De Conferentie met de fc
Buitenlands Omzicht
Provinciale Kroniek
I
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMERIISERADEEL en IJLST
VRIJDAG 30 JANUARI
1948
3e JAARGANG No. 9
t
9
I
l
k
O
I
1
t
i
HEIN F. FABER.
van
S:
Ab.-prijs 12.50 per halt jaar
Franco per post
f3.75 per half jaar
i
r
i
Icobe.
Het is de tijd van de jaarvergade
ringen en jaarverslagen an we krijgen
een overzicht, van wat er zoal in het
afgelopen jaar is verricht en tot stand
gekomen. Het I.C.O.B.E. gaf bij mon
de van haar voorzitter, de heer H.
Buisman, een overzicht wat er op haar
gebied was tot sta..d gekomen, en wat
zij verwachttte dat er nog tot stand
zou komen. Hoewel de vergroting van
de Harlinger haven niet gelukte, is
het wel waarschijnlijk dat de geul
langs de Pollendam, de dam juist bui-
velijk 3600 millioc’ en 3541 millioen
kg. Toch zijn we nog niet toe aan de
productie van 1941, want die bedroeg
4109 millioen kg., maar wel is het
vetgehalte verbeterd n.l. van 3.40 pet.
in 1941 tot 3.48 pet. in 1947.
rende de bezetting heeft misdragen en
die thans slechts als loondrukkerij
fungeren.
Bureau voor Advertenties
Fa. ORiJFEODÏ
GROOTZAND 55
lel. 3005
Verschijnt
OINSDAG1 en VRIJDAGS
e. i
dus
stand nodig achtte. Afgezien van het
succes, dat twijfelachtig is, omdat de
stabiliteit van de munt afhangt van het
vertrouwen dat men in de politieke sta
biliteit van een land heeft, welke in
Frankrijk nog niet verzekerd kan ge
acht, is dit verschil van mening ook zeer
betreurenswaard. Het bewijst op een kri
tiek moment hoe moeilijk het zal zijn in
West-Europa die eenheid, economisch
zowel als politiek, tot stand te brengen
welke het sterk moet maken en geeft de
tegenstanders van het Marshall-plan in
de Ver. Staten nieuwe stof om tegen dat
plan te ageren. Vrees daarvoor en het
Tacozijl veel te laat in werking ge
steld, terwijl het volgens dezelfden
ook niet lang genoeg doorwerkt, daar
het na stopzetting van het gemaal een
half etmaal duurt voordat het weer
in werking is gebracht. Deze klan
ken zijn trouwens niet nieuw, want
reeds een paar jaar terug verzekerde
mij een boer uit het lage midden van
Friesland, dat men inderdaad te lang
wachtte met het in werking stellen
van het stoomgemaal. Bij een bepaal
de stand van het boezemwater wordt
het gemaal in bedrijf gebracht, maar
dan is dat voor het lage midden al
wat laat, omdat dan de stand daar
reeds te hoog is. Het is natuurlijk de
vraag of men met het eerder in wer
king stellen van het gemaal de funeste
gevolgen van het hoge water had we
ten te voorkomen, maar het had mo
gelijk de strijd hiertegen gemakke
lijker kunnen maken.
Schepen in moeilijkheden.
Op de Noordzee was het Zondag zo
mistig, dat men maar nauwelijks 10
meter zicht had. Het kon niet anders
of op een zo gevaarlijke kust als die
van Terschelling moesten ongelukken
gebeuren. Liefst 4 schepen geraakten
in moeilijkheden. Twee Engelse sche
pen, één Belg en een Zweeds jacht.
Alle vier schepen vroegen om hulp,
maar ondanks het feit dat de sleep
boten van Doeksen en de reddingboot
de ,,Brandaris” dadelijk uitvoeren,
hebben ze alleen maar het Zweedse
zeilscheepje, een soort boeierjacht
aan boord waarvan zich 4 journalis
ten, een Zweed, twee Denen en een
Chileen bevonden, kunnen binnen
brengen. Het Engelse schip de „Llan-
daff” dat op een mijn was gelopen,
wist op eigen kracht de reis te vervol
gen terwijl hét andere Engelse schip,
de trawler Jozo door een onbekende
kustvaarder op sleeptouw was geno
men en de Belgische visserman, die
volgens zijn opgave aan de grond was
gelopen, nergens meer te vinden was.
Een zeer onfortuimijke dag voor de
sleepboten.
Het plan Marshall.
De directeur-generaal voor de Bui
tenlandse Agrarische aangelegenhe
den, Ir. A. H. Boerma, sprak te
Leeuwarden voor een tamelijk bezette
Harmonie-zaal over de Internationa'
ontwikkelingstendenzen in verband
met onze Landbouw, in het bijzonder
met het oog op het plan-Marshall.
Amerika heeft begre’- n dat Euro
pa weer op de been geholpen moet
worden en dat het dit niet op eigen
kracht kan. Het wil helpen om te ko
men tot een reconstructie van Europa
en is bereid om daartoe geld en goe
deren te leveren. Europa zelf zal ech
ter moeten bewijzen waartoe het in
staat js. In Pakijs heeft men daartoe
een rapport uitgewerkt dat aan de
Amerikanen is v"~rgelegd en waarin
er op wordt gewezen, dat Europa om
weer gezond te worden de productie
zal moeten opvoeren, van vele pro
ducten tot boven het voor-oorlogse
peil. Wat de landbouw betreft: de
graanproductie tot die van voor de
oorlog en de producten van de vee
houderij nog hoger.
Het rapport heeft over het alge
meen een goede indruk gemaakt in
Amerikjt, maar toch verwacht men,
dat er meer gra~n geproduceerd kan
en moet worden. Er is op de wereld
een behoefte van 50 millioen ton
graan, waarvan we nu nog 21 millioen
te kort komen, terwijl er in Amerika
en Canada buitengewoon goede oog
sten zijn binnengehaald. Hier staat
tegenover dat Oost-Europa weer
graan begint te exporteren. Ten op
zichte van de graanpositie was Ir. drukkerijen welker leiding zich gedu-
Boerma zeker niet optimistisch, en
zeker niet ten opzichte van de voeder-
granen, die voor ons land van zo groot
5 eieren
5 liter melk
300 gram vlees
200 gram vlees
~elen moe
ten uiterlijk op 7 Februari a.s. bij een
detaillist in groente en/of fruit wor
den ingeleverd. Niet aangewezen zijn
en vernietigd kunnen worden de bon
nen 122, 123, 623 Melk, 130, 131, 132.
137, 636, 637 Reserve, 139, 143, 643
Algemeen.
ONTEIGENING OP HET GEBIED
VAN HET PERSWEZEN.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot „Vaststelling van
een aantal bepalingen over onteige
ning op het gebied van het perswe
zen”. Aan de memorie van toelichting
ontlenen wij dat de ministers niet in,
overeenstemming met de vrijheid van
de drukpers achten, de omstandigheid,
dat een groot aantal dagbladonderne
mingen niet over een eigen outillage
beschikken kan. Voor een wettelijke
regeling van een herdistributie van
de apparaturen en desnoods ook van
gebouwen, bestaat een alleszins rede
lijke grond. Met het wezen van het
onteigeningsbegrip verdraagt zich
niet dat de onteigening het karakter
krijgt van een bijkomende straf. Nu de
grondslag van de onteigening een an
der karakter draagt, koesteren de mi
nisters de verwachting, dat door min
nelijk overleg overeenstemming over
de vergoeding zal worden bereikt. De
omstandigheden zullen er toe leiden
dat voor algehele onteigening in de
regel in aanmerking zullen komen,
ling, binnen afzienbare tijd zal wor
den uitgediept, terwij er ook een bede
lijke kans bestaat dat de nieuwe ka
nalen in Friesland een diepte zullen
krijgen van 3% meter. Het Comité
heeft hier herhaaldelijk op aangedron
gen en meent wel dat het nu inder
daad zo zal komen. Helaas wordt
echter nog niet algemeen ingezien dat
het noodzakelijk is dat dit tolvrije
Rijkskanalen zullen moeten worden.
Echter zet het I.C.O.B.E. haar werk
onverdroten voort en heeft hierbij de
steun vtln het Provinciaal Bestuur.
Enkele punten van hetgeen nage
streefd wordt, bracht hij naar voren,
zoals: De bevordering van de Friese
Zoetwatervisserij, wat o.m. bereikt
zou kunnen worden door het stichten
van visvijvers; Dat de waterwegen in
Friesland weder op diepte zullen moe
ten worden gebracht, zulks vooral ook
met het oog op de watersport en dat
in het watersportgebied geen vaste
bruggen meer dienen te worden aan
gebracht; De bevordering van de uit
breiding van de waterleiding tot Zuid
en Oost-Friesland, ten behoeve van de
hygiëne maar ook vooral met het oog
op eventueel te vestigen industrie; Te
bevorderen dat Rijksweg 43 volgens
het tracé HeerenveenGorredijk
DrachtenGroninge' zo spoedig mo
gelijk wordt voltooid; Bestudering
hoe in Noordwolde het fabriceren van
de meest moderne producten van de
rietvlechtkunst kan worden bevor
derd) (het Economisch Technolo
gisch Instituut voor Friesland heeft
zich hier ook voor gespannen)Het
bestuderen yan de mogelijkheid om te
komen tot een permanente tentoon
stelling in Leeuwarden van producten
van Friese Kunstnijverheid, eventueel
van de producten van de gC'"le. Frie
se industrie; Bevordering van de aan
plant van populieren ten bate van de
klompenindustrie.
De anonieme brochure „Friesland
op de tweesprong” zit de heer Buis
man blijkbaar erg dwars. Hij sprak er
op deze vergadering tenminste ook
weer zijn afkeuring over uit.
Het C.B.S. heeft ook enkele gege
vens het licht doen zien, waaruit
blijkt, dat ondanks de droogte de to
tale melkproductie in 1947 hoger was
dan in 1946. De cijfers zijn resp.ectie-
NEDERLAND—INDONESIË.
Uitvoering van het bestand.
Bij een kampong ten Zuidwesten
van Modjokerto hebben Zaterdag de
eerste besprekingen plaats gevonden
tussen de hoogste territoriale Neder
landse en republikeinse bevelhebbers
in Oost-Java en hun staven. De be
sprekingen werden bijgewoond door
de militaire assistenten der Commissie
voor goede diensten. Het beloop der
besprekingen was zeer bevredigend.
Zij zullen in de komende dagen wor
den voortgezet ter behandeling van
detailpunten.
belang zijn. De vet- en olie-positie is
minder ongunstig, doordat we weder
wat copra- en palm-olie mogen ver
wachten. Vlees is ook nog moeilijk.
Met suiker. is het beter. Er wordt
zelfs al weer gesproken van een over
schot en Rietsuikerbelangen menen
dat er te veel bietenworden ver
bouwd.
De door Europa gevraagde hulp is
niet gering. In Parijs kwam men tot
een bedrag van 22.000.000.000 dollar,
waarvan Amerika dan 17 milliard zal
moeten leveren, terwijl de rest wordt
gefourneerd door de Wereldbank.
Amerika heeft trouwens al één en an-
d<£ aan hulp uitgegeven, nl. 8.3 mil
liard aan Europa en 12.5 aan wereld-
hulp. Amerika meent echter dit nog
wel te kunnen dragen. Met geld alleen
komt men er echter niet. Er zullen
vooral ook goederen moeten worden
geleverd. Dit zal tengevolge hebben
dat men in Amerika weer zal moeten
overgaan tot prijsbeheersing en pro-
ductie-contróle. Toch meende Ir. Boer
ma wel dat het Marshall-plan in het
Congres zal worden aangenomen.
Voor ons land zal dat van grote bete
kenis zijn, hoewel het consumptie-peil
hier er niet door zal stijgen. Wel zul
len we moeten produceren, vooral ook
voeder voor het eigen bedrijf, terwijl
we zullen moeten trachten de eigen
broodgraa^behoefte te dekken. De
veehouderij zullen we moeten ontwik
kelen. Wel zullen we moeten trachten
zo spoedig mogelijk van een aantal
wettelijku bepalingen zien af te ko
men.
Er wordt, in verband met het Mar
shall-plan verwacht, dat Europa in
vier jaren zijn betalingsbalansen in
evenwicht zal hebben. Voor ons land
is dit wel heel moeilijk, daar er twee
punten zijn, waarvoor beslist een op
lossing zal dienen te worden gevonden
en wel de kwestie Indonesië en het
vraagstuk Duitsland. Gelukkig begint
men in Amerika in te zien, dat het
herstel van Duitsland niet mag ge
schieden op de ruggen der omliggende
landen en dat men in dit verband
meer oog krijgt voor de Nederlandse
havenbelangen.
Willen we de betalingsbalans in
evenwicht krijgen dan zullen we meer
dienen te exporteren. Het gaat niet
slecht. Zo steeg de export van land
bouwproducten van 430 millioen in
1946 tot 865 millioen in 1947, hoewel
het natuurlijk begrijpelijk is dat we
dit tempo niet zullen kunnen volhou
den. Bovendien hangt dit ook af van
de wereldkoopkracht. Echter heeft ’n
Australisch deskundige berekend, dar
in 1960 de koopkracht tweemaal zo
groot zal zijn als voor de oorlog. Ir.
Boerma wees er op, dat de exportprij
zen van onze veeteelt-producten hoog
zijn, wat momenteel met de overal
heersende behoefte nog wel niet zo’n
groot bezwaar is, maar voor de toe
komst schuilt hier toch een gevaar.
In dit verband wees hij ook op het
handelsverdrag met Engeland, waar
over onderhandelingen gaande zijn.
Spr. ziet dit als zeer belangrijk, al
zijn de prijzen die gemaakt khnnen
worden zo, dat de regering nog zal
moeten subsidiëren. Engeland is
steeds zeer belangrijk geweest als af
nemer van onze producten en we zul
len moeten trachten deze markt te be
houden. We zullen er naar moeten
streven zo intensief mogelijk te wer
ken en de rationalisatie zo krachtig
mogelijk door te voeren, want we moe
ten onze plaats voor landbouwexpor-
ten behouden.
Het hoge water.
Friesland heeft haar deel van het
hoge water wel gehad. Verschillende
polderdijken hebben het niet kunnen
houden en bezweken onder de drang
van het water, waardoor de polders
welke door deze dijken werden be
schermd, zijn ondergelopen. Gelukkig
echter daalt het water al weer en ver
scheidene landerijen, welke eerst ge
heel blank stonden, komen al weer
boven. Hier en daar was aan de
„vloedlijn” te zien, dat het water
reeds meer dan een voet gedaald was.
Uit de aard der zaak wordt er bij der
gelijke hoge waterstanden, waarvan
vele boeren het slack toffer worden,
critiek uitgeoefend op degenen die
aansprakelijk zijn voor de afvoer van
het water. Zo wordt, volgens de me
ning van enkelen (of misschien ook
wel meerderen) het stoomgemaal op
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteuren: L. K1FZFPRJNK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK
DRIE IN EEN!
Voor drie jarige Prinsesjes
Trix, Marijke en Margriet
Schrijven wij bi, Trix’ verjaardag
Een felicitatie-lied.
Want precies-gelijke wensen
Gaan naar de Prinsesjes heen,
Daarom staat er bóven ’t versje
Ook te lezen: Drie-In-Eén!
Lieve, jarige Prinsesjes
Van Oranje-Nederland:
Duizenden, millioenen mensen
Reiken morgenvroeg hun hand...
Stel je voor, dat dat eeils écht was,
’t Werd tè druk op het Paleis
Nee, ze gaan met hun gedachten
Morgen naar Soestdijk „op reis”.
En die „reizende” gedachten
Werk’lijk overal vandaan
Zullen zélfs naar vier Prinsesjes
Op Trixje’s verjaardag gaan!
PHIL IA.
PRINSES BEATRIX, DIE MORGEN
TIEN JAAR WORDT.
De opening.
Dinsdagmorgen heeft minister-pre
sident dr. Beel in de vergaderzaal van
de Eerste Kamer der Staten-Generaal
de ronde-tafelconferentie met Surina
me, Curagao, Aruba, Bonaire en de
Bevenwinden geopend. Minister Beel
gaf teerst een overzicht van de wor
dingsgeschiedenis uezer conferentie en
vervolgde dan met het betoog dat de
regering nu de onderhandelingen in
Indonesië zo lang duurden, waardoor
een algemene rondetafelconferentie
nog niet mogelijk was, vóór de Rijks-
conferentie, deze vergadering bijeen
heeft geroepen om in het bijzonder
de vernieuwing van de staatkundige
betrekkingen tussen deze staatsdelen
ter hand te nemen. Zij kan de beginse
len formuleren voor de wenselijk ge
achte hervormingen in de tussen Su
riname, Curasao en Nederland be
staande staatkundige betrekkingen
als deel van de staatkundige herbouw
van het gehele Koninkrijk en ten
tweede deze beginselen uitwerken in
een of meer ontwerpen ter nadere re
geling van de betrekkingen tussen
deze staatsdelen en tot verwezenlij
king van de nieuwe rechtsorde. Grond
slag zal daarbij naar het oordeel der
regering moeten zijn de Koninklijke
rede van 7 December 1942. De töege-
zegde zelfstandigheid der rijksdelen
en de van hen verlangde duurzame
samenwerking zullen dus hebben te
rusten op de drie zuilen van vrijheid,
gelijkwaardigheid en verbondenheid
waarbij de delen zo geordend zijn,
dat de toewijding van het Huis van
Oranje en onderlinge samenwerking
èn goede internationale betrekkingen
tot hun recht zullen komen.
Antwoord minister Jonkman.
In zijn antwoord op de rede van Dr.
Beel zeide de minister van Overzeese
Gebiedsdelen, Mr. Jonkman, die voor
zitter der conferentie is, o.m.
Niet eenvoudig is ’t uit de ramp
spoed van een wereldoorlog, uit de
langdurige beproeving van bezetting
door de vijand van Nederland en In
donesië, en uit de inmiddels natuur
lijke gegroeide zelfstandigheid van
de vrij gebleven Nederlandse Antillen
en Suriname, door de woelige en in
gewikkelde na-oorlogse omstandighe
den heen, de weg naar de verlangde
nieuwe rechtsorde te vinden.
In dit verband moge ik van de zijde
der Curacaose delegatie, die mij zulks
heeft verzocht, mededelen, dat zij met
de meeste klem onder de aandacht der
Nederlandse regering heeft gebracht, ten de haven in de richting Terschel-
dat naar haar oordeel reeds voor de
staatkundige hervormingen uit, waar
mede deze conferentie zie heeft bezig
te houden, ten spoedigste in feite her
vormingen noodzakelijk zijn.
In de eerste plaats, "Is in de ko
ninklijke rede in het vooruitzicht ge
steld, wenst zij de gelijkstandigheid
van de Nederlandse Antillen en Ne
derland en in de tweede plaats Aruba
tot een zelfstandig gelijkgerechtigd
staatsdeel te maken, onafhankelijk
van de andere Nederlandse Antillen.
BONNENLIJST
voor het tijdvak van 114 Febr. ’48.
Elk der volgende bonnen geeft recht
op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB. KC 802
151 Melk 4 liter melk
153 Melk 7 liter melk
156 Vlees 100 gran vlees
157 Vlees 300 gram vlees
158 Boter 250 gram boter of marga
rine of 200 gram vet
159 Boter 250 gram margarine of
200 gram vet
170 Algemeen 1800 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
171 Algemeen 400 gram brood of 1
rantsoen ve .nicelli e.d. (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
172 Algemeen 100 gram -as of 125
gram korstloze kaas
173 Algemeen 125 gram koffie
174 Algemeen 50 gram thee
178 Algemeen 500 gram sinaasappe
len (voo^nlevering).
163 Reserve 800 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
166 Reserve 400 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
Bonkaarten KD, KE 802
653 Melk 12 liter melk
656, 657 Vlees 100 gram vlees
658 Boter 250 gram boter of marga
rine of 200 gram vet
659 Boter 125 gram margarine of
100 gram vet
670 Algemeen 400 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
671 Algemeen 400 gram brood of 1
rantsoen vermicelli e.d. (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
672 Algemeen 200 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
678 Algemeen 1 kg. sinas appelen
(voorinlevering)
663 Reserve 400 gram brood (gel
dig t.e.m. 7 Febr. a.s.)
665 Reserve 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, MF, I
MG, MH 892 (bijz. arbeid,
a.s. moeders en zieken)
1053 Brood 800 gram brood
1058 Boter 250 gram boter of mar
garine of 200 gram vet
1052 Margarine 250 gra— margarine
of 200 gram vet
1054 Kaas 200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
1059 Eieren
1057 Melk
1051 Vlees
1056 Vlees
De bonnen voor s’"aas.
„Dit is een kritiek ogenblik, waarop
wij een beslissing moeten nemen van
vitaal belang voor de wereldvrede”, zo
b^on de Engelse minister van buiten
landse zaken, Bevin, vorige week zijn
rede in het Lagerhuis, waarin hij stap
pen zou aankondigen om tot een „Wes
telijke Unie” te komen. Inderdaad een
beslissing van vitaal belang was dat,
want Engeland aanvaardde hiermede
definitief een breuk met Rusland en de
vorming tegenover de Russische machts-
sfeer in het Oosten, van een Westers
blok. Bevin wees er op dat Rusland nog
steeds niet tevreden is, al is zijn macht
nog zozeer toegenomen, het probeert in
steeds meer landen een communistisch
bewind te vestigen. In dit verband
waarschuwde Bevin Rusland en zijn
buren ernstig om niet al te uitdagend
inzake Griekenland op te treden. „Ik zal
er niet meer van zeggen, dan dat het
altijd gevaarlijk is in de internationale
politiek met vuur te spelen, onze Jaak is
niet te dreigen of opzienbarende verkla
ringen af te leggen, maar snelle vast
beraden stappen te doen om de toe
stand waar wij ons thans voor geplaatst
zien, het hoofd te bieden”. Nadat Bevin
zo in het oorbijgaan de Bulgaa-se pre
mier Dimitroff nog even een „dwinge
land en opschepper” had genoemd, ont
vouwde hij het Britse plan. Het beoogt
tot een soort Westelijke Unie te komen,
een eerste stap daartoe is gedaan door
dat Engeland en Frankrijk de Benelux-
landen dus België, Nederland en Luxem
burg hebben uitgenodigd toe te treden
tot een politiek verdrag, naar het model
van dat tussen Engeland en Frankrijk
te Duinkerken gesloten. Dit zou een be
gin moeten zijn van een aantal verdere
verdragen met en tussen andere West-
Europese landen, waarin ook alle over
zeese gebieden dienden te worden inge
schakeld om tenslotte te komen tot een
Westelijke Unie, welke dan bedoeld is
als een tegenwicht tegen de Russische
machtsvorming in het Oosten. Natuur
lijk hebben dez plannen de zegen van
Amerika, waar men immers toch al aan
gedrongen had op meer eenheid in Euro
pa om de Marshall-hulp beter tot haar
recht te doen komen. De plannen heb
ben ook de goedkeuring van de over
grote meerderheid van het Engelse volk
de Engelse communisten denken er
natuurlijk anders over De Benelux-
landen zullen wat meer tijd nodig heb
ben om zich een oordeel te vormen,
want wat er nu gaat gebeuren wijkt
volkomen af van hun politiek van voor
de oorlog, toen al deze landen zich
angstvallig onthielden van het sluiten
van politieke verdragen. Zij bleven neu
traal. In de eerste wereldoorlog had die
politiek succes wat Nederland betrof;
het bleef buiten de oorlog, in de tweede,
i verzet van Engeland hebben het Franse
j parlement huiverig gemaakt het rege-
ringsplan goed te keuren. Terwijl wij dit
I schrijven hangt ’t lot van ’t kabinet-
Schumann aan ’n zijden draad. Nog een
bewijs hoeveel sneller de kwestie der sa
menwerking in Oost-Europa wordt op
gelost levert het handelsverdrag dat tus
sen Rusland en Polen gesloten is. In 4
jaar zullen tussen beide landen ruiltrans-
acties plaats hebben tot een waarde van
meer dan 1 milliard dollar, en de over-
eenkomst werd gesloten „nadat men het
I volkomen eens bleek te zijn over de in-
ternationale toestand”. Ook uit deze
zinsnede blijkt wel hoe nauw politiek en
economie in deze tijd samengaan. Zo
ijvert Rusland aan de vorming van zijn
oostelijk blok, al tracht het dan nog eni
ge voeling met net westen te behouden.
Dit laatste blijkt uit het feit dat het
weer bereid is met de Ver. Staten te
onderhandelen over de afdoening zijner
oorlogsschulden aan dat land en uit eni
ge concessies welke het wil doen om het
Oostenrijkse vredesverdrag tot stand te
brengen. Volgende week komen afge
vaardigden der Grote Vier weer te
Londen bijeen om over dat verdrag te
praten. Sommige deskundigen op buiten
lands politiek gebied in de Ver. Staten
zien hierin enkel een Russische taktiek
om de zaken slepende te houden, tot het
militair geheel gereed is, doch gelukkig
is dit nog niet de mening van de meer
derheid van het Amerikaanse volk.
Want van een dergelijke mening tot de
preventieve oorlog de oorlog welke
men begint omdat men vermoedt dat de
tegenstander straks zal toeslaan - is
maar één stap. En een der grote bezwa
ren van Westelijke blokvorming in het
zog van Amerika, is wel dat men dan in
dergelijke avonturen kan worden meege
sleept. .Dat de Ver. Staten, ofschoon ook
daar over ’t algemeen geen onmiddellijk
oorlogsgevaar aanwezig wordt geacht,
toch op alles voorbereid willen zijn,
blijkt ook wel uit het feit dat een com
missie uit het Huis van Afgevaardigden
heeft voorgesteld de uitvoer van petro-
leumproducten onmiddellijk stop te zet
ten. De thans in het Oosten van Ame
rika heersende koude, welke een grote
vraag naar olie om te stoken heeft ver
oorzaakt, heêït nl. een zo ontstellend
tekort aan olievoorraden aan het licht
gebracht, dat er „ernstige gevolgen uit
zouden voortvloeien ten aanzien van de
olievoorziening in geval er een oorlog
mocht dreigen”. Hoeveel olie de Ver.
Staten zelfs in vredestijd gebruiken blijkt
uit het verbruik in 1947 2 milliard va
ten, dat is tweemaal zoveel als alle an-
dnre landen tezamen.
Kantoor voor Abonnementen:
fa. KIEZEBRINK Co.
KLEINZAND 7 - Tel. 2872
hebben we er het nadeel van ondervon
den, omdat we oor het ontbreken van
samenwerking met Engeland en Frank
rijk, niet tijdig van deze landen hulp ont
vingen bij de Duitse inval; we laten nu
daar of tijdige hulp van enige betekenis
voor ons land en voor het verloop van de
gehele campagne zou zijn geweest. Maar I
wel hebben de gebeurtenissen van 1940
ons geleerd, dat weerstand bieden aan
een veel sterker vijand voor kleine lan
den practisch onmogelijk is, tenzij zij
zijn ingeschakeld in een blok, dat zijn I
militaire maatregelen reeds lang te vo
ren gemeenschapp lijk heeft voorbereid.
Men heeft eigenlijk slechts de keus
weerloos te blijven of toe te treden tot
een grotere eenheid, welke in dit geval
uiteraard slechts een Westelijke kan
zijn. De noodzaak tot blokvorming
klemt des te meer omdat ook de mo
derne strijdmiddelen slechts afweer in
groter verband mogelijk maken en de
overval zo bliksemsnel kan loskomen
dat een voortdurende paraatheid wordt
gevergd, welke boven het vermogen van
klein land alleen gaat. We zullen
geleidelijk de vorming van een
Westelijk blok aanschouwen, al zal dit
heel wat tijd vergen en met horten en
stoten gaan, veel minder gemakkelijk
dan het Oostelij’ blok tot stand kwam
waar in een handomdraai in bepaalde
landen communistische regeringen ont
stonden die doen wat Moskou wil. Rus
land schijnt thans bijv, al de Neisse
dnie in Duitsland te versterken, terwij!
in het Westen nog de eerste stap op weg
naar een gemeenschappelijke verdedi
ging moet gezet. De Westelijke landen
laten zich nu eenmaal niet zo maar ge-
lijkschaklen. Het blijkt ook al weer uit
de devaluatiemaatregelen in Frankrijk.
Men heeft daar de frank met 80 in
waarde doen dalen, daarbij deze waarde
aanpassend aan de werkelijke toestand.
Een dollar wordt nu officieel 214 frank
waard (tot nog toe 119), een pond 864
(480). Engeland was het wel eens met
deze devaluatie maar niet met de me
thode, welke nogal ingewikkeld is,
maar welke beoogt niet alleen de Fran
se export op te voeren maar ook de
Fransen die goud en dollars hebben op
gepot aan te moedigen deze voor fran
ken te verkopen, door de schepping van
een z.g. vrije markt voor dollars. Het is
mogelijk dat dit laatste voor het pond
en andere Europese munteenheden ge
varen meebrengt. De Engelsen, met wie
de Fransen hebben overlegd, hebben
deze maatregel afgekeurd, om /leze mo
gelijke gevolgen. Maar de Franse rege
ring heeft haar plan tdch doorgevoerd,
^omdat zij liet in de huidige benarde t?~-
