o
sk
Buitenlands Overzicht
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
Dinsdag 23 December.
Ook in de daarop volgende
week komt het Sneeker Nieuws
blad slechts één keer uit en
wel op
Woensdag 31 December.
Abonné’s en adverteerders ge
lieven hiermede rekening te
houden.
r
5’
„EEN GLIMLACH
2e JAARGANG No. 98
DE UITGEVERS.
FEUILLETON
n
J5
a, 8X
Heeg;
Elisa-
rl. te
3 jr„
lit, 63
pen te
r
DADERS VAN BOMAANSLAG
GEARRESTEERD.
VRIJDAG 19 DECEMBER 1947
ns blad zal volgende week
slechts éénmaal verschijnen
n.l. op
(Aan
door GERARD REVERS
Party van
274.
23
HOOFDSTUK 17.
Ct
ct
Stilstaande bij een ander punt, dat de
laatste tijd aan de orde kwam, nl. de
spreiding van bezit, dus het streven
dat ieder bezit krijgt, betoogt spr. dat
dit streven bevorderd dient; het uit
geven van kleinere coupures van ef
fecten, de mogelijkheid ook een ge
deelte van een huis te kopen kan in
deze nuttig werken. Er is ook bij de
arbeider een streven naar bezit, ego-
isme is de mens aangeboren, dient
binnen de perken gehouden, maar niet
haar eigen land wel totaal ontgroeid
zijn. Zij behoort tot de kaste van de
Kshathriyas, dat is de kaste der
Ab.-prijs 12.50 per half jaar
Franco per post
13.75 per half jaar
Ct
ct
ct
ct
ct
ct
Verschijnt:
DINSDAGS en VRIJDAGS
FR.
bon
)or-
:11e,
op
ct
ct
en,
:elf
lie de
leeg;
erhof
send;
Hiske
d. v.
i der
'obias
rs te
„En wat gaat ge nu doen?” vraagt
mijn gastheer, als ik hem het verhaal
van mijn wederwaardigheden heb ge
daan.
„Mijn eerste daad zal zijn, mijn
verblijfplaats bekend te maken”, ant
woord ik. „Er moet onmiddellijk een
telegram weg”.
Mijn gastheer weet wel waar hij dat
telegram heen moet brengen. Het
moet naar het gebouw van de London
Mission, naar de zetel van de zending,
daar zal men het wel het best weten
hoe een telegram naar Bombay het
snelst ter plaatse komt. Het gebouw
van de zending is minstens een paar
uur hier vandaan, maar ik heb ge
zegd, dat het nodig was en dus moet
het gebeuren... Mijn gastheer vertelt
in enkele woorden aan zijn dochter
hoe de zaken er bij staan.
Zij knikt zwijgend en dient het
avondeten op.
een rol is toebedeeld in de Amerikaanse
strategische omsingeling van de Russi
sche kolos. „Strategische omsingeling”
is ’n oorlogsterm, maar de breuk te
Londen maakt het gebruik er van ge
wettigd. Die breuk geeft ook het Mars-
hall-plan meer het karakter van een
mobilisatiemaatregel, dan van een zui
ver economische hulpactie, terwijl de
Kominform niet anders gezien kan wor
den dan als een Russische poging het
Marshall-plan te vernietigen.
Bureau voor Advertenties
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
lel. 3005
Kantoor voor Abonnementen!
Fa. KIEZEBRINK Co.
KLEINZAND 7 - Tel. 2872
tenslotte toch aanvaardt. Ik verzoek
hem over de hele zaak voorlopig te
zwijgen. Dat zal slechts ten goede ko
men aan het onderzoek en aan de ver
volging van de schuldigen. Het is
beter, dat men gelooft, dat ik dood
ben...
De Mohammedaan belooft te zullen
zwijgen...
Ik spreek met mijn gastheer, ik
verzeker hem, dat ik niet ondankbaar
zal zijn, niet tegenover hem en ook
niet tegenover zijn dochter. Maar hij
weigert elke beloning. Geroerd neem
ik afscheid van hem en als ik mijn
lieve verpleegster de hand druk, zie
ik tranen in haar ogen, ze kust mijn
handen...
„Ik kom spoedig terug”, zeg ik ge
troffen, „heel spoedig...”
Dan begeef ik mij in de auto en
i :t een flinke vaart vliegen we langs
de weg.
i men zich bij de naoorlogse opbouw op
s het standpunt van de vrijheid moeten
stellen, spr. weet dat daarin het ge-
vaar schuilt dat het egoisme de bo-
ventoon gaat voeren, maar aan onge-
remde ordening kleeft een groter ge-
vaar, dat van de overheersing van het
i ambtelijk apparaat, machtswellust,
dictatuur. De uitwassen van de ego-
i istische tendenzen in het stelsel van
de vrijheid zijn door gematigde orde-
ning te bestrijden, maar principieel zij
ons standpunt: vrijheid. Spr. wijst er
i nog op dat bij de onderhandelingen
over de samensmelting van P. v. d. V.
en groep-Oud geen enkel verschil van
mening omtrent het program bestond,
dat is gebaseerd op het begrip: vrij-
heid. Wij passen ons aan aan de erva-
ringen van de laatste tijd, maar onze
grondslag is: vrijheid, en daarvoor
moet gestreden omdat ze de laatste
tijd belaagd wordt.
Nadat spr. ^og enige vragen be-
antwoord had, sloot de voorz., de heer
J. N a u t a, die bij de opening had
i meegedeeld, dat er deze winter meer
openbare vergaderingen zullen zijn
i van de Partij van de Vrijheid, de bij-
I eenkomst met een woord van dank
tot de spreker.
Aan onze postabonné’s!
Tot 25 December a.s. geven wij
gaarne aan onze postabonné’s de ge
legenheid het abonnementsgeld voor
het eerste halfjaar 1948 ad 3.75 op
onze girorekening 50748 (ten name
van Firma E. J. Drijfhout) bij te
schrijven.
Na deze datum zal door ons wor
den gedisponeerd.
De Administratie.
In het gebouw van de London Mis
sion, een luchtig huisje op een heuvel
en omgeven door cocospalmen, had ik
een uitvoerig gesprek met de leider, „dan zal ze aan de gewoonten van
Het was een ferme sportieve man,
en naar ik had gehoord was hij
twintig mijlen in het rond overal bij
vernietigd, want dan vernietigt men
de natuur van de mens. Vervolgens
bespreekt inleider de verhouding der
begrippen vrijheid en ordening tot dat
der geleide economie. Onder geleide
economie versta men niet de progno
se, die de zakenman of een groep za
kenlieden opstelt voor hun politiek in
de naaste toekomst, maar de leiding
van het zakenleven onder dwang van
de staat. Dat moeten wij in deze tijd
van nood aanvaarden, maar uit prin
cipieel oogpunt dient deze staatsbe
moeiing zoveel mogelijk geremd. De
vrijheid op dit terrein had ook tot uit
wassen geleid, die terecht door de
overheid werden bestreden (met
warenwet, keuringsdienst, ijkwet enz.
enz.) maar onze grote vooruitgang,
sedert de gilden verdwenen, welke ook
verstarrend werkten, hebben we te
danken aan het feit dat het bedrijfs
leven kon produceren, wat en kon ver
kopen waar het wilde, door die vrij
heid ook konden tal van kleine bedrij
ven tot grote gemaakt worden, niet
omdat hun leiders in de eerste plaats
naar meer geldelijk gewin streefden,
maar omdat het hun eerzucht was
hun bedrijf groot .e maken. Inderdaad
deze vrijheid voerde tot crises, maar
daardoor werd het evenwicht hersteld.
Na de eerste wereldoorlog is het
echter nimmer gelukt weer tot het
oude stelsel terug te keren, en thans
grijpt de overheid door haar vele
instanties diep in het bedrijfsleven
in, maar grof werk blijft het en daar
om tot schade van dat fijne rader
werk, dat elke individuele onderne
ming weer van een andere onder
scheidt. Al kunnen we deze ordening
thans niet missen, ze werkt remmend
omdat een ambtenaren-apparaat niet
soepel kan zijn en principieel achten,
we haar onjuist. Als de overheid lei
ding geeft bij productie en distributie,
worden alle ondernemingen van een
bepaalde bedrijfstak in eenzelfde rich
ting gedreven, blijkt die richting na
derhand verkeerd, komt dus een cri
sis, dan gaat het over de hele linie
fout, waren de ondernemers vrij ge
weest, dan had ‘eder ondernemer naar
individueel inzicht gehandeld, de een
zou verkeerd, de ander goed gehan
deld hebben, zodat zeker evenwicht
over de gehele bedrijfstak gezien, zou
blijven bestaan. Geleide economie laat
geen plaats aan de baanbrekers en is
in principe onaanvaardbaar. Tenslotte
roert spr. ook even aan de betekenis
van de begrippen vrijheid en ordening
voor het geestelijk gebied. Nat.socia
lisme en communisme leren ons dat de
geestelijke vrijheid langs de weg der
ordening geheel kan worden opgehe
ven, en er zijn tekenen die er op wij
zen dat ten deze ook thans nog niet
alles veilig is. Concluderend, betoogt
spr. dat vrijheid en ordening eikaars
tegengestelden zijn, de ware vrijheid
kan zonder zekere ordening niet be
staan, wel de ordening zonder vrij
heid. Ze moeten elkaar aanvullen, ze
zijn twee kanten van de medaille der
hem van verantwoordelijkheid ontlast, gerechtigheid, waarbij de zijde der
vrijheid de belangrijkste is. Het gaat
er tenslotte om ieder individu die
plaats te verzekeren, waar hij karak- dit rapport getroffen, dat onze ver-
ter en verstand kan ontplooien, daar
zal hij gelukkig zijn en daarop is het
hoogste streven van de mens gericht.
Wil men alleen voorziening van de
materiële behoeften van de mens, dan
kan men zelfs slavernij aanvaarden,
maar beseft men dat de mens geeste
lijk voedsel vooral behoeft, dan zal
men hem vrijheid gunnen. Daarom zal
In het Nieuwjaarsnummer dat 31
December a.s. verschijnt, bestaat ge
legenheid tot het plaatsen van een
NIEUWJAARSGROET van 4 regels
voor 1.50.
Inzending gaarne vóór 27 Dec. a.s.
Bureau: Grootzand 55.
tegenwoordigers te Lissabon zodanig
kibbelden, dat van samenwerking
geen sprake vas, er heerste een be
dorven, soms kinderachtige sfeer.
Oud-minister van Boeijen getuigde,
dat de heer v. H. een weinig sociale
natuur heeft, die zich niet kan in
leven. Warmte was een erg zwak
punt, niet alleen bij hem, maar bij de
onderwerp
een verga
dering van de afd. Sneek van de
Partij van de Vrijheid mr. H. S. S i e-
b e r s te Groningen. Bij het leggen
van de basis voor de opbouw van de
na-oorlogse maatschappij spelen de
begrippen vrijheid en ordening een
belangrijke rol, aldus betoogde spr.
Deze begrippen zijn echter niet te
definiëren, ze zijn niet absoluut en de
persoonlijke visie bepaalt hun inhoud.
Eis voor het leven in een gemeen
schap is, dat het individu een deel
zijner absolute vrijheid afstaat, er
moeten regels zijn, ojf straffe van het
ontstaan van een chaos, maar niet
overal en niet altijd zijn die regels de
zelfde. Principieel deed het begrip dat
alle mensen dezelfde rechten moeten
hebben, in Europa zijn intrede met de
Franse revolutie. De ontwikkeling
van de industrie schiep echter nieuwe
problemen, door de ongebreidelde
economische vrijheid geraakte de ar
beider in ’t gedrang, de ervaring
noopte, hoewel men node het vrij-
heidsprincipe prijs gaf, tot de opbouw
van een sociale wetgeving, in wezen
een ordening op het terrein van de
arbeid en vele dezer wetten zijn een
zegen voor het Nederlandse volk, ze
leidden tot een krachtige arbeiders
stand. Een nadeel blijft dat de prikkel
zelf verantwoordelijkheid te dragen
min of meer wegviel; de verantwoor
delijkheid voor zich zelf te zorgen sta
voorop, ontbreekt de mogelijkheid
daaztoe buiten eigen schuld dan vor
dert de gerechtigheid dat de overheid
bijspringt. Een dergelijke ordening,
dus beperking der vrijheid, is aan
vaardbaar. Had men voor de oorlog
het overleg tussen werkgevers en -ne
mers over de lonen, hetgeen veel heeft
bijgedragen tot de bedrijfsvrede,
thans kwam er een ander stuk orde
ning bij, de overheid schuift als zij het
nodig oordeelt het resultaat van dat
overleg terzijde en stelt zelf de lonen
vast. Men kan dat aanvaarden in ,een
tijd van nood, maar men dient zich er
bewust van te blijven, dat we hiervan
zo spoedig mogelijk af moeten. Spre
kers conclusie ten opzichte van dit
alles is, dat op het gehele hierboven
genoemde terrein zekere ordening eis
van gerechtigheid is, doch dat ze niet
zover mag gaan, dat ze de zelfstan
digheid van het individu aantast en
gehele dienst”. Ons hebben deze op
merkingen vooral getroffen, omdat
zij bewijzen dat er kennelijk iets ha
pert bij ons diplomatieke corps. Juist
van een diplomaat mag geëist worden
dat hij sfeer en vertrouwen weet te
scheppen.
Zes leden van het oud-bestuur van
het Rode Kruis, in de oorlogstijd in
functie, hebben een gezamenlijk pro
test opgesteld tegen het rapport van
de commissie-Vorrink. Zij verzoeken
de commissie de conclusies en be
schuldiging van het Rode Kruis in het
algemeen en het oude dagelijks be
stuur daarvan la het bijzonder, vol
komen te wijzigen of anders het pro
test in haar rapport op te nemen.
Twee mannen, de gebroeders G. M.
en A. M., zijn op aanwijzing van de
Bredase politie te Raamsdonkveer ge
arresteerd onder de verdenking, dat
zij op 9 Juli in hotel Suisse te Breda
een bomaanslag hebben gepleegd,
waarvan de 24-jarige de L. het slacht
offer is geworden. Gebleken is, dat
het noodlottige projectiel bestemd was
voor de dienstbode van het hotel, die
haar verkering met G. M. had ver
broken. De politie is de gebroeders op
het spoor gekomen, doordat dezer
dagen een van hen afkomstig pakje
voor de dienstbode werd bezorgd, dat
bij een voor net openen ingesteld on
derzoek een scherp gestelde hand
granaat bleek te bevatten.
DOODGESCHOTEN.
Door een Duitse grenswacht dood
geschoten zijn twee jongemannen uit
Kruchten (D.) dat even over de Ne
derlandse grens bij Roermond ligt.
Een van hen werd reeds geruime tijd
wegens diefstal en smokkelarij ge
zocht. Engelse en Duitse instanties
stellen een onderzoek in.
NAAR AANLEIDING VAN HET
„PAKKETTENRAPPORT”.
In verband met de beschuldigingen
in het rapport-Vorrink over het te
kort schieten van het Rode Kruis in
bezettingstijd, geuit aan het adres
van mr. B. Ph. baron van Harinxma
thoe Slooten als commissaris voor de
vluchtelingenaangelegenheden te Lis
sabon, is thans gepubliceerd het rap-
port-Cleveringa over deze diplomaat,
die thans onze ambassadeur in België
is. Dit rapport zegt als samenvattend
oordeel: Van de gegrondheid voor
ernstige klachten is niet gebleken. De
heer Van Harinxma heeft in uiterst
moeilijke omstandigheden stellig werk
verricht, dat gewaardeerd verdient te
worden. Dat hij hier of daar een steek
heeft laten vallen is mogelijk, gelijk
wel niemand in zijn omstandigheden
de volmaaktheid had kunnen berei
ken; doch er is niet gebleken van eni
ge aanleiding de staf over zijn werk
te breken. Wellicht is het mogelijk,
dat hij op twee, mogelijk met elkaar
samenhangende punten van bijkomsti
ge, doch in de gegeven omstandighe
den toch wel belangrijke aard te kort
is geschoten, doch er kan achteraf
hieromtrent te weinig tastbaars wor
den vastgesteld di.n dat een afkeuring
gerechtvaardigd kan worden geacht.
De twee' punten waarop de heer
Van Harinxma wellicht te kort is ge
schoten zijn: zijn bejegening van uit
gewekenen te Lissabon, waarin wel
licht soms een toon van wat meer ge
duldige vriendelijkheid en bereidheid
tot uitlegging, wat meer hartelijkheid
en menselijke belangstelling hadden
kunnen doorklinken; en zijn gebrek
aan goede samenwerking met andere
te Lissabon gestationneerde ambtena
ren. Maar wat dit laatste betreft is
hij allerminst de enige schuldige.
Ons hebben vooral de zinsneden in
VRIJHEID EN ORDENING.
Vergadering
de Vrijheid.
Over bovengenoemd
sprak Woensdagavond in
De besprekingen der Grote Vier te
Londen zijn Maandag voor onbepaalde
tijd verdaagd. Dat wil dus zeggen, dat
ze zijn mislukt. En daar van den beginne
af niet anders werd verwacht, kwam dit
bericht ook niet als een verrassing, al
blijft het een teleurstelling. Men is het
niet eens geweest over de agenda bij
het begin der conferentie en men kon
het ook niet eens worden over het slot
stuk der conferentie, waarin de verda
ging officieel zou worden medegedeeld.
En tussen agenda en slotstuk lag een
reeks van onenigheden over schier alle
punten, welke te berde werden ge
bracht. Het punt waarbij de onderhan
delingen werden afgebroken, was dat
der herstelbetalingen. Terwijl de Russen
voor zich en Polen 10 milliard dollar van
Duitsland uit de lopende productie eis
ten, waartegen Engeland en de Ver.
Staten zich verzetten, omdat zij er in
hun zónes nog steeds geld bijleggen,
beschuldigde MolOtoff deze landen zich
op verkapte wijze de zakken te spekken
in die zónes. Deze totaal ongegronde be
schuldiging, kennelijk beogend Amerika
en Engeland bij het Duitse volk in een
kwaad daglicht te stellen, deed de deur
toe. Nadien is er eigenlijk geen officieel
verkeer meer tussen Russen en de an
deren geweest behalve op de slotzitting.
Wat nu Officiële gegevens daarom
trent zijn nog niet bekend. We mogen
echter wel aannemen, dat de Ver. Sta
ten, Engeland en Frankrijk thans hun
eigen weg zullen gaan, en Rusland ook.
De breuk is thans volkomen. Misschien
zullen de drie eerstgenoemde landen nu
een conferentie van alle landen welke
met Duitsland in oorlog waren bijeen
roepen, en zullen die landen voorzover
ze niet tot de Russische invloedssfeer
behoren, daaraan ook deelnemen. Daar
zal men dan moeten spreken over de
verhouding tot West-Duitsland; het lijdt
nauwelijks twijfel of Frankrijk zal zijn
zóne thans ook doen opnemen in de
samenwerkende AmerikaansBritse
zónes. Wellicht zal die conferentie dan
vooral economische zaken bespreken,
want de Europese deelnemers zullen zo
lang mogelijk de deur willen open hou
den voor Rusland om aan de politieke
oplossing van het Duitse probleem mee
te werken. Het is echter mogelijk dat de
Ver. Staten druk zullen uitoefenen om
alles nu maar zonder Rusland af te doen
en dat zij de consekwentie uit de breuk
te Londen willen trekken. Die conse
kwentie is dat op de duur een gewapen
de botsing tussen Westen en Oosten mo
gelijk moet worden geacht en dat daar
om zo spoedig mogelijk dat gedeelte van
Duitsland dat in handen van het Westen
is zo moet georganiseerd dat het een
b’ ffer tussen Rusland en het meer
Westelijke deel van Europa vormt. Voor
deze inschakeling is de medewerking
van de West-Europese kleine landen
evenzeer nodig als een welwillende hou
ding tegenover Duitsland, zodat we vre
zen dat van schadeloosstellingen voor
die kleine landen ten koste van Duits
land dan wel heel weinig zal komen. Dat
het de Ver. Staten ernst is met de
mobilisatie van het niet-communistisch
deel van Europa tegen Rusland, blijkt
wel uit het feit dat president Truman
Zondag, toen de laatste Amerikaanse
bezettingstroepen Italië verlieten, ver
klaarde: „dat de Ver. Staten belang
stelling blijven koesteren voor het be
houd van een vrij en onafhankelijk
Italië. Mocht de vrijheid of onafhanke
lijkheid van dat land rechtstreeks of in
direct worden bedreigd, dan zullen de
V. S. als ondertekenaar van het vredes
verdrag en als lid der V. N. zich ver
plicht gevoelen maatregelen te beramen
ter handhaving van vrede en veilig
heid”. Ongetwijfeld koesteren de Ver.
Staten dezelfde gevoelens ten opzichte
van Frankrijk. Het West-Europese blok
mag onder de gegeven omstandigheden
niet verder afbrokkelen. De tussentijdse wel versterken, omdat ook aan dat land
De volgende avond reeds kwam het
antwoord. De auto van de London
Mission hield stil voor de woning van
mijn gastheer en ik had een lang ge
sprek met de missionaris. Hij komt
mij halen, telegrammen liggen op mij
te wachten en morgen zullen er ook
vrij zeker brieven voor mij zijn, want
mijn adres is nu by de London Mis
sion...
Op dit moment komt een man bin
nen, een Mohammedaan... Hij legt
een pak voor mij neer en zegt op mij
met de plaatselijke gesteldheid op de
hoogte waren...
De Mohammedaan vertelt, dat hij
de hele beek heeft doorzocht, maar
hij heeft niets gevonden, maar toen
hij hoorde, dat hier een vreemde Sa
hib... Ja, toen had hy onmiddellijk
al een nieuwe schurkenstreek van de
Brahmanen vermoed...
De man sprak met drukke gebaren,
men vertaalde mij wat hij allemaal
had verteld...
Ik informeerde naar de tempel...
Waar stond die tempel?
Ik kreeg ten antwoord, dat er geen
eigenlijke tempel in de buurt was,
wel een heilige plaats, waar de gelo
vigen één keer per jaar heentrokken
om de grote Hindoe-god Shiwa te
eren... Shiwa de grote verwekker en
vernietiger en zijn vrouw Kali, werd
mij gezegd...
„In die heilige plaats zat ik gevan
gen”, zeg ik.
De Mohammedaan trilde van ver
ontwaardiging.
„En wat zult u nu doen?”
Ik haalde de schouders op. Ook de
vertegenwoordiger van de London
Mission zegt, dat er weinig kans is de
schuldigen te vinden.
Ik geef de Mohammedaan een ruime
beloning, die hij eerst weigert, maar
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteuren L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactic-adresKLEINZAND 7 SNEEK
de bevolking populair...
Ik zat tegenover hem in zijn kamer,
het was er heet, de ventilator draaide
wel, en deed de haren op het hoofd
van de missionaris wel wapperen en
tevens de panden van zijn witte jas,
maar koelte bracht die luchtstroom
niet...
De missionaris dacht na.
„Dat meisje”, zei hij, „houdt dus
van u?”
Hij keek me met zijn ernstige ogen
onderzoekend aan.
„Ja”, zei ik, „ik vlei mij met de
gedachte, dat ze van mij houdt... hoe
wel ik het uit haar eigen mond nog
niet met zoveel woorden heb ge
hoord”.
Even lichtte er een verbazing in de
ogen van de missionaris. Daarop ver
volgde hij: „En zij werd opgevoed in
Holland?”
„Ja”, antwoordde ik, „zij heeft een
groot deel van haar opvoeding al
thans in Holland verkregen, ze
spreekt trouwens de taal van mijn
land alsof ze er geboren en getogen
is...”
„Ja”, zei de missionaris peinzend,
wijzend
„Zijn dit uw kleren?”
Ik kijk in het pak en inderdaad
vind ik er al mijn kleren in, al mijn
papieren, ongeschonden, zelfs mijn
hulp aan Frankrijk is door de Ver. Sta
ten niet in de laatste plaats verschaft
om te verhinderen dat de communisten
er de macht in handen kregen, Washing
ton heeft ook de overtuiging gekregen
dat de regering-Schuman het communis
me aandurft. Tussen haakjes zij er op
gewezen dat de breuk te Londen de kan
sen dat het Marshallplan zelve ook door
het Amerikaanse Congres zal worden
aangenomen, heeft doen toenemen. De
tussentijdse hulp aan enige landen liep
maar over ruim een half milliard dollar,
het Marshallplan vordert echter onge
veer 20 milliard en tal van Congresleden
schijnen daartegen bezwaren te hebben,
waarvan echter wordt vermoed dat ze
terzijde zullen worden gezet, nu over
eenstemming met Rusland niet mogelijk
bleek. Er leefde in het Congres de ge
dachte dat door samenwerking tussen
West en Oost-Europa de Amerikaanse
hulp geringer kon zijn inderdaad
heeft Engeland door het in beginsel af
sluiten van een handelsverdrag met
Rusland kans chans bijv, belangrijke
hoeveelheden Russisch graan te krijgen
maar de Congresleden zullen nu al
licht tot de conclusie komen dat het
niet wijs zou zijn West-Europa van
Russische economische steun afhankelijk
te maken. Ook wordt de gedachte ge
opperd dat de Ver. Staten thans het
Duitse en Oostenrijkse vraagstuk bij de
Ver. Naties aanhangig zullen maken,
waardoor de mogelijkheid bestaat ook
de Zuid-Amerikaanse landen stêviger in
de slagorde tegenover Rusland in te
schakelen. Het huidig moment is echter
niet zeer geschikt om deze zaak in de
Ver. Naties te brengen, omdat de Ara
bische leden juist hevig vertoornd zijn
over haar besluit inzake de verdeling
van Palestina. De mogelijkheid zou be
staan dat dit afbreuk deed aan de
eensgezindheid, waarmee men partij
koos tegen Rusland en z’n aanhang.
Het is trouwens hoogst twpfelachtig of
de Ver. Naties in haar huidige vorm de
behandeling van dit conflict zou over
leven. Inzake de Palestina-kwestie is
nog vermeldenswaard, dat ofschoon de
heerser van Saoedi Arabië het eens is
met de andere Arabische vorsten, hij
er niet aan denkt de Amerikaanse
maatschappijen haar olieconcessies op
te zeggen, hoezeer zijn vrienden er ook
op aandrongen. Maar Saoedi Arabië ver
dient dan ook enorme sommen aan die
concessies. Het Perzische parlement
deed ten opzichte der Russen, die in
Azerbeidsjan dergelijke concessies eisten
om een reserve te vormen tegen de tijd
dat hun eigen bronnen in Kaukasië zijn
uitgeput en te verhinderen dat Ameri
kaanse en Engelse petroleumbelangen
zich in Noord-Perzië vestigen, anders.
Het stuurde de eerste minister Qavam
weg, die deze concessies destijds aan de
Russen had beloofd, toen ze Azerbeids
jan ontruimden. Men weet dat ook toen
de Ver. Staten Rusland in de weg tra
den en verklaarden, dat de aanwezigheid
van Russische troepen in een Perzische
provincie Washington niet onverschillig
kon laten. De Russen trokken toen te
rug. Waimeer we nog vermelden dat In
dia en Pakistan thans hun onderlinge
geschillen alle behalve dat omtrent
Kasjmir op vredelievende wijze heb
ben geregeld, blijft ten slotte de vraag
hoe het met Japan zal gaan nu over de
Duitse kwestie de breuk tussen Rusland
en het Westen er is. Ook Japan heeft
nog steeds geen vredesverdrag, een po
ging van Washington om alle elf staten
die in oorlog met het land van de Rij
zende Zon waren, aan een vredesconfe
rentie te doen deelnemen stuitte destijds
af op Russisch verzet. De Amerikanen
willen ook deze zaak gaarne afdoen,
omdat Japan hun nu, evenals Duitsland,
nog geld kost. De breuk met Rusland
zal het verlangen van de Ver. Staten
om ook in Japan de zaak te regelen,
geld is niet aangeraakt...
De ogen van de Mohammedaan fon
kelen. Hij draagt de Brahmanen een
felle haat toe.
En hy vertelt, dat hij de kleren
heeft gevonden bij een beek, ze lagen
daar zó, alsof iemand ze had uitge
trokken om een bad te nemen in die
beek... Dat was een verraderlijk wa
ter vol draaikolken... De opzet was
dus duidelijk genoeg; men had de
schijn willen wekken alsof de man
aan wie deze kleren toebehoorden in
de beek verdronken zou zijn... Het
moeten dus mensen zijn geweest, die
krijgslieden en der vorsten en deze
sluiten naar Mohammedaans voorbeeld
hun vrouwen meestal op in de ze-
nana’s, waar de oude grootmoeders
de scepter zwaaien en alles doen om
de oude zeden en gewoonten te
handhaven...”
„Dus u denkt, dat Ira op dit mo
ment opgesloten zal zitten in zo’n
zenana?...”
„Dat lijkt me wel zeker, en dat ze
zich daar weinig op haar plaats zal
gevoelen is dunkt me eveneens aan
geen twijfel onderhevig...”
Het was voor mij weinig troostvol
dit te horen. Hoe zou ik er ooit in sla
gen Ira uit die omgeving te bevrij
den?... Ik zuchtte.
De missionaris besefte, dat hij iets
moest zeggen om mij op te beuren:
„Het is nog een groot geluk”, zei
hij, „dat Ira ook op dit moment ver
gezeld is van haar moeder, ze is wel
zo goed als zeker, met haar samen,
dunkt mij... U moet het natuurlijk
ook niet als zó erg voorstellen... In
de laatste jaren zijn er heel wat ver
anderingen gekomen in de levensver
houdingen, ook in de zenana’s en als
het meisje, dat gij tot vrouw begeert
er reeds in geslaagd is om haar jeugd
buiten de zenana door te brengen,
dan lijkt het mij toch tamelijk waar
schijnlijk, dat zij er nu ook niet in zo
een strenge afzondering zal leven...”
Wordt vervolgd.