Provinciale Kroniek.
F
Buitenlands Overzicht
Indonesië
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
n
VRIJDAG 13 MEI 1949
4e JAARGANG No. 32
t
ét 1
ng J
V
fl
Redacteur: L. KIEZEBRINK Redactie-adresKLEINZAND 7 Tel. 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijfhouts Nieuwsblad
I
i
t
DR. BEEL VRAAGT ONTSLAG.
gistermiddag
Willem Lodewijkstraat 3abeursje Coöp. Zuivelfabriek
8
j
i
1 1
t
1
TWEE OFFICIEREN DER KON.
MARINE ONTVOERD.
Naar Het Dagblad te Batavia ver
neemt, zijn enige dagen geleden twee
marine-officieren door de T.N.I. ont
voerd terwijl zij hun verlof doorbrach
ten in het verlofscentrum te Prapat
aan het Tobameer. Het zijn de luite
nant ter zee 2e klasse mr. A. E. L.
Roskott en de luitenant ter zee 3e
klasse P. J. Oosterbaan. Van beide
officieren is sindsdien niets meer ver
nomen.
Rauwerderhem.
P. v. d. A.W. Buiteveld, Poppinga-
wier; C.H. en A.R.M. Tjeerdsma,
Sijbrandaburen; K.V.P.: Sj. Meijer,
ïrnsum.
In Sneek, Wymbritseradeel en Ijlst
wordt de stemming op 22 Juni, in
Rauwerderhem op 15 Juni gehouden.
Benoemd tot poncierge van het
Fries Scheepvaartmuseum alhier de
heer W. v. d. Wal te Leeuwarden.
Bij de ingekomen stukken stond
vooral het
k dorsmachine met het
combine lang niet zeker
muntbiljet, Dijkstra, Grootzand 20;
actetas, Postkantoor; 2 sleutels in
ring, Hofstra, Eeltje Halbertsma-
straat 28; kruiwagen, de Boer, Korte
Veemarktstraat 4; vulpen, Bosscha,
Emmastraat 13; bal en potlood, Bos
scha, Emmastraat 13; autoped, v. d.
Pijpekamp, Singel; vulpen, Tichelaar,
Geeuwkade 24. Aan het bureau van
politie zijn te bevragen een huissleu
tel, alsmede een beursje inhoudende
enig kleingeld.
Verschijnt
Dinsdags en Vrijdags
’’linistratie:
Comb. Drijfhout—
Kiezebrink en Co.
Kantoor Grootzand 55
Telefoon 3005 (K 51501
ONZE VERLIEZEN IN INDONESIË
De regering maakte een nieuwe
verlieslijst bekend met de namen van
23 gesneuvelden, van wie twee van de
Koninklijke Marine, en 21, allen In
donesiërs van het K.N.I.L.
UTTWELLINGERGA. De heer M.
Buruma, eerste botermaker aan de
alhier is in de-
met inhoud, Bajema, Kloosterstraat zelfde functie benoemd aan de Coö;
22; streng kralen, Bourbonstraat 1 Zuivel fabri'k te Haaksbergen.
KANTONGERECHT SNEEK.
Bij Koninklijk Besluit d.d. 2 Mei
1949 is benoemd tot kantonrechter-
plaatsvervanger in het kanton Sneek:
Mr. R. M. Westerink, griffier van het
kantongerecht alhier.
DEPARTEMENT SNEEK VAN DE
MIJ. TOT NUT VAN ’T ALGEMEEN
7e Nutsavond.
Men schrijft ons: De convocatie
voor de 7e Nutsavond is in deze da
gen aan de leden toegezonden. Behal
ve de agenda voor de huishoudelijke
vergadering op 23 Mei a.s. bevat deze
convocatie een mededeling aan de le
den, waarin het bestuur op de nood
zakelijkheid wijst dat de leden deel
nemen aan een enquête omtrent hun
wensen voor het komende wintersei
zoen. De aan de convocatie gehechte
briefkaart dient ingevuld vóór of
uiterlijk op 21 Mei aan het secreta
riaat van het departement te worden
toegezonden.
DUITSE KINDEREN IN SNEEK.
In tal van landen verkeren kinderen
in de ergste nood en daarom heeft
het Humanistisch Verbond, in samen
werking met het Buitenkerkelijk Bu
reau voor Pleegkinderen te Utrecht,
zich tot taak gesteld een aantal van
deze kinderen onderdak te verschaf
fen, opdat in ons land de nadelige ge-
SNEKER CANTATEKOOR ZINGT
IN LEEUWARDEN.
Vrijdag 20 Mei zal het Sneker Can-
tatekoor te Leeuwarden een zanguit
voering geven in de Doopsgezinde
Kerk. O.m. zal uitgevoerd worden
Je
i er
die
Ijlst.
Van IJlst en Rauwerderhem geven
wij de naam van de eerste candidaat
op elke lijst. C.H.: J. Wassenaar; P.
v. d. A.: S. G. Groenveld; A.R.: J.
de Jong.
de I
ir- I
a- I
>r- -I
is J
ir«‘" 1
be
er-
de
gfl'l
stt
b tH
DE REGERINGSVERKLARING.
Gistermiddag legde de wnd. minis
ter van overzeese gebiedsdelen in de
Tweede Kamer de regeringsverklaring
af. Ter inleiding deelde hij mede dat
deze verklaring te meer nodig was
omdat de regering de koers, waaraan
zij zich in de verklaring in Februari
had gebonden, wel had gevolgd, doch
zich deviaties had veroorloofd, zoals
ook de kapitein van een schip wel
moet, daar hij wel commando over
zijn schip, maar niet over wind en gol
ven heeft. Op de verklaring zelf ko
men wij in het volgend nr. terug.
AUTOBOTSING.
Dinsdagmiddag jl. kwam de luxe
auto B 188 van Faber’s Machinebe
drijf alhier op de Kleine Palen in bot
sing met de vrachtauto M 14561 van
het Transportbedrijf „De Schakel” te
Doetinchem. Hoewel er zich geen per
soonlijke ongelukken voordeden, liep
de fonkelnieuwe wagen van de heer
Faber vrij ernstige schade op. Het
voorste gedeelte werd totaal inge
drukt. De politie stelt een onderzoek
in.
De bepalingen van de overeenkomst
met Soekamo, Hatta c.s. gesloten
hebben de Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon dr. Beel aanleiding ge
geven zijn ontslag als zodanig aan te
vragen. Dr. van Royen heeft van die
bepalingen gezegd dat ze het meeste
waren wat kon worden bereikt. „Het
is alweer de internationale kan, die
ruimer heeft geschonken dan de Ne
derlandsIndonesische karaf”, zegt
de N. Rott. Crt., die het heeft over
het water dat in de wijn moest ge
daan. Als opvolger van dr. Beel wordt
al genoemd dr. van Royen.
;n
n.
Ie
m
n i
DE AFLOSSING.
Het eerste schip met militairen, die
na de tweede politiële actie in Indo
nesië worden afgelost, vertrekt heden
uit Batavia. Morgen vertrekt weer
een transport. De schepen worden
omstreeks Pinksteren in Nederland
verwacht.
Coöp. machinepark.
Voor het coöp. bezit van landbouw
werktuigen bestond over alle linies
een goede belangstelling. In de greid-
hoek wil men alleen die werktuigen
coöperatief aanschaffen, die niet te
gelijkertijd in gebruik zijn. Vooral de
trekker, de greppel- en meerscharige
ploeg kwamen in aanmerking voor
coöperatieve aanschaf.
Over het vraagstuk van de aan
sluiting der cursussen van de lagere
school bij die van U.L.O., Landbouw-
en Landbouwhuishoudscholen hadden
41 afdelingen zich bezonnen. Het nut
van de U.L.O. wordt wel ingezien,
vooral om het platteland te verhef
fen. Het programma is echter te veel
ingesteld op handel en nijverheid. De
Lagere landbouwschool is een zegen.
Het net dient echter niet meer te
worden uitgebreid en de leerstof moet
beter op de behoeften afstemmen.
Ook de landbouwhuishoudscholen ont
vingen veel waardering. Aan meer
van dergelijke scholen werd echter
geen behoefte gevoeld. Over het al
gemeen wordt het als gewenst aan
gevoeld dat de lagere school in het
voorjaar begint, terwijl de cursussen
aan de lagere landbouw- en huishoud
scholen in de herfst aanvangen.
Eksamen Fryslan-diploma.
Moarn sil üt alle hoeken fan Frys-
lan en fier dêrbüten jong en aid nei
Ljouwert ta reizgje om dêr yn Sealen
Schaaf mei to dwaen oan de eksa-
mens foar it Fryslan-diploma. Foar it
A-diploma (allinne skriftlik) komme
der in 190 en foar B (mounling en
skriftlik) rom 60 dielnimmers. Dit
wurdt de fyfte kear dat de eksamens
halden wurde. Dat de initiatyfnim-
mers harren net forsjoen hawwe op
de leafde fan harren folk foar de
eigen tael, docht wol bliken üt it
greate tal minsken dat oan de fjou-
wer foargeande eksamens meidien
hat: foar A 701 en foar B 163 man.
Dêrfan hawwe resp. 593 en 144 it
diploma krige, wol in biwiis dat it it
Fryske folk earnst is yn to heljen dat
it op skoalle net learde.
Om de eksamens diz’ kear hwat in
apart kleurke to jaen, hat in comité it
plan opfette om oan de jongste, de
aldste en de fierst weikommende diel-
nimmer(ster) in oantinken to jaen.
Om alhiel yn de stimming fan „nei it
sure it swiete” to kommen hat Tet-
man de Vries in jubileumliet makke,
dat nei ófrin fan de eksamens de
dielnimmers binne dan noch in heal-
ürke noflik by elkoar songen wur
de sil.
By de Stifting „Us Frysk Berne-
boek”, dy’t forline hjerst in priis-
fraech ütskreau foar de trije moaiste
Fryske berneboeken yn ’e rige A. C
en D, binne 30 hanskriften ynkom-
men, nl. 16 foar de heechste klassen
fan de legere skoallen en de U1Ü-
skoallen en 14 foar de legere klassen.
Dit is ont nou ta it heechste tai han
skriften dat de Stifting op syn priis-
fragen krige hat. De karkommisje
wit nou mar hwat har'to dwaen stiet.
GEVONDEN VOORWERPEN.
In de week van 5 tot en met 10 Mei „Wer binn’ de fjilden grien
werden de volgende voorwerpen als
gevonden aangegeven: bruine beurs
met inhoud, Sijperda, Frederik Hen
drikstraat 67; rechter glacé hand
schoen, Kingma, Frederik Hendrik
straat 71; zwarte beurs met inhoud,
Postma, Frederik Hendrikstraat 19;
beurs met inhoud, V. Veen, Gijsbert
Japikstraat 48; medaille, Groeneveld,
Geeuwkade 21; blauwe ceintuur,
Zwiers, Geeuwkade 51; geruite sjaal,
de Ree, 2e Selfheipstraat 23; arm
band, de Groei, 3e Woudstraat 3; das
speld, Valkema, 3e Woudstraat 4;
beurs met inhoud, Postkantoor; wit
kinch.sokje, Kamstra le Eoschstraat
31; autoped, Oppenhuizen, Kleinzand
40; bruin windjack, Boonstra, Win-
semiusstraat 40; muntbiljet, de Ree,
Kloosterdwarsstraat 30; padvinders-
riem en beursje, Lodewijk, Johan Wil
lem Frisostraat 28; autoped, V. d.
Werf, Kleinzand 9; autoped, Leeuwen,
Parkstraat 1; polshorloge, Abma,
Advertentieprijs 15 ct. per
•n.m. Bij contract (handels-
adv.) lager.
Abonnementsprijs ƒ2.50 per
half jaar. Franco per post
f 3.75 per half jaar.
3iro 50748 ten name van
Virma E. J. Drijfhout, Sneek
vervuld omdat zij even de sluier op
lichtte van het werk dat zwaar, maar
vol liefde is. Het verdere van de
avond werd gevuld met zeer goede en
goed uitgevoerde muziek van mej.
Cnossen piano en de heer Hesmerg
viool en Abe Brouwer die de aanwe
zigen hartelijk liet lachen om „Side-
rius de Granaet” en „Studiokoorts”.
Voorzitter Bijlsma dankte allen, in
het bijzonder mevrouw Castelein, het
lid van het Hoofdbestuur waarop wij
Friezen trots mogen zijn, wees de
vrouwen nog eens op de vacantieweek
op Terschelling (opgeven bij Jelger-
sma) en sloot de goed geslaagde bij
eenkomst.
Coöp. melken.
Over het algemeen stond men zeer
gereserveerd tegenover het coöp.
machinaal melken. De weidestreken
toonden in het geheel geen belang
stelling, terwijl in de streken met ge
mengd bedrijf sporadisch een voor
stander was. De bezwaren betroffen
voor het merendeel het feit, dat de
boer hierdoor zelf geen controle meer
over het melken zou hebben en boven
dien een groot stuk van het contact
met z’n vee zou verliezen. Grotere be
drijven kunnen zelf beter een melk
machine aanschaffen. De voorstan
ders zagen in het coöp. melken een
kans om het meikerstekort te be
strijden.
BIJEENKOMST „BAND”
AFDELING SNEEK.
De Foyer van Amicitia was Maan
dag aardig gevuld met ouders en fa
milieleden van onze militairen, toen
voorzitter Bijlsma het welkomstwoord
sprak. Hij stond enige ogenblikken
stil bij het werk dat de afdeling heeft
gedaan en nog doen zal en gaf toen
het woord aan mevrouw Castelein, die
een lezing zou houden over het werk
dat de landelijke „Band” deed. Op de
haar eigen diepgevoelde toon schetste
deze begaafde spreekster de toehoor
ders het werk dat er gedaan wordt en
wij hebben gehoord dat dit nog wat
anders is dan het „pakje” en het ver-
jaardagsboek, wij hebben gehoord in
hoe vele gevallen ingegrepen moet
worden, soms met ontzettende moei
lijkheden, maar ook met hoeveel ge
duld en tact het gehele bestuur der
„Band” en vrouwen als mevr. Caste
lein in het bijzonder dag aan dag in
de weer zijn voor onze jongens en de
betrekkingen thuis. Spreekster ver
telt dan enige gevallen die dit alles
nog duidelijker illustreren. Deze
avond heeft de hoorders met eerbied
vrede mag gedijen. Maar om tot de
practische politiek van het ogenblik te
rug te keren, dat het Britse Gemenebest
alles heeft gedaan om India het verblijf
binnen zijn banden mogelijk te maken
was ook een groot belang voor het
Westen zelf. Nu de toestand in China
zich zo ten nadele van dat Westen
dreigt te ontwikkelen het gaat de
communisten nog altijd voor de wind
is het nog enige troost dat India en
Australië hier gelijke belangen met dat
Westen hebben. Ook voor Engeland zelf,
dat inderhaast Hongkong versterkt met
troepen uit het moederland. Wie zich de
rampzalige ineenstorting van de Britse
koloniën in dit gebied in de tweede we
reldoorlog herinnert, zal wel kunnen
begrijpen, dat Londen er thans op uit is,
zich voor verrassingen te behoeden. Het
zal ook wel de toestand in China zijn
welke Australië aanleiding gaf zich tot
de Ver. Staten te richten met een ver
zoek om inlichtingen over de houding
van Washington ten opzichte van de
vraag der gemeenschappelijke verdedi
ging in de Stille Oceaan, terwijl de lei
der van India Pandit Nehroe al bij pre
sident Truman op visite gaat. En in het
verre Tokio schrijft men generaal Mac
Arthur, de Amerikaanse dictator van
Japan, die zelfs alle beslissingen van het
ministerie van buitenlandse zaken te
Washington aan zijn laars lapt, het plan
toe Japan in te schakelen bij het herstel
van het verbroken evenwicht in Azië.
Zaterdag hield de Friese Kunstnij
verheidsschool te Leeuwarden in de
Harmonie een expositie van de in het
afgelopen cursusjaar door de leerlin
gen bereikte resultaten. Verschillende
voorwerpen van kunst en edel am
bacht vormden tezamen een goed ver
zorgd en smaakvol geheel. Het groot
ste deel van de tentoonstelling werd
uiteraard in beslag genomen door te
keningen, pastels, aquarellen en en
kele olieverfschilderijen. Vooral van
de portretstudies in potlood vielen
sommige op door hun rake typering
en vlotte behandeling. Daarnaast kon
men producten van textiel- en leer-
bewerking bewonderen. Vooral de
laatsten trokken de aandacht door
hun artistieke bewerking. Tenslotte
valt het koperdrijfwerk te noemen,
dat in verschillende stadia van be
werking door de heer Buikstra van
Warga gedemonstreerd werd. De be
doeling van de Friese Kunstnijver
heidsschool is, om door een betere
opleiding te voorzien in het tekort in
Friesland aan artistiek geschoolde
werkers. Tot dusver geschiedt dit in
avondcursussen. Op de duur zal hier
■echter een school met volledig dag
onderwijs uit moeten groeien.
Alg. Vergadering Friese
Mij. van Landbouw.
Onder voorzitterschap van de heer
L. H. Dedden hield de Friese Mij.
Maandagmiddag een goed bezochte
algemene vergadering. Uit de mede
delingen stippen wij aan, dat de afde
lingen in de afgelopen winterperiode
op velerlei terrein actief zijn geweest.
Naast de behandeling van organisato
rische en andere landbouwvraagstuk
ken, bestond er ook een verheugende
belangstelling voor ’t culturele werk.
De ontwikkelingscursus voor de jon
geren is er goed ingevallen. Van de
201 deelnemers zijn op 2 April jl. 175
candidaten geëxamineerd. Aan 149
personen kon het einddiploma worden
uitgereikt.
Deze groep van de boerenjongerein
heeft een flinke dosis stof van de
vakken Economie, Boekhouden, be
lastingwetgeving, Nederlandse en
Friese taal verwerkt en zij gaat met
meer geestelijke bagage en beter in
zicht in velerlei problemen het ver
dere leven in. Ook dit jaar zal de Mij.
weer een meikerscursus organiseren.
In verband met het feit, dat Friesland
er belang bij heeft kwaliteitsproduc
ten af te leveren, is het te hopen, dat
deze cursus flink wordt bezocht.
Drs. de Groot naar
Australië.
In verband met een opdracht van
Den Haag is de economische consu
lent op 10 Mei naar Australië ver
trokken om aldaar de emigratiemoge
lijkheden te bestuderen. De heer de
Groot wordt einde Augustus weer te
rug verwacht.
bedryfspensioen
in het middelpunt van de belangstel
ling. Het hoofdbestuur had indertijd
de afdelingen gevraagd hoe zij over
het bedrijfspensioen dachten. Men was
vlak voor een pensioen voor de vas
te arbeiders. De huidige regeling met
z’n grote administratieve rompslomp
kon echter geen genade vinden.
De afdeling Drachten en meer
dere afgevaardigden sloten zich daar
bij aan ging er niet mede accoord
dat het hoofdbestuur, ondanks dit af
wijzend advies zich achter de regeling
had gesteld. Van de zijde van de be
stuurstafel werd medegedeeld, dat
ook de Mij. deze regeling niet van
harte had geaccepteerd en de uitvoe
ring liever aan de bedrijfsverenigin
gen had overgelaten. Een en ander
was echter in een zodanig vergevor
derd stadium dat men niet anders
had kunnen doen dan er aan mee te
werken. Het hoofdbestuur zou te be
stemder plaatse echter nog eens op de
grote papierwinkel wijzen. Op voorstel
van de heer van der Schaaf van
Midlum nam de vergadering het be
sluit betreffende deze papieren romp
slomp een protesttelegram te zenden
aan het bestuur van het bedrijfspen
sioenfonds.
Zoals gewoonlijk had het hoofdbe
stuur weer enkele vragen bij de afde
lingen rondgestuurd. Een ervan be
trof het vraagstuk van coöp. vereni
gingen tot het exploiteren van land
bouwwerktuigen. Aan de hand van de
ingekomen antwoorden bracht de
landbouwconsulent Ir. C. Spithorst
verslag uit.
volgen van de oorlog geheel of al
thans voor een deel te niet worden
gedaan. Ook de afd. Sneek van het
Humanistisch Verbond is actief ge
weest en in het kader van deze hulp
verlening zijn hier
zeven Duitse kinderen aangekomen,
die bij leden van het verbond zijn
ondergebracht. In Juli en September
komt er nog een transport Franse en
Duitse kinderen in ons land en er be
staat nog dringend behoefte aan goe
de verpleegadressen. Men kan zich
hiervoor aangeven bij de dames
KarstenEelkema, Lindenlaan 8 en
StoelwinderHielkema, Dr. Kuyper-
laan 2.
Coöp. dorsen.
Voor het coöp. dorsen had men
vooral in het Oosten van ons gewest
belangstelling, terwijl men in de bouw-
streek hiertegen afwijzend stond. In
Barradeel, ElslooMakkinga en
Gaasterland heeft men op dit gebied
gunstige ervaringen. Voor de rest
acht men de nadelen groter dan de
voordelen. Daarenboven wordt de toe
komst van
<>og op de
geacht.
opgenomen. Opvallend is overigens dat
er in Zuid-Ierland hier en daar al iets
van Spijt merkbaar is over het feit dat
het uit het Britse Gemenebest is ge
treden, voor men de regeling kende wel
ke is getroffen om India binnen het Ge
menebest te houden, terwijl het toch
volkomen onafhankelijk wordt en de
Koning, hoewel het hem als symbool
erkent, geen trouw meer verschuldigd
is. India behield daardoor echter het
recht de geheime bijeenkomsten van het
Gemenebest bij te wonen en in tijd van
nood een beroep op de strijdkrachten
van het Gemenebest te doen. Tal van
Zuid-Ieren vragen zich nu af of het ver
standig is geweest in deze tijd, die
steeds meer streeft naar een samen
bundeling van kleine eenheden tot gro
tere groeperingen, zich geheel af te
scheiden. Maar tenslotte wil ook de
Raad van Europa iets van zo’n groepe
ring zijn, al is de band nog heel, heel
los en breekbaar, terwijl het Gemene
best zijn eenmaal zeer strakke banden
losser maakt. Wie weet groeit dat alles
op deze wijze niet nog geleidelijk naar
elkaar toe. Dat de voorlopige Duitse
grondwet bepaalt dat een deel der sou-
vereiniteit mag overgedragen aan inter
nationale lichamen wijst er trouwens
ook al op dat er iets veranderd is en
iets groeit, heel teer nog wel, maar dat
tot iets groots kan worden als het in
V.V.D.: Vis, A. H.; Priester, J. E.
Bosma, P.; van der Werf, T.; King
ma geb. Steenhoek, A. S.Vrolijk, H.:
Zandstra, T.; Pasma geb. Geertsma,
A. T.; Ooms, G.
C.P.N.: Koolmoes, R.; Schaper, K.;
Meijer, C.; Koenen geb. Wiersma, F.;
Wouda W.; Dotinga, P.Schaper geb.
Tolman, A.Dantuma, L.Pieters, R.
Mollema geb. Langius, A.
Wymbritseradeel.
C.H.: Hofstra, C. H., Nijland;
Schaap, R., Heeg; Okma, B. K.,
Woudsend; Gerbrandij, G. M., Nij
land; Osinga, A. A., Jutrijp; Westra,
M., Gaastmeer; Bootsma, H. J., Loën-
ga; Nauta, R. M., Oppenhuizen;
Jouwsma, F., Oudega; Kornelis, A.,
Goënga; Breeuwsma, J., Abbega
Santema, P., Scharnegoutum; Bak
ker, S., Gaastmeer; Jellema, S.,
Hommerts; Feenstra, J-, Hommees.
R.K.: Brandsma, K„ Scharnegou
tum; Brouwer, Tj., West tem; Potma,
Joh., Heeg; Terwisscha van Schel
tinga, Th., Tirns; Landman, Jac..
Wt-athem; de Jong, Luk jen Wouds
end; Rijnja Lzn., F., Woudsend; Kui
pers, Jac., Westhem.
A.R.Jouwsma, G., Oppenhuizen;
Jongstra, Joh., Heeg; Waltje, H.,
Oosthem; Dijkstra, P„ Tirns; Nauta,
O. , Woudsend; Miedema, G., Gauw;
Sijbrandij, K., Abbega; van der Laan,
P. , Scharnegoutum; van Popta, A„
Oudega; de Boer, M. G., Nijhuizum.
P. v. d. A.: Kramer, B., Oudega;
Schengenga, J., Heeg; van der Goot,
H., Oudega; Wiegersma, Th., Wouds
end; Bergstra, L., Woudsend; van
Brug Sr., H., Heeg; van der Veen, B.,
Oppenhuizen; de Vries, J. J., Wouds
end; Hartstra geb. Jansma, K., Uit-
wellingerga; Hof geb. Roelsma, H„
Gaastmeer.
GEMEENTERAADSVERKIEZING
Ingediende candidatenljjsten
Sneek.
C.H.: Lindeman, O.; de Boer, J.;
de Jong, K.; Esselbrugge, A.; Boom-
sma, G.; Falkena, P.; Haanstra, J.;
Nauta geb. Brinks, H.; Zeilstra, J.;
Jorritsma, W.
K.V.P.: Disse, G. F.; de Vries, J.
P.; ten Dam, D.; Postma, P. J.; Mous,
J.Witteveen, F. A. L. F.
A.R.: Blok Fzn., J.; Boeijenga, F.;
Groeneveld, F. K.; Langius Jr., W.;
Knol, M.; Wind, H.; Havinga, ri.
Zwaagman, A.; Reehoorn, G.; Sij>
sma, K.
P. v. d. A.: van der Veen, P.; Fijl-
stra, H. W.; Spaander geb. Kok, M.
S.; Brinksma, B.; van der Wal, S.;
Martens, J.; de Haan, E.; Terpstra,
L.; Kuipers geb. Arema, G.; Koel-
stra, G.; Boonstra, M. A.; Lichthart,
Tj.; Hollander, F. D.; de Vries, W.;
Werkhoven, J.; van den Bosch, B.;
SNEEKER NIEUWSBLAD
De voorlopige grondwet der West-
Duitse federale republiek is door de
grondwet-gevende vergadering te Bonn
goedgekeurd. West-Duitsland krijgt een
voorlopig bestuur van 18 leden, socia
listen en christendemocraten hebben er
elk 7 leden in, de vrije democraten 2,
de Centrumpartij en de Duitse partij elk
1. De v:ag van de nieuwe West-Duitse
republiek zal opnieuw rood, goud,
zwart zj’n, ook Oost-Duitsland heeft
trouwens die kleuren aangenomen. Dat
de grondwet, die de goedkeuring der
Westelijke geallieerden behoeft, welke
verzekerd is door voorbesprekingen, een
democratisch karakter draagt, spreekt.
Eer. meuwigheidje is, dat ze voorschrijft
dat de regering alleen ten val gebracht
kan worden door een motie van wan
trouwen. welke ook tevens een nieuwe
rijkskanselier aanwijst, een rijkskanse-
Uei is nl. weer leider der regering, zo
als een president leider van de staat zal
worden. Door deze bepaling nu hoopt
men te voorkomen dat een regering door
een samengaan van allerlei totaal in
ideaal verschillende politieke groepe
ringen ten val zal worden gebracht, om
dat deze het nu te voren al eens zullen
moeten zijn over de persoon van de
nieuwe regeringsleider. De grondwet is
aangenomen met de stemmen van de
communisten en enige Beierse afgevaar
digden tegen, de Beieren, die altijd naar
een zo groot mogelijke zelfstandigheid
binnen het rijk hebben gestreefd, hadden
ook nu groter zelfstandigheid voor de
afzonderlijke staten gewenst. Dat de
communisten tegen stemden is begrijpe
lijk, ze werken niet mee aan de vorming
van een aparte West-Duitse staat, ze
willen een verenigd Duitsland. Dat is
trouwens ook de wens der andere par
tijen en het voorlopig karakter van deze
grondwet vloeit voort uit aller wens dat
Oost-Duitsland straks met het Westen
verenigd zal worden, waarna men, als
ook het toezicht der geallieerden is op
geheven, een definitieve grondwet door
een verenigd en vrij Duits volk zou wil
len zien aangenomen. Intussen is dit
alles nog zover niet. Minister Bevin die
in West-Duitsland is geweest heeft de
bevolking daar de verzekering gegeven
dat wat er ook uit de conferentie met
de Russen, welke te Parijs zal worden
gehouden, zal voortkomen, een regeling
geenszins de democratische inrichting
van het Duitse staatsbestel zal mogen
aantasten. Over het resultaat der be
doelde ontmoeting met de Russen, wel
ke op 23 Mei, nadat de Westelijke ge
allieerden hebben voorvergaderd terwijl
de blokkade van Berlijn nu reeds is
opgeheven, zal beginnen, wordt veel ge
speculeerd. Maar het heeft geen zin er
op in te gaan, al spoedig zal immers
blijken wat de Russen willen en dan zal
men ook beter kijk hebben op de alge
mene lijn waarlangs de wereldpolitiek
zich straks zal bewegen. Intussen ver
slapt het Westen niet in zijn pogingen
zich te organiseren. Te Londen zijn de
10 landen die met elkaar werken aan
een samenwerking der Europese landen
over zo breed mogelijk gebied, buiten
het militaire, het eens geworden over
het statuut voor de Raad van Europa.
Deze zal gevestigd worden te Straats
burg evenals de Algemene Vergade
ring, welke deze Raad van advies zal
dienen. Alle landen die werkelijk de
democratische beginselen zijn toege
daan, kunnen toetreden. Griekenland en
Turkije hebben reeds aangevraagd dat
te mogen doen en daartegen schijnt
geen bezwaar te zijn- Dat Straatsburg
als zetel gekoz n is van de raad, dankt
het er aan dat Frankrijk de stoot gaf
aan de
dat Frankrijk de stoot gaf
totstandkoming van dit be
scheiden begin van een Europese sa
menwerking, welke naar men hoopt de
kiem zal bevatten voor een toekomstige
Ver. Staten van Europa, maar ook aan
het feit dat het een aannemelijk cen
trum lijkt voor een lichaam, dat straks
misschien ook Duitsland, Oostenrijk en
Zwitserland zal omvatten. De eisen van
democratie welke men stelt voor de
toetreding maken het op dit moment
onmogelijk Spanje op te nemen. Daar
zal eerst nog het een en ander moeten
veranderen voor het acceptabel is. Ook
al had Franco dan vorige week een
kleine genoegdoening toen de politieke
commissie van de alg. vergadering der
Ver. Naties met 25 tegen 16 st. en 16
onthoudingen besloot, dat de leden der
V. N. weer vrij zouden zijn in het be-
palen hunner diplomatieke verhoudingen
tot Spanje. De Zuid-Amerikaanse sta
ten kregen dit voorstel er door met
steun van de Arabische landen, die spe
culeerden op Zuid-Amerikaanse hulp bij
kwesties die hun interesseren als bijv,
de toelating van Israël tot de V. N.,
welke echter toch niet meer te keren was.
Maar dit besluit der politieke commissie
zal Franeo in feite niet verder brengen,
daar het in de Algemene Vergadering
der Ver. Naties, waar een tweederde
meerderheid nodig is toch wel zal wor
den verworpen. Komt Spanje, zoals
hierboven gezegd, dus zeker voorlopig
niet in aanmerking om als lid in de
Raad van Europa te worden opgeno
men, Ierland, dat zich van alle andere
verbintenissen in West-Europa tot nog
toe verre hield, behoorde in dit geval
zelfs bij de landen, die de Raad op
richtten. Maar deze Raad en zijn advi
serend lichaam moeten zich dan ook
verre houden van alles wat op militaire
verbintenissen gelijkt, en het is van deze
dat de Ieren niets willen weten zolang
Noord-Ierland niet in hun republiek is Zwier, J.; Kracht, K.
1.
a
a
i.
s,
1
M
i.
s
l,
I.
3-
c:
V.
A
3-
