1
Buitenlands Overzicht
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, W YMBRHSERADEEL en IJLST
k
G
VRIJDAG 8 APRIL 1949
D
9,
al
:n
ir
al
RedacteurL. KIEZEBRINK Redactie-adreiKLEINZAND 7 SNEEK
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave ran Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijfhouts Nieuwsblad
k,
r»
n.
T
-
n
r
houder ,de heer Abma, die zich voor
de vereniging ook zeer verdienstelijk
maakt, maar niet alles gratis kan
doen, zoals het publiek wel eens
schijnt te menen. Wanneer men van
zijn diensten gebruik maakt, moet hij
daarvoor een beloning genieten. De
laatste maanden brachten voor het
bestuur zeer veel werk mee. O.a.
moest het zich bezig houden met de
kwestie van de loslopende honden en
het verscheuren van schapen. Hier
ligt de schuld bij de hondenbezitters,
die niet altijd voldoende toezicht hou
den. Over deze kwestie werd nog eni
ge tijd gesproken, waarna de notulen
en het jaarverslag van de secretaris,
de heer J. Hammer, werden voorgele
zen. Volgens het laatste steeg het
ledental van 168 tot 189. In het afge
lopen jaar werd een electrisch af-
maaksysteem in gebruik genomen, dat
afdoende werkt, daar de dieren hier
mee in 2 sec. gedood worden. Voor
het asylfonds werd een actie gevoerd,
die met succes is bekroond. In het
asyl werden 274 pensiongasten op
genomen (210 honden en 64 katten),
met 1542 vferpleegdagen, en tevens
nog 53 zwervende dieren (37 honden
'en 16 katten). Vijf hiervan werden
door de eigenaars teruggehaald, voor
14 werd een tehuis gevonden en 34
meest zieke dieren moesten wor
den afgemaakt. Uit het financieel
verslag van de penningmeesteresse,
mevr. AltaSchurer, bleek dat de
ontvangsten 403.19 en de uitgaven
595.44 hadden bedragen, zodat 1948
een verlies van 192.25 opleverde. Er
was echter nog een batig saldo over
1947 van 276.69, waarin begrepen
het bedrag dat voor de aanschaffing
van „de electrische stoel” is ontvan
gen, zodat de rekening uiteindelyk
sloot met een voordelig saldo van
84.44. Namens de kascommissie, be
staande uit mej. Santema en de heer
J. Suierveld, deelde laatstgenoemde
mede, dat alles in orde was bevonden,
waarna de rekening op haar advies
werd goedgekeurd en de penning
meesteresse décharge verleend. Tot
leden van de nieuwe kascommissie
werden benoemd mej. Santema, mevr.
KleinWalland en de heer J. Suier
veld.
ULST. Op de cursisten-tentoon-
stelling van de Friese Bakkersvak
school te Leeuwarden behaalde de 15-
jarige M. R. Schilstra alhier in klasse
D halfwas een tweede prijs. Een mooi
begin voor deze jeugdige bakker.
HET DRIJVEND HOTEL
ALVE MARREN.
Gaandeweg stelt ook het buiten
land in ruimer mate voor zijn burgers
deviezen beschikbaar om elders hun
vacantie door te brengen. Het toeris
me neemt toe en ook Nederland zal
dit jaar waarschijnlijk een groter deel
krijgen dan vorige jaren. En daarom
maken de toeristencentra zich gereed
hun gasten te ontvangen. Een unieke
gelegenheid op dit gebied, het drij
vende hotel „De Alve Marren” te
Langweer is daarvoor ook al weer
gereed. Voor wie deze inrichting nog
niet kent zij vermeld dat het hier een
haringlogger betreft die op onbekrom
pen wjjze is verbouwd en als hotel
schip ingericht De grote ruimte on
derin telt veertig slaapvertrekjes. De
bovenbouw heeft een aparte eetsalon,
een kombuis, een bar en een serre.
Op het bovendek kan men een be
langrijk deel van het Friese meren
gebied overzien. Dat vooral de bui
tenlanders er belangstelling voor heb
ben blijkt uit het feit, dat van de tot
nu toe voor dit jaar ingeboekte gas
ten meer dan de helft buitenlanders
zijn.
SIGARETTEN EN TABAK
NOG SCHAARS.
Het feit, dat er weer bonnen voor
zes rantsoenen tabak zijn aangewe
zen dit in verband met de verlopen
stakingen bij de sigarettenindustrie
betekent nog niet, dat er nu volop
sigaretten verkrijgbaar zullen zijn. De
oorzaak is, dat wel de productie weer
op gang is, maar dat de aflevering en
voorraadvorming uiteraard de achter
stand nog niet hebben ingehaald. Van
de zijde van de Vakgroep Sigarenwin
keliers toonde men zich zelfs be
vreesd, dat er ook niet genoeg tabak
zou zijn om alle bonnen te honoreren.
VERLIEZEN IN INDONESIË.
De regering publiceert een nieuwe
verlieslijst welke melding maakt van
2 gesneuvelden van de Koninklijke
Landmacht, 1 van de Kon. Marine-en
18 van het K.N.I.L. Er zijn geen
Friezen bij.
DR. VAN ROVEN IN NEDERLAND
Woensdag is dr. Van Royen, ge
delegeerde van Nederland bij de Vei
ligheidsraad, per vliegtuig uit de Ver
enigde Staten in ons land aangeko
men. Zaterdag zal hij verder reizen
naar Batavia om daar als voorzitter
van de Nederlandse delegatie op te
treden.
Kantoor voor Abonnementen
Fa. KIEZEBR1NK Co.
KT.RTN7.ANn 7 Tel. 2872
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Bureau voor Advertenties:
Fa. DRIJFHOUT
GROOTZAND 55
Telefoon 3005
Advertentieprijs 15 ot. per
m.m. Bij contract (handels-
adv.) lager.
ri
t-
n
i.
e
CHR. MUZIEKVER. HARMONIE.
Men schrijft ons: Ter gelegenheid
van de stille week voor Pasen hoopt
de Chr. Muziekver. „Harmonie” te
Sneek een bijzonder concert te geven
van uitsluitend gewijde muziek, in de
Ned. Herv. Kerk. De muziekver. heeft
zich ten doel gesteld om in de toe
komst zich meer op gewijde muziek
toe te leggen. Zij is er van overtuigd
dat ze ook als Chr. vereniging op dit
terrein een taak heeft te vervullen.
Het programma bevat o.a. werkjes
van César Franck en Edward Grieg
en enige koralen van Bach, bewerkt
door de heer S. de Boer. Ds. J. N. de
Ruiter, Ned. Herv. predikant te Sneek
heeft zich bereid verklaard de leiding
van deze avond op zich te nemen, ter
wijl hy tevens een lijdensmeditatie zal
houden. Verwacht wordt dat de kerk
deze avond geheel gevuld zal zijn,
daar de toegang voor ieder vrij is.
Voor bijzonderheden zie advertentie
en raambiljetten.
Ingekomen stukken.
Ingekomen was een schrijven van
het Voedselverzorgingsfonds in Fries
land, waarin een bijdrage gevraagd
werd. Het doel van dit fonds is het
bijeenbrengen van een bedrag waaruit
in strenge winters voor de voedering
van vogels en andere dieren geput
kan warden. De voorzitter deelde
mede dat uit de kas 10 voor dit
fonds beschikbaar is gesteld, en licht
te deze zaak verder nog uitvoerig toe.
Ook werden de leden nog opgewekt
dit fonds te steunen.
Bestuursverkiezing.
Aan de beurt van aftreden waren
de h.h. J. Hammer en Dr. J. P. Otto,
die beide werden herkozen. In de
plaats van mevr. Alta werd gekozen
de heer J. Suierveld, in die van mevr.
Jellema mevr. Muench. Aan de af ge
treden leden werd dank gebracht
voor het werk dat zij voor de afdeling
hebben verricht. Nadat de voorzitter
nog enige mededelingen had gedaan
over door de afd. uitgegeven propa-
gandakaarten waarvan tijdens de
vergadering ook een aantal aan de
aanwezige leden werd verkocht
en de uitgifte van nieuwe busjes was
geregeld, volgde de rondvraag. Hier
in kwam o.a. ter sprake de medische
verzorging van zieke huisdieren,
waarbij naar voren kwam, dat de bur
gerij nog te weinig gebruik maakt
van de diensten van de dierenartsen,
die voor dit doel speciale spreekuren
hebben ingesteld.
JAARLIJKSE UITVOERING S.G.V.
Onder het motto „Wanneer pro
beert u het ook eens gaf Woensdag
avond in Amicitia de Sneker Gymnas-
tiekver. „S.G.V.” haar jaarlijkse uit
voering. Er was zeer grote belangstel
ling. Na de traditionele opmars en
vaandelgroet de jonge garde stond
op het podium reeds gegroepeerd
sprak voorz. J. Greydanus een kort
openingswoord, waarin hij in het bij
zonder welkom heette de oud-leider
de heer J. Wierstra, de ereleden K.
Groenland en P. Sijperda en de tal
rijke afgevaardigden van de diverse
zusterverenigingen. Wanneer we, al
dus spr., constateren dat nog geen 75
jaar terug kinderen beneden de
schoolleeftijd moesten werken ja,
zelfs nachtarbeid verrichten, mogen
we dankbaar zyn dat gaandeweg ten
deze grote veranderingen zyn geko
men. De leerplichtwet en vele andere
wetten veroorloven de jeugd thans
ook van de lichamelijke opvoeding te
profiteren en wel in ’t bijzonder van
de gymnastiek. Na dit openingswoord
werd in een zeer vlot tempo het uit
20 nummers bestaande programma
Op het examen van 2 April jl.
gehouden te Sneek van het „Centraal
Bureau voor Leraren in Stenografie
Groote en Machineschrijven’.’ slaagden
de volgende leerlingen van Inst.
„Groote” alhier: Stenografie: de da
mes H. van Diepen te Sneek en M.
Bakker te Lemmer; Machineschrijven:
de dames J. Wolthuizen te Staveren,
IJ. Boonstra te Hommerts, C. v. d.
Hoek, H. Swart, L. v. d. Werf, C.
Venema en G. Müller allen te Sneek,
R. Gebben, J. Propsma, A. de Vries,
R. Aukema en A. Feenstra allen te
Lemmer; de heren J. Bosscha te Nij-
land, L. van Dijk te IJlst, W. de Vries,
J. N. Roosenstein, J. Plat, J. Oost en
A. Silvius allen te Sneek.
NIJEZIJL. Benoemd tot 3e kaas
maker aan de Zuivelfabriek te Ach-
lum, O. v. d. Horst van Ijlst, thans
werkzaam aan de Coöp. Zuivelfabriek
„de Hem” te Nijezyl.
NIJEZIJL. Benoemd tot 2e kaas
maker aan de Coöp. Zuivelfabriek „de
Hem” te Nijezijl, K. Diever, thans
werkzaam aan de Zuivelfabriek te
Oldeberkoop.
OUDEGA (W.). Dezer dagen slaag
de te Utrecht voor „arbeider-telegra-
fist”, H. v. d. Goot, alhier.
stapte. Het lijk van Bakker werd kort
daarop ontzield bij Bergum aange
troffen. De lezing van dit voorval,
zoals deze door verd. wordt gegeven,
komt er op neer, dat hij zeer verrast
was geweest toen hij bemerkte met
welk doel Bakker vervoerd werd. Al
les stelde hij in het werk om Opde-
beek, die lager in rang was, van zijn
plan af te houden en door te rijden
naar Groningen. Opdebeek wilde hier
niet van horen en legde zijn voorne
men ten uitvoer, terwijl Grundmann
in de wagen bleef zitten. In het dos
sier is echter nog een verklaring van
Opdebeek, die inhoudt, dat verdachte
wel uit de auto is gestapt en Bakker
heeft vastgehouden toen Opdebeek
zyn slachtoffer met ’n „genadeschot”
doodde. Hardnekkig blijft Grund
mann bij zijn verklaring. De adve-
caat-fiscaal eiste 20 jaar.
Ab.prijs 2.50 per halt jaar
Franco per post
£3.75 per half jaar
JONGE VROUW VERMOORD.
In de huiskamer van de woning Ko
metenstraat 95 te Amsterdam-Noord
is Woensdagmorgen het ontzielde li
chaam gevonden van de 26-jarige
mevr. F. A., die met messteken om
het leven was gebracht. In de kamer
sat haar kindje van 3 jaar, dat ge
heel overstuur was. De politie arres
teerde de dertigjarige P. J. van der
B., de gescheiden man van het slacht
offer. Deze man, die na de scheiding
al enige malen huisvredebreuk had
gepleegd en zijn vrouw op straat las
tig was gevallen, kon worden aange
houden. Hij woonde na de scheiding
bij zijn moeder in de Argostraat. De
moeder verklaarde, dat haar zoon op
de avond voor de moord omstreeks
elf uur was thuisgekomen en nadien
het huis niet meer had verlaten. Zij
had hem des morgens om zeven uur
pas gewekt. Buren van de vermoorde
vrouw hebben verklaard dat zij om
streeks half drie des nachts nog ge
stommel en een harde bons in het
huis van het slachtoffer hebben ge
hoord. Tot dusverre blijft van der B.
alle schuld ontkennen. Ook een twee
de man, de dertigjarige bankwerker
V. uit Oostzaan met wie de versla-
gene omgang had na haar scheiding,
is aangehouden. Hij ontkent eveneens
iets van de zaak te weten. De politie
heeft de indruk, dat ueze man vry uit
gaat.
afgewerkt. De leerstof van vroegere
jaren en thans verschilt zeer veel. De
allerkleinsten openden de rij der hon
derden deelnemers en deelneemsters.
Het was een lust om te zien met hoe
veel enthousiasme aan de verschil
lende spelletjes werd meegedaan. We
zullen niet bij alle nummers afzonder
lijk stilstaan, ze toonden alle dat S.G.
V. onder de uitnemende leiding van
de heer Greydanus haar plaats in het
Sneker gymnastiekleven waard is en
haar bijdrage in de lichamelijke op
voeding van de Sneker bevolking met
ernst, ijver en toewijding levert. Na
tuurlijk gelukte het ene nummer beter
dan het andere, maar het publiek
toonde zich terecht zeer voldaan en
er heerste een prettige stemming,
waartoe ook het optreden van „The
Rhythm Tigers”, die ook bij het bal
hun medewerking verleenden, bij
droeg. Aan het einde der uitvoering
ontving de leider als dank voor zijn
vele werk een boek, mevrouw Hoog-
strade Vries werden bloemen aan
geboden. In de pauze werd een ver
loting gehouden. In een slotwoord
bracht de heer Greydanus dank aan
allen, die mee hadden gewerkt deze
52e uitvoering te doen slagen, een uit
voering die, om met het programma
te spreken, velen kan hebben opge
wekt te zeggen: „Ja, ik probeer het
eens
ZEG HEE!
Hoewel Amicitia Dinsdagavond vele
lege stoelen telde, hebben de bezoe
kers bij de voorstelling van Theater
Plezier van Floris Meslier zich uit
stekend vermaakt. Toon Hermans be
wees dat hij een van onze beste confe
renciers is. Zijn prestatie is van voor
naam gehalte en met zijn leuke mop
pen en vlotte liedjes weet hij een echt
gezellige sfeer te scheppen. Hij was
natuurlijk de spil, waar alles om
draaide, maar ook Jan van Ees en
Wiesje Bouwmeester traden op de
voorgrond. De eerste deed dat in de
sketches in het leuke nummer „De
vriendelijke rechtbank” was hij bui
tengewoon op dreef en de laatste
had o.m. uitbundig succes met haar
gevoelige liedje „Ballonnen”. De gro-
tesk-groep Theater Plezier en de Me
lody Queens completeerden het ge
heel op passende wijze. Een amusant
en aantrekkelijk programma met
mooie decors en fraaie costuums.
ALIDA NOORDEWIER—
REDDINGIUS f.
Woensdagmorgen is te Hilversum,
80 jaar oud, de beroemde zangeres
en zangpaedagoge mevr. Alida Noor-
dewierReddingius overleden. Zowel
in binnen- als buitenland heeft zij
triomfen gevierd vooral in oratoria.
De kunstenares was draagster van
het ridderkruis in de orde van de Ne
derlandse Leeuw en van de ere
medaille voor kunsten en wetenschap
pen. Van de Maatschappij tot Bevor
dering der Toonkunst was zij ere-lid.
Zaterdagmiddag te drie uur zal op de
Nieuwe Algemene Begraafplaats aan
de Bosdrift te Hilversum de ter aarde
bestelling geschieden. Te voren zal
uitsluitend voor genodigden in de
Rouwkamer van Vuure aan het Melk-
pad 21a een rouwdienst worden ge
houden, waar dr. Anthon van der
Horst het orgel zal'' bespelenDora
Lindeman zal zingen, Carel van
Leeuwen Boomkamp en Nic. Kaassen
cello en fluit zullen spelen. Na deze
rouwdienst begeven de genodigden
zich te voet naar de begraafplaats.
DIERENBESCHERMIN G.
Dinsdagavond hield de Afd. Sneek
van de Nederl. Ver. tot Bescherming
van Dieren haar algemene Ledenver
gadering in Hotel „Te Strake”. De
voorzitter, Dr. J. P. Otto, deelde in
zijn openingswoord mede, dat mevr.
Alta wegens haar vertrek naar Slo
ten haar functie van bestuurslid niet
kan blijven vervullen en hedenavond
ook niet aanwezig kon^ zijn. Mevr.
Jellema heeft eveneens de wens te
kennen gegeven zich uit het bestuur
terug te trekken. Spr. verwelkomde
hierna de aanwezigen, in ’t bijzonder
de pers, waarop de vereniging in het
afgelopen jaar verschillende malen
met succes een beroep deed, en adju
dant Wiersma als vertegenwoordiger
van de Politie, die ook steeds weer be
reid was haar medewerking te ver
lenen als die werd gevraagd. Na met
vreugde te hebben geconstateerd, dat
de afdeling goed yooruit gaat, bracht
spr. lof aan Inspecteur Veenstra voor
diens grote activiteit, en aan de asyl-
OUDEGA (W.). De Geref. Schooi-
ver. hield dezer dagen haar jaarlijkse
ledenvergadering en Ouderavond. Op
de gebruikelijke wijze opende de voor
zitter de heer G. Jansen deze samen
komst en sprak een kort openings
woord. Door een dertigtal leerlingen
van de hoogste klassen werd een
Paas-declamatorium ten gehore ge
bracht, onder xeiding van de heer
Oppewal, hetwelk bijzonder goed
slaagde. Het vele werk dat hieraan
ongetwijfeld is voorafgegaan, zowel
voor de onderwijzers als voor de leer
lingen, werd met succes bekroond. Bi
de stemming voor een bestuurslid, af
tredend de heer G. Jansen, werd ge
kozen de heer S. D. de Vries. Ten
slotte werd nog een lezing gehouden
door de heer S. T. de Vries over zijn
reis naar en zijn bevindingen in Ame
rika. Daarbij werd o.a. stilgestaan bi
de ontwikkeling van de kerk en het
chr. onderwijs. Verschillende vragen
van de aanwezigen werden door de
heer de Vries beantwoord, waarna de
zeer geslaagde ouderavond op de ge
bruikelijke wijze werd gesloten.
Zo hebben dan jl. Maandag 12 naties,
nl. BelgiC, Canada, Denemarken, Frank
rijk, Groot-Brittannië, Italië, Luxem
burg, Nederland, Noorwegen, Portugal,
de Ver. Staten van Amerika en Ijsland
het Atlantisch pact getekend. Het ge
schiedde met.de plechtigheid, welke bij
zo’n grote historische gebeurtenis hoort,
want dat is de totstandkoming van dit
pact. In zijn rede bij deze gelegenheid
gehouden zeide president Truman zeer
terecht, dat het maar een eenvoudig do
cument was, maar één dat, had het in
1914 en 1939 bestaan, en was het toen
gesteund door de landen welker verte
genwoordigers nu in Washington bijeen
waren, de daden van agressie had kun
nen voorkomen, welke tot 2 wereld
oorlogen hebben geleid. Het pact was
dus een schild tegen agressie. En de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken Acheson had in zijn welkomst
woord de betekenis van het pact be
schreven in een variatie op Mattheus
18 7. Hij zei: „Voor hen, die de vrede
zoeken, is het pact een gids naar toe
vluchtsoord en kracht, een steeds nabije
hulp in gevaar. Voor hen, die voet zet
ten op het pad van agressie, .is ’t een
waarschuwing dat indien het noodzake
lijk is, dat er aanstoot kome, wee dan
hen door wie aanstoot komt”. Kern
achtig heeft ook onze minister van
buitenlandse zaken mr. Stikker het ge
zegd: „dit pact is het einde van een
illusie nl. dat de Ver. Naties de we
reldvrede zouden kunnen verzekeren
doch het begin van nieuwe hoop op
duurzame vrede. Wel heel sterk is bij
deze ondertekening de nadruk gelegd op
de militaire betekenis van het pact., op
zijn betekenis dus als instrument tot
handhaving van de vrede. Inderdaad is
dat ook de doelstelling van het pact, het
zegt immers dat het de democratie en
de rechtsorde der aangesloten landen en
de persoonlijke vrijheid hunner burgers
wil handhaven. Maar het pact zelve
geeft de aangeslotenen ook nog een po
sitiever taak, want het zegt ook dat de
leden zich zullen beijveren de welvaart
in het Atlantisch gebied te bevorderen.
Maar het was begrijpelijk dat men bij
deze plechtige ondertekening op demon
stratieve wijze de buiten het pact staan
de landen en speciaal Rusland dat
door buitensporig gebruik te maken van
*t vetorecht in de Veiligheidsraad dit li
chaam onmachtig maakte en door zijn
agressief optreden de stoot gaf aan de
vorming van het Atlantisch pact
wilde wijzen op de geweldige militaire
macht van de nieuwe groepering, zij het
dat deze alleen een defensief karakter
zal hebben. Op dit laatste is bij de
plechtigheid van alle zijden nog eens de
nadruk gelegd. Enige dagen te voren
had Churchill in een rede in de Ver.
Staten, waarin hij overigens de Russi
sche staatslieden scherp te lijf ging doch
uitdrukkelijk scheiding maakte tussen
hen en het vreedzame Russische volk
zelve, dat ook nog-eens gedaan en ge
waarschuwd tegen overijld optreden of
geweld op dit ogenblik. Hij waarschuw
de dus tegen de idee van een preven
tieve oorlog, waaraan trouwens nie
mand van de verantwoordelijke staats
lieden in het Westen denkt. Men zou
het ook wel laten, want West-Europa
staat militair nog in de kinderschoenen
en is uiterst kwetsbaar. Geruststellend
in deze is, dat er spoedig Amerikaanse
wapenzendingen komen en de chef van
de staf van het Amerikaanse leger
heeft verklaard, dat het wel degelijk
de bedoeling is West-Europa niet aan
een inval bloot te stellen. De Russische
staatslieden denken natuurlijk heel an-
ders over het Atlantisch pact dan hun
Westerse collega’s. Ieder land dat zich
heeft aangesloten heeft dan ook van
Moskou een nota op zijn dak gekregen
waarin er op gewezen wordt dat dit
pact agressieve bedoelingen jegens Rus
land heeft, dat niet uitgenodigd Was toe
te treden. Moskou acht dit verdrag zo
wel in strijd met het Handvest der Ver.
Naties als met de bondgenootschappe
lijke verdragen welke het met Engeland
en Frankrijk heeft en met de overeen
komsten van Jalta en Potsdam, welke de
geallieerden nog tijdens en direct na de
oorlog .sloten. De pactlanden hebben
deze Russische beschuldigingen afgewe
zen, doch daarmede is de zaak natuur
lijk niet afgedaan, we zullen er wel
meer van horen tijdens de zitting van
de algemene vergadering der Ver. Na
ties, welke nu geopend is. We noemden
in ons vorig overzicht reeds enkele pun
ten, welke daar aan de orde komen, an
dere zijn nog de verhouding der Ver.
Naties tot Spanje en het vetorecht der
grote mogendheden. Wat de Spaanse
kwestie betreft, zoals bekend hebben de
Ver. Naties destijds haar leden geadvi
seerd hun hoogste diplomatieke verte
genwoordigers uit Spanje terug te trek
ken, doch in de praktijk is daarvan niet
veel terecht gekomen. De Zuid-Ameri-
kaanse landen wensen over ’t algemeen
thans intrekking van dit advies en men
is in ’t bijzonder nieuwsgierig hoe de
Ver. Staten daartegenover zullen staan,
waar de militairen een verbetering der
betrekkingen met Franco wensen om de
strategische waarde van Spanje, maar
de diplomaten geep weg daarheen zien
zolang tal van West-Europese landen
er niet aan willen. Watj de kwestie van
het vetorecht betreft, dat wordt een
volkomen onvruchtbaar debat, omdat
niet alleen Rusland, maar ook de andere
leden der Grote Vijf, nl. de Ver. Staten,
SNEEKER NIEUWSBLAD
Engeland, Frankrijk en China er niet
van zullen willen afzien. Maar bjj deze
kwestie kan Rusland misschien het At
lantisch pact ter sprake brengen, als
het niet lukt er een afzonderlijk agenda
punt van te maken. Het is natuurlijk
ondenkbaar dat de Russen een meerder
heid zullen kunnen vinden voor een ver
oordeling van het pact. Over het alge
meen verwacht men niet dat Rusland
dan uit de Ver. Naties zal treden, of
schoon het zich met zijn nota’s de weg
voor verdere actie geëffend heeft. Men
verwacht eer, dat het zich vrij zal ver
klaren van de verplichtingen, welke de
andere in zijn nota’s genoemde verdra
gen het opleggen. Want dat er ten
slotte meer achter deze nota’s vandaan
zal komen, dan een papieren protest,
daarvan kan men wel zeker zijn. En het
is zeker goed’ dat Truman in zjjn reeds
boven aangehaalde redevoering ook zei
de dat de ondertekening van het Atlan
tisch pact niet betekent dat de belang
stelling van Amerika voor gebieden bui
ten de Atlantische sfeer verminderd zou
zijn. Truman noemde in het bijzonder
het Nabije Oosten. Daaronder valt ook
Griekenland, waar de opstandelingen de
laatste dagen, versterkt met brigades
uit Albanië weer heftig aanvallen. Men
brengt dit in verband met het plan van
de Kominform lees: Moskou om
Tito en met hem I uid-Slavië te vernie
tigen, door het Macedonisch eenheids-
streven aan te wakkeren. De Macedoni
sche delen van Griekenland, Bulgarije
en Zuid-Slavië zouden in één staat onder
Bulgaarse leiding moeten worden ver
enigd. Rusland tracht dus het Macedo-
I nisch nationalisme voor zjjn eigen doel
einden te gebruiken, nu het Zuid-Sla-
visch nationalisme van Tito het in de
weg is getreden. Soortgelijke afdwalin
gen van de Moskouse leer, als waaraan
Tito zich schuldig maakte, zjjn trou
wens ook in Bulgarije geconstateerd,
waar vice-premier Kostof gearresteerd
en de communistische partjj gezuiverd
werd, omdat er nationalistische neigin
gen aan het licht waren gekomen. In
het Midden Oosten is de wapenstilstand
tussen Israël en Transjordanië tot stand
gekomen en men is zeer benieuwd hoe
het, na de staatsgreep van kolonel
Hoesni in Syrië, nu met de onderhande-
lingen tussen Israël en dit lid van de
Arabische liga zal gaan. Men weet nog
niet precies wat men aan de nieuwe
machthebber heeft, die zegt een demo
cratische regering te wensen en de in
ternationale afspraken te willen nako
men. De wijze waarop hij aan de rege
ring kwam moge daarop niet veel ver
trouwen geven, anderzijds is het zo dat
hij president Sjoekri arresteerde, die
jarenlang aan de touwtjes trok en daar
bij een beleid voerde dat wel zjjn vrien
den maar niet het gehele volk voordeel
bracht. De oorlog met Israël kostte
schatten en mergelde het land geheel
uit. De juiste weg voor dit land en alle
leden der Arabische liga zou zijn door
hartelijke samenwerking met Israël tot
een krachtige economische opbloei van
het Midden Oosten te komen. Met Ame
rikaanse hulp er zijn juist weer plan
nen te Washington in overweging voor
bijstand aan economisch achterlijke lan
den zou dan heel wat kunnen worden
bereikt. Wat heeft de Marshallhulp,
die dezer dagen juist 1 jaar wordt ver
leend, al niet voor West-Europa ge
daan! En er kan nog veel meer bereikt
als de West-Europese landen onderling
harmonieus samenwerken. „Hoed af
voor Marshall, maar jas uit om te wer
ken”, zeide onze minister Mansholt de-
zer dagen op het Marshall Congres en
dat geldt voor alle West-Europese lan
den. Ja, voor alle landen van het At
lantisch pact en hier komen we nog
even terug op het positieve doel van dat
pact: bevordering van de welvaart van
de aangeslotenen. Men zal het Atlan
tisch pact niet moeten zien als een soort
harnas, waarin men wegkruipt uit
angst voor mogelijke gevaren. Maar
misschien zal men het mogen zien als
de beschermende cocon, waarin een
nieuwe vorm van internationaal leven
zich ontwikkelen gaat, zo kostbaar voor
allen die er aan deel hebben, dat het
ook waard is door allen te worden ver
dedigd.
BIJZONDER GERECHTSHOF
LEEUWARDEN.
Eis tegen Grundmann 20 jr.
Dinsdag stond terecht de 40-jarige
S.S. Oberscharführer F. E. Grund
mann, destijds Kriminal Assistent by
de S.D. te Leeuwarden. Hij werd be
schuldigd van mishandeling van ar
restanten, jodenvervolging, en mede
plichtigheid aan de moord op Jan
Bakker te Bergum. Het getuigenver
hoor nam 9 uren. Een 17-jarig Joods
meisje, Rosa Ijzerman, dat bij
de fam. Lever in Sneek was onderge
doken, zo vertellen mej. N. M. Lever
en de bewaakster uit het Huis van Be
waring, mevr. Van Randen, werd
zwaar met een gummistok door de
verdachte afgeranseld. Waarschijnlijk
nog erger maakte hij het tegenover
het Jodinnetje Matje Leefsma. De
get. mevr. HettingaVan Houten
heeft haar gezien na het verhoor en
vertelt hoe zij opgezet en bont en
blauw geslagen naar beneden was ge
komen, waar zij bijna ineen zakte.
Volgens de heer Jansen, dir. van de
gevangenis, werd zelfs een jongetje
van 12 jaar het slachtoffer van ver-
dachte’s wijze van verhoren. Het sig
nalement, door dit jochie van zyn
kwelgeest gegeven, bracht deze get.
tot de zekerheid, dat Grundmann dit
op zyn geweten had. Noch de mis
handeling van vrouwelijke gevange
nen, noch die van het jongetje wor
den door verd. erkend. „Ik vrouwen
mishandeld?”, zo zegt hij met het
meest verwonderde gezicht. Hy acht
deze beschuldigingen volkomen onbe
grijpelijk. Verder zegt hij: „Ik heb
nooit iets met kinderen uit te staan
gehad”. De meest belangwekkende
verklaringen worden afgelegd door
mej. K. Douma uit Bergum. Zy heeft
gezien hoe Jan Bakker met de sporen
van vreselijke mishandeling werd
weggesleept en meer dood dan levend
rochelend in een cel, die aan de hare
grensde, werd achtergelaten. Grund
mann Hep met een gummistok naast
de personen, die Bakker over de grond
mee sleurden. Toen de Rexist Pes-
kens, die ook deze keer weer als ge
tuige optrad, enkele dagen later in de
wacht was, lag Bakker bewusteloos
in zijn cel. Hy zag, dat op een mid
dag Opdebeek en d’Hollander Bakker
op een gewatteerde deken naar een
bestelwagen droegen, waarin behalve
de chauffeur en Opdebeek (die reeds
gefusilleerd is) ook Grundmann in-
m
g
n.
ie i
ef
lie