Het woningtekort is een sociaal probleem
WYMBRITSERAD
Buitenlands Overzicht
en IJLST
Officieel Orgaan van de gemeenten SN
VRIJDAG 4 JUNI 1948
3e JAARGANG No. 43
RAAD SNEER:
r
I
Redaetie-adresKLEINZAND 7 SNEEK
der Brits-Indiërs daar
F
de
A
genen
‘2.50 per haft ja*
Franco per poet
<3.75 per heft jee-
Kantoor voor Abonnement»»
KIEZSBBIMk J©.
KLEMZAND 7 - lel. 2872
B. en
van
OFFICIËLE BONNEXLTJST
voor het tijdvak van 619 Juni ’48.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 806
6 liter mell
7 liter melk
100 gram vlees
300 gram vlees
betoogd van- cge zijn vrouw een andere
woning te moeten hebben, maar voelde
er toch niet voor van ons aanbod in
zake een toewijzing van bouwvolume ge
bruik te maken, wat voor de gemeente
een offer was, want ditzelfde bouwvolu
me was voldoende voor 2 arbeiderswo
ningen. Dat zijn van die onwelwillende
Benoemingen enz.
Op haar verzoek werd eervol ontslag
verleend aan mej. Th. Spoelstra, als
onderwijzeres a. d. school voor buiten
gewoon 1. o. met ingang van een door
B. en W. te bepalen datum. Aan dr. E.
B. J. Postma, rector van het gymnasi
um werd op diens verzoek eervol ont
slag verleend met ingang van 1 Sept.
1948. Tot lid der commissie voor de ge-
meentereiniging werd benoemd de heer
Stoelwinder met 14 st, de heer de Jong
had 1, de heer Schaper 2 st. Voor de be
noeming van een lid in de commissie
voor de gemeente-eigendommen verwier
ven bij eerste stemming de hli. de Jong
6, Knol 2, Schaper 7 en Fijlstra 2 st.;
bij 2e vrije stemming de h.h. de Jong 8,
Knol 1, Schaper 7 en Fijlstra 2, bij her
stemming tussen de h.h. de Jong en
Schaper werd eerstgenoemde benoemd
met 10 st, de heer Schaper had 7 st.
Tot lid der commissie voor de gemeen
telijke woningbouw werd benoemd de
heer Knol met 10 st, de heer Schaper
had 2, de heer Blok 5 st; tot voorzitter
in de commissie voor rekeningen en be
grotingen werd aangewezen de heer
Dokkum met 13 st., de beer Fijlstra had
t de heer V. d. Veen 2 en de heer Knol
1 st. Tot leraar in het Nederlands aan
het gymnasium, met een proeftijd van
een jaar, met ingang van 1 Sept. a.s.
werd met alg. (17) st. benoemd de heer
A. S. Wadman te Langweer, terwijl de
raad met alg. st de benoeming beves-
tigde van de heer R. ten Kate te IJlst
als leraar in de oude talen a. h. gym
nasium voor de periode 10 t.e.m. 28
April jL, in verband met ziekte van de
heer A. V. Bruggen.
van B. en W. (de meeste werden in vo
rige nummers reeds opgenomen) wer
den aangenomen, ook dat inzake de
reorganisatie van de burgerlijke armen
zorg.
dustrie aan dat karakter geen afbreuk
doet. Men kan de industrie hier node
missen, de positie van Sneek is niet zo
heel safe, eigenlijke dreigementen zijn
in de adressen niet geuit. De heer
Koolmoes weet dat de woningcom-
missie niet meer kan doen, dan ze doet.
Spr. weet heel goed dat de heer v. d.
Veen geen fascist is, maar een feit blijft
het dat de regering millioenen besteedt
aan oorlog, waardoor ze niet zoveel kan
bouwen als nodig zou zijn. Als lid van
een daarvoor verantwoordelijke partij
heeft de heer v. d. Veen die verantwoor
delijkheid mee te dragen. Geld besteden
aan oorlog is geen socialistische poli
tiek, heeft met socialisme niets te ma
ken. De heer de Groot zegt nog dat
de industrie hier wel krachten kan aan
trekken omdat deze elders geen woning
kunnen krijgen en het dus hier proberen.
De V o o r z. beaamt dit, ze komen al
leen naar Sneek gelokt door een wo
ning, de toestand elders is dus net zo.
Als men 5 woningen,te verdelen heeft,
heeft men de keus of mensen van bui
ten te halen, of ze te verdelen onder
hen, die hier onder ondraaglijke omstan
digheden leven. Alle bedrijven kunnen
thans arbeiders en woningen gebruiken,
geeft men een bedrijf iets, dan ontstaat
er ook bevoorrechting van dat bedrijf.
De heer V i s heeft geen ogenblik wan
trouwen jegens B. en W. en de woning-
commissie gekoesterd over de verdeling
der woonruimte. Spr. dankt voor de
uiteenzetting, welke z.i. erg nuttig is
geweest omdat ze het licht heeft doen
vallen op de grote moeilijkheden van dit
probleem. De adressen worden alsnu z.
h. s. in handen van B. en W. ter afdoe
ning gesteld.
Een uitvoeriger verslag van de rest
der vergadering geven we in het vol
gend nr. We volstaan er mede thans
nog te vermelden dat alle voorstellen
Kijkt dat hier van de woningen, welke
geschikt zijn voor industrie-arbeiders
40.8 toegewezen is aan dergelijke
personen. Van de nieuwe woningen zijn
25 gereed, 36 zijn toegewezen aan
personen werkzaam In de industrie. Ge
zien deze cijfers kan men B. en W- niet
verwijten dat zij ten opzichte van de be
langen der industrie niet diligent zijn.
Het E.T.I.F. heeft bij een rondschrijven
de gemeenten verzocht ongeveer 25.9
der woningen voor personeel in de in
dustrie beschikbaar te stellen, uit onze
cijfers blijkt dus wel dat B. en W. in
deze zeker niet te kort zijn geschoten,
Voor 1947 staat spr. nog geen vergelij
kingsmateriaal met bedrijven elders ten
dienste, wel voor 1946, toen hier een
winst van ƒ25000.werd gemaakt en
van 22 dergelijke bedrijven elders slechts
3 winst wisten te behalen en Sneek nog
het meeste; de rest der 22 bedrijven liet
verliezen variërend van 1200.
227.000.Sneek maakt dus
uitstekende indruk en dat is voor
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redacteuren L. KIEZEBRINK en C. SMIT
tegenwoordiger van de Russen bij de
Ver. Naties, die de Amerikaanse en
Britse gevoeligheden beter kent. De
Russen zouden hün houding tegenover
de Marshallhulp willen wijzigen om er
zelf ook van te kunnen profiteren. Het
klinkt haast te mooi om waar te zijn,
maar zelfs al worden de Russen soepe
ler, dan wil dat geenszins zeggen dat
zij de Oost-Europese staten, die zij vast
in hun greep hebben, wat meer bewe
gingsvrijheid zullen gunnen, hoogstens
zou men dan kunnen verwachten, dat
ze zich wat tegemoetkomender tonen in
kwesties welke de vroegere geallieerden
nog verdeeld houden cn nog geen oplos
sing hebben gevonden, voldongen feiten
zullen wel voldongen feiten blijven. Een
der redenen, welke hoop op een verbete
ring in de betrekkingen tussen de Ver.
Staten en Rusland zouden geven, zou
zijn het feit dat beide landen voortgaan
min of meer één lijn te trekken in de
Palestijnse kwestie. Maar ook de hou
ding van Engeland ten opzichte van die
kwestie is geleidelijk meer die van de
Amerikanen en Russen genaderd. Het
was zelfs een Engels voorstel dat, na
dat een AmerikaansRussisch was ver
worpen, tenslotte in de Veiligheidsraad
een meerderheid vond en waarbij Joden
en Arabieren werden uitgenodigd voor
de tijd van 4 weken een wapenstilstand
te sluiten, met verbod van wapenjeve-
ranties gedurende die tijd naar beide zij
den. De Sovjet-Unie ging het voorstel
niet ver genoeg, zij wenste de Veilig
heidsraad stevig te doen optreden, ter
wijl deze er nu slechts op uit is tijdelijk
vrede te scheppen, om de bemiddelaar
der Ver. Naties, graaf Bernadotte, in
staat te stellen zijn taak te vervullen.
De Russen spraken echter him veto niet
uit, doch onthielden zich van stemmen,
terwijl de Ver. Staten voor stemden.
Men hoopt thans dat, nu de drie groot
ste landen het min of meer eens werden
over de direct te nemen maatregelen
inzake de Palestijnse kwestie, Joden en
Arabieren beide water in hun wijn zul
len doen. Als dat niet het geval blijkt,
zal de Veiligheidsraad andere maatre
gelen moeten treffen, maar het staat
nog te bezien, of Londen, Washington
en Moskou het daarover dan ook eens
kunnen worden, in ieder geval hebben
Joden en Arabieren nu de wapenstil
stand aanvaard, zij het onder voor
waarden, die nog grote moeilijkheden
kunnen opleveren. Engeland, de Ver. Sta
ten, Frankrijk en de Benelux schijnen
het geleidelijk wel eens te worden over
de positie van W.-Duitsland, waarover
nu al vele weken overlegd wordt. In
Frankrijk zelf heeft de Gaulle zich fel
verzet tegen de z.i. al te grote toege
vendheid der Franse regering inzake het
beheer van het Roergebied enz., maar
men doet beter eerst de volledige rege
ling af te wachten voor er een oordeel
over te vellen. Intussen mag niet on
vermeld blijven, dat er in Duitsland nog
altijd gevaren sluimeren, de raadsver
kiezingen in de Amerikaanse zöne toon
den dat aan, de nationale Beierse partij
die alles behalve vrij is van nazi-invloe-
den kreeg al weer 15.6 der stemmen.
De soc.dem. hadden met 31 overi
gens de leiding, de katholieke chr. dem.
behaalden 18.5 en de communisten
10 der stemmen. De soc.dem. verlo
ren vrij belangrijk, doch de chr. dem.
nog veel meer, de communisten wonnen
aanzienlijk. Al met al zijn deze verkie
zingen geen succes voor de bezettings-
autoriteiten, de ontevredenheid der be
volking heeft zich geuit door de stem-
menaanwas der uiterste partyen.
Verschijoti
DINSDAGS en VRIJDAGS
Burea* voor Advertentie»
Fa. DRljFHOUT
GROOTZAND 55
Telefoon 3005
Advertentieprijs 15 ct. per num.
Bij contract (handelsadv.lager
in-
zo-
■j te verlenen bij
woning, te stellen
i evenzo
te handelen met een schrijven van de
fa. A. Hoogeveen alhier om de be
schikking te krijgen over enige arbei
derswoningen voor haar bedrijf. De heer
v. d. Veen
aard, anders
men zou kunnen handelen, maar er zijn
ook andere maatstaven voor urgentie-
toewijzingen mogelijk. Spr. zou gaarne
horen welke B. en W. toepassen. De
heer L i n d e m a n zegt dat zijn fractie
van mening is, dat gezien de geringe
arbeidersreserve hier, er wel weinig
kans op vestiging van nieuwe indus
trieën zal zijn. Maar daarom moet men
de industrieën, welke hier zijn, naar
redelijkheid zoveel mogelijk tegemoet
komen, opdat ons later niet het verwijt
treft, dat zij mede door ons toedoen de
stad hebben verlaten. Aangezien hier
123 huizen gebouwd worden kunnen er
toch wel enige toegewezen aan de in
dustrie, dat geschiedt elders ook. De
heer Vis heeft er geen bezwaar tegen
dat B. en W. deze adressen zullen af
doen, doch zou, waar het schrijven van
de directeur van het Arbeidsbureau in
extenso in het Sneeker Nieuwsblad werd
gepubliceerd, gaarne zien dat ook B. en
W. in het openbaar hun visie op deze
zaak kenbaar maakten, in bepaalde be
langrijke gevallen zou men de industrie
misschien enige voorrang kunnen ver
lenen om haar in stand te houden en
gelegenheid te geven door te werken. De
heer Koolmoes is. overtuigd dat B.
en W. alles in het werk hebben gesteld
om hier te laten bouwen. Zij noch de
raad kunner meer doen dan gedaan is.
De fout ligt elders. Deze adressen be
hoorden niet hier maar bij de regering;
de regeringspartijen de katholieken en
de P. v. d. A. zeggen met Goebbels:
„liever kanonnen dan boter” en beste
den 5 millioen per dag aan oorlog
De V o o r z. „Wij bespreken de wo-
ningverdeling in Sneek”. De heer
Koolmoes: Bij de regering ligt de
schuld, zo komt men niet aan bouw toe
en blijven ook hier ergerlijke toestan-
I den bestaan, als het samenwonen van 2
gezinnen in een éénkamerwoning. zulke
gezinnen hebben toch zeker elk recht op
een woning.
De V o o r z. B. en W. pryzen zich
gelukkig dat zij thans in de gelegen
heid zijn hun mening in deze kenbaar te
maken. Zij konden overigens niet anders
dan voorstellen deze adressen ter af-
in hunne handen te stellen
daar de zaak der woningverdeling tot
hun taak behoort, waarvoor zij de raad
ook geen verantwoording schuldig zijn.
B. en W. hébben ‘bï erig'éhs niet ver
wacht op dit gebied geen kritiek te zul
len krijgen, noch zyn zij daarvoor be
vreesd. Zolang er een woningtekort is
zullen B. en W. tekortkomingen worden
verweten, de industrie zal zich te kort
gedaan voelen, maar ook de grote ge
zinnen en zij die begaan zijn met het lot
van mensen beneden 30 jr., die thans
i re
de industrie is niet op de achtergrond
‘.och op de voorgrond geschoven. B. en
W zulten zich over het te geven ant
woord op de adressen nog moeten be
raden, doch het zal zeer moeilijk zijn
alle gr. pen der bevolking te bevredi
gen, maar spr hoopt dat de gegeven
cijfers de raad hebben overtuigd dat de
ogen van B. en W. niet gesloten zijn
voor de uelangen der industrie. De heer
de Vries is verheugd eens iets over
de woningtoewijzing te rebben gehoord,
dA raad verneen t zo veinig van het
werk de oningcomnassie Gaarne on-
d»’streep: spr. de woorden van de voorz.
fat h'-t woningprobleem in de eerste
plaats een sociaal vraagstuk is, dat
d ent he te blijven ook. De heer Blok
hi eft geenszins kritiek op het beleid
van B. en W. in deze willen oefenen.
Spr. heeft .slechts voorbeelden van uit
gangspunten bij de woningtoewijzing ge
noemd, doch niet willen zeggen dat deze
voorbeelden werkelijk het richtsnoer
moesten zijn. Spr. is het er volkomen
mee eens dat dit probleem in de eerste
plaats een sociaal is, zo moeten B. en
W. het blijven zien en daaruit de urgen-
tiegevallen afleiden. Wethouder de
Groot zegt dat bij een punt als dit de
voorzitter der woningcommissie moei
lijk kan zwijgen. De vraag rijst of het
werk dezer commissie wel voldoende
waardering in de gemeente, ja zelfs in
de raad vindt. Mei. weet in het alge
meen niet hoe groot de problemen wel
zijn. De directeur van het Arbeidsbureau
is nog nooit op het bureau der com
missie geweest en spr. deed zijn stukje
in het Sneeker Nieuwsblad pijnlyk aan.
Eigenlijk wordt er in gezegd dat de
commissie haar licht niet vervult. Deze
commissie heeft in de loop van haar be
staan duizenden mensen te woord ge
staan, eerst op elke zitting 30 40
personen, later moest dat aantal in
gekort worden, steeds komen er echter
het maximum, en van allerlei geaard
heid, stand en vak. Mensen, die hier uit
hoofde van hun vak niet moeten zijn,
hebben geen kans hier opgenomen te
worden, slechts met enkele gepension-
neerden en renteniers geschiedde dat
de toewijzingen over 1947 t.e.m. ’48 zien, onder zeer bijzondere voorwaarden. On
ze richtlijnen zijn: le. menselijkheid, 2e
behartiging belangen der gemeente in
het algemeen, 3e. het sociale probleem
dat als erfenis van Hitler hier achter
bleef. Inderdaad deze oorlogswonden
zijn diep. De industrie klaagt dat niet
voldoende met haar belang wordt ge
rekend, de burgemeester heeft dat al
met de cijfers weerlegd. Maar we zit
ten ook met de grote gezinnen, en met
gezinnen in eenkamerwonmgen. Een
voorbeeld: een gezin van 5 b 6 personen,
alle boven 15 jaar in één kamer wonend
en slapend, ontmoet bij ons bezwaar, dat
is zedelijk niet verantwoord. Een nog
tot
een
een
groot deel te danken aan de leiding. Uit
100 kg. steenkool won men hier 44 m3,
gas ondanks slechte ovens, een zeer
gunstig cijfer, in 1946 was het 42.7 m3,
ook hier behoorde het Sneker bedrijf
tot de hoogste, 14 bedrijven waren la
ger, een 1
Er is dus reden tot tevredenheid en I gescheiden
waardering. De personeelssterkte was I-- „i
hier lager dan elders, zodat men met
minder mensen beter resultaat behaal-
de. Er mag ook nog wel eens gezegd i njet voor een behandeling door de wo-
worden dat de Sneker burgerij in bezet- njngComnlissie ju aanmerking komen,
doch eigenlijk er wel bij horen. Wat de
urgentiegevallen voor slechte woningen
betreft, di.t zijn inderdaad zeer slechte
woningen. Als men deze cijfers ziet is
het geen wonder dat men klachten
krijgt. Maar mogen wy nu eigenlijk dit
probleem wel volledig betrekken in de
sfeer van vragen als: „wat is goed en
niet goed voor een gemeente Is het
woninggebrek niet in de eerste plaats
een sociaal probleem, waarbij gezins- en
kindergeluk betrokken is. Als men het
zo ziet zijn er toestanden welke om ver
betering schreeuwen en kan men dit
vraagstuk niet zetten in het middelpunt
van geldverdienen en arbeidersreserve,
wat grotendeels materiële overwegingen
zijn, al zullen ze op een gegeven ogen
blik moeten meetellen. Spr. heeft er
echter bezwaar tegen ze als middelpunt
van dit probleem te zien. Onjuist is het
echter dat B. en W. geen oog zouden
hebben voor de in de adressen te berde
gebrachte zaken, vooral van een ambte
lijke instantie had spr. verwacht dat zij
eerst een onderzoek zou hebben inge
steld en de feiten kende. Het gaat bij de
industrie om het trekken van arbeids
krachten uit andere gemeenten. Als we
scherper zijde misschien van dit sociale
probleem is wanneer twee getrouwde
gezinnen in een 1 kamerwoning onder
gebracht zyn, waarop de heer Kool
moes al doelde, dergelijke gezinnen heb
ben in de eerste plaats onze aandacht.
Eerst later kan, gegeven de ernst van
dit sociale probleem, de industrie aan
de orde komen. En het moet spr. van
’t hart: Wat doet die eigenlijk zelf? Het
is vrij gemakkelijk alles af te schuiven
op de gemeente. Er zijn hier 2 firma's,
die het vraagstuk zelf aanpakken en
dat heeft onze grote en warme waar
dering. Niet iedereen heeft ruimte en
geld om voor zijn personeel te bouwen,
maar er zijn die het wel kunnen. Er was
hier een industrie, ie een vakman had,
die slecht gehuisvest was en een an
dere woning behoefde en anders sollici
teerde naar een andere plaats, De di
rectie verzocht om zo’n woning om die
vakman, waarvan er maar 3 of 4 in
Nederland waren, te redden. Wij had
den geen woning beschikbaar, doch
plotseling kwam er een vrij, die opge
knapt moest, wat 100zou kosten. De
huiseigenaar kón dat niet betalen, maar
de betrokken industrie wel, maar de
vakman kwam niet in die woning, want
dat was haar deze man niet waard. Er
was een andere zaak, die heette te val
len en te staan met een bedrijfschef, die
een woning behoefde. Wij hadden er
geen, maar verwezen de zaak naar een
ondernemer die woningen bouwde, en
waarvan ze er een kon kopen. Toen had
de zakenman echter geen behoefte meer
aan die woning. Dat zijn slechts enkele
grepen, maar op grond daarvan wijzen
wij de verwijten van de industrie aan
B. en W. af. De-fa. Hoogeveen dreigt
nu dat zij haar bedrijf zou kunnen ver
plaatsen, dergelijke dreigementen horen
we telkens, andere mensen dreigen el
ders te solliciteren. Spr. herinnert zich
het geval van iemand met universitaire
opleiding, die hier een zeer waarde
volle plaats inneemt, en elke dag. 50
mensen van buiten ontvangt. Deze deelde
ons mede dat als hij geen betere wo
ning kreeg, hij de gemeente ging ver
laten. Wij zouden het zeer betreuren als
dat gebeurde. Maar overwogen mocht
hierby dat de betrokkene volgens eigen
mededelingen een inkomen van 50.000
60.000 heeft. Was het van onze
kant overdreven voor te stellen deze I
persoon bouwvolume toe te wijzen 1
waardoor hijzelf zou kunnen bouwen e
niet de gemeente om een woning be
is niet nieuwsgierig van
zou hij wel eens willen
weten hoe B. en W. denken te antwoor
den en of er dan ook rekening zal wor
den gehouden met de aanvragen, al ja-
ren op de lijst voorkomende, van die
mensen, die hun trouwen zolang hebben
moeten uitstellen. Overigens verwacht
spr. niet dat B. en W. zullen —ijken voor
bedreigingen in de adressen geuit. De
heer Blok vraagt welke richtlijnen B.
en W. en de woningcommissie ongeveer
volgen bii urgentie-toewyzingen. Men
zou b.v. kunnen uitgaan van het stand
punt dat industrie de bron is, waaruit
het geld moet komen en redeneren dat
deze daarom recht op zekere voorrang
heeft. Dit is slechts een voorbeeld, hoe
niet ae gerTcenie om een woning ut-
wezen dan deze week, zodat pen veer- hoefde te vragen. De betrokkene had
tien dagen in totaal op de A-kaarten
3600, op de B-kaarten 6000, op de C-
kaarten 4400, op de»D-kaarten 2000
en op de E-kaarten 800 gram brood
verkrijgbaar is op de gewone brood-
bonnen.
tingstijd dank zij de voorzichtige en
vooruitziende politiek van de leiding,
gas kon krijgen als er kolen waren, dat
kon van vele bedrijven niet gezegd.
Wanneer de vernieuwing van ovens en
gashouder straks haar beslag heeft ge
kregen zal ons bedrijf stellig nog een
betere plaats innemen in de rij dezer ge
meentebedrijven. Spr. meende ditmaal
eens te moeten afwijken van de ge
woonte, over dergelijke verslagen hier
te zwijgen. Dit verslag en een aantal
andere, welke ingekomen zijn worden
alsnu voor kennisgeving aangenomen.
De woningtoewijzing.
W. stellen voor een schrijven
van de directeur van het Arbeidsbureau
alhier, verzoekende aan de arbeiders die
voor de in deze gemeente gevestigde
dustrieën van primair belang zijn,
veel mogelijk voorrang U
het toewijzen van een 1
in hun handen ter afdoening en
Installatie 'nieuwe raadsleden
Vergadering van de raad van Sneek
op Woensdag 2 Juni, ’s avonds 7.15 uur.
Voorz. burgemeester L. Rasterhoff,
secretaris de heer K. Koster. Aanwezig
14 leden, afwezig de heer Disse, die la
ter ter vergadering komt. Er zijn twee
vacatures, waarin in deze vergadering
wordt voorzien door de beëdiging van
de h.h. M. Knol (in de vac. Groene veld)
en K. Schaper (in de vac. v. d. Molen)
De eerste legt in handen van de voorz.
de vereiste eden, de laatste de beloften
af, waarna de Voorz. hen gelukwenst
met hun nieuwe functie, waartoe de kie
zers hen hebben geroepen om met de
andere raadsleden het bestuur van deze
gemeente te verzorgen. De afgelegde
eden en beloften brengen de verplichtin
gen naar voren, welke gij hiermede op
u hebt genomen. Gij hebt trouw gezwo
ren aan de grondwet en wetten des rijks
én beloofd de belangen dezer gemeente
te zullen behartigen. Dat is niet louter
een formule doch geeft weer wat van u
wordt verwacht en verlangd. In de af
gelopen jaren van dictatuur hebben we
leren beseffen wat vertegenwoordigende
lichamen, waartoe ook de raad behoort,
betekenen en spr. hoopt en vertrouwt
dat de nieuwbenoemden zullen willen
medewerken de raad de rol te doen ver
vullen overeenkomstig zijn betekenis.
In het tweede deel van eed en belofte
hebben de nieuwbenoemden beloofd de
belangen dezer gemeente te zullen be
hartigen, voor het behartigen van per
soonlijke belangen is hier geen plaats,
ook die van groepen of partijen dienen
hier op de achtergrond te staan, op de
voorgrond staan de algemene belangen
van Sneek. Vat gij aldus uw taak op
dan zult gij hier vruchtbaar werk in
een, ondanks meningsverschillen, pret
tige sfeer, kunnen verrichten.
Gemeentebedrijven in 1947.
Nadat de notulen van de vergadering
van 16 April jl. onveranderd zijn vast
gesteld, komen bij de ingekomen stuk
ken een aantal verslagen van bedrijven
aan de orde. Bij dat van de gemeente
bedrijven over 1947, zegt de heer v. d.
Veen, dat hij, zonder tekort te doen doening
aan de verslagen der andere diensten -
toch iets in waarderende zin over eerst
genoemd ’1 zeggen. Sprekers geaard
heid verzet zich tegen het uiten van
waardering in overdreven bewoordingen,
maar hij wenst toch even te wijzen op
het gunstig resultaat der bedrijven over
1947 dat te danken is aan de heer Bak
ker en het gehele personeel. 1947 was
geen gëmakkelijk jaar, door de strenge
winter en het gebrek aan materiaal.
Toch leverde dat jaar voor de gas-
fabriek weer een winst van 21000.niet geholpen worden, zullen daarin
den tot kritiek vinden, anderen weer
wie onderwijs en overheidsdiensten ter
harte gaan, betreuren het dat voor de
daarbij betrokkenen geen voldoende wo
ningen worden gereserveerd enz. Zolang
er zulk een schreeuwend woningtekort
is, zal er kritiek zijn. Er zijn volgens de
laatste gegevens 384. zeg rond 400 wo
ningen nodig, 35 mensen boven 30 jaar
hebben woningen nodig, van die 35 zijn
er 7 in de industrie werkzaam. Het aan
tal buiten Sneek wohenden, (niet in de
onmiddellijke omgeving) dat hier werkt
bedraagt 90, waarvan 20 in de industrie;
voorts moeten 17 gedemobiliseerden ge-
holp'en, aan urgentie gevallen, onvol-
kwam niet hoger dan 32% m3. doend gehuisvesten of gezinnen, welke
I gescheiden leven zijn er 89, terwijl 153
personen slechte woningen hebben. Hier-»
I bij is niet in aanmerking genomen een
I groot aantal samenwoningen, welke
Tegen de verwachting in heeft de
Ver. Partij van veldmaarschalk Smuts
in Z.-Afrika bij de verkiezingen de ne
derlaag geleden en heeft zy de leiding
der zaken moeten afstaan aan de zg.
Herenigde Partij vanjdalan. De beteke
nis van Smuts nederlaag gaat ver uit
boven die van een binnenlandse kwestie,
want Engeland beschouwde Z.-Afrika
als een nog stevige pijler van zijn we
reldrijk, aan welke een grote rol zou
toebedeeld worden, als onverhoopt weer
een grote oorlog zou uitbreken. Aan die
verwachting van Londen is door de ver
kiezingsuitslag de bodem ingeslagen,
want Malan en zijn partij zijn vóór uit
treding van Zuid-Afrika uit het Britse
rijk en uitroeping van de republiek. Zo
ver is het echter, nog niet, want voor
die uittreding is een meerderheid van
tweederde nodig en daaraan mankeert
nog heel wat. Toch moet het feit dat
een partij welke anti-Brits is, thans de
zaken in Zuid-Afrika leidt een onbe
haaglijk gevoel te Londen wekken, te
meer omdat ook op andere gebieden
Malans politiek volkomen ingaat tegen
het Engelse streven. Malan is zoals be
kend voor een scherpe scheiding tussen
de blanke en gekleurde bevolking van
Z.-Afrika, Smuts en de Engelsen gingen
in deze uit van een veel verzoenender
politiek. Al blijft Z.-Afrika voorlopig in
het Britse Gemenebest, dit schept toch
grote spanningen binnen dit wereldrijk,
omdat Malans rassenpolitiek zich ook
richt tegen bijv, de vrij talrijke Brits-
Reeds eenmaal
heeft India zich over de behandeling
met een klacht
tot de Ver. Naties gewend, met Malan
aan het bewind zullen ook deze tegen
stellingen nog veel scherper worden,
wat misschien bij het toch al weifelende
India de doorslag zal geven ook uit het
Gemenebest te treden. Zo heeft de uit
slag der Z.-Afrikaanse verkiezingen de
zorgen van Londen aanzienlijk vermeer
derd. Brachten de Z.-Afrikaanse ver
kiezingen een totaal onverwachte uit
slag, die in Tsjecho-Slowakije hadden
het verwachte verloop. Zij waren slechts
een schijnvertoning, de kiezers werden
practisch gedwongen om de' communis-
ten te stemmen en het. is nog een won-
i der dat bet aantal blanco cn ongeldige
stemmen plus die van de niet opgeko
men kiezers nog 20 bedraagt, terwijl
de regering eigenlijk had verwacht- dat
zij meer dan 95 der stemmen zou
verwerven. Waarschijnlijk is de midden
stand, die anders dan in Hongarije, Po
len en Roemenië, in Tsjecho-Slowakije
een belangrijke rol speelt, verantwoor
delijk voor een groot deel van die 20
en men kan er zeker van zijn dat nu
het communistisch bewind zijn macht.
een schijnverkiezing, be
vestigd ziet, het niet zal aarzelen deze
middenstand zo snel mogelijk te likwi-
deren. Te meer omdat dergelijke demo
cratische groeperingen, welke ook in
andere Oost-Europese landen, zij het in
minder sterke mate, aanwezig zyn, een
nog groter gevaar voor het communis
me zouden vormen als Moskou zijn
greep op deze staten eens wat losser
maakte. Of daar kans op is? We be
twijfelen het ofschoon de laatste tijd
geruchten lopen dat de Russen bereid
zouden zijn in de internationale poli
tiek een wat soepeler houding aan te
nemen. Byrnes, de vroegere Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken
voorspelt dat, en Engelse bladen weten
zelfs te vertellen dat Molotoff spoedig
als minister van buitenlandse zaken zAl
heen gaan en plaats zal maken voor
Gromyko, de al reeds vervangen ver-
421 Melk
423 Melk
426 Vlees
427 Vlees
428, 429 Boter 250 gram boter of
margarine of 200 gram vet
446 Algemeen 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
448 Algemeen 1600 gram brood
(geldig t.e.m. 12 Juni)
449 Algemeen 400 gram brood of 1
rantsoen vermicelli e.d.
435 Réserve 1200 gram brood (gel
dig t.e.m. 12 Juni)
434, 437 Reserve 500 gram boter of
margarine of 400 gram vet
438 Éeserve 400 gram brood (geldig
t.e.m. 12 Juni)
Bonkaarten KD, KE 806
923 Melk 12 liter melk
926, 927 Vlees 100 gram vlees
928 Boter 250 gram boter of marga
rine of 200 gram vet
929 Boter 125 gram boter of marga
rine of 100 gram vet
946 Algemeen 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
948 Algemeen 400 gram brood (gel
dig t.e.m. 12 Juni)
949 Algemeen 400 gram brood of 1
rantsoen vermicelli e.d.
935 Reserve 400 gram brood (geldig
t.e.m. 12 Juni)
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD, ZE,
MD, MF, MG, MH 807 (bijz. arbeid,
a.s. moeders en zieken)
Geldig zyn de bonnen van
strook G. Deze bonnen zijn 14 dagen
geldig.
Op de B- en C-kaarten raken de
bonnen 433 en 436 Reserve los van de
kaart. Deze bonnen zullen nog wor
den aangev. ?zen. Men beware deze
dus zorgvuldig.
Op Donderdag 10 Juni zullen op de
A-, B-, C- en D-kaarten bonnen voor
400 gram brood méér worden aange-
Indiërs in Z.-Afrika.
dingen, die wij dagelijks ontmoeten. We Z1’ d°°r
zitten met het probleem van de inwo
ning. Elke week wordt er woonruimte
gevorderd, het gaat in een tempo zo
snel als het kan, maar overal stuiten we
op de grootst mogelrjke tegenwerking.
Dat is verklaarbaar, en is geen ver
wijt. Maar over ’t algemeen is de te
genstand daar bet grootst, waar de mo
gelijkheid tot inwoning ’t best is. ner
gens zyn er zoveel zenuwzieken als in
de grootste woningen en nergens zijn
de hartkwalen gevaarlijker. Dat maakt
’t werk der woningcommissie lastig,
moeilijk en onprettig, al zijn er grote
woningen ook waar het samenwonen
wel goed gaat, waarvoor de bewoners
dank toekomt, want ieder die zijn steen
tje bijdraagt voor de oplossing van dit
geweldige probleem, een ramp voor ons
land, heeft een welwillend woord ver
diend. Wat de richtljjnen betreft, ver-
gete men niet dat wij niet zoveel te ver
delen hebben, mensen die vertrekken,
ruilen veelal. Wij moeten het dus heb
ben van enkelen die weggaan en van
sterfgevallen, en dat alles geeft niet zo
veel. Sedert 1940 zyn er 30 woningen
bij gekomen, waarvan 25 van de ge
meente, welke verdeling moet men nu
toepassen om verwijten te ontgaan? Er
staan nog 100 woningen op stapel maar
door allerlei stagnatie by de aanvoer
van *materialen en door gebrek aan
werkkrachten, zullen deze als het zo
gaat als nu, dit jaar niet alle gereed
komen. Ook de hogerhand, door de heer
Koolmoes beschuldigd, kan niets aan die
vertraging doen, het geld stelde ze be
schikbaar. Spr. herhaalt echter zijn toe
zegging dat getracht zal worden al de-
die in een 1 kamerwoning sa
menwonen zo spoedig mogelijk te hel
pen, maar wij kunnen niet meer geven
dan we op een bepaald ogenblik tot onze
beschikking hebben. De heer v. d.
Veen was onaangenaam getroffen door
de dreigementen in de adressen, als men
industrie naar elders verplaatst treft
men daar dezelfde toestand. De heer
Koolmoes vergeleek de P. v. d. A. bij
Goebbels het was Goering die de be
ruchte woorden sprak maar dan zit
de heer Koolmoes in hetzelfde schuitje,
want pas enkele dagen geleden kregen
we ’n briefje v. d. secr. van de afd. Sneek
van de C.P.N. de Waarheid, waarvan de
aanhef luidt „Waarde makkers”. Laat
ons toch verstandiger zijn en dergelrjke
beschuldigingen achterwege laten. De
heer Lindeman zegt dat als de heer
de Groot de raad verwyt niet genoeg
waardering voor het werk der commis
sie te hebben, deze toch ook niets deed
de raad op de hoogte te stellen. Spr. er
kent dat het woningvraagstuk in de
eerste plaats een sociaal probleem is,
maar meent dat het beschikbaar stel
len van enkele woningen voor de in-
