MARTINI-SHOW h Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST De eer van Friesland. Buitenlandscli Overzicht Het voorspel van de Sneeker moordnacht voor het Bijzonder Gerechtshof. Burgemeester Rasterhoff over de toekomst van Sneek VRIJDAG 25 APRIL 1947 2e JAARGANG No. 32 BONNENLIJST voor het tijdvak van 27 April tot en met 10 Mei 1947. en i O l 'K Ab.-priji f2.50 per half jaa< Franco per post f3.75 per half jaar RANTSOENVERLAGING GAS EN ELECTRICITEIT OPGEHEVEN. De op 15 Januari j.l. vastgestelde ver laging van 20 pet. op de gas-,en electri- citeitsrantsoenen Is ingetrokken. De be schikking is met terugwerkende kracht tot 1 April 1947 in werking getreden. WERK- EN ONDERKLEEDING. De regeering heeft 300.000 pond ster ling van de deviezenvoorraden beschik baar gesteld voor de vervaardiging van werk- en onderkleeding. Verschijnt: DINSDAGS en VJUJDXOS een mogeljjke industrie-ontwikkeling Een ontwikkeling op dit gebied op groote schaal zie ik niet. De voorwaar den daarvoor zijn naar mijn meening niet aanwezig, in het bijzonder niet voor de vestiging van groote en zware in dustrie. Anders staat het met kleine in dustrieën en met die, welke verband houden met het agrarisch karakter der Bureau voor Advertenties Fa. DRIJFHOUT GROOTZAND 55 fel. 3005 Kantoor voor Abonnementen: Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 - Tal. 2872 munisten nog meer stemmen verworven hebben wanneer de Duitschers niet zoo’n hekel hadden aan de Russische bezetters. Van de kiezers in geheel de Britsche zóne waren niet minder dan tweederde vrouwen, een oorlogsgevolg. Van de vrij matte sfeer der Duitsche binnen» landsche politiek naar de gistende toe stand in Frankrijk is een vrij groote stap. Generaal de Gaulle heeft zich daar thans aan het hoofd van een beweging gesteld, welke beoogt wijziging der grondwet te verkrijgen en een grootere bevoegdheid voor de uitvoerende macht. Met eenig recht kan men zich afvragen of de Gaulle niet het tegendeel zal be reiken van wat hij zich voorstelt. Zijn partij kennelijk tegen het communis me gericht zal de republikeinsche volksbeweging, de groote tegenspeelster der Fransche communisten, misschien volgelingen ontfutselen ten bate der Gaullistische, de republikeinsche volks beweging dus verzwakken en bovendien jaagt de Gaulle de socialisten, die voor fascisme vreezen, in de armen der com munisten. En nu naar Engeland. Daar diende Dalton, de Britsche minister van financiën, de begroeting voor het nieuwe financieele jaar in. De gewone begroo- ting toont een overschot, een merkwaar dig verschijnsel zoo kort al na den oor log. Toch zijn de belastingen niet be langrijk veihoogd, de tabaksaccijns is dat wel, maar de inkomstenbelasting voor de lagere inkomens is verlaagd, een verschuiving dus van de directe naar de indirecte belastingen, waarbij echter ook de bedoeling voorzit den rooker te nopen zijn tabaksverbruik te verminderen, wat deviezen zou besparen. Het gebrek daar aan en de vraag of men gaandeweg het hooge uitvoercijfer zal halen, dat de re geer’-g noodig acht voor het herstel der economische positie van het land zijn de groote Engelsche problemen. De re geering is pas ven groote propaganda campagne om het volk tot harder wer ken te bewegen, begonnen. Men wil o.a. de kolenproductie nog dit jaar met 11 millioen ton verhoogen. Onder het motto „John Buil laat zich niet kisten” pakt m< n de campagne, die wel een 4 millioen gulden zal kosten, grootscheeps aan. In Palestina gaat het hard tegen hard. Twee joodsche verzetslieden, wien de strop wachtte, hebben in hun kerker zelfmoord gepleegd, de Joodsche onder» grondsche heeft een trein met Britsche soldaten opgeblazen, waarbij een aantal dooden viel. Egypte stelt de Ver. Naties voor van Palestina een onafhankelijke Arab’ che staat te maken. Ook wordt gemeld dat 30000 Europeesche joden in Suriname zullen worden opgenomen. De vestingwerken van Helgoland zijn door de Engelschen vernield, zij hadden waar schijnlijk liever gewild dat het geheele ei1' van den aardbodem verdwenen was, het blijft toch een punt dat steeds de aandacht van eventueel nieuwe Duit sche marine-strategen zal hebben, de Duitsche geheime organisaties laten daaraan in him aanplakbiljetten geen twijfel. Koning Christiaan X van Dene- mar’- n i^ Zondagavond op 76-jarigen leeftijd overleden. Zijn opvolger is zijn zoon ’’’rederik IX. Nadat dit overzicht geschreven was, werd nog gemeld dat de Am. senaat met 67 tegen 23 st. Trumans plan voor hulp aan Griekenland en Turkije heeft aange nomen; het Huis van Afgevaardigden zal het stellig ook doen en daarmee zul len de Ver. Staten dan humleidende rol ook in de Europeesche politiek aanvaard hebben. Een plan voor hulp aan Korea is te Washington in voorbereiding. Elk der vólgende bonnen geeft recht op het koopen van: Bonkaarten KA, KB, KC 705 (Serie B) 800 gram brood 400 gram brood 125 gram boter 125 gram margarine of 10(> De tijd om deze stelling breedvoerig ge argumenteerd toe te lichten ontbreekt en daarom zal ik met het volgende vol staan. Het maatschappelijk leven zal zich in alle richtingen steeds blijven ont wikkelen. De behoeften zullen hand over hand toenemen, zoowel op sociaal, hy giënisch als op cultureel gebied. En met deze opsomming ben ik heusch niet uit geput. Die behoeften zullen niet alleen horizontaal hooger worden, ook verti caal zullen z(j tot in alle lagen der be volking doordringen. Men kan hierover denken zooals men wil, men zal het heb ben te aanvaarden. Ook de stad, de klei ne stad, zal aan deze ontwikkeling zijn bijdrage ongetwijfeld leveren. Alleen hierom al omdat door de gecompliceerd heid en de omvangrijkheid, welke tal van voorzieningen zullen hebben, niet elke plaatselijke gemeenschap afzonderlijk in staat zal zijn het probleem op te lossen. Ook hier zal centralisatie niet kunnen worden vermeden. Men denke slechts aan bad-inrichtingen en andere sociaal- hygiënische inrichtingen en aan instel lingen van cultureele aard. Ik zie de be- teekenis van de kleinere stad dus toe nemen door een intensiever worden van de band met het achterland, door een stijgende behoefte zijner bewoners, waar in de stad kan voorzien. Ook op cultu reel gebied. Moge Sneek zich weten aan te passen aan de gewijzigde verhoudin gen, die mogen worden verwacht. En hoe staat het met B-ll Brood B-ll Boter B-12 Boter gram vet 12 liter melk ren zijn daarvoor aanwezig, met name moge ik wijzen op goede verkeerswegen en verbindingen, te land en te water, en gemakkelijk in te richten terreinen. Ove rigens mogen wij in dit opzicht niet al te groote verwachtingen hebben. Het is goed dat we, al is het maken van plan nen ook aanlokkelijk, ook hier de werke lijkheid niet /uit het oog verliezen. Wij zullen echter, willen wij onze positie be houden, moeten blijven strijden voor goede land- en waterwegen, het is van groot belang voor de gemeente, en, naar aanleiding van de woorden, heden door den heer Commissaris der Koningin ge- uit, vertrouwen we, dat ook Sneek zijn aansluiting zal krijgen op het groot- scheepsvaarwater. Land-,en waterwegen zijn onmisbare elementen voor steden, die een taak als verzorgingscentrum hebben. Het is in dit verband goed er op te wijzen, dat het er soms op lijkt, dat, ter wijle van het verkrijgen van korte en snelle verbindingen, bepaalde belangen uit het oog worden verloren. Nevenbelangen, die ook hun beteekenis hebben, doch niet passen in het uitslui tend op het groote afstandsverkeer vast bestelde schema, worden volkomen ver waarloosd. Dit is trouwens een algemeen verschijnsel bij al datgene, wat alleen uit een oogpunt van techniek wordt beoor deeld. Belangen, die van groote waarde zijn voor onze samenleving, worden daarbij vaak ter zijde geschoven. Tech nisch zijn allerlei dingen mogelijk in deze tijd. Technisch kan er veel gecentrali seerd worden en van het bestaande uit geschakeld worden. Men gooit dan ech ter groote waarden over boord. Ook voor dit gevaar zal men de oogen open moeten houden. „En also alhier schone gelegentheit is voor het Zeilen, zo isser ook niet minder Genegenheid voor; Want in dese Stad zijn wel tusschen de 30 en 40 Jagten, die meest uit Plaisier De zaak van het verzet is geweest een zaak van de Friese bevolking. Dat was de eer van Friesland. En de slappelingen, de verraders, die waren er toch ook in Friesland Zeker, ze waren er, bloedarme stumperds die, al bevende precies wisten uit te rekenen wat nog precies mocht. De verraders, ze zijn weggezwegen en weggeschouderd uit de knusse samenleving van stad en dorp. Na de Meistaking in '43 is wel heel duidelijk naar voren gekomen, hoe het Friese volk zich heeft verzet. De statis tieken van de zuivelfabrieken vertellen in nuchtere cijfers, hoé de leveranties aan de fabrieken daalden en U hebt zélf gezien hoe het leger met emmertjes, flessen en kunstig verborgen tankjes, steeds grotere successen boekte op de boerderijen. Het succes van de beruchte „Arbeits- einsatz” in onze provincie In de be drijven en op de boerderijen werden de arbeidskrachten steeds maar weer aan gevuld met een vreemd gezicht. Duits land kreeg weinig of niets. Toen in de herfst van 1944 de wapens kwamen, werden ze verborgen, en daar aan heeft een groot deel van de bevol king meegeholpen. Als het niet was door een bergplaats beschikbaar te stellen, dan was het door te zwijgen. Het was toch zo, dat in de dorpen dikwijls zelfs kinderen wisten, wie voor bonkaarten en onderdak kon zorgen. Dat was dom, zult U zeggen, en waar schijnlijk heeft U gelijk. Maar het was ook vertrouwd, dat is bewezen, omdat de harde slagen, door de Duitsers hier en daar toegebracht, niet werden ver oorzaakt door dat vrij algemeen weten. Dat was de eer van Friesland. Na de bevrijding heeft de Friese be volking bewezen, dat de band met het verzet sterk was. De grote inzameling, die toen werd gehouden, ten bate van de nagelaten be trekkingen, is een succes geworden. Dat was de eer van Friesland. De Stichting Sneek 19401945 vraagt ook nu nog de medewerking van de be volking. Die medewerking kan blijvend worden gegeven door de toezegging van een jaarlijkse contributie. Deze actie moet, zoals reeds in verschillende ge meenten is bewezen, een succes worden. Dat is de eer van Friesland. SNEEKER NIEUWSBLAD Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK Beklaagde Verboom. Dinsdagmorgen j.l. stond voor het bij zonder gerechtshof te Leeuwarden te recht Willem Verboom, gewezen distri- butie-ambtenaar alhier. Hij werd er o.m. van beschuldigd in de moordnacht van 13 op 14 Juli 1944, het huis van den heer Tekelenburg te hebben aangewezen en dus den vijand hulp te hebben verleend bij den moord op dit slachtoffer. Ook werd hem het lidmaatschap der, NSKK tenlaste gelegd. Een lange rij van getui gen (16 in totaal) vulde de gerechtszaal. Naast drie politiemannen, behoorden ook tot de getuigen Jacob Gorter, Overzet, Verbruggen en de reeds ter dood veroor deelde SD’er Ale Visser. De vorige week werd de zaak tegen Teake Hoekstra be handeld, die als gids had gediend voor de eene moordgroep, die in de Sneeker bloednacht haar sinister werk verrichtte, de verdachte van Dinsdagmorgen Willem Verboom, was de gids van de andere groep. Deze laatste groep bezocht ook de woning van Tekelenburg en nog een aantal andere huizen waarvan de bewo ners echter niet thuis, of in elk geval on vindbaar waren. De hoofdvragen voor deze zaak waren „Wie gaf de naamlijst. Wie splitste de naamlijst in tweeën om tot een zoo practised mogelijke wyk- verdeeling te komen?” Vrouwe Justitia had het in deze kwestie niet gemakke lijk. De getuigen die nog geïnterneerd zijn, bleken allen aan geheugenzwakte te lijden, hetgeen de goede gang van zaken niet bevorderde. Hun eigenbelang zal daaraan wel niet vreemd zijn. Wat het beantwoorden van de eerste vraag be treft, omtrent de persoon die de naam lijst heeft opgegeven, kwam gedeeltelijke opheldering door de verklaring van den S.D.er Visser, die beweerde dat hij een lijstje met namen had gekregen van den voormaligen NSBkringleider J. Gorter en dat de aanvullende mededeelingen over de juiste adressen en huisnummers door Willem Verboom zijn gedaan. Deze beide heeren trachtten nu de zaak on schuldiger te doen schijnen door te be weren, dat ze alleen namen hadden op gegeven van personen, die wellicht iets konden weten van de ontvoering van v. d. Kooy. Dat er dergelijke ernstige din gen met de dragers der namen zouden geschieden, konden zij toch niet weten!! Het Hof had niet veel vertrouwen in hun argeloosheid. De voormalige opper- luitenant van politie Overzet, had het zjjne er nog toe bijgedragen door de na men Koelstra en Rasterhoff te noemen, hoewel hij zich dat ook niet meer wist te herinneren. Hij herinnert zich trouwens heel veel zaken niet. De volgende vraag is dan „Wie splitste de bewuste lijst met namen in de woning van Ovepzet in twee groepen, zoodat elke moordploeg een stadsgedeelte kon afwerken?” Overzet zei „Ik kon het niet doen, want ik kende de straten allemaal nog niet, ik was nog maar 2 jaar in Sneek!” Teake Hoekstra die ook in de kamer was, tijdens dit ge beuren, zei „Ik heb het niet gedaan, want ik kende ook de straten en de men- schen niet zoo precies”. Verboom zei „Ik heb het niet gedaan, want ik kon alles niet verstaan wat er in de kamer gezegd werd”. Meer Sneekers waren er bij dit werk niet aanwezig. De rest van de aan wezigen waren NSKKleden uit andere steden. De man die niets meer te verlie zen heeft, omdat hij reeds tweemaal tot dé doodstraf is veroordeeld, namelijk Ale Visser de student uit Groningen, ge wezen S.D.’er zei: „Ik heb de lijst ge splitst met behulp van Verboom De bijzondere rol die Jacob Gorter in deze zaak heeft gespeeld, zal de volgende week worden uitgemaakt. De verdachte Verboom maakte weer een slechte beurt door de verklaring van Verbruggen, voormalig politieadministrateur alhier, die verklaarde te weten, dat de lijst in tweeën gedeeld was door Verboom en Visser. De verdachte gaf toe de woning van wijlen den heer Tekelenburg te heb ben aangewezen en erkende ook als NSKK lid getreden te zijn in vreemde krijgsdienst en zich daarin belast te heb ben met vervoer van verschillende goe deren ten behoeve van de Duitsche weer macht en als reparateur van weer- machtswagens te hebben gefungeerd. In zjjn requisitoir schetste de advocaat- fiscaal Mr. Nubé, verdachte als iemand die zich niet had ontzien mede te werken aan het samenstellén van een naamlijst van onschuldige landgenooten, die naar hij weten moest, daardoor aan groot ge vaar werden blootgesteld. Ook had hij voor de wijkindeeling ten behoeve van de NSKKleden die represaillemaatrege len zouden nemen, zorg gedragen en zich aan dit lugubere werk gewijd ten huize van Overzet. Door het huis aan te wij zen van Tekelenburg, was hij medeplich tig aan moord geworden en hij had als NSKKman zich schuldig gemaakt aan ernstige vergrijpen tegen de staat. Toen de plannen voor de moordnacht werden klaar gemaakt had Verboom de leider der NSKK in Groningen opgebeld over die aangelegenheid en o.m. gezegd „Mor gen kunnen ze de vuilniswagens hier wel laten rijden om de lijken van de straat op te zoeken”. Voor een persoon met een dergelijke mentaliteit en een dergelijke lijst van misdrijven, eischte Mr. Nubé 20 jaar gevangenisstraf. De uitspraak in deze zaak zal over 14 dagen geschieden. Beklaagde Overzet. Het was voor den gewezen opper- luitenant van politie Albert Overzet, Dinsdag een slechte dag. Inplaats van als getuige te fungeeren, zooals hg dat al zoovele malen heeft gedaan, stond hij Dinsdagmiddag in de beklaagdenbank. Over zijn hoofd klonken de woorden van den aanklager, die van weinig goede da den getuigden, en geen reden tot opti mistische illusie’s omtrent de strafmaat schonken. De aanklacht sprak o.m. van: zijn hulpverleenlng aan de vijand bij de razzia op joden in Scharnegoutum. Zijn medewerking tot de samenstelling van de naamlijst voor de bloednacht, zijn huiszoeking en opsporing bij de N.V. Eringa alhier, zijn opdracht tot arresta tie van de doktoren v. d. Meulen en Ro berts en zijn aanhouding van den jood Isedore Klieb en diens echtgenoote Sara Weingarten. Ook was Overzet behulp zaam geweest bij de inval in de woning van de familie Lever, Kleinzand alhier. Een lange rij van personen, een 14-tal, vulde de getuigenbank. Overzet belde op de avond, voorafgaande a. d. bloednacht, Gorter, de kringleider op, om namen van personen, die wellicht iets konden heb ben uit te staan met de ontvoering van v. d. Kooy. In zijn huiskamer liet hij de naamlijst in tweeën splitsen ter wijkver- deeling. In zijn woning heeft Visser de namen van Rasterhoff en Koelstra er bij geschreven, maar Overzet weet zich van heel het gebeuren niet veel meer te her inneren. Hij weeft er een romantisch verhaal om heen over schemerige hoe ken en niet te volgen gesprekken en tracht de aandacht van zichzelf af te leiden. Door zijn toedoen geraakten de genoemde jood en zijn vrouw in het kamp Westerbork. Het is niet aan den verdachte te danken, dat beide slacht offers er levend zijn afgekomen. Bij de beruchte razzia op joden in Scharnegou- tnum fungeerde de verdachte als chauf feur van de overvalwagen en vervulde die rol tot tweemaal toe; zijn mentaliteit wordt gekenmerkt door het feit dat hij op eenzelfde avond tot tweemaal toe zich voor dat werk leende; inplaats van zich aan een dergeltjk sinister gedoe te ont trekken, nam hij voor de gezelligheid zijn schoonzoon, de politie-administra- teur Verbruggen mee. „Ik dacht eerst dat het een gewone proefrit was trouwens de chauffeur was er ook niet en toen moest ik het toch wel doen”, tracht hij zich te verweren. Het Hof kan zich echter niet voorstellen, dat men als opperluitenant van politie, bij afwezig heid van den chauffeur, als wagenbe stuurder moet dienen. Doch de verdachte deed wel meer dingen, die niet overeen komstig zijn politieofficierschap waren. Hij postte ook in de tuin van de familie Lever, toen leden van de Duitsche weer macht daar een inval in diens woning deden. Het gevolg was dat de heer Lever met nog enkele anderen gearresteerd werden, de eerstgenoemde is nimmer te ruggekeerd. Bij de zoekpartij naar een radiotoestel in het kleedingbedrijf van N.V. Eringa alhier, stapte hij regelrecht op de kast waarin het toestel zich be vond toe en trad allesbehalve op, zooals men dat van een Nederlandsch politie man verwachten mag. Als gevolg ”an zijn dienstijver, brachtten eenige leden van het personeel en ook de bejaarde di recteur de heer Eringa, eenige tijd in gevangenschap door. Het ergste kwam de coupeur O. IJntema er wel af, die maanden in Vught doorbracht, hetgeen zijn zwakke gezondheid allesbehalve ten goede kwam. De getuigenverklaring van deze laatste, gaf een zuivere reconstruc tie van de toedracht der zaak. Alsof dit alles nog niet genoeg was, beijverde de verdachte zich ook bij de razzia op het Sneeker meer, bij de schietpartij op de boerderij van fam. de Jong te Loënga, bij de huiszoeking in de woning van den jood den heer Kuyt en onder anderen stoffeerde hij zijn woning met het meu bilair en andere huishoudelijke artikelen uit de woningen van gearresteerde land genooten. Dit alles maakte, dat de advo- caat-fiscaal de verdachte kenschetste als iemanfl die uit domheid en lafhartigheid tot alles in staat is. Door de aanwezig heid van politiemannen zooals deze ver dachte er een was, werd het leven der politiemenschen in bezettingstijd nog zwaarder gemaakt dan het al was, aldus de advocaat-fiscaal. Verdachte Overzet trachtte door wijdloopige argumentee- ring zichzelf in een goed daglicht te stellen, doch praatte zichzelf vast Wat de hoofdvraag, omtrent de samenstelling der naamlijst betrof, beweerde hij, dat hij van géén naam afwist. Bij de proces- verbaal-bekentenis en ook nu, gaf hij echter toe, dat de naamlijst in zjjn ka mer was opgelezen en dat hjj toen ook de naam van den agent van polltie L. Stilma had hooren noemen. Bij het hoo- ren van dien naam, had hij tegen de voorlezer de S.D.er Visser, het hoofd ge schud en was die naam doorgehaald. Dit werd door Visser bevestigd. Het Hof vond het buitengewoon onaannemelijk, dat hij geen enkele naam wist, maar toch wel die naam er af had laten halen, om bij de moorden toch vooral de aan dacht niet op zichzelf te laten vallen door een aanslag op een zijner politie mannen. Zoo is een gedeelte van de sluier, die om het nachtelijk moorddrama van Sneek hing, opgelicht. Uit zucht naAr zelfbehoud, lijden de meeste NSKK- mannen, die als getuige verschenen, aan geheugenzwakte. De advocaat-fiscaal achtte echter alle beschuldigingen tegen verdachte Overzet, volkomen bewezen en eischte een gevangenisstraf van 15 jaar. De uitspraak zal over 14 dagen plaats hebben. centra voelen zich bedreigd. Aan deze gang van zaken zijn groote nadeelen verbonden. Op één wil ik U in het bijzon der wijzen. In die groote gemeenschap pen, die agglomeraties van menschen, gaat het gemeenschapsleven verloren; de menschen leven als individuen naast elkaar, voelen zich geen lid meer van de plaatselijke gemeenschap. Dat is een verlies en naar mijn meening een niet te onderschatten Verlies. Burgemeester Oud van Rotterdam schreef nog niet lang geleden min of meer alarmeerend: „zijn onze groote steden nog wel plaat selijke gemeenschappen En er is reeds een streven ontstaan onder de stede- bouwkundigen om dit euvel te ondervan gen door de invoering van de wijkge- dachte, welke de menschen weer wiJ te rugvoeren in een plaatselijke gemeen schap. Er zijn, Gij weet dat allen, nog andere nadeelen en gevaren aan groote steden verbonden, maar op deze eene ontbindende factor in de samenleving wil ik U wijzen. De volgende vraag, die Gij ongetwijfeld zult stellen is deze: Zal die trek naar de groote steden niet af nemen, zal daaraan niet op een of andere wijze paal en perk worden gesteld. Ik ben in dit opzicht niet zoo optimis tisch. ’k Geloof dat er groote groepen der bevolking zullen blijven, die de mo gelijkheden en geneugten, die een groote stad in materieel opzicht vaak kan bieden, aanlokkelijk zullen vinden. De gesignaleerde trek ligt in de ontwikke ling der maatschappij. De wereld is door de vorderingen van de verkeerstechniek nu eenmaal kleiner geworden. Wordt er al niet van een wereldregeering gespro ken? En dan zijn er economische drijf - veeren, die de beste krachten naar het centrum lokken. Het westen van ons landt biedt aan tal van ouders voor hun kinderen studie- en opleidingsmogelijk heden, die hun hier in het noorden ont breken, omdat aj niet over de noodige geldmiddelen beschikken om hun kinde ren „op kamers” te laten wonen. Ook dit is een belangrijke factor. Wij hier in het Noorden kunnen slechts hopen dat het streven naar uniformiteit, dat op elk gebied vrijwel valt waar te nemen, er toe zal leiden, dat op een of andere wijze de overheid gelijke ontwikkelingskansen voor de bewoners der verschillende landsdeelen zal weten te scheppen. Mocht U na het voorgaande meenen, dat ik de in de aanvang gestelde vraag ont kennend of met een voorbehoud zou be antwoorden, dan hebt gij het mis. Ik ben er ten volle van overtuigd dat er B-01 Brood B-02 Brood B-01 Boter B-02 Boter gram vet B-03 Boter 250 gram margarine of 200 gram vet B-01 Melk 4 liter melk B-03, B-05 Melk, 7 liter melk B-01 Vleesch 100 gram vleesch B-02 Vleesch 300 gram vleesch B-01 Algemeen 200 gram kaas B-02 Algemeen 1 ei B-03 Algemeen 100 gram bloem of zelf rijzend bakmeel of kindermeel (niet uit rijst bereid) B-04 Algemeen 125 gram koffie B-05 Algemeen 50 gram thee B-06 Algemeen 250 gram waschpoeder 250 gram soda B-03 Reserve 1600 gram brood B-06 Reserve 800 gram brood Bonkaarten KD, KE 705 (Serie B) 800 gram brood 250 gram boter 125 gram margarine of 100 B-13, B-15 Melk B-ll, B-12 Vleesch 100 gram vleesch B-ll Algemeen 100 gram kaas B-12 Algemeen 1 ei B-13 Algemeen 250 gram waschpoeder 4- 250 gram soda B-13 Reserve 800 gram brood B-14 Reserve 100 gram bloem of zelf rijzend bakmeel of kindermeel (niet uit rijst bereid) B-16 Reserve 600 gram bloem of kin dermeel (niet uit rijst bereid) of zelfrijzend bakmeel. Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME, MF, MG 705 (bijz. arbeid, a.s. moeders en zieken) (Serie B) B-21 Brood 800 gram brood B-21 Boter 250 gram boter B-22 Boter 250 gram margarine of 200 gram vet B-21 Melk 5 liter melk B-21 Vleesch 300 gram vleesch B-22 Vleesch 100 gram vleesch B-21 Kaas 200 gram kaas B-21 Eieren 5 eieren. Op 1 Mei zullen bonnen worden aan gewezen voor suiker, versnaperingen, cacao en tabak. Op de bonnen B-06 en B-13 is 250 gram waschpoeder benevens 250 gram soda verkrijgbaar. De niet- aangewezen bonnen van de Serie A kun nen worden vernietigd. De conferentie van Moskou bracht in de groote kwesties ten opzichte van Duitschland nog niet het geringste re sultaat. Over het onderlinge verdrag der groote mogendheden tegen eventueel nieuwe Duitsche agressie kon men het niet eens worden. En toen men ook ten opzichte van het vredesveydag met Oos tenrijk hopeloos verdeeld bleef, met na me over de kwestie der Oostenrijksch Zuidslavische grenzen en over de vraag wat men onder Duitsche bezittingen in Oostenrijk moest beschouwen, m. a. w. welke Oostenrijksche fabrieken men als feitelijk Duitsch bezit voor herstelbeta lingen in beslag kon nemen, scheen het vast te staan, dat de conferentie nog deze week zou worden opgeheven. Mis schien zou ze dan over eenige maanden nog weer eens kunnen worden hervat, maar de mogelijkheid hing ook in de lucht, dat men voor goed Uitéénging, met als gevolg dat Duitschland in een door de Russen en een door de Ameri kanen en Engelschén bezet gedeelte zou uiteenvallen, en deze gebieden min of meer zouden worden ingedeeld bij de blokken, een westelijk en een oostelijk, welke uit de breuk zouden ontstaan. Of schoon de mogelijkheid dat iets derge lijks nog zal gebeuren niet gering is, is het echter toch nog niet zoover. Want te elfder ure schijnen de ministers te Moskou in geheime vergaderingen toch nog eenige vorderingen te hebben ge maakt inzake Oostenrijk, zoodat men het nog eens een weekje zal probeeren. De Russen bleken ook wel bereid met de Ver. Staten te overleggen over maat regelen inzake het schiereiland Korea in Oost-Azië, we schreven er nog kort geleden in dit overzicht over welke tot een samensmelting van de Anjerikaansche en Russische bezettings- zönes daar zouden kunnen leiden. Er was al met al in het begin dezer week daarom een wat optimistischer kijk op wat zich te Moskou afspeelde al zal die misschien tenslotte niet gerechtvaardigd blijken. Want niet alleen de Duitsche kwestie is nog geheel onopgelost, het bleek ook dat de EngelschRussische onderhandelingen over aanvulling van het bestaande verdrag tusschen deze landen zullen moeten stranden op de Russische wensch dat verdrag zoo in te kleeden, dat het practisch een scheiding zou brengen tusschen Engeland en de Ver. Staten. Het schijnt eindelijk zoover gekomen dat Engeland voor de beslis sing wordt gesteld öf de Ver. Staten óf Rusland van zich te vervreemden. De EngelschAmerikaansche samenwer king was de Russen al lang een doom in het oog en zij zijn ook al weer ontstemd over het feit, dat de ministers van de Ver. St., Engeland en Frankrijk te Mos kou een accoord sloten over de Duitsche kolenleveranties aan steenkoolinvoeren- de Europeesche landen. De Russen zien daarin een begin van economische en straks misschien ook politieke samen werking van de door deze drie landen bezette Duitsche zónes. In de Britsche zóne van Duitschland zijn Zondag ver kiezingen voor de Landdagen gehouden, d. w. z. die voor SlSeswrjk-Holstein, Rijnland-Westfalen en Neder-Saksen. Enorme verschuivingen vergeleken met de vroeger gehouden gemeenteraadsver kiezingen waren er niet, maar toch zijn de soc.democraten nu de christen-demo- craten als grootste partij voorbij gestreefd; de communisten komen ver achteraan, doch hebben speciaal in het Roergebied winst behaald. Dit wordt ge weten aan de voedsel- en brandstof- schaarschte, en volgens commentaren in diverse bladen zouden de Duitsche com- Beginnen wij met de rede, welke onze burgemeester Maandag uitsprak aan de lunch in Amicitia. De heer Ras terhoff sprak als volgt: „Ik zou willen beginnen met het uit spreken van de erkentelijkheid van het gemeentebestuur voor het feit, dat U, mijnheer de Commissaris deze téntoon- stelling hebt willen openen en dat Gij, leden van de Gedeputeerde Staten, van Uw belangstelling hebt willen blijk ge ven. Uw aanwezigheid doet ons denken aan de tijd, toen, zooals de kroniek van Sneek het zegt, „de Staten des lands hier waren vergaderd”. Wanneer men vjjf artikeltjes geschreven heeft over Sneek en over de gebeurtenissen, die deze week voor de deur staan, en daar bij, om het zoo eens uit te drukken, de lof van Sneek in alle toonaarden heeft bezongen, behoort er eenige moed toe om hier het woord nog te vragen en iets te zeggen over de Martini-show en over hetgeen daarmede verband houdt. Het kan wel niet anders dan dat men in her haling treedt hoe weinig aanlokke lijk dat ook is. Toch moet ter gelegen heid van de opening der tentoonstelling, waarover thans iedere Sneeker spreekt, de stem van den eere-voorzitter van het comité en vooral die van het stads bestuur hier gehoord worden. Gij zult mij echter ten goede houden, dat ik niet een al te uitvoerig betoog houd en mij beperk tot één aspect, dat bij deze ge legenheid naar voren komt. Dat zal dan zijn het aspect, dat ook de Sneeker zakenlieden, organisatoren van deze ten toonstelling, wel even na aan het hart zal liggen als het gemeentebestuur: de toekomst van Sneek. En nu is het niet mijn bedoeling hier als profeet voor U op te treden en alle kan ten te belichten, welke met deze vraag zijn verbonden. Ik zal mg tot enkele grepen beperken. Ik zou dan willen be ginnen met de algemeene kant, aan dit probleem verbonden, en de vraag in het midden willen brengen: Hebben de kleine steden nog een toekomst? Deze vraag ontspruit aan een verschijnsel, dat wü allerwege kunnen constateeren, nl. de trek naar de groote stad. De groote be volkingscentra schijnen een magische aantrekkingskracht op een groot ge deelte van de bevolking uit te oefenen. Men wil in de centra wonen, daar koo pen, daar studeeren. daar hulp bij ziekte zoeken en zich daar vermaken. De ont wikkeling, welke het verkeer in de laat ste tientallen van jaren heeft ondergaan,

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1947 | | pagina 1