OPROEP
if
■II
1
u
ir
I I
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
Buitenlands Overzicht
United Nations Appeal for Children
aan de ingezetenen van Sneek
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
I
VRIJDAG 25 JUNI 1948
3e JAARGANG No. 49
I
d
n
1.
2.
3.
4.
4
15
OPENBARE VERGAOERING AFD. SNEEK
1
i
SNEEKER NIEUWSBLAD
I
I
OFFICIËLE BONNENLIJST
t,
465
468
1
r
4
en hij
A.
I
I
Kantoor voor Abonnementen
Fa. KIEZEBRINK Co.
KLEINZAND 7 - Tel. 2872
969 Algemeen
976 Algemeen
voor het tijdvak van 27 Juni
tot en met 10 Juli 1948.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Bureau voor Advertenties:
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
Telefoon 3005
Advertentieprijs 15 et per
m.m. Bij contract (handels-
axiv.) lager.
Ab.prijs ƒ2.50 per half jaar
Franco per post
ƒ3.75 per half jaar
Unac is een krachtsinspanning der volkeren om twintig millioen kinderen
van de hongerdood te redden.
Overal in de wereld zijn Nationale Comité’s gevormd die de benodigde gelden
inzamelen. Zo ook in ons land.
Vertegenwoordigers van de Kerken en van de organisaties en instellingen
uit alle mogelijke groeperingen van het Nederlandse volk werken samen om
de opzet van de Unac: één dag loon, salaris of inkomen voor de hongerende
kinderen, zo dicht mogelijk te benaderen.
Het plaatselijk comité te Sneek, waarvan Mevr. G. B. RasterhoffTinga,
Leeuwarderweg 60, het ere-presidentschap heeft willen aanvaarden, organi
seert daarvoor de volgende acties:
Voor de werknemers in bedrijven waarin overwerk mogelijk is:
Geeft de opbrengst van enkele uren overwerk aan de Unac.
Voor de ondernemers:
Geeft een toeslag op het met overwerk verdiende loon van Uw werk
nemers.
Voor de overige ingezetenen:
Een lijstcollecte langs de huizen op Vrijdag 2, Zaterdag 3 en Maandag
5 Juli a.s.
Voor alle ingezetenen:
Een buscollecte op de verkiezingsdag Woensdag 7 Juli bij de diverse
stembureaux.
Van de opbrengst komt:
55 ten goede aan het Internationale Kinder Noodfonds voor het tijdelijk
opnemen van hongerende kinderen uit het buitenland en voor het ter
beschikking stellen van scheepsruimte;
30 ten goede aan hongerende kinderen in geheel Indonesië of in de West;
15 ten goede aan hulpbehoevende Nederlandse kinderen.
De hieronder vermelde leden van het plaatselijk comité doen een dringend
oeroep op U allen, om met milde hand te geven.
Wie nog mee wil werken als collectant(e) kan zich alsnog opgeven bij de
secretaris.
SCHOOL 4 WINT 500.—.
Uitbundige vreugde heerste er Dins
dagmorgen onder de kinderen van de
O.L.S. no. 4 aan de Looxmastraat, toen
bekend gemaakt werd, dat zij een prijs
van 500 gewonnen hadden met de
J.A.P.I. Spontaan werd de vlag uitge
stoken, er werd gezongen, dat het da
verde, kortom er heerste de hele dag
een feestelijke stemming in de school.
Uit het schrijven van de minister van
O., K. en W. bleek bovendien, dat de
prijzen, door de diverse scholen in het
land behaald, op een feestelijke bijeen
komst op 30 Juni a.s. persoonlijk door
Z.Exc. in „Seinpost” op Scheveningen
zullen worden uitgereikt. Na deze bijeen
komst wordt gezamenlijk de lunch 'ge
bruikt, waarna als slot een rondrit in
autobussen volgt door Den Haag en om
geving. De gelukkige, door het lot aan
gewezen, leerlingen die in gezelschap
van het hoofd der school naar Scheve
ningen gaan, zijn Jittie Klasema en Jo
han Hanewald. Gedurende de J.A.P.I.-
actie is door de leerlingen van boven
genoemde school 9715 kg. papier inge
zameld, d.i. gemiddeld 53.6 kg. per 1.1.
i
t
r
een ministerzetel, waarvan men haar
wel eens beschuldigt. Spr. kan zich bijv,
voorstellen dat er na de verkiezingen
een zakenkabinet van uitstekende des
kundigen zou komen, waarin de V.V.D.
geen minister had, doch waarna haar
fractie toch in tweede instantie - voor
de grondwetsherziening zou stemmen,
omdat men ;et volste vertrouwen zou
hebben dat deze deskundigen inzake het
Indisch beieid zouden weten te bereiken,
wat er nog te bereiken valt. Als wij
voor de grondwetswijziging stemden
pleitte naast het verlangen onze goede
wil te tonen, ook een andere overwe
ging daarvoor. Dit was nl. het moment
het Nederlandse volk ter verantwoor
ding te roepen. Twee jaar is deze rege-
er van^ overtuigd, dat ons volk thans
bewuster zijn stem zal uitbrengen dan
2 jaar geleden. Men weet nu wat men
aan de partijen heeft en het is gezond
dat het Ned. volk zich nu uitc -eekt.
Ook over de grote lijnen der te volgen
politiek. Ook in de afgelopen periode
waren er tal van punten van practische
politiek, waarin de V.V.D. met de rege
ring mee kon gaan, maar principieel
zijn er niet te overbruggen verschilpun
ten. Spr. wil in het bijzonder die tussen
de V.V.D. en de P. v. d. A. aanwijzen.
Men is socialist of men js het niet, is
men het dan is men voor totaatsabsolu-
tisme, onze grondslag is anti-socialis-
tisch dus tegen dat absolutisme, dat, o|
men het zich thans bewust is of niet,
uiteindelijk moet voeren tot inperking
van onze geestelijke vrijheid. Men denke
nog maar eens aan het feit dat het Ka
merlid van de P. v. d. A. de heer Hof-
stra maatregelen van de regering tegen
de directie der Rotterd. Bankver. vroeg
omdat deze in het jaarverslag het finan
cieel beleid der regering had gecriti-
seerd. Voor ons is het recht van me
ningsuiting onaantastbaar. Als de staat
echter alles aan zich trekt, komt dat
recht onherroepelijk in gevaar. De P. v.
d. A. wenst socialisatie; men zegt van
de sleutelindustrieën maar het is maar
de vraag wat men daaronder verstaat
bovendien komt van het een het an
der, principieel zijn wij tegen socialisa
tie en daarom hebben wij ook tegen de
nationalisatie van de Ned. Bank ge
stemd. Verwerpen wij dus socialisme en
socialisatie, omdat de geestelijke vrij
heid er door in gevaar wordt gebracht,
dan betekent dat niet dat wij tegen een
krachtige handhaving van het staats
gezag zijn. Integendeel, maar ook ten
deze zij men voorzichtig. Zo zijn onze
DEVIEZENFRAUDF VAN
EEN MILLIOEN.
Een bekend Amsterdams bedrijf heeft
voor een bedrag van 14 millioen Belgi
sche francs naar België uitgevoerd, dat
is voor een waarde van bijna 1 millioen
gulden en met dat bedrag in België al
lerlei zaken gedaan, zodat ons land deze
deviezen ontgingen. Drie der directeu
ren en enige ambtenaren der firma zul
len hiervoor moeten terechtstaan, en
eveneens voor prijsover treding.
M
Kamerfracties tegen de wet welke het
mogelijk maakt wethouders, die het
vertrouwen van de raadsmeerderheid
hebben verloren, hun zetel te ontnemen.
Spr. kan zich begrijpen dat men na het
gebeurde in Tsjecho-Slowakije de ver
gissing 2 jaar geleden begaan om com
munistische wethouders aan het bewind
te brengen de V.V.D. werd toen door
de partijen, welke daaraan meewerkten,
als te conservatief beschouwd om wet
houders te leveren wilde herstellen,
maar volgend jaar beeft men bij d raads
verkiezingen daartoe gelegenheid. De nu
gevolgde weg acht spr. on-Nederlands,
in deze moet men uiterst voorzichtig
zijn. Men vraagt waarom de V.V.D.
steeds zo voor de kleine zelfstandigen
opkomt. Eenvoudig omdat zij deze be
schouwt als de ruggegraat der maat
schappij. Zij zijn niet v ilig bij deze met
rood beklede regering in welker krin
gen men al te veel hoort van „econo
misch niet verantwoorde bedrijven”.
Door de loon- en prijspolitiek dezer re
gering hebben 7000 zelfstandige kruide
niers hun bedrijf reeds zien verloren
gaan. Het socialisme is nu eenmaal niet
verenigbaar met kleine zelfstandige be
drijven, het ziet slechts grote bedrijven
met duizenden werknemers, die ten
slotte uitlopen in het éne geweldige
staatsbedrijf. Werd in het Vrije Volk
nog niet pas socialisatie van de Nederl.
bodem aanbevolen? En leidt het wets
ontwerp op het vrachtvervoer ook weer
niet in enige fazen naar 3 grote N.V.’s
waarna het maar één stap naar het
staatsbedrijf is? Spr. pleit voor de vrije
beroepsuitoefening, georganiseerd van
uit die beroepen zelf, terwijl de staat
slechts corrigerend, daar waar van uit
wassen blijkt, moet optreden; maar dan
met het nodige gezag en de vereiste
kracht tegen wie of wat ook, om machts
misbruik te voorkomen. Zo stelt de
V.V.D. zich de ontwikkeling van het
Nederlandse volk voor in de eerstko
mende jaren, een ontwikkeling in zo
groot mogelijk geestelijke vrijheid,
waarvan het niemand veroorloofd wordt
ook maar iets af te knabbelen.
Een enkele vraag uit de vergadering
gesteld, gaf de spreker aanleiding nog
enige punten breedvoeriger toe te lich
ten, waarna de voorzitter, de heer J.
N a u t a de bijeenkomst met dank aan
de spreker en een opwekking op 7 Juli
op de V.V.D. te stemmen, sloot.
1
BLOEMENHULDE AAN
DE KONINGIN.
In het 300 ha. grote gemeentelijke
park „Berg en Bos” te Apeldoorn, de
zomerresidentie van H. M. de Ko
ningin, zal gedurende zeven weken
van 5 Juli tot 21 Augustus een
tentoonstelling van bloemen worden
gehouden in een natuurlijke omge
ving, als hulde aan H. M. de Ko
ningin bij haar gouden regerings
jubileum.
Deze tentoonstelling, die in de loop
der komende weken herhaaldelijk van
aanzien zal wisselen, kwam tot stand
onder leiding van de heer D. Bouman
er met medewerking van de Utrechtse
Bloemenveilingsvereniging Aalsmeer,
de Enkhuizer zaadtelers, de Planten
tuin uit Buitenzorg, de Rozenkwekers,
Gladiolenvereniging enz.
In het paviljoen zullen twintig feli-
citatieregisters worden gelegd, die elk
twintigduizend handtekeningen kun
nen bevatten en die later H. M. op het
Loo zullen worden aangeboden.
PRINSESJES DANSTEN VOOR
DE U.N.A.C.
De drie oudste Prinsesjes hebben
Zaterdagmiddag in Hilversum mede
gewerkt aan een dansmatinée, waar
van de opbrengst ten goede kwam
aan de U.N.A.C., de internationale
hulpactie voor kinderen. Het Prinse
lijk paar woonde de voorstelling, wel
ke verzorgd was door Gabriëlle
Destrée, bij. De zaal van „Ons Ge
bouw” bij de Havenstraat was voor
dit doel gratis ter beschikking ge
steld.
Op het programma stond Margriet
vermeld als „Cissy van Dijk”, Beatrix
en Irene als „Mientje en Enny van
Dijk”.
Cissy van Dijk trad op in de kleu
terklas; Mientje danste in de sprook
jes „de wolk” en „het aanstelstertje”,
haar zusje Enny was een allerliefst
„verlegen meisje”.
De kas van de Unac is door deze
uitvoering duizend gulden rijker ge
worden
TWEE PRINSESJES KAMPEREN
OP TERSCHELLING.
De beide oudste prinsesjes, Beatrix
en Irene, zijn met hun medeleerlingen
van Kees Boeke’s school De Werk
plaats op Terschelling aangekomen. In
Oosterend zullen de. jongens en meisjes
enige dagen in de Wierschuur kampe
ren. Donderdag bezochten de Prinses
regentes en Prins Bernhard met de Piet
Hein de Prinsesjes. De Prinselijke fa
milie maakte een autotocht op het
eiland.
VERHOGING INVALIDITEITS-
RENTEN DOOR TWEEDE KAMER
AANVAARD.
De Tweede Kamer heeft aangenomen
het wetsontwerp tot een verhoging van
de renten krachtens de Invaliditeitswet
met 100 procent voor ongehuwden. Bo
vendien zal aan gezinnen van rente
trekkers een gezmstoeslag van 35 wor
den verleend. Een en ander zonder af
trek van eventuele eigen omsten. En
een ontwerp dat een kinderbijslagrege-
ling voor invaliditeits-, ouderdoms- en
wezenrentetrekkers bevat. De bijslag
bedraagt 10.per kind per maand en
wordt, te rekenen van het vierde kind,
tot 12.50 verhoogd. In totaal zal met
deze voorzieningen een bedrag van om
streeks 24 millioen gemoeid zijn.
OVERWERK VOOR DE U.N.A.C.
Aan de Staatsdrukkerij werkt 75 él
80 van het personeel gedurende een
week
extra verdiende geld aan de U.N.A.C.
af te dragen.
WEER 25 PUNTEN VOOR TEXTIEL.
Het Centraal Distributie-kantoor deelt
mede, dat wederom 25 punten van de
textielkgart VA 804 worden geldig ver
klaard. Ook .hans wordt er op gewe
zen, dat van deze 25 punten er vijf als
extra-beschikbaarstelling zijn té be
schouwen.
Met ingang van 1 Juli 1948 worden
geldig de nonnen gemerkt: „textiel K
vijf punten”, „textiel K reserve” ter
waarde van tien punten, „textiel L een
punt” en „textiel M een punt”.
De bonnen gemerkt: „L vijf punten”,
„M vijf punten”, „reserve L” en „re
serve M” zijn derhalve voorlopig niet
aangewezen voor de aankoop van tex-
tielgoederen.
HONDERÜTWINTIG GRAM SLAOLIE
IN SEPTEMBER.
In September zal een bon worden aan
gewezen, waarop men 120 gram slaolie
zal kunnen verkrijgen.
een uur per dag over, om het
Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactic-adresKLEINZAND 7 - SNEEK
Het plaatselijk U.N.A.C.-comité
Mevr. M. S. SPAANDERKok, Lid van de Raad, presidente
W. TRENNING, Chef Sociale Zaken, secretaris-penningmeester
Mevr. VAN ANDRINGALuyking, Groene Kruis
Ds. J. BROERTJES, Baptisten Pred.
P. FALKENA, Stichting v. d. Landbouw
L. FLAPPER, Ned. Kath. Arbeidersbeweging
Deken J. VAN GALKOM
J. HAANSTRA, Chr. Nat. Vakverbond
Mevr. M. J. D. HALBERTSMABlanson Henkemans.
Rode Kruis
Mevr. KARSTEN, Humanistisch Verbond
L. KIEZEBRINK, Journalist
G. H. KROMMENDIJK, Verbond van Prot. Chr. Werkgevers
H. LAMPE, Alg. Kath. Werkgeversvereniging
Ds. E. N. VAN LOO, Geref. Predikant
G. MEBIUS, Alg. Ned. Onderwijzers Federatie
W. J. NIEUWENHUIS, Schoolarts
W. POSTHUMA MANT JE, Stichting Sneek 1940— K
Ds. J. N. DE RUITER, Ned. Herv. Predikant
A. A. TROMP, Wit-Gele Kruis
Mevr. H. A. URBANde Vries, U.V.V.
S. VAN DER WAL, N.V.V.
Mevr. WILMINKBoeken, Vereniging Gezinshulp.
In eenWoensdag in de foyer van
Amicitia door de afd. Sneek van boven
genoemde partij belegde openbare ver
gadering sprak de heer R. Zegering
Hadders, candidaat voor de Tweede Ka
mer, over enige urgente vraagstukken,
o.a. over de kwestie, waarom de beide
Kamerfracties van de V.V.D. voor de
grondwetsherziening stemden, niette
genstaande deze partij scherpe critiek
op het regeringsbeleid oefent. Spr. be
toogde dat wat de hervorming van het
Koninkrijk betreft de grondwetswijzi
ging geenszins concrete bepalingen be
helst, de grondwet is slechts openge
broken, de stenen waarmee het gat
moet dichtgemetseld moeten stuk voor
stuk, in de vorm van wetten, worden
aangedragen an deze allen zullen met ring aan het bewind geweest er spr. is
2/3 meerderheid moeten worden aange-
npmen. Dat is al een grote over'inning
der oppositie en door deze wijze van op
bouw van de hervorming werd de grond
wetswijziging voor ons veel aannemelij
ker. Maar wij hebben voor een eventu
eel voorstemmen in tweede lezing ook
een voorbehoud gemaakt. Nu stemden
wij voor om een hervorming mbgelijk te
maken, waaraan wij Konden meewerken,
maar het zal afhangen van het rege
ringsprogramma van het nieuwe kabi
net of we dat ook in tweede lezing zul
len doen, en de minister-president heeft
die houding in dit bijzonder geval ac
ceptabel en billijk genoemd. Wij hebben
steeds tegen deze regering bij haar
Indië-beleid gezegd: „gij handelt in
strijd met de grondwet”; welnu door
grondwetswijziging mogelijk te maken,
hebben wij de regering, welke komt, in
staat gesteld langs grondwettige weg
met voorstellen tot hervorming van
het koninkrijk te komen. Het is zuiver
een kwestie van yertroirwen, welke onze
toekomstige houding zal bepalen. Spr.
wil wel zeggen dat als het ’t Ned. volk
niet gegeven is binnenkort inzake het
Indië-beleid een beslissing te forceren,
een bevredigende oplossing steeds min
der bereikbaar wordt. Steeds hebben
wij er daarom ook bij de regering op
aangedrongen snel haar gezag te doen
gelden; doch steeds heeft deze meer oog
gehad voor de rechten der kwade ele
menten, dan voor onze verplichtingen
jegens de gezagsgetrouwe elementen
daar, die daardoor steeds schuchterder
worden ons te steunen. Wij hebben de
regering herhaaldelijk voor de gevaren
van haar beleid in deze gewaarschuwd,
onze partij treft in deze geen verant
woordelijkheid. De V.V.D. heeft niet
voor de grondwetswijziging gestemd om
Tabak- en versnaperingenkaarten enz.
QA, QB, QC 802
67, 71 Tabak 2 rantsoenen sigaretten
of kerftabak
69 Versnaperingen 200 gram versna
peringen of 200 gram suiker,
boterhamstrooisel enz., of 400
gram jam, stroop enz.
72 Versnaperingen 100 gram versnape
ringen of 100 gram suiker, bo
terhamstrooisel enz., of 200
gram jam, stroop enz.
Niet aangewezen zijn en vernietigd
kunnen worden de bonnen: 422, 424, 425,
924, 925 Melk, 430, 431, 432, 934, 937,
938 Reserve, 439, 939, 945 Algemeen.
ling van goederen en van de geldswaar
den tussen beide landen mogelijk moet
zijn gemaakt en gezien de huidige ver
houdingen, Nederland heeft bijv,
enorme schulden aan België lijkt dat
een zeer zware kluif. Om deze te ver
teren heeft ons land en hebben alle
andere landen, die met dergelijke moei
lijkheden zitten, in de eerste plaats no
dig een vreedzame ontwikkeling der
dingen in Europa. De Amerikanen heb
ben ons dezer dagen blij gemaakt met
de mededeling dat zij dit jaar slechts
zeer kleine hoeveelheden wapens naar
de W.Europese landen zullen zenden,
„alleen een ernstige Europese crisis
waarbij Rusland betrokken zou zijn, zou
verandering in die houding kunnen bren
gen, doch het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken was er van over
tuigd, dat de Sovjet-Unie geen directe
agressie tegen enig land in Europa zou
voorbereiden gedurende tenminste de
zes komende maanden”. Het is toch wel
heel ver gekomen met de internationale
verhoudingen, als men de vrede slechts
voor zes maanden verzekerd durft te
achten! Maar deze Amerikaanse mede
deling schijnt mede ingegeven door de
wens der regerlng-Truman, in deze da
gen nu de candidaten voor de presi
dentsverkiezingen worden aangewezen,
ook die groep te vriend te houden, die
zich niet al te veel .net de Europese za
ken wil bemoeien. Overigens vestigen
Engelse bladen er de aandacht op dat
Russische agressie zich niet alleen in
Europa behoeft te openbaren. Door mid
del van Moskou’s aanhangers in Z.O.
Azië o.a. daagt het ook daar het Wes
ten uit. In de afgelopen week kwamen
vele moorden op planters in Malakka
voor, gepleegd door communistische ben
den en in Engeland pleit men er voor
dat de landen der Westelijke Unie, wel
ker belangen in het bijzonder bij Z.O.
Azië zijn betrokken, door een onbaat
zuchtige politiek in dit gebied inlandse
groeperingen zullen doen ontstaan, wel
ke bereid zouden zijn met het Westen
samen te werken tot het schenken van
groter welvaart aan deze Aziatische vol
ken, het beste middel om er het commu
nisme te bestrijden. Dat de Engelse ko-
ning de titel „Keizer van India” thans
heeft opgegeven, is overigens een bewijs
hoe los de band wordt tussen Engeland
en zijn dominions in dit deel van de
wereld. In Palestina is het officiële
leger van Israël slaags geraakt met de
Joodse verzetsorganisatie Irgoen Zwal
Leoemi, die een schip met wapenen
wilde ontladen. De officiële Joodse in
stanties achtten dit in strijd met de wa-
penstilstands bepalingen. En zo zien we
thans de Joden verdeeld, terwijl juist
verwacht werd dat de Arabische landen
onderling ruzie zouden krijgen over de
Palestijnse buit. Koning Abdoellah van
Transjordanië reist echter deze staten
af om de onderlinge band hechter te
maken, hij heeft er zelfs een reis naar
zijn aartsvijand, de vorst van Saoedi
Arabië voor over. Ten slotte: 20 Juli
vergaderen de landen der Westelijke
Unie weer om te beraadslagen over de
gemeenschappelijke verdediging.
OOST-DUITSLAND
AFZONDERLIJKE STAAT?
Onder leiding van Molotoff wordt te
Warschau een bijeenkomst van Oost- en
Midden-Europese landen gehouden. Men
vermoedt dat Rusland daar het besluit
zal meedelen dat het door de Russen be
zette deel van Duitsland een afzonder
lijke staat zal worden met Leipzig als
hoofdstad.
DE GELDZUIVERING
IN DUITSLAND.
De Russen zijn thans bezig in hun
zóne ook het geld te zuiveren. De Wes
telijke geallieerden hebben ondanks
dreigementen der Russen, hun nieuw
Duits geld ook in hun Berlrjnse zónes
ingevoerd. De Russen hebben alle spoor
wegverkeer van uit Berlijn stopgezet
evenals de electriciteitcvoorziening der
Westelijke zónes van Berlijn uit de Rus
sische zóne.
ISRAEL.
De Joodse regering heeft de Irgoen
Zwai Leoemi verboden, die dus weer een
ondergrondse beweging is geworden.
NOG EENS SCHREIEDER.
Majoor K. de Graaf, voormalig com
mandant van het continentale detache
ment B.B.O. heeft aan het A.N.P. ver
klaard, dat niejfigchreieder, doch oberst
leutnant HernSnn Giskes, die dezer da
gen ook in vrijheid zou worden gesteld,
het Englandspiel heeft gespeeld. Aan
Giskes zou het te danken geweest zijn
dat de gevangen genomen agenten goed
behandeld werden, toen Schreieder de
leiding kreeg veranderde dat
moet geweten hebben dat de agenten
in concentratiekampen werden doodge
marteld.
RECLAMEPLAAT VOOR V.N.
Het secretariaat der Verenigde Na
ties te New York schrijft wederom
een prijsvraag uit voor een nieuwe
reclameplaat in kleuren. Thans moet
deze in beeld brengen de zinsnede uit
het handvest: „Ter bevordering van
sociale vooruitgang en hoger levens
peil in groter vrijheid”. De le prijs
zal bedragen 1500 dollar, de 2e prijs
1000 dollar, de 3e prijs 500 dollar eq
voorts 10 prijzen van 100 dollar elk.
Nederlandse inzendingen moeten
uiterlijk 31 Augustus a.s. zijn gezon
den aan mej. dr. A. F. W. Lunsingh
Meyer, ministerie buitenlandse zaken.
Elk der volgende bonnen geeft recht op
het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KG 806
469 Algemeen 250 gram waspoeder
476 Algemeen 400 gram brood of
rantsoen gebak
477 Algemeen 750 gram suiker, boter
hamstrooisel enz., of 1500 gram
jam, stroop enz., of 750 gram
versnaperingen
478 Algemeen 400 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
479 Algemeen 1600 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
Reserve 1200 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
Reserve 400 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
Bonkaarten KD, KE 806
500 gram waspoeder
400 gram brood of
rantsoen gebak
977 Algemeen 500 gram suiker, boter
hamstrooisel enz., of 1000 gram
jam, stroop enz., of 50n gram
versnaperingen
978 Algemeen 400 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
965 Reserve 800 gram brood (geldig
t.e.m. 3 Juli)
968 Reserve 500 gram bloem of zelfrij
zend bakmeel of kindermeel of
kinderbiscuits
De geldzuivering, thans in West-
Duitsland begonnen, is een der belang
rijkste stappen, welke gedaan moeten
worden, om niet alleen dit gebied, maar
geheel W.-Europa op de been te helpen.
Nu de oude marken waardeloos zijn ge
worden en de nieuwe slechts in zeer be
perkte mate het zou de bedoeling zijn
voor elke 10 oude marken slechts 1
nieuwe ter beschikking te stellen, er is
inderdaad thans 65 milliard mark in
omloop tegen voor de oorlog 6 milliard,
ook dus een verhouding van 10 1,
worden uitgegeven, zal de gelegenheid
zwart te kopen sterk afnemen. En men
mag ook verwachten, dat goederen
o.a. levensmiddelen welke producen
ten tot nog toe achterhielden, omdat ze
deze liever hadden dan geld waarvan de
waarde twijfelachtig was, in ruimer
mate aan de markt zullen komen. Dit
zal gezondere verhoudingen in W.Duits
land ^plve scheppen. Bovendien is de
geldzuivering nodig om het Marshall
plan op West-Duitsland met succes toe
te passen, bij zo ontredderde toestanden
als er tot nog toe op geldgebied beston
den was dat niet mogelijk. Men weet
dat deze hulp alleen verleend wordt aan
landen, die de verplichting op zich ne
men hun financiën in gezonde toestand
te brengen en te houden, de eerste stap
in W.Duitsland daartoe is deze geldzui
vering. De Westelijke geallieerden ho
pen er op dat de'door deze zuivering
verkregen gezonder financiële verhou
dingen in W.Duitsland zelve de bevol
king er toe zullen brengen hun binnen
landse moeilijkheden zelf met meer vuur
te lijf te gaan, terwijl de Marshallhulp
dan de rest kan doen. Gaat het in die
richting dan zal deze bevolking ook
meer vertrouwen krijgen in de politieke
plannen welke de Westelijke geallieer
den met W.Duitsland hebben, de
Franse nationale vergadering heeft die
tenslotte, zij het met de geringe meer
derheid van 8 st„ goedgekeurd en zal
men een heel eind zijn opgeschoten. De
geldzuivering is de basis van dit alles
en dus zo belangrijk dat Engeland en
de Ver. Staten er een definitieve breuk
met de Russen op gewaagd hebben. Of
die er werkelijk zal komen is, terwijl wij
dit schrijven, nog niet duidelijk, al heb
ben besprekingen tussen Russen en an
dere geallieerden tot nog toe niets op
geleverd. De Russen hebben zelf inder
haast in hun zóne ook plannen voor een
dergélijke hervorming opgesteld, maar
het is duidelijk dat de beste oplossing
er. geicziivering op dezelfde voorwaal
uen zooi geheel Duitsland zou zijn. Wor
den de Russen het niet met hun mede-
o zetters eens, dan zullen de verhoudin
gen zie'-i te Berlijn wel het scherpst toe
spi.sen. a. beweren de Russen dat deze
stad tot tun economische sfeer behoort.
Je andere geallieerden bestrijden dit o.i.
terec en dus zou men hier 2 geld-
storten tv .ast elkaar in omloop kunnen
kri'gen, wa’ tot de meest ingewikkelde
toestanden aanleiding ^ou geven en na-
tuur ijk to' een verscherping van de po-
utieke verhoudingen ook. Voor een be
vredigende oplossing zou het doel der
Westelijke geallieerden om West-Duit-
land economisch weer zo te herstellen
dat het zich zelf kan bedruipen, ver
zoend mueten worden met dat der Rus
sen die Oost-Duitsland in de eerste
plaats gebruiken als reservoir, waaruit
ze voor net herstel van hun eigen, zo
geschonden, land putten. Is de Marshall
hulp een der redenen geweest waarom
de geallieerden moesten streven naar
een gezonder geldwezen in W.Duitsland,
ook de andere landen, welke deze hulp
hebben aanvaard, hebben de verplichting
op zich genomen hun financiën op zui
vere basis te brengen. En om hen zelfs
wille, èn om de handel tussen de ge
holpen landen onderling te bevorderen,
waardoor zij gaandeweg weer op eigen
benen kunnen staan. Tot het vastleg
gen van deze verplichtingen hebben de
Ver. Staten elk dezer landen afzonder
lijk een verdrag aangeboden, waarover
nogal wat te doen is. Immers dat ont
werp bevatte o.a. de bepaling dat de
Ver. Staten zouden mee hebben ^e be
slissen over de waardering van ieders
munteenheid ten opzichte van de dollar.
Achtten zij bijv, de huidige waardering
van de gulden te hoog, dan zouden zij
invloed kunnen uitoefenen op een verla
ging. Deze herwaardering is echter van
zo grote betekenis voor de binnenlandse
verhoudingen in een land, wat betreft
lonen en prijzen, zowel als voor het
handelsverkeer met andere landen, dat
tegen deze bepaling scherp verzet in
alle landen is gerezen. Thans schijnen
de Amerikanen bereid haar te laten val
len, maar er zijn meerdere bepalingen
welke een dergelijke bemoeienis van de
Ver. Staten met binnenlandse aangele
genheden van een land beogen, dat tal
van landen ze moeilijk kunnen slikken,
al erkennen zij uiteraard het recht van
Washington er op toe te zien dat de
verstrekte hulp zo doelmatig mogelijk
besteed wordt. Het geldt hier echter een
uitermate tere zaak, omdat bij dcrge-
lijke bemoeiingen ook de binnenlands
politieke verhoudingen een rol spelen.
Tal van landen hebben thans een stelsel
van geleide economie, dat een ingreep
van buiten nauwelijks verdraagt. Hoe
moeilijk het is zo’n stelsel aan te passen
aan verhoudingen in een ander land
ondervindt ook Nederland dat zich ver
plicht heeft dusdanige maatregelen te
nemen dat de volledige economisch»
unie met België in het kader van de
Benelux in 1950 verwezenlijkt zal zijn.
Dat betekent dat in 1950 vrjje uitwisse-
