SII A :k cl® hito! G Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST [IS Sneek en zijn Sterrekundig Kabinet i. &uitenlandsch Overzicht In dagen van spanning Ie JAARGANG No. 28 VRIJDAG 6 DECEMBER 1946 OISTE :ek 4 BONNENLIJST voor de 2e helft van de 13e periode (8 t.e.m. 21 December) 1946. ezen. leeraar of 51-3 Boter of of Frieseh Grondbezit. Él 5)2-1 Brood 52-1 Boter 52-2 Boter T 61 V 62 X 61 X 62 400 gram brood 125 gram boter 125 gram margarine 100 gram vet 250 gram margarine 200 gram vet 4 liter melk 100 gram vleesch 400 gram vleesch ry’wiel. kregen Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Bureau voor Advertenties Fa. DRIJFHOUT GROOTZAND 55 fel. 3005 iele 6 len. het an- irs- J. jaar jaar lieg- Spr. geen ïrkt, tand boei nige Het oop- oor- nge- rso- t nu nog ?pen De aar- dar ing- ont wel dat aan ook met ling aan 3ch- int- zra- J. >ker :ht- Voor de week van 15 t.e.m. 21 De cember zullen nog bonnen worden aangewezen voor tabak, versnaperin gen, bloem, koffie, thee en gedroogde zuidvruchten. Deze week is vzederom 100 gram extra vleesch beschikbaar, zoodat men in totaal 500 gram per veertien dagen ontvangt. Op de bon nen voor tabaksartikelen zal bij aan koop van twee rantsoenen cigaretten ten minste één rantsoen cigaretten, vervaardigd uit Zuid-Amerikaansche tabak gekocht moeten worden. Citroenen voor volwassenen. Voor allen, die zijn geboren in 1925 of vroeger worden circa 200 gram citroenen per persoon beschikbaar ge steld. Om deze citroenen te verkrij gen dient men bon 49-1 A reserve bij een handelaar in groenten gn/of fruit, uiterlijk op Zaterdag 7 December, in te leveren. De aflevering zal geschie den, naarmate de citroenen worden aangevoerd. Dit zal vermoedelijk ge- ruimen tijd in beslag nemen. van Binnenlandsche Zaken verzocht hem niet voor een benoeming tot re- geeringscommissaris in aanmerking te brengen, onder mededeeling, dat hij op deze wijze hoopt, het zijne er, toe bij te dragen om in de gemeente Op- sterland zoo spoedig mogelijk weer tot normale bestuursverhoudingen te geraken. Rijwieldieven gepakt. Door de politie alhier zijn aange houden twee Leeuwarder ingezetenen, die zich alhier schuldig hadden ge maakt aan diefstal van een Terzake diefstal c.q. heling beide procesverbaal. De heer F. Drost, tijd. aan de R.H.B.S. te Sneek, is benoemd tot leeraar in het Nederlandsch aan de Gemeentelijke H.B.S. te Leeuwar den. proces tegen mgr. Josef Tiso begon nen, tijdens de Duitsche bezetting „president der Slowaaksche repu bliek”. Te Neurenberg is het proces begonnen tegen 23 Duitsche doktoren, die deel hebben aan de gruwelijkste misdaden ooit tegen de menschheid gepleegd, voor het meerendeel namen zij proeven op menschen in concentra tiekampen opgesloten. Onder hen is de vrouwelijke arts Herta Oberhauser, die in Ravensbrück „werkte” en Karl Brandt, eenmaal lijfarts van Hitler. van. Eerst als de Ver. Staten over tuigd zijn, dat zoc’n controlesysteem goed zal werken, schijnen zij bereid hun atoomwapen prijs te geven. Zij wenschen trouwens een uitbreiding van het Russische verbod inzake atoomwapenen tot alle vernietigings wapenen (bijv, bacillen-infectie) en de Russische vertegenwoordiger erkende het belang van dit Amerikaansche voorstel, waarover hij Moskou blijk baar nog wenschte te raadplegen, „want het was niet zoo eenvoudig als pannekoeken eten”, zei hij. In dezelfde commissie is ook Franco weer eens over de tong gegaan. De Ver. Staten stelden voor Franco namens de Ver. Naties te verzoeken af te treden ten gunste van een voorloopige democra tische regeering die dan zoo spoedig mogelijk verkiezingen moest houden. Polen steunde dit voorstel, maar wenschte bovendien dat alle leden der Vei. Naties de diplomatieke betrek kingen met Franco zouden afbreken en Wit Rusland wilde dat bovendien ook voor de economische betrekkin gen. Over het appeltje dat België nog met Franco te schillen heeft het verdonkeremanen van Degrelle en dat ook bij de Ver. Naties ter tafel zou komen hoorden we nog niets. Nu we toch over België schrijven, zij nog vermeld, dat de Senaat daar vorige week bij staking van stemmen de be- grooting van het ministerie voor Oor logsschade he^ft verworpen. In nor male gevallen zou dit het aftreden van het kabinet tengevolge moeten hebben, maar premier Huysmans be schouwde dit niet als een normaal ge val. Zooals men weet vormen sociaal democraten, communisten en liberalen hier het kabinet, dat als tegenstander heeft de katholieke chr. volkspartij; deze beschikt in de Senaat over 83, de regeering over 84 zetels. Er was een senaatslid van de C.V.P. afwezig, maar 2 van de regeeringspartijen griep speelde hier een rol en zoo staakten dan de stemmen. Minister Huysmans was van oordeel dat de be doelde begroeting nu maar voor de tweede maal aan de senaat moest wor den voorgelegd, maar de chr. volks partij was het hier niet mee eens en verliet de senaat en toen was dat li chaam niet meer in staat een besluit te nemen. Wel zijn zij later op hun be sluit terug gekomen, maar het ge beurde vestigt nog eens de aandacht op de moeilijke politieke toestand in dit land, waar de koningskwestie de sterke chr. volkspartij verhindert aan de regeering deel te nemen. In het na burige Frankrijk waar moeilijke poli tieke omstandigheden vergezeld gaan van even moeilijke financieele, is de soc. democraat Vincent Auriol voor de derde maal tot voorzitter van de nationale vergadering gekozen en wel met steun van de republikeinsche volksbeweging, waardoor hij 284 st. kreeg, tegen de communistische can- didaat 173 en de radicaal-socialisti- sche ?8. Om nog even terug te keeren tot de Ver. Naties: Griekenland heeft zijn eerste minister naar New York gezonden om de aandacht van dat lichaam te vestigen op de toestand aan zijn grenzen, d.w.z. de inmenging van zijn buren in den burgeroorlog, geven en nemen, een enkel pro- Wat de Amerikaansche mijnwerkers- staking betreft, Lewis en zijn bond zijn in eersten aanleg veroordeeld we gens ongehoorzaamheid aan het Hof, ze gaan natuurlijk in beroep en te recht trachten werknemers en werk gevers elkaar in onderhandelingen te vinden, want het wachten op het de kwestie der ontwapening be- einde van dit proces zou veel te lang Ab-prijs f2.50 per half jaar Franco per post f3.75 per half jaar gestaan een aftrekpost in mindering te brengen, dit bedrag in overleg met iedere betrokken belasting-Inspecteur nader vast te stellen. Ook wat de vrij stellingen voor deze belasting betreft, is er onzerzijds organisatorisch bij het overleg uitstekend werk verricht men heeft den Minister in dezen tevens mogen overtuigen dat in het bijzonder de agrarische bevolking een extra vrij stelling voor deze belasting diende te verkrijgen nu zij eenerzijds zelf heeft te sparen voor haar oudendags-ver- zekering en dit naar gewoonte vast legt in grondbezit, en anderzijds het de gewoonte pleegt te zijn de eigen, in het bedrijf werkzame kinderen niet jaarlijks een zeker bedrag aan loon voor gepresteerde arbeid uit te kee ren, doch dit in het bedrijf te beleg gen tot het oogenblik dat dit voor de kinderen wordt vrijgemaakt uit het bedrijf by hun huwelijk voor de aan schaffing der nieuwe bedrijfsmidde len. Na nog enkele opmerkingen ge plaatst tö hebben over de voor deze belasting geldende uitzonderlijk hoo- ge tarieven en het in de practijk moei lijk te maken onderscheid tusschen het al of niet „zwart” in de ruim ste beteekenis verdiende geld, stond spreker verder nog uitvoerig stil bij de vraag over de waarde-bepa- ling der onroerende goederen, mede met het oog op de geheele financieel- economische politiek der Regeering en de agrarische vooruitzichten. Te vens werd naar aanleiding van enkele gestelde vragen nog dieper ook ingegaan op de ontwikkeling van het pachtprijs-niveau, de vraag of OUDEGA W.Onze vroegere plaatsgenoot de heer J. Elzinga, is bevorderd tot wachtmeester le klas. deze in zijn volle zwaarte door de Ne- derlandsche belastingplichtigen zélf opgebracht dienen te worden. De Min. van Financiën staat zoowel bij de sa menstelling als de uitvoering dezer wet daardoor eenigszins op het stand punt: „belast, waar maar even iets lijkt afgestaan te kunnen worden”, met alle gevolgen van dien voor den belastingplichtige Zoo wordt zelfs gegaan buiten de grenzen van een normale belasting op vermogensaan- winsten tijdens een oorlog, door in feite reeds een zekere kapitaals-hef- fing op „oud” (d.i. vóór den oorlog aanwezig) vermogen toe te passen, waar dit betreft de waardeering van voor den oorlog reeds aanwezige gronden en bedrijfsmiddelen, door deze volgens genoemde wet te taxee- ren op hoogstens respect. 120 en 110 van de vast-staande waarden van Mei 1940. Vooral moeilijk aanvaard baar is dit voor de agrarische gron den in het bijzonder, nu deze tè dik wijls door aan de oorlogsomstandig heden inhaerente oorzaken juist in waarde zijn achteruit gegaan, als daar zijn: uitputting van de bodem door tekort aan bemesting, ’t scheuren der weilanden voor akkerbouw aanleg, achterstand in bewerking van de bo dem (greppelen, hekkelen) of onder houd en aanleg der drainage, enz. Door onverpoosd streven der grond eigenarenorganisaties en samenwer kende landbouw-organisaties mocht de Minister in dezen overtuigd worden dat volgens genoemde wet voor de waarde-achteruitgang der gronden aan den belastingplichtige dient toe- Dr. Kurt Schumacher, de leider der Duitsche sociaal-democraten, is thans in. Engeland. Hij voert er besprekin gen met de regeering ,de labourpartij, oefent in persconferenties hartige kri tiek op wat de geallieerden in Duitschland doen en vertelt hun wat zij er eigenlijk moeten doen. Men kan zich begrijpen dat dit bezoek opzien heeft gebaard in Frankrijk, dat toch al achterdochtig is omtrent de bedoe lingen van Engeland en Amerika met Duitschland, en ook te Moskou zal men het niet kunnen waardeeren. Zoo kort voor de Groote Vier onderling over het lot van Duitschland gaan overleggen, had men te Londen mis schien beter gedaan Schumacher maar thuis te laten. Ook om straks het Fransche verwijt te ontgaan Parijs heeft zooals bekend een van Londen afwijkende meening over de toekomst van Rijn- en Roergebied dat Engeland meer op de Duitsche dan op de belangen der vroegere bondgenooten let. Dat verwijt zal Lon den trouwens ook zonder het bezoek van Schumacher wel te hooren krij gen nu thans officieel is besloten dat de Britsche en Amerikaansche zónes op 1 Januari a.s. economisch ver- eenigd worden. Over een periode van 3 jaar zullen Engeland en de Vereen. Staten samen 2l/z milliard gulden aan dit gebied besteden, waarna het zich zelf vermoedelijk kan bedruipen en op den duur ook het er in belegde geld door uitvoer kunnen terugbetalen. Oogenblikkelijk wordt de toestand er gemakkelijker door omdat de meer industrierijke Britsche zóne producten kan ruilen met de meer agrarische Amerikaansche zóne. Rusland en Frankrijk hebben gelegenheid zich bij de regeling aan te sluiten, welke dan voor geheel Duitschland zou gelden, maai we zien die landen nog niebtoe- treden. Wat we wel zien is een groote kans, dat op de belangen der kleine geallieerden als Nederland en België al minder en minder zal worden gelet, nu Londen en Washington er alles op gaan zetten Duitschland zoo snel mo gelijk in staat te stellen zich zelf te bedruipen. Reeds verluidt dat de En- gelschen de uitvoer uit de Britsche zóne voorloopig geheel willen stopzet ten ook wij krijgen daaruit steen kool en het herstel van het zaken- 'brievenverkeer met die zóne zou daar voor maar een schrale troost zijn. Om nog even bij Duitschland te blijven: bij de verkiezingen in Groot Hessen en Beieren, in de Amerikaansche zóne, kregen de Chr. democraten in Beieren de meeste stemmen, dan de soc. dem„ in Groot Hessen was het net anders om, de communisten bleven ver ach ter. De grondwet werd in beide gebie den met groote meerderheid aan vaard. Voorts zij nog meegedeeld dat de Russen thans bezig zijn troepen uit het door hen bezette deel van Duitschland terug te trekken, mis schien ook al een verzoenend gebaar ter inleiding van de a.s. besprekingen over Duitschland der Groote Vier, die deze week nl. hopen gereed te komen met die over de vredesverdragen met Italië, Hongarije, Bulgarije, Roemenië en Finland. Men is daarmee flink op geschoten, meestal door een taktiek van geven en nemen, een enkel pro- bleem als de vrije vaart op de Donau wacht nog op zijn oplossing. Ook in de commissies der algemeene verga dering der Ver. Naties is een vlotte stemming waar te nemen al zijn er natuurlijk nog vele haken en oogen. Zoo wordt in de politieke commissie nu sproken, en een groote stap vooruit j duren. In Tsjecho Slowakije is het werd gedaan toen Rusland in beginsel het principe van internationale con trole en inspectie voor de wapenbe- perking aanvaardde, mits gepaard aan een verbod van atoomwapenen. Het hield echter hardnekkig vast aan het vetorecht. De Amerikanen wilden wel dat vetorecht toestaan als de Vei ligheidsraad de aard van de inspectie- en controlemaatregelen gaat vaststel len, maar zijn die maatregelen een maal aangenomen, dan mag geen veto recht toegepast op het toepassen er Het is bekend, dat het Friese volk begaafd is met een meer dan gewone denkaanleg voor exacte wetenschap pen en voor werktuigbouwkunde. Wie daaraan nog mocht twyfelen, moge weten, dat de feiten der historie van Friesland hiervoor een onweer legbaar bewijs leveren. In geen enkele provincie van Ne derland zijn door eenvoudige mensen, zonder wetenschappelijke of techni sche opleiding zovele astronomische kunstwerken van zeldzame waarde uitgevonden en vervaardigd als in Friesland. Wereldvermaardheid verwierf de schepper van het Planetarium te Fra- neker, de eenvoudige doch geniale wolkammer Eise Jeltes Eisinga. Maar ook andere Friezen gaven blijken van hun grote talenten op sterrekundig terrein. R. B. Gelder te Beetgum ver vaardigde een zeldzaam fraai astro nomisch uurwerk, dat men nu nog kan bewonderen in het Fries Museum te Leeuwarden. A. J. Bokma te Wor- kum vond een kunstig Tellurium uit. De te vroèg gestorven Lolke Siderius vervaardigde te Franeker in klein for maat een planetarium, dat verschei dene zeer originele vondsten bevat. Maar boven deze drie laatstge noemde astronomische mechanici blinkt de eenvoudige Sneeker deur waarder Cornells Jacobs van der Meu- len uit, die in de jaren 18351842 een meesterstuk vervaardigde, dat nog steeds de grote bewondering van deskundige beoordelaars afdwingt. Het spreekwoord: „Ieder meent zijn uil een valk te zijn” waarschuwt ons voor een soms minder juiste subjec tieve waardering. Daarom laten we hier gaarne deskundigen aan het woord, die een betrouwbaar objectief oordeel hebben uitgesproken. Het prachtwerk „Planetariumboek”, uitgegeven op de 100ste gedenkdag van de dood van Eisinga in 1928 en samengesteld door de heren E. Ha- vinga, Dr. W. E. van Wijk en J. F. M. d’Aumerie bevat twee foto’s van het Sneker Planetarium en genoemde heer Van Wijk schrijft er o.m. het volgende over: „Op de Historische Tentoonstelling te Leeuwarden in het jaar 1876 is het in al zijn glorie te zien geweest; naar wat wij thans nog van de samenstel ling weten of kunnen nagaan, is het een van de allerkunstigste werktui gen van zijn soort geweest. Na de dood van den maker heeft niemand zich om het kunstwerk bekommerd. Het is terecht gekomen in de kelder van een boekhandel te Leeuwarden, welke boekhandel indertijd een door lopende expositie heeft gehouden van Friese Kunst en Kunstnijverheid en waarheen de familie het waarschijn lijk gezonden had als een poging om er een koper voor te vinden. In 1912 heeft de toenmalige gemeente-secre- taris van Sneek, de heer J. van der Laan, het aldaar teruggevonden. De pachtverhooging thans oorbaar en toelaatbaar geacht mag worden; dit vooral ook gezien de vaak moeilijke fi nancieele omstandigheden, waarin vele kleine verpachters tegenwoordig zijn komen te verkeeren, nu eenerzijds voor hen slechts geringe pachtver hooging door de Grondkamers wordt goedgekeurd en anderzijds een groote lastenverhooging heeft plaats gevon den door verdubbeling der Grondbe lasting, verhooging der waterschaps lasten en assurantiepremiën, en vooral door de niet geringe stijging der onderhoudskosten, terwijl de alge meene waarde-vermindering van het geld toch reeds sterk hun netto-inko- men deed dalen. Al met al een zoo danige duidelijke en practische uiteen zetting, dat men gaarne meer derge lijke voorlichting op prijs zou stellen. Regeeringscommissaris voor Opsterland. De heer J. J. G. S. Falkena, oud- burgemeester van Heerenveen is be noemd tot regeeringscommissaris in de gemeente Opsterland. De heer J. H. Poppinga, tot dusver belast met de vervulling van het ambt van burgemeester, heeft den minister SNEEKER NIEUWSBLAD Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK De afdeeling Sneek/Wijmbritsera- deel der Vereeniging „Het Frieseh Grondbezit” hield Zaterdag 1.1. in café Het Park (Piso) een afdee- lingsvergadering, waar de heer Swier- stra, algemeen secretaris der ver eeniging, een breedvoerige beschou wing gaf over de Vermogensaanwas- belasting, in het bijzonder toegepast i op landelijke eigendommen. Vooraf gaf de inleider aan voor welke uiter mate zware financieele lasten het Ne- derlandsche volk zich in het toeko mende geplaatst ziet nu de bezetter hier aan erfenis een oorlogsschuld na liet van een bedrag van 25 milliard d.w.z. een bedrag 4 a 5 maal zoo groot als de vooroorlogsche Nederlandsche Staatsschuld bedroeg, welke toen reeds het uiterste van het draagbare voor ons land werd genoemd. En nu deze schuld niet zal worden terugbe taald, als de gewoonte in het maat schappelijk leven is wanneer iemand aan een ander schade berokkent, zal Wel zelden is het Nederlandsche volk voor zoo’n gewichtige beslissing geplaatst als thans in de Indonesische kwestie. Wel zelden heeft het ook een dergelijke beslissing moeten nemen onder aanwezigheid van zoovele fac toren, welke buiten zijn invloed vallen en welke straks misschien een besluit, dat het thans het beste acht, als een verkeerd zullen bestempelen, terwijl er geen weg terug meer is. Daarom ware het zeker gewenscht geweest als het besluit, dat het Nederlandsche volk gaat nemen, gedragen werd door een zoo groot mogelijke meerderheid. Uit hetgeen zich thans afspeelt blijkt echter dat er groote verdeeldheid heerscht in de meeningen over het ontwerp-accoord door de Commissie- generaal geparafeerd. Terwijl bijv, een reeks A’damsche e. a. professoren, waaronder ook prof. dr. H. de Vos, het accoord aanbeveelt omdat daar mede recht gedaan wordt aan het vrijheidsverlangen der Indonesische volken, zijn er ook weer hoog geleerden en we noemen ook maar weer niet de eerste de beste, nl. prof, mr. Gerbrandy, die met evenveel vuur tot verwerping adviseeren; prof. Ger brandy wil zelfs het roer radicaal omgooien en van „het kan niet an ders” dat het devies van velen in deze zaak is geworden overschake len op „het moet anders” in het be lang van dezelfde Indonesische vol ken, waarvan de zorg aan Nederland is toevertrouwd. Tegenover het ac coord van Linggadjati zooals het voorstel dat de Commissie-Generaal en de Indonesiërs parafeerden, nu genoemd wordt, en dat we «uitvoe rig in een onzer vorige nummers op namen stellen oud-minister Ch. J. I. M. Welter, prof. dr. C. W. de Vries, prof. mr. J. A. Eigeman, prof. mr. A. C. Josephus Jitta, prof. mr. P. A. J. Losecaat Vermeer e. a. een voorstel waarin als basis van een rijksorde wordt gedacht aan een staatskabinet, benoemd door de Koningin en verant woordelijk aan een staatsparlement, waarin Nederland en Indonesië gelij kelijk vertegenwoordigd zullen zijn, met Curaqao en Suriname in evenre digheid van hun beteekenis. De ver tegenwoordigers in dit staatsparle ment zullen vrijelijk worden aangewe zen door de zelfstandige staatsdeelen overeenkomstig de wetten van elk dier deelen. Intusschen heeft de Com missie-Generaal echter in twee ver gaderingen van den raad van minis ters het ontwerp van de basis-over- eenkomst nader toegelicht, mede aan de hand van bindende notulen en van de overige gehouden besprekingen en de reeds dooi den landvoogd en het lid van de Commissie-Generaal, den heer van Poll, gehouden radio-rede- voeringen. Hierdoor is, aldus werd gemeld, het inzicht in de juiste betee kenis en de draagwijdte van dit ont werp in belangrijke mate verhelderd. Het kabinet zou in de tweede helft van deze week met een verklaring in de Staten-Generaal verschijnen. Trou wens er verluidt dat de regeering zich reeds achter het accoord van Lingga djati heeft geschaard en Vrijdag by de regeeringsverklaring ook inlich tingen zal geven op vele in den lande gerezen vragen. Het accoord wordt inmiddels ook aanbevolen door een groep oud-leden van den Indischen Volksraad en autoriteiten op zen- dingsgebied, waaronder prof. dr. H. Kraemer op grond van het feit dat „vrye rijksverscheidenheid Nederland en Indonesië dichter bijeen houdt dan onvrijwillige rijkseenheid”. Elk der volgende bonnen geeft recht op het koopen van Bonkaarten KA, KB, KC 612 (strook no. 4) 51-1 Brood 800 gram brood 51-2 Brood 51-1 Boter 51-2 Boter zielige overblijfselen van zoveel toe wijding staan nu (in 1928) op de zolder van het voormalige Old Burger Weeshuis, nu Armhuis, te Sneek”. De conservator van het Planetari um te Franeker schreef in Juli 1938 aan den toenmaligen burgemeester van Sneek: „Het blijkt mij, dat het een zeer ingewikkeld stuk werk is, inge wikkelder dan dat van Eisinga De grote uitvinder en vervaardiger van dit astronomisch kunstwerk gaf het de drievoudige naamTellurium LunariumPlanisphaerium, ’n naam, welke voor ingewijden voldoende bete kenis heeft, maar die voor verreweg de meeste lezers weinig of niets zegt. Tellurium noemde hij het, omdat het de beweging van de aarde om de zon voorstelt. (Tellus Aarde). Luna rium heet het, wijl het een voorstel ling van de juiste beweging van de maan (Luna) om de aarde geeft. Planisphaerium wordt het genoemd, omdat het op een plat vlak (hemel- plein) een afbeelding van de sterre- hemel te zien geeft, zoals men die te Sneek kan waarnemen, met de zelfde snelheid van beweging. Deze drievoudige naam is zelfs nog onvolledig. Het kunstwerk geeft bo vendien nog de op- en ondergang van zon en maan aan en laat voor ieder jaar de tijdrekenkundige gegevens zien (Guldengetal, Epacta en Zon dagsletter) De vermaarde vervaardiger van het Planetarium te Franeker streefde het doel na in zyn woonkamer aan zolder en bedschutting een afbeelding van zon, maan en planeten te geven met hun juiste omwentelingstijden en slaagde op éclatante wijze in het ma ken van „een sterrekundige kamer”. De deurwaarder (later ontvanger) van Sneek wenste in een meubelstuk, een soort van kabinet, een voortdu rende demonstratie te geven van de juiste beweging van zon, aarde, maan en vaste sterren. Een eigenlijk planetarium is het niet, al is het zo wel eens genoemd. Geen andere planeet dan de aarde wordt in zijn beweging afgebeeld. Daarom lijkt de naam „sterrekundig kabinet” nog de meest geschikte. Met die naam wordt juist het onderscheid getypeerd met de andere astronomi sche uurwerken, welke gewoonlijk in een soort doos geconstrueerd zijn. Als sterrekundig kabinet vindt het in Ne derland zijn weerga niet Het is in de volle zin des woords een „Sneker” monument, want het is uitgevonden en in 7 jaren vervaar digd door een buitengewoon talentvol burger van de stad juist voor de breedte of poolshoogte van Sneek en omgeving (53° N.B.). Wat er gedaan is en wat er gedaan kan worden om dit Sneker sterrekun dig monument voor de ondergang te bewaren en het vernuft van deze grote Sneker burger naar verdienste te eren, daarover een volgende keer. J. S. A. Kantoor voor Abonnementen: Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 - Tel. 2872 51-1 Melk 51-1 Vleesch 51-2 Vleesch 51-1 Algemeen 200 gram kaas 51-2 Algemeen 50 gram korstlooze kaas 51-3 Algemeen 500 gram suiker, bo- terhamstrooisel enz. of 1000 gram jam, stroop enz. 5’-lB Reserve 1600 gram brood 51-IC Reserve 800 gram brood 51-2B, 51-2C Reserve 3 liter melk 51-3B, 51-3C Reserve 1 ei (5e kl.) 51- 4B Reserve 100 gram kaas Bonkaarten KD, KE 612 (strook no. 4) 800 gram brood 250 gram boter 125 gram margarine 100 gram vet 52- 1 Melk 12 liter melk 52-1, 52-2 Vleesch 100 gram vleesch 52-1 Algemeen 100 gram kaas 52-2, 52-3 Algemeen 250 gram sui ker, boterhamstrooisel enz., of 500 gram jam, stroop enz. 52-4 Algemeen 1 ei (5e klasse). 52-1D Reserve 800 gram brood 52-2D Reserve 50 gram korstlooze kaas 52-1E Reserve 250 gram rijst of kin dermeel (uit rijst be reid) of kinderbiscuits. 52-2E Reserve 600 gram bloem of kindermeel niet uit rijst bereid). Tabakskaarten enz. 2 rantsoenen tabaksartikelen 200 gram chocolade en/of suikerwerken. 2 rantsoenen tabaksartikelen 100 gram chocolade en/of suikerwerken.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1946 | | pagina 1