RAL SEI in; FE* I Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST Raadsel in Nijmegen DINSDAG 14 JANUARI 1947 2e JAARGANG No. 4 s. n te 5 5 23 5 G /IE} I NE! HE 23... EN plom 1. 269> Ma ii' ‘LL MIENSKIP SNITS. >1 I naar ÏLDEfMH ft Wordt vervolgd. 9' *s“ n s: Muziekuitvoering. OPPENHUIZEN. De Chr. Muziek vereniging „Euphonia” hield haar jaarlijksche uitvoering in het lokaal onder leiding van D. Bergsma. Diri gent was C. Kaspersma van Heeg. Het korps gaf eenige muzieknummers ten beste. Verder werd men nog aange naam bezig gehouden door den be kenden recitator Jac. de Vos van 01- deboorn. ’s Middags werd een speci aal kinderprogramma gegeven en de üitvoering mag zeer geslaagd heeten. Ab-prijs f2.50 per half jaar Franco per post f3.75 per half jaar io 'ij 2 title hr Bureau voor Advertenties Fa. DRIJFHOUT GROOTZAND 55 fel. 3005 Verschijnt DINSDAGS en Vf.*JfDAGS NEEl P* 4 t- Dora, van ’n over-mollige dienstbode Toos, van ’n paar kantoorbedienden, ’n paar zwendelaars, die zich aandie nen als hypotiseur en deszelfs im presario, van ’n aannemer Verburg en van de arme Nicodemus himself. Laat ik liever volstaan met te zeg gen, dat hier een leuk stel spelers op de planken was, die een blijspel-draak hebben opgediend in den vorm van allersmakelijkste hutspot. Want een draak is het, al hebben de spelers het publiek tot tranen la ten lachen. En ik ben van meening, dat dit troepje spelers best een mo derner blijspel onder handen kan ne men. Want de regisseur heeft de wind er onder. Jan-jonge, houd ze onder de duim en je zult er eer mee inleggen Tooneel en grime waren zeer goed verzorgd. De heer T. Pasma luisterde de klei ne pauze op met enkele vioolsoli. „The Rhythm Tigers” verzorgden de muziek. De heer Dijkhuis opende en sloot de avond en bood den regisseur, den heer Muurling, een cadeau aan voor zijn gewaardeerde medewerking. le-f ior^ achin. in. lerricu» K i eu De everinji Inspecteur Broekman had een groot aantal manschappen meegebracht en enige ogenblikken later zwermden zij uit om een zorgvuldig onderzoek in te stellen. Maar dit bleek vergeefs te zijn. De even tevoren van Eikenheuvel weggereden auto had inderdaad de beide moordenaars bevat. En dat de afzetting langs de wegen toch niet voldoende was om hen tegen te hou den, werd korte tijd later duidelijk, toen een politieman op een motor ar riveerde, die meldde, dat de bewuste auto het stopsein genegeerd had en er in geslaagd was, door de afzetting heen te breken. Daarbij was een agent van politie gewond. Het onderzoek in de villa van de familie Nabarescu bracht aan het licht, dat Jörgensen en Dupont in allerijl waren vertrokken. Hun koffers waren nog aanwezig, evenals hun kle ren. Niettemin bleken zij geen papie ren of iets anders te hebben achter gelaten, dat aanwijzingen omtrent hun antecedenten kon geven. Met'een spijtige klank in zijn stem kwam inspecteur Broekman, die per soonlijk de huiszoeking had geleid, dit vertellen. Hij moest er zich mee ver genoegen aan het bureau mee te de len, dat patrouilles de stad en de naaste omgeving dienden te doorzoe ken, terwijl de hulp van de mare chaussee werd ingeroepen om de ver dere omstreken in het oog te houden. i en ikjc de In verband, met de noodzakelijk heid 50 op het gasverbruik te be sparen men zie de advertentie der Gasfabriek in dit nr. zullen wij voorloopig ons Dinsdagnummer in de I i van een der DE UITGEVERS. Wegens het vertrek van den heer J. Ringnalda te Oosthem, treedt met in gang van 1 Jan. ’47 als agent op voor het Sneeker Nieuwsblad, voor Oost hem en Nijezijl, de heer C. TALSMA te Nijezijl, door wien advertenties en L.S.C.-uitvoering. Nicodemus en z’n schaduw Klucht in drie bedrijven. Die Schaduw I Ja, dat is feitelijk een dubbelganger van den armen Nicodemus en dat is ook ’t fatale punt waar de heele his torie om draait. Nicodemus zit onder de plak en hoe en nu wordt door ’n zwager... Né, daar begin ik niet aan. Want dan zou ik ’n eindeloos stuk dwaas heid moeten vertellen. Dan zou ik de dolle situaties moeten tef boek stellen van ’n Hein Pot, die weggeloopen is van z’n eega, „de weduwe Kachel”, ’n droeve combinatie van ’n pot-kachel. Voorts de geschiedenis van ’n schat van ’n Hetty, ’n serpent van ’n Jose phine, ’n ingebeelde zenuwpit van ’n Fer- est- ikel, te £en. Sau te te igje lijn temperamentvol, hartstochtelijk ka rakter En vreemd vond hij het, maar ondanks het feit, dat vrees do mineerde, was er toch een eigenaar dige vastberadenheid op te lezen. „Vreemd”, zei mr. Ernst Verhagen, die de kamer weer binnen kwam, „er staat niemand bij de voordeur. En ik kan ook niet horen, of er iemand mis schien in de tuin rondloopt”. „Ze zijn het riep de Roemeense opgewonden. „Oscar heeft ze hierheen gebracht Nu sluipen ze zeker om het huis”. „Kalmpjes aan beval Ohlquist. „Het is natuurlijk niet onmogelijk, dat het de beide moordenaars zijn, maar zolang ze buiten blijven, doen ze ons geen kwaad. En de Nijmeegse politie zal dadelijk hier zijn. Dat hebt U toch van mr. Verhagen vernomen”. Hij stond van zijn stoel op en ging de kamer uit. Else Verhagen die haar man nog niet gevolgd was, bleek voor het open raam te staan aan de voor kant van het huis. De inspecteur ging naar haar toe. „Geen onraad bemerkt?” vroeg hij fluisterend. „Niets”, luidde het antwoord. „Ik denk eigenlijk, dat de mensen, die aan de bel trokken, om de een of andere reden meteen weggegaan zyn”. „Het zou mij niet verwonderen, als ze daar gingen”, zei Sven Ohlquist. Hij had. zich voorover uit het raam 25-jarig jubileum. OPPENHUIZEN. Deze maand ge denkt zuster Mensinga haar 25-jarig jubileum als wijkverpleegster van Noord-West-Wijmbritseradeel. Het zal de sympathieke jubilaresse, die altijd klaar staat de behulpzame hand tc bieden, aan belangstelling zeker niet ontbreken. BLAUWHUIS. Hardrijderij van school kinderen. Uitslag: le en 2e kl. jongens: le. H. W. v. d. Meulen; 2e Ant. O. Popma; 3e. Jitte L. Flapper; 3e kl. jon gens: le R. Sj. Huitema, 2e H. N. Gala ma, 3e Kl. Y. Zeinstra; 4e kl. jongens: le Jan Kloosterman; 2e H. Stornebrink, 3e G. O. Popma; 5e en 6e kl. jongens: le Tjebbe Tj. Witteveen, 2e Joh. O. Popma, 3e Sj. Brattinga; le en 2e kl. meisjes: le Johanna T. Galama, 2e Jetty Y. Zeinstra; 3e en 4e kl. meisjes: le Trees N. Galama, 2e Maria Kl. Bootsma, 3e Gotske Sj. Huitema; 5e en 6e kl. meisjes: le Clasina Bootsma, 2e Allie v. d. Zee, 3e Gerry Zeinstra. WOUDSEND, 11 Jan. Heden herdacht de Chr. Jongelings Vereeniging „Im manuel” alhier haar 75-jarig bestaan. Des middags werd in de Ned. Herv. Kerk een herdenkingsdienst gehouden waar het woord werd gevoerd door den heer Faber (hoofdbestuurslid N.J.V.) en Ds. Dickhout, Ned. Herv. predikant te Hommerts. Direct na den dienst werd een receptie in het gebouw van Chr. Be langen gehouden waarvan een ruim ge bruik werd gemaakt en waar zeer velen het woord voerden en natuurlijk aange name herinneringen werden opgehaald door oud-leden. Van vrijwel alle plaat selijke vereenigingen waren vertegen woordigers aanwezig. Des avonds werd in het geheel bezette gebouw een fees telijke vergadering gehouden, welke op een keurige wijze werd geleid door Ds. Dickhout bovengenoemd. Men voerde hierbij ter afwisseling een paar tooneel- stukjes op n.l. „Thüsreize” van Fedde Schurer en „Ingelske Thé” van IJ. Poor. tinga, die zeer in de smaak vielen. Om twaalf uur keerden de feestgangers zeer voldaan huiswaarts. De Vereeniging kan met voldoening op deze alleszins ge slaagde herdenkingsdag terug zien. WOUDSEND, 8 Jan. Op initiatief van de J.V. en M.V. sprak deze avond in de Geref. Kerk candidaat J. H. Zellc van Leeuwarden, over: Jan, Piet en Klaas. Een prachtige gloed volle rede, opbouwend voor de jeugd- vereenigingen. Studie van de beginse len was noodzakelijk in. deze tijd, te gen de opkomende machten dezer we reld. De leiding van dezen avond had dhr. L^Nijdam Sr. Jammer dat het weer niet meewerkte, de koude was oorzaak dat het kerkgebouw niet ge heel was gevuld. OOSTHEM, 10 Jan. Hedenavond gaf de Chr. Muziekvereeniging „Hald Moed” haar jaarlijksche uitvoering in de Geref. Kerk onder leiding van Ds. Win dig. Hieraan was tevens een reciteer- wedstrijd verbonden, waarvan de jury, bestaande uit de h.h. H. P. Wiersma, H. Waltje en W. Veninga de prijzen in de afd. Ernst toekende aan le Mej. H. G. Zelle, Bolsward met „Dood Moedertje” tot in tier Sm- sse 1 i dec ia! ra „Op Nebo’s top” (95 punten); ge Mevr. L. OsingaZijlstra, Idskenhuizen met ,,’t Krystberntsje en syn Mem” (89 punten); in de afd. Luim: le pr. J. v. Brug, Gaastmeer, met „De Swierster” (100 punten met lof); 2e pr. S. Steen gebogen en nu wees hij op een licht schijnsel, dat eensklaps zichtbaar werd. Een auto verliet de tuin van de Nabarescu-villa, zwenkte de weg op en begon in steeds sneller vaart in de richting van de stad te rijden. De rode achterlichten waren nog flauwtjes in de verte zichtbaar, toen een krach tige lichtbundel te zien kwam. Een groote auto stoof naderbij en de wa gen stopte met een ruk voor het huis van de Verhagens. De portieren wer den opengezwaaid en donkere unifor men verschenen op de weg. „Jammer genoeg is de politie iets te laat, vrees ik”, mompelde de in specteur. „Ze zijn vlug, maar niet vlug genoeg”. De stoere gestalte van inspecteur Broekman, zelfs in de donkerte dui delijk te herkennen, kwam het hek in. Ohlquist haastte zich naar beneden om de deur te openen. Even later stonden zij tegenover elkaar en met enkele woorden lichtte de Deense inspecteur zijn Nijmeegse collega in. „Zouden ze net gevlucht zijn?” riep deze uit. „Maar ik heb alle wegen la ten afzetten. Ver kunnen ze niet ko men, want mijn mannetjes zullen de heren wel tegenhouden”. „Het is natuurlijk niet zeker, dat zij in de wagen zaten”, merkte Ohlquist op. „Uw mannen kunnen het beste da delijk een onderzoek instellen in de omgeving en in de villa". OOSTEREND. Uitslag reciteerwed- strijd: Ernst le pr. R. van Slageren, Wons; 2e pr. mej. A. v. Dijk, Oosterend; Publiekspr. mej. G. v. Dijk, Workum. Luim: le pr. H. G. de Boer, Sneek; 2e pr. J. Okkema, Oosterend; Publiekspr. H. G. de Boer, Sneek. Het vermoeden bestond, dat de twee buitenlanders in het nachtelijk duister spoedig aan het dwalen zouden raken, zodat de kans groot was hen dan te ontdekken. Inspecteur Broekman moest er zich voorlopig toe bepalen de verklaringen van mile. Ilescu te noteren. Mevrouw Nabarescu, midden in de nacht uit haar slaap gewekt, bleek niet in staat inlichtingen te geven omtrent den Fransman Dupont. Zij kende hem alleen als een zakenkennis die naar Nijmegen was gekomen om iets met haar man te bespreken en die meteen was uitgenodigd om een paar dagen in de villa door te brengen. Zij noemde hem een onopvallenden, rusti- gen man, op wiens gedrag niets viel aan te merken. Daar werden zij niet veel wijzer van. Uit de goederen, die Dupont had achtergelaten, bleek, dat de man dure onderklering droeg. Hij moest, nadat hij had ontdekt, dat mile. Ilescu ontsnapt en hoogst waar schijnlijk bij inspecteur Ohlquist in voorlopige veiligheid was, hebben be grepen, dat hij zich haasten moest om weg te komen. Vermoedelijk had hij snel wat bijeengegrist en het overbo dig gevonden, zich om zijn verdere bagage te bekommeren. Hetzelfde moest Jörgensen hebben gedaan. schetsmatige kunst zonder scherpe con touren vreemd is; zij, de H. S. kent ook geen bonte kleuren, men noemde haar wel eens de „grijze school”. Haagsche en Amsterdamsche scholen hebben met elkaar gemeen het impressionisme, wat dat wil zeggen voelt men misschien 't best uitgedfukt in wat de Fransche im pressionist Monet er van zeide: „een landschap, een voorwerp zóó maar is er niet voor mjj, ieder moment verandert het voor mij en heeft het een verschil lende physionomie, die nooit weerkomt en men moet vasthouden”. Als we deze uitspraak vasthouden, begrijpen we ook waarom Breitner in een kritiek op een werk van Suze Robertson eens klaagde: „ik kan aan dit schilderij niet zien op welk uur van den dag het is geschil derd”. ’Spr. geeft nog eenige bijzonder heden over de genoemde schilders, over Jozef Israels, nobel karakter, die in al zijn werk zijn hart laat mee spreken, bij hem is alles echt en doorleefd; noemt ook even Jongkindt, Nederlandsen kun stenaar maar pionier der Fransche im pressionisten; de Marissen, die ons volk de oogen openden voor de doodeenvou dige schoonheid van ons land en van wie Thijs, de ook door zijn broers als de meest begaafde beschouwde, tenslotte zoo teer en nevelachtig schilderde dat het beeld eigenlijk niet meer goed waar neembaar is; wat de kunstenaar wilde uitdrukken was met de schilderkunst niet meer te bereiken, maar dezelfde Thijs gaf in zijn „Ramskop” een rea lisme van ongekende schoonheid. Toch is de Haagsche school ais geheel gezien nog een romantische en in dezen dus geen reactie op haar directe voorgan gers, in haar werken ligt over het alge meen een droomerige stemming. De Haagsche school ontleende haar opvat tingen aan Fransche voorgangers, doch die steunden weer op Engelsche, die de Fransche school van Barbizon inspireer den, doch zelf op onze groote meesters van de 17e eeuw teruggrepen. Is de stemming der Haagsche school nog ro mantisch, bij de Amsterdamsche school en Van Gogh is die er niet meer, daar is alles actie. Breitner, de groote schil der van Amsterdam, verkondiger van haar schoonheid en anderen der Am sterdamsche school werden door het rauwe leven der groote stad gegrepen, zooals ook de schrijvers van die tijd, de naturalisten (Zola). En dan is daar Vin cent van Gogh, wat leeftijd betreft staat hij precies tusschen Haagsche en Am sterdamsche school in. Moeizaam komt hij tot z’n kunst, hij zwoegt er op, deze zeer bezielde schilder. In Zuid-Frankrijk bewondert hij het licht en schildert er dan zijn beroemde landschappen, hij zwoegt, schept honderden stukken, tot hij, krankzinnig geworden op 37-jarigen leeftijd een tragisch einde vindt. Bij lichtbeelden van schilderijen van de bo vengenoemde schilders gaf spr. nog een toelichtende beschouwing om bij het laatste „De Aardappeleters” van Van Gogh nog even bij dezen grooten en be wogen kunstenaar stil te staan. Ten slotte beantwoordde spr. een aantal vra gen. vorm van een half blad moeten laten verschijnen, het Vrijdagnr. blijft een heel blad. „Dat zal de Nijmeegse politie wel ontdekken”» stelde de inspecteur haar gerust. „Maar waarom bent U niet dadelijk het huis uitgegaan, toen U dat wist van die moorden „Ik heb er niet aan gedacht”, be kende mile. Ilescu een beetje be schaamd. „Ik was zo bang, dat ik eigenlijk niet eens kon denken. Maar toen ik vanavond van het dienstmeisje hoorde, dat zij naar mij geïnformeerd hadden, wist ik opeens, dat ik moést vluchten”. „En waar was U van plan heen te gaan „Ik wou alleen maar het huis uit. Verder had ik nog niet nagedacht. Ik geloofde, dat ik in het bos veilig zou zijn. Maar ik werd zo gauw moe, dat ik niet ver gekomen ben. Ik liep in het begin veel te hard en ik had mijn voet een beetje bezeerd, toen ik over het prikkeldraad klom”. „De politie rukt dadelijk uit”, kon digde Ernst Verhagen aan. „Toevallig was inspecteur Broekman zelf op het bureau”. „Mooi zo”, zei Ohlquist tevreden. „Dan wachten wij hier kalmpjes af, wat er verder gebeurt”. SNEEKER NIEUWSBLAD Redacteuren L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adres KLEINZAND 7 SNEEK Kerknieuws. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Wisse- kerke (Noord-Beveland), Ds. A. Kentie tc Sneek. Uit liet Pol it ie-rapport. Tegen een 15-tal personen uit onze stad is procesverbaal opgemaakt wegens handel in distributie-bescheiden. Tegen 3 inwoners uit Sneek en 1 uit Steenwijk werd door de politie in samenwerking met de C.C.D. procesver baal opgemaakt wegens het verhande len van klompen tegen opgedreven prij zen. 38 paar klompen werden in beslag genomen. Tegen een persoon uit Wolsum werd door de politie eveneens in sa menwerking met de C.C.D. procesver baal opgemaakt wegens het in voorraad hebben en verhandelen van ongesmol ten rundvet zonder inname van distri butiebescheiden en verkoop tegen opge dreven prijzen. Tegen een 2-tal inwoners uit Bols ward werd procesverbaal opgemaakt Op dat ogenblik werd er hard aan de bel getrokken. Mile. Ilescu schrok er zo van, dat ze van haar stoel op sprong. „Daar zijn ze”, riep ze angstig. „Ik geloof niet, dat moordenaars hun komst zo rumoerig aankondigen”, gaf inspecteur Ohlquist te kennen. „Maar het is het beste de veiligheid in acht te nemen. Ernst, ga jij aan de voorkant uit een bovenraam even vra gen, wie er is”. Mr. Verhagen stond rustig op. Zijn vrouw keek echter een tikje bezorgd, stond ook op en ging met haar man de kamer uit. In de krnner bleef het even heel stil. Sven Ohlquist stak een cigaret op en zat daarna aandachtig het gezicht van de Roemeense te be studeren. Zij scheen zo zenuwachtig te zijn, dat zij dit nauwelijks bemerkte. Ze zat weer op haar stoel, enigszins in elkaar gedoken, beide handen tot vuisten geklemd, en tuurde onafge broken naar de deur, alsof ze geloof de, dat ieder ogenblik Dupont en Jör gensen daar zouden staan, met een pistool of een mes in de hand. Inspec teur Ohlquist keek peinzend. Het ge zicht van 'mile. Ilescu, van een bijna klassieke schoonheid, gewoonlijk ge reserveerd en iets te hooghartig voor een meisje van haar leeftijd, vertoon de, nu er af en toe een zenuwtrekje op zichtbaar werd en de donkere ogen ingespannen staarden, een uiterst Buurtvereeniging „Maple Leaf”. De kinderen van bovengenoemde buurtvereeniging hebben zich Zaterdag middag kostelijk vermaakt in een door het bestuur uitgeschreven hardrijderij op de „Zwette”. Het initiatief hiervan was uitgegaan van mevr. De VriesBoom- sma, die zich, voordat de „Maple Leaf’ bestond, meermalen met het organisee- ren van kinderfeesten voor bewoners van de Leeuwarderweg en zijstraten had belast, en wie dan ook alle lof toekomt. Ook nu weer was de zaak uitstekend ge regeld. Er was een schat van prijzen en alle kinderen werden getracteerd op koek en chocolademelk. Versterkte gra- mofoonmuziek verhoogde de gezelligheid op dit tfsfeest. Het bestuur kan dan ook met groote voldoening op zijn werk te rugzien. Meer dan 100 kinderen hebben er aan deelgenomen. En... er is gereden door deze „hardrijders in den dop”. Er was spanning, volop spanning. Tal van kampritten werden er genoteerd. In de afdeeling meisjes 12, 13 en 14 jaar moest zelfs viermaal worden gereden tusschen het tweetal om le en 2e prijs. Onder de oudere jongens schuilen zeer goede krachten. Met forsche streken werd de 80 meter baan door hen afge legd. Om 1 uur werd begonnen en te on geveer 5 uur was ’t einde daar. De uit slagen zijn: Meisjes 6, 7 en 8 jaar: le Mattie Alberda, 2e Ankie Heddema, 3e Kittie van den Berg, 4e Jopie Slump; Jongens 6, 7 en 8 jaar: le Kees van der Meer, 2e Gerben Hendriksma, 3e Jan Mulder, 4e Meinte Vierstra; Meisjes 9, 10 en 11 jaar: le Lukkie Zijlstra, 2e Paulien Hordijk, 3e Fientje Siemonsma, 4e Hennie Modderman; Jongens 9, 10 en 11 jaar: le Broer v. d. Laan, 2e Hendrik Ligthart, 3e Siebren Bouwhuis, 4e Paul de Jong; Meisjes, 12, 13 en 14 jaar: le Alie de Jong, 2e Janneke Bok, 3e Ada Jongejans, 4e Anneke Hendriksma; Jon gens 12, 13 en 14 jaar: le Henk Bakker, 2e Bram Zeilstra, 3e Rienck Lusthoff, 4e Huib Altenburg. Na afloop had in café Knorr de prijsuitdeeling plaats. De voorz. van de wedstrijd-commissie, de heer H. v. d. Meer bracht dank aan allen die hadden medegewerkt deze wedstrijd te doen slagen, in ’t bijzonder aan de h.h. S. Kuipers, Westra en Alberda voor de wedstrijdleiding en het in orde brengen van de baan en mevr, de VriesBoom- sma voor haar onvermoeide werken. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst zegt spr. en wat door de ouders in de moei lijke jaren is tot stand gebracht, zullen straks de jongeren moeten voortzetten. Dat „Maple Leaf" tot in lengte van ja ren mag bloeien. Voorts bracht spr. dank aan hen die door ’t beschikbaarstel len van melk, cacao en suiker, het trac- teeren der kinderen mogelijk maakten. wegens diefstal van 50 konijnenvellen. De konijnenvellen werden in beslag geno men en aan den eigenaar teruggegeven. Wegens het verhandelen van snoep- kaarten werd tegen een man en een vrouw uit Sneek procesverbaal opge maakt. sma, Bolsward met „Minne Jorrits reis nei 't Kollumer oproer” (92 punten); 3e pr. K. Foering, Wirdum met „Omke koe wol fytse” (90 punten). De publieksprijs werd toegekend in afd. Ernst aan mej. A. Oppedijk, Westhem met „It Offer”, in afd. Luim aan dhr. Steensma, Bolsward. Tusschen de nummers was er samen zang met solobegeleiding leden van de Muziekvereen.Ook was er nog een verloting waarvoor een vijftai prijzen' beschikbaar gesteld was. Een en ander viel zeer in de smaak bij de aanwezigen die ondanks de gladheid der wegen zeer talrijk opgekompn waren. Héld Moed kan op een zeer geslaagde avond terugzien; het was reeds na mid dernacht toen de leider deze feestelijke samenkomst sloot. OOSTHEM. Benoemd tot koster bij .abonnementen worden aangenomen, de Ned. Herv. Gemeente en tot con cierge aan de school te Oosthem, de heer P. Fortuin alhier. TUINKALENDER. 13 Januari. Wanneer Uw Kamer- Primula’s zijn uitgebloeid worden de bloemresten weggesneden, de planten in een koele kamer gezet en iets min der water gegeven. Omstreeks April Mei wordt de aarde ververscht en worden de potten buiten op een licht beschaduwd plekje geplaatst of in den tuin-ingegraven. De aarde wordt dan voldoende vochtig gehouden en tijdens den zomer nu en dan wat bloemen- mest toegediend. In September gaan de planten weer naar binnen en wor den in een koele kamer in het volle licht geplaatst. Aldus kunnen ze dan opnieuw tot bloei komen. 14 Januari. De gewoonte van onze voorouders om allerlei keukenkruiden in eigen tuin te kweeken, is herleefd. Eenige der meest bekende overblij vende kruiden, die in het laatst van den winter of in het vroege voorjaar kunnen worden geplant, zijn: Bies look, Citroen-Melisse, Dragon, Lavas, Majoraan, Pepermunt, Hyssop, Rose- marijn, Salie en Thijm. Daarnevens onderscheidt men ook nog de een jarig gekweekte kruiden, zooals: Ba silicum, Boonenkruid, Kervel, Dille, Peterselie, Selderij en Venkel, die iedei' voorjaar worden gezaaid en eveneens in eiken tuin kunnen worden geteeld. Breng deze teelt in de prak tijk 15 Januari. Evenals bij de appels kan men bij de aanschaffing van pere- boomen vroege, middenvroege en late soorten kiezen. Van de vroege peren, die reeds in Augustus worden ge plukt, verdienen o.a. de Précoce de Trévoux en de Clapp’s Favorite» aan beveling. Eenige der beste, die in Sep- tembei- worden geoogst, zijn: Louise Bonne d’Avranches, Conférence en Beurré Hardy. Hierop volgen in Octo ber de Emile d’Heyst, Zwijndrecht- sche Wijnpeer en de Comtesse dé Pa ris. Ten slotte vragenook nog de stoofperen Saint-Rémy, Brederode en Kleipeer vermelding. Deze laatste kunnen tot in het voorjaar bewaard blijven. 16 Januari. Groenblijvende planten zooals Hulst, Aucuba, Rhododendron, Buxus, Conifeeren enz. worden steeds met een kluit aarde om de wortels verplant. Wanneer deze planten bij de verplanting al hun aarde tusschen de wortels verliezen, dan kan dat wel een mislukking van den groei tenge volge hebben. Sommige bladverliezen de heesters zooals Magnolia, Azalea mollis enz. worden eveneens met een kluit verplant. Het grootste deel der Nieuws van v.v. „H.V.C.” te Heeg. Men schrijft ons van H.V.C.zijde: Onze oud-speler G. Bruins, is om studie-redenen naar Amsterdam ver trokken, waar hij nu voor de v.v. „Ajax” uitkomt als midvoor in ’t le elftal, waarin hij een goed debuut maakte bij de wedstrijd AjaxV.S.V. Wij wenschen hem dan ook veel succes toe, het is ons een eer zoo’n speler ge had te hebben. En zeker door Bruins z’n debuut aangemoedigd, heeft ook onze speler B. Hof overschrijving aan- (96 punten); 2e L. W. Nauta, Sneek met, gevraagd naar de v.v. „Sneek wij vernemen zal hij dan ook in 't le elftal uitkom^ji. Wij van onze kant zullen probeeren die spelers zoo goed mogelijk te vervangen, om de boven ste plaats in de comp. te behouden. Kantoor voor Abonnementen! Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 - Tel. 2872 In de derde lezing voor de Mienskip Snits sprak Vrijdag in hotel Hanenburg dr. F. J a n s o n i u s, leeraar R.H.B.S. alhier over „Schilderkunst”. Spr. begon zijn algemeene inleiding met een pleidooi voor het herstel van het contact tus schen volk en schilderkunst. In de 17e eeuw met haar honderden schilders ston den deze midden in ons volk, dat hun schilderijen ook kocht, zoodat hun kunst werkelijk onder het volk verspreid kon genoemd worden. In later tijd verkóch ten de Nederlandsche particulieren voor een groot deel en veel ging buitenslands en dus voor ons verloren, In de 17e eeuw, toen de mogelijkheden tot geldbelegging aanmerkelijk geringer waren dan nu, werden schilderijen ook als een goed object daarvoor beschouwd, doch het volk had ook oog voor de schilderkunst, meer dan voor edelsteenen, zooals een buitenlander in dien tijd schreef. Profes sor Martin heeft terecht gezegd dat de verkoop der schilderijen uit particulier bezit onze binnenhuizen en daarmede ons dagelijksch leven onherstelbaar heeft verarmd. Er is van het Nederland sche volk wel eens gezegd, dat het een volk van schilders is, maar zeker kan er nu niet van gezegd worden dat het ook een volk van schilderkunstkenners is. Het contact tusschen schilders en volk bestaat niet meer. En toch is be langstelling voor de schilderkunst brood- noodig. Tallooze ook intellectueele Ne derlanders bewijzen met wanproducten aan de wand dat er iets ontbreekt aan hun vorming tot harmonisch ontwikkeld mensch. Het onderwijs is hier volkomen tekort geschoten. Wel zag men in dat het onderwijs niet uitsluitend op ver standelijke ontwikkeling gericht mocht zijn, en kwamen jeugdconcerten het oor ontwikkelen, maar de beeldende kunst wordt nog vrijwèl genegeerd. Op mo derne scholen heeft men wel het vak kunstgeschiedenis, maar het woord ge schiedenis deugt hier eigenlijk niet, op dit gebied kan alleen door stelselmatig oefenen, iets bereikt worden, d.w.z. dat men aan een minimum van theorie een maximum van practijk paart, en voort durend naast elkaar goede, middelma tige en slechte schilderstukken laat,zien. Kijk op schilderijen krijgt men nl. alleen door vergelijkend kijken, En wie oog verwierf voor bouw, en schilderkunst heeft zich zelf rijker gemaakt. Bij leeken is een veel voorkomend mis verstand dat het oordeel over de schoon heid van een schilderij wordt bepaald door de min of meer fotografische weer gave van het onderwerp. Toevallig na men de 17e eeuwsche’ schilders met zeer groote nauwkeurigheid waar, doch de waarde van hun kunst zit toch niet in dat fotografische, zij zit inderdaad in datgene, waarop Vincent van Gogh zin speelt als hij in een zijner brieven schrijft: „Men begint vruchteloos de na tuur te volgen en eindigt stil uit het palet te scheppen, maar deze twee te- genovergestelden, het blokken op de natuur en dat scheppen uit het palet, bestaan niet zonder elkaar”. De licht beelden, welke spr. zal toonen, hebben betrekking op 19e eeuwsche schilders, de eerste groep vormde omtrent 1860 de zg. Haagsche School; een latere groep werd aan het einde der 19e eeuw wel de Amsterdamsche School genoemd, hoewel de schilders er tdfe gerekend, daartegen protesteerden en als onafhan kelijk wilden beschouwd worden. Tot de Haagsche school behooren meesters als Jozef Israels, Jacob, Matthijs en Willem Maris, Wéissenbruch, Mauve, Mesdag. Tot de Amsterdamsche school behooren Breitner, Willem Witsen, Floris Verster, Suze Robertson enz. Vincent van Gogh vormt een school op zich zelf. Tusschen Haagsche en Amsterdamsche school zien we de figuur van prof. Allebée, tijdge noot van de Hagenaars, doch die met hun school niet meeging, een eigen weg volgde die rechtstreeks verband hield met de schilders welke de Haagsche school voorafgingen. Bij Allebée ontmoe- 05 ten we de vaste vorm en stevige bouw, gT. scherpe omlijning, welke de Haagsche Hef sch°01 met haar nevelachtige sfeer, haar «4 FEU I L L ET O N gei- t. t. 0

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1947 | | pagina 1