I fcfS
,7
I
over
Officieel Orgaan van de gemeenten ,SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
Buitenlands Overzicht
Ue.c.\ j
VRIJDAG 18 JULI 1947
2e JAARGANG No. 54
i
- -
BRANDSTOFFEN
VOOR KANTOREN.
BONNENLIJST
BUURTVER. „MAPLE LEAF”.
i
en
en
E9»
ge-
en
r
De bakker brengt de vissers het brood, dat
door zijn zoon, Sybrand, wordt aangenomen.
Het instellen van de speelscène „De aid man
bihimmelt syn miel”. De spelleider geeft de
laatste aanwijzingen. Ook de jongste speler
zit er helemaal in.
Oost-Europa niet te Parijs
Ernstige toestand in
Griekenland. West-
Duitsland en.de conferen
tie te Parijs. Benelux
neemt er een belangrijke
plaats in.
Ab.-prijs f2.50 per hatf jaar
Franco per post
f3.75 per half jaar
en
de
125 gram koffie
50 gram thee
100 gram bloem of
Bureau voor Advertenties
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
tel. 3005
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS
Kantoor voor Abonnementem
Fa. KIEZEBRLNK Co.
KLEINZAND 7 - Tel. 2872'
H staande speelscènes. v
Laten we eens met de mensen
van de „Fryske Filmrounte” mee
gaan. Ergens in de buurt van
-ernewoud' zullen verschillende
scènes worden opgeaomen. Eerst
wordt nagegaan of alles wat men
nodig heeft, aanwezig is ei} of
alle spelers en helpers en vooral
de camera-mensen aanwezig zijn.
Alles O.K. 1 Instappen. Boten
liggen klaa? voor de wal en ieder
gaat in dat vaartuig dat hem is
aangewezen. Het sleepbootje, dat
welke gebruikt' moet
naar de aangewezen
sle-
daar
het
een stukje moeten spelen uit het
begin, direct gevolgd door enkele
scènes, laten we zeggen uit het
midden, welke weer onmiddellijk
worden gevolgd door stukjes uit
het slot. Er zit dus niet het min
ste verband in. Telkens en telkens
weer moeten de spelers zich in
stellen op geheel los van elkander
worden
in
H-21 Brood
H-21 Boter
H-22 Boter
200
H-21 Melk
H-21 Vlees
H-22 Vlees
H-21 Kaas
H-21 Eieren
H-21 Suiker
hamstrooisel enz., of 500
gram’ jam, stroop enz., of
250 gram chocolade of sui
kerwerk
FRIESUm
de aak,
worden naar de
plaats bij de Krüsdobbe "zal
en
naar
en Harlingen en
komen vinden ze
en wie ze ook
om
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK
welke West-Duitsland in staat zullen
rtellen met de andere landen mee te
werken aan de economische heropbo’’V
van Europa. Dat betekent waarschijn
lijk dat de landen, die schadeloosstellin
gen van Duitsland moeten hebben, zich
voorlopig wat opofferingen zullen moe
ten getroosten, maar zeker dat de Ver
Staten de Raad van Vier aan hun laars
lappen en Engelsen en Fransen min of
meer voor de noodzakelijkheid plaatsen
het ook maar te doen. Men zal te Parijs
hoe vurig men ook naar het tegendeel
streeft, in politiek ’■'.arwatc geraken
omdat Engeland en Frankrijk beslissin
gen over West-Duitsland zullen moeten
nemen buiten Rusland om en de andere
ter conferentie aanwezige landen dat
zullen hebben te aanvaarden, omdat er
anders nauwelijks succes kan bereikt.
Het is mogelijk dat enkele landen dan
nog zullen afvallen, maar in ieder geval
waarschijnlijk dat de besprekingen
straks minder vlot zullen verleen dan
nu aanvankelijk het geval is. Aan die
besprekingen had de Benelux België,
Nederland, Luxemburg een belangrijk
aandeel, zij neemt een vooraanstaande
De bonnen der kaarten WA 707 ge
markt met le periode, 2de periode, 3e
periode, 4e perk de, 5e periode en
6e periode, geven thans elk recht
op het kopen van een eenheid vaste
brandstoffen en de bonnen der kaar-
WB 707, gemerkt met le periode, 2e
periode, 3e periode, 4e periode, 5e
periode en 6e periode, elk recht op
het kopen van vijf eenheden vaste
brandstoffen. Deze bonnen blijven tot
nader aankondiging geldig.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat de kaarten WA *707 en WB 707
zijn of zullen worden uitgereikt aan
de kleinverbruikers der groepen B,
C en D (kantoren, werkplaatsen,
enz.), wier rantsoen voor 1947/1948
tenminste 12 eenheden bedraagt.
MEER PAARDEVLEES
OP EEN BON.
De rantsoenwaardering van paar-
devlees, welke op 6 Juni j.l. voorlopig
gelijk gesteld werd aan die van rund-
of varkensvlees, zal van 18 Juli af ge
steld worden op 125 gram. Met in
gang van deze datum zal men dus op
een bon voor 100 gram vlees 125 gram
paardevlees zonder been kunnen ko-
lJ>en-
waar Rusland dit’'aal een goede oogst
heeft 'tan het lit van de Russen krijgen,
die op hun beurt in ruil Engelse arti
kelen krijgen, welke zij voor de weder
opbouw nodig hebben. Men hoede zich er
ook voor uit eventuele graanleveranties
van Rusland aan F geland t,e conclude
ren dat Europa eigenlijk Amerika wel
kan missen en de Russen heel Europa
wel van graan kunnen voorzien. Alleen
de Ver. Staten met de Z.-Amerikaanse
landen z jn daartoe in staat, al zou Rus
sische hulp een welkome bijdrage zijn
Zal het Roergebied echter weer een bron
van industriële welvaart voor Europa
worden, dan moet de be Iking er be
hoorlijk gevoed worden en daarvoor is
het, vaar het bovendien tot de Anglo-
Amerikaanse bezettingszön - behoort,
aangewezen op Amerika. Nu heeft men
in de conf-rentie der 16 landen te Parijs
met •-■kwame spoed de nodige werk-
commissies gevormd, waarna de poli
tieke figuren weer naar huis kunnen
gaan om 15 Augustus weer te verschij
nen om het' algemeen rapport mee te
helnen samenstellen dat voor 1 Sept,
aan de Ver. Staten moet aangeboden.
Het is misschien wel interessant
orji eens na te gaan, wat er eigen
lijk aan het opnemen van een
film voorafgaat.
Eerst wordt dus het filmverhaal,
het scenario geschreven, dat kan
bestaan uit een heel kort verhaal.
'ervan wordt het exposé ge
maakt, waarin het verhaal in
speelscènes wordt ingedeeld, en
dat exposé wordt weer verwerkt
tot een draaiboek, waarin alle
handelingen, welke voor de ca
mera worden verricht, van te
voren zijn vastgelegd en waarbij
dan tevens de camera-instelling
wordt aangegeven. Waar „Sim-
merdream” een sprekende film
moet worden, moest er ook nog
een uitvoerig tekstboek geschre
ven worden. Wil het goed zijn,
dan mag er van de aangegeyen
tekst niet worden afgeweken. In
de praktijk komt het er echter op
neer, dat dit meermalen gebeurt.
Hierdoor is dus de draaiboék-
schrijver gedwongen om met het-
samenstellen daarvan terdege re
kening te houden.
Immers hoe gaat het met het ge
luid? Dat wordt, nadat de film
geheel is opgenomen, in een ge
luidstudio nagesynchroniseerd. Het
geluid wordt er daar dus aan toe-
g 'voegd.
„Dat seit maklik”, maar het is
zeer ingewikkeld, omdat beeld en
geluid precies overeen moeten
stemmen. Hier moet dus van te
voren rekening mee worden ge
houden.
Als dus het scenario en het tekst
boek zijn geschreven, het exposé
en het draaiboek uitgewerkt,
overgewerkt en vaak nóg weer
eens geheel veranderd zijn, kan
met het w- kelijke filmen begon
nen worden. Nu is het opnemen
van een speelfilm ook weer een
heel eigenaardig werk en voor de
spelers lang niet gemakkelijk, en
zeker zo gemakkelijk niet als het
vertonen of tiet instuderen van
een toneelstuk. Bij een film wordt
alles wat op een bepaalde plaats
speelt achter elkaar opgenomen,
wat wil zeggen, dat de spelers
--- - -
niets w.-ard zou zijn wanneer het geen
rekening hieldmet de productiemoge
lijkheden van het Roergebied. Volgens
het EngelsFranse basisprogramma
voor de conferentie echter zal de in
schakeling van de Duitse economie in
het plan in overeenstemming moeten
zij- met de beslissingen van de raad van
vier. Maar die raad van vier, dat zijn
de Ver. Staten, Engeland, Frankrijk en
Rusland, komt eerst weer in November
bjjeen, terwijl het plan voor 1 Sept, op
gesteld moet zijn. Het is dus duidelijk
dat, hebben de Engelsen en Fransen
door deze bepaling getracht de deur
vopr deelneming der Russen open te
houden, of zelfs drang daartoe op Mos
kou it te oefenen, dit standpunt niet
vol te ouden is. De Amerikanen hebben
trouwens hun vertegenwoordiger in
West-Duitsland reeds instructies gege
ven lijnrecht in strijd met de wensen der
Russen. Zij willen dit deel zo georgani
seerd zien, dat het op de duur ingepast
kan in een federaal geregeerd Duitsland,
geheel in strijd met de bedoelingen der
Russen, die een Duitse éénheidsstaat
wensen. En zij droegen die vertegen-
woordiger op alle maatregelen te nemen plaats ter conferentie in. Zij beseft dat
voor het tijdvak van 20 Juli
tot en met 2 Augustus 1947.
Elk der volgende bonnen geeft recht
op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 707
(Serie H)
800 gram brood
400 gram brood
125 gram boter
125 gram margarine pf
Amerikaanse hulp onontbeerlij’- is voor
Europa, hulp die echter eerst in 1948
schijnt te wachten, want niet voor
Januari 1948 zal het Amerikaanse Con
gres een beslissing nemen naar aanlei
ding van de voorstellen welke nu te Pa
rijs worden opgesteld. Ten slotte: in
Roemenië, Hongarije en Bulgarije voort
schrijdende vervolging der oppositie
partijen Alle verzet in het Oostelijke
b ok moet verdwijnen.
GYMNASTIEKDEMONSTKATIE
ADVENDO.
De uitgestelde gymnastiekdemon-
stratie van de Chr. Gymn.vereniging
Advendo, met na afloop groot vuur
werk, wordt thans Maandag 21 Juli
gehouden. Men zie de adv.
Blijkens een adv. in dit blad organi
seert de buurtver. „Maple Leaf” voor
haar oudere leden op Donderdag 24
Juli a.s. een boottocht. Voor vertrek
en ligplaats raadplege men deze ad
vertentie. De tocht gaat naar Grouw
en omgeving.
ziet zonder veel belangstelling
rond, tot hij plotseling de boeier
in het oog'krijgt. De uitdrukking
van het gezicht verandert, fiij
wordt opmerkzaam, en daarna
sterk geïnteresseerd. Hij maakt
een opmerking tegen zijn zoon,
die nu ook opkijkt van zijn werk
en ook hij toont veel belang
stelling voor de boeier, die er
echter in erkelijkheic1 niet is.
„Stop!” klinkt de stem van de
regisseur. „Oerdwaen. Efkes
mear de eagen )<Jochtsje litte. It
moat efkes sterker”. De
scène wordt overgedaan zonder
camera. Nog niet gog«' Óver
doen. „Né, net to sterk, wy stean
hjir net op it toaniel. Ja, goed!
Drietje!”
Nu een scène, waar meer bij ge-
x sproken wordt. De spelers zeg-
Versnaperingskaarten enz.
QB, QC 707
H-33 Versnaperingen 200 _gram cho
colade of suikerwerk, of 200
gram suiker, boterham-
strooisél enz., of 400 gram
jam, stroop enz.
H-36 Versnaperingen 100 gram cho
colade of suikerwerk, of 100
gram suiker, boterh^m-
strooisel enz. of 200 gram
jam, stroop enz.
De niet-aangewezen bonnen van
Serie G kunnen vernietigd worden.
VERAL ter wereld wordt gefilmd, dus waarom
ook niet in Friesland. En niet alleen dat er gefilmd
wordt, dat is er wel meer gedaan, denk b.v. alleen
maar eens aan het filmpje Friesland 1945 door de
bekende regisseur Josephson, maar de film waar
we het nu over zullen hebben, wordt gespeeld en
opgenomen door Friezen. Een waarlijk Fries pro
duct dus. Het vorig jaar schreef Hein Faber het
scenario, dat is, het filmverhaal voor de film
„Simmerdream", welke geheel speelt in het won
dermooie waterland van onze provincie.
gen een gedeelte der tekst.
„Stop!’’ Ze krijgen aanwijzingen.
Overdoen, overdoen, overdoen.
Tot alles goed is. Draaien.
Stop! Andere instelling camera,
die nu tot vlak bij het gezicht
van een der spelers wordt ge
bracht. Tekst. Stop!
De tekst moet vlugger gesproken
en er moet vlugger op gereageerd
worden. Spelen, stop, overdoen,
spelen! Net zitten ze goed in een
s?ène, dan z,egt de man aan de
camera „Filrh op”.
Even pauze tot de nieuwe film in
de camera is gezet. Dan maar
weer beginnen. Laatste slukje
weer overdoen. Draaien.
De uren vliegen voorbij. De men
sen, die op een bepaald ogenblik
niets te doen hebben, benutten
die tijd om snel een boterham te
gaan eten, want ook dat moet
doorgaan. Alleen de regisseur en
de spelleider, denken niet aan
eten. Ze hebben wel wat anders
aan hun hoofd. Aan alles moet
gedacht worden. Scène hier, scène
daar. Materiaal allemaal aan
wezig? Kleding in orde? Staan
de netten nog precies eender?
Ligt die plank nu niet anders?
Weg die sigaret. Hé, die boot
moet daar vandaan. Laat die jas
daar niet liggen. Ga een eindje
achteruit uit het beeldveld van
daan.
U merkt, er wordt gewerkt en
hard gewerkt aan de totstand
koming van de eerste Friese
sprekende speelfilm. Maar allen
'die er aan meedoen, zijn enthou
siast, van de kleinste speler van
6 jaar tot aan de oudste die door
de jaren reeds getekend is.
Overal komen ze vandaan, uit
Makkum en Eernewoude, uit
Leeuwarden, Drachten en Stiens,
vit Franeker
waar ze ook
medewerking
vragen, een iedb^ is bereid
mede te werken, dat het kan niet
anders, of dit wordt een waarlijk
Friese film.
In het jaar voor de tweede wereldoor
log uitbrak, dus in 1938 was Tsjecho-
Slowakije op aller lippen. Daar lag de
toetssteen yoor Duitslands bedoelingen,
daar vermoedde men het lont in het
Europese kruitvat. Dat het ’t toch niet
werd was het gevolg van „München”
Chamberlain c.s. capituleerden voor
Duitsland, zij het met het voornemen
zich van dat ogenblik af gereed te ma
ken voor de afrekening met Hitler, die
een jaar later begon. Ook thans stond
Tsjecho-Slowakije weer in ’t brandpunt
der belangstelling, nu het aanvankelijk
had besloten, ondanks de Russische hou
ding, toch aan de conferentie van Pa
rijs deel te nemen. Haastig is het echter
de terugtocht begonnen, toen de mi
nisterpresident en de zijnen, te Moskou
op bezoek, hoorden, hoe men daar dacht
over de bedoeling van Praag. Ogenblik
kelijk daarop liet de Tsjechische rege
ring weten, dat zij niet naar Parijs zou
komen, omdat dit zou kunnen worden
uitgelegd als een handeling gericht te
gen de Sovjet-Unie en de andere Oost
Europese bondgenoten. Het is dus de
Russen gelukt de Oost-Europesé landen
van deelneming aan de conferentie te
rug te houden. Het gaat zelf ook een
soort herstelplan opstellen, waarin al
deze landen zullen worden betroken en
als we het goed zien zal hun economi
sche apparatuur een soort steun möe'.er
verlenen aan het Russische ö-jarenplan,
aan de Russische opbouw tros, in nit
waarvoor zij dan een deel van de over
schotten aan Russische producten zullen
ontvangen. Zo krijgt Tsjecho-Slowakije
thans 200.000 ton graan uit R’isjand
welke Russische toezegging prompt door
een Amerikaanse verklaring is gevr.gc
dat Praag helemaal niets meer uit Ame
rika zal ontvangen. De Albanese pre
mier is thans in Moskou, het wordt na
tuurlijk ook economisch in de Russische
invloedssfeer ingeschakeld En daa mé<
is dan dit economische blok, dat ook
politiek van Moskou afhankelijk is vol
tooid, al ontbreekt er de hoekpijler aan
Griekenland en Turkije, met de toegang
tot de Middellandse Zee. Daar waxen
echter Amerika en Engeland, maar laa’-
bestaat dan ook een der ernstigste ge
varen voor een botsing tussen de «•eü
zenmachten. De berichten dat vanui’
Albanië 'nvallen in Griekenland zijn ge
daan door guerilla’s, waaronder ook een
internationale brigade, scheppen wel eer
zeer onbehaaglijke stemming. De Griek
se- regering heeft zich alweer met een
klacht tot dé Veiligheidsraad gewand, en
deze heeft zich direct aan de b stucle-
ring van dit - nva' gezet. De Griekse re
gering gaat intussen voort met het ar
resteren van .echte of Vermeende eon-
munisten en hier en daar wordt ^z-,fs
het vermoeden geuit dat die rege g
het gebeurde aan de Albanese grens
overdrijft om haar optreden te recht
vaardigen of er de aandacht van at te
leiden. Te Ankara is voorts net de over
eenkomst ondertekend tussen de Ver.
Staten en Turkije, waarbij laatstge
noemd land een lening van 100 millioen
dollar rijgt voor m'’itaire doeleinden
„om d't land in staat te'stellen sterk te
staan tegenover bedre-ging van zijn v—!j-
heid en onafhankelijkheid en ter verze
kering van de stabiliteit zijner econo
mie”. Is in het Z.O. van Europa Rus
land invloedssfeer dus zeker niet afge
rond, naar het We ten hebben de Rus
sen natuurlij’- ook nog verlangens. Zc
hadden zij gaarde gezien dat ook Oos-
tenr"’- gedeeltelijk door de Pussen, ge
deeltelijk door Engelsen en Amerikanen
bA—-t, van de conferentie te Parijs wa
re weggebleven en zich in de Russische
sfeer had laten indelen. Nu zal Wenen
nog lang moeten wachten op goedkeu
ring an het vredesverdrag en ontrui
ming door de bezetters. En het gesprek
dat de Russische ambassadeur tej Parijs
met zijn Italiaanse collega daar had zal
ook wel Russisch misnoegen over de
Italiaanse deelneming aan de Parijse
coh*- itie tot uiting hebben gebracht,
de Russen hebben het Italiaanse vre
desverdrag ook nog niet getekend an
dat kan allerlei verwikkelingen geven,
te meer waar Italië een sterke commu
nistische partij bezit welke de Russische
politiek steunt hoezeer die politiek dan
ook Eigenlijk zuiver Slavisch en natio
nalistisch is. En dan is er Duitsland
Daar ligt eigenlijk de kern der moeilijk
heden, waarmede ook de Parijse confe
rentie te doen kan krijgen. De Russen
zijn er steeds op uit j-weest ooi? mede-
zeggingschap te krijgen in het Roer
gebied, het industriële en economische
hart, zonder hetwelk Duitsland niet en
Europa nauwelijks leven kan. Al scha
kelen de Russen dan hun buurstaten in
hun vijfjare-nlan in, afdoendè is dat
geenszins, voor een snelle heropbouw
ook van Rusland zou medewerking van
West-Duitsland en eigenlijk van alle
landen der wereld nodig zijn. Als men
dan ook misschien dézer dagen zal lezen
dat Rusland een ruilovereenkomst met
Engeland heeft gesloten, moet men dit
niet opvatten alsof de Russen al berouw
hebb' - van hun afzondering, maar enkel
als Russische zin voor de werkelijkheid.
Engeland heeft behoefte aan graan en Majr het is duidelijk dat dit rapport
pen, begint te malen
vaart de kleine vloot
opname-terrein.
Er moeten mamen
maakt van t vissers
hun bedrijf en nauwe
lijks zijn de mensen
aan dei wal of de spe
lers en aelpers slepen
~,et netten en stokken
-m alles wat nodig is.
Jan Wester, de visser-
man uit Eernewoude
helpt ijverig mede en
kijkt of alles wel zo
staat als het gewoonlijk
door de vakmensen neer
gezet wordt. Dat is in
orde. Nu de spelers voor
gekleed in de werkkle
ding vissers. Een
der beide visserslui is
een visser en behoeft dus geen
nadere aanwijzing van Wester.
De andere, hoewel zelf geen
visser, kent ?h het bedrijf
voldoende om aan enkele vakkun
dige aanwijzingen genoeg te hebr
ben. De beide mannen beginnen
op aanwijzing van de regisseur
aan de netten te werken. De ca
mera-man krijigt zijn opstelling
aangegeven. „Gewoan troch
arbeidzje en by bileaven nèt nei
de kamera sjen!” beveelt de re
gisseur.
„Kamera klear?” vraagt hij dan.
„Ja!”
„Draeije!”
Het opname-apparaat snort
rustig werken de spelers door,
tot de stem vad de regisseur
klinkt:
„Eling, opsjen, dêr‘ komt de
boeijer en tink derom, mei tige
stüdzje der nei sjen!”
De oude visserman kijkt op
H-01 Brood
H-02 Brood
H-01 Boter
H-02 Boter
100 gram vet
H-03 Boter 250 grarr margarine of
200 gram vet
H-01 Melk 4 liter melk
H-03, H-05 Melk 7 liter melk
H-01 Vlees 100 gram vlees
H-02 Vlees 200 gram vlees
H-01 Algemeen 200 gram kaas
H-02 Algemeen 750 gram suiker, bo-
terhamstrooisel enz. of 1500
gram jam, stroop enz. of 750
gram chocolade of suiker
werk
H-03 Algemeen
H-04 Igemeen
H-05 Algemeen
zelfrijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst be
reid)
H-03 Reserve 1600 gram brood
H-06 Reserve 800 gram brood
Bonkaarten KD, KE 707
(Serie H)
H-ll Brood 800 gram brood
H-ll Boter 250 gram boter
H-12 Boter 125 gram margarine of
100 gram vet
H-13, H-15 Melk 12 liter melk
H-ll, H-12 Vlees 100 gram vlees
H-ll Algemeen 100 gram kaas
H-12, H-13 Algemeen 250 gram sui
ker, bgterhamstrooisel enz.,
of 500 gram jam, stroop enz.
of 250 gram chocolade of
suikerwerk
H-13 Reserve 800 gram brood
11-14 Reserve 100 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst be
reid)
H-16 Reserve 600 gram bloem of
zelfrijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst be
reid).
Bonkaarten MA, MB. MC, MD, ME,
MF, MG 707 (bijz. arbeil,
a.s. moeders en zieken)
(Serie H)
800 gram brood
250 gram boter
250 gram margarine of
gram vet
5 liter melk
300 gram vlees
100 gram vlees
200 gram kaas
5 eieren
250 gram suiker, boter-
-