De eerste troonrede van Koningin Juliana
handelspolitieke samenwerking, waar
mee gepaard gaat een regeling van het
onderlinge betalingsverkeer. Het ligt in
het voornemen om ook met de Neder
landse Antillen soortgelijke regelingen
te treffen.
Buitenlands Overzicht
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
De Staatsbegroting
op weg naar evenwicht
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1948
3e JAARGANG No. 74
C. SMIT
SNEEKER NIEUWSBLAD
Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK
over-
Intussen
Leden der Staten-Generaal,
Slechts korte tijd is verlopen sedert
ik, nadat mijn Móeder afstand deed van
de troon en de regering door mij werd
aanvaard, in Uw midden de eed aflegde
en werd ingehuldigd.
Met ontroering en dankbaarheid denk
ik terug aan de wijze, waarop het 50-
jarig regeringsjubileum van mijn Moe
der werd gevierd en bij de troonswisse
ling alom uiting werd gegeven aan war
me gevoelens van aanhankelijkheid ten
opzichte van Haar en aan de wijze,
waarop men mij heeft welkom geheten.
De herinnering aan dit alles zal mij ster
ken bij het vervullen van mijn taak, die
op mijn schouders is gelegd. Groot zal
de inspanning zijn, die van ons allen
wordt gevergd om het hoofd te bieden
aan de moeilijkheden, waarvoor het nog
zo zwaar onder oorlogsgevolgen lijdende
koninkrijk gesteld is in een wereld, die
nog geen wezenlijke vrede kent.
De betrekkingen met
het buitenland.
LIJFWACHT VOOR DE GAULLE.
Het blijkt dat de Gaulle, met goed
keuring van de Franse generale staf
van overheidswege een peloton gendar
mes te zijner bescherming was toege
wezen met 12 auto’s, acht motorrijwie
len, enz. Dit peloton is thans ingetrok
ken. De zaak kwam aan het rollen
doordat bij een propagandatocht van
EEN PLAN VOOR INDUSTRIËLE
MOBILISATIE IN AMERIKA.
Het Amerikaanse ministerie van de
fensie heeft medegedeeld, dat de geza
menlijke stafchefs de Munitie-raad een
uitgebreid plan hebben doen toekomen
voor industriële mobilisatie in de Ver.
Staten in het geval van uiterste nood.
Een woordvoerder van het ministerie
verklaarde, dat er al voor een waarde
van 700 millioen dollar aan grondstoffen
van 50 verschillende soorten was ver
zameld. Een 12.000 fabrieken zijn reeds
aangemerkt als de meest efficiënte pro
ducenten van dat militaire materiaal,
dat in geval van nood in grote hoeveel
heden nodig zal zijn.
de generaal te Grenoble een botsing tus
sen zijn aanhangers en communisten één
doode en 64 gewonden ten gevolge had.
Toen was echter de ordedienst, welke de
generaal er zelf, buiten het peloton gen
darmes om, op nahoudt, versterkt met
gewapende kleurlingen uit de haven
steden, die oorzaak van het bloedvergie-^
ten schijnen te zijn geweest.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Bureau voor Advertenties:
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
Telefoon 3005
Advertentieprijs 15 ct per
tn.m. Bij contract (handels-
adv.) lager.
Ab.prijs 2.50 per half jaar
Franco per post
ƒ3.75 per half jaar
De moord op Graaf Bernadotte en ko
lonel Serot gepleegd door een Joodse
terroristen-organisatie, moge mede op
rekening komen van de regering van
Israël omdat zfl geen voldoende maat
regelen te hunner bescherming op haar
gebied nam, hij stelt echter ook opnieuw
de Ver. Naties in gebreke. Immers had
deze over een internationale gewapende
macht beschikt, welke zij daarheen kon
zenden waar de vrede in gevaar was,
dan waren deze beide mannen, die in
dienst der Ver. Naties een humanitaire
taak vervulden, gespaard gebleven. Dat
deze internationale macht er niet is,
evenals het feit dat schier geen enkel
belangrijk internationaal geschil door
bemiddeling der Ver. Naties en de Vei
ligheidsraad kon worden opgelost is, zo
als uit den treure is herhaald, het gevolg
van de politieke tegenstellingen tussen
Rusland en het We-’ten. Elk vraagstuk
komt ten slotte in de sfeer van die te
genstellingen terecht en daarmee is de
kans op een oplossing verkeken. Dat
daardoor het gezag der Ver. Naties
enorm heeft geladen spreekt en dat de
minachting voor alle internationale
verplichtingen er door toeneemt is er
een natuurlijk gevolg van. Hoezeer bijv,
voor India een oplossing van het con
flict met Hyderabad drong, de wijze
waarop het die oplossing nastreefde, een
militaire inval, kan allerminst door de
beugel, noch de houding van de Veilig
heidsraad, welke India 4 dagen toestond
om een antwoord gereed te maken op de
beschuldigingen van Hyderabad en om
te bewijzen dat India’s opvatting dat
Hyderabad in juridische zin geen staat
was welke een beroep op de Veiligheids
raad kon doen, juist was. In die vier
dagen waren de troepen van India er al
in geslaagd de buurstaat geheel te be
zetten en werd de Nizam genoopt zich
bij het gebeurde neer te leggen en zijn j
klacht bij de Veiligheidsraad in te trek
ken, waarmede deze vermoedelijk van
een lastig geval af is. Voorlopig ten
minste want stellig is er door deze
kwestie kwaad bloed in de Mohamme
daanse wereld gezet en kan daaruit nog
allerlei ellende voortvloeien, vooral om
dat er nog een dergelijke kwestie tus
sen India en Pakistan bestaat, nl. over
Kasjmir. Voor het ogenblik is men ech
ter te Parijs waar nu de algemene
Vergadering der Ver. Naties en dus ook
de Veiligheidsraad bjjeen is, van de
zaak af. Van de meer dan 600 Brits-
Indische vorstendommen, waarvan er
nog maar 30 geen onderdak bij India of
Pakistan hebben, is .een der grootste
thans opgeslokt. Intussen, de Ver. Naties
staan nog voor meer lastige kwesties.
Meer dan 70 punten „sieren” de agenda
van haar algemene veagadering, waar
onder Palestina de grote verdiensten
van Bernadotte als bemiddelaar blijken
wel uit het feit dat Marshall zjjn laatste
rapport zonder meer als basis voor een
overeenkomst aanbeveelt de Balkan,
de Italiaanse koloniën, het vetorecht, de
atoomenergie, ook weer de kwestie van
een gewapende macht voor de V. N.
enz. enz. Waarschijnlijk komt niet op de
agenda der algemene vergadering maar
op die van de Veiligheidsraad de Ber-
lijnse kwestie. De besprekingen te Mos
kou tussen de afgezanten der Weste
lijke geallieerden en Molotoff hebben
geen resultaat opgeleverd, Stalin was
met vacantie, zodat de afgezanten hem
niet te spreken konden krijgen en op de
algemene vergadering der Ver. Naties
Kantoor voor Abonnementen
Fa. KIEZEBRINK Co.
KLEINZAND 7 - Tel. 2872
wikkeling der geldzuivering, rechtshan
delingen landbouwgronden, het tegen
gaan van lichtvaardige echtscheidingen,
de wijziging van het ontslagrecht, de
regeling voor de opsporing, de vervol
ging en de berechting van economische
delicten, de credietverstrekking aan Ne-
derlands-Indië, de oprichting van de
Nederlands-Indonesische maatschappij
tot financiering van het herstel in In
donesië, en de tijdelijke voorzieningen
ten behoeve van de wederopbouw en de
bevordering van de bouwnijverheid.
Veel zal dus van uw werkkracht wor
den gevraagd.
Met de bede, dat God ons allen de
kracht en wijsheid moge schenken, no
dig voor het vervullen van onze taak,
verklaar ik de gewone zitting der Sta
ten-Generaal geopend.
Onderwijs.
Bij de verschillende typen van onder
wijs heeft het opvoedings- en vormings
aspect de bijzondere belangstelling van
de regering. Ter vervulling van de
functie van het onderwijs ten opzichte
van enkeling en gemeenschap zijn nau
we verstandhouding en samenwerking
tussen de leerkrachten bij de onder
scheiden soorten van onderwijs nodig.
De regering streeft er naar, dat uit
zonderlijke aanleg in onze maatschappij
vroegtijdig wordt onderkend en dat er
meer gelegenheid wordt geboden om die
begaafdheid tot ontplooiing te brengen.
Om aan de eisen van de steeds verder
voortschrijdende specialisering op we
tenschappelijk gebied het hoofd te kun
nen bieden, zal het nodig zijn om, zon
der inbreuk te maken op de vrjjheid van
onderwijs, fn overleg met de Instellingen
van hoger onderwijs, op een taakverde
ling aan te sturen.
Tot behoud en verhoging van het peil
van het culturele leven zal aan de zorg
voor de kunst bijzondere aandacht wor
den besteed. In gevorderde staat van
voorbereiding zijn wetsontwerpen tot
regeling van het kweekschoolonderwijs,
tot regeling van het voorbereidend ho
ger en algemeen vormend middelbaar
onderwijs, tot regeling van het zuiver
wetenschappelijk onderzoek en tot re
geling van het tuchtrecht bij het pers
wezen.
Reeds zijn tal van belangrijke wets
ontwerpen bij u aanhangig, op we’ker
afdoening de regering prijs stelt. Ik
noem in het bijzonder de ontwerpen in
zake de regeling der materiële oorlogs
schade, de publiekrechtelijke bedrijfs
organisatie, de ondernemingsraden, de
wachtgeld- en werkloosheidsverzeke-
|ring, de bedrijfspensioenfondsen, de af-
NIEUWE NOTA’S AAN RUSLAND.
Frankrijk, Engeland en de Ver. Sta
ten hebben weer nieuw; nota’s tot Rus
land gericht over de Berlijnse blokkade,
blijkbaar een samenvatting gevend van
het standpunt der Westelijke geallieer
den, nadat het laatste onderhoud met
Molotoff zeer onbevredigend schijnt ver
lopen. De Ver. Staten hadden nu de
kwestie direct voor de Ver. Naties of de
Veiligheidsraad willen brengen, maar
gingen tenslotte accoord met het stand
punt van Londen en Parijs, dat men het
eerst nog eens met een nieuwe nota aan
Rusland zou proberen. Daarom kon de
Engelse minister van buitenlandse za
ken Bevin Woensdag in het Lagerhuis
verklaren dat de drie Westelijke gealli
eerden het volkomen eens waren over de
te volgen politiek, ook wanneer de on-
derhandelingen met Rusland mislukten.
De voorziening van Berlijn door de lucht
was ook gedurende de winter verzekerd
en men zou Berljjn niet prijsgeven, een
tweede München zou er niet komen.
„Een oorlog stond echter niet direct
voor de deur”, zei Bevin. De oppositie
in het Lagerhuis schaarde zich geheel
achter Bevins politiek, haar woord
voerder verklaarde dat Bevin weer
naar de algemene vergadering der V.N.
te Parjjs kon terugkeren met de we
tenschap dat heel het Engelse volk ach
ter hem stond in z(jn houding tegenover
Rusland.
Bevin verklaarde nog dat ook Enge
land Bernadottes rapport over een re
geling der Palestijnse kwestie aan
vaardt,
De economische politiek.
Het in de naaste toekomst wederom
sluitend maken van de betalings-balans
met het buitenland blijft een voorwerp
van aanhoudende zorg, hoewel de resul
taten, die tot nu toe, dank zij een ge
meenschappelijke krachtsinspanning
konden worden bereikt, tot dankbaar
heid stemmen, moet nog een moeilijke
weg worden afgelegd. Nog steeds moet
in belangrijke mate een beroep worden
gedaan op vreemde hulpmiddelen. In
dien de Amerikaanse hulpverlening niet
tijdig ware ges hied, zou een ernstige
terugslag in het herstel van de volks
welvaart onvermijdelijk zijn geweest.
Ons land is dan ook grote dank ver
schuldigd aan het Amerikaanse volk,
dat op grootse wijze zijn daadwerke
lijke belangstelling voor Europa toont.
Zowel uit een oogpunt van export
bevordering als ter waarborging van
voldoende werkgelegenheid voor de
steeds groeiende bevolking is krachtige
industrialisatie dringend noodzakelijk.
Hoewel de regering de technische vraag
stukken, die hierdoor worden opgeroe-
pr-, geenszins onderschat, is zij van
mening, dat het industrialisatie vraag
stuk in de eerste plaats een economisch
probleem is. Zij acht het daarom een
belangrijk deel van haar taak, voorzo
ver dat in haar vermogen ligt, econo
mische omstandigheden te scheppen, die
het bedrijfsleven tot een gezonde uit
breiding der industriële capaciteit prik
kelen.
Op het gebied der productie en der
consumptie zal al het mogelijke worden
gedaan om meer normale verhoudingen
te herstellen, een en ander naarmate de
deviezenpositie zulks toelaat. Afneming
van de schaarste zal het mogelijk ma
ken de overheidsbemoeiing met het be
drijfsleven te verminderen. Beperking
van de invoer zal echter, als gevolg van
het tekort aan buitenlandse betaalmid
delen, nog onvermijdelijk blijven.
De indiening van verschillende wets
ontwerpen op het gebied van de mid-
denstandspolitiek is in de loop van dit
zittingsjaar te verwachten.
Gestreefd wordt naar verbetering van
de materiaalpositie in de bouwnijver
heid en mede daardoor naar opvoering
van de arbeidsproductiviteit, teneinde
het bouwprogramma, speciaal voor wat
betreft woning- en bedrijfsbouw, te kun
nen vergroten.
te Parijs verschijnt niet Molotoff maar
zijn plaatsvervanger Wisjinski. Aalglad
zijn deze Russen al schrijft men Mo-
lotoffs afwezigheid wel toe aan een
strjjd om de macht in Moskou zelf
hun meest verantwoordelijke personen
blijven achter de schermen als him te
genstanders de kaarten op tafel trach
ten te krijgen. Er wordt gezegd dat
Amerika deze algemene vergadering der
V. N. zal gebruiken om, zo Rusland zijn
houding niet wijzigt, de wereldopinie te
gen het Oosten te mobiliseren, maar wij
vermoeden dat Moskou zich daarvan al
bitter weinig zal aantrekken. Het zou,
wanneer het daarvoor gevoelig was, al
in menige kwestie bakzeil hebben ge
haald, onbegrijpelijk als zijn houding
vaak voor wie democratisch denkt is.
De bekende Amerikaanse staatsman
Dulles is dan ook een geheel andere me
ning toegedaan, hij is van oordeel dat
Moskou telkens slechts zoveel zal wij
ken als nodig is om nog juist een oor
log te vermijden, d. w. z. het zal alleen
iets terugwijken voor bedreigingen en
dat is een zeer gevaarlijk spel, dat, ter
wijl geen van beide partijen oorlog wil,
daarheen drijft. Als men de dingen te
gen een dergelijke sombere achtergrond
ziet kan men nauwelijks veel van deze
algemene vergadering der Ver. Naties
verwachten, al is het nog gelukkig dat
er een orgaan is waar de tegenstanders
voeling met elkaar kunnen houden en
dat op het tweede plan, dat zijner huma
nitaire activiteit, stellig al veel nuttig
werk heeft gedaan; men denke maar
aan het onderdak brengen van de zg.
ontheemden en bijv, ook -eens aan de
succesvolle bestrijding van de dreigende
cholera-epidemie in Egypte. Maar voor
het politieke spel luistere men minder
naar wat er te Parijs gezegd zal wor
den, en zie men meer naar wat er in de
1 wereld gebeurt. Niet alleen in Europa
maar in het bijzonder ook in Azië waar
Ruslands laatste zet de aankondiging
van de ontruiming door zijn troepen van
Noord-Korea vóór 1 Jan. 1949, is. Het
heeft er ondertussen een communistische
volksrepubliek met een sterk leger op
gebouwd. En als het de Ver. Staten
thans herinnert aan hun verplichting om
nu ook Zuid-Korea te ontruimen is dit
kennelijk met dé bedoeling, dat straks
dat Zuid-Korea door Noord-Korea on
der de voet zal worden gelopen opdat
er een verenigd communistisch Korea
worde gevormd, dat de Sovjetmacht in
Azië zal moeten versterken. Men zie
ook naar de communistische bewegingen
in Malakka, in Birma, waar de nationa
listische leider Oe Tin Toet door een
bomaanslag gedood is, en in Indonesië.
De Ver. Staten zullen natuurlijk Zuid-
Korea niet prijs geven, zij hebben al
gezegd dat de gehele Koreaanse kwestie
eerst maar eens door de algemene ver
gadering der Ver. Naties moet worden
behandeld. In Washington zowel als in
Australië en Engeland heeft men thans
een open oog voor de bedoelingen van
Rusland in het Verre Oosten, al vindt
het Westen mede als gevolg van de ko
loniale politiek van vroeger jaren daar
minder steun bij het nationalistische
deel der Aziatische volken dan het wel
zou wensen, getuige bijv, het feit dat de
regering der Indonesische republiek hulp
van Nederland bij de bestrijding der
communisten heeft afgewezen. In Euro
pa zelf werkt men gestadig voort aan
de opbouw der wederzijdse fronten. Via
de Cominform trachten de Russen hun
greep op de satellietstaten, door zuive
ring der communistische partijen daar
en fel optreden dezer partijen tegen an
dersdenkenden, steeds te versterken. En
in het Westen bouwt men voort aan de
organisatie der gemeenschappelijke ver
dediging. Dezer dagen zijn de ministers
van defensie der Westelijke Unie bijeen
geweest, men verwacht dat een volgen
de bijeenkomst te Parijs een nauwere
vereniging van de Ver. Staten met de
militaire plannen der Westelijke Unie
zal opleveren. Een onprettige indruk
blijft het maken dat de Ver. Staten het
Engelse protest tegen het Amerikaanse
plan minder Duitse fabrieken te ont
mantelen hebben afgewezen, maar men
zal dit wellicht ook moeten zien als een
poging West-Duitsland tot een zo
waarde vol mogelijke schakel in de Wes
terse samenwerking te maken. Voor een
Middellandse Zeepact naar het model
van de Westelijke Unie, waarvoor Tur
kije propaganda maakt, blijken de Ver.
Staten nog niet te voelen. Misschien wil
men Zuid-Slavië niet afschrikken, dat
naar het gerucht wil voelhorens voor
contact met Washington uitstak. Ook
met Spanje weet men nog geen weg.
Langzamer nog dan de opbouw der Wes
telijke Unie, vorderen de pogingen om
ook tot ’n Scandinavische Unie te komen.
In Zweden is van de drie Noordelijke
landen nog altijd de meeste aarzeling
om tot internationale afspraken te ko
men. In dat land hebben algemene ver
kiezingen de soc.dem. die tot nog toe
115 van de 230 zetels in de Tweede Ka
mer bezet hielden, minder verliezen ge
bracht dan algemeen verwacht werd, ze
kregen er nu 112. Sterk vooruit ging
echter de liberale volkspartij die 31
zetels won en nu met 57 de sterkste
partij is na de s.d., de conservatieven
daalden met 17 tot 22 zetels, de agrari
sche partij kwam van 35 op 30 zetels en
de communisten van 12 op 9. In België
komt de koningskwestie weer op de
I voorgrond en dreigt deze een gevaar
voor de regeringscoalitie der K.-.tholie-
l ken en soc.dem. te worden.
Redacteuren i L. KIEZEBRINK en
De sociale politiek.
Met het oog zowel op de voorberei
ding van de economische unie met de
Benelux-partners als op de noodzake
lijkheid tot verlichting van de lasten
voor de schatkist, zullen de subsidies
op levensmiddelen worden verminderd
of beëindigd. De regering zal daarbij
nauwgezet rekening houden met de ge
volgen daarvan voor de kosten van le
vensonderhoud en bij de te volgen loon-
en prijspolitiek de instandhouding van
sociaal gerechtvaardigde en economisch
verantwoorde loon- en prijsnormen blij
ven bevorderen.
De zorg voor de behoeften van de
kinderrijke gezinnen heeft de bijzondere
aandacht van de regering. Overwogen
wordt op welke voet aan daartoe door
werkgevers in 't leven geroepen fondsen
gelegenheid is te geven uitkeringen te
doen in individuële gevallen, waarin
mede als gevolg van de omvang van
het gezin de inkomsten beneden hec
sociaal gerechtvaardigde peil blijven
Voorts is er een wijziging van de wette
lijke kinderbijslagregelingen in overwe
ging, teneinde in die regelingen de no
dige correcties aan te brengen.
In aansluiting aan een enkele maan
den geleden uitgebracht rapport wordt
een algemene herziening van de sociale
ve^j ekeringen ter bevordering van meer
eenheid en tot uitbreiding dier verzeke
ringen tot daarvoor in aanmerking ko
mende groepen van zelfstandigen verder
voorbereid, mede teneinde te voorzien
in een duurzame regeling ten behoeve
van ouden van dagen bij beëindiging
ven de thans geldende tijdelijke voorzie
ning De voorbereiding van een wets
ontwerp op de ziekenfondsen zomede
van een nieuwe wettelijke organisatie
van de gezondheidszorg, zal met be
kwame spoed worden voortgezet.
De landbouwpolitiek.
De landbouwpolitiek van de Regering
zal gericht zijn op verhoging van een
rationele bodemproductie, op intensive
ring van het landbouwbedrijf, alsook op
het verzekeren van bestaanszekerheid
van boeren en tuinders in goed geleide
bedrijven, mede door een zekere mate
van productie- en marktordening, waar
bij in het bijzonder aandacht zal worden
geschonken aan het vraagstuk van de
kleine boeren.
Door voorstellen tot verbetering van
de ruilverkavellngswetgeving en van de
pachtwetgeving, alsmede door het be
heersen van pacht- en koopprijzen ver
wacht de regeering een doelmatig ge
bruik van de grond te bevorderen. Ge
zien de gunstige ontwikkeling van de
binnenlandse productie en de toestand
op de wereldmarkt mag een voort
gaande verbetering in de voedselvoor- wachtgeld-
ziening worden verwacht.
De grote verwachtingen, die de sa
menwerking der geallieerden in de strijd
had opgewekt ook ten aanzien van sa
menwerking in de vrede, zijn niet in
vervulling gegaan. Scherpe tegenstellin
gen blijven zich openbaren. De Rege
ring zal voortgaan om in hef kader der
Verenigde Naties te streven naar ver
sterking der internationale gemeen-
schapsgedachte. Bijzondere aandacht
wjjdt zij aan de ontwikkeling van de
kernen van internationale aaneenslui
ting, die in de unie tussen Nederland,
België en Luxemburg en de samenwer
king der vijf-mogendheden ingevolge het
verdrag van Brussel, reeds haar levens
vatbaarheid hebben bewezen.
Een spoedige totstandkoming van de
economische unie met België en Lu
xemburg acht de regering van groot
gewicht. Zij werkt met kracht mede aan
het wegnemen van de hinderpalen, die
aan de realisering dier unie in de weg
staan.
Ook op sociaal-cultureel gebied wordt
nauwer samenwerking binnen de Bene
lux, zowel als in verband met het vijf-
mogendhedenverdrag voorbereid. In het
bijzonder op het gebied van de gezond
heidszorg is de werkzaamheid van Ne
derlandse zijde in de internationale sfeer
toegenomen, mede door de totstandko
ming van de Wereld Gezondheids Orga
nisatie.
De toestand van ’s lands financiën
noopt er toe de militaire krachtsinspan
ning, voor wat betreft de landmacht,
vrijwel uitsluitend te blijven richten op
het in Indonesië onderhouden van een
voor haar taak berekende krijgsmacht.
Voor zover betreft de Koninklijke Ma
rine en de luchtstrijdkrachten wordt
daarnaast een begin gemaakt met de
vorming van een bijdrage aan de ge
meenschappelijke verdediging van de
vijf door het Pact van Brussel verbon
den West-Europese mogendheden.
De verhoudingen binnen
het Rijk.
In aansluiting aan de kortelings tot
stand gekomen grondwetsherziening zal
krachtig worden voortgewerkt aan het
scheppen van een nieuwe rechtsorde
tussen Nederland, Indonesië, Suriname
en de Nederlandse Antillen, ter verwer
kelijking van het gerechtvaardigde stre
ven der volkeren overzee naar vrijheid,
gelijkwaardigheid en zelfstandigheid.
Met verheuging mag worden gecon
stateerd, dat de staatkundige opbo1 w
van de federalistische gebieden in Indo
nesië gestadige voortgang heeft gevon
den. In al deze gebieden kan ook een
bevredigend, zij het onderling gevari
eerd, herstel van het economisch leven
worden waargenomen.
De verhouding tot de republiek blijft
bij voortduring zorg baren. De op
grond van de Renville-beginselen ge
voerde onderhandelingen hebben nog
niet de zozeer gewenste oplossing kun
nen brengen. De herhaalde bemoeienis
van de Veiligheidsraad met de Indone
sische kwestie, ook nadat een commissie
van goede diensten in Indonesië haar
werkzaamheden was begonnen, heeft niet
steeds bijgedragen tot een weloverwogen
behandeling van de ingewikkelde vraag
stukken, welke zijn ontstaan door de
groei van nieuwe verhoudingen in Zuid
oost Azië. Vertrouwd mag intussen
worden, dat onze ernstige wil om aan
de gerechtvaardigde vrijheidsaspiraties
der volkeren overzee te voldoen op een
wijze, die tevens waarborg biedt voor
recht en veiligheid, ook internationaal
in toenemende mate begrip ontmoet.
Nog steeds moeten in Indonesië
zware offers worden gebracht Hulde zij
hun gebracht, die en hierbij denk ik
in het bijzonder aan de strijdkrachten
ter zee, te land en in de lucht veelal
onder zeer moeilijke omstandigheden
met geduld en volharding hun plicht
vervullen. Met eerbied gedenk ik hen,
die daarbij het offer van hun leven
brachten, terwijl mijn warme mede
gevoelen uitgaat naor hun nabestaan
den. Een krachtig optreden tegen orde-
en rustverstorende elementen blijft
noodzakelijk.
Een regeling van de rechtspositie van
ambtelijke en particuliere werknemers
onder het nieuwe bestel is in voorbe
reiding.
De Nederlandse en Surinaamse rege
ringen beraden zich op een nauwere
De financiële toestand.
Ofschoon de financiële toestand moei
lijk is, vertoont de begroting voor 1949
een belangrijk gunstiger beeld dan die
over het lopende jaar, een resultaat, dat
ten dele werd verkregen door gunstiger
verwachtingen met betrekking tot de
middelen en anderdeels door beperkin
gen in de uitgaven. Met vooropstelling,
dat de bevordering van de volkswelvaart
van primair belang is en dat aan de
eisen der sociale rechtvaardigheid niet
te kort mag worden gedaan, zal aan
een verdere inkrimping van de
heidsuitgaven bij voortduring aandacht
moeten worden geschonken.
dient er op te worden gerekend, dat
voor het herstel van Indonesië ook in
het komende jaar een beroep op Neder
land voor financiële hulp In de vorm
van credietverlening zal worden gedaan.
Hoewel dank zij de buitenlandse crediet
verlening en het verbeterde begrotings-
beeld het gevaar voor inflatie is gewe
ken, dient te worden voorkomen, dat
opnieuw inflatoire krachten de over
hand krijgen. Zo zal met name in ver
band met de verdere afwikkeling der
geldzuivering voorzichtigheid moeten
worden betracht.
Op het gebied der belastingheffing
zal worden voortgegaan met een herzie
ning in sociale en economische zin. Eni
ge verlaging van het tarief van de in
komsten- en loonbelasting is in over
weging, evenals een tegemoetkoming
aan het bedrijfsleven met betrekking
tot de berekening van de belastbare
winst. Voorts zal gestreefd worden naar
een vergroting van de rechtszekerheid
voor de belastingplichtigen en naar een
vereenvoudiging van de bestaande be
lastingwetgeving. De geboden uiterste
soberheid leidt er toe, dat in het ko
mende jaar in hoofdzaak slechts werk
zaamheden, die nodig zijn voor behoud
van bestaande verkeersverbindingen en
andere waterstaatswerken of ter vol
tooiing van reeds aangegane overeen
komsten, zullen kunnen worden uitge
voerd. De indijking der Zuiderzee wordt
verder voorbereid.
Nieuwe wetgeving.
Op korte termijn kan de indiening
worden verwacht van een wetsontwerp
betreffende samenwerking van gemeen
ten onderling en van gemeenten met
andere lichamen.
De regeling van de verdeling van de
taak en van de organisatie van de po
litie zal opnieuw onder het oog worden
gezien. Daartoe zal een commissie wor
den ingesteld, welke de regering op
korte termijn advies zal hebben uit te
brengen.
Voorstellen zullen worden gedaan ter
uitvoering van artikel 195a der grond
wet.
Aan een in te stellen commissie zal
worden opgedragen de regering van ad
vies te dienen omtrent vereenvoudiging
der pensioenwetgeving. Werden in het
voorjaar 1948 enkele maatregelen tot
verbetering van de salarispositie van
het rijkspersoneel aangekondigd en
reeds ten dele geëffectueerd, de verwe
zenlijking van de toegezegde technische
herziening kan, naar het zich laat aan
zien, binnenkort worden verwacht.
Het probleem der politieke delin
quenten heeft de voortdurende aandacht
der regering. Een aanvang wordt ge
maakt met de behandeling der gevallen
van jeugdige delinquenten, ten aanzien
van wie een onderzoek naar de moge
lijkheid van reclassering zal worden in
gesteld.
Liquidatie van de buitengewone maat
regelen op het gebied van het recht en
de rechtsbedeling zal met kracht wor
den nagestreefd.
Wettelijke voorzieningen betreffende
het gevangeniswezen zijn in gevorderde
staat van voorbereiding.
Tekort van 1300 millioen
gulden over 1948 terug
gebracht tot 365 millioen
over 1949.
De minister van financiën heeft ter
begeleiding van de stukken inzake de
ontwerpen van wet tot vaststelling van
de Rijksbegroting voor het dienstjaar
1949 de jaarlijkse millioenennota aan de
Tweede Kamer overgelegd. Hij kon in
deze nota gewag maken van een ver
betering van de financiële toestand, die
er weldra toe zal leiden, dat de buiten
gewone dienst I (uitgaven van aflopend
karakter, uit oorlog en bezetting vol
gend) nagenoeg geheel uit de gewone
middelen kan worden bestreden. Zeer
duidelijk springt de verbetering in het
oog bij een vergelijking van de cijfers
van genoemde dienst en van de gewone
dienst voor 1948 en 1949. Deze beide
diensten tezamen lieten over 1948 een
nadelig saldo van 725.415.360 zien,
welk saldo bij de raming voor 1949 tot
704.629 wordt teruggebracht. Met het
geraamde nadelige saldo van het land-
bouw-egalisatiefonds ad 364.833.000
komt de minister voor 1949 tot een to
taal nadelig saldo van ƒ365.537.629, te
gen 1.327.650,360 het vorige jaar. Het
nadelig saldo van de kapitaalsuitgaven
en -ontvangsten, voor 1948 geraamd op
ƒ423.016.484, beloopt thans ƒ294.141.617.
Het thans zoveel gunstiger eindresul
taat is voor een belangrijk deel een
gevolg van de omstandigheid, dat het
voor 1949 verantwoord kan worden ge
acht de middelen 440 millioen hoger te
ramen dan voor 1948. Daarnaast zijn de
uitgaven 285 millioen lager gesteld.
Op de gewone dienst 1949 wordt ge
raamd 3156 millioen aan inkomsten en
2417 millioen aan uitgaven, voordelig
saldo 739 millioen, tegenover 1948 3191
aan inkomsten en 2367 aan uitgaven
met een batig saldo van 824 millioen.
Op de buitengewone dienst I wordt over
1949 aan uitgaven geraamd 816 milli
oen en aan middelen 76 millioen, tekort
740 millioen, tegenover in 1948 uitgaven
van 1141 millioen, middelen 54 millioen,
tekort 1087 millioen. Zoals uit deze cij
fers blijkt heft over 1949 het overschot
op de gewone dienst, het tekort op bui
tengewone dienst I ongeveer op, er is
nog ongeveer 1 millioen tekort, precies
is het 704.629 gulden.
Evenals het vorig jaar roept de mi
nister het Nederlandse volk op tot be
sparing en uiterste zuinigheid in de ver-
bruikssfeer en voor wat de productie
bedrijven betreft tot matigheid in de
winstuitkeringen en voorzichtigheid bij
het aanhouden van voorraden, gezien
het daaraan verbonden prijsrisico. De fi
nanciële toestand laat zijns inziens toe
deze oproep thans te doen vergezeld
gaan van de aankondiging van enkele
tegemoetkomingen op belastinggebied,
die hierop zullen aansluiten.
In een overzicht van de vermogens
positie van het rijk komt de minister
tot de conclusie dat tegenover de staats
schuld, in ruimste zin genomen, van
34.6 milliard gulden, 19 milliard aan be
zit, ook in ruime zin genomen, staat.
Het tekort van rond 16 milliard moge
op het eerste gezicht ongunstig lijken,
als men overweegt dat het ongeveer het
nationale inkomen van 1 jaar voorstelt,
geeft dit cijfer een andere indruk.
