I
DE CANADESE ERFENIS
Het Fries Onderwijs-Congres
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK; WYMBRHSERADEEL en IJLST
1
„De dood op
de weg”
of
3® JAARGANG No. 83
FEUILLETON.
J
„Nee", zei Evelyn, „ik verkoop nfet?”
Een donkere blos trok over Edmonds gezicht, een
nijdige trek langs zijn neus. Dan gooide hjj het hoofd
ochterover en brieste woedend los.
„Ben jijben jij gek geworden? Zeg je me dat nu
DE TROEPEN VAN PAULUS
IN DE RUSSISCHE ZONE.
Wat kiest U
„Veilig Verkeer
DINSDAG 26 OCTOBER 1948
1
I
I
Redacteuren: L. KIEZEBRINK en C. SMIT Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijfhouts Nieuwsbod
iemand, die een slapend kind in bed legt.
K
Na hetgeen
I
teur stierf
52
Wordt vervolgd.
^VEILIG VERKEER;
--
in
Op
hoorden te worden geplaatst, doch
dat dit niet zo zou mogen worden uit
gelegd, dat de Republiek het gehele
voorstel zonder meer accepteert.
Natsir meende, dat de onderhande-
lingen hoogst waarschijnlijk zouden
kunnen worden hervat, doch hij voeg
de daaraan toe: „Over de Nederland
se amendementen op Cochrans voor
stellen spreek ik niet”.
A.P. merkt hierover op, dat het
Verschijnt
DINPDAGS en VRIJDAGS
Bureau voor Advertenties:
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
Telefoon 3005
Advertentieprijs 15 ct per
oa.m. Bij contract (handels-
adv.) lager.
L 7 en
blijven voorlopig geldig.
niet duidelijk was, of deze laatste op
merking van Natsir sloeg op de on-
derhandelingen of op een weigering
van Natsir om deze amendementen
met de pers te bespreken, Is het eer
ste het geval, aldus A.P., dan schij
nen. de kansen op nieuwe onderhande-
lingen gering.
Volgens Antara zeide Natsir nog:
„Aan de voorwaarden, die wij voor de
hervatting der besprekingen hebben
gesteld, dient eerst te worden vol
daan”.
in vorige artikelen
reeds over „de Dood op de Weg” en
„VEILIG VERKEER” is geschreven,
kan het antwoord op deze vraag voor
niemand moeilijk zijn.
Ook U kiest voor „VEILIG
VERKEER”!
En als rechtgeaarde Fries staat ge
voor Uw keuze en hebt ge er ook iets
voor over. Dan wilt ge ook in de ge
legenheid worden gesteld om iets te
doen, om mee te werken „de Dood op
de Weg” onschadelijk te maken.
Ze roepen U maar, wanneer ze U
nodig hebben!
Welnu, daar kunt U binnenkort op
rekenen!
Zulke mensen heeft „VEILIG VER
KEER” nu juist nodig!
Daarom is het volgende artikel
speciaal voor U.
GELDIGVERKLARING
WERKKLEDINGBONNEN.
Het C.D.K. deelt mede, dat de bon
nen voor werkkleding H 8 en L 8 tot
nader order geldig zijn voor het ko- agenda van de onderhandelingen he
pen van werkkleding. Op de bonnen
H 8 kan men kopen: een overall of
een werkpak van drill, keper of sa
tijn, een lange stofjas, een lange
wittjas, een laboratoriumjaj of een
mouwschort. Op de bonnen L 8 kan
mw kopen: een werkbroek of werk
jasje van keper, drill, satijn, beaver-
teen, Engels leer, manchester of pi-
low, een korte witte jas, een koksbuis
of een korte stofjas.
De bonnen H 9 t.e.m. H 12 en L 9
t.e.m. L 12 zijn nog niet geldig. De
b.onnen H 1 t.e.m. H 7 en L 1 t.e.m.
de rantsoenbonnen FC en FD
Een internationale, niet officiële,
commissie waarin ook Nederlanders
zitting hebben constateert in een rap
port, dat er van het leger van Paulus
thans 300.000 man in de Oost-Duitse
zóne zijn samengetrokken, terwijl er
bovendien nog 200.000 man politie-
troepen zijn. Het rapport dringt er bij
de Westelijke geallieerden op aan,
desnoods met de wapenen te verhin
deren dat dit leger de Westelijke
zónes van Duitsland binnendringt.
STRENGE WINTER?
Op de Rijn zijn reeds ijsschotsen
waargenomen, o.m. in de streek van
WiesbadenBiebrich. Dit wordt als
een voorteken van een strenge win
ter beschouwd. Volgens Duitse weer
kundigen is dit verschijnsel uiterst
zeldzaam in de maand October.
Kantoor /oor Abonnementen
Fa. KIEZEBRINK Co.
KTJT.TNZAND 1 - Tel. 2872
SNEEKER NIEUWSBLA
van het onderwijs is al enige jaren ge
schreven en daar bestaat reden toe, maar
in Friesland zou de noodzakelijkste ver
nieuwing hierin kunnen bestaan dat
eigen taal en volksgeschiedenis in de
school worden gebracht. In ’t rapport
wordt uiteengezet, dat ’n kind denkt en
voelt en zijn voorstellingen en begrippen
heeft in de moedertaal. Zolang ’n be
paalde moedertaal, zo gaat het rapport
verder, door minder dan een millioen
mensen wordt gesproken, zou het te ver
gaan, slechts in die ene taal onderwijs te
geven. De heer Wytzes sluit zich dan
aan bij John Hughes, die in zijn „études
faites” schrijft: „Wij zouden willen voor
stellen, dat de invoering van de tweede
taal wordt uitgesteld tot de leeftijd van
negen jaar, want ongeveer dan gaat,
onder normale omstandigheden, de cur
ve, welke de hoogte van de voorraad
woorden en uitdrukkingen aangeeft,
meestal plotseling omhoog”. Op grond
hiervan mag men concluderen, aldus de
heer Wytzes, dat in ieder geval in het
eerste en tweede leerjaar alle onderwijs
in de moedertaal moet worden ge
geven”.
MELK EN KARNEMELK
OF MOLKE EN SÜPE.
HEERENVEEN, 20 October. Heden
morgen kwam de zaak tegen de beide
Oldeboomster melktappers W. v. d.
Hoek en J. de Leeuw voor het kanton
gerecht. Beiden hadden de inhoud van
hun melkkannen niet op de voorgeschre
ven manier aangegeven. In plaats van
„melk” en „karnemelk” hadden zij de
Friese equivalenten „molke” en „süpe”
gebruikt. Door een ambtenaar van de
Warenwet was hiervan procesverbaal
opmaakt. De ambtenaar van het O. M.
achtte in dezen het wettig en overtui
gend bewijs geleverd en eiste schuldig
verklaring zonder strafvervolging. Hij
ging daarbij uit van het feit, dat Fries
land tweetalig is. Dat is misschien on
aangenaam, maar een keiharde waar
heid, die consequenties met zich mede
brengt. Om deze consequenties kunnen
wij niet heendraaien. Formeel zijn beide
melktappers strafbaar. Er bestaat ech
ter overeenkomst tussen de bedoeling
van de wetgever en de aanduidingen van
de melktappers. Ieder inwoner van Olde-
boorn kan dit begrijpen en ook de keu
ringsdienst moet dat kunnen. De niet-
Friezen van deze dienst moeten zo veel
wellevendheid hebben, dat zij het leren
verstaan en begrijpen. De verdediger,
Mr. Van der Schaaf ging uitvoerig de
positie van het Fries in het officiële
leven na. In onze wetgeving vinden wij
weinig gegevens. Alleen in de Onder
wijswet en de wet op het notarisambt.
In de praktijk heeft men geen bezwaar
tegen het Fries in de raad- en staten
zaal en ook in de rechtzalen doet het
Fries zo nu en dan schoorvoetend zijn
intrede. Door de woorden „süpe” en
„molke” is volgens de verdediger duide
lijk aan de zin van het betreffende wets
artikel voldaan. Aan geen enkel rechts
belang is schade toegebracht. Verdedi
ger kan zich daarom niet accoord ver
klaren met de eis van de ambtenaar van
het O.M. en vraagt derhalve vrijspraak.
De kantonrechter acht deze zaak van
weinig belang. Volgens de wet is hg
echter gebonden aan de woorden „kar
nemelk” en „melk”. Hij sluit zich daar
om aan bij de eis van de ambtenaar van
het O. M.
VERLIEZEN IN INDONESIË.
De vorige week zijn in Indonesië 5
Nederlandse militairen gesneuveld
onder wie korp. W. Binnema uit Bar-
radeel (Fr.).
Even later was ze in de keuken en hing dekens om het
fornuis. Nu moest hij in een warm bed e,n dan zou ze
proberen hulp te krijgen. Hulp móést er komen; een
dokter! Maar waar vandaan? Met deze storm was het
even onmogelijk, dat er iemand naar de boerderij toe
kwam, als het voor haar onmogelijk was hulp te gaan
halen. Ze kon Eric ook niet uren lang alleen laten
liggen. Urenlang, want door een storm heen hulp
halen, betekende een eindeloze worsteling door de
sneeuw, al ging ze ook niet verder dan Beautiers huis.
Dat kon niet. Ze moest het alleen zien op te knappen,
totdat de storm luwde.
Drie dagen lag Eric zo. Drie dagen van eindeloze angst,
van verwoestende wanhoop en van smeulende hoop.
De storm had nog een volle dag geduurd en in de
ochtend daarop was het haar eerst mogeljjk geweest
door de losse sneeuw, die op sommige plaatsen twee
meter hoog opgestoven lag, het huis van Beautier te
bereiken.
„Normaal gesproken”, zei de dokter later, „had hij
dood moeten zijn; hij was zogoed als leeggebloed. En
dat in een sneeuwstorm! Ik begrijp n°g niet, hoe hij
het overleefd heeft”.
Maar Eric overleefde de beproeving. Heel geleidelijk
kwamen kracht en kleur terug.
DJOKJA AANVAARDT
PLAN-COCHRAN.
Maar zwijgt over
Haagse amendementen.
De republikeinse regering heeft,
naar Antara mededeelt, het voorstel
van Merle Cochran, het Amerikaanse
lid van de Commissie van Goede
Diensten aanvaard als basis voor on
derhandelingen.
Premier Hatta heeft het antwoord
van de republikeinse regering aan
Cochran op zijn voorstel overhandigd.
Een republikeinse woordvoerder zeide
hiervan, naar Antara meldt, dat de
republikeinse regering het voorstel
van Cochran als „werkbasis” had ge
accepteerd voor hervatting van de
onderhandelingen.
De republikeinse minister van
voorlichting, Moh. Natsir verklaarde,
dat de voorstellen van Cochran op de
ACHTER DE WOLKEN.
Wanneer wjj de film, welke onder
bovengenoemde titel van 29 October t.m.
4 Nov. a.s. als boofdnummer in het
Amicitia-theater zal draaien, een woord
van aanbeveling meegeven, dan doen wij
dat niet in de eerste plaats omdat
„Achter de Wolken” een uitnemend pro
duct van de jonge Zwitserse film
industrie is. Ofschoon het ook daarom
de aandacht verdient van hen, die tot
de geregelde bioscoopbezoekers behoren.
Hun zal het feit dat deze film in tal van
plaatsen werd geprolongeerd, in Leeu
warden zelfs voor de vgfde maal, ook
iets zeggen. Maar wij wenden ons met
deze aanbeveling gaarne ook fot hen
die niet of slechts bg uitzondering in de
bioscoop komen. Want deze film heeft
allen iets te zeggen. Het is immers
een ontroerende verfilming van kinder
leed.
„Ergens op een in het donker gehuld,
verwoest station in Duitsland, stopt
knarsend en sissend een goederentrein.
Amerikaanse militairen komen het zwaar
geteisterde perron op en schuiven de
grote deuren open van een goederen
wagon. Zaklantaarns knippen aan en de
lichtstralen glijden over een trieste hoop
kinderen, wier schichtige blikken angstig
en radeloos gericht zijn op de uniformen
van de militairen. Wezenloos, zonder ge
luid of gebabbel volgen zij elk bevel op,
komen te voorschijn en verlaten het
station. Het is een tragische stoet in
lompen gehulde, hongerige slachtoffer
tjes, veelal weesjes, waarvan de ouders
in de nazi-concentratiekampen zijn afge
maakt en die overal worden aangetrof
fen”.
Dit is dan het aangrijpend begin van
„Achter de Wolken”, waarin het pro
bleem wordt belicht van de millioenen
Europese kinderen, die ouderloos en ver
wilderd achterbleven. De camera volgt
deze trieste kinderstoel naar het Unnra-
tehuis, legt de registratie vast en glijdt
over al die kindergezichten. Een poppe-
kop en een kammetje zijn de kostbare
kleinoden van een meisje, die de herin
nering vasthouden aan een vader en een
moeder, aan een tehuisDe stumpers
kruipen ineen van angst bij het zien van
een Rode Kruis-auto, waarin ze vervoerd
worden en de gedachte aan vergassing
TWEE-SANATORIA-COLLECTE
TE SCHARNEGOUTUM,
NIJLAND EN TIRNS.
Vrijdag 29 October a.s. zal da
t.b.c. Sanatoria-collecte een beroep
doen op de offervaardigheid der
burgerij ten bate van het verplegings-
werk dezer sanatoria. Bekend is, dat
de tuberculose, door allerlei omstan
digheden van de oorlog en de bezet
ting, weer fel om zich heen heeft ge
grepen en dat het aantal patiënten
sterk is toegenomen. Hieruit volgt,
dat de t.b.c.-Sanatoria zich voor een
zwaarder taak zien gesteld. De be
zettingstijd bracht bovendien nog een
sterke achteruitgang in middelen.
Willen de Sanatoria dus tegen hun
toegenomen taak behoorlijk zijn op
gewassen en de nodige vernieuwin
gen, aanvullingen en verbeteringen
kunnen aanbrengen, dan is extra gel
delijke hulp onmisbaar. Moge de op
brengst der voorgenomen collecte
daarin een ferme steun geven.
Het Comité:
F. W. A. LEKKERKERKER -
van Petegem, Scharnegoutum
H. DIJKSTRA, Tirns
G. SANDSTRA, Nijland.
i j
malkoar. Men kin jin opjaen foar alle
kursussen of foar ien of inkelde dêrfan.
len kursus sil jown wurde op twa op-
malkoar folgjende Freedtomiddeis. Fan
1 oant 3 üre wurdt „college” jown; fan
34 üre is der gelegenheit om fragen
to stellen en foar bisprek oangeande it
„college”. De ündersteande kursussen
sille jown wurde
1. Dr. W. H. v. Dobben, wnd. Haed
êfd. „Akkerbouw” fan it „Centraal In
stituut voor landbouwkundig onderzoek”
te Wageningen „De Graanteelt”.
Freeds 12 en 19 Nov. 1948 fan 14 üre.
2. Drs. G. de Groot, Ekonomysk Kon-
sulent Fr. Mij. v. Landbouw to Ljouwert:
„Struktuerforoaringen yn ’e wrald en de
bitsjutting dêrfan foar de Lanbou”.
Freeds 28 Nov. en 3 Des. 1948 fan 14
üre.
3.
Met sneeuw wrijven had ze altijd horen aanprijzen als
middel tegen bevriezen. Vlug schepte ze buiten een
emmer sneeuw en begon eerst het been en later armen
en gezicht te wrijvenmaar geen warmte keerde
terug in het lichaam, dat nu wel slap was, geworden.
Zou ze zich toch vergist hebben? Ze trachtte de pols
te voelen, maar kon geen hartslag waarnemen. Ze ging
met haar hoofd op zijn borst liggen, maar ook de
flauwste echo van een hartek-lop was niet te horen.
Ze wendde zich van armen en gezicht weer naar het
gewonde been. Met een lange slag begon ze te
wrijvenen stopte weer even snel. Vergiste ze zich
of trok het been onder haar handen? Ze keek naar de
voet, ze keek naar het gezicht, dat nog even onbewogen
was, ze keek weer naar het been, naar de wond
Plotseling zag ze, dat er iets roods uit de diepe snede
druppelde; de wond was beginnen te bloeden.
Vreugde en angst vermengden zich. Nu wist ze
zeker, dat hij nog leefde, maar zou hij niet tegelijk
doodbloeden? Het bloeden zette echter niet door. Was
het misschien zijn laatste beetje leven geweest, dat
daar wegvloeide? En zij zat hier machteloos. Machte
loos! In vertwijfeling kneep ze haar handen ineen. Kon
ze maar een dokter bereiken, Met een transfusie sas
ST. NICOLAASFEEST
O.L. SCHOLEN TE SNEEK.
Evenals vorige jaren is de commis
sie druk bezig met de voorbereiding
van het Sint Nicolaasfeest voor alle
klassen der O. L. scholen. Het belooft
weer goed te worden, mits de com
missie k'an rekenen op de medewer
king van de inwoners van Sneek.
Deze week wordt een lijstcollecte ge
houden. De commissie weet, dat de
tijden moeilijk zijn. Toch heeft ze de
vrijmoedigheid om deze collecte
krachtig aan te bevelen, want ook zij
heeft te kampen met de heersende
duurte. Tekent daarom met een gul
hart! Denkt terug aan uw eigen
jeugd! Vaders en moeders, het is
voor de kinderen! Dat zegt genoeg!
DE COMMISSIE.
Op 2T October vangt te Leeuwarden
het Fries Onderwijscongres aan en tal
van bladen publiceren naar aanleiding
daarvan artikelen. Zo schrijft prof. dr. J.
H. Brouwer in de Groene
„Friesland is een tweetalig land, maar
de school is daar nog steeds volledig
Nederlands. De resultaten, met name
van het taalonderwijs, zijn dienovereen
komstig d.w.z. allerminst daverend.
De inspecteur van het lager onderwijs,
de heer R. J. Sipkens, heeft er onlangs
in een radiotoespraak op gewezen, hoe
dwaas het eigenlijk is, het kind nieuwe
dingen als lezen en rekenen te leren in
een vreemde taal; men verdubbelt daar
mee de moeilijkheden. Deze uiting be
wijst echter ook, dat er verandering op
komst is. Allang heeft men in Friese on
derwijskringen belangstelling gehad voor
onderwijsmethoden in andere tweetalige
gebieden en de uitkomsten daarvan ge
publiceerd in brochure en tijdschrift.
Vooral na het onderwijscongres in 1946
is er hard aan gewerkt; een speciale
commissie heeft het vraagstuk aan alle
kanten bekeken en is nu bezig aan het
ontwerpen van de nodige methoden op
de grondslag het\ Fries voertaal in de
lagere leerjaren. Een en ander zal uit
voerig worden besproken op een nieuw
onderwijscongres, dat 27 October
Leeuwarden gehouden zal worden,
dit congres zullen vrijwel alle takken
van onderwijs ter sprake komen. Maar
nu al kan worden voorspeld, dat de
aandacht voornamelijk zal vallen op de
sectie voor het lager onderwijs, omdat
daar de voertaalkwestie aan de orde
komt. Er zal een schooltype worden ver
dedigd, waarbij in de lagere klassen alle
onderwijs in het Fries zal worden gege
ven. Ook de algemene inleiding (van de
heer P. Post, verbonden aan het Nuts-
seminarie voor Paedagogiek te Amster
dam, over moedertaal en voertaal en
van de heer W. Thomas, hoofdinspecteur
uit Wales, over de ervaring, die men
dóAr in een reeks -van jaren heeft op
gedaan) wijzen in dezelfde richting. In
specteur Sipkens heeft in zijn radiovoor
dracht duidelijk laten uitkomen, dat zo
wel hoofdinspecteur Kleiterp als de vier
In Friesland werkzame inspecteurs er
vóór zijn, dat in een aantal proefscholen
deze ideeën en de daarop gebouwde
methoden op hun practische bruikbaar
heid zullen worden getoetst. Als Den
Haag en school- en gemeentebesturen
medewerken (en waarom zouden ze
niet kan de eerste stap gézet wor
den op een weg, die voor de ontwikke
ling van het onderwijs in Friesland van
het allergrootste belang moet worden
geacht. Ik kan me moeilijk voorstellen
dat men van hogerhand bezwaar zal
maken tegen een proef, die, als ze
slaagt (en de ervaring in andere twee
talige gebieden maken het waarschijn
lijk, dat dit zal gebeuren), aan Friese
verlangens op belangrijke punten tege
moet komt, terwijl tevens het Neder
landse belang daarmee ten zeerste wordt
gediend.”
In „Trouw” lezen we
„De heer A. L. J. Wytzes te Sneek,
inspecteur bij het Chr. Nat. Schoolon
derwijs heeft een rapport over „De twee
taligheid in Friesland en de school” het
licht doen zien. Dit rapport is voorzien
van een inleiding van dr. W. Kok, voor
zitter van de Provinciale Onderwijsraad.
In het rapport wordt aangetoond, dat
er in Friesland in de loop der tijden twee
talen naast elkar kwamen te staan de
oude taal en de nieuwe, die de steun
kreeg van regering, kerk en school. De
Friese kinderen gaan op de lagere
school, aldus het rapport, al direct be
merken, wat de tweede taal voor hen be
tekent. Dikwijls verstaan zij het Neder
lands niet of slechts ten dele, want zij
hebben hun eigen taal reeds. De groei
van het denken in de eigen taal komt op
de lagere scholen in Friesland plotseling
tot stilstand en van het toenemen van
de Friese woordvoorraad is geen sprake
meer ér ontstaat een scheiding van bet
leven en de school. Over de vernieuwing
pas? Laat je me daarvoor een hele winter-verknoeien
Waar moet ik nu zo gauw een andere boerderij vinden?
Maar dat gaat niet, dat néém ik niet! Hoor je! De
boerderij is verkocht en daar hou ik me aan!” Hij
schreeuwde nu, maar het meisje tegenover hem
schudde slechts halsstarrig het hoofd en herhaalde:
„Ik verkoop niet!”
Edmond was buiten zichzelf. Nog niet eens zozeer om
het verlies van de boerderij, als om de onafwendbaar
heid, waarmee hij deze weigering had voelen aankomen.
Sinds Eric uit hot westen was teruggekomen, had
Edmond geweten, dat hij de boerderij niet zou krijgen
en hij had zich aan Evelyns toezegging vastgeklampt,
terwijl hij in zijn binnenste niet geloofde, dat ze hem
werkelijk ooit het land zou afstaan. Juist daarom had
hij al die nodeloze opmetingen op het land gedaan, om
te laten zien, dat hij op het land rekende, ondanks
Erics terugkomst. Dat was om zijn eigen gevoel van
onzekerheid te overwinnen. En nu moest hij eindelijk
toegeven, dat hij verloren had; hij moest toezien, dat
een wilde zwerver als die Zweed deze boerderij kreeg,
die voor hem geknipt was. Voor zo’n fantast moesten
hjj en Kate ergens anders heen trekken en al de ge
hechtheid van de boer aan de grond, verzette zich tegen
zo’n verhuizing. Dit land, dat hij kende, was zekerheid;
wat daar buiten lag was iets vijandigs, iets vreemds,
iets, waartegen je je verdedigen moest, maar waar je
je niet zonder hoogste noodzaak in waagde.
Ab.prijs f 2.50 per hall jaar
Franco per post
ƒ3.75 per half jaar
TWAALF DODEN DOOR
OPTREDEN VAN TERRORISTEN
OP JAVA.
Acht personen, onder wie een
Nederlandse militair, werden gedood
en 23 personen gewond, toen Vrijdag
middag de sneltrein van Batavia naar
Bandoeng, twee km. ten zuiden van
Poerwakarta bij Bendoel ontspoorde,
tengevolge van het opbreken van de
rails over een afstand van 20 meter.
Een bende van 50 man beschoot bo
vendien de verongelukte trein, doch
dit vuur werd beantwoord door met1
de trein meereizende militairen.
Een auto, waarin de administrateur
en de boekhouder van de kina-onder-
neming „Gedoerhajoe” waren geze
ten, werd overvallen door een bende
van 40 personen, de boekhouder werd
onmiddellijk gedood, de administra-
later aan bekomen ver
wondingen. Bij Tjilatjap werd een
Nederlands militair, die een vracht
auto bestuurde, met handgranaten
vermoord, evenals een Indonesisch be
ambte van een rubberonderneming.
het systeem van het nazibewind
doet hen in paniek vluchten, de puin
hopen op. Uit deze groep wordt een
Tsjechisch jongetje, Karel Malik, geko
zen. Hg zag kans te ontvluchten en
doolt over de ruïnes en onderwgi geeft
de film ons een schril beeld van ver
woestingen en puinhopen. Zgn verleden?
Hg zelf weet het niet, maar de film
toont het ons in enkele rake trekken
het gelukkig huisgezin in Wenen, de
vervolging, concentratiekamp,, geschei
den van zgn moeder, alleen.En ter
wijl de moeder van kamp tot kamp
trekt op zoek naar haar kind, wordt de
kleine Karei op de puinhopen gevonden
door een Amerikaans soldaat, met brood
gelokt en als een vogeltje gevangen en
„getemd”.
Deze film brengt u dus de trieste wer
kelijkheid van het leed van de millioenen
kinderen, die overgeleverd aan de diep
ste ellende, in tal van landen van Eu
ropa rondzwerven.
Gij hebt er wel van gehoord, maar
zién doet zo veel méér Wij vragen u
deze film te gaan zien opdat uw hart
bewogen moge worden door dit kinder
leed, en opdat gij in deze bewogenheid
ook het uwe wilt doen om dit leed te
verlichten. Want na afloop van elke
voorstelling zal er een collecte zijn ten
bate van de UNAC, de organisatie wel
ke zoals u bekend is in alle landen
werkt om dit kinderleed te verzachten.
Steunt dit door uw milde gift
Mevr. G. RasterhoffTinga, Leeuwar-
derweg 60; Mevr. M. S. SpaanderKok,
Oosterdijk 65; H. Lampe, Bolswarder-
weg 29; G. Mebius, Schoolstraat 36; J.
Haanstra, Harmen Sytstrastraat 1;
Mevr, van AndringaLuyking, Stati
onsstraat 9; Mevr. G. Karsten-Eelkema,
Lindenlaan; Ds. J. N. de Ruiter, Ha-
rinxmakade 10; L. Kiezebrink, Bloem-
straat 31; L. Flapper, Looxmagracht 25;
Mevr. M. J. D. HalbertsmaBlanson
Henkemans, Hooiblokstraat 13; S. v. d.
Wal, Maria Louisestraat 21; W. Posthu-
ma Mant je, Oude Koemarkt 13; Mevr.
H. A. Urbande Vries, Bothniakade 7;
G. H. Krommendijk, Lindenlaan 3; A. A.
Tromp, Jachthavenstraat 4; Deken J.
van Galkom, Harinxmakade 12; Mevr.
WilminkBoelen, Grootzand 32; dr. W.
J. Nieuwenhuis, Stationsstraat 19.
LaNBOUKUNDIGE LEARGONG
fan de Fryske Akademy.
Lykas forline jier sil ek dit winter-
healjier wer in lanboukundige leargong
fan de Fryske Akademy halden wurde,
op forsyk fan en mei stipe fan de Fr.
Mij. v. Landbouw. Ek al om de tige
greate bilangstelling dy’t der forline
jier foar dizze leargong bistie, sille nou
net 6 mar 8 koarte kursussen jown
wurde. De kursussen steane los fan
hij misschien te redden. Haar bloed kon hem er weer
bovenop helpen. Maar hier zat ze, geïsoleerd in de
storm en het leven ebde weg. Het leven, dat nog slechts
een flauwe trilling was
Ze kroop naar de andere kant van het lichaam en nam
het hoofd in haar schoot. Zacht streelde ze over het
klamme haar. „Arme jongen, arme, arme jongen”.
Anders kon ze niet zeggen, iets anders kwam haar niet
in de gedachten. Iets anders was ook niet nodig; wie
hoorde het? Hij niet! Niemand! Zij alleen en ze hoorde
zichzelf niet. Zacht ging ze verder het bleke hoofd, dat
in de warmte van haar schoot lag, te strelen. Tranen
liepen langs haar wangen, zonder dat ze zelf merkte,
dat ze huilde.
Toen trok even een der oogleden en een zacht gekreun
kwam uit het slappe lichaam en eerst daarop brak
Evelyns wanhoop in heftige snikken naar buiten. Eerst
toen er weer hoop was, voelde ze, hoe wanhopig ze was
geweest.
De warmte van haar lichaam had zijn weg gevonden
door Erics bevroren lijf en langzaam kwam hij bij. Heel
langzaam en heel kleintjes kwam het leven terug. En
Evelyn koesterde zijn hoofd tegen zich aan, alsof ze zo
het leven terug wou lokken in zijn verlamde spieren.
Ze dorst haast niet op te staan uit angst, dat hij weer
in zou storten. Ze had het gevoel, alsof met haar het
leven weer van hem wijken zou. En toch was het nood
zakelijk, dat ze opstond; ze moest hem toch verder ver
zorgen. Voorzichtig legde ze het hoofd terug van haar
schoot In het kussen, met eindeloze voorzorgen, als
Ir. H. v. d. Molen, Rykslanbou-
konsulint to Snits „Kostpriisbirekke-
ning fan molke en hwat dêr mei gear-
hinget”. Freeds 10 en 17 Des. 1948, fan
14 üre.
4. Dr. ir. C. Schiere to Den Haech
„Tsils”. Freeds 7 Jan. en 14 Jan. 1949.
5. Dr. Th. de Groot, Lektor oan de
L§.nbouhegeskoalle to Wageningen „De
bioardieling fan de hynsders”. Freeds
21 en 28 Jan. 1949, 14 üre.
6. Ir..J. de Geus, Ryksltlnboukonsu-
lint to Drachten: „Het grasland”. Freeds
4 en 11 Febr. 1949, 14 üre.
7. Ir. K. de Haan, Rykskultuerkon-
sulint to Ljouwert „De üntwettering
fan Fryslan”. Freeds 18 en 25 Febr.
1949, 14 üre.
8. Ir. S. Bosch, „Centraal Instituut
voor Landbouwkundig onderzoek”, Wa
geningen „It biwarjen fan gêrs”.
Freeds 4 en 11 Maert 1949, 14 üre.
It plak dêr’t de kursussen jown wurde,
sil neijer meidield wurde oan ’e dielnim-
mers. Hoewol ’t de leargong uteraerd
op akademysk peil stiet, sil der nei
stribbe wurde dat de kursussen foar elts
to bigripen en mei frucht to folgjen
binne. Eltsenien kin him opjaen om de
leargong of ien of mear kursussen to
folgjen. Foar eltse kursus is it kursus-
jild 2.foar de hiele leargong 7.50.
Opjeften fan dielnimmers moatte foar
5 Nov. o.s. dien wurde oan Dr. J. B.
v. d. Meulen, Lanbouhüs, Ljouwert, foar-
sitter fan it Lanboukundich Wurkforban
yn de Fryske Akademy.
