserve 300 gram bloem Tabakskaarten enz. 2 rantsoenen tabaksartikelen 200 gram chocolade en/of suikerwerken 2 rantsoenen tabaksartikelen 100 gram chocolade en/of suikerwerken Voor de week van 3 t/m 9 Novem ber zullen nog bonnen worden aange wezen voor tabak, suiker, waschpoe- der en zoo mogelijk cacao. Deze week is wederom 100 gram vleesch extra beschikbaar, zoodat men in totaal 500 gram per veertien dagen ontvangt. mogen aan den Staat vervallen, het geen dus ook het geval is met den landelyken eigendom, die tot het vjj- andelijk vermogen behoorde. Niet al leen de eigenaren, maar ook de ge- bruiksgerechtigden zijn verplicht tot aangifte van deze vermogensbestand- deelen bjj het Nederlandsche Beheers instituut. In de praktijk is echter ge- bleken, dat pachters van landeigena- Westersch blok tegen Rusland, daarop

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1946 | | pagina 1