Buitenlands Overzicht Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST 3e [AARGANG No. 96 Aan onze Abonné’s KERKCONCERT. SUBSIDIE VOOR HET CHR. LYCEUM TE SNEEK. V^IIDSG 10 DECEfrFSTF tS48 RedacteurL. KIEZEBRINK Redactie-adresKLEINZAND 7 SNEEK Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijfhouts Nieuwsblad DE ADMINISTRATIE. ST. NICOLAAS-ACTIE VER. SNEKER ZAKENLIEDEN. bases aan de Middel- dit gebied kwijt en de daarvoor in de plaats Afrikaanse kust in de NEDERLAND VERLAAT DE CONFERENTIE TE LAPSTONE. De Nederlandse afgevaardigden in de economische commissie voor Azië en het Verre Oosten hebben de confe rentie te Lapstone in Australië ver- Onder toezicht van de politie wer den Maandagavond in Hotel de Wijn berg de volgende prijswinnaars aan gewezen: 1. Philips radio J. A. Luyckx p.a. Geeuwkade 2, Sneek; 2. Rijwiel, Gerrie de Boer, Rijksstraatweg 166, Hommerts; 3. Armbandhorloge, Hiel- kje Pel, Schaapmarktplein 104. Foto toestel, Cornelia Hilwerda, Galiga- straat 1; 5. Thee-servies, Mej. IJ. Cnossen, Geeuwkade 29; 6. Drinkstel, Tineke Joustra, Kloosterdwarsstraat 59; 7. Tafellaken 6 servetten, mej. IJ. Lusthoff, le Oosterkade 54; 8. Wollen deken, L. Visser, Kerkhoflaan 24; 9. Luxe kist sigaren, J. Tromp, Ged. Pol 17; 10. Likeurstel, Mej. R. G. Visser, lepenlaan 44; 11. Pijp in etui, Mej. J. Groninger, Scharnestraat 11; 12. Sigaretten in etui, Tj. B. v. d. Werf, Fred. Hendrikstr. 63; 13. Doos zeep, J. Hilwerda, Galigastraat 3; 14. Doos zeep, Korrie Bootsma, Nauwe Noorderhorne 32; 15. Doos zeep, Mej. E. de Jongde Boer, Kapelstraat 36. Kantoor voor Abonnementen Fa. KIEZEBRINK Co. KLEINZAND 7 Tel. 2872 Ab.prijs ƒ2.50 per half jaar Franco per post ƒ3.75 per half jaar Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Bureau voor Advertenties: Fa. DRIJFHOUT GROOTZAND 55 Telefoon 3005 Advertentieprijs 15 ct. per la.m. Bij contract (handels- adv.) lager. laten, nadat de Republiek Indonesië met acht tegen twee stemmen en drie onthoudingen als mede-lid was toe gelaten. De leider van de Nederlandse dele gatie, dr. Gelissen, had reeds eerder verklaard, dat, indien de Republiek zou worden toegelaten, de Neder landse delegatie de huidige zitting van de commissie zou verlaten. „De toelating van de Republiek”, zo zeide hij, „zou betekenen, dat de commis sie erkent, dat de Republiek verant woordelijk is voor de internationale betrekkingen van Indonesië”. Australië, Nieuw-Zeeland, Pakistan, India, Birma, China, de Philippijnen en de Sovjet-Unie stemden voor toe lating van de Republiek. Engeland, Frankrijk en Siam ont hielden zich van stemming. De Verenigde Staten en Nederland waren tegen toelating van de Repu bliek. Brigade-generaal Hunt (Nieuw-Zee- land) zeide, dat Nederland en de Re publiek dienden te worden toegelaten als „associate member”, omdat het niet waarschijnlijk scheen, dat de on- derhandelingen tussen beide partijen thans tot een oplossing zouden leiden. Namidoel Huq (Pakistan) die het voorstel tot toelating van de Repu bliek steunde, zeide, dat de Neder landse regering het bestaan van de Republiek als de georganiseerde rege- ringsinstantie voor het voeren van onderhandelingen had erkend, waar uit bleek, dat de Republiek de facto erkend was. „Azië is ontwaakt en de geest van haar onafhankelijkheid is in alle lan den vast gevestigd. Het is te laat om dit proces tegen te gaan. Het gebied waarin de Republiek zich bevindt is een van de rijkste landen van het ge bied der ecafe en het moet een be langrijke rol spelen in de economi sche vrijmaking van Azië en het Ver re Oosten”. Hij deed een beroep op de Nederlandse regering de gehele kwes tie onpartijdig te bezien. UITKERING AAN RIJKS- AMBTENAREN VOOR KERSTMIS. De regering streeft er naar nog vóór Kerstmis aan de daarvoor in aanmerking komende ambtenaren, zo nodig bij wijze van voorschot, een uit kering te doen in verband met de her ziening van het Bezoldigingsbesluit burgerlijke rijksambtenaren 1934, in gaande 1 Januari 1948. De verhoging van de kindertoelage met 25 cent per week, te beginnen bij het tweede kind, zal hierbij z\jn inbegrepen. WAAROM ONDERWIJZERS GEEN VACANTIETOESLAG KREGEN. In zijn verschenen Memorie van Antwoord op de Onderwijsbegroting heeft minister Rutten ook aandacht besteed aan de bezoldiging der leer krachten bjj het lager onderwijs. De minister ontkent, dat de bezol- digingspolitiek ten aanzien van de on derwijzers een vaste lijn mist. De 2 vacantietoeslag heeft de toenmalige regering in 1947 slechts toegekend aan die groepen van rijkspersoneel, die financieel in de moeilijkste om standigheden verkeerden. Aangezien de onderwijzers in 1946 een extra maand salaris was toegekend, terwijl voor hen in 1947 een salarisregeling is tot stand gekomen, welke een grote verbetering inhield, zijn de onderwij zers voor de vacantietoeslag niet in aanmerking gebracht. Er is geen grond voor de in het Voorlopig Verslag geuite vrees, aldus de minister, dat de storende ongelijk heid, die in het verleden heeft be staan, weer opnieuw zal worden inge voerd en dat het in 1947 bereikte re sultaat voor een belangrijk deel zal worden te niet gedaan. gadering der U.N.O. behandeld daar geen enkele belangrijke ook niet die inzake Korea tot een beslissing kwam. Nog even verdient de aandacht het feit dat de Italiaanse regering met de Argentijnse een verdrag van vriend schap en samenwerking heeft getekend en dat direct daarop de bekwame Ar gentijnse minister van buitenlandse za ken dr. Bramuglia op uitnodiging van president Truman naar Washington is vertrokken. De Amerikaanse regering stuurt blijkbaar op een verbetering der betrekkingen met de naijverige Z.Ame- rikaanse republiek aan, welker invloed in Europa niet gering is door haar ver bindingen nu met Italië en reeds lang met Franco Spanje. Er wordt trouwens gezegd dat ook Washington zijn banden met Madrid aanzienlijk heeft verstevigd en dat Franco de toezegging heeft ge daan Spanje aan de zijde van het Westen te scharen als Rusland een oor log zou ontketenen. De mening in Amerika» Op het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken, aldus wordt ge meld, hoopt men ten zeerste, dat de onderhandelingen niet blijvend zijn afge broken en dat een vreedzame oplossing zal worden bereikt in de geest van goed vertrouwen en van vergelijk”. Er schijnt in kringen der Ver. Naties te Parijs vrees te bestaan dat Nederland de politiële actie zal hervatten en er wordt, zo meldt men uit de Franse boofdstad, een spoedzitting van de Vei ligheidsraad verwacht. In de Verenigde Staten van Amerika is men ernstig bezorgd over de moge lijkheid, dat een oorlog in Indonesië, ge paard gaande met een mogelijke ineen storting van de regering van Tsjang Kai Sjek, het politieke beeld in het Vei re Oosten zou kunnen wijzigen ten gunste van de Sovjets. RÜ deze ongunstige mogelijkheid komt nog een andere: als in Indonesië de Ne derlanders in een oorlog worden gewik keld, kan dit een ongunstige invloed hebben op de stabiliteit van hun positie als een hoeksteen in de West-Europese Unie. MINISTERS-DELEGATIE IN NEDERLAND TERUG. De besprekingen met de Republiek z\jn tot een punt genaderd, waarop het voor ons wenselijk leek, aan de regering in Den Haag rapport uit te brengen en om gezamenlijk overleg te plegen, zei minister Sassen Dinsdag avond, toen hij te zamen met minister Stikker en de heer Neher in Neder land terugkeerde. Even over negen was het K.L.M.-toestel met de Neder landse delegatie geland op Schiphol, waar dr. Drees, minister Götzen en de heer Lovink, secretaris-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken, ter begroeting op hen wacht ten. Direct daarna stapten de minis ters Sassen en Stikker op de groep journalisten toe, om een korte verkla ring af te leggen. „Belangrijk is”, zei minister Sassen verder, „dat tijdig dat is dan vóór 1 Januari 1949 het bio-ontwerp, zoals wij het Bewind Indonesië in Overgangstijd huiselijk noemen, wordt ingevoerd”. De voor naamste moeilijkheden tijdens de on derhandelingen waren wel gerezen over het probleem van gezagsverhou dingen tijdens de overgangsperiode. En minister Stikker voegde hier aan toe: „Dit laatste wel zeer in tegen stelling tot wat wij hadden mogen verwachten. Bij mijn laatste bezoek was er door Hatta een aide mémoire overhandigd. Het bleek echter nu, dat het Hatta door bepaalde tegenwer kende krachten in de Republiek on mogelijk was het essentiële van deze aide mémoire dat was dan het pro bleem der gezagsverhouding te handhaven”. En kennelijk naar aanleiding van de geruchten over geschillen van op vatting tussen de ministers Stikker en Sassen bij de onderhandelingen zei de eerste nog: „Ik wens er de nadruk op te leggen, dat drie mensen gegaan zijn, drie verschillende mensen. Deze mensen hebben uiteraard een ver schillende reactie ten aanzien van be paalde zaken. Maar in hun conclusie in het rapport zijn zij geheel eens gezind”. De heer Sassen deelde verder mede, dat het kabinet zou beslissen over een terugkeer naar Indonesië; over een „breakdown” in de onder handelingen kon hij niet spreken. Dat woord ging hem wel wat ver. Hij be sloot met: „Als de bio-wet vóór 1 Januari 1949 wordt ingevoerd zal het noodzakelijk zijn daaraan een over gangsbepaling toe te voegen, waar door het mogeljjk wordt de inpassing van de Republiek in het federale be stel te vergemakkelijken en te be vorderen”. KUNST AAN ALLEN, SNEEK. Instructief piano recital Theo v. d. Pas. De moderne vleugel biedt een onuit- nuttelijke schat van muzikale mogelijk heden in een omvang, die alleen door het grootste kerkorgel wordt over troffen. Talrijk zijn de componisten, die voor dit instrument geschreven heb ben en voor geen enkel instrument is de literatuur zo uitgebreid als voor dte piano. Het was voor Theo v. d. Pas, die Dinsdagavond in Amicitia concerteerde dan ook niet moeilijk met een aantal werken te komen, die belangrijk genoeg waren om de gehele avond de aandacht gespannen te houden. Het programma leidde van Beethoven (Sonate Pathéti- que) via de liefelijke en hartstochtelijke romantiek van Robert Schumann in Ro mance en Aufschwung naar de dikwijls in louter virtuositeit ontaardende Bal lade van Fr. Liszt. Na de pauze bracht Theo van der Pas met composities van Maurice Ravel en Gabriel Pierné een ge heel andere muzikale uitdrukkingswijze in moderner klanken. Een verrassing vormden de Etudes van onze landgenoot Franco Mendes en de Rus Alexander Skrabin, terwijl het programma sloot met de haast onvermijdelijke Chopin: Berceuse en Polonaise. De voor deze gelegenheid stampvolle foyer heeft van dit rijke programma volop genoten. De fabelachtige techniek van deze kunstenaar beheerste, zonder zich hinderlijk op te dringen, de uitvoe ring en de stijl en sfeer van elk der ge speelde werken werd met fijne muzika liteit uitgebeeld. Een overdonderend forte in Aufschwung van Robert Schumann b.v. kwam er even beheerst uit als de tere lyriek van een Berceuse van Chopin. Dat het instructieve gedeelte zich meestal tot een vage aanduiding van de sfeer der te spelen werken of een korte karakteristiek van de componist be perkte, zal wel niemand de concert- gever kwalijk genomen hebben. Er werd in ieder geval mee bereikt, dat er een prettig contact tussen uitvoerder en luisteraar tot stand kwam. En tenslotte blijft luisteren toch steeds het beste middel om nader tot het verstaan en genieten van muziek te komen. Het puMiek toonde zich zeer dank baar en dwong de solist tot een toegift, die deze gaarne gaf in de Nocturne van Chopin. L. G. V.D. TONEELCLUB. Adieu en au Revoir. Cris van BommelKouw en Henk Bakker kunnen een goed stuk voor het amateurtoneel schrijven, dat heb ben ze getoond met „Westerman en Zoon”, meer dan éénmaal door de V.D. toneelclub met groot succes hier opgevoerd. Of ze met het toneelspel in drie bedrijven „Adieu en au Revoir” dat dezelfde club Woensdag in Ami citia voor een volle zaal opvoerde, niet te hoog gegrepen hebben is een andere vraag. Het gegeven, ofschoon niet nieuw, is interessant genoeg. Een opera-diva, zo zeer door haar kunst in beslag genomen, dat ze haar echt genoot en twee dochters te lang en te veel alleen laat. Gevolg: de man bijna ingepalmd door een jongere vrouw, een der dochters bijna door een avon turier, terwijl het met de andere doch ter op school niet al te best gaat. Ten slotte wint na zware strijd de liefde het van de kunst, de echtgenote en moeder het van de artiste, en man en kinderen blijven behouden. Aan de uitwerking van dit gegeven haperde bij de schrijvers nog al wat, het ont brak aan zekere psychologische ver fijning, de contrasten zijn daardoor wat grof getekend, met het gevolg bijv, al in het eerste bedrijf tussen de diva en haar mededingster naar de gunsten van haar echtgenoot een explosie welke de spanning eniger mate wegneemt. Een dergelijk gebrek aan psychologische uitwerking der fi guren verzwaart uiteraard de taak der spelers, vooral als het amateurs zijn en er bovendien verder in de eer ste twee bedrijven niet veel gebeurt, waaronder het tempo lijdt. Maar het dappere troepje, dat de V.D. toneel club hier vormt heeft er van gemaakt wat er van te maken was. De rol van Anita Gianotti, de operazangeres, was in de handen van een zeer goede actrice, die het ook in het derde be drijf, waarin meer handeling is en veel van haar beproefde krachten werd gevergd, er goed afbracht en Stella Brend, die de zware rol had van de jonge vrouw die de echtgenoot tracht te veroveren, heeft ook haar best en niet zonder succes ge daan. Andersen, de man, Canolli, de secretaris-impressario, Jacques Re naud, de avonturier die het op de dochter Mimi heeft begrepen, voelen zich thuis op het toneel, ze spelen rustig en voldeden ook nu uitstekend. Een pluim voor het natuurlijke spel van Dolfine mag niet ontbreken, Mimi had een zwaarder taak, maar ze ver vulde die op aannemelijke wijze en de kleinere rollen van Catrien, de huis houdster, Job de huisknecht en Mer tens de journalist vielen niet uit de Tot 20 December a.s. geven wij gaarne aan onze postabonné’s de ge legenheid het abonnementsgeld voor het eerste halfjaar 1949 ad 3.75 op onze girorekening 50748 (ten name van Firma E. J. Drijfhout) bij te schrijven. Na deze datum wordt door ons ge disponeerd. Voor de abonné’s in Sneek bedraagt het abonnementsgeld 2.50. Desgewenst kunnen ook zij dit be drag voor het le halfjaar 1949 op genoemde girorekening storten. In de dorpen wordt het abonne mentsgeld door de agenten geïnd. toon. Het publiek uitte vooral aan het slot zijn waardering door warm ap plaus, waardering welke ook de regie van mevr. FortuinZelle verdient. Er werd in één décor gespeeld, en woning- inrichtig fa. Dikland had het hare ge daan dat tot een smaakvol interieur te maken. Er was een druk bal na, waarbij The Rhythm Tigers hun me dewerking verleenden. Woensdag 15 Dec. a.s. ’s avonds 8 uur geeft het Sneker Cantate Koor onder leiding van Gezinus Schrik een concert in de Grote Kerk. Composi ties voor a capella koor van Hasler, Bach, Bruckner e. a. worden uitge voerd. De koorwerken worden afge- wisseld door orgelspel, o.a. worden orgelwerken van Sweelinck en Bach ten gehore gebracht. De kerk is ver warmd. Zie nadere aankondiging in advertentie. In de Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer heeft de Minister van Onderwjjs medegedeeld, dat hij bereid is, de subsidies aan de Chr. Lycea te Delft en Sneek te doen in gaan op 1 Dec. 1948. Zijn ambtsvoorganger had subsidie toegezegd met ingang van 1 Jan. ’49, waarvoor dan gelden aangevraagd zouden worden op de begroting van 1950. Dit zou meebrengen, dat over 1949 eerst in 1950 de eerste voor schotten verstrekt konden worden. Door nu de datum van ingang met een maand te vervroegen, is het mo gelijk, reeds volgend jaar voorschot ten op het subsidie te geven. Benoemd tot leraar aan de Am bachtsschool „Patrimonium” te Am sterdam de heer F. Koster alhier. Benoemd aan de Chr. School te Andijk (N.H.) mej. L. T. Kooi, alhier, thans tijdelijk te Harlingen. PUBLIEKE VERKOOP HUIZEN. Notaris Zijlstra alhier verkocht fi naal in „Onder de Linden”: 1. Herenhuis aan de Stationsstraat, hoek Almastraat in gebruik bij het Gewestelijk Arbeidsbureau. Dit pand was beschreven op 12999 en werd na 31 verhogingen toegewezen aan de heer B. v. d. Zee, aannemer te Sneek voor 15.300 die handelde in op dracht van de N.V. Lankhorst Touw- fabrieken te Sneek. 2. Een burgerwoning aan de Em- mastraat in huur bij de heer R. Zijl- stra. Koper werd de heer D. Sijtsma, accountant te Sneek voor 4320. 3. Een woning in de le Zomerrak- buurt in huur bij de heer G. Stok- ker, werd toegewezen aan de heer M. Kanon, visser te Sneek voor de be- schrijvingssom van 650. ONDERHANDSE VERKOOP. Door drukkerij „Menno” is onder hands aangekocht het pand Groot- zand 83, voormalige fabriek van fa. Tjallema, waarin thans gevestigd de Hindeloper Meubelindustrie. Het plan is om begin Januari de drukkerij, wel ke thans gevestigd is aan de Kruize- broederstraat, naar dit pand over te brengen. UITSLAG LUISTERWEDSTRIJD „VOOR HET KIND”. De uitslag van de radio-luisterwed- strijd „Voor het Kind”, in ons vorig nr. opgenomen, was nog niet volle dig. Er zijn nl. nog een aantal prijzen bijgekomen en zo krijgt niet alleen de vierde klasse van de Jan van der Heydenschool te Utrecht een radio toestel, doch ook de vierde klasse van de openbare lagere school, Hommel- seweg 410, Arnhem, de derde klasse van de R.K. Lagere Meisjesschool te Mierlo-Hout en de vijfde klasse van ae Jan van Nassauschool te Sneek. Een trekkingslijst ligt ter inzage op het kantoor van de stichting „Voor het Kind”, Herengracht 478, Amsterdam. SNEEKER NIEUWSBLAD Nu in China het bewind van Tsjang Kai Sjek wankelt en de communistische legers, zij het dat ze af en toe tijdelijk opgehouden worden, toch een steeds sterker bedreiging voor Zuid-Oost-Azië gaan vormen, spant het Westen zich in daar tegenkrachten tot ontwikkeling te brengen. Volgens Engelse bladen zal, zodra het Atlantisch pact gesloten is, wat, zoals we in ons vorig overzicht aantoonden, nog wel even zal duren, een verdrag van bondgenootschap ter ver dediging van het Verre Oosten worden besproken. Dit verdrag zou waarschijn lijk de Ver. Staten, het Britse Gemene best en waarschijnlijk Nederland om vatten. De Engelse bladen noemen China niet als bondgenoot, en de vraag rijst of men dit dan reeds heeft afge schreven. Zoals het daar nu gaat, zou men dat misschien inderdaad moeten doen, maar Tsjang Kai Sjek doet nog alle moeite de Ver. Staten meer voor zijn strijd te interesseren, hij wil zelfs dat Washington de leiding van de strijd in China overneemt, en ofschoon dit wel het meest afdoende lijkt, schijnt het tevens toch wat veel gevergd. Men schijnt het, juist omdat men beseft dat als er iets moet gebeuren, de Ver. Sta ten zeer actief aan de strijd in China zullen moeten deelnemen, te Washing ton in de regering nog niet eens of men Tsjang Kai Sjek nog zal helpen. Het Chinese regeringshoofd heeft ook een beroep op Engeland gedaan en zijn echtgenote wordt heden door Truman ontvangen. Maar hoe de beslissing ook uitvalt, het kan nooit kwaad alvast verder Zuidwaarts te trachten een bol werk tegen het communisme te vormen. Dat men daarbjj ook denkt aan Neder land, dat in Azië gebiedsdelen heeft welke zo belangrijk voor de grondstof fenvoorziening zijn, is vanzelfsprekend. En 'de Amerikaanse druk op Neder land zowel als op de republiek Indo nesië om tot overeenstemming te ko men dankt zijn ontstaan behalve aan de wens c'eze grondstoffen weer aan de internationale markt ten goede te doen komen voor een niet gering deel aan het verlangen van Indonesië een sterke schakel in de verdedigingslinie tegen het communisme te maken. Daarvoor is rust in Indonesië nodig en die zal er nooit zijn zolang Nederland en het door bevolkingsaantal zeer belangrijke ge bied der republiek niet tot overeen stemming komen. Ongetwijfeld krijgt in zo’n bondgenootschap tot verdediging van het Verre Oosten ook Australië een belangrijke taak. Daar doet de rege ring alle moeite door de immigratie van blanken te bevorderen, de bevolking en speciaal ook het aantal industrie-arbei- ders op te voeren. „Als wij ons land niet bevolken, zullen anderen het wel voor ons doen”, heeft dezer dagen de Australische premier gezegd. Ook nog een ander deel van het Britse Gemene best is in het geding nl. Malakka, waar de Engelsen een guerilla-oorlog tegen de communisten voeren, hoofdzakeljjk Chinezen, die sympathiseren met hun communistische landgenoten in China zelf. Aan Malakka nu grenst Siam, een onafhankelijke monarchie, waar echter maarschalk Songgram de lakens uit deelt. Hij is er een soort dictator en in de oorlog heeft hij met de Japanners onder één hoedje gespeeld, maar de maarschalk meende dat die zouden win nen en dat hij de onafhankelijkheid van zijn land misschien kon redden, door di rect maar met Tokio mee te doen. Men zegt echter dat de maarschalk Engels- gezind is en dat schijnt ook te blijken uit het defensief verbond tussen Siam en het Britse Gemenebest, dat in de maak is en waarbij Siam zich bij het anti-communistisch blok aansluit. Het geen voor Siam van belang is omdat de vooruitgang der communisten in China tenslotte ook over dit land de commu nistische golf zou kunnen brengen. In Indo-China dat in het Noorden en Oos ten aan Siam grenst, is er ook al een belangrijke communistische invloed. Wel heeft Songgram vroeger ook al eens met het communisme geflirt, maar nu het in zijn buurt komt voelt hij er niet zo bar meer voor. Het is echter ook van belang voor een eventueel pact voor het Verre Oosten, dat Siam met Engeland verbonden is. Het neemt een strategisch belangrijke positie in en men begrijpt dus het Engelse verlangen het op te nemen in het bolwerk, dat verder op dringen van het communisme moet be letten. Men vraagt zich alleen wel eens af of zo’n bolwerk binnen een redelijk tijdsbestek kan verwezenlijkt, de positie der Westerse landen met hun bondge noten in het Verre Oosten blijft toch voorlopig wel zeer zwak en de Russische tegenstander, heeft met de zijne qua or ganisatie daar stellig een voorsprong. Voorlopig zullen de Amerikanen, nu het logge China zo moeilijk te hanteren bleek, er zich wel vooral op toeleggen het geheel door hen beheerste Japan weer tot een tegenspeler van betekenis tegenover Rusland in het Verre Oosten te ontwikkelen. Men moet nl. niet uit het oog verliezen dat het hier niet al leen om de wederzijdse posities in het Verre Oosten gaat, hoe belangrijk op zich zelf die ook zijn, maar ook om die in Europa. Stort China geheel ineen en komt het onder communistische invloed, en als het Westen daartegenover geen krachten van betekenis kan stellen, dan is de Russische rug gedekt en kan Mos kou met groter kracht nog dan tot nu toe in Europa optreden. Wat dus in China gebeurt, kan een directe weerslag in Europa hebben. En het is dus ook helemaal geen wonder dat de Weste lijke geallieerden trachten het door hen beheerste deel van Europa ook zo snel mogelijk militair paraat te maken. Het Engelse Lagerhuis heeft thans de diensttijd van 12 op 18 maanden ge bracht zij het met slechts betrekkelijk lauwe instemming van de Arbeiders partij zelve. Een zeer belangrijke be drage tot de militaire paraatheid van West-Europa zou echter West-Duits- land kunnen leveren, en dezer dagen schijnen de geallieerde bevelhebbers daar de West-Duitse autoriteiten dan ook te hebben meegedeeld dat van hen niet alleen medewerking op economisch en industrieel gebied werd verwacht, maar ook op militair terrein. De Duit sers schijnen daarvoor onder de huidige omstandigheden weinig te voelen, zij willen eerst een vredesverdrag waarbij hun in ruil voor militaire samenwer king een zo grote politieke en econo mische bewegingsvrijheid wordt ge schonken, dat in het bijzonder Frankrijk daar nu nog niet van zal willen weten. De Franse regering blijft immers bijv, zelfs tegen de wil van Engeland en de Ver. Staten vasthouden aa- een geallieerd toezicht op de Roerindustrie ook na de bezetting of internationalisatie van die industrie. De Duitse soc. dem. staan tegenover het laatste niet geheel af wijzend, mits ook met de zware industrie in de buurlanden zo wordt ge handeld, doch dit is een gedachte die bjj de andere regeringen nauwelijks genade zal vinden, al pleiten tal van economen er voor. Trouwens de soc. dem. mogen een belangrijke rol In de West-Duitse politiek spelen, in het Zuiden wint een nieuw-fascistische richting aan invloed, welke nog lastig kan worden. Evenzeer als tegen de Anglo-Amerikaanse Roer- politiek blijven de Fransen gekant tegen het Amerikaanse denkbeeld een groot deel van de Duitse industrie welke voor ontmanteling en als schadevergoeding voor de beroofde buurlanden in aan merking kwam, intact te laten. De Amerikaanse leider van het Marshall plan is nu weer ter regeling van deze kwestie in Europa. Hij kan rekenen op verbeten verzet van Frankrijk hoe af hankelijk dat land ook van Marshall hulp is, het heeft voor het volgend jaar maar eventjes een tekort van 4 milliard gulden op de buitengewone begroting te overbruggen en wellicht ook van Engeland. Al kan men niet ontkennen dat vooral onder de soc. democratische groeperingen in deze beide landen de sympathie voor de Duitsers door wat Zondag in West-Berljjn gebeurd is, is gestegen. Bij de gemeenteraadsverkie zingen daar, die ondanks alle gebral uit de door de Russen bezette Berlijnse sector rustig zjjn verlopen, hebben de soc. dem. 64.5 der stemmen op zich verenigd, de chr. dem. unie (katholiek) 19.4, de liberalen 16.1. Daar ongeveer 86 der kiesgerechtigde West-Berlij- ners hebben gestemd mag men gerust zeggen dat Berlijn getoond heeft de communisten en de Russen niet te wil len. Moskou heeft deze ronde om Berlijn verloren. Dat het gebeurde echter ook de Westelijke geallieerden nog vaster aan Berljjn nagelt is duidelijk, men moet, wil men het vertrouwen van de West-Duitse bevolking niet verspelen, koste wat het kost nu zijn positie te Berlijn handhaven en kan die in even tuele onderhandelingen met Rusland niet meer prijs geven. Aan enig resul taat van de bemiddeling door de neu tralen uit de Veiligheidsraad behoeft men dan ook niet meer te geloven. Be halve West-Duitsland trachten de Wes telijke geallieerden ook Italië meer en meer in hun sfeer op te nemen. Dezer dagen is de chef van de Italiaanse staf voor overleg te Washington geweest en in de Italiaanse Kamer is zowel over de politieke als militaire samenwerking met het Westen gesproken. De meer derheid bleek, ondanks begrijpelijk fel verzet van de communisten, voor poli tieke samenwerking met het Westen in het kader van een Europese federatie te voelen, maar de soc. dem. verzetten zich tegen militaire samenwerking in een eventueel Atlantisch pact en kondigden aan uit de regering te zullen treden als de minister van buitenlandse zaken graaf Sforza daarop aanstuurde. Ook de kwestie der Italiaanse koloniën moet nog geregeld. Zij stond op de agenda van deze algemene vergadering der Ver. Naties te Parijs, doch deze had nog zo veel te doen voor ze morgen, Zaterdag, uiteengaat, om 1 April a.s. in New York weer bijeen te komen ,dat ze slechts even is aangeroerd. De Engelsen vooral hadden deze kwestie gaarne geregeld gezien omdat alles er op schijnt te wij zen dat de gehele Palestijnse kust in handen der Joden zal komen. De alge mene vergadering der Ver. Naties heeft al heel weinig bereikt inzake het oplos sen dezer kwestie tussen Joden en Ara bieren, er komt waarschijnlijk slechts een soort commissie van goede diensten, en Transjordanië wil het Palestijns Arabisch gebied aan zich trekken. Doordat de Joden practisch de baas in Palestina zijn raken de Engelsen ver moedelijk hun landse Zee in Britten hopen bases aan de Italiaanse koloniën te krijgen. Het is nauwelijks de moeite thans nog op an dere kwesties in te gaan in de alg. ver-

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1948 | | pagina 1