Waarom deze straatnaam?
De Sneeker burgerij
bezorgde de oudjes een mooie middag
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK, WÏMBRITSERADEEL en IJLST
Herwonnen Levenskracht
L
4e JAARGANG No 56
VRIJDAG 22 JULI 1949
76
372
PRACHTIG GESLAAGDE AUTOTOCHT
De Gouden Koets te Sneek
Beiaard-concert
Aanrijding op de Oppenhuizerweg
:ün
Franse Hugenoten op bezoek
Belangrijke opdracht voor
Nederlandse klokkengieterij
1 1
Reddingboot-actie Sneek
Oude man door vrachtauto
overreden en gedood
De coloradokever heeft
het ook op Sneek gemunt
Pastoor Veftman overleden
Redacteurs L. KIEZEBRINK Redactie-adresKLEINZANu 1 - Tel. 2872
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van Nieuwe Sneeker Courant, Sneeker Courant en Drijf bouts Nieuwsblad
t-
a>
n 1
ma
A. v. S.
A. v. S.
in
Verschijnt
Dinsdags en Vrijdags
Administratie
Comb. Drijfhout
Kiezebrink en Co.
Kantoor Grootzand 55
Telefoon 3005 (K 5150)
Woensdagmorgen, omstreeks 11 uur,
is de 68-jarige reiziger H. Stegenga,
wonende W. Frederikstraat 17, terwijl
hij vanuit de Willem de Zwijgerstraat
per fiets de Oppenhuizerweg opreed,
door een uit de richting Joure komende
auto aangereden. Hij werd over de mo
torkap heen op de straat geslingerd en,
nadat eerste hulp was verleend, naar de
woning van zijn zoon in de Amaliastraat
overgebracht. Hoewel eerst gevreesd
werd voor een ernstige hersenschudding,
bleek zijn toestand later gelukkig mee
te vallen.
■en
ta
ak
HET STEDELIJK MUZIEKCORPS
DOET HET MAAR GOED.
Woensdag behaalde ons Stedelijk Mu
ziekcorps alweer een le prijs, ditmaal in
de afdeling Harmonie van het natio
nale muziekconcours te Gudega (W.).
Tot tijdelijke onderwijzer aan de
o. 1. school te Dokkum is benoemd onze
stadgenoot de heer T. J. Broersma.
HEEG. Zes arbeiderswoningen alhier,
zogenaamde Vissersburen, eigen aan de
heer J. Visser Azn., zijn onderhands ver
kocht aan dr. J. Ferwerda en aan de
firma J. Wüst.
Advertentieprijs 15 ct. per
m.m. Bij contract (handels-
adv.) lager
Abonnementsprijs 2.50 per
half jaar. Franco per post
3.75 per half jaar
Giro 50748 ten name van
Firma U J. Drijfhout, Sneek
eur,
van
>ho-
Jht,
ïer-
ard
oor
ge-
üij
Ier
i.m.
jer.
lalf
oer
Woensdagmorgen, ongeveer half tien,
meerden aan de Geeuwkade een drietal
tjalken met onder de 160 opvarenden
ruim 100 Franse Hugenoten, die door
persoonlijke kennismaking en correspon
dentie contact hadden gekregen met
nakomelingen van de enige eeuwen ge
leden naar Nederland gevluchte refu-
gées. Dit contact leidde het vorig jaar
tot het bezoek van een aantal Neder
landers aan hun Franse geloofsgenoten
in de buurt van Bordeaux in het Zuiden
van Frankrijk. Het gevolg van dit be
zoek was, dat de vorige week boven
genoemde groep Franse protestanten,
onder leiding van de heer en mevr. ir.
Du Pui van Den Haag, een aantal ste
den in Noord- en Zuid-Holland bezocht,
waarna ze Dinsdag per schip van Enk-
huizen naar Koudum vertrokken, waar
ze allerhartelijkst werden ontvangen.
Woensdag voeren ze naar hier, waar ze
opgewacht werden door de heren Joh.
v. Akkeren en S. Feenstra, die in de
voorbereiding tot de ontvangst een be
langrijk aandeel hebben gehad. De groep
trok toen -’aar de Herv. Kerk, waar, na
inleidend orgelspel van de heer IJ. S.
Rusticus, ds. H. van Niel hen in het
Frans een hartelijk welkom toeriep, niet
allereerst als vreemdelingen, die onze
stad komen bezoeken, maar als verbon
denen in het geloof in Jezus Christus.
Wij hebben samen één voedingsbodem in
de reformatie zoals die is opgebloeid en
verdiept in de Hervormer Johannes Cal-
vijn. Onze belijdenis, onze kerkinrich
ting, onze liturgie vertonen grote ver
wantschap met hetgeen op dit gebied bij
u wordt aangetroffen. Ondanks de vele
en grote moeilijkheden, die hier zijn, zo
als o.a. de toenemende onkerkelijkheid
en wij naar het woord van onze Hei
land een klein kuddeke zijn, gaan wij
door, omdat Hij ons een grote belofte
heeft gegeven, nl. het Koninkrijk der
hemelen. Ook uw kerk heeft in het ver
leden veel offers moeten brengen en wij
danken God, dat Hij toch Zijn werk in
stand houdt. Spr. wees vervolgens op de
jammerlijke verdeeldheid, die hier ge
vonden wordt, terwijl bij u een mooie
eenheid bestaat. Deze omgeving draagt
een geheel apart stempel, met eigen taal
en cultuur, terwijl door landbouw en
Asjeblieft!
Zo is dan met deze glorieuze tocht
een stuk vooroorlogse traditie herleefd.
Stellig zal het bij deze ene keer niet
blijven, want wij zijn er zeker van dat
het comité steeds op de gehele bui ge
rij kan blijven rekenen.
Want was er mooier weer te beden
ken? En was er dankbaarder werk dan
deze middag?
Tot het volgend jaar dus!
De klokkengieter Van Bergen te Hei-
ligerlee (Gron.) ontving opdracht voor
een zware beiaard bestaande uit niet
minder dan 40 klokken voor de „St.
Martens Church” te New York. Dit ca
rillon zal nog dit jaar tijdens de kerst
dagen in New York bespeeld moeten
worden. De keuring van dit carillon zal
in opdracht der „St. Martens Church”
moeten geschieden door de musicoloog
prof. dr. Smijers en door de bekende
Belgische beiaardier Staf Nees.
DIPLOMAZWEMMEN LEERLINGEN
OPENBARE LAGERE SCHOLEN EN
OPENBARE SCHIPPERSSCHOOL
TE SNEEK.
Onder begunstiging van fraai zwem-
weer en met medewerking van het per
soneel der zwemschool te Sneek, wer
den Woensdag jl. de examens af geno
men voor het diploma zwemmen A en B
Meisjes, diploma A, voorbereidend
zwemdiploma. Eisen: 75 M. schoolslag,
gevolgd door 50 M. rugslag met de han
den op de heupen. Daarna 1 minuut wa
tertrappen. Geslaagd 18 meisjes. Af
gewezen 1.
Jongens diploma A. Geslaagd 18 jon
gens, afgewezen 2.
Diploma B. Geoefend zwemmer(ster).
Eisen: 50 M. gekleed zwemmen, 100 M.
borstzwemmen gevolgd door 50 M. rug-
zwemmen, waarvan de laatste 25 M.
met de handen gekruist over de borst.
Eén minuut watertrappen waarvan de
Jaatste 25 sec. met de handen boven wa
ter. Geslaagd 7 jongens en 7 meisjes.
Afgewezen geen.
Onder de belangstellenden merkten
wij op Hoofden der scholen en de
heer H. van Wijlen als Rijksconsulent
[Voor de lichamelijke opvoeding.
Ruim 8000 bezoekers hebben hier
Dinsdag en Woensdag in de holle buik
van de 600-tonner „Mawa”, die Dinsdag
middag onberispelijk door de kittige
sleepboot „Spes” aan de Jousterkade
werd afgeleverd, de gouden koets, de
crème calèche, de prachtige verzame
ling sporen, bitten en hoofdstellen
alles blinkend opgepoetst en de kleu
rige uniformen van de Prinses Irene
Brigade, Jagers en Grenadiers bezich
tigd en bewonderd.
De meesten van hen waren nog nooit
in de gelegenheid geweest deze sprook
jesachtige voorwerpen met eigen ogen
te aanschouwen, en kenden de gouden
koets alleen maar van de film en de
plaatjes in de krant. Maar hoeveel scho
ner was de werkelijkheid toen ze zelf in
levende lijve voor deze vorstelijke rijtui
gen met al hun Koninklijke pracht en
praal kwamen te staan! Ze waren ar
stil van, en geen wonder. Want al is
het zelfs aan de „gouden” koets niet
alles goud wat er blinkt, toch naakt dit
prachtige product van Nederlandse wa-
genmakerskunst, dat de Amsterdamse
burgerij in 1898 bij haar kroning aan de
jonge Koningin Wilhelmina schonk en
waarin ook Koningin Juliana haar eer
ste officiële rijtoer door de Amstelstad
maakte, een betoverende indruk.
Geen wonder dus, dat de kgklustigen
er het lange wachten in de rij voor over
hadden om al dit moois te aanschouwen
en een ogenblik te toeven in de sprook
jessfeer waarmee al deze attributen van
de Koninklijke waardigheid omgeven
•zijn.
Stadgenoten!
En gjj allen die buiten woont!
En niet te vergeten: Zeil- en vakantie
gasten!
Op 28 Juli des avonds vanaf 7 uur
zult u iets kunnen beleven wat uniek zal
zijn in de geschiedenis van onze stad.
Op die avond spelen en zingen alle
Sneker korpsen en koren!
De leden van vier gymnastiekvereni
gingen met het tamboer- en pijperkorps
van Advendo luisteren dit alles op
fleurige kleedij en actie.
Dit kunt en moogt u niet missen!
Sneek moet die avond te klein zijn!
Op het Martiniplein en in het Sperk-
hem is muziek.
Op Tjotter- Meidoorn- en Vesperplein
is zang.
In de Noorderhoek is zang van koor
en kinderkoor.
In de gehele stad staan ze die stille
zomeravond te wachten, de leiders en
dirigenten, totdat de gymnasten met de
tamboer en pijpers voorop langs mar
cheren en hun groep afgeven.
Dan heffen allen hun staf
Het grootste concert dat Sneek ooit
beleefde neemt een aanvang. Er omheen
staan wij, luisterend en genietend, vol
waardering en met een mild gevoel in
ons, omdat we weten.
Dit is van ons, voor ons!
En wij geven dit met liefde voor hen
die alles durven geven, die nooit vragen,
alleen maar geven.
De redders van onze kusten!
H.H. Winkeliers, heeft U reeds red-
dingsboeitjes in Uw winkel, bestelt ze
nog heden bij onze penningmeester,
Menno de Vries, Tel. 2509.
toon van hun werk bewust of onbe
wust beluisteren.
Het aantal studies over Gysbert Ja-
piks is niet gering, maar toch is men
er nog lang niet mee klaar, want er zijn
aan het werk van deze Renaissance
dichter zoveel facetten, dat er ieder jaar
weer iets nieuws wordt ontdekt.
Het merkwaardigste is echter, dat
zijn werk nooit veroudert. Telkenjare
hoort men zijn zangen en draagt men
zijn gedichten voor, en stellig zult ook
gij lezer wel eens hebben gehoord:
„Wolkom freugde fan ’e wrêld
Haedljocht oer ’e stjerren
Dit welkom aan de zon zingt hij uit in
eenvoudige maar tegelijk zo kunstig ge
vormde zinnen, dat men het, wanneer
men het eenmaal goed in zich heeft op
genomen, nooit weer vergeet.
Het is de grote verdienste van mevr.
Komter Kuipers te Laren geweest dat
zij van vele liederen de oorspronkelijke
teksten meest in Frankrijk, heeft terug
gevonden.
Hij stierf in het jaar 1666 aan de pest,
evenals zijn vrouw Syke in de stad van
zijn geboorte Bolsward. In de grote kerk
staat zijn borstbeeld en een gedenksteen
zit in z’n geboortehuis.
Zijn lijfspreuk was „Nim it foar eaf,
it is Rjocht en Sljocht”.
moedig bewijs van dankbaarheid
hen die ons de weg bereidden.
Tegen drieën is ieder weer op zijn
plaats. De oude heer van Houten (in een
droom van een wagen tronend alsof ie er
in hoorde) zegt glunder: „Jow lim raar
wer in strael gas, jonge”, en de vrouw
van Joh. de Vries, getooid met „breed
gouden earizer” nijgt als een koningin.
Over Oude- en Nijehorne, Jubbega
Schurega, Donkerbroek en Bakkeveen,
over Duurswoude, Wijnjetérp en Sparje-
burd komen we onder de rook van
Beetsterzwaag, de tweede halte. En
weer gaan de portieren open en weer
worden verversingen rondgedeeld. De
oude heren lopen, de handen op de rug
de bossen in of zetten een boom op over
„vroeger”. Heldenverhalen over vissen,
jagen, stropen en werken worden hier
verteld en grif geloofd ook.
Hier en daar drommen de chauffeurs
bij elkaar. Ook zij genieten, en dokter
v. d. Zijpp zit met tranen in de ogen
temidden van z’n zustertjes. „Net ien
pasjint trader fjouwerhündert aide mins-
ken”, jammert dokter, „hwer moat dat
hinne mei üs!”
Pasjinten, kijk dé.ar, ze plukken bloe
men en sieren „hun” wagen op! En daar
lopen warempel twee oude heren met
een tros bloemen tussen jas en vest in.
Nu en dan duikt er een man met een
filmtoestel op, die heus een echte f'lm
maakt, en Minkema gooit er maar mu
ziek uit, de ene plaat na de andere.
En de zon krijgt er maar niet genoeg
van, het is werkelijk prachtig hier te
midden van de bossen met die zon en
de laaghangende wolken boven ons.
Om vijf uur wordt weer instappen ge
blazen. Een oude heer wordt door drie
kameraden naar de wagen gesleept.
„As je niet op dy kwajonge passe,
dan soekt ie avonturen”, zeggen ze.
„Kom hier, feulst te gefaarlik in ut
bos!”
Door Beetsterzwaag en Gorredijk rij
den we naar Heerenveen en ook hier
worden we verwacht. Het gehele politie
corps is in de weer om de lange stoet
zonder haperen naar de Schouwburg te
loodsen.
Naar de Schouwburg, ja zeker, netjes
rijden de wagens voor, de portieren gaan
open en als vorsten worden de gasten
naar de zaal geleid.
Het is een kostelijk gezicht: feestelijk
gedekte tafels, brood, koffie en een ge
haktbal, dat wordt smullen maar jon-
ges! En „It fait er yn!” jonge jonge
kijk ze eten.
En dan komen de toespraken, van de
voorzitter, de heer Abma, die het wel
komstwoord spreekt, zijn vreugde uit
over de medewerking, de goede sfeer en
de blijdschap; van de secretaris, de heer
Terpstra, die in het Fries spreekt over
de organisatie, alle medewerkers dank
brengt en bij voorbaat al weer mede
werking vraagt voor het volgend jaar;
van Frits Ozinga die vertelt hoe 24 jaar
geleden, op zijn 25-jarig jubileum het
plan voor deze tochten bij hem opkwam
en hoe hij hoopt dat het volgend jaar, de
25e een triomftocht zal worden.
Ter gelegenheid van het bezoek der
buitenlandse studenten aan onze stad,
geeft de stadsbeiaardier Flucie van Ber
gen Zaterdagavond van 67 uur een
concert op de beiaard van de Martini
toren. Het is natuurlijk niet mogelyk
liederen van al de nationaliteiten waar
uit het gezelschap bestaat te spelen,
maar toch heeft de heer van Bergen zo
goed mogelijk een keuze gemaakt, zodat
het merendeel van de gasten hier Za
terdagavond toch bekende klanken uit
de toren kan beluisteren.
Dinsdagmiddag, omstreeks 5 uur, ge
beurde op de Oosterdijk alhier een ern
stig ongeluk, dat aan de 80-jarige S. v.
d. Ploeg, wonende Napjusstraat 26, het
leven heeft gekost.
De oude man liep met een andere man
te praten; zijn metgezel op, hij zelf
naast het trottoir. Op het fatale moment
passeerden twee auto’s elkaar, waarvan
de ene, een vrachtauto, geladen met
aardappelen, dicht langs v. d. Ploeg
reed. Deze is blijkbaar geschrokken,
want hij wilde op het trottoir springen
wat hem noodlottig werd. De auto
greep nl. een van zijn benen waardoor
hij met het hoofd op de trottoirband ge
slagen werd en met zjjn lichaam onder
de voorste wielen geraakte. Hij werd in
de winkel van de fa. Rodenburg, voor
welke zaak het ongeluk gebeurde, bin
nengedragen, waar dr. W. J. Roberts
en dokter K. v. d. Heuvell, die spoedig
aanwezig waren, helaas de dood, die
direct ingetreden moet zijn, consta
teerden.
In een perceel bouwgrond aan de
Zwette heeft de heer L. Hartstra
Woensdag larven van de Coloradokever
aangetroffen. Ze werden, zoals het be
hoort, direct vernietigd.
De Katholieke gemeenschap te Bar-
ger-Oosterveld is door een zware slag
getroffen. Volkomen onverwacht heeft
de dood een eind gemaakt aan het werk
zame leven van de herder der St. Ger-
hardus Majella parochie, de zeereerw.
heer pastoor B. Veltman. Tijdens de
dankzegging na de H. Mis die hg had
opgedragen, zakte hij ineen en overleed.
Pastoor Paanakker die aanwezig was
in verband met de begrafenis van wij
len pastoor Ninteman, welke zij tezamen
zouden bijwonen, heeft pastoor Veltman
het H. Oliesel toegediend.
De zo plotseling uit het midden van
zijn kudde weggerukte herder was een
Fries van origine. Hg werd geboren op
13 April 1897,
In stralende zonneschijn komen de
wagens het marktterrein op, wagens
van velerlei soort en grootte, maar allen
blinkend van properheid. Achter de stu
ren zitten de eigenaars eveneens blin
kend, maar achter en naast hen daar
tronen de gasten, als millionnairs van
één dag.
Het comité kan met recht trots zijn
op zijn organisatie; alles was tot in de
finesses geregeld.
Wanneer de wagens en inhoud zijn ge
controleerd, en de ijverige damesstaf
alle gasten heeft getracteerd, geeft de
voorzitter het vertreksein, de motor
politie neemt de kop en daar gaan we,
honderd en vier luxe wagens, een grote
bus, drie auto’s voor de technische
dienst en een ziekenauto met personeel.
Het is een bijzonder mooi gezicht zo’n
stoet van anderhalve kilometer lengte
te zien vertrekken. Toeschouwers wui
ven ons na, moeders met kinderen op de
arm wijzen de ukkepukken „dér gean
pake en beppe”.
Ja, daar gaan ze, één dag millionnair,
één middag koning. Door Joure, Hasker-
horne en Heerenveen naar Oranjewoud
en daar te midden van de^ prachtige
bossen wordt voor het eerst gestopt.
Portieren gaan open en de dames en
heren gaan zich even vertreden ja
maar denk niet dat het zo netjes
gaat als uw verslaggever hier neer
schrijft, o neen!
Want staat daar middenin de rij niet
Minkema met z’n geluidswagen En
speelt die geen nrachtplaten van „Flo-
rentiner mars” tot „Samba”?
Hoepla, ze hebben waarachtig moeite
om de benen stil te houden! Ze zingen,
ze bijn blij en gelukkig de heren
dampen er op los en de dames vertellen
elkaar hoe heerlijk het is. De jaren val
len van hen weg. Vergeten zijn op dit
ogenblik de vaak harde jaren om net
zijn weer jong en
SNEEKER NIEUWSBLAD
Herwonnen Levenskracht is de vereni
ging tot bestrijding der tuberculose on
der de Katholiek georganiseerde arbei
ders en hun gezinnen. Kort gezegd is zij
dus een instelling van de K.A.B.
In verband met de aanstaande col-
lectedag verdient de vraag zeer zeker
overweging, of deze instelling uw sym
pathie en steun verdient.
Afgezien van het feit, dat in deze
tijd van wij mogen wel zeggen nog
toenemende tuberculose, elke vereni
ging, die deze ziekte mede helpt bestrij
den, steun en sympathie verdient, geven
wij deze gaarne aan die instellingen, die
haar plaats op het terrein van de strijd
met ere en succes innemen. En <jat doet
o.a. Herwonnen Levenskracht.
Deze vereniging bestaat reeds 36 ja
ren en in die reeks van jaren heeft zij
duizenden patiënten naar een sanato
rium uitgezonden.
Als wij het tijdperk van haar geschie
denis in twee delen verdelen: de tijd
vóór en de tijd na de oorlog, dan kunnen
we zeggen, dat vóór de oorlog 4500
patiënten werden uitgezonden en voor
dat doel 2% millioen gulden werden uit
gegeven.
Na de bevrijding werden 2263 patiën
ten naar een sanatorium, 230 patiënten
naar een ziekenhuis uitgezonden, terwijl
nog 994 thuis verpleegde patiënten,
voor wie geen plaats was in een sana
torium, met een bijdrage voor extra voe
ding werden geholpen.
In totaal werden voor die verschillen
de doeleinden 1 millioen 200 duizend
gulden uitgegeven.
Herwonnen Levenskracht deed echter
nog meer. Zij bouwde het sanatorium
„Berg en Bosch” te Bilthoven. In dat
sanatorium werden reeds bijna 13000
patiënten verpleeg 1, waaronder ook
meer dan 7000 niet-Ieden van de K.A.B.
„Berg en Bosch” neemt onder de
eminente leiding van prof. Dr. W.
Bronkhorst een bijzondere plaats in on
der de Nederlandse sanatoria.
Onder deze leiding is het sanatorium
„Berg en Bosch” uitgegroeid tot een
leidinggevend, door de wetenschappelijke
wereld erkend wetenschappelijk centrum
op gebied van de tuberculose-behande-
ling en het mocht een internationale
reputatie vestigen. Het is het moeder
huis geworden van de beste tuberculose-
medici en het is een feit, dat het per
centage verbeterde of veel verbeterde
gevallen op „Berg en Bosch” aan de top
staat.
De steeds verbeterde onderzoekings
methoden en de perfectionnering van
de geneeskundige behandeling in de
laatste jaren, heeft de directie genoopt,
over te gaan tot een nieuwe uitbreiding,
waardoor nog meer ernstige operatie-
patiënten kunnen worden behandeld.
Een krantenartikel leent zich er niet
toe, verder in te gaan op de steeds in
perfectie voortschrijdende behandelings
methoden. We mogen er echter wel op
wijzen, dat elke nieuwe ontdekking bij
de behandeling van de tuberculose on
middellijk in studie wordt genomen en
zo mogelijk toegepast.
Om al deze redenen verdienen Her
wonnen Levenskracht en Berg en Bosch
Uw steun en sympathie.
De tuberculose heerst nog steeds on
der de Nederlandse bevolking.
Wel neemt het sterfte-cijfer weer ge
regeld af, zodat in 1948 het aantal
sterfgevallen aan tuberculose 2770 be
droeg tegen 3590 in 1947 en 4416 in
1946. Zo laag is het sterfte-cijfer nog
niet geweest, zelfs niet in 1939, in welk
jaar het laagste sterfte-cijfer vóór de
oorlog bereikt werd. Het aantal ziekte
gevallen is echter nog zeer hoog, veel
hoger dan voor de oorlog. In 1948 wer
den 17947 actieve ziektegevallen voor
het eerst op de consultatie-bureaux in
geschreven.
Men blijve daarom paraat. Het is het
belang van het gehele Nederlandse volk
de tuberculose-bestrijding krachtdadig
te steunen.
Geeft daarom a.s. Zaterdag ook een
milde gift aan Herwonnen Levenskracht
en haar sanatorium „Berg en Bosch”.
dagelijks brood; ze
vrolijk.
Maar het comité vergat het niet en
héél deze organisatie, heel die spontane
medewerking van zakenlui, van dames-
helpsters, en van technici, is een Wij-
ean
„Dan geane we”, zegt de secretaris,
„ynpleats fan 120 K.M., 240 K.M. en
net mei 100, mar mei 200 weinen!”
Al deze woorden worden door donde
rend applaus onderstreept, en dan ko
men de oudjes zelf los, eerst de heer
Blanksma, die hulde en dank brengt
namens de deelnemers. „Er zijn geen
woorden voor te vinden hoe goed alles
geregeld is”, zegt hij en dan de heer
Velsink, die in zijn dankwoord in ’t bij
zonder de Californische Fries betrekt
die, met vacantie in „it Heitelan”, zich
ook spontaan met zijn wagen beschik
baar stelde.
Ook deze sprekers krijgen veel bijval,
het Fries Volkslied klinkt op, en dan
spreekt de secretaris nog enige har
telijke en gevoelvolle woorden tot de
heer Terwisga, die zo blijmoedig z'n
groot aantal jaren torst en nog blijmoe
diger z’n vrouw, die niet meer lopen
kan, bijstaat; tot het echtpaar Joustra,
samen 170 jaar oud, en de heer*Ter
wisga en mevrouw de Vries, de oudste
deelnemers, die een fraai cadeau ont
vangen, geschonken door de firma’s
Sustring en IJme Bakker.
Er is ook een jarige in het gezelschap,
de heer de Vries, die 84 jaar wordt en
heel optimistisch „een lang zal ie le
ven” wordt toegezongen, en als Abe
Brouwer dan ook nog even in actie
komt en de lach door de zaal schatert,
is het een en al vrolijkheid en jolijt
Maar ook aan deze goede dingen komt
een eind, ieder zoekt z’n eigen auto
weer op, en dan gaat het in een flink
tempo huistoe.
Dat het al over negen is als we hier
aankomen hindert niet, want hoera!
bij de kalkovens staan het stedelijk
en het chr. muziekcorps en honderden
mensen ons op te wachten. Het wordt
een zeldzaam mooie intocht; overal wui
vende en lachende mensen, en zo gaat
het met muziek door de stad naar het
Martiniplein. Hier worden de wagens
volgens aanwijzing van de politie ge 1 veeteelt in veler levensonderhoud wordt
parkeerd; de corpsen blazen nog een voorzien. Velen beoefenen de watersport
en wij hopen u straks daarvan mede te
doen genieten, En als gij huiswaarts.,
keert met allerlei indrukken en ervarin-
Het klinkt twintigste eeuwers
haast als een sprookje in de oren en
men zou het kunnen noemen, de kracht
van het volk. In de 15e eeuw werd het
Fries officieel door de Saksers die hier
in deze landen de opperheerschappij
voerden, verboden. Onze toen al zo rijke
taal werd aan kant geschopt en alleen
zij die geen andere taal hadden geleerd,
de boeren, de arbeiders, spraken het. De
taal dook onder in de donkere hutten
van de bewoner;, der dorpen.
Maar ziedaar het wonder, wat geen
geschreven boek en wet vermocht, dat
dee,d het volk, de taal werd behoed en
bewaard, ze werd als het ware mge-
botteld tot er andere tijden en bovenal
andere machthebbers zouden komen. En
beide kwamen. Maar ach, zij hadden an
dere dingen te doen, dingen die oelang-
rijker schenen te zijn, totdat
In 1603 werd te Bolsward geboren
Gysbert, zoon van Jakob Gysbertz, die
in 1638 burgemeester van die stad was
Deze Gysbert Jakobs studeerde o.a.
Latijn en Grieks, maar in 1625 was hij
schoolmeester te Witmarsum.
En in dat dorp, temidden van een volk
dat van geslacht op geslacht de Friese
klanken had behouden, leerde Gysbert
de schoonheid daarvan kennen en waar-
Tleten. Het wasdaar, dat hij de woor
den en liederen vanuit de volksmond op
schreef en verbeterde en hét is aan riem
te danken dat wij heden ten dage onze
taal nog liefhebben. Hij deed ontzaglijk
veei meer dan alleen maar schrijven en
dichten; hij was de eerste die een spel
ling opmerkte en voor de meeste Frie
zen begint de Friese letterkunde met
Gysbert Japiks. Hij was een gewone
schoolmeester, maar er ging zoveel roep
van zijn werk door de ganse wereld dat
een Engelse geleerde Franciscus Junius
speciaal voor hem naar Friesland r eisde
en van meester Gysbert onder richt
kreeg in de Friese taal. In de Bodli-
aanse bibliotheek van Oxford kan men
nu nog handschriften van Junius en
Gysbert Japiks bewonderen en vele
Friese geleerden maakten er reizen
heen. De taal van Gysbert is van een
zeldzame schoonheid en wanneer men
door de uiterlijke moeilijkheden heen is
geworsteld, gaat er een wereld oor u
open.
Zijn zg. petearen voordrachten voor
twee of meer personen zijn speels en
licht van toets en toon, zijn psalmen en
gezangen zwaar en rijk. Zijn minneliede
ren doen ons denken aan de middeleeu
wen, fijn, kleurig en hoofs. Hij was een
tijdgenoot van Vondel, Brederode en
Hooft, en men kan in Gysbert de onder
paar pittige marsen, de voorzitter
spreekt voor het laatst een dankwoord
nu speciaal tot de politie en dan
worden de oudjes netjes thuisgebracht, gen, neem dan vooral deze gedachte
mee: Wij zijn bij onze broeders in het
hoge Noorden geweest. Spr. wenste zijn
gehoor een goede en prettige dag.
Nadat het Franse en Nederlandse
volkslied staande was aangehoord,
sprak ds. E. Brée van Calvisson in Z.-
Frankrijk, een woord van hartelijke
dank voor de warme ontvangst, ook hier
ondervonden. Wij vonden het zeer pret
tig in onze taal te worden begroet, zei
hij, maar wij kunnen u helaas niet in
uw taal bedanken. Eeuwen geleden zijn
onze refugées tot u gekomen, en mocht
u in gelukkiger omstandigheden dan zij
in Zuid-Frankrijk komen, dan zullen wij
u gaarne ontvangen.
Hierna werd door een deel der gasten
een bezoek gebracht aan de modelboer
derij van de heer Falkena op Wigie-
dam, waar het bedrijf in ogenschouw
werd genomen.
Na de koffiemaaltijd werd koers ge
zet naar het Meer, waar een 20-tal eige
naars van zeilboten en 3 motorboten de
gasten gelegenheid gaven van de
schoonheid van lucht, groen en water te
genieten, terwijl anderen zich op het
land met spelen vermaakten. Te onge
veer zes uur keerde het gezelschap in
vrolijke stemming terug. Na de warme
maaltijd werd te half negen in de Grote
Kerk een dagsluiting gehouden, waarin
ds. M. Donnedieu de Vabres van Beau-
voisin voorging, en Ds. Valeton het or
gel bespeelde.
Donderdag vertrokken de gasten over
Sloten naar Lemmer en vandaar buiten
om via Urk naar Vollenhove, Kampen
en Zwolle. Daarna keren ze via Am
sterdam weer naar Frankrijk terug.
.e-
te
it
n