I De Landbouw als Tovertuin Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST k k tt „EEN GLIMLACH wan Sa^éuna'’ FEUILLETON 38 PROVINCIALE KRONIEK. 1947 Ze JAARGANG No. 83 DINSDAG 28 OCTOBER et f 8 i i I „Het is”, ging de professor voort, „een zeer zwakke vertaling...” „Toch niet professor, ik geloof dat u er in geslaagd bent de betekenis „Geljjk een bloem, zo zorgzaam Zal ik haar doen opengaan En mij verlustigen in haar jeugd en schoonheid!” In de hoogste opgewondenheid had ik het huis van de professor verlaten n ik kon er niet toe komen om naar huis te gaan. Mijn gedachten waren te zeer vervuld, van wat ik bij de pro- Ab.-prijs f2.50 per half jaar Franco per post f3.75 per half jaar Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS 3 t Bureau voor Advertenties Fa. OR1JFHOUT GROOTZAND 55 fel. 3005 de in •I- iu d. Ie n >t st e n it t. li s je is :h d. ik »r at n h J. ■oys ans had ond >ge- 1 ’t ,B.- oen lys- ant :ing uis- be- hop nen >or- ide, op een het an. aai eer oor •jgt de hot est ran ste de zo- is •ok is- elt en ge de •a- en ke jer of de at er fessor had gehoord, dan dat het mij mogelijk zou zijn geweest om in de kring van mijn familie over koetjes en kalfjes te spreken. Daarom tele foneerde ik naar huis, dat ik doör zaken verhinderd was om thuis te ko men en dat de mogelijkheid niet uit gesloten was, dat ik de gehele nacht niet thuis zou komen... Ik begaf mij zonder een bepaald doel de stad in, tot heel laat in de nacht zwierf ik door Amsterdam, de ene straat in, de andere uit en niet slenterend als een rustig wandelaar, maar met een flin ke pas als iemand, die een bepaald doel voor ogen heeft. Mijn enig doel bij die wandeling was intussen geen ander, dan al lopende te kunnen den ken aan wat mij nu te doen stond. Want van mijn voornemen om, zodra ik de betekenis van de opschriften zou weten, deze episode in mijn leven af te sluiten en van Ira niets anders te be waren dan de tere herinnering, daar van kon nu natuurlijk niets komen. Alles in mij verzette zich daartegen en bovendien zou het, naar mijn ge voel, met een lafheid gelijk staan. Wat moest ik doen? Ik had daarvan nog steeds geen duidelijke voorstelling, maar in elk geval rijpte in mij het absolute voor nemen om de strijd om Ira oji te ne men. Toen ik tot zover met mij zelf in „Als een duldend kind, koester ik mij in de stralen, Die heerlijk uitgaan van mijn ge bieder Hem geluk te schenken is mijn verheven taak...” De professor kwam nu weer op zijn stokpaardje terecht. „Dat komt door de eigenaardighe den van de taal... Dit is in een zeer verheven taal geschreven en daardoor krijgen de woorden vaak een zeer symbolische betekenis... Trouwens daar hebt u voorbeelden van in ’t Ja vaans... daar wordt het gewone be grip „baden”, zodra het in verband met vorstelijke personen staat, aange duid door ’n woord, dat in de gewone omgangstaal zoveel betekent als „de bloemetjes begieten”. Nu, en in een zo poëtische taal zijn de opschriften op die amuletten ook geschreven, en ja... hoe zou ik dat nu maar zo direct voor u vertalen?...” Mijn nieuwsgierigheid werd door de uitleggingen van de professor in niet geringe mate geprikkeld. Want nu wist ik nog altijd niet het minste van wat de opschriften inhielden. „U zoudt een poging kunnen doen schilder Boermeester, in de hall van het Gymnasium. De ene muurschilde ring brengt de dank van de Oud-Leer- lingen in beeld, wat tot* uiting komt o.a. door de latijnse spreuk: Multum Sane Gymnasium Nostrum Frisia Universa Multum Nos Omnes De In- stitutione Discipli Naque Tua Tibi Debemus, hetgeen betekent: Veel waarlijk, O ons Gymnasium, is gans Friesland, veel zijn wij allen aan U verschuldigd voc Uw leer en onder wijs. De andere muurschildering is ge wijd aan die Oud-leerlingen, die vielen in de bezettingstijd. Hierbij is een Griekse spreuk geschilderd, welke vertaald luidt: Vrees geen der din gen welke Gij lijden zult. Wees ge trouw tot in den dood, Zo zal ik U de Kroon des levens geven. Onder de schildering zijn de namen van hen die vielen aangebracht. Na de overdracht werden de geval lenen herdacht. Hun namen klonken door de hall, waar zij zo dikwijls had den gestaan, gepraat en gelachen met hen, door wie ze nu herdacht werden. Hun namen staan op de muur van het Gymnasium dat zo veel voor hun vor ming heeft gedaan, ook voor hun ka raktervorming. Zij blijven in dankbare herinnering voortleven bij hen die nu en in de toekomst deze onderwijs inrichting zullen bezoeken, waartoe de muurschildering niet weinig zal bijdragen. HEIN F. FABER. om mij een denkbeeld te geven van de betekenis...” stelde ik voor. „O ja, met alle genoegen”, ant woordde de professor bereidwillig. En hij pakte de ene amulet op er vertaalde de lettertekens als volgt: DE NIEUW AMSTERDAM WEER IN DE VAART. Herstelkosten 21 millioen. Morgen vertrekt het vlaggeschip van de HollandAmerika lijn, de Nieuw Amsterdam voor zijn eerste reis naar Amerika na de bevrijding. In de oorlog voer het schip voor troepentransport en daarna moest het dus weer geheel ingericht worden tot varend luxe hotel, dat het voor de oorlog was. l1/^ jaar is door honder den mensen daaraan gewerkt. De her stelkosten hebben 21 millioen gulden bedragen, meer dan het gehele schip in 1937 kostte, maar dit bedrag wordt niet door Nederland doch door de geallieerden betaald, in welker dienst de Nieuw Amsterdam haar grote bijdrage in de oorlogvoering le verde. Nu is het weer een prachtig, zeer weelderig ingericht schip dat be halve voor de vaart op New York ook brandbare moerasgas, waarmee dienst zal doen voor kruistochten met .ron Inmnpn wnrrlpn npdrpvpn rijke Amerikaanse toeristen over de wereldzeeën en dus ons deviezen zal opleveren. SNEEKER NIEUWSBLAD Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK Ik luisterde met de grootste aan dacht, dit moest het lapje van Ira zijn; sprak ze in haar brief ook niet van een duldend kind?... Neen, ik her innerde het mij weer, ze sprak van een „berustend” kind... maar dat zijn woorden van ongeveer gelijke be tekenis. „En dit andere”, zei de professor, „zou men aldus kunnen vertalen: VERENIGING VAN SNEKER ZAKENLIEDEN. In de laatst gehouden bestuurs vergadering van de Ver. v. Sneker Zakenlieden werden verschillende besluiten genomen. Het ligt in de bedoeling, dat de Ver. van Sneker Zakenlieden deze winter een aantal lezingen organiseert voor haar leden met hun dames. Met de K.L.M. is reeds overleg gepleegd en deze is be~eid gevonden een lezing te hou den over haar organisatie waarbij tevens een of meer zeer interessante films zullen worden vertoond. Ver der zal dhr. Riemersma uit Leeuwar den worden uitgenodigd een cause rie te houden, waarbij de vele moei lijkheden, die het huidige economi sche leven treffen, zullen worden be sproken en waardevolle inlichtingen en tips zullen worden gegeven. Er zal een St. Nicolaas-actie door de Ver. op touw worden gezet, waarbij het de bedoeling is, Zijne Hoog waardige Excellentie met muziek te verwelkomen en op het stadhuis of- fici.el te ontvangen. Aan de Direc tie der N.T.M. za’ verzocht worden Dinsdagsmorgens om 6 uur een bus uit Alkmaar te laten vertrekken, waardoor de kooplieden tijdig op de Veemarkt aanwezig kunnen zijn Aan de Gemeenteraad zal een ver zoek worden gericht om de straat verlichting zodanig uit te breiden, dat Sneek ook ’s avonds de indruk geeft van een welvarende stad, wat thans in vergelijkino met andere plaatsen van dezelfde grootte lang niet het geval is. Tenslotte zal I getracht worden een avond te be leggen voor het personeel van de leden der vereniging, waar zij zullen worden ingelicht over Verkoopkun- de of iets dergelijks. LERAREN OVERWEGEN COLLECTIEF ONTSLAG. Achttienhonderd lera’ren gaan zich beraden, in hoeverre het uitblij ven van enigerlei verbetering in hun salariëring aanleiding voor hen vormt, het bijltje er bij neer te leg gen. Op 31 Oct. a.s. komt nl. de Algemene Vereniging van Leraren bij het Middelbaar Onderwijs in een buitengewone algemene vergadering te Utrecht bijeen. De agenda ver meldt, dat men de mogelijkheid zal bespreken van „een actie tot collec tieve ontslagaanvraag in samenwer king met de andere leraren-organi- saties". (Het Parool). NEDERLANDSE VERLIEZEN IN INDONESIË. Officieel is bekend gemaakt, dat de Nederlandse verliezen in Indo nesië tussen 4 Augustus en 9 Octo ber bedragen209 gesneuvelden, 628 gewonden en 16 vermisten. De verliezen bij de marine bedroe gen over September twee officie ren, een korporaal en vijf manschap pen gesneuveld, twee officieren aan hun verwondingen overleden, een korporaal en vier manschappen ge wond. NALATIGE BEWAKERS BERECHT. Een transport van twee en veer tig politieke delinquenten, die van Hoensbroek naar Den Helder wer den gebracht, maakte halt voor een café te Renswoude. Slechts één be waker overzag het transport terwijl de weg geheel donker was. Van deze gelegenheid maakten elf gede tineerden gebruik, te ontsnappen. Bovendien verdween er nog een twaalfde in Amsterdam. Bij onderzoek bleek, dat de bewa king veel te wensen had gelaten. Wegens nalatigheid hadden de vier bewakers zich voor de Maastrichtse rechtbank te verantwoorden. Het O.M. constateerde, dat, ofschoon het aantal bewakers en de soort be wapening onvoldoende waren, de mannen schromelijk te kort waren geschoten. Tegen de ex-hoofdbewaker werd f 200 of 2 maanden hechtenis geëist en tegen de ontslagen bewakers f 100 of een maand hechtenis. PRIJSOPDRIJVING VAN TURF GESTRAFT. Een aantal verveners in Drente’s Z.O.hoek zijn wegens prijsopdrij ving van turf tot boeten van f 2500 tot f 100.veroordeeld. EEN „HANDIG” LIFTER. Een automobilist van Leeuwarden naar Den Haag onderweg, nam noj in Friesland, een lifter op. Dat bleek een zeer spraakzaam man, die bekende al eens een paar jaar „op geknapt” te hebben wegens zakken rollerij. „Maar”, zei hij tót de auto bestuurder. „U hoeft niet bang voor me te zijn. U is vriendelijk”. Bij de Afsluitdijk gekomen, wachtte de au tomobilist ’n onaangename verras sing, hij bleek zijn rijbewijs vergeten te hebben en werd bekeurd. Toen ging de tocht verder naar A dam, waar de lifter afscheid van de au tomobilist nam en zeide „nog een aardigheidje voor hem te hebben”. Met die woorden bood hij zijn gast heer het zakboekje van de bekeuren de ambtenaar op de Afsluitdijk aan, dat 30 namen bevatte en als laatste die van de onfortuinlijke automobi list. Aldus vertelt het N. v. h. N. door GERARD REVERS Er gebeuren soms van die dingen, welke aan de algemene aandacht ont snappen, maar die naderhand blijken toch van groot gewicht te zijn ge weest. Zo vergaderden Zaterdag te Leeuwarden het bestuur en enige le den van „It Boun fan Fryske toaniel skriuwers” met het Bestuur van „It Boun fan Fryske Toanielselskippen”. Het was in de eerste plaats een ken nismaking over en weer, maar ook zakelijke dingen werden behandeld, Welke zeer zeker van grote invloed gunnen zijn voor het Frysk Toaniel. t Waarschijnlijk wordt er in geen en- 1*1 deel van ons land zo intens en met on grote' overgave toneel gespeeld Win Friesland. Vooral nu, nu ook ^echtst bevolkingsgroep haar voor- irdeeljLegenover het toneel heeft la- i varen’en zelf ook aan de slag is gaan. We kunnen gerust constate- dat hier een zeer bloeiend toneel- en is, wat echter nog niet gelijk is ,n een toneelleven op hoog peil. Aan et peil kan nog wel iets verbeterd worden en daaraan wordt dan ook ge werkt, misschien nog wel niet met di rect succes, doch wel met de meeste inspanning. Dit bleek ook weer uit deze vergadering. Er werden in hoofd zaak zakelijke dingen besproken, maar dit werd gezien als een inleiding naar verbetering van het toneel. Er werd geconstateerd, dat het, bij de tegenwoordige regeling, voor de toanielselskippen buitengewoon moei lijk was om een overzicht te krijgen van de speelbare stukken en dan wel speciaal van die stukken welke voor een bepaalde toneelgroep van belang waren. Om hierin verbetering te bren gen werd door de voorzitter van It Boun fan Fryske Toanielskriuwers. Abe Brouwer, voorgesteld om een be redeneerde catalogus samen te stellen en uit te geven. Eén der bestuursleden van It Boun fan Fryske Toanielselskippen deelde hierop mede, dat dit plan reeds een paar jaar geleden ook door It Aid Sèlskip was opgevat, maar dat tot nu t'je de verwerkelijking van dit plan op zich had laten wachten. De vergade ring was wel is waar van oordeel dat er inderdaad heel wat werk voor ver richt moest worden, maar dat het ver schijnen van een dergelijke catalogus toch noodzakelijk was. Om het werk zo eenvoudig mogelijk te maken, op dat een dergelijke catalogus zo spoe dig mogelijk zou kunnen verschijnen, zal de secretaris van It Boun fan Fryske Toanielskriuwers aan alle le den en tevens aan alle bekende toneel schrijvers, welke nog geen lid van de Bond zijn, een vragenlijst ter beant woording doen toekomen, waarop zij hun speelbare stukken met alle ge gevens, welke voor een goed overzicht nodig zijn, kunnen opgeven. Men wil zich voorlopig houden aan die ge gevens, welke voor een goede oriënte ring voor de Selskippen nodig zijn. De toneelgroepen kunnen dan dadelijk zien of een aangegeven stuk door hen gespeeld kan worden of niet. Dit zal veel heen en weer sturen van stukken voorkomen, terwijl de besturen, welke een stuk voor hun groep moeten uit zoeken, niet meer gedwongen zullen zijn om verscheidene stukken te le zen, wat natuurlijk altijd veel tijd kostte. Om verder een vlotte behande ling van deze materie te verkrijgen werd besloten, dat vanaf 15 Novem ber a.s. alle door de leden van It Boun fan Fryske Toanielskriuwers 4 geschreven stukken, alleen te krijgen zullen zijn bij Boekhannel De Funk to Leeuwarden. Als ideaal staat voor ogen dat in de toekomst alleen aan dat adres alle stukken, of ze nu door bepaalde uitgevers zijn uitgegeven of door de schrijvers zelf, verkrijgbaar zullen zijn. Dit zal ook weer heel wat uitzoeken en heen- en weer-schrijverij voorkomen. Bovendien zal ook de in vordering van het auteursrecht over één persoon lopen en wel over het bu reau Van Zinderen te Leeuwarden. Over het auteursrecht werd ook een en ander gezegd. Voorlopig is een uni forme regeling getroffen, waarbij een groot speelstuk voor de eerste op voering 15.en de volgende opvoe ringen in dezelfde plaats 10.moe ten kosten. Wordt hetzelfde stuk door dezelfde vereniging op een andere plaats over het voetlicht gebracht, dan geldt weer dezelfde regeling als boven genoemd. Verenigingen, welke lid zijn van. It Boun fan Fryske Toa nielselskippen krijgen 25. reductie op het auteursrecht. Dit is echter een voorlopige regeling, daar men een ontwerp in studie heeft om te komen tot een andere regeling van de auteursrechten, daar het volgens de schrijvers, en hiermede was het Be stuur van It Boun fan Fryske Toa nielselskippen het volkomen eens, niet redelijk is te noemen, dat verenigin gen pp een kleine plaats, welke dus nooit Veer grote recettes kunnen ma ken, hetzelfde moeten betalen als die van een grote plaats, welke daartoe wel in de gelegenheid zijn. Hierna kwam een schrijven van It Buro foar Kulturele Saken in discus sie, in welk schrijven de wens naar voren kwam om te komen tot voort zetting van de Regiekursus. Algemeen was men van oordeel, dat die Regie kursus een groot succes was geweest, alleen werd het sterk betreurd, dat men op aandrang van de organisato ren geen aantekening van het behan delde had gehouden. Er was toegezegd dat alles wat behandeld werd, in druk zou verschijnen en wel in het Toneel blad dat zou worden uitgegeven, maar dat niet gekomen was. Een voortzet ting wan de cursus werd dan ook zeer wenselijk geacht al hadden enkelen dan ook bezwaar tegen de organisatie vorm. Algemeen was men het er over eens, dat dergelijke kursussen het Fries toneel zeer ten goede komen. Dit geldt natuurlijk alleen voor de uit voering, voor wat er naar voren za> worden gebracht zijn de schrijvers verantwoordelijk. Het is echter zo. dat de schrijvers van dergelijke kur sussen heel wat toneeltechniek kun nen opdoen, wat de stukken ook ten goede komt. Dat is echter een kwestie van vorm. Voor het verhogen van het peil der stukken verwachten de schrij vers veel van het onderling contact en van het onderling bespreken van hun nietje werken. Indien ze de cri- tiek van hun collega’s zullen kunnen verdragen, zal hieruit inderdaad heel veel goeds kunnen komen. In Leeuwarden had de overdracht plaats van een tweetal muurschilde ringen door een comité van oud-leer lingen aan het Bestuur van het Ge reformeerd Gymnasium. Toen het Gymnasium het vorig jaar zijn 25- jarig jubileum vierde, werd een comité van oud-leerlingen opgericht, om het Gymnasium een blijvend aandenken aan te bieden. De keuze viel op de nu aangeboden muurschilderingen, welke werden aangebracht door de bekende Amsterdamse glazenier en fresco men dus een heel aardig avond- blaadje bij elkaar 1 De krantenpapierproductie uit stro is nog niet volmaakt, doch de prac- tische toepassing komt steeds dich ter bij en daarmee komt een ant woord op de vraag, waar men in normale tijden met de overvloed van stro heen moet. Als we c maal zo ver zijn, dat de stromassa zowel voor kunstzijde <ls voor papier re gelmatig aan grote fabrieken gele verd kan worden, zal daarmee een grote steun gegeven worden niet alleen aan de inlandse graanteelt, maar ook aan onze deviezenpositie, aangezien dan het aankopen van pa- piergrondstoffen en cellulose uit het buitenland zeer belangrijk vermin derd kan worden. Internationaal gezien is het niet onmogelijk, dat deze verwerking in de gehele wereld toe^epast zal wor den, waardoor de grote graanbedrij- ven in de Amerikaanse prairiegebie den, die tot nu toe hun stro ver branden of onderploegen, dit mate riaal eveneens gaan verzamelen. Daarvan zal weer het gevolg zijn, dat er een geringere behoefte komt aan lioutcellulose, hetgeen de uitput ting van de bossen zal voorkomen, althans in sterke mate remmen. En aangezien dat weer van geweldige invloed is op het handhaven van een goed klimaat, omdat in ontboste ge bieden droogte en overstroming el kander afwisselen en de wind vrij spel krijgt op de grond, zal deze ont sluiting van het stro met chemische middelen het wereldbosbezit helpen sparen en daardoor een grote aan winst voor de gehele mensheid zijn. Kantoor voor Abonnementen* Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 - Tel 2872 AARDAPPELMEEL IN HET BROOD. Met ingang van 26 October is viji procent aardappelmeel in het Tot Leidster van de Adsp.- afdelingen der Chr. Gymn. Ver. ..Kracht en Vriendschap te Leeu- pervlakte warden is benoemd onze plaatsge- I krant oplevert. Bij note Mej. M. A. Jongejans. van de opschriften juist weer te geven...” „De betekenis?... Ja, die is onge twijfeld veel omvangrijker, dan u uit mijn vertaling hebt kunnen begrijpen. Deze amuletten hebben een symbo lische betekenis; ze dienen als bruids tooi... Oorspronkelijk waren het bruidsgeschenken; als ik het wel heb, dan behoort er bij zo’n paar zijden doekjes een edelsteen, of liever twee edelstenen, van meer of mindere grote waarde al naar de aanzienlijk heid van het vorstengeslacht... En die beide edelstenen vormen dan sa men in eivorm één geheel... Kunt u mij volgen”. „O, ja, professor, heel goed”, ant woordde ik. Dat was ook zo, want ik had thuis zelf zo’n steen, of liever de helft van zo’n steen en dus kon ik ’s professors betoog zelfs buitenge woon goed volgen... De professor had intussen op mijn antwoord helemaal geen acht gesla gen. Het was blijkbaar een gewoonte- vraag, waarmee hij gewend was zijn geleerde betogen te onderbreken... „Zowel aan de steen, als aan de erbij behorende lapjes”, zeide hij „wordt een bovennatuurljjke werking toegekend. Ik geloof niet, dat men Indië het wagen zou, zich aan het ge bod er van te onttrekken...” zeggen, dat i broodbloem gemengd. Dit wil niet zeggen, dat van die datum af reeds brood gebakken wordt, waarin aardappelmeel verwerkt L. De bak kers zullen namelijk eerst hun voor raad bloem zonder aardappelmeel opmaken, alvorens zij het bloem van de nieuwe samenstelling gaan ge bruiken. Verder zit er 10 procent maisbloem in. De professor echter keek' ernstig en reageerde dadelijk op mijn glim lachen „Bijgeloof?... Ja, in zékere zin kan dit als een soort bijgeloof gelden. En ik geloof ook niet, dat men in verlichte kringen in Indië nog wil weten, dat men er waarde aan hecht. Maar dat èr waarde aan wordt gehecht en dat men het niet zou wagen om met deze overlevering te breken, is even zeker als uw aanwezigheid hier... Tradities mijn jonge vriend, zijn sterker dan de meeste mensen vermoeden. En dan vooral in Indië... Daar hebt u geen Idee van!...” Ik reikte de professor de hand. „Ik ben u zeer dankbaar voor uw n edelingen, professor”, zei ik, „r i weet ik tenminste, wat die op- sc ften betekenen”. „Ik hoop, dat u er iets aan zult hebben”, lachte de professor, „als u bijgeval de prinses uit het sprookje zult gaan opeisen! Ik wens u goed succes!” „Nogmaals hartelijk dank, profes sor!” Sommige mensen zeggen, dat de landbouw eigenlijk niet anders is dan een transportbedrijf. De boer rijdt mest naar het land, hij rijdt op zijn akkers heen en weer met zijn machi nes, ploegen, eggen, rollen, zaaien, schoffelen, maaien, het is al les rijdend werk; en tenslotte rijdt hij de oogst naar huis en van het erf weer naar station of fabriek. Hij rijdt zijn hooi, hij rijdt naar het land om te melken, hij rijdt de melk naar dc afleveringsplaats. Niet onaardig bekeken, maar toch zal geen enkele boer zich een trans portondernemer voelen. Is het mis schien juister hem te beschouwen als een chemisch fabrikant? Want wat gebeurt er eigenlijk op een boerde rij Daar worden voortdurend al lerlei stoffen afgebroken en uit de brokstukken worden weer nieuwe stoffen opgebouwd. De grote bouw meester is daarbij de natuur, hetzij werkende in de bodem door middel van bacteriën, zuren, ja wat niet al, dan wel werkende in planten en die ren met de onmisbare medewerking van zon, lucht en regen. Toch is die „chemische fabriek”, die boerderij heet, een bedrijf, dat halverwege stopt. Onze geleerden hebben nage gaan, hoe ze al die scheikundige processen kunnen voortzetten en daarbij doen ze nog voortdurend merkwaardige ontdekkingen. De laatste jaren zijn ve zo ver, dat we kousen kunnen spinnen uit stro en binnenkort zullen we, al brood eten de, zorgen voor het papier van ons avondblad. Ook dit '3 n strokwestie. want stro, vroeger een min of meer verwaarloosd, „afvalproduct”, blijkt een bron van allerlei toekomstige rijkdommen. Het is al jaren geleden, dat stro alleen maar diende voor lig ging van het vee; het strocarton kwam op, maar dez* industriële ver werking bood lang niet genoeg af zetgebied voor de enorme massa's stro, die onze graanverbouwende provincies vóór de oorlog oplever- d,en. Men zocht dus naar nieuwe toepassingsmogelijkheden van de stoffen, waar stro’ uit bestaat, waar toe te Groningen een speciale onder- zoekingsdienst voor dit product werd gesticht. De lange serie van onderzoekin gen, die daar is verricht, heeft aan getoond, dat er in stro niet alleen grondstof zit voor kunstzijde, maar ook voor krantenpapier, voor vee voeder, (in de vorm van voeder-- suikers), papierpulp, grondstof voor perspoeders en ook warmte, want men kan bepaalde stoffen gebruiken voor ontwikkeling van methaan, het zeer 1 motoren kunnen worden gedreven Naar de directeur van bovenge noemd laboratorium, ir. Ritman, on langs op het Re: _*arch Congres me dedeelde, komt er bij een broodver- bruik (van inlands gr in) van drie honderd gram per hoofd per dag een hoeveelheid van 50C gram stro ter beschikking. Hij wil i’ b.v. bij een oogst van drieduizend I kilogram tarwe per hectare vijfdui- zend kilogram stro wordt gewonnen. Van deze vijfhonderd gram stro kan een vijfde gedeelte tot krantenpapier worden verwerkt, hetgeen een op- van een vierkante meter -- - Z.j een gemiddelde I gezinsgrootte van vijf personen eet „Het gebod...” „O, ge begrijpt het niet?” De professor was van zijn stoel op gestaan en met vlugge bewegingen liep hij door de kamer, kijkend langs de ruggen van zijn boeken also* hij iets zocht. Hij zocht echter niet naar een boek, maar alleen naar een manier om mij duidelijk te maken wat hij be doelde te zeggen: „Stel u voor, een jonge Indische vorst of desnoods een oudere, die in het bezit is van de helft van een steen plus het éne lapje, en die van een vorstendochter het erbij behorende andere doekje krijgt... „Juist”, knikte ik... „Ja, we hebben het er niet over hoe die vorst aan dat doekje g komen is, misschien heeft hij het van de vors tendochter gestolen of wel het van haar ouders gekocht... goed, hij is in het bezit er van. Begrijpt ge?” Ik knikte wederom. „Welnu, als dan deze vorst de vorstendochter opeist als zijn vtouw, dan zal niemand het wagen zich tegen deze beschikking van het noodlot te keren...” De woorden van de professor brach ten mij in de grootste opwinding Uiterlijk liet ik echter niets blijken: ik dwong rr.pzëif zelfs tot een glim lach. ia k- e-

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1947 | | pagina 1